TEZA 105
1.Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dzieci
Art. 133. KRO
§ 1. Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka:
- które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
§ 2. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.
§ 3. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.
TO Z PODRĘCZNIKA IGNATOWICZA:
Obowiązek taki powstaje w zasadzie od momentu urodzenia dziecka i nie jest ograniczony wiekowo. Obowiązek ten dotyczy obojgu rodziców a więc nie tylko małżonków, obejmuje też dzieci pozamałżeńskie. Stopień zaspokojenia potrzeb dziecka będzie zależał od jego wieku, potrzeb, zainteresowań, konieczności zapewnienia właściwej edukacji.
Dzieci co do zasady mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami.
Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dzieci jest szeroki bo obejmuje nie tylko środki utrzymania ale też środki wychowania.
Obowiązek alimentacyjny rodziców istnieje niezależnie od władzy rodzicielskiej.!
Art. 1441.
Zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka.
Czyli rodzice tylko pełnoletniego dziecka mogą podnieść ten zarzut ( art. 133 § 3)
2. Zadania ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich
(PREAMBUŁA) Dążenie do:
Przeciwdziałania, zapobiegania, zwalczanie demoralizacji i przestępczości nieletnich
stwarzania warunków powrotu do normalnego życia nieletnim, którzy popadli w konflikt z prawem bądź z zasadami współżycia społecznego,
oraz w dążeniu do umacniania funkcji opiekuńczo-wychowawczej i poczucia odpowiedzialności rodzin za wychowanie nieletnich na świadomych swych obowiązków członków społeczeń-stwa.
Art. 1.
Ustawę stosuję się do:
1) zapobiegania i zwalczania demoralizacji - w stosunku do osób, które nie ukończyły lat 18;
2) postępowania w sprawach o czyny karalne - w stosunku do osób, które do-puściły się takiego czynu po ukończeniu lat 13, ale nie ukończyły lat 17;
3) wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych - w stosunku do osób, względem których środki te zostały orzeczone, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez te osoby lat 21
Art. 2.
Przewidziane w ustawie działania podejmuje się w wypadkach, gdy nieletni wykazu-je przejawy demoralizacji lub dopuści się czynu karalnego.
3. Obowiązek dłużnika alimentacyjnego w świetle art. 27 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów
Art. 27.
Dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do :
- zwrotu organowi właściwemu wierzyciela należności w wysokości świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej, łącznie z ustawowymi odsetkami.
1a. Odsetki są naliczane od pierwszego dnia następującego po dniu wypłaty świadczeń
z funduszu alimentacyjnego, do dnia spłaty.
2. Organ właściwy wierzyciela wydaje, po zakończeniu okresu świadczeniowego
lub po uchyleniu decyzji w sprawie przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego,
decyzję administracyjną w sprawie zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego
należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu
alimentacyjnego.
3. Należności podlegają ściągnięciu w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca
1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, z uwzględnieniem przepisów
niniejszej ustawy.
4. 20 % kwot należności stanowi dochód własny gminy wierzyciela, 20 % kwoty
stanowi dochód własny gminy dłużnika, a pozostałe 60 % tej kwoty oraz odsetki
stanowią dochód budżetu państwa.
5. W przypadku gdy organ właściwy wierzyciela nie jest jednocześnie organem
właściwym dłużnika, przekazuje organowi właściwemu dłużnika 20 % kwoty, o
której mowa w ust. 1.
TEZA 106.
1. Wygaśnięcie a obniżenie alimentów
a)
Z Ignatowicza
Wygaśniecie obowiązku alimentacyjnego następuje:
-na skutek śmierci zobowiązanego- gdyż nie przechodzi na jego spadkobierców art. 139 KRO
-na skutek śmierci uprawnionego
b) Obniżenie
Zmiana wysokości alimentów może być dokonywana na podstawie art. 138 KRO, który stanowi:
„ W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego”
Obniżenie alimentów może uzasadniać :
-Albo pogorszenie sytuacji majątkowej zobowiązanego
-albo zmniejszenie się potrzeb uprawnionego( np. otrzymał stypendium które częściowo zaspokaja jego potrzeby
Obniżenia alimentów można żądać w drodze powództwa o obniżenie alimentów
2. Postępowanie mediacyjne w sprawach nieletnich
Art. 3a
W każdym stadium postępowania sąd rodzinny może, z inicjatywy lub za zgodą pokrzywdzonego i nieletniego, skierować sprawę do instytucji lub osoby godnej zaufania w celu przeprowadzenia postępowania mediacyjnego.
Instytucja lub osoba godna zaufania sporządza, po przeprowadzeniu postępowania mediacyjnego, sprawozdanie z jego przebiegu i wyników, które sąd rodzinny bierze pod uwagę, orzekając w sprawie nieletniego.
Koszty postępowania mediacyjnego ponosi Skarb Państwa.
3. Nabywanie uprawnienia do świadczeń z funduszu alimentacyjnego w świetle ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów
1. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności - bezterminowo.
2. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 725 zł.
3. W przypadku gdy członek rodziny przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, ustalając dochód rodziny w przeliczeniu na osobę, nie uwzględnia się osoby przebywającej w tej instytucji.
4.Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują, jeżeli osoba uprawniona:
1) została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w pieczy zastępczej;
2) zawarła związek małżeński.
TEZA 107.
1.Uchylenie a obniżenie alimentów
a) Uchylenia alimentów można żądać na postawie art. 1441 ,który stanowi, że:
„Zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka”
Art. 133 § 3 :” Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.”
Uchylenie obowiązku alimentacyjnego ma z reguły miejsce wtedy gdy:
- uprawniony uzyskał zdolność do samodzielnego utrzymania się
-całkowita utrata przez zobowiązanego możliwości pozyskania jakichkolwiek dochodów,np. na skutek ciężkiego kalectwa
b) Obniżenia można żądać na podstawie Art. 138 KRO „W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.”
Obniżenie alimentów może uzasadniać :
-Albo pogorszenie sytuacji majątkowej zobowiązanego
-albo zmniejszenie się potrzeb uprawnionego( np. otrzymał stypendium które częściowo zaspokaja jego potrzeby
Zarówno Obniżenia jak i uchylenia alimentów można żądać w drodze powództw.
2.Zawiadomienie sądu rodzinnego o demoralizacji nieletniego
Każdy, kto stwierdzi istnienie okoliczności świadczących o demoralizacji nieletniego (w szczególności naruszanie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych) ma społeczny obowiązek odpowiedniego przeciwdziałania temu, a przede wszystkim zawiadomienia o tym rodziców lub opiekuna nieletniego, szkoły, sądu rodzinnego, Policji lub innego właściwego organu.
Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję.
Instytucje państwowe i organizacje społeczne, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przez nieletniego czynu karalnego ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję oraz przedsięwziąć czynności niecierpiące zwłoki, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów popełnienia czynu.
3.Zatrzymanie prawa jazdy w świetle ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów
Zatrzymanie prawa jazdy następuje wtedy gdy decyzja o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych stanie się ostateczna (art. 5 ust 3) organ właściwy dłużnika kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego, dołączając odpis tej decyzji, oraz składa wniosek o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (tj. uporczywe uchylanie się od alimentacji).
Na podstawie tego wniosku, starosta wydaje decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy.
Uchylenie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy następuje na wniosek organu właściwego dłużnika skierowanego do starosty, gdy:
1) ustanie przyczyna zatrzymania prawa jazdy, o której mowa w ust. 3, oraz
dłużnik alimentacyjny przez okres ostatnich 6 miesięcy wywiązał się w każdym
miesiącu ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż
50% kwoty bieżąco ustalonych alimentów lub
2) nastąpi utrata statusu dłużnika alimentacyjnego.
Przyczyną zatrzymania prawa jazdy jest sytuacja o której mowa w art. 5 ust 3 (czyli decyzja o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych ).
W przypadku gdy dłużnik alimentacyjny uniemożliwia przeprowadzenie wywiadu
alimentacyjnego lub odmówił:
1) złożenia oświadczenia majątkowego,
2) zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący
pracy,
3) bez uzasadnionej przyczyny, w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy, przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia
lub innej pracy zarobkowej, wykonywania prac społecznie użytecznych,
prac interwencyjnych, robót publicznych, prac na zasadach robót publicznych
albo udziału w szkoleniu, stażu lub przygotowaniu zawodowym
dorosłych
- organ właściwy dłużnika wszczyna postępowanie dotyczące uznania dłużnika
alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych.
TEZA 108.
1.Podwyższenie alimentów
Podwyższenie alimentów jest możliwe w drodze powództwa o podwyższenie alimentów na podstawie Art. 138 KRO:
„W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego”
Podwyższenie alimentów jest związane:
-albo ze zwiększeniem się potrzeb uprawnionego (np. na skutek dorastania albo choroby)
- albo ze zwiększeniem się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego
Z wnioskiem o podwyższenie alimentów w imieniu małoletniego dziecka występuje jego opiekun (matka/ojciec).
Należy także wymienić w pozwie dowody (uzasadni to podwyżkę alimentów). Do pozwu dołączamy też załączniki, które będą poparciem dowodów.
2.Uprawnienie sądu rodzinnego w świetle art. 6 i 7 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich
Art. 6.
Wobec nieletnich sąd rodzinny może:
1) udzielić upomnienia;
2) zobowiązać do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wy-rządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miej-scach albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzania się w stan odurzenia;
3) ustanowić nadzór odpowiedzialny rodziców lub opiekuna;
4) ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania - udzielających poręczenia za nieletniego;
5) zastosować nadzór kuratora;
6) skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją;
7) orzec zakaz prowadzenia pojazdów;
8) orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego;
9) orzec umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w rodzinie zastępczej zawodowej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim;
10) orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym;
11) zastosować inne środki zastrzeżone w niniejszej ustawie do właściwości sądu rodzinnego, jak również zastosować środki przewidziane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, z wyłączeniem umieszczenia w rodzinie zastępczej spokrewnionej, rodzinie zastępczej niezawodowej, rodzinnym domu dziecka, placówce wsparcia dziennego, placówce opiekuńczo-wychowawczej i regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej.
Art. 7.
§ 1. Sąd rodzinny może:
1) zobowiązać rodziców lub opiekuna do poprawy warunków wychowaw-czych, bytowych lub zdrowotnych nieletniego, a także do ścisłej współpracy ze szkołą, do której nieletni uczęszcza, poradnią psychologiczno-pedagogiczną lub inną poradnią specjalistyczną, zakładem pracy, w którym jest zatrudniony, oraz lekarzem lub zakładem leczniczym;
2) zobowiązać rodziców lub opiekuna do naprawienia w całości lub w części szkody wyrządzonej przez nieletniego;
3) (uchylony).
§ 2. Sąd może zwrócić się do właściwych instytucji państwowych lub społecznych oraz jednostek samorządowych o udzielenie niezbędnej pomocy w poprawie warunków wychowawczych, bytowych lub zdrowotnych nieletniego.
3.Decyzje podejmowane wobec dłużnika alimentacyjnego w świetle ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów :
1)decyzja o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych
W przypadku gdy dłużnik alimentacyjny uniemożliwia przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego lub odmówił:
1) złożenia oświadczenia majątkowego,
2) zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy,
3) bez uzasadnionej przyczyny, w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wykonywania prac społecznie użytecznych, prac interwencyjnych, robót publicznych, prac na zasadach robót publicznych albo udziału w szkoleniu, stażu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych
- organ właściwy dłużnika wszczyna postępowanie dotyczące uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych.
3a. Decyzji o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych nie wydaje się wobec dłużnika alimentacyjnego, który przez okres ostatnich 6 miesięcy wywiązywał się w każdym miesiącu ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco ustalonych alimentów.
2) Decyzja o zatrzymaniu prawa jazdy
3b. Jeżeli decyzja o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych stanie się ostateczna, organ właściwy dłużnika kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego.
Na podstawie wniosku, o którym mowa w ust. 3b, starosta wydaje decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy.
3) Decyzja o uchyleniu decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy
Uchylenie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy następuje na wniosek organu właściwego dłużnika skierowanego do starosty, gdy:
1) ustanie przyczyna zatrzymania prawa jazdy, o której mowa w ust. 3, oraz dłużnik alimentacyjny przez okres ostatnich 6 miesięcy wywiązał się w każdym miesiącu ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco ustalonych alimentów lub
2) nastąpi utrata statusu dłużnika alimentacyjnego.
4) Decyzja o zwrocie przez dłużnika świadczeń z funduszu alimentacyjnego
Organ właściwy wierzyciela wydaje, po zakończeniu okresu świadczeniowego lub po uchyleniu decyzji w sprawie przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego, decyzję administracyjną w sprawie zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
TEZA 109.
1.Zakres świadczeń alimentacyjnych
Zakres świadczeń alimentacyjnych Określa art. 135 KRO:
§ 1. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy :
-od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego
-oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
§ 2. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.
§ 3. Świadczenia z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym )) podlegające zwrotowi przez zobowiązanego do alimentacji oraz świadczenia dla rodziny zastępczej nie wpływają na zakres obowiązku alimentacyjnego.
USTALENIE ZAKRESU ŚWIADCZEŃ- określa art. 136 KRO
Art. 136.
Jeżeli w ciągu ostatnich trzech lat przed sądowym dochodzeniem świadczeń alimentacyjnych osoba, która była już do tych świadczeń zobowiązana, bez ważnego powodu zrzekła się prawa majątkowego lub w inny sposób dopuściła do jego utraty albo jeżeli zrzekła się zatrudnienia lub zmieniła je na mniej zyskowne, nie uwzględnia się wynikłej stąd zmiany przy ustalaniu zakresu świadczeń alimentacyjnych
Kara pieniężna w świetle art. 9 i 10 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich
Art. 8.
§ 1. W wypadku gdy rodzice lub opiekun nieletniego uchylają się od wykonania obowiązków nałożonych na nich przez sąd rodzinny, sąd ten może wymierzyć im karę pieniężną w wysokości od 50 do 1 500 złotych.
Art. 9.
§ 1. W sprawie wymierzenia tej kary pieniężnej, orzeka sąd rodzinny z urzędu, a w sprawie uchylenia tej kary - także na wniosek osoby ukaranej, stosując odpowiednio przepisy KPC
§ 2. Postanowienie sądu w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej powinno być wydane po wysłuchaniu osoby, której ma ono dotyczyć, chyba że osoba ta bez usprawiedliwienia nie stawiła się na wezwanie.
Art. 10.
Sąd rodzinny może orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym nieletniego, który dopuścił się czynu karalnego, o którym mowa w art. 1 § 2 pkt 2 lit. a, jeżeli przema-wiają za tym wysoki stopień demoralizacji nieletniego oraz okoliczności i charakter czynu, zwłaszcza gdy inne środki wychowawcze okazały się nieskuteczne lub nie rokują resocjalizacji nieletniego.
Uznanie dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych w świetle ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów
Wg ustawy dłużnik alimentacyjny - oznacza to osobę zobowiązaną do alimentów na
podstawie tytułu wykonawczego, przeciwko której egzekucja okazała się bezskuteczna;
Art. 5 ust 3.
Organ właściwy dłużnika wszczyna postępowanie dotyczące uznania dłużnika
alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych:
W przypadku gdy dłużnik alimentacyjny uniemożliwia przeprowadzenie wywiadu
alimentacyjnego lub odmówił:
1) złożenia oświadczenia majątkowego,
2) zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący
pracy,
3) bez uzasadnionej przyczyny, w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy, przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia
lub innej pracy zarobkowej, wykonywania prac społecznie użytecznych,
prac interwencyjnych, robót publicznych, prac na zasadach robót publicznych
albo udziału w szkoleniu, stażu lub przygotowaniu zawodowym
dorosłych
-.
3a. Decyzji o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań
alimentacyjnych nie wydaje się wobec dłużnika alimentacyjnego, który przez
okres ostatnich 6 miesięcy wywiązywał się w każdym miesiącu ze zobowiązań
alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco ustalonych alimentów
TEZA 110.
1. Przedawnienie roszczeń o świadczenia alimentacyjne
Art. 137. KRO
§ 1. Roszczenia o świadczenia alimentacyjne przedawniają się z upływem lat trzech.
§ 2. Niezaspokojone potrzeby uprawnionego z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty sąd uwzględnia zasądzając odpowiednią sumę pieniężną. W uzasadnionych wypadkach sąd może rozłożyć zasądzone świadczenie na raty.
Z Ignatowicza:
Wg KC przedawnieniu ulegają roszczenia majątkowe a nie prawa z których te roszczenia wynikają, stąd Samo prawo od alimentów nie podlega przedawnieniu, uprawniony może więc i po upływie wielu lat dochodzić alimentów pomimo że o nie przedtem nie występował. Przedawnieniu ulegają natomiast roszczenia o poszczególne raty. Oznacza to że uprawniony może dochodzić alimentów za 3 lata , licząc wstecz od wytoczenia powództwa.
Ze względu na rodzinny charakter obowiązku alimentacyjnego, wymaga w szczególności zwrócenia uwagi ze bieg przedawnienia roszczeń alimentacyjnych dzieci względem rodziców ulega zawieszeniu przez cały czas trwania władzy rodzicielskiej.
Przedawnienie biegnie więc po uzyskaniu przez dziecko pełnoletniości, a przed tym zdarzeniem wtedy gdy władza rodzicielska rodzicom nie przysługuje ex lege (gdy nie mają pełnej zdolności do czynności prawnej, gdy są jej pozbawieni, gdy została zawieszona. Natomiast przedawnienie nie biegnie w stosunku do tego z rodziców , któremu sąd ze względu na rozłączenie rodziców nie powierzył wykonywania władzy rodzicielskiej, gdyż mimo to władza rodzicielska , choć w ograniczonym zakresie , służy także jemu. Podobnie jest w przypadku ograniczenia władzy rodzicielskiej na podstawie 109 KRO. Przedawnienie roszczeń alimentacyjnych (obowiązku przyczyniania się małżonków do zaspokajania potrzeb rodziny -art. 27 KRO) nie biegnie także w stosunkach między małżonkami przez czas trwania małżeństwa( art. 121 pkt 3 KC).Jako roszczenia okresowe roszczenia alimentacyjne ulegają 3-letniemu przedawnieniu także po stwierdzeniu ich prawomocnym wyrokiem (art. 125 paragraf 1 KC)
Zadania pomocy społecznej
Według ustawy o pomocy społecznej z 2004 roku:
1. Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa.
ZADANIA; ( to z przepisów ogólnych):
1. umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.
2. wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka
3. zapobieganie sytuacjom, o których mowa w art. 2 ust. 1( tj. zapobieganie trudnym sytuacjom życiowym, których osoby i rodziny nie są w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.) przez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.
To z rozdziału 2 ustawy zatyt. „Zadania pomocy społecznej”
Pomoc społeczna polega w szczególności na:
1) przyznawaniu i wypłacaniu świadczeń przewidzianych ustawą
2) pracy socjalnej;
3) prowadzeniu i rozwoju niezbędnej infrastruktury socjalnej;
4) analizie i ocenie zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej;
5) realizacji zadań wynikających z rozeznanych potrzeb społecznych;
6) rozwijaniu nowych form pomocy społecznej i samopomocy w ramach zidentyfikowanych potrzeb.
.
*Rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy.
*Potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej.
* Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.
Zadania pomocy społecznej realizują m.in. ośrodki pomocy społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, domy pomocy społecznej, placówki specjalistycznego wsparcia, w tym rodzinnego, ośrodki wsparcia (np. środowiskowe domy samopomocy, dzienne domy pomocy społecznej, noclegownie).
Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współudziału w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej.
3. Wywiad alimentacyjny w świetle ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów
W przypadku:
1) bezskuteczności egzekucji osoba uprawniona może złożyć do organu właściwego wierzyciela wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego)
2) przyznania osobie uprawnionej świadczenia z funduszu alimentacyjnego;
3) umieszczenia osoby uprawnionej w pieczy zastępczej,
Organ (właściwy dla wierzyciela) występuje z wnioskiem do organu (właściwego dla dłużnika) o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego.
Po otrzymaniu tego wniosku, organ właściwy dłużnika przeprowadza wywiad alimentacyjny, w celu ustalenia :
sytuacji rodzinnej (liczba osób w rodzinie, ich wiek i relacje rodzinno-prawne),
sytuacji dochodowej (to co przyrasta dłużnikowi na plus) i
sytuacji zawodowej (czy jest zatrudniony, czy są możliwości jego zatrudnienia) dłużnika alimentacyjnego,
a także jego stanu zdrowia
oraz przyczyn niełożenia na utrzymanie osoby uprawnionej,
Organ odbiera od dłużnika oświadczenie majątkowe oraz informuje dłużnika o przekazaniu do biura informacji gospodarczej informacji gospodarczej o zobowiązaniu lub zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego (wynikających z tytułów wypłaconych zaliczek lub świadczeń z funduszu alimentacyjnego,) w razie powstania zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięcy.
Dłużnik alimentacyjny składa oświadczenie, , pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, o czym należy składającego pouczyć przed złożeniem oświadczenia.
Organ właściwy dłużnika może wystąpić do kierownika ośrodka pomocy społecznej o udzielenie informacji dotyczących dłużnika alimentacyjnego, jeżeli w posiadaniu kierownika ośrodka znajduje się rodzinny wywiad środowiskowy dotyczący tego dłużnika, przeprowadzony na podstawie przepisów o pomocy społecznej, nie wcześniej niż trzy miesiące od dnia wystąpienia o udzielenie informacji.
TEZA 111.
1. Obowiązek z art. 141 KRO.
Art. 141.
§ 1. Ojciec niebędący mężem matki obowiązany jest przyczynić się w rozmiarze odpowiadającym okolicznościom do pokrycia wydatków związanych z ciążą i porodem oraz kosztów trzymiesięcznego utrzymania matki w okresie porodu. Z ważnych powodów matka może żądać udziału ojca w kosztach swego utrzymania przez czas dłuższy niż trzy miesiące. Jeżeli wskutek ciąży lub porodu matka poniosła inne konieczne wydatki albo szczególne straty majątkowe, może ona żądać, ażeby ojciec pokrył odpowiednią część tych wydatków lub strat. Roszczenia powyższe przysługują matce także w wypadku, gdy dziecko urodziło się nieżywe.
§ 2. Roszczenia matki przewidziane w paragrafie poprzedzającym przedawniają się z upływem lat trzech od dnia porodu.
2. Przesłanki udzielenia pomocy społecznej
Według ustawy o pomocy społecznej z 2004 r:
Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu:
1) ubóstwa;
2) sieroctwa;
3) bezdomności;
4) bezrobocia;
5) niepełnosprawności;
6) długotrwałej lub ciężkiej choroby;
7) przemocy w rodzinie;
7a) potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
8) potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
9) bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
10) trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą;
11) trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
12) alkoholizmu lub narkomanii;
13) zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
14) klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Wymogi, jakie musi spełniać podmiot ubiegający się o przyznanie świadczenia z pomocy społecznej, będą zależały od rodzaju świadczenia. Można wyodrębnić następujące grupy sytuacji:
podmioty ubiegające się o przyznanie świadczenia pieniężnego - w tym przypadku istotne będą dwa elementy: sytuacja dochodowa osoby i rodziny oraz niezbędność występowania okoliczności, która powoduje, że osoba lub rodzina nie jest w stanie przezwyciężyć trudnej sytuacji życiowej.
osoby ubiegające się o usługi opiekuńcze - istotne jest spełnienie wymogu związanego z sytuacją osobistą danej osoby, sprowadzająca się do niezbędności skorzystania z pomocy innej osoby z uwagi na niemożność zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych, wynikających z wieku, choroby lub niepełnosprawności.
opieka nad dzieckiem i rodziną - realizowana jest, gdy zaistnieje określona sytuacja faktyczna, a mianowicie rodzina nie będzie w stanie w sposób prawidłowy realizować swojej funkcji.
osoby ubiegające się o świadczenia realizowane w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej - w tym zakresie sytuacja dochodowa osoby nie jest decydująca, chociaż nie jest bez znaczenia, ma znaczenie dla ustalenia zwrotu wydatków poniesionych przez podmioty udzielające świadczenia. Kluczową role odgrywa tutaj sytuacja osobista ubiegającego się o świadczenie, w szczególności jego stan zdrowia lub konieczność zapewnienia opieki wynikająca z sytuacji osobistej, np. bezdomności, niepełnosprawności, choroby psychicznej.
Jak wspomniano wyżej kryterium dochodowe ma szczególne znaczenie przy przyznaniu świadczeń pieniężnych (patrz rodzaje świadczeń). Obecnie kryterium dochodowe osoby samotnie gospodarującej wynosi 477,00 zł, natomiast kryterium dochodowe na osobę w rodzinie wynosi 351,00 zł. Prawo do świadczeń z pomocy społecznej z wyłączeniem: zasiłku celowego z tyt. zdarzenia losowego lub klęski żywiołowej, specjalnego zasiłku celowego, pomocy pieniężnej dla rodziny zastępczej, pomocy dla cudzoziemca, przysługuje:
osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 477,00 zł
osobie w rodzinie, w której dochód nie przekracza kwoty 351,00 zł
TEZA 112.
1. Opieka i jej rodzaje :
Według Ignatowicza opieka to dbałość o osobę potrzebującą pomocy, przede wszystkim o osobę małoletnią. Tak rozumiana opieka nie stanowi jednak pojęcia jednolitego, w jej ramach odróżnia się:
A. Opiekę społeczną-system urządzeń socjalnych służących wyżej wymienionym osobom,
W myśl ustawy o pomocy społecznej jest to pomoc społeczna [patrz teza 110]
B. Opiekę Faktyczną- rzeczywiste zajmowanie się sprawami osoby + udzielanie jej pomocy mimo braku tytułu prawnego
C. Opiekę Prawną-roztoczenie pieczy nad osobą z jakichkolwiek przyczyn nieporadną, zgodnie ze zobowiązującym do tego tytułem prawnym. Taka właśnie opieką jest opieka nad małoletnim i nad osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie. Opieka jest tez tak jak władza rodzicielska- zespołem praw i obowiązków.
Charakter prawny opieki-
-funkcjonuje w interesie społecznym, tak więc ma znamiona publicznoprawne,
ale zasadnicza jej natura nakazuje zaliczyć ja do instytucji prawa cywilnego
Rodzaje opieki:
Opieka nad małoletnim-
- zasadnicza postać opieki, jest ona surogatem władzy rodzicielskiej, w związku z czym punkt ciężkości spoczywa na staraniach o osobę dziecka, na drugim planie zaś jest dbałość o majątek dziecka. W odróżnieniu od władzy rodzicielskiej opieka nie stanowi prawa podmiotowego opiekuna, gdyż działą on wyłącznie w interesie innej osoby, a nie we własnym, Jest kompetencją do działania w cudzym interesie( oprócz prawa do wynagrodzenia)
-tu opieka jest instytucją prawa rodzinnego
Opieka nad osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie[patrz bliżej teza 119]
-tu opieka jest instytucja z zakresu tzw. Osobowego prawa cywilnego
2. Świadczenia pieniężne z pomocy społecznej
Według art. 36 ustawy o pomocy społecznej z 12.03.2004 są to:
zasiłek stały,
zasiłek okresowy,
zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy,
zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie,
pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki,
świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą,
wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd;
Pojęcie rodziny w świetle ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów
Rodzina - oznacza to odpowiednio następujących członków rodziny: rodziców
osoby uprawnionej, małżonka rodzica osoby uprawnionej, osobę, z którą
rodzic osoby uprawnionej wychowuje wspólne dziecko, pozostające na
ich utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia oraz dziecko, które ukończyło 25. rok życia otrzymujące świadczenia z funduszu alimentacyjnego
lub legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie
pielęgnacyjne, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 28 listopada
2003 r. o świadczeniach rodzinnych, a także osobę uprawnioną; do rodziny nie zalicza się:
a) dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego,
b) dziecka pozostającego w związku małżeńskim,
[c) pełnoletniego dziecka posiadającego dziecko,]
d) rodzica osoby uprawnionej zobowiązanego tytułem wykonawczym pochodzącym
lub zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz;