METODOLOGIA NAUK PRZYRODNICZYCH wyklady do druku, BioŚR, metodologia nauk przyrodniczych


Metodologia ogólna

-nauka o strukturze logicznej wiedzy i o metodach stosowanych w nauce

-sposoby dochodzenia do twierdzeń i ich sprawdzania

-uprawia się ją jako logikę działalności naukowej lub jako filozofię nauki

Metodologie szczegółowe

-badają konkretne metody dyscyplin

-analizują konkretne dyscypliny

-początkowo chęć wyjaśnienia zjawisk - podłoże praktyczne

-pasja poznawcza

Teoria - wiedza będąca rezultatem czysto badawczej działalności rozumu ludzkiego

VII - VI w.p.n.e Grecja - przejście od praktyki do teorii

Filozofia - na początku wszystkie nauki, fileo - kocham, sophia - mądrość

-z czasem zaczęły się wyodrębniać dziedziny różniące się przedmiotem badań, a w efekcie metody

-każdy odczuwa potrzebę stawiania pytań ogólnych, dotyczących rzeczywistości

-te pytania zostały dla filozofii np. sens istnienia świata

-nauka pojawia się ze względu na potrzebę wiedzy samej w sobie

-nauka rodzi się z narodzinami teorii

-wynalazki to praktyczny efekt pewnych teoretycznych rozważań

-cywilizacja europejska stworzyła naukę, inne cywilizacje rozwijały umiejętności praktyczne

5 rodzajów wiedzy ludzkiej

  1. Wiedza potoczna

-zdroworozsądkowa, szeroka, wszystko z naszego życia codziennego

-powiększamy ją na bieżąco

-umożliwia normalne życie w danej społeczności

  1. Wiedza naukowa

  2. Wiedza artystyczno - literacka

-związana z działalnością człowieka w sferze piękna

  1. Wiedza spekulatywna

-nie opiera się na doświadczeniu

-systemy religijne i filozoficzne

  1. Wiedza irracjonalna

-tezy, do których dochodzi się w rezultacie przeżyć psychicznych i emocjonalnych

-np. przeświadczenia mistyczne

Poznaniem naukowym - jest taka i tylko taka treść myślowa, którą:

  1. Możemy człowiekowi zakomunikować w słowach rozumianych dosłownie (intersubiektywnie komunikowalny)

  2. O której słuszności lub niesłuszności może się przekonać każdy (intersubiektywnie kontrolowalny)

-poznanie naukowe pełni ważną rolę społeczną

-chronienie społeczeństwa przed nonsensem i fałszem

-nie każda prawda jest interesująca z punktu widzenia nauki

Twierdzenie naukowe - odnosi się do określonych rzeczy, ale nie konkretnego egzemplarza, cechuje się ogólnością, wymóg wysokiej zawartości treści

-nauka rozwija się dzięki krytycyzmowi (odrzucenie głupot, nauka się ni nawarstwia)

-poszukiwanie autentycznych niezmienników w przyrodzie

-nauka jest systematycznym poszukiwaniem jednostajności (praw przyrody)

Prawa przyrody - opisują jak działa przyroda

Prawa przyrody:

  1. Prawa przyrody są zdaniami ogólnymi

-wszystkie A są B, np. każde żelazo wystawione na działanie tlenu rdzewieje

-prawa statystyczne: tylko 95% A jest B, np. tylko 90% ludzi po chorobie X wraca do zdrowia

-lepiej mieć prawo statystyczne niż żadne

  1. Prawo przyrody musi być otwarte

-musi mieć nieograniczony zasięg czasowy i przestrzenny

-kiedykolwiek i gdziekolwiek wystąpi A będzie ono B, np. gdziekolwiek jest żelazo jest ono magnetyczne

3. Prawo przyrody musi być wyrażone w postaci zdań warunkowych

-im bardziej ogólne zdania to tym większe prawdopodobieństwo, że zostanie ono uznane za prawo przyrody

-prawa przyrody mają zasięg ogólny, więc obejmują przeszłość, przyszłość i teraźniejszość

-prawa przyrody są ciągle sprawdzane i uzupełniane

ZAGADNIENIE PRAWDY

-pasja poznawcza

-gdy chcemy coś wiedzieć: chcemy znać prawdę

-uprawianie nauki - dążenie do prawdy

-nauka to prawda, jako fragment całości

-o prawdziwości zdania mówimy zawsze w odniesieniu do zdania oznajmującego

-w metodologii zdanie oznajmujące to zdanie w sensie logicznym

Zdanie w sensie logicznym - jest to taka wypowiedź językowa, której przysługuje wartość logiczna

-wyróżniamy dwie wartości logiczne

-wszystkie twierdzenia formułowane w naukach są zdaniami w sensie logicznym

Zdania aprioryczne

-zdanie, które wartość logiczną znam a priori (z góry)

-odgrywają ważną rolę w naukach formalnych (logika, matematyka)

Zdania analityczne

-zdanie, którego wartość logiczną ustalam wyłącznie na podstawie znajomości znaczenia słów

-w naukach formalnych jak i przyrodniczych

-pełnią tam rolę definicyjną

-np. Kawaler to taki mężczyzna, który nigdy nie był żonaty.

Zdania empiryczne

-zdanie, którego wartość logiczną ustalamy na podstawie doświadczenia

-częste w życiu potocznym

-podstawowe zdania w naukach empirycznych

-formułowanie twierdzeń naukowych

-aby określić czy zdanie jest prawdziwe trzeba mieć określoną wiedzę naukową

-zagadnienie prawdy będziemy odnosić do zdań empirycznych

-np. Papierek lakmusowy w środowisku kwaśnym zabarwia się na czerwono.

Prawda - zgodność twierdzenia z rzeczywistością

Klasyczna teoria prawdy (korespondencyjna teoria prawdy)

-zdanie jest prawdziwe, gdy koresponduje z rzeczywistością

-Arystoteles określił, że zdanie jest prawdziwe wtedy, gdy mówi nam o tym co jest

-zdanie A jest prawdziwe wtedy i tylko wtedy, gdy stan faktyczny opisany przez zdanie A ma rzeczywiście miejsce

-teorię korespondencyjną stosuje się z łatwością do zdań empirycznych

-w przypadku niektórych zdań teoria nie może być stosowana, np. wtedy, gdy pytamy o prawdziwość teorii naukowych

Koherencyjna teoria prawdy

-prawda polega na spójności danego twierdzenia z teorią uznaną uprzednio za prawdziwą

-zgodność danego zdania z innymi zdaniami uznanymi za prawdziwe

-stosuje się np. w biologii, astronomii

-prawdziwy jest każdy niesprzeczny zbiór zdań za którymi opowiada się doświadczenie

-nauka rozwija się dzięki:

-każda prawda jest prowizoryczna

-każde twierdzenie ma charakter prawdopodobny i prowizoryczny

-prawda to proces nieskończony

-koherencyjnej teorii prawdy nie można zastosować do zdania "Bóg istnieje"

Pragmatyczna teoria prawdy

-prawdziwy ten zespół przesłanek, które mają większe znaczenie dla naszego życia

-William James 1842 - 1910

-ma znaczenie społeczne

-filozofię pragmatyczną zapoczątkował Charles Sanders Pears

-metoda rozjaśniania myśli w celu uniknięcia jałowych dyskusji

Zasada pragmatyczna - myśl jest sensowna wtedy, gdy wynikają z niej jakieś dyrektywy działań

-pragmatyzm zrywa z punktem widzenia widza na korzyść punktu widzenia aktora

-główne założenie to wytworzenie nawyku skutecznego działania

-myśl jest prawdziwa, gdy działania podjęte na jej zasadzie okażą się skuteczne

-nasze przekonania nadają kierunek naszym działaniom

-jeśli podjęte działanie pozwala na osiągnięcie celu to wcześniejsze przekonanie okaże się prawdziwe

-trzeba podejmować ryzyko błędu by sprawdzić poprawność przekonań

-pragmatyczna teoria prawdy w sferze naukowej nie ma zastosowania

-nie zawsze łatwo jest rozstrzygnąć czy dane twierdzenie jest prawdziwe, dlatego powstała zasada racji ostatecznej

Zasada racji ostatecznej - wedle tej zasady żaden fakt nie może zaistnieć, ani żadna wypowiedź nie może być prawdziwa bez wystarczającej racji, dlaczego jest tak, a nie inaczej

-wszystko, co istnieje ma jakiś powód lub przyczynę istnienia

-na tej podstawie powstały filozoficzne systemy wyjaśniające świat

-odnosi się do problemu istnienia świata

-w wersji metodologicznej jest pewnym wymogiem żeby wierzyć w twierdzenia, które są prawdziwe

-jest wymogiem krytycyzmu

-niczemu lekkomyślnie nie dawać wiary

-zabrania się uznania za prawdę tego, co nie zostało należycie dowiedzione

-myślenie po linii pragnień: wierzymy w tezy zgadzające się z naszymi pragnieniami

Nauka

-ciągły proces dochodzenia do prawd

-możemy uprawiać wtedy, kiedy badacze mają zapewnioną wolność badań

-na wolność nauki składają się 4 wolności:

  1. Wolność słowa

-człowiek może mówić, pisać drukować, to co chce

-wolność słowa naukowego

  1. Wolność myśli

-ma się prawo wierzyć i potrafi się wierzyć tylko w to za czym przemawiają racjonalne argumenty

-postawa człowieka, który nie przyjmuje rzeczy w sposób dogmatywny (bezkrytyczny)

  1. Wolność wyboru metody

-najczęściej ograniczana z powodów religijnych

  1. Wolność problemu

-jeśli się nie zakazuje zajmowania się dowolnym problemem

KLASYFIKACJA NAUK

I podział zapoczątkowany przez Arystotelesa

II podział Kant

III podział współczesny

I PODZIAŁ - ARYSTOTELES

-ze względu na cel i stopień abstrakcyjności przedmiotu

-podział ze względu na cel:

-podział ze względu na kryterium abstrakcyjności przedmiotu:

II PODZIAŁ - KANT

-ustalił hierarchię działów wiedzy

-nauka zakłada uogólnienie i prostotę

-wprowadził dychotomiczny podział nauk, ze względu na stopień abstrakcji

-nauki o prawach i procesach kształtujących rzeczy - nauki abstrakcyjne (logika)

-nauki o konkretnych rzeczach, zespołach faktów - nauki konkretne (zoologia, botanika, medycyna)

-uszeregowanie nauk według malejącego stopnia prostoty

-nie przystaje do stanu współczesnego

III PODZIAŁ WSPÓŁCZESNY

-podział dokonany przez Agencję Stanów Zjednoczonych, z wyjątkiem nauk przyrodniczych

-dzieli według sektorów gospodarki narodowej, przyjęte przez UNESCO

-wyróżnia 5 rodzajów dyscyplin naukowych

-potrzeba dokładniejszych sektorów poznawczych

-podział dychotomiczny

-nauki formalne (matematyczne)

-nauki empiryczne

-nauki matematyczne składają się z prawd koniecznych, różnią się tym od doświadczalnych

-matematyka nie mówi, że jest świat, w którym dokonujemy rozróżnień (np. dwa wygłodniałe koty i dwie myszy, to 4, a nie dwa, bo koty zeżarły myszy)

-matematyka to nauka o liczbach

-przyroda to nauka o rzeczach

-nauki przyrodnicze:

-nauki humanistyczne:

Teologia - punktu wyjścia: objaśnianie, że nauki mogą być skonfrontowane z rzeczywistością, posługuje się metodami naukowymi, ale nie jest nauką jak filozofia, człowiek religijny, bo jest śmiertelny


CZYM JEST I JAK DZIAŁA PRZYRODA? STANOWISKO NEWTONA I ARYSTOTELESA

-tylko w Starożytnej Grecji przejście od praktyki do nauki

-chcieli poznać, jaki jest świat w swej prostocie

Platon

-nie mógł przyjąć zmienności świata, jako cechy

-musi być jakieś podłoże tej zmienności

-w naszym doświadczeniu mamy kontakt z jednostkami, a zdania o rzeczywistości są zdaniami ogólnymi

-podłożem rzeczywistości coś niezwykłego, ogólnego

-wierzył, że istnienie gdzieś świat idealny, a ten jest tylko jego odbiciem

-prawdziwa natura świata ma charakter idealny

-wzorzec w świecie idealnym to idea (byt wieczny i niezmienny)

-botanika: nauka o roślinach - wszystkie rośliny są odbiciem idei

-dendrologia: nauka o idei drzewa

-człowiek nie przyjmuje jednej idei duszy

-jest wiele indywidualnych dusz

-władzą duszy jest rozum

Arystoteles- uczeń Platona

-zmodyfikował poglądy

-był nastawiony na konkretną rzeczywistość widziana zmysłowo

-rzeczy jawią się, jako pojawiające się i ginące

-idea istnieje w konkretnej rzeczy, jako jej forma

-każda jednostka składa się z: materii (ciało) i formy (dusza)

-poprzednicy Arystotelesa: odkrycie stałych zależności praw przyrody, dążenie do stworzenia teorii

-każde ciało dąży do naturalnego miejsca we wszechświecie

Zasada celowości:

-każda przyczyna działa przez wyznaczony cel

-każda żywa rzecz ma określony cel, do którego dąży

Energia - płeć, forma, istotny składnik elementu, to działanie stanowi jego istotę

Materia - możność, potencjał, każdy byt dąży, by być złożeniem z materii i formy, dąży by osiągnąć pełnię

Potencja - proces stworzenia doszedł już do kresu

-stwarzanie każdego bytu to aktualizowanie się potencjalności

-w każdym bycie siła, która umożliwia ten proces

-czynniki metodologiczny i religijny

W Imperium Rzymskim:

-człowiekowi przysługuje osoba wolności

-człowiek jest osobą z prawa rzymskiego

-miały na to wpływ 3 czynniki:

-w chrześcijaństwie

-metodologia ukształtowana pod wpływem filozofii Arystotelesa

-próba uchwycenia pozazmysłowych elementów, które współtworzyły byt

-dlaczego takie zjawisko zachodzi w taki sposób

-tworzenie świata to łączenie z innymi formami

-formułowanie wniosków, które zmieniały sposób myślenia o świece

-renesans odrzucił koncepcję Arystotelesa, powrót do postawy poszukującej przyczyn przebiegu świata

Średniowiecze

-epoka pobożności

-widzenie w kontekście wiary

-nie ma rozdziału przestrzeni świeckiej od duchowej

-cała rzeczywistość stworzona przez jednego Boga

-to Bóg podtrzymuje świat w jego istnieniu i może ingerować w bieg świata

-może działać w sposób nadzwyczajny - cud

-ingerowanie w przyrodę - to znak od Boga skierowany do ludzi

-wykracza to poza prawa przyrody

-odróżnienie praw natury od praw naukowych

-prawa przyrody: schematy, prawidłowości, sformułowania twierdzeń, dla Boga nie ma trudności w panowaniu nad czasem

Renesans

-społeczeństwo bardziej dynamiczne

-Kopernik

Bruno Paracelsus ze Szwajcarii

-właściwe nazwisko Theophrastus Bombastu

-leczył środkami chemicznymi

-uwzględnił dozowanie - czy działa jako trucizna czy jako lek

-magia i metody doświadczalne

-esencją wszystkich rzeczy jest Bóg

-każda rzecz a zasadę duchowa i szczególna formę rzeczy

-człowiek to mikrokosmos

-ciało człowieka składa się z 4 elementów

-działając na jedną rzecz możliwe zmiany w innych

Jordano Bremo

-zakon dominikański

-oskarżony o herezję

-potem życie tułacze

-oskarżono go o głoszenie dogmatów sprzecznych z nauka kościoła

-wyrzekał się błędnych nauk

-spalony żywcem

-główna teza jego filozofii: świat jest nieskończony

-nie ma środka świata

-świat jest jednorodny - materia ziemska nie różni się od materii niebiańskiej

-najmniejsza cząstka świata posiada duszę

Wiek XVII

-przyroda jako mechanizm

Bruno

-w przyrodzie panuje wolność

-wszystko, co żyje jest wolne

-nikt nie ma prawa narzucać ograniczeń materialnych, duchowych

Odrodzenie

-zachwyt pięknem świata

-harmonijność: cecha świata

-harmonijny, czyli doskonały, bo jest dziełem Boga

-świat jest wieczny

-świat jest jeden i jednorodny

Nowożytne przyrodoznastwo XVII wiek

-rozwój nauk przyrodniczych

-przyroda, jako mechanizm

-wtedy został zapoczątkowany dzisiejszy kształt

-przyroda, jako jeden, wielki organizm

-wielki zegar - działający zgodnie z własnymi prawami

-ludzie niedoskonali - ich twory niedoskonałe

-na wzór zegara pojmowano ciało zwierzęce i ludzkie

-język matematyki jest najdoskonalszy do tworzenia takiego opisu

-platoński świat idei jest doskonały

-opis matematyczny nie ma zastosowania do Ziemi, bo wszelkie formy nie są idealne

-Arystoteles odrzucony

Galileusz

-prawa spadania, skonstruował teleskop

-oskarżony o herezję

-wyrzekł się swoich poglądów

-uważał, że naukę trzeba opierać o doświadczenie

-rozumowanie ma przebiegać łącznie z doświadczeniem

-zjawiska powinno się poddawać analizie

-drogą syntezy zbudować modele zjawisk

-zadaniem nauki: zbadanie natury każdej substancji

Teoria fizyki zbudowana przez Newtona

-Kartezjusz starania o ścisła metodę naukową

-nauki nie dysponują dobrą metodą główne zadanie rozmyślań filozoficznych

-metoda zapewniająca nauce niezawodność, gdy wiedza będzie jasna i wyraźna

-tylko ciemne myśli są złożone i mogą podlegać błędom

-metoda analityczna - rozdzielenie na najprostsze składniki

-stworzył geometrię analityczną

-rzeczywistość dzieli się na: sferę Boga (byt duchowy) i sferę przyrody (byt materialny)

-uważał, że wszystko można poddawać w wątpliwość

-zmiany jakościowe, jako subiektywne reakcje naszych zmysłów

-życie, jako proce czysto mechaniczny

-zwierzęta traktował, jako maszyny, można wymienić części

-organizmy nie są ożywione siłami, ale właściwą siła ograniczone

-ciało dysponuje własną energią

-zwierzęta nie maja duszy, nie myślą, reagują na bodziec

-myślenie o przyrodzie zamknięte w myśleniu o materii

Postawa mechanistyczna - dominująca w fizyce, nauka o przyrodzie ożywionej nie uznaje istnienia jakościowej różnicy między materią żywą i martwą

Życie - suma cech poszczególnych elementów tworzących organizm

Modele cybernystyczne

-sprzężeń zwrotnych

-w XIX wieku krytykowana postawa mechanistyczna

-utworzono koncepcję witalistyczną - nie można życia ograniczać, redukować do sumy elementów odwołując się tylko do fizyki i chemii, istnieje pozaempiryczna siła, która jest pierwiastkiem życia

INDUKCJONIZM I HIPOTETYZM

-racjonalny krytycyzm: sprawdzalność trzeba doskonalić

-występują dwa przeciwstawne kierunki, które odmiennie interpretują wyniki, procedurę badawczą i metody:

Cykliczny charakter nauk przyrodniczych:

-metoda odnosząca się do faktów

-nauki muszą wychodzić od faktów i na faktach się kończyć

-formułowanie prognoz, konfrontujących z faktami

-fakt kończący jeden cykl zaczyna kolejny

INDUKCJONIZM

-podstawą metody dochodzenia do twierdzeń i ich sprawdzania jest metoda indukcyjna

-dominował on bardzo długo wśród metodologów i przyrodników

-wnioski indukcyjne są powszechnie stosowane w życiu codziennym

-spontanicznie uogólniamy spostrzeżenia

-mimo zawodności takich wniosków, stosujemy je bardzo często w nauce

-wykorzystywał tą metodę Isaac Newton

-indukcjonizm związany jest z empiryzmem (jedynym źródłem wiedzy o świecie jest doświadczenie)

-jeszcze w XIX wieku indukcjonizm panował niepodzielnie

-przełomem było wystąpienie Albarta Einsteina w latach 30, kiedy to powiedział, że nauka opiera się na stawianiu hipotez, sprawdzaniu ich doświadczalnie oraz porównaniu z faktami

-tak narodziła się metoda hipotetyczna

-I prawo Kepplera zostało stworzone na zasadzie indukcjonizmy

-indukcja polega na przechodzeniu od faktów znanych do nieznanych

-nie gwarantuje prawdziwości wniosków

-badacz zbiera fakty i uogólnia empirycznie

-reguła indukcjonizmu: obserwuj i uogólniaj wyniki obserwacji

-3 grupy czynności składają się na metodę indukcyjną:

  1. Obserwacje - ustalenie faktów

  2. Wyprowadzanie na podstawie obserwacji indukcyjnych uogólnień - ostrożnych hipotez

  3. Sprawdzanie hipotez za pomocą empiryzmu

-tylko te twierdzenia mają charakter empiryczny, które zostały sprawdzone empirycznie. Tylko takie mogą należeć do nauk przyrodniczych

-formułowanie twierdzeń jak najmniej niemożliwych

-indukcjonizm cechuje dążność do uprowdopodobniania istniejących i nowo formułowanych teorii

Program indukcjonizmu w 4 hasłach:

-chcąc zbudować empiryczną teorię modelu rzeczywistości trzeba wykonać 4 kroki:

  1. Obserwacja

  2. Uogólnienie

  3. Sprawdzenie uogólnień szukając faktów potwierdzających

  4. Hipotezy wysoce prawdopodobne sprawdzające się w innych wypadkach

HIPOTETYZM

-program hipotetyzmu składa się z 2 części:

-krytycyzm: krytyka indukcjonizmu i metody indukcyjnej

-konstruktywizm: formułuje pozytywy programu twierdzenia naukowego

-hipotetyzm odrzuca koncepcję metody indukcyjnej

-ani poznanie pozanaukowe i naukowe nie polega na zbieraniu informacji niekierowanych żadną teorią

-kierowane to przez problemy, które musza być rozstrzygnięte

-obserwacje przednaukowe były rozwiązywane przez hipotezę mitologiczna

-musimy się nauczyć zadawać przyrodzie odpowiednie pytania

-nie możemy dokonać obserwacji, jeśli nie dokonamy selekcji, co chcemy obserwować

-hipoteza jest metodologicznie wcześniejsza od obserwacji eksperymentu

-weryfikacjonizm tworzy bardzo szkodliwy nurt, że się nie przyglądamy hipotezom już istniejącym

-należy uprawiać ciągłą krytykę hipotez, a nie dążyć do ich potwierdzania

-ta krytyka doprowadziła do sceptycznego nastawienia się na wszelkie metody weryfikacjonizmu

-hipotetyzm odrzuca wszystkie stwierdzenia, których się nie da potwierdzić empirycznie

-wszystkie zdania występujące w nauce są hipotetyczne i odwoływalne

-nie istnieją czyste doświadczenia ani neutralny teoretyczny język obserwacji

-zdanie obserwacyjne odrzucamy tylko na podstawie doświadczenia

-weryfikacjonizm i falsyfikacjonizm jako całkowite przeciwieństwa są komplementarne

Fizyka teoretyczna - posługuje się idealizacjami

Arystoteles doszedł za pomocą indukcji do tezy, ze jeśli na ciało działa siła i przestaje ono się toczyć to siła nie działa

Newton uważał, że podstawową metodą przyrodoznastwa jest indukcja, ale stosował drugą metodę.

RELACJE I ZWIĄZKI MIĘDZY NAUKĄ, A USTROJEM SPOŁECZNYM

-rozwój nauk wpływa na rozwój społeczeństwa

-metoda falsyfikacjonizmu przekłada się na funkcjonowanie społeczeństwa

Karl Poper

-popierał falsyfikacjonizm

-uznali go przyrodnicy nie filozofowie

-zadawał pytanie : Czy możliwe jest stworzenie społeczeństwa idealnego?

-w 1960 odkrył tolerancję immunologiczną, dostał Nobla

  1. Krytycyzm konieczny przy modyfikacji struktur społecznych, w nauce najpierw wysuwa się problem badawczy.

  2. Hipotetyczne rozwiązanie

  3. Poddanie krytyce

-każda teoria nauka powinna być podatna na falsyfikację

-im większy jest zbiór potencjalnych teorii obalających tym lepsza teoria

-każda teoria w pewnym momencie może okazać się podatna na obalenie

-Poper uważał, że krytycyzm powinien występować w systemach społecznych

-krytyka to konieczny warunek do istnienia otwartego społeczeństwa

-krytyka nie jest celem samym w sobie

Doskonałe społeczeństwo nie jest możliwe, bo:

  1. Nawet najbardziej doskonali ludzie nie są doskonali

  2. Ludzkiej egzystencji ciągle towarzyszy zjawisko wyboru. Krytycyzm to falsyfikator pewnych rozwiązań. Bez tego społeczeństwo to nie byliby ludzie, ale osy albo mrówki

Dwie osoby nie zgadzają się, bo różnią się ich opinie albo cele. Możliwe rozwiązania:

-możliwa argumentacja lub kompromis

-przemoc

Bycie racjonalistą - to człowiek usiłujący podjęcie decyzji uzależnić od kompromisu a nie siły, zastraszenia czy groźby

Propagandysta - przeciwieństwo racjonalisty

Utopia - nazwa pochodzi od książki Mora, opisywał fantastyczną wyspę o nazwie Utopia, panował tam idealny ustrój

Platon, jako pierwszy propagował wizję państwa idealnego

Komunizm - ostatni utopijny projekt

Utopizm - to skutek innego rodzaju racjonalizmy, tego który nie zajmuje się rozwojem wiedzy

Racjonalizm:

  1. Właściwy to rozwój wierzy

  2. Sposób myślenia, przyjęcie pewnego stylu działania

Określenie celów ostatecznych

-racjonalne działania nie mogą być określone

-utopia to teoria prowadząca do samounicestwienia, bo nie jest możliwe określenie celów w sposób naukowy

-konstrukcja schematu utopii poza sama nauką

Racjonalizm - krytyczne posługiwanie się rozumem

Racjonalista - śwaidomy tego jak mało wie

-rozum to ogniwo łączące wszystkich ludzi

-przyrodnik musi być racjonalistą

-większość ludzi nie jest zdolna do śledzenia ze zrozumieniem rozwoju nauk przyrodniczych

-prowadzi to do zamknięcia się przyrodników w kręgach danych dziedzin

Charles Pirsis - studiował chemię i fizykę, był naukowcem, prowadził badania z Rutherfordem, załamał się błędnymi wyliczeniami w doświadczeniu, porzucił naukę na rzecz pisania sztuk teatralnych.

Środowisko tworzą 2 kultury

  1. Humaniści

  2. Przyrodnicy (naukowcy z fizykami na czele)

-nie potrafią znaleźć wspólnego języka

-lekceważą się nawzajem

-w sferze moralności naukowej są najzdrowszym środowiskiem

-humanizm składania naukowca do postaw moralnych - rozróżnienie zła od dobra

Przyczyny wrogości tych dwóch środowisk:

  1. Dynamiczny rozwój nauk przyrodniczych i matematycznych

  2. Konserwatyzm elit społecznych - kształtujących humanistyczny model kształcenia

-genetyka nie posługuje się tak wyrafinowanym językiem jak matematyka, będzie lepiej zrozumiała dla intelektualistów

-humaniści nie staną się przyrodnikami, mogą uświadomić sobie wielkość i piękno pracy badawczej, to wszystko, w kontekście z prawdą, dobrem i pięknem

-zrozumienie tego problemu umożliwia pozbycie się kompleksu niższości

Wykład

METODOLOGIA NAUK PRZYRODNICZYCH

14



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ETN wyklady do druku id 164492 Nieznany
historia wychowania wyklady DO DRUKU
Wykład do druku
na dydaktyke do druku, Dydaktyka i metodologia
do druku dydaktyka, Dydaktyka i metodologia
okb- wykłady-ściąga do druku, Politechnika Krakowska, VI Semestr, Organizacja kierowanie budowa i BH
do druku, UJK, zarzadzanie w sektorze publ i pryw 1 rok, logistyka wykłady
ekonomika - to co na wykladach bylo (do druku), ściągi 2 rok ekonomia 1 sem
Wyklad w Ryni korekta do druku Nieznany
2 mala do druku, Awf notatki,egzaminy,wykłady, Pływanie-egzamin
ZUPP (Wyklady) sciaga do druku, Zasady ustroju politycznego państwa, Wykłady dr Kosman
Zadania dodatkowe-do druku, Geologia inżynierska UW 2013-2015, IV rok, Ochrona wód podziemnych, Wykł
PRZYROSTKI do druku
Szkol Wykład do Or

więcej podobnych podstron