KLASYFIKACJA PRZEDSIĘBIORSTW

1. Przedsiębiorstwo - definicja.

Przedsiębiorstwo (lub inaczej jednostka gospodarcza) - wyodrębniona prawnie, organizacyjnie i ekonomicznie jednostka, prowadząca działalność gospodarczą. Najczęściej definiowanym celem działalności przedsiębiorstwa jest osiąganie zysku poprzez zaspokajanie potrzeb konsumentów. W jego skład mogą wchodzić mniej lub bardziej odrębne jednostki gospodarcze, nazywane zakładami. Nieco inne znaczenie ma przedsiębiorstwo w języku prawnym.

2. Podział przedsiębiorstw.

1. Ze względu na charakter działalności przedsiębiorstwa można podzielić na:

1. Przedsiębiorstwa produkcyjne:

• przedsiębiorstwa wydobywcze

• przedsiębiorstwa przetwórcze

• przedsiębiorstwa obróbkowe

• przedsiębiorstwa montażowe

2. Przedsiębiorstwa świadczące usługi:

• przedsiębiorstwa handlowe

• przedsiębiorstwa komunikacyjne i transportowe

• przedsiębiorstwa ubezpieczeniowe

• przedsiębiorstwa finansowe

• przedsiębiorstwa o charakterze społecznym

• inne przedsiębiorstwa usługowe

1. Ze względu na liczbę pracowników przedsiębiorstwa dzielimy na:

• mikroprzedsiębiorstwa - zatrudniające do 9 pracowników oraz osiągające roczny obrót nie przekraczający równowartości 2 milionów euro, lub sumy aktywów bilansu na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości 2 milionów euro

• przedsiębiorstwa małe - zatrudniające od 10 do 49 pracowników oraz osiągające roczny obrót nie przekraczający równowartości 10 milionów euro, lub sumy aktywów bilansu na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości 10 milionów euro

• przedsiębiorstwa średnie - zatrudniające od 50 do 249 pracowników oraz osiągające roczny obrót nie przekraczający równowartości 50 milionów euro, lub sumy aktywów bilansu na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości 50 milionów euro

• przedsiębiorstwa duże - zatrudniające od 250 pracowników

1. Z punktu widzenia form własności można wyróżnić:

• przedsiębiorstwa państwowe

• przedsiębiorstwa prywatne (w tym przedsiębiorstwa będące własnością pojedynczych osób jak i rodzin oraz spółki)

• przedsiębiorstwa spółdzielcze

• przedsiębiorstwa komunalne

• przedsiębiorstwa będące własnością pracowników

3. Formy współpracy przedsiębiorstw:

• formy kooperacyjne współpracy przedsiębiorstw

• kooperacja umowna

• kooperacja bezumowna

• kooperacja przemysłowa

• joint-venture (przedsiębiorstwa z udziałem kapitału zagranicznego)

• alians strategiczny(połączenie współpracy i konkurencji w pewnej grupie przedsiębiorstw dostarczających gamę produktów częściowo komplementarnych)

• Networking(tzw.marketing sieciowy, proces wymiany informacji, zasobów, wzajemnego poparcia i możliwości, prowadzony dzięki korzystnej sieci wzajemnych kontaktów)

• klaster przemysłowy

• formy koncentracyjne współpracy przedsiębiorstw:

• fuzja (operacja łączenia dwóch lub więcej przedsiębiorstw, bądź przejęcie jednych przedsiębiorstw przez inne, w wyniku którego powstaje nowy podmiot)

• przejęcie (definiuje się jako uzyskanie kontroli nad przedsiębiorstwem. Jest to transakcja przeprowadzana przez przedsiębiorstwa celem uzyskania zamierzonych korzyści strategicznych czy też finansowych. Najczęściej przejęcie opiera się na nabyciu takiej ilości udziałów (akcji) danego przedsiębiorstwa przez drugie, że daje to kontrolę nad całością. Efektem transakcji jest włączenie przedsiębiorstwa przejętego do struktur firmy przejmującej. Przejęcie nie musi dotyczyć całej działalności, ale również części zakładu)

• holding (organizacja grupująca za pomocą mniej lub bardziej wyraźnych powiązań różne samodzielne pod względem prawnym podmioty gospodarcze, przy czym jeden z podmiotów ma w tym powiązaniu pozycję dominującą i podporządkowuje sobie pozostałe. Istotą holdingu jest zarządzanie przez jedną organizację innymi podmiotami oraz kontrolowanie działalności dzięki zależnościom kapitałowym lub personalnym. Holding jest zatem formą kumulacji kapitału.)

Style zarządzania przedsiębiorstwem:

• Autokratyczny (zwany również dyrektywnym, polega on na narzucaniu przez kierownictwo przedsiębiorstwa planów i wytycznych ich realizowania. Stosowany jest najczęściej w dużych scentralizowanych organizacyjnie przedsiębiorstwach. Decyzje pochodzą od najwyższego szczebla kierownictwa i przekazywane są na niższe szczeble w postaci nakazów.)

• Paternalistyczny (opiera się on na przyjaznych stosunkach międzyludzkich. W przedsiębiorstwie kierownik traktuje podwładnych tak jakby byli członkami rodziny. W przeszłości stosowany był w małych zakładach rzemieślniczych i niedużych przedsiębiorstwach. Dziś jest bardzo popularny w przedsiębiorstwach japońskich.)

• Integratywny (styl kierowania, którego istotą jest integrowanie pracowników wokół celów i zadań organizacji, której są uczestnikami. Styl ten wiąże się z procesem partycypacji w podejmowaniu decyzji bieżących i strategicznych związanych z ustalaniem celów i programu rozwoju przedsiębiorstwa. Kształtuje on współżycie między przełożonym a podwładnym na takiej zasadzie, że ich celem jest wspólne dobro, któremu obaj służą i traktują się jako partnerzy godni wzajemnego zaufania.)

• Samorządowy (polega na aktywnym uczestnictwie pracowników w określaniu zadań i podejmowaniu decyzji dotyczących funkcjonowania przedsiębiorstwa. Sprzyja integrowaniu pracowników wokół zadań organizacji, której są uczestnikami, cele cząstkowe organizacji stają się ich celami osobistymi. Stosowany w zdecentralizowanych strukturach organizacyjnych, działających w szybko zmieniającym się otoczeniu, wymagającego szybkiego podejmowania decyzji i elastycznego działania.)

1 | Strona

---