Stosunki międzynarodowe, 6 semestr


dr Andrzej ZIÓŁKOWSKI

STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE

  1. KONGRES WIEDEŃSKI

Rozpoczął się we wrześniu 1814 r., miał na celu dokonanie zmian terytorialnych i ustrojowych po upadku cesarza Francji Napoleona I. Rok 1815 jest najważniejszą datą w historii międzynarodowych stosunków politycznych - wtedy powstała międzynarodowa arena w naszym współczesnym rozumieniu tego słowa. Był to koniec ery stosunków rodzinnych - władcy nie tylko musieli ograniczać swoją odpowiedzialność do własnego terytorium (państwa), ale zaczęli być nawet z tego rozliczani. Dokonuje zmiany funkcjonowania państwa z własności prywatnej na rzecz wspólną. Państwo stało się wyznacznikiem prawa. Państwo zobowiązało się poprzez prawo chronić własność prywatną.

Zdobycze Kongresu Wiedeńskiego:

  1. powstanie międzynarodowej areny i narodziny stosunków międzynarodowych (osiągnięcie niezamierzone);

  2. powstanie międzynarodowego systemu bezpieczeństwa opartego na dwóch zasadach:

  1. zasada równowagi sił (w tym kontrola zbrojeń);

  2. zasada legitymizmu.

  1. powstanie kodeksu dyplomatycznego - prawo dyplomatyczne zostało opracowane na Kongresie Wiedeńskim jako tzw. Regulamin wiedeńsko-akwizgrański. Regulowało ono dotychczasowe formy zachowań w kontaktach transgranicznych. Istotą dokonanych ustaleń było wyjście od uznania przez zobowiązujące się strony statusu dyplomaty i związanej z tym zasady nietykalności cielesnej i eksterytorialności - dyplomata był człowiekiem szczególnie uprzywilejowanym, a gwarancję tego uprzywilejowania nadawał mu każdy z władców stron traktatowych osobiście. Władca ponosił odpowiedzialność za życie i cześć znajdującego się na jego terytorium dyplomaty;

  2. powstanie międzynarodowego prawa handlowego - okres po Kongresie Wiedeńskim charakteryzował się szybkim wzrostem zawieranych umów, gdzie podmiotami stawały się państwa, czyli terytoria zarządzane przez władców. Pojawiły się umowy z zakresu gospodarki. Na Kongresie Wiedeńskim ustalono zasady gwarancji państwowych na zawierane międzynarodowe umowy handlowe przez prywatne podmioty gospodarcze oraz możliwość dochodzenia praw przed sądami podmiotu dokonującego łamania wcześniej przyjętych zobowiązań.

  3. początek prawa międzynarodowego - czyli zasad regulujących zachowanie aktorów na arenie międzynarodowej;

  4. zapoczątkowanie procesu powoływania organizacji międzynarodowych.

  1. UNITED STATES of AMERICA

Procesy narodotwórcze rozpoczęły się w 1492 roku od odkrycia kontynentu przez Kolumba. W roku 1585 zostały utworzone pierwsze angielskie kolonie. Koloniści wywodzili się głównie spośród emigracji brytyjskiej, zwłaszcza religijnej.

W trakcie wojny w latach 1775-1783 na kontynencie północno-amerykańskim pomiędzy 13 brytyjskimi koloniami a samą Wielką Brytanią (wojna została zakończona podpisaniem przez Wielką Brytanię traktatu paryskiego o niepodległości Stanów Zjednoczonych), Tomasz JEFFERSON uchwalił Deklarację Niepodległości Stanów Zjednoczonych, mówiącą o prawie 13 kolonii do wolności i niezależności od króla Anglii Jerzego III. Miało to miejsce 04.07.1776 r. W Philadelphii spotkały się strony kolonii celem zatrzymania wzrostu podatków i wypowiedzenia Koronie Brytyjskiej płacenie podatków. Wybrano Szefa Zespołu Negocjacyjnego, któremu przyznano kompetencje: prowadzenie polityki zagranicznej i dowodzenie armią. Każda kolonia posiadała odrębną konstytucję i system zarządzania.

17 września 1787 r. Stany Zjednoczone przyjęły konstytucję, pierwszą na świecie.

W latach 1861-1865 trwała wojna secesyjna. Była to wojna domowa pomiędzy stanami północnymi wchodzącymi w skład Stanów Zjednoczonych tzw. Unii, a stanami południowymi wchodzącymi w skład Skonfederowanych Stanów Zjednoczonych, zwanymi Konfederacją. Została ona wygrana przez Unię.

Struktura państwa:

Jednoosobowa władza wykonawcza - Prezydent - wyznacza swoich współpracowników.

Władza ustawodawcza składa się z 2 izb:

Władza sądownicza - Sąd Najwyższy pełni rolę wyłącznie trybunału konstytucyjnego. SN nie może kwestionować wyroków Sądów poszczególnych Stanów.

Federalne Biuro Rezerw - jest bankiem centralnym Stanów Zjednoczonych. Powstał na mocy Ustawy o Rezerwie Federalnej z 1913 roku. Wbrew nazwie sugerującej iż jest to organ federalny, jest to prywatny bank.

Zadania Rezerwy Federalnej to:

Wszystkie uzyskane zyski są w pierwszej kolejności przeznaczane na wypłatę 6% rocznych dywidend dla banków członkowskich; pozostała kwota zostaje przekazana Departamentowi Skarbu USA.

FBI (Federal Bureau of Investigation) - agencja państwowa Stanów Zjednoczonych zajmująca się przestępstwami wykraczającymi poza granice danego stanu. Stanowi też część systemu bezpieczeństwa kraju. FBI także pełni rolę głównej agencji kontrwywiadowczej Stanów Zjednoczonych. Jednym z podstawowych zadań FBI jest gromadzenie danych wywiadowczych, co FBI czyni nie tylko na terenie USA, współpracując z policjami i służbami wywiadowczymi oraz porządkowymi innych państw. Władze federalne traktują FBI jako najważniejszą instytucję zajmującą się wykrywaniem i likwidacją szpiegostwa (oficjalnie: tylko na terenie USA).

  1. ZSRR

Rewolucja rosyjska 1905 roku - ogólnokrajowy spontaniczny zryw skierowany zarówno przeciw rządowi, jak i przeciw przemocy państwa wobec obywateli. 22 stycznia 1905 roku przed Pałacem Zimowym w Sankt Petersburgu miała miejsce pokojowa demonstracja robotników, zmasakrowana przez policję, zabitych i rannych było ponad 1000 osób, w tym kobiety i dzieci. Krwawa niedziela pociągnęła za sobą falę niezadowolenia wielu grup społecznych w Rosji i Królestwie Polskim. Protestujący byli głównie robotnikami i chłopami, protestowała inteligencja i burżuazyjni liberałowie, żołnierze a także grupy mniejszości narodowych, domagając się wolności politycznej.

Bolszewicy głosili hasła rewolucji socjalnej oraz obalenia caratu i wprowadzenia demokratycznej republiki. Wzięli udział w rewolucji 1905 roku, której upadek osłabił działalność partii i zmusił najwybitniejszych działaczy (Lenin, Grigorij Zinowjew) do emigracji.

7 listopada (25 października wg kalendarza rosyjskiego) 1917 r. wybuchła w Rosji rewolucja - zamach dokonany z inspiracji bolszewików, w stanie narastającego kryzysu politycznego i wobec zbliżających się wyborów do Konstytuanty. Zapoczątkowana wystrzałem z krążownika Aurora (sygnał do szturmu na Pałac Zimowy - siedzibę Rządu). Po szturmie i opanowaniu Pałacu władzę w kraju przejął Ogólnorosyjski Zjazd Delegatów Robotniczych i Żołnierskich, który proklamował utworzenie Republiki Radzieckiej. Zjazd doprowadził do obalenia Rządu Tymczasowego i utworzenia bolszewickiego rządu - Rady Komisarzy Ludowych z Leninem na czele. Już w pierwszych dniach swego istnienia rząd radziecki ogłosił deklarację o pokoju i prawie narodów w Rosji do samostanowienia. W Rosji rozpoczął się okres terroru, mordów, zsyłek do obozów koncentracyjnych (łagrów) i rządy tajnej policji politycznej.

Początkowo bolszewicy sądzili, że rewolucja rosyjska jest tylko wstępem do rewolucji światowej. Po stłumieniu ruchów rewolucyjnych (którym udało się przejściowo, zwłaszcza na Węgrzech i częściowo w Niemczech przejąć władzę), nieudanej wyprawie na Zachód (tzw. wojna polsko-bolszewicka) oraz załamaniu gospodarki rosyjskiej wskutek eksperymentów komunizmu wojennego, a także zniszczeń wojennych, bolszewicy zostali zmuszeni do zmiany kursu. W 1921 władze komunistyczne spowodowały wybuch głodu na Powołżu, który pochłonął 5,1 miliona ofiar. Rząd bolszewicki zaoszczędzone w ten sposób fundusze przeznaczył na zakup broni za granicą. W 1921 wprowadzono w życie nową gospodarkę rynkową (tak zwany NEP - Nowa Polityka Ekonomiczna), ograniczono terror, zachowując jednak zasadę dyktatury partii (zwanej dyktaturą proletariatu). Związek republik powołano do życia 30 grudnia 1922. Pierwszym szefem rządu ZSRR został Lenin.

Rada Komisarzy Ludowych (Sowiet Narodnych Komissarow) - naczelny kolegialny organ zarządzająco-wykonawczy (rząd) w ZSRR i poszczególnych republikach radzieckich (1917-1946). Powołana na II Wszechrosyjskim Zjeździe Rad w dniu 8 XI 1917. W praktyce podporządkowana sekretarzowi generalnemu Rosyjskiej Komunistycznej Partii (bolszewików) i Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) [WKP(b)]. W 1946 roku przekształcona w Radę Ministrów ZSRR.

Struktura ZSRR

Rada - organ władzy wykonawczej na każdym szczeblu, podporządkowana Partii.

Zjazd - organ władzy ustawodawczej na każdym szczeblu. Uczestnicy zjazdu (delegaci) ustalali co należy wykonać.

Zjazd Komunistów Rosji + WKP(b) jako organ doradczy. Przewodniczył Pierwszy Sekretarz.

Władza sądownicza - podporządkowana Partii. III instancja była instancją odwoławczą.

  1. SYSTEM BEZPIECZEŃSTWA

Definicja - system międzynarodowego bezpieczeństwa jest utrwalonym traktatowo (pomiędzy umawiającymi się stronami) zespołem procedur reagowania w konkretnych sytuacjach bezpośredniego zagrożenia.

Na bezpieczeństwo międzynarodowe, oprócz sumy bezpieczeństwa pojedynczych państw, składają się też warunki, normy i mechanizmy międzynarodowe. Swym zakresem obejmuje ono także cele i wartości wspólne dla całego systemu międzynarodowego, tj. stabilność, pokój, równowagę i współpracę.

Zasada legitymizmu - bezwzględny zakaz podważania legalności władzy na obcym terenie. Istotą tej zasady jest utrzymanie stanu równowagi zewnętrznej, międzynarodowej, poprzez utrzymanie równowagi wewnętrznej, stabilności obowiązującego systemu władzy.

Zasada równowagi sił (w tym kontrola zbrojeń) - zespół ustaleń dokonanych pomiędzy umawiającymi się stronami, określającym, że i w jakim zakresie żadna ze stron nie będzie przekraczała liczbowo, ani jakościowo wspólnie przyjętych wielkości każdego rodzaju uzbrojenia. Umawiające się strony zobowiązywały się wobec siebie do zachowania wspólnie przyjętych ustaleń bez żadnych odstępstw i pod groźbą fizycznej reakcji pozostałych partnerów systemu w przypadku odejścia od tych ustaleń przez jednego z nich.

Zasada okrągłego stołu - podstawą tego mechanizmu jest podział stron konfliktu na agresora i ofiarę. Pierwszym działaniem proceduralnym jest ustalenie statusu każdej ze stron konfliktu w dyskusji prowadzonej przez wszystkich uczestników systemu przy udziale obu stron konfliktu. Okrągły stół to sytuacja permanentnej obecności wszystkich aktorów międzynarodowej areny - jeżeli któryś z nich znalazł się w relacji wojny, pozostali uczestnicy stają się bezpośrednimi obserwatorami. Fizyczny agresor w trakcie obrad okrągłego stołu broni się przed (domniemanym) zarzutem dokonania fizycznej agresji - jeżeli się nie obroni staje się agresorem nie tylko dla swojej ofiary, ale dla wszystkich pozostałych aktorów, a co za tym idzie w opinii całego świata. W czasie, gdy realny konflikt trwa, przy okrągłym stole obie strony starają się przedstawić swój przebieg wydarzeń jednocześnie starając się uzyskać w międzynarodowej ocenie status ofiary. Stronie tu przegrywającej pozostaje status agresora. W chwili rozstrzygnięcia sytuacja dla agresora jest skrajnie niekorzystna. Ma on do wyboru, albo uznać rację ogółu i samemu podjąć decyzję o zakończeniu działań zbrojnych, albo przeciwstawić się ocenie, skazując się na walkę z całym systemem międzynarodowego bezpieczeństwa.

Liga Narodów - powstała w 1919 r. jako efekt Konferencji Paryskiej. Statut LN został przyjęty w Wersalu 28.06.1919 r. (traktat Wersalski), wszedł w życie po ratyfikacji 20.01.1920 r. LN potencjalnie obejmowała swym zasięgiem zarówno państwa suwerenne, jak i ówczesne kraje kolonialne (art. 22 konwencji założycielskiej). Członkowie LN mieli nakaz i byli zobowiązani do zapewnienia bezpieczeństwa obywatelom państw będących pod ich kontrolą. Siedzibą LN była Genewa w Szwajcarii. Jednostkami organizacyjnymi były Zgromadzenie Ogólne i Rada Bezpieczeństwa (kompetencje wykonawcze). Zgromadzenie Ogólne zbierało się co 4 lata, Rada Bezpieczeństwa kilka razy do roku. Rada składała się z Wielkiej Brytanii i Francji oraz członków niestałych (od 4 na początku istnienia LN do 11 w 1936 r.) wybieranych przez Zgromadzenie Ogólne co 4 lata. Polska wybierana była bez przerwy w latach 1926-1938. W Radzie obowiązywała zasada jednomyślności. Dodatkowym organem był Sekretariat z Sekretarzem Generalnym, który jednocześnie zwyczajowo pełnił funkcje przewodniczącego obrad Zgromadzenia Ogólnego. Sekretariat przygotowywał projekt budżetu oraz materiały do sesji Zgromadzenia i Rady. Liga Narodów została formalnie rozwiązana w 1946 r., choć faktycznie nie funkcjonowała już podczas II wojny światowej.

Organizacja Narodów Zjednoczonych - została założona 25.04.1945 r. Karta ONZ została podpisana 26.06.1945 r. w San Francisco. Siedzibą organizacji jest Nowy Jork.

ONZ składa się z:

  1. Zgromadzenie Ogólne - organ plenarny, w skład którego wchodzą stali przedstawiciele wszystkich państw członkowskich. Każdy z członków dysponuje jednym głosem. ZO zbiera się raz do roku na sesje zwyczajne. Na wniosek Rady Bezpieczeństwa albo większości państw członkowskich Sekretarz Generalny zwołuje posiedzenia nadzwyczajne. Do kompetencji ZO należy:

  1. przyjęcie nowych członków;

  2. wykluczenie członków;

  3. wybór Sekretarza Generalnego;

  4. wybór niestałych członków Rady Bezpieczeństwa;

  5. zatwierdzanie w trakcie posiedzeń budżetu organizacji i organów specjalnych znajdujących się pod jego stałym nadzorem.

Zgromadzeniu Ogólnemu podlega 7 Komisji Głównych, dwa stałe Komitety Doradcze, kilkadziesiąt organów pomocniczych.

  1. Rada Bezpieczeństwa - składa się z 15 członków: 5 stałych - Stany Zjednoczone, Chiny, Wielka Brytania, Rosja i Francja oraz 10 członków niestałych wybieranych na 2-letni okres, przy wyborze których uwzględnia się wszystkie kontynenty. Członkowie stali maja prawo weta. RB może nakazać zastosowanie środków przymusu politycznego, ekonomicznego i militarnego. Do podjęcia odpowiedniej rezolucji w tym względzie wymagane jest co najmniej 9 głosów członków Rady. Sekretarz Generalny jest najwyższym urzędnikiem międzynarodowym i jest odpowiedzialny wyłącznie przed Zgromadzeniem Ogólnym. Wybierany jest na 5 lat, z możliwością jednorazowego powtórzenia kadencji przy rekomendacji Rady Bezpieczeństwa. Do jego obowiązków należy: administrowanie i zarządzanie Sekretariatem; kreowanie nowych koncepcji i strategii; prezentacja działalności organizacji opinii publicznej.

  2. Rada Gospodarczo-Społeczna,

  3. Rada Powiernicza - jej zadaniem było sprawowanie nadzoru nad tzw. terytoriami niesamodzielnymi w imię zasady samostanowienia narodów. W 1994 r. organ ten przestał funkcjonować z uwagi na zakończenie się procesu usamodzielniania się byłych kolonii na międzynarodowej arenie. Pomimo zawieszenia jego działalności, organ ten nie uległ likwidacji.

  4. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości,

  5. Sekretariat Organizacji.

Komitet Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie - w dniu 14.12.1964 r. na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych w trakcie XIX sesji polski minister spraw zagranicznych Adam RAPACKI przedstawił m.in. projekt proponujący zwołanie ogólnoeuropejskiej konferencji, mającej na celu zainicjowanie procesu dwu- i wielostronnych konsultacji w obszarze bezpieczeństwa. Propozycja ta została podjęta i w dniu 22.11.1972 r. w Helsinkach (Finlandia) rozpoczęła się Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, wpierw na szczeblu szefów misji dyplomatycznych. W efekcie jej prac powstał Komitet Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE). Czas pomiędzy propozycją przedstawioną przez Rapackiego, a rozpoczęciem pracy przez KBWE był potrzebny, na uzyskanie realnego i racjonalnego kształtu w swojej realizacji. Celem KBWE było zajmowanie się w szerokim zakresie problematyką bezpieczeństwa europejskiego w obszarach:

  1. polityka międzynarodowa;

  2. zbrojenia;

  3. gospodarka;

  4. nauka i technika;

  5. ekologia;

  6. zagadnienia humanitarne.

W helsińskiej konferencji wzięło udział 33 aktorów europejskich (bez Albanii i Andory) oraz Stany Zjednoczone i Kanada. Uznano (podobnie jak w Zgromadzeniu Ogólnym ONZ), że każdy aktor dysponuje 1 głosem. W swoim mechanizmie konstrukcji KBWE bezpośrednio nawiązywał do idei „okrągłego stołu”. W KBWE był wymóg jednogłośności decyzji wszystkich członków zgromadzenia. Decyzje KBWE mają charakter zobowiązań politycznych, a nie prawnych. Opierają się one na podpisanym w dniu 01.08.1975 r. w Helsinkach Akcie Końcowym KBWE, zatytułowanym „Deklaracja zasad rządzących stosunkami między państwami uczestniczącymi”, zwany też Traktatem Helsińskim.

Traktat Helsiński opiera się na 3 zasadach:

    1. zasada nienaruszalności granic,

    2. zasada integralności terytorialnej,

    3. zasada poszanowania praw człowieka (w tym wolności myśli, sumienia, religii i przekonań).

Tekst Traktatu stanowiły uzgodnione reguły postępowania i zalecenia dla państw członkowskich, podzielone na obszary zagadnieniowe:

  1. współpraca w obszarze bezpieczeństwa,

  2. współpraca w obszarze gospodarki, techniki, nauki i ochrony środowiska,

  3. współpraca w obszarze kultury, oświaty, wymiany informacji i w zakresie działań o charakterze humanitarnym.

01.01.1995 r. KBWE przekształciła się w Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

  1. UNIA EUROPEJSKA

Traktat Paryski - w Paryżu 18 kwietnia 1951 roku podpisano Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali. Wszedł w życie 25.07.1952 r., zawarty na 50 lat -wygasł 23.07.2002 r. Podpisało go 6 państw: Francja, RFN, Włochy, Belgia, Holandia i Luksemburg.

W Rzymie 25.03.1957 r. podpisano dwa traktaty:

- Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą,

- Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej,

weszły w życie 01.01.1958 r.

Wszystkie trzy Wspólnoty miały swoje odrębne instytucje.

30.03.1962 - Zgromadzenie przemianowano na Parlament Europejski (PE).

Traktat o fuzji podpisano w Brukseli 08.04.1965: ustanowienie wspólnej Rady i Komisji dla 3 Wspólnot, wszedł w życie 01.07.1967 r.

17 lutego (Luksemburg) i 28 lutego (Haga) 1986 roku podpisano Jednolity Akt Europejski, który stał się impulsem do pogłębienia współpracy i krokiem do utworzenia Unii Gospodarczej i Walutowej oraz Unii Politycznej.

07.02.1992 roku w Maastricht (Holandia) podpisano Traktat o Unii Europejskiej. Traktat ten ustanawiał Unię Europejską na bazie trzech wspomnianych wyżej wspólnot, opartą na trzech filarach:

1) pierwszy oparty na Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej i obejmujący handel, gospodarkę, ochronę środowiska, politykę społeczną itd.;

2) drugim filarem miała być wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa;

3) trzeci filar to współpraca w dziedzinie sądownictwa i spraw wewnętrznych.

Traktat wszedł w życie 1 listopada 1993 roku.

Instytucje i ich kompetencje:

  1. Rada Europejska określa ogólny kierunek polityki UE, nie jest jednak uprawniona do przyjmowania prawa. Rada odbywa posiedzenia przynajmniej co pół roku, trwają one kilka dni.

  2. Parlament Europejski, który reprezentuje obywateli UE i jest przez nich bezpośrednio wybierany.

  3. Rada Unii Europejskiej, która reprezentuje rządy państw członkowskich. Pracom Rady przewodniczą kolejno poszczególne kraje UE w ramach tzw. prezydencji,

  4. Komisja Europejska, która reprezentuje interesy całej Unii.

  5. Trybunał Sprawiedliwości stoi na straży stosowania prawa europejskiego.

  6. Trybunał Obrachunkowy kontroluje finansowanie działań Unii.

Uprawnienia i obowiązki wszystkich tych instytucji określono w traktatach, które stanowią podstawę wszystkich działań UE. W traktatach określono również zasady i procedury, których muszą przestrzegać instytucje UE. Treść traktatów uzgadniają prezydenci lub premierzy wszystkich państw UE, a ich ratyfikacji dokonują parlamenty krajowe.

Unia Europejska posiada szereg innych, wyspecjalizowanych instytucji i organów międzyinstytucjonalnych:

  1. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny reprezentuje społeczeństwo obywatelskie, pracodawców i pracowników.

  2. Komitet Regionów reprezentuje władze regionalne i lokalne.

  3. Europejski Bank Inwestycyjny finansuje projekty inwestycyjne UE i wspiera małe przedsiębiorstwa poprzez Europejski Fundusz Inwestycyjny.

  4. Europejski Bank Centralny odpowiada za europejską politykę pieniężną.

  5. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich bada skargi dotyczące przypadków niewłaściwego administrowania w instytucjach i organach UE.

  6. Europejski Inspektor Ochrony Danych odpowiada za ochronę danych osobowych obywateli.

  7. Urząd Publikacji publikuje informacje o UE.

  8. Europejski Urząd Doboru Kadr zajmuje się rekrutacją pracowników do instytucji i innych organów UE.

  9. Europejska Szkoła Administracji zapewnia specjalistyczne szkolenia dla pracowników UE.

  10. szereg wyspecjalizowanych agencji i zdecentralizowanych organów wypełnia wiele różnych zadań technicznych, naukowych i zarządczych.

  11. Europejska Służba Działań Zewnętrznych (ESDZ) wspiera Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa. Wysoki Przedstawiciel przewodniczy posiedzeniom Rady do Spraw Zagranicznych oraz kieruje wspólną polityką zagraniczną i bezpieczeństwa, czuwając przy tym nad spójnością i koordynacją działań zewnętrznych UE.

Obszary działalności:

  1. rolnictwo,

  2. środowisko,

  3. sprawy gospodarcze i walutowe,

  4. zatrudnienie i sprawy społeczne,

  5. polityka zagraniczna i bezpieczeństwa,

  6. działania w dziedzinie klimatu,

  7. wielojęzyczność.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
MSP - pytania wstępne, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE, Semestr II, Mię
cywilizacja żydowska, PLIKI, Studia, WSB, Stosunki Międzynarodowe, 6 semestr, Cywilizacja w czasie i
MAKRO 03 wykład 18.03.13, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE, Semestr II,
Wielka Brytania, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE, Semestr III, Współcze
RYZYKO STRESZCZENIE, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE, Semestr III, Socj
Azja i Pacyfik Jakimowicz, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE, Semestr V -
moje pytanka na egzamin u kotu, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE, Semest
L Górniak PS13 KONSPEKT cz 5 Pomaganie Agresja, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZY
L Gorniak PS13 KONSPEKT cz 3 Porozumiewanie, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZYNAR
L Gorniak PS13 KONSPEKT cz 2a Konstrukty osobiste G Kelly, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOS
Barney - Społeczeństwo sieci - streszczenie CAŁOŚĆ, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MI
MSP - zaliczenie, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE, Semestr II, Międzyna
NAUKA O PAŃSTWIE, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE, Semestr I, Nauka o P
Testy prawo, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE, Semestr III, Prawo Między
msk, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE, Semestr III, Międzynarodowe stosu
L Górniak PS13 KONSPEKT cz 4 Atrakcyjność, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZYNAROD
L Gorniak PS13 KONSPEKT cz 1-2 Wprowadz Spostrz Pozn Spol, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOS
L Gorniak PS13 KONSPEKT cz 6 Wplyw spoleczny, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZYNA
pmp pytania, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE, Semestr III, Prawo Między
L Gorniak Ps13 KONSPEKT cz 7 Grupy Zespoly Przywodztwo, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie - STOSUNK

więcej podobnych podstron