TEORIA ZACHOWAŃ KONSUMENTA

1. W poniższej tabeli zawarte są informacje dotyczące użyteczności całkowitych i krańcowych uzyskiwanych z konsumpcji dobra X.

a) Uzupełnij tabelę.

b) Na podstawie danych zawartych w tabeli, na osobnych prostokątnych układach    współrzędnych, wykreśl krzywą użyteczności całkowitej i krańcowej z konsumpcji dobra X.

c) Podaj liczbę konsumowanych jednostek dobra X przy której konsument osiąga punkt    nasycenia.

d) Sformułuj prawo opisujące zależności przedstawione w tabeli.

Licz. konsumowanych jednostek dobra X	Użyteczność całkowita TU	Użyteczność krańcowa MU
0	0	-
1	30
2	56
3		20
4		12
5	88
6		-20
	SUMA

2. Zjawisko malejącej użyteczności krańcowej opisywane jest:

a) prawem ekwimarginalizmu

b) drugim prawem Gossena

c) pierwszym prawem Gossena

d) zasadą malejącej krańcowej stopy transformacji.

3. W poniższej tabeli zawarte są informacje dotyczące użyteczności całkowitych i krańcowych uzyskiwanych z konsumpcji dobra X.

a) Uzupełnij tabelę.

b) Podaj liczbę konsumowanych jednostek dobra X przy której konsument osiąga punkt nasycenia.

Licz. konsumowanych jednostek dobra X	Użyteczność krańcowa MU	Użyteczność całkowita TU
0	-	0
1	40
2	38
3		112
4		140
5	18
6		158
7	-10
8		132
SUMA

4. Podejmując decyzje rynkowe modelowy konsument:

a) dąży do maksymalizacji użyteczności całkowitej

b) porównuje względne użyteczności krańcowe nabywanych dóbr

c) dąży do stanu równowagi

d) wszystkie powyższe stwierdzenia są prawdziwe.

5. Kombinacje dóbr i odpowiadające poszczególnym poziomom konsumpcji użyteczności całkowite przedstawia tabela:

Y

Kombinacje dóbr X i Y	TUX	TUY	TU
1X i 4Y	10	68
1X i 7Y	10	98
4X i 10Y	34	110
5X i 2Y	40	38
5X i 4Y	40	68
5X i 8Y	40	104
9X i 3Y	54	54
9X i 6Y	54	90

0 X

a) wykreśl mapę obojętności konsumenta

b) podaj użyteczność całkowitą osiąganą z konsumpcji kombinacji dóbr na poszczególnych     krzywych obojętności.

c) Wiedząc, że konsument dysponuje dochodem 26 j.p., zaś ceny dóbr X i Y wynoszą     odpowiednio: 2 i 4 j.p. wykreśl linię budżetową oraz wskaż kombinację obu dóbr     optymalną dla konsumenta.

6. Nachylenie linii budżetowej konsumenta zmieni się w wyniku:

a) zmiany dochodu nominalnego konsumenta

b) zmiany relacji cen: P_X/P_Y

c) zmiany krańcowej stopy substytucji: MRS_YX

d) żadne z powyższych zdarzeń nie wpłynie na zmianę współczynnika kierunkowego linii     ograniczenia budżetowego.

7. Krzywa obojętności:

a) dla dóbr doskonale substytucyjnych jest wypukła względem początku układu    współrzędnych

b) jest zbiorem punktów ilustrujących koszyki konsumpcji o takiej samej użyteczności    całkowitej

c) nie może mieć żadnych punktów wspólnych z innymi krzywymi obojętności

d) zmieni swoje położenie wraz ze zmianą dochodu realnego konsumenta.

8. Punkt styczności linii budżetowej konsumenta z krzywą obojętności oznacza zaistnienie relacji:

a) MRS_YX = P_X/P_Y

b) MU_X/MU_Y = P_X/P_Y = -ΔX/ΔY

c) MRS_YX = P_Y/P_X

d) MU_X/MU_Y = P_X/P_Y = -ΔY/ΔX

9. Postanowiłeś wydać przyjęcie urodzinowe, na które zaprosisz kilkoro Twoich znajomych. Właśnie zastanawiasz się nad ilością chipsów i paluszków , które chcesz zakupić. Na ten cel przeznaczyłeś 16,5 zł. Ceny chipsów i paluszków wynoszą odpowiednio: 3,0 i 1,5 zł. Wykorzystując informacje dotyczące struktury preferencji (tabela), wybierz optymalną kombinację obu dóbr. Przedstaw sytuację graficznie.

Licz. paczek paluszków	9	7	5	3	2
Licz. paczek chipsów	2	2,5	3	5	8

10. Osiągnięcie równowagi przez konsumenta oznacza, że:

a) struktura konsumpcji została dobrana w taki sposób, aby zrównane zostały użyteczności     krańcowe uzyskiwane z ostatnich jednostek konsumowanych dóbr;

b) zrównaniu uległy użyteczności krańcowe przypadające na jednostkę pieniężną, bez      

    względu na poziom rozdysponowania przeznaczonego budżetu;

c) maksymalizuje on użyteczność całkowitą w ramach przeznaczonego dochodu;

d) żadne z powyższych.

11. W punkcie równowagi modelowego konsumenta (przy założeniu, że nabywa on tylko dwa dobra: X i Y) zachodzą następujące relacje:

a) MU_X/MU_Y = P_Y/P_X

b) MU_X/MU_Y = P_X/P_Y

c) MU_X/P_X = MU_Y/P_Y

d) MRS_YX = P_Y/P_X

12. Warunek równowagi konsumenta wynikający z II prawa Gossena opisuje wzór:

MU_x / P_x = MU_y / P_y.

Jeżeli konsument dysponuje dochodem 200 j.p. i wydaje go w całości na dwa dobra X i Y, to zapis 10 / 5 ≠ 30 / 10 oznacza, że celem maksymalizacji zadowolenia konsument powinien:

1. zwiększyć spożycie dobra Y,

2. zmniejszyć spożycie dobra X oraz zwiększyć spożycie dobra Y,

3. zwiększyć spożycie dobra X oraz zmniejszyć spożycie dobra Y,

4. zwiększyć spożycie obu dóbr.

13. Jeżeli MU_X/P_X > MU_Y/P_Y i jednocześnie i= P_X·X + P_Y·Y, to modelowy konsument:

a) zwiększy konsumpcję dobra X i zmniejszy konsumpcję dobra Y

b) zmniejszy konsumpcję dobra X i zwiększy konsumpcję dobra Y

c) zwiększy konsumpcję dobra X, ceteris paribus

d) zwiększy konsumpcję dobra Y, ceteris paribus

14. Modelowy konsument przeznaczył kwotę 26 j.p. na zakup 3 j. dobra X i 4 j. dobra Y ceny dóbr X i Y wynoszą odpowiednio: 2 j.p. i 5 j.p., zaś ich użyteczności krańcowe: 30 i 60 U. Ustal, czy wybrana przez konsumenta kombinacja obu dóbr jest optymalna dla konsumenta. Określ dalszy kierunek postępowania.

15. Konsument dysponuje dochodem wynoszącym 20 j.p., który przeznacza na zakup dóbr X i Y. Ceny dóbr X i Y wynoszą odpowiednio: 2 j.p. i 4 j.p., zaś ich użyteczności krańcowe: 30 i 40 j. użyteczności. Wiedząc, że konsument nabył 4 j. dobra X i 3 j. dobra Y ustal, czy wybrana kombinacja obu dóbr jest optymalna dla konsumenta. Doradź dalszy kierunek postępowania.

16. Wiedząc, że konsument spożywa 3 jednostki dobra X i 7 jednostek dobra Y oraz, że ceny dobra X i Y wynoszą odpowiednio 2 i 5 j.p., zaś dochód konsumenta 41 j.p., ustal, czy wybrana kombinacja dóbr jest optymalna dla konsumenta. Satysfakcja całkowita z konsumpcji 2X i 6Y wynosi 140 jednostek użyteczności, w tym z 2 j. dobra X 60 utili, zaś z konsumpcji 3X - 68 utili a z 7Y - 90 jednostek użyteczności.

17. Konsument dysponuje dochodem wynoszącym 15 j.p., który przeznacza na zakup dóbr X i Y. Ceny dóbr X i Y wynoszą odpowiednio: 1 j.p. i 2 j.p. Dla każdej z niżej podanych sytuacji ustal, czy konsument osiągnął równowagę, jeśli uznasz że nie, określ dalszy kierunek postępowania:

a) konsument kupuje 3 jedn. dobra X oraz 6 jednostek dobra Y osiągając łącznie 117 jedn. satysfakcji; użyteczność krańcowa konsumpcji ostatniej jednostki dobra X wynosi 8 j.u., zaś dobra Y 10 j.u.;

b) konsument kupuje 7 j. dobra X i 4 jedn. dobra Y; użyteczności krańcowe poszczególnych dóbr wynoszą odpowiednio: 4 i 14 j. u.; z konsumpcji 7 jednostek dobra X konsument osiągnął 49 j.u., zaś z 4 jedn. dobra Y 68 j.u.;

c) konsument kupuje 5X i 5Y; użyteczność krańcowa konsumpcji dobra X wynosi 6 j.u., natomiast dobra Y 12 j.u.; satysfakcja całkowita z wybranej kombinacji wynosi 120 j.u..

18. Konsument pierwotnie spożywał 10 jednostek dobra X i 4 jednostki dobra Y osiągając stan równowagi. Ceny dóbr X i Y wynoszą odpowiednio 2 i 5 j.p., a użyteczności całkowite: 140 i 180 jednostek użyteczności. W wyniku wzrostu dochodu z 40 j.p. do 51 j.p. konsument zwiększył konsumpcję dobra Y o 1 jednostkę, osiągając z niej dodatkowo 20 j. użyteczności oraz konsumpcję dobra X o 3 jednostki. Z pierwszej jednostki dobra X konsument osiągnął

12 jednostek satysfakcji, z drugiej 10, zaś z trzeciej 6.

a) Sprawdź, czy dokonując zmiany struktury konsumpcji konsument wybrał optymalną kombinację dóbr X i Y.

b) Oblicz użyteczność całkowitą z konsumpcji 13 jednostek dobra X i 5 jednostek dobra Y.

c) Ustal współczynnik elastyczności dochodowej popytu na dobro X i określ, jakiego rodzaju jest ono dobrem.

19. Tabela przedstawia rozkład użyteczności modelowego konsumenta. Wiedząc, że cena dobra X wynosi 2 j.p., a cena dobra Y 1 j.p. oraz, że konsument na zakup dóbr X i Y przeznaczył 15 j.p. podaj użyteczność całkowitą w punkcie równowagi konsumenta.

DOBRO X				DOBRO Y
X	TUX	MUX		Y	TUY	MUY
1		14		1		18
2		10		2	28
3		9		3	35
4		8		4	40
5		7		5		3,5

20. Rozkład użyteczności całkowitych i krańcowych przy różnych poziomach konsumpcji dóbr X i Y przedstawia tabela:

DOBRO X				DOBRO Y
X	TUx	MUx	MUx /Px	Y	TUy	MUy	MUy /Py
2		12		1	24
4	44			2		21
6	60			3	63
8		6		4	78
10	80			5		12
12	84			6	99

a) Uzupełnij tabelę.

b) Wiedząc, że konsument dysponuje dochodem wynoszącym 20 j.p. a ceny dóbr X i Y    wynoszą odpowiednio 2 j.p. i 3 j.p. wskaż kombinację obu dóbr przy której maksymalizuje    on satysfakcję całkowitą.

c) Podaj użyteczność całkowitą w punkcie równowagi konsumenta.

22. Modelowy konsument cały swój dochód przeznacza na zakup dóbr X i Y. Dane dotyczące cen, dochodu i wielkości popytu na analizowane dobra w punkcie równowagi przedstawia tabela.

a) Wiedząc, że dochód konsumenta w badanym okresie nie uległ zmianie, uzupełnij tabelę oraz wykreśl krzywe obojętności i linie budżetowe konsumenta.

Wyszczególnienie	I miesiąc	II miesiąc
dochód konsumenta
cena dobra X	3	10
cena dobra Y	5	5
wielkość popytu na dobro X	10
wielkość popytu na dobro Y	6	3

b) Wyprowadź indywidualną krzywą popytu konsumenta.

c) Zaznacz na rysunku wielkość i kierunek efektów: substytucyjnego, dochodowego     i całkowitego efektu popytowego. Uwzględniając kierunki zmian efektu substytucyjnego     i dochodowego określ jakim dobrem dla konsumenta jest dobro X.

d) Oblicz wartość współczynnika elastyczności cenowej popytu na dobro X.

23. Modelowy konsument cały swój dochód przeznacza na zakup dóbr X i Y. Dane dotyczące cen, dochodu i wielkości popytu na analizowane dobra w punkcie równowagi przedstawia tabela.

a) Wiedząc, że dochód konsumenta w badanym okresie nie uległ zmianie, uzupełnij             tabelę oraz wykreśl krzywe obojętności i linie budżetowe konsumenta.

Wyszczególnienie	I miesiąc	II miesiąc
dochód konsumenta	80
cena dobra X	4	10
cena dobra Y
wielkość popytu na dobro X	10	2
wielkość popytu na dobro Y	4	6

b) Wyprowadź krzywe: PCC i ICC.

c) Zaznacz na rysunku wielkość i kierunek efektów: substytucyjnego, dochodowego     i całkowitego efektu popytowego. Uwzględniając kierunki zmian efektu     substytucyjnego     i dochodowego określ jakim dobrem dla konsumenta jest dobro X.

d) Oblicz wartość współczynnika elastyczności cenowej popytu na dobro X.

24. Jaka jest relacja między rodzajem dobra a efektem dochodowym?

a) Dobro niższego rzędu ma ujemny efekt dochodowy;

b) Dobro normalne ma dodatni efekt dochodowy;

c) Dobro podstawowe ma ujemny efekt dochodowy;

d) Dobro luksusowe ma dodatni efekt dochodowy;

e) Dobro Giffena ma dodatni efekt dochodowy.

25. Rysunek przedstawia sytuację konsumenta dokonującego wyboru pomiędzy dobrami X i Y. Cena dobra Y wynosi 10jp.

a) Pokaż na wykresie efekt substytucyjny

i dochodowy zmiany ceny wg Hicksa.

b) W oparciu o rysunek oblicz ceny dobra X       

oraz wyprowadź krzywą popytu konsumenta na       

to dobro.

26. Rysunek przedstawia sytuację konsumenta nabywającego dobra X i Y. W sytuacji wyjściowej cena dobra X wynosi 4 j.p. Korzystając z rysunku uzupełnij zdania:

Y

0 15 25 40 50 100 X

7

21.

16

12

6

0

2 4 5 8

X

Y

I₁

I₂

P

X

55

50

1. Jeżeli w sytuacji wyjściowej konsument kupował 25 jednostek dobra X, to dysponował dochodem w wysokości ………j.p.

2. Jeżeli w nowej sytuacji konsument mógł maksymalnie kupić 100 jednostek dobra X i 0 jednostek dobra Y, to zmiana położenia linii budżetowej spowodowana została ……………………….. .

3. W nowej sytuacji - opisanej w podpunkcie b) - konsument maksymalizuje zadowolenie nabywając koszyk dóbr, w którym znajdziemy ………jednostek X oraz ……… jednostek dobra Y.

4. Krzywa popytu na dobro X, wyprowadzona w oparciu o analizowany rysunek wskaże, że konsument zgłosi na rynku zapotrzebowanie na ……….. jednostek dobra …….. przy cenie wynoszącej ……….j.p i na ……….. jednostek dobra …….. przy cenie wynoszącej ………j.p.

5. Z powyższych zdań jednoznacznie wynika, że początkowo konsument maksymalizował satysfakcję nabywając…… jednostek dobra X, a następnie zmienił spożycie do ……… jednostek tego dobra. Położenie trzeciej linii budżetowej wskazuje, że w dalszym ciągu zdarzeń nastąpiła zmiana ………….......… konsumenta.

6. Współczynnik elastyczności dochodowej popytu na dobro X, liczony metodą łukową wynosi ( podaj sposób liczenia):

i wskazuje, że dobro X jest dobrem …………. ………… W odpowiedzi na ………………….. konsumenta, na rynku tego dobra można spodziewać się ………………......

---