PROMOCJA ZDROWIA TO PIELEGNOWANIE W ZDROWIU, MODYFIKACJA ZACHOWAŃ ZDROWOTNYCH, PROCES UMOŻLIWAIJACY KAŻDEMU CZLOWIEKOWI ZWIEKSZENIE ODDZIAŁYWANIA NA WŁASNE ZDROWIE W SENSIE JEGO POPRAWY I UTRZYMANIA
TO DZIAŁANIA ZMIERZAJACE DO ZACHOWANIA ZDROWIA.
RAPORT LOLANDA CELEM BADAŃ W KANADZIE NA DUŻEJ POPULACJI OSÓB BYŁO ZNALEZIENIE CZYNNIKÓW, KTÓRE WPŁYWAJA NA ZDROWIE SPOŁYCZEŃSTWA.
STYL ŻYCIA - 50-57 %
ŚRODOWISKO 20-25%
CZYNNIKI GENETYCZNE 5-15 %
OPIEKA MEDYCZNA 7-10%
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA STAN ZDROWIA POPULACJI:
A) ŚRODOWISKO NATURALNO-GEOGRAFICZNE (BOGACTWA NATURALNE, KLIMAT)
B) DEMOGRAFICZNE (LUDNOSC, STYUKTURA, MIGRACJE)
C) SPOŁECZNO- EKONOMICZNE (WARUNKI ZAMIESZKANIA,ŻYCIA I PRACY, WYPOCZYNKU, ZYWIWIENIA)
D) PSYCHOLOGICZNO- KULTUROWE (EDUKACJA, ZWYCZAJEM KULTURA ZDROWOTNA, STYL ZYCIA)
E) POLITYCZNO- ADMINISTRACYJNE (USTAWODAWSTWO, POLITYKA ZDROWOTNA, PLANOWANIE, WSPÓŁCA)
F) ZWIAZANE Z OGRANIZOWANIAM I FYNKCJONOWANIEM OPIEKI ZDROWOTNEJ (ZASOBY MATERIALNE,L ZASOBY KADROWE)
ZDROWIE WG WHO
TO STAN PELNEGO DOBROSTANU PSYCHICZNEGO, FIZYCZNEGO SPOŁECZNGO I DUCHOWEGO, A NIE TYLKO BRK CHOROBY, CZY ULOMNOŚCI.
ZDROWIE TO PODDAJACA SIĘ ZMIANOM ZDOLNOSC CZŁOWIEKA ZARÓWNO DO OSIAGANIA PEŁNI WŁASNYCH FIZYCZNYCH, PSYCHICZNYCH I SPOŁECZNYCH MOZLIWOŚCI JAK I REAGOWANIA NA WYZWANIA ŚRDOWISKA.
ZDROWIE W DOKUMENTACH WHO
1) JEST WARTOŚCIĄ - POZWALA NA REALIZOWNIE PRZEZ JEDNOSTKI I SPOŁYCZENSTWA SWOICH DĄŻEŃ, ASPIRACJI, MOŻE WPŁYWAĆ NA ŚRODOWISKO I SOBIE Z NIM RADZIĆ
2) JEST ZASOBEM- GWARANTUJE SPOŁYCZENSTWU JEGO ROZWÓJ SPOŁECZNY I EKONOMICZNY I KULTUROWY, PODNOSI JEGO JAKOŚC ZYCIA
3) JEST ŚRODKIEM - DO CODZIENNEGO ŻYCIA, A NIE CELEM, KTÓRY UMOZLIWIA LEPSZA JAKOŚC ZYCIA
ZDROWIE TO:
1) BRAK OBJAWÓW CHOROBY I DOLEGLIWOŚCI
2)DOBROSTAN BIO-PSYCHO-SPOŁECZNY (WHO)
3) POTENCJAŁ I WŁĄSCIWOŚCI CZŁOWIEKA, POTENCJAŁ ZASOBÓW JEDNOSTKI I SPOŁYCZEŃSTWA KTÓRE NALEŻY POWIEKSZAĆ ( SŁOŃSKA, MISIUNIA)
4) PRAWA CZŁOWIEKA KTÓRE NALEZUY EGZEKWOWAĆ
5) ZADANIA I WYTYCZNE UKIERUNKOWUJACE DZIAŁANIA JEDNOSTKOWE I SPOŁECZNE
6) PROCES POLEGAJĄCY PRZEDE WSZYSTKIM NA SAMOKSZTALCENIU
WYMIARY ZDROWIA:
1) FIZYCZNY ( DOSKONALENIE CIAŁA, ZYWIENIE, SAMOOPIEKA, BEZPIECZEŃSTWO)
2) EMOCJONALNY ( SEKSUALNOŚC, RELACJE SPOŁECZNE)
3) ZAWODOWY( KARIERA ZAWODOWA)
4) INTELEKTUALNY ( KREATYWNOŚC ZDOLNOSC KOMUNIKACJI)
5) DUCHOWY ( SYSTEM WARTOŚCI, ESTETYKA)
6) SPOŁECZNY ( RODZINA, SPOŁECZNOŚC)
ZDROWIE KATRA OTTAWSKA
ZDROWIE TO POTENCJAŁ JEDNOSTKOY I SPOŁECZNY WYNIKAJACY Z OKRESLONYCH ZASOBÓW A NIE CEL DO KTÓREGO SIĘ ZMIZA.
ZDROWIE TO STAN W KTÓRYM OSOBA POTRAFI PRZYSTOSOWAC SIĘ DO DZIAŁAJACYCH NA NIĄ BODZCÓW ŚRDOWISKA W TAKI SPOSÓB, ŻEBY PROSES ADAPTACYJNY NIE ZAKŁOCAŁ HOMEOSTAZY W SFERZE SOMA, PSYCHE I SRODOWISKOWEJ, W DALSZEJ KONSEKWENCJI NIE NISZCZYŁ ORGANIZMU.
MANDALA ZDROWIA
TO MODEL EKOSYSTEMU CZŁOWIEKA, ILUSTRUJE KLUCZOWE PROBLEMY JEDNOSTKI I CAŁEGO SPOŁYCZENSTYWA.
JEST MODELEM HOLISTYCZNYM - UWIDACZNIA W JAKI SPOSÓB ZDROWIE JEDNOSTKI JEST UWARUNKOWANE I ZARAZEM OGRANICZONE CZYNNIKAMI FIZYCZNYMI I SPOŁECZNYMI.
JEST MODELEM DYNAMICZNYM- NA ZDROWIE WOŁYWA JEDEN LUB WIELE CZYNNIKÓW, KTÓRE MOGĄ BYĆ MODYFIKOWANE PRZEZ CZŁOWIEKA.
JEST MODELEM INTERAKTYWNYM- RÓŻNE KOMPONENTY DZIAŁAJAC POJEDYŃCZO NA CZŁOWIEKA WCHODZĄ RÓWNIEŻ W INTERAKCJE Z INNYMI CZYNNIKAMI WZMACNIAJAC LUB ZNOSZĄC ICH DZIAŁANIE.
PARADYGMAT BLUMA - ZDROWIE JEST OGRANICZONE ZARÓWNO PRZEZ OBSZAR CHOROBY JAK I OBSZAR ZDROWIA, TO DĄŻENIE DO OPTIMUM ZDROWIA (PEŁNI ZDROWIA)
POCZUCIE KOHERENCJI- TO GLOBALNA ORIENTACJA CZŁOWIEKA A WIĘC I SWOJEGO ZYCIA W TYM SWIECIE, DZIEKI KTÓREMU MA ON DOMINUJACE I TRWAŁE POCZUCIE PEWNOŚCI, ŻE:
A) BODZCE, KTÓRE DO NIEGO NSPŁYWAJĄ W CIAGU ŻYCIA ZE ŚRODOWISKA ZEWNETRZNEGI I WEWNETRZNEGO MAJA CHARAKTER USTRUKTYOWANY, PRZEWIDYWALNY I WYTŁUMACZALNY
B) DOSTĘPNE MU S.A. ZASOBY, KTÓRE POZWALAJA MU SPROSTAĆ WYMAGANIOM
C) WYMAGANIA TE SĄ DLA NIEGO WYZWANIEM WARTYM WYSIŁKU I ZAANGAŻOWANIA.
NA POCZUCIE KOHERENCJI SKŁADA SIĘ:
A) POCZUCIE SENSOWNOŚCI: STOPIEN W JAKIM CZLOWIEK CZUJE, ŻE ŻYCIE MA SENS, Z EMOCJONALNEGO PUNKTU WIDZENIA I ŻE PRZYNAJMNIEJ CZĘŚĆ PROBLEMÓW I WYMAGAŃ JAKIE ONO NIESIE WARTA JEST WYSIŁKU, POSWIECENIA I ZAANGAŻOWANIA. JEST RACZEJ WYZWANIEM NIŻ OBCIĄŻENIEM
B) POCZUCIE ZROZUMIAŁOŚCI - STOPIEŃ W JAKIM CZŁOWIEK SPOSTRZEGA BODZCE Z KTÓRYMI SIĘ STYKA, JAKO INFORMACJE JASNE, UPORZĄDKOWANE I ZROZUMIAŁE
C) POCZUCIE ZARADNOŚCI- SKUTECZNE RADZENIE SOBIE Z WYMAGANIAMI) - STOPIEN W JAKIM CZLOWIEK SPOSTRZEGA DOSTĘPNE ZASOBY JAKO WYSTARCZAJACE BY SPROSTAĆ WYMAGANIOM, JAKIE PRZED NIM STOJĄ, W ZYCIU ZDARZAJA SIĘ RZECZY NIEPRZEMYŚLANE, ALE KIEDY COŚ TAKIEGO SIĘ ZDARZY CZŁOWIEK CZUJE,ŻE POPTRAFI SOBIE Z NIMI PORADZIĆ.
KONCEPCJE ZDROWIA RODZINY
1) MODEL KLINICZNY- ZDROWIE JAKO BRAK CHOROBY
2) MODEL WYWYIĄZYWANIA SIĘ Z RÓL- ZDOLNOŚĆ DO EFEKTYWNEGO, SKUTECZNEGO DZIAŁANIA
3) MODEL ADAPTACYJNY- ZDROWIE JAKO ADAPTACJA DO ŚRODOWISKA
4) MODEL EUDAJMONICZNY - RODZINA JAKO ŹRÓDŁO ENERGII, JAKO WSPARCIE I ZABEZPIECZENIE DO OSIĄGANIA CELÓW.
CZYNNIKI WPŁYWAJACE NA ZDROWIE RODZINY:
1) PODLEGAJACE ZNACZNYM MODYFIKACJOIM ZWIĄZANE Z ZACHOWANIAMI PROZDROWOTNYMI I ZACHOWANIAMI RYZYKOWNYMI ( PALENIE PAPIEROSÓW, AKTYWNOŚC FIZYCZNA, ODPOWIEDNIA DIETA) WYKORZYSTUJA TEORIE I MODELE ZMIANY ZACHOWAŃ
2) CZYNNNIKI PODLEGAJACE CZĘŚCIOWEJ LUB OGRANICZONEJ MODYFIKACJI ( SYTUACJA BYTOWA RODZINY, NIOODPOWIEDNIE RELAJE W RODZINIE, UTWORZONE NEGATYWNE POSTAWY WOBEC CZŁONKÓW RODZINY) ZMIAN MOŻNA DOKONAC PRZY WSPARCIU ZE STRONY INSTYTUCJI- POMOCY SPOŁECZNEJ, GRUP WSPARCIA)
3) CZYNNIKI NIE PODLEGAJACE MODYFIKACJI ( WIEK, PŁEĆ, ODNOTOWANE CHOROBYU RODZINNE, OBCIĄŻENIA)
CZYNNIKI WARUNKUJĄCE ZDROWIE:
1) CZYNNIKI WPŁYWAJACE NA STAN ZDROWIA POPULACJI (BYŁO)
2) CZYNNIKI RYZYKA - PREDYSPONDUJĄ DO POWSTANIA CHOROBY, ONE ZWIEKSZAJA PRAWDOPODOBIEŃSTWO WYSTAPIENIA CHOROBY
3) DETERMINANTY WG LOLANDA (BYŁO)
4) CZYNNIKI CHRONIĄCE - WŁASCIWOŚCI JEDNOSTEK LUB SRODOWISKA SPOŁECZNEGO
5) ZASOBY INDYWIDUALNE (OSOBISTE)
A) POCZUCIE KOHERENCJI
B) TEMPERAMENT
C) PROCESY MOTYWACJNE- CELE ŻYCIOWE
D) OBRAZ SIEBIE
E) RESILENCE (ELASTYCZNOŚĆ)
F) ZDOLNOŚCI POZNAWCZE
ZDROWIE ZBIOROWOŚCI: OCENY TAKIEJ MOŻNA DOKONAC I OCENIC TYLKO POŚREDNIO PRZEZ DANE:
1) EPIDEMIOLOGICZNE
2) SOCJOMEDYCZNE
3) MIERNIKI ZDROWIA
OCENA ZDROWIA:
A) SUBIEKTYWNA- SATYSFAKCJA Z ZYCIA
B) OBIEKTYWNA- OCENA ZDROWIA FIZYCZNEGO, PSYCHICZNEGO, SPOŁECZNEGO
C) MIERNIKI ZDROWIA ( POZYTYWNE I NEGATYWNE)
D) JAKOŚC ZYCIA
DEMOGRAFIA- NAUKA O POPULACJI LUDZKIEJ, JEJ ROZWOJU W STRUKTURZE BIOLOGICZNEJ I SPOŁECZNEJ, ISTNIEJE ZŁOZONA ZALEŻNOŚC POMIĘDZY ZJAWISKAMI DEMOGRAFICZNYMI, A ZDROWOTNYMI
DANE DEMOGRAFICZNE ŚWIADCZA O STANIE ZDROWIA LUDNOŚCI: PRZYROST NATURALNY, UMIERALNOŚC NIEMOWLAT, PRZEDZIAŁY WIEKOWE I ICH LICZBNOŚĆ, MIGRACJE, ZEWNĘTRZNE, KOMFORT ZAMIESZKANIA.
MIERNIKI ZDROWIA:
POZYWYWNE:
A) DŁUGI OKRES ZYCIA
B) DOBRY STAN ODŻYWIANIA
C) DOBRY STAN ZMYSŁÓW
D) NISKI WSKAŹNIK SPOZYWANIA ALKOHOLU
E) NISKI WSKAŹNIK WYPADKÓW
F) PREWENCJA SWOISTA
NEGETYWNE:
A) CHOROBOWOŚĆ
B) ZGONY
C) ZACHOROWALNOŚĆ
D) UMIERALNOŚC NIEMOWLĄT
E) KALECTWO
F) STRESY
WSKANIK UMIERALNOŚCI W POLSCE JEST WYŻSZY OD PROCENTOWEGO W KRAJACH UE. SZCZEGÓLNIE NARAŻENI SA MĘŻCZYŹNI W WIEKU 30-59 LAT. KORZYSTNY DLA KOBIET 15-29 LAT.
ZAPADALNOŚC, TO LICZBA NOWYCH ZACHOROWAN NA OKREŚLONA CHOROBĘ W DANYM OKRESIE CZASU ODNIESIONA DO ŚREDNIEJ LICZBY LUDNOŚCI W TYM SAMYM CZASIE.
SWOISTY WSPÓŁCZYNNIK UMIERALNOŚCI:
NALEŻY TUTAJ ZALICZYĆ UMIERALNOŚĆ WEDŁUG WG WIEKU, PŁCI I PRZYCZYN. W LICZNIKU UMIESZCZAMY LICZBE ZGONÓW W DANEJ GRUPIE WG WIEKU, PŁCI LUB PRZYCZYNY.
W MIANOWNIKU ZAŚ LICZBĘ LUDNOŚCI RARAZONA NA DANA PRZYCZYNE ZGONU.
ŚRODOWISKO TO ELEMENTY OTACZAJACEJ NAS STRUKTURY PRZYRODNICZEJ, SPOŁECZNEJ I KULTUROWEJ DZIAŁAJACEJ NA JEDNOSTKĘ. (r. Wroczyński)
RELACJA CZŁOWIEK-ŚRODOWISKO TO RELACJA W KTÓREJ JEDNOSTKA WYSTEPUJE JAKO PRZEDMIOT ODDZIAŁYWANIA RÓZNYCH CZYNNIKÓW TEGO ŚRODOWISKA ORAZ JAKOO PODMIOT ŚWIADOMIE ODBIARAJACY I PRZEKSZTAŁCAJACY ŚRODOWISKO ZGODNIE ZE SWOIMI POTRZEBAMI, PRAGNIENIAMI, WYOBRAŻENIAMI I DĄŻENIAMI.
ŚRODOWISKO SPOŁECZNE- LUDZIE, STOSUNKI SPOŁECZNE OTACZAJACE JEDNOSTKE
ŚRDOWISKO KULTUROWE- DOROBEK HISTORYCZNY, DZIAŁALNOŚC CZŁOWIKA.
POSTAWA- TO STOSUNIEK CZŁOWIEKA DO OKREŚLONEGO OBIEKTU LUB GRUPY OBIEKTÓW ZWANYCH PRZEDMIOTEM POSTAWY.
POSTAWA JEST STRUTURĄ ZAWIERAJACĄ 3 ELEMENTY:
1)POZNAWCZY- POSIADANA WIEDZA O PRZEDMIOCIE POSTAWY NP. WIEDZA O CZYNNIKACH RYZYKA WYSTEPOWANIA OKREŚLONEJ CHOROBY.
2) EMOCJONALNY ( EMOCJE JAKIE BUDZI TA CHOROBA)
3) BEHEWIORALNY ( GOTOWOŚC DO REAGOWANIA W OKREŚLONY SPOSÓB NP. GOTOWOŚC DO WIZYTY U LEKARZA, PRZESYTRZEGANIE ZALECEŃ LEKARSKICH, ZDROWEGO STYLU ZYCIA, ZASAD PROFIALAKTYKI)
DEKALOG ZDROWEGO ZYCIA:
1) NIE PIJA ALKOHOLU
2) UNIKAJ UZYWEK (PAPIEROSY, NARKOTYKI)
3) UPRAWIAJ SPORT
4) SPIJ DOSTATECZNIE I WYPOCZYWAJ
5) UNIKAJ STRESU I SOBIE Z NIM RADZ
6) JEDZ DUZO WARZYW I OWOCÓW
7) UNIKAJ TŁUSZCZÓW ZWIERZĘCYCH
8) PIJ DUZO WODY
9) BADANIA DIAGNOSTYCZNE I PROFILAKTYCZNE
10) POZYTYWNE MYSLENIE\
11) UNIKANIE ZAGROŻEŃ
12) POTRZEBA MIŁOŚCI
13) AKCEPTOWANIE SAMEGO SIEBIE
14) POZYTYWNY STOSUNEK DO INNYCH
15) POTRZEBA UZNANIA I SZACUNKU.
BMI - BODY MAS INDEX
NIEDOWAGA <18,5
NADWAGA >25
OKRES PRZED OTYŁOŚCIĄ 25-29,9
OTYŁOŚĆ WZGLEGDNA 30- 34,3
OTYŁOSC ŚREDNIA 35-39,9
OTYŁOSC WYBITNA>= 40- ZAGROŻENIE ZDROWIA
ZABUZENIENIA ODZYWANIANIA:
ANOREKSJA I BULIMIA
JADŁOWSTRET PSYCHICZNY ( ANOREKSJA)
SPACZONY OBRAZ WŁASNEGO CIAŁA BMI , 17,5
1) BRAK GOTOWOŚCI DO NAWIAZYWANIA KONTAKTÓW Z INNYMI LDZMIE ODSUWANIE SIĘ OD INNYCH
2) PERFEKCJINIZM - KONCENTROWANIE SIĘ NA NAUCE I PRACY, DUŻA POTRZEBA SUKCESU
3) NIEPEWNIOŚC, LĘK PRZED NIEPOWODZENIAMI, KRYTYCYZM WOBEC SIEBIE
4) NISKA SAMOOCENA, BRAK WIARY W SIEBIE
5) STAN DEPRESJI, NIEP[OKOJU I SPOŁECZNEGO WYCOFANI9A CZĘSTO POPRZEDZA POJAWIENIE SIĘ CHOROBY
OBJAWY:
1)MIESIACZKI BRAK
2) BULE BRZUCHA, WYMITY, NIETOLERANCJA ZIMNA, HIPITERMIA, ZAPARCIA
3) NADUZYWANIE ŚRODKÓW PRZECZYSZCZAJACYCH
4) BRADYKARDIA
5) OBNIZONY POZIOM PIERWIATSKÓW NP. K+
6) POSWYŻSZENIE AKTYWNOŚCI ASPAT, ALAT Z POWODU USZJKODZENIA WATROBY
7) NISKI POZIOM GLUKOZY, OBNIZONE STEŻENIE BIAŁKA
BULIMIA: RODZAJE BULIMI:
A) TYP PRZECZYSZCZAJACY ZWIAZANY Z WYMUSZNIEM WYMOITÓW I STOSOWANIEM ŚRODKÓW PRZECZYSZCZAJACYCH
B) TYP SPORTOY
KWAS FOLIOWY:
NORMALNIE 0,4 MG DZIENNIE
0,4 - 1,0 DZIENNIE 4 TYGODNIE PRZED PLNAOWANYM ZAJŚCIEM W CIĄŻE
0,4- 1,0 KOBIETY DO 3 MIESIĄCACIĄZY
4 MG- KOBIETY OBCIĄŻONE WADA CEWY NERWOWEJ
NAJBARDZIEJ NARAZONE NA BULIMIE SA KOBIETY. SZCZEGÓLNIE NASTOLATKI 12-14 LAT I 18- 21,
BRAK NIEZBĘDNYCH DO FUNKOCJONOWANIA PRAWIDŁOWEGO SERCA MIKROELEMENTÓW (CA, K, NA) POWODUJE ZABURZENIA JEGO PRACY. SPADA ODPORNOSC BEZ BIAŁA, TŁUSZCZY, CUKRÓW ORGANIZM NIE MOŻE TWORZYĆ KOMÓREK ODPORNOŚCIOWYCH I PRZECIWCIAŁ, NIE MOŻE BUDOWAĆ INNYCH KOMÓREK I TANKE. BRAK JEST E NIEZBEDNEJ DO ZYCIA - BY JĄ UZYSKAC ORGANIZM ZACZNA SPALAĆ WŁASNE ISTNIEJACE3 ZASOBY.
AŁMA ATA- ŚWIATOWE ZGROMADZENIE ZDROWIA 1978 PRZYJĘCIE PRZEZ 162 KRAJE REZOLUCJI ZDROWIA DLA WSZYSTKICH DO ROKU 2000
OTTAWA- PIERWSZE MIEDZYNARODOWA KONFERENCJA PROMOCJI ZDROWIA 17-21 1986
KONSTYTUCJA PROMOCJI ZDROWIA!!!!!!!!
PROMOCJA ZDROWIA KONCENTRJE SIĘ NA CAŁEJ POPULACJI, A NIE TYLKO CHORYCH, LUB ZAGROZONYCH CHOROBĄ
PODSTAWOWYMI CELAMI ODZDZIAŁYWANIA PROMOCJI ZDROWAI SĄ WSZYTKIE WYNIKI ODPOWAIDAJACE ZDROWIU, UMACNIAJACE ZDROWIE, A TAKŻE WYNIKI POLITYKI SPOŁECZNEJ.
OBSZARY DZIAŁANW PROMOCJI ZDROWIA - OTTAWA:
1) BUDOWANIE POLITYKI ZDROWIA PUBLICZNEGO
2) TWORZENIE ŚRODOWISKA WSPIERAJACEGO ZDROWIE
3) WZMACNIANIE DZIAŁAN ŚRODOWISKOWYCH NA RZECZ ZDROWIA
4) ROZWIJANIE OSOBISTYCH UMIEJETNOŚCI UTRZYMANIA ZDROWIA
5) REORIENTACJA ŚWAIDCZEŃ ZDROWOTNYCH
DZAKONT- IV MIEDZYNARODOWA KONFERENCJA PROMOCJI ZDROWIA OKRESLIŁA PRIORYTETY DLA PZ W XXI WIEKU;
1) ZWIEKSZENIE ŚWIADOMOŚCI SPOŁYCZEŃSTWA NA TAMATY UWARUNKOWAŃ ZDROWIA
2) POPIERANIE ROZWOJU WSPÓŁPRACY I 3)TWORZENIE SIECI DO ROZWOJU ZDROWIA
STWARZANIE WARUNKÓW DLA DOBREGO ZDROWIA
4) GROMADZENIE WIEDZY NAJBARDZIEJ EFEKTYWNYCH
ADELAJDA- II MIEDZYNARODOWA KONFERENCJA PROMOCJI ZDROWIA PORUSZA TENATY ZWIĄZANE Z RÓWNOŚCIA I DOSTEPNOŚCIA DO SWIADCZEN ZDROWOTNYCH ORAZ JEJ ROZWOJEM, ODPOWIEDZIALLNOŚCIA RZĄDÓW POSZCZEGÓLNYCH KRAJÓW ZA ZDROWIE OBYWATELI
SUNDSWAL III MIEDZYNAROWOWA KONFERENCJA PZ.
NARODOWY PROGRAM ZDROWIA.
POZIOMY POLITYKI ZDROWOTNEJ W PROMOCJI ZDROWIA
A) POZIOM OGÓLNY- AKTY PRAWNE DOTYCZĄCE PODEJMOWANIA DECYZJI ZWIĄZANYCH Z POLITYKA DZIAŁAN NA RZECZ PROMOCJI ZDROWIA)
B) POZIOM OPERACYJNY- USTALANIE ZASAD ORGANIZOWANIA DZIAŁAN W ZAKRESIE PZ I PRZYZNAWANIU SRODKÓW FINANSOWYCH , RZECZOWYCH NA REALIZACJE POSZCZEGOLNYCH ZADAŃ.
C) POZIOM STRATEGICZNY- OKRESLENIE JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH JAKO WYKONAWCÓW POLITYKI ZDROWOTNEJ PROMOCJI ZDROWIA, OKRESLENIE POZYCJI PROFESJONALISTÓW MEDYCZNYCH
OKREŚLENIE INDYWIDUALNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI OBYWATELI
OKREŚLENIE PRIORYTRTOWYCH CELÓW, ZADAN I PROGRAMÓW.
SIEDLISKOWE PODEJŚCIE DO ZDROWIA:
WG WHO SIEDLISKO TO MIEJSCE GDZIE LUDZIE ZYJĄ, PRACUJA, KORZYSTAJĄ Z RÓZNYCH SIWADCZEŃ
SIEDLISKO MA OGROMNE ZNACZENIE W PROMOCJI ZDROWIA SZCZEGÓLNIE W ROZWOJU ORGANIZACJI ZDROWIA.
PODEJŚCIE SIEDLISKOWE OZNACZA ŻE OBIEKTEM INTERWENCJI W PROMOCJI ZDROWIA SA SYSTEMY SPOŁECZNE A NIE TYLKO JEDNOSTKI I MIEJSCA W KTÓRYCH PODEJMOWANE SĄ DZIAŁANIA ZWIĄZANE Z PROMOCJA ZDROWIA.
SPOŁYCZEŃSTWO LOKALNE PODEJMUJAC DZIAŁANIA PROZDROWOTNE POWINNO POSIADAĆ WIEDZĘ NA TAMAT UWARUNKOWAŃ ZDROWIAI ŚRODOWISK WSPIERAJACYCH ZDROWIE JAK I TWORZĄCYCH ZDROWIE. SA TO INSTYTUCJE, ŚRODOWISKA NAUKOWE, ZAWODOWE, ORGANIZACJE RZĄDOWE : POZARZĄDOWE, POLITYCY I DZIAŁACZE SPOŁECZNI.
W UJĘCIU SIEDLISKOWYM PODEJŚCIE PROMOCJI ZDROWIA OD LUDZI DO PROBLEMU:
1) KONCENTRACJA NA PROBLEMACH ZIDENTYFIKOWANYCH PRZEZ SAMA SPOŁECZNOŚĆ ORAZ USTALENIE PRZEZ NIĄ PRIORYTETOWYCH DZIALAŃ I ROZWIĄZAŃ
2) UWZGLEDNIENIE CZYNNIKÓW SRODOWISKOWYCH
3) UWZGLĘDNIENIE INDYWIDUALNYCH, OSOBISTYCH ( STYL ZYCIUA, CZYNNIKI GENETYCZNE, KOMPETENCJE, MOTYWACJA, ZDOLNOŚCI PRZYSTOSOWAWCZE
PODEJŚCIE SIEDLISKOWE UMOZLIWAIA LUDZIOM IDENTYFIKACJĘ Z WŁASNYM SIEDLISKIEMI UCZWSTNICTWO WE WSPÓLNYM ROZWIĄZYWANIOU PROBLEMÓW, ZWIEKSZA TO MOTYWACJE LUDZI ZACHĘCA ICH DO KREATYWOŚCI. ZACZYNA SIĘ ZWYJKLE ODS POSTAWIENIA 3 PYTAŃ:
1) GDZIE TWORZONE JEST ZDROWIE?
2) JAKIE INWESTYCJE PRZYNIOSA NAJWIĘKSZE KORZYŚCI DLA ZDROWIA?
PODEJŚCIE SIEDLIKOWE NIE WYKLUCZA INNYCH DZIAŁAŃ JAK BUDOWANIE POSTAWY PROZDROWOTNEJ.
DZIAŁANIA NA RZECZ PRMOCJI ZDROWIA W PODEJŚCIU SIEDLISKOWYM TO:
1) ZDROWE MIASTOI
2) SZKOŁA PROMUJACA ZDROWIE
3) ZAKŁAD PROMUJACY ZDROWIE
4) WIĘZIENIE PROMUJACE ZDROWIE
NIEZBEDNE CECHY ZDROWIA MIASTA:
1) ANGAŻOWANIE SIĘ W SPRAWY ZDROWIA
2) PODEJMOWANIE DEYZJI POLITYCZNYCH
3) DZIAŁANIE MIEDZYSEKTOROWE
4) UCZESTNICTWO SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ
5) INNOWACJE
6) ZDROWOTNA POLITYKA SPOŁECZNA
SZKOIŁA PROMUJACA ZDROWIE TO SIEDLISKO W KTÓRYM CZŁONKOWIE SPOŁECZNOŚCI SZKOLENEJ PODEJMUJĄ DZIAŁANIA WSPOŁNE NA RZECZ:
1) PORPWAY SWOJEGO SAMOPOCZUYCIA I ZDROWIA FIZYCZNEGO, PSYCHICZNEGO, SPOŁECZNEGO I DUCHOWEGO
2) UCZĄ SIĘ JAK ZDROWIEJ ŻYĆ I JAK TWORZYĆ ZDROWE ŚRODOWISKO
3) ZACHĘCAJĄ LUDZI W SWOIM OTOCZENIU DO PODEJMOWANIA DZIAŁAŃ NA RZECZ UMACNIANIA ZDROWIA I PODOBNYCH STARAŃ N( RODZICÓW, NAUCZYCYCIELI, UCZNIÓW)
SZPITAL PROMUJACY ZDROWIE:
POZA ŚWIADCZENIEM WYSKOJIEJ JAKOŚCI USŁUG MEDYCZNYCH NA RZECZ ZDROWIA:
1) ZAPEWNIĆ MOZLIWOŚĄĆ ROZWOJU DZIAŁAŃ PROZDROWOTNYCH NA TERENIE SZPOTALA
2) ROZWIJAĆ POWSZECHNE IDENTYFIKOANIE SIĘ CAŁEGO SZPITALA JAKO REALIZATORA IDEII SDZPOTALA PROMUJACEGO ZDROWIE
3) ROZWIJAĆ ŚWIADOMOŚC WPŁYWU ŚRODOWISKA SZPITALNEGO NA ZDROWIE PACXJENTÓW, PERSONELU I SPOŁYCZEŃSTWA.
4) TWORZYĆ ŚRODOWISKO GODNE CZŁOWIEKA WSPIERAJACE I POBUDZAJACE DO ZYCIA
5) ŻWIEKSZAĆ ZAKRES WSPARCIA UDZIELANEGO PRZEZ SZPITAL PACJENTOM I ICH RODZINOM
EDUKACJA ZDROWOTNA WG REZOLUCJI RADY EUROPY - TO PROCES OPARTY NA ZASADACH NAUKOWYCH, KTÓRY WYKORZYSTUJE PLANOWE NARZUCANIE W CELU UMOZLIWIENIA JEDNOSTKOM DZIALAJACYM INDYWIDUALNIE LUB ZBIOROWOUZYSKANIE INFORMACJI NA TEMAT DZIAŁAN I DECYZJI PODEJMOWANYCH W SPRAWACH ZDROWIA.
7 WYMIARÓW EDUKACJI ZDROWOTNEJ:
1) ZDROWIE A TYM SAMYM EDUKACJA ZDOWOOTNA ODNOSI SIĘ DO CA ŁEJ OSOBY WRAZ ZE WSZYTSKIMI JEJ ASPEKTAMI: FIZYCZNYMI, UMYSŁOWMI, SPOŁECZNYMI, EMOCJONALNYMI, DUCHOWYM ORAZ SOCJALNYM
2) EDUKACJA ZDROWOTNA JEST DŁUGOTRWAŁYM PROCESEM OD CHWILI NARODZIN AŻ DO CHWILI SMIERCI: PROCESEM OMAGANIA LIUDZIOM W ZWIEKSZANIU I ADAPTOWANIU DO POSZCZEGOLNYCH FAZ ZYCIA ( OD POCZECIA DO SMIERCI)
3) EDUKACJA ZDR ODNOSI SIĘ DO WSZYSTKICH FAZ ZDROWIA I CHOROBY LIDZI - OD CAŁKOWICIE ZDROWYCH DO CAŁKOWICIE CHORYCH I NIEPEŁNOSPRAWNYCH BY MAX ZWIEKSZYĆ POTENCJAŁ SWOJEGO ZROWIA DLA ZDROWEGO ZYCIA
4) EDU ZDR JEST SKIEROWANA ZARÓWNO NA POJEDYŃCZE OSOBY JAK I RODZINY, RÓŻNE GRUPY ORAZ NA CAŁE SPOŁYCZENSTWO
5) EDU ZDR DOTYCZY POMAGANIA LUDZIOM W TWORZENIU DLA NICH WSZYSTKICH ZDROWYCH WARUNKÓW ZYCIA ORAZ W TWORZENIU POLITYKI ZDROWYCH WYBORÓW- WYBORAMI ŁATWIEJSZYMI
6) EDU ZDR OBEJMUJE FORMALNIE I NIEFORMALNIE NAUCZANIE ORAZ UCZENIE SIĘ PRZY UZYCIU RÓZNORODNYCH METOD
7) EDU ZDR DOTYCZY CAŁEGO ZAKRESU CELÓW I OBEJMUJE DOSTARCZENIE INFORMACJI ZAMINA POSTAW, ZMIANĘ ZACHOWAŃ ORAZ ZMANY SPOŁECZNE.
ZACHWANIE ZDROWOTNE- ( BISHOP)
ZACHOWANIA PODEJMOWANE PRZE ZOSOBY W CELU UNIKNIECIA CHOROBY.
ZACHOWANIA ZDROWOTNE TO WSZELKIE ZACHOWANIA ZWIĄZANE ZE ZDROWIEM ( PAŹDZIOCH)
ZACHOWANIA ZDROWOTNE OBEJMUJĄ CECHY JEDNOSTKOWE TAKIE JAK PRZEKONANIA, OCZEKIWANIA I PRZEWIDYWANIA, MOTYWACJE, WARTOŚCI, SPOSTRZEŻENIA I INNE ELEMENTY OSOBOWOŚCI UCZUCIOWE, STANY EMOCJONALNE I WSZELKIE WZORY ZACHOWANIA ORAZ DZIAŁANIA I NAWYKI ODNOSZONE DO UTRZYMANIA, POWRACANIA I UMACNIANIA ZDROWIA.
ZACHOWANIA ZDROWOTNE KSZTAŁTUYJA SIĘ OD WCZESNEGO DZIECINSTWA W PROCESIE SOCJALIZACJI POD WPŁYWEM RÓZXNYCH CZYNNIKÓWE W DOMU, W SZKOLE, W GRUPIUE RÓWIEŚNICZEJ ( REKLAMY, SRODKI MASOWEGO PRZEKAZU, OBSERWACJE LUDZI)
KSZTAŁTOWANIE SIĘ ZACHOWAN ZDROWOTYCH WYMAGA PARTNERSTWA POLITYCZNEGO I SPOŁECZNEGO Z INSTYTUCJAMI ZYCIA SPOŁECZNEGO I GOSPODARCZEGO W TWORZENIU WARUNKÓW UMOZLIWIAJĄCYCH DOKONYWANIE PROZDROWOTNYCH WYBORÓW ZYCIA.
ZACHOWANIA ZDROWOTNE KSZTAŁTUJA!!!!!!!!
1) CZYNNIKI PREDYSPONUJACE - PRZEKONANIA, WIEDZA, WARTOŚCI
2) CZYNNIKI WZMACNIAJACE - RÓZNE OBYCZAJE, RODZINA, PRACOWNICY OPIEKI ZDROWOTNEJ
3) CZYNNIKI UMOZLIWIAJACE- SERWIS I DOSTEPNOŚC OPIEKI ZDROWOTNEJ, PRZEPISY PRAWNE
DETERMINANTY ZACHOWAŃ ZDROWOTNYCH:
1) SPOŁECZNE I DEMOGRAFICZNE ( DEFINIOWANIE ZDROWIA W POSZCZEGÓLNYCH GRUPACH SPOŁECZNYCH, WIEK, KSZTAŁCENIE MA SZCZEGÓLNE ZNACZENIE W PROFILAKTYCE NADWAGI I OTYŁOŚCI, SOCJALIZACJA, INSTYTUCJE, POLITYKA EKONOMIA)
2) SYTUACJE ( RODZINA, ZANAJOMI, MOGĄ WPŁYWAĆ NA ZACHOWANIA ZDROWOTNE NP.: NAWYKI TAKIE JAK PRZEPISY)
3) PSYCHOLOGICZNE- ( EMOCJONALNE, POZNAWCZE)
4) INDYWIDUALNE ( POSTWY, WIERZENIA, MOTYWACJE)
5) BIOLOGICZNE ( GENETYKA, HORMONY, WIEK, PŁEC)
WYZNACZNIK ZACHOWAN W CHOROBIE:
1) WIEDZA CHOREGO NA TEMAT MOZLIWOŚCI SUTECZNEGO DIZŁANIA NA TEMAT OPANOWANIA CHOROBY
2) WIEK CHOREGO WYZNACZAJĄCY ZDOLNOŚC CHOREGO DO OPANOWANIA CHOROBY
3) PŁEĆ
4) STATTUS SPOŁECZNO- EKONOMICZNY
5) UWARUKOWANIA KULTUROW
6) OSOBOWOŚC I CZYNNIKIK EMOCJONALNE
ZACHOWANIA W CHOROBIE:
1) OBSERWACJA STANU ZDROWIA
2) OBSERWACJA POJAWIAJACYCH SIĘ OBAJWÓW
3) PERCEPCJA OBJAWÓW
4) OCENA STOPNIA ZAGROŻENIA
5) DYSFUNKCJA
6) SZUKANIE POMOCY
7) SAMOLECZENIE
PROCESY MIANY ZACHOWAŃ OBEJMUJE:
1) DOSTARCZENIE WIEDZY
2) WZBUDZENIE MOTYWACJI
3) NABYCIE PROSTYCH UMIEJTNOŚCI\
4) UZYSKANIE WSPARCIA SPOŁECZNEGO
5) TWORZENIE WARUNKÓW KORZYSTNYCH DLA ZMIAN
ZMIANY ZACHWAŃ OBEJMUJA FAZY:
1) ZDOBYCIE UWAGI ODBIORCÓW
2) ZROZUMIENIE PRZEZ ODBIORCÓW
3) PRZYSWAJANIE
4) PRZEKONYWANIE
5) DZIAŁANIE
ZMIANA ZACHOWAŃ WARUNKIEM ZNIAMY ZACHOWŃ JEST ZMIANA ZACHOWAŃ ZDOWOTYCH I POSTAW. ZACHOWANIA ZDROWOTNE SA WYZNACZANE PRZEZ KONTAKTY SPOŁECZNE I KULTUROWE.
MODEL KOMUNIKACJI- KOMUNIKACJA TO PROCES PRZEKAZYWANIA WIADOMOŚCI.
NADAWCA PRZEKAZ ODBIORCA
CECHY ODBIORCY:
1) SAMOOCENA
2) WYKSZTAŁCENIE
3) POCZATKOWE NASTAWIENIE
STRATEGIA ARGUMENTOWANIA:
1) MARCHEWKI ( NAGRADZANIA)
2) KIJA
3) EMICJI POZYTYWNYCH
4) EMOCJI NEGATYWNYCH
CECH NADAWCY:
1) WIARYGODNOŚĆ
2) ATRAKCYJNOŚĆ
3) OBIEKTYWIZM- BĄDŹ OBIEKTYWNY ABY NIE STRACIĆ WIARYGODNOIŚCI
CECHY PRZEKAZU:
1) ZWIAZEK ARUMENTÓW Z MOTYWACJAMI ODBORCY
2) INTELEKT I EMOCJE
3) ZRZUMIAŁOŚĆ
4) ARGUMENTY JEDNOSTRONNE LUB DWUSTRONNE
5) SPÓJNOSC PRZEKAZU WERBALNEGO I NIE WRBALNEGO
6) POWTARZANIE ISOTNYCH TREŚCI
7) KONCENTROWNIE UWAGI ODBIORCY NA PRZEKAZYWANYCH TREŚCICH
PROMOCJA POZYTYWNYCH ZACHOWAN ZDROWOTNYCH PRZEZ ZMIANE POSTAW TO UŚWIADOMIENIE ZWIĄZKU POMIEDZY ZACHOWANIEM A WIEDZĄ.
PRZEKAZ IFORMACJI OBEJMUJE RÓZNE FAZY ODZDZIAŁYWANIA:
1) FAZA DOBYCIA UWAGI ODBIORCY
2) FAZA ZROZUMIENIA- PRZEDSTAWIENIE INFO W SPOSÓB ZROZUMIAŁY DLA ODBIORCY ( UWZGLĘDNIENIE JEGO WYOBRAŻEŃ O ZDROWIU)
3) FAZA PRZYSWOJENIA - TO AKCEPTACJA I NASTAWIENIE, KTÓRE NIESIE ZE SOBA KOMUNIKAT
4) FAZA PRZEKAZYWANIA KOMUNIKATU PANELEM ODBIORCY
5) FAZA DZIAŁANIA- ZMIANA ZACHOWAŃ ZDROWOTNYCH
WARUNKIEM ZNMIANY ZACHOWAN ZDROWOTNYCH JEST ZMIANA PRZEKONAN ZDROWOTNYCH I POSTAW.
TEORIE ZMIANY ZACHOWAŃ:
TEORIA BODZCA I REAKCJI SR
PROCES ZMIANY ACHOWAN JEST PROCESEM UCZENIA SIĘ OPARTYM NA TWORZENIU ZWIĄZKÓW POMIEDZY BODZCEM, REAKCJĄ I WZMOCNIENIEM. WZMOCNIENIE MOGĄ MIEĆ CHARAKTER POZYTYWNY I NEGATYWNY ( KARA). ZACHOWANIA, KTÓRE SA NAGRADZANE MAJA TENDENCJE DO UTRWALANIA SIĘ, A ZACHOWANIA PO KTÓRYCH POJAWIA SIĘ KARA MAJA TENDENCJE DO WYGASANIA. NAŻY WIEC DAZYĆ DO WZMOCNIENIA ZACHOWAN PROZDROWOTNYCH PRZEZ STOSOWANIE RÓŻNORODNYCH FORM NAGRADZNIA
ORAZ WYGASZANIA ZACHOWAN RYZYKOWNYCH POPRZEZ STOSOWANIE RÓZNORODNYCH DOBRYCH PRZEKAZÓW.
TEORIA WŁASNEJ SKUTECZNOŚCI:
POCZUCIE WŁASNEJ SKUTECZNOŚCI JEST ZASADNICZYM CZYNNIKIEM WPŁYWAJACYM NA PODZENIE WYSIŁKÓW ZWIĄZANYCH Z PRÓBAMI ZMIANY ZACHOWAŃ ZDROWOTNYCH. WYSOKIE POCZUCIE WŁASNEJ SKUTECZNOŚCI SPRZYJA TAKIM WYSIŁKOM. NA POCZUCIE NWŁASNEJ SKUTECZNOŚCI MA WPŁYWA HISTORIA WCZEŚNIEJSZYCH PORAŻEK I SUKCESÓW, OBSERWACJA ZACHOWAŃ.
TEORIA UZASDANIONEGO DZIAŁANIA:
ZACHOWANIA CZŁOWIEKA ZALEŻĄ OD JEGO INTENCJI. NA INTENCJI DANEGO DZIALANIA WPŁYWA: POSTAWA DOTYCZĄCA TEGO ZACHOWANIA, Z KOLIE NA TA POSTAWE WPŁYWA PRZEKONANIE, ŻE DANE ZACHOWANIE DOPROWADZI DO OKREŚLONEGO CELU ORAZ OCENA ZANCZENIE TEGO CELU ( NP. WSPIERANIE OSÓB, KTÓRE CHCA STRACIC NA WADZE)
MODEL PRZEKONAN ZDROWOTNYCH: HBM
DOKONUJEMY WTEDY ZMIANY ZACHOWAN GDY POSTRZEGAMNY ZAGROŻENIE CHOROBĄ LUB URAZEM. JEŚLI KOSZTY ZWIĄZANE Z OKREŚLONYM ZACHOWANIEM PRPZDROWOTNYM SA WIEKSZE NIŻ EWENTUALNE KORZYŚCI, TO SWEGO ZACHOWANIA NIE ZMIANIAMY. JEŚLI ISTNIJE DUŻE ZAGROŻENIE CHOROBĄ W ICH PRZYPADKU, A ZYSKI Z PODJETYCH ZACHOWAŃ WYSIŁKI PRZEWYSZAJA, TO MOŻNA ZMIENIĆ PRZEKONANIA.
MODEL TRANSTERETYCZNY TTM
MODEL TEN OPISUJE ETAPY PRZEZ KTÓRE WIEKSZOŚC LUDZI PRZECHODZI PRÓBUJAC ZMIERNIĆ SWOJE ZACHOWANIA ZDROWOTNE.
1 ETAP PROKONTEMPLACJA - ROZWAŻANIE
2 ETAP KONTEMPLACJA- POWAŻNE MYSLENIE O ZMIANIE ZACHOWAŃ
3 ETAP- AKCJA- JAWNA ZMIANA ZACHOWAŃ
4 ETAP POTRZYMANIE- AZ NIPORZADANE ZACHOWANIA USTANĄ
5 ETAP- WYGASANIE KOŃCOWY ETAP MODELU.
WYWIERANIE WPŁYWU NA INNYCH:
1) PRAWO REWANŻU POTRZEBA ODWZAJEMNIENIA SIĘ
2) PRAWO KONTRASTU- REZCZY RÓZNIA SIĘ JEŚLI ZNAJDA SIĘ W BEZPOŚDENIM PRZYBLIŻENIU
3) PRAWO SYMPATII LUDZIE BARDZIEJ ULAGAJA ARGUMENTOM TYCH LUDZI, KTÓRYCH LUBIA
4) PRAWO POZYTYWNYCH SKOJARZEŃ ( EFEKT AUREOLI) LUDZIE SA ZWOLENNIKAMI PRODUKTÓW USŁUG I IDEII POPIERANYCH PRZEZ TYCH KTÓRYCH LUBIA I SZNAUJA
5) PRAWO KONSEKWENCJI ZACHOWANIE ZGODNOŚCI JEŚLI KTOS JUŻ PUBLICZNIE ZAJĄŁ JAKIES STANOWISKO BĘDZIE DĄZYŁ DO OBORNY SWOICJH PRZKONAŃ CHCĄC POKAZAC KONSEKWENCJE\
6) PRAWO LIMITU REGUŁA NIDOSTEPNOŚCI
7) PRAWO KONFORMIZMU - WIELU LUDZI APROBUJE PROPOZYCJE, PRODUKTY, KTÓRE SA CENIONE I AKCEPTOWANE PRZE WIEKSZOŚC\
8) PRAWO WŁADZY- LUDZIE SA SKŁONJI PODPORZĄDKOWAĆ SIĘ TYM, KTÓRSZY MAJA AUTORYTET
PROGRAM ZDROWOTNY WG MODELU ABC:
1) TYTUL PROGRAMU
2) OKREŚLENIE PROBLEMU ZDROWOTNEGO
3) CHARAKTERYSTYKA GRUPY DO KTÓREJ BĘDZIE KIEROWANY PROGRAM
4) USTALENIE CELÓW PROGMAMU
5) CELE OGÓLNE
6) CELE SZCZEGÓŁOWE
7) ZARZADZANIE PROJEKTEM
8) PODJĘCIE DZIAŁAN I AKTYWNOŚCI
9) HARMONOGRAM DZIALANIA
10) FINANSOWANI PROJEKTU
11) EWALUACJA PROGRAMU- OCENA CELÓW SZCZEGÓLOWYCH
12) BIBLIOGRAFIA
PLANOWANIE INTERWENCJI W PROMOCJI ZDROWIA:
1) JAK WAZNY JEST PROBLEM
2) JAKIE ZACHOWANIA SA Z TYM PROBLEMEM ZWIAZANE
3) JAKIE SA DETERMINANTY TEGO ZACHOWANIA
4) JAKIE INTERWENCJE MOGĄ ZMIENIĆ ZACHOWANIA RYZYKOWNE
PODJECIE DZIAŁAN I AKTYWNOŚCI:
1) FAZA PRZYGOTOWANIA- OPRACOWANI PROJELKTU PROGRAMU PRZEZ KIEROWNIKA PROJEKTU I ZESPOŁU
2) POWIADOMIENIE DECYDENTÓW I ZWIERZCHNIKÓW
3) POZYSKANIE ŚRODKÓW I SPONSORÓW
4) PRZYGOTOWANIE TEŚCI WYKŁADÓW
5) PRZEPROWADZENIE I ANALIZA WYN IKÓW BADAN ANKIETOWYCH
STYL ŻYCIA WG MILION:
TO WZORY ZACHOWAŃ SPOSRÓD ALTERNATYWNYCH MOŻLIWOŚCI JAKIE DOSTĘPNE SĄ LUDZIOM W ZALĘZNOŚCI OD IICG SYTUACJI SPOŁECZNEJ, EKONOMICZNEJ
CZYNNIKI RYZYKA PRZYCZYNOWO ZWIĄZANE Z POSTAWANIEM CHORÓB:
1) PALENIE PAPIEROSÓW
2) PODWYŻSZONE CTK
3) PODWYŚZONY CHOLETEROL
4) WYSTEPOWANIE W RODZINIE OKRESALONYCH CHORÓB ( WYWIAD RODZINNY)
5) CUKRZYCA
6) LEKI ( STERYDY, ESTROGENY)
PROMOCJA ZDROWIA U LUDZI W PODESZŁYM WIEKU. WYTYCZNE WG WHO:-----
1) ZAPOBIAGANIE ZABURZENIOM FIZYCZNYM, PSYCHICZNYM LUB ICH ŁADODZENIE
2) PRZEDŁUŻANIE OKRESU AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ I NIEZALEŻNEGO, SAMODZIELNEGO ZYCIA
3) ZAPEWNIENIE SYSTEMU OPIEKI GWARANTUJĄCEGO LUDZIOM W PODESZŁYM WIEKU ZACHOWANIE AUTOMONII JEDNOSTKI, JEJ NIEZALEŻNOŚCI I ODPOWIEDNIA JAKOŚCIĄ ZYCIA.
4) ZREZYGNOWANIE Z ZINSTYTUCJONOWANEJ OPIEKI
5) OPÓŹNIENIE KONIECZNOŚCI STOSOWANIA RÓZNEGO RODZAJU SWIADCZEŃ MEDYCZNO- OPIEKUŃCZYCH
6) W OPIECE TERMINALNEJ ZAPEWNIENIE WARUNKÓW ZMNIEJSZAJACYCH STRES.
PROMOCJA ZROWIA U LUDZI W PODESZŁYM WIEKU POLEGA NA DZIALANIACH MAJACYCH NA CELU ZAPEWNIENIE OSOBIE STARSZEJ MOZLIWOŚCI JAK NAJDŁUŻSZEDO, SAMODZIELNEGO FUNKCJONOWANIA, CZYLI POZOSTAWANIA WE WŁASNYM ŚRODOWISKU JAK NAJDŁUŻEJ, UTRZYMANIU SPRAWNOŚCI I NIEZALEZNOŚCI W SAMOOBSŁUDZE.
KIERUNKI DZIAŁAŃ PROMOCJI ZDROWIA U LUDZI W PODESZŁYM WIEKU: DZIALANIA ZMIERZAJĄCE DO ZACHOWANIA SPRAWNOŚCI ADRESOWANE DO OSÓB STARSZYCH I OSÓB WYMAGAJACYCH POSTEPOWANIA NP.: ZAPOBIOAGANIA UTRATY SPRAWNOCI W CZASIE OSTERJ CHOROBY
OSÓB STARSZYCH NIEPEŁNOSPRAWNYCH.
DZIAŁANIA MAJĄCE NA CELU ZWIĘKSZENIE DBAŁOŚCI O WŁASNE ZDROWIE, WZMOCNIENIE ZACHOWAN PRPZDROWOTNYCH: NP. SZKLENIE DIETETYCZNE.
PROGRAMY ADRESOWANE DO OSÓB PRZEWLEKLE CHORYCH:
1) PROGRAM SZARE PANTERY- REALIZOWANY W USA POLEGA NA AKTYWIZOWANIU LUDZI STARSZYCH DO PRACY NAD TYM, BY ZMNIENIĆ WARUNKI ZYCIA WPŁYWAJĄCE NEGATYWNIE NA STAN ICH ZDROWIA
2) PROGRAM SAGE
3) PROGRAMY SAMOKONTROLI- PROGRAMY EDUKACYJNE UMIEJETNOŚCI SAMOKONTROLIM SAMOLECZENIA
4) PROGRAMY EDUKACYJNE DOTYCZĄCE STOSOWANI LEKÓW I ZYWIENIA DIETETYCZNEGO
5) PROGRAM BEZPIECZENSTWA EMERYTÓW REALIZOWANY W WIELIEJ BRYTANII MAJĄC NA CELU NAGŁOSNIENIE PRZYCZYN WYPADKÓW I ICH SKUTKÓW I ZAPOBIEGANIE IM.
6)PROGRAM AKTYWIZAJI STARSZYCH SAMOTNYCH OSÓB - REALIZOWANY W SZWECJI. CYKL SPOTKAN GRUPOWYCH. POZYSKIWANIE CO NAJMNIEJ 1 OSOBY W GRUPIE.
DOKUMENTY OKREŚLAJACE KIERUNKI DZIAŁAŃ W PROCESIE STARZENIA SIĘ SPOŁYCZEŃSTW:
1) MIEDZYNARODOWY PLAN DZIAŁANIA W KWESTII STARZENIA SIĘ SPOŁYCZNSTW- WIEDEŃ 1982
2)MIEDZYNARODOWA STRATEGIA STARZENIA SIĘ:
ZABESPIZCENIE BEZPIECZNEJ STAROŚCI
LIKWIDACJA UBÓSTWA
STWORZENIE OSOBOM STARSZYM WARUNKÓW DO UCZESTNICTWA W ZYCIU SPOŁECZNYM
LIKWIDOWANIE DYSKRYMINACJI ZWIĄZNEJ Z WIEKIEM
STWORZENIE SYSTEMU OPIEKI ZDROWOTNEJ IN POPMOCY OSOBOM STARSZYM ZGODNIE Z ICH POTZREBAMI.
DOKUMENT KOLEGIUM LEKARZY SPECJALISTÓW GERIATRII W POLSCE- POPRAWA UZYSKANIA PRZRZ LUDZI STARSZYCH DOSTEPU DO SIWADCZEŃ MEDYCZNYC I POMOCY SPOŁECZNEJ
DOSTEP DO WCZESNEGO WYKRYWANI SCHORZEŃ I PROBLEMÓW GERIATRYCZNYCH
PROMOCJA ZDROWIA W ŚRODOWISKU PRACY:
MEDYCYNA PRACY- NAUKA O WSPÓŁZALEZNOŚCIACH MIEDZY CHOROBA I ZDROWIEM CZŁOWEKA A Z DRUGIEJ STRONBY PRACĄ.
CZYNNIKI WPŁYWAJACE NA ZDROWIE CZŁOWIEKA W MIEJSCY PRACY:
1) CZYNNOŚCI - POZIOM TRUDNOŚCI
2) CZĘSTOŚC POWTARZANIA CYKLI ROBOCZYCH
3) CZAS TRWANIA
4) CZYNNIKI FIZYCZNE
5) CZYNIKI SPOŁECZNE
7