UKŁAD KRĄŻENIA

• Jest układem zamkniętym

• Zbudowany z :

• Serca (pompa)

• Naczyń tętniczych (rozprowadzających krew z serca)

• Naczynia wymiany (miejsce wymiany)

• Naczynia żylnych (zbierających i odprowadzających krew do serca)

Układ krążenia za pomocą krwi dostarcza do wszystkich tkanek organizmu tlenu i składników odżywczych, usuwając produkty przemiany metabolicznych.

Naczynia włosowate (kapilary) to liczne kanaliki o średnicy erytrocytu i długości 0,5-1mm, których ścianę stanowi jedna warstwa komórek śródbłonkowyh.

Podział układu krążenia:

• Krążenie małe, płucne PK-LP

PP	PL
PK	LK

• Krążenie duże PP-LK

PP	PL
PK	LK

XXX-natlenowana

___-odtlenowana

Ukl TETNIC w krążenia dużym to WYSOKOCIŚNIENIOWE (funkcja transportowa)

Ukł ŻYLNY w krążeniu dużym to niskociśnieniowy (funkcja pojemnościowa tzn. może gromadzić się krew)

„serce prawe, serce lewe”

CIŚNIENIE

Klasyczne ciśnienie 120/80mmHg

Ciśnienie w aorcie 140/90 mmHg

Ciśnienie żylne 0-20mmhg

Ciśnienie tetnicy płucnej 25/10mmHg

Przepływ krwii przez narzady:

• Mózg 13%

• Wątroba 24%

• Nerki 20%

• Mięśnie 21%

• Skóra i pozostałe 18%

• Naczynia wieńcowe 4%

Tętnice	Żyły
grube	Cienkie
Elastyczne, sprężyste	Małoelastyczne
Bez zastawek	Z zastawkami

BUDOWA SERCA

• 250g-300g

• Wielkość pięści

• Za mostkiem (polożenie centralne), podstawa serca - gora, koniuszek serca-dól

• Wieniec serca- górna część, układ naczyń

• Zastawki, tetnice, zyły, luk aortalny, struny ścięgniste

Serce:
1. Prawy przedsionek
2. Lewy przedsionek
3. Żyła główna górna
4. Łuk aorty
5. Lewa tętnica płucna
6. Żyła płucna dolna
7. Zastawka mitralna
8. Zastawka aortalna
9. Komora lewa
10. Komora prawa
11. Żyła główna dolna
12. Zastawka trójdzielna
13. Zastawka pnia płucnego 

Ściana mięśnia sercowego:

• Wewnątrz -wsierdzie główna błona elastyczna tkanka łączna

• Środkowa - śródsierdzie tkanka mięśniowa

• Zewnętrzna - nasierdzie tkanka łączna, błona

Serce w worku osierdziowym pomiedzy nasierdziem a workiem osierdziowym znajduje się wąska przestrzeń wypełniona małą ilościa płynu surowiczego, zwaną jamą osierdzia

W mięśniówce serca są mostki i wstawki:

• Wstawki: stanowią poprzecznie wzmocnienie o bardzo dużej przewodności elektrycznej w miejscu połączenie między dwoma włóknami stykającymi się końcami

• Mostki: brdzo ściśle przyleganie do siebie w okolicy wstawki błon komórkowych dwóch wł. Równkiedy tworzy się zawiązek serca) pewnej modyfikacji, uzyskują zdolność do samoistnej depolaryzacji co mowi, że na powierzchni ich błon kom. Cyklicznie bez bodzców zewnętrznych rozwija się stan pobudzenia. Komórki te zlokalizowane są w mieśniu sercowym w skupiskach tworzących osi krążenia układu bodźcotwórczego (bodzcoprzewodzącego)

Układ bodzcoprzewodzący:

1. Węzeł zatokowo-przedsionkowy (KEITHA FLACKA) generuje pobudzenie z częstościa ok. 70-75 ud/min położony w PP przy ujsciu żyły głównej górnej „rozrusznik serca”

2. Węzeł przedsionkowo - komorowy (ASCHOFFA TAWARY) położony w PP pomiędzy ujściem żyły głównej górnej i dolnej pełni funkcję przekazywania impulsu na pęczek Hisa (w przypadku uszkodzenia wężła zat-przeds może generować pobudzenie z częstościa ok. 60-50ud/min)

3. Pęczek przedsionkowo - komorowy HISA biegnący wzdłuż przegrody międzykomorowej zakończony włóknami Purkiniego dochodzącymi z wł. mięśniowych komórka serca(może generować pobudzenie z częstością ok. 35-45ud/min w przypadku uszkodzenia wyższych ośrodków)

AUTOMATYZM PRACY SERCA - zjawisko wytwarzania samoistnego impulsu w układzie bodźco przewodzącym

PRAWO FRUNCK SARLING - zwiększony napływ krwi do serca powoduje wzrost objętości wyrzutowej (SV) (Duzy napływ krwii powoduje duże rozszerzenie mieśnia komór- wieksza objętość) finalnie silniejszy skórcz i zwiększenie objętości wyrzutowej serca

PARAMETRY CHARAKTERYZUJACE PRACĘ SERCA:

HR -częstość skurczu Seca -ilośc cykli pracy serca w ciągu minuty (w spoczynku 70 - 75 max 220 minus wiek)

SV-objętośc wyrzutowa serca (ilość krwii tłoczona przez jedna komore w ciągu jednego skurczu) w spoczynku 60-80ml, max 150-160ml)

Q -pojemność minutowa serca - ilość krwii tłocząca przez serce w ciągu minuty (w spoczynku ok. 5l, max 35-40l) CO=Q Cardiac Output

RR -tętno, puls - sprężyste odkszatłacnie tetnicy powstające w wyniku okresowych zmian ciśnienia kwrii (z wartościa liczb pokrywa się z Hr)

*BP cisnienie tętnicze

CYKL PRACY SERCA(rozwiniecie serca)

Trwający w spoczynku 0,8s

(krew wtłoczona do komór, zamykają się półksiężycowate zastawki, dwudzielne i trojdzielne, mięsień serca kurczy się, wzrasta ciśnienie - otwierają się zastawki i krew zostaje wyrzucona pod duzym ciśnieniem)

Składa się z 4 faz:

1. Faza skurczu przedsionków:

Skurcz przedsionków tylko dopełnia komory krwia częsciowo wypełnione są w fazie paułzy. Podczas skurczu przedsionków ciśnienie krwii wzrasta i przez otwarte ujścia przedsionkowo komorowe przepływa ona do komór odpowiednio z prawego przedsionka do prawej komory i z lewego przedsionka do lewej komory

2. Skurcz komór z równoległym rozkurczem przedsionków

Okres izowolumetryczny (zamknięcie) komory kurcza się nastepuje zamkniecie zastawek przedsionkowo komorowych oraz zastawek półksiężycowatych aorty i pnia płucnego i tym samym dochodzi do wzrostu ciśnienia krwii w komorach (mieśnie komór kurcza się izometrycznie)

Okres izotoniczny (otwarcia) komory kurcza się, rosnie ciśnienie krwi, otwierają się zastawki półksiężycowate aorty i pnia płucnego, krwe wpływa do tętnic (mieśnie komów kurcza się izotonicznie)

3. Rozkurcz komór

Okres izowolumetryczny - komory rozkurczają się, ciśnienie krwii spada, zamknięciu ulegają zastawki półksiężycowate, dalszy rozkurcz Komor, otwierają się zastawki przedsionkowo komorowe

Okres izotoniczny - krew napływa do komór, mięśnie przedsionków i komór pozostaja w rozkurczu

4. pauza

Regulacja pracy serca:

• nerwowa - autonomiczny układ nerwowy

• regulacja pracy serca

• serce unerwione przez AUN

• cz. Współczulna Th1-Th5 rdzenia kregowego - pobudza

• cz. Przywspółczulna - rdzeń przedłużony, nerw błędny X - hamuje

• hormonalna

• hormony pobudzające pracę serca

• adrenalina tj. epinefryna i noradrenalina tj. NA = rdzeń nadnerczy oraz zakończenia włókien współczulnych

• tyroksyna - tarczyca

• glukagon - trzustka

• atropina

• hormony hamujące pracę serca

• acetylocholina (zakończenia włókien przywspółczulnych

• insulina - trzustka

• wpływ jonów

• jony wapnia - pobudzają pracę serca

• jony potasu - hamują pracę serca (wzrost stężenia potasu zatrzymanie serca)

• wpływ temperatury

• wzrost - przyspieszenie pracy sera (1 stopień = ok. 10 skurczów/min)

• spadek - spowolnienie metabolizu i tym samym zwolnienie pracy serca

• inne czynniki

• wiek: niemowle 120/min, dorosły 72/min

• pozycja ciała : leżąc ok. 60sk/min

stojąc ok. 80sk/min

• wys. fiz. : spoczynek - 72/min

wysiłek - max 220-wiek

• Sters, emocje = pobudzenie

Te czynniki wpływają na :

• siłę skurczu (WPŁYW INOTROPOWY)

• przewodnictwo (WPŁYW DROMOTROPOWY)

• pobudliwość (WPŁYW BATMOTROPOWY)

• częstość skurczów serca (WPŁYW CHRONOTROPOWY)

„+” zwieksza, pobudza

„-„ zmniejsza, osłabia

Regulacja ciśnienia krwi:

• autoregulacja:

• naczynia oporowe

• kapilary kurcząc się zmniejszają przepływ krwii przez narządy, tym samym zmniejszają przepływ krwii ze zbiornika tętniczego do żylnego- efekt wzrost ciśnienia w zbiorniku tętniczym

• nerwowa (odruchowa regulacja ciśnienia krwii)

• ośrodek naczynioruchowy znajduje się w rdzeniu przedłużonymOSRODEK2

• składa się z części naczynioworuchowy znajduje się w rdzeniu przedłużonym

• składa się z części naczyniozwężającej i nacyniorozszezającej EFEKTOR3

• pobudzony jest przez angioreceptory (baroreceptory i chemoreceptory)RECEPTOR1

• naczynia unerwione przez AUN

• humoralna

• WAZOPRESYNA hormon antydiuretyczny- obkurcza naczynia, hamuje produkcje moczu przez nerki (zatrzymuje wodę), wzrost ciśnienia

• ALDOSTERON zatrzymuje sód i wodę = wzrost objętości krwii, wzrost ciśnienia

• ADRENALINA, NORADENALINA - zwężenie naczyń = wzrost ciśnienia krwii

• RENINA, angiotensyna - regulacja pracy nerki = wzrost ciśnienia krwii

Diureza - produkcja moczu

Mikcja - oddawanie moczu

• Hormonalna

• Chemoreceptory tętnice znajdują się w zatoce żylnej oraz w łuku aorty (kłębek szyjny aortalny)

• Wrażliwe na pH, pO2, pH, pCO2

• Oddziałują na zasadzie odruchowej, przekazując informację do ośrodka naczynioruchowego w rdzeniu przedłużonym

• inne czynniki

• objętość krwi wzrasta ciśnienie wzrasta

• stężenie w osoczu jonów Na+ (zatrzymują wodę)

• praca serca (częstość skurczów, siła skurczu)

• opór naczyniowy (naczynia oporowe - główne moałe tętniczki, arteriole

• stan naczyń krwionośnych (miażdżyca)

• budowa naczyń krwionośnych

• wiek

• pozycja ciała

• temp

• stres, emocje

• wysiłek fizyczny (wzrost SBP, nienaczny spadek (lub brak zmian) DBP tj rozkurczowe

Zmiany ciśnienia krwii w zbiorniku tętniczym i żylnym:

Zmiany sumarycznego przekroju poprzecznego naczyń krwionośnych i liniowej szybkości przepływ krwii:

wykres

EKG

Elektrokardiografia - metoda badania

Elektrokardiogram - zapis badania

EKG metoda badania zmian pola elektrycznego (bioelektryczna aktywność serca) powstającego w czasie generowania i przewodzenia impulsu w układzie bodzco-twórczym

Pole elektryczne w sercu rozprzestrzenia się na cale ciało.

Metody:

• odprowadzenie kończynowe EINDHOVERA

• odprowadzenia przedsercowe WILSONA

Zapis:

• załamek (wyhylenia izoelektryczne w góre i w dół)

• odstępy

• odcinki

PQRST

Depolaryzacja przedsionków depolaryzacja komór szybka repolaryzacja

(skurcz przedsionków) (skurcz komór ) (rozkurcz komór)

Powrót żylny:

• napór napływającej krwii

• siły ssaca serca - nie

• pompa mięśniowa

Zastawki zapobiegaj a cofaniu się krwi

9

---