Temat mojej pracy to stanowiska w pracy biurowej i ich organizacja. Informacje na ten temat zasięgnę z odpowiedniej literatury, jak również z Internetu. Na podstawie zebranych materiałów postaram się w sposób dokładny przedstawić organizacje stanowisk w biurze.
W dzisiejszych czasach „praca biurowa” to termin obejmujący bardzo różne zawody związane z pracą umysłową o różnym stopniu skomplikowania. Taki typ pracy dominuje w m.in. administracji państwowej, bankach, firmach ubezpieczeniowych, prawniczych, podatkowych. Cecha odróżniająca pracę w biurze od innych jest to, że produkt tej pracy jest niematerialny. Powstaje on w procesie zbierania i przetwarzania informacji.
W większości prace biurowe można określić jako prace umysłowe wykonywane w pozycji siedzącej. Pozycja ta daje dobrą stabilizację dla precyzyjnej pracy rąk, skutkuje niewielkim kosztem energetycznym wykonywanych czynności, gdyż nie angażuje dużych grup mięśni. W tym kontekście praca biurowa jest określana jako lekka. Jeżeli taką pracę wykonuje się w nieodpowiednich warunkach, może ona doprowadzić do pogorszenia stanu zdrowia i ogólnej kondycji fizycznej lub psychicznej pracownika, a w konsekwencji także do znacznego spadku wydajności pracy. Dlatego każdy pracodawca powinien zagwarantować swojemu pracownikowi dobre warunki pracy. Przede wszystkim pomieszczenie dla pracowników powinno być przestronne, aby każdy mógł swobodnie się poruszać pomiędzy innymi stanowiskami pracy.
Również meble są istotnym elementem wyposażenia pomieszczeń. Przykładem może być pracownik wykonujący swoje czynności na siedząco, powinien on mieć wygodne krzesło. Powinno ono posiadać dostateczną stabilność, przez wyposażenie go w podstawę co najmniej pięciopodporową z kółkami jezdnymi. Wymiary oparcia i siedziska powinny zapewniać wygodną pozycję ciała i swobodę ruchów. Regulacja wysokości siedziska powinna być w zakresie 40-50 cm, licząc od podłogi, a regulacja wysokości oparcia oraz regulacja pochylenia oparcia w zakresie: 5° do przodu i 30° do tyłu. Płyty siedziska i oparcia powinny być wyprofilowanie odpowiednio do naturalnego wygięcia kręgosłupa i odcinka udowego kończyn dolnych. Powinna być możliwość obrotu wokół osi pionowej o 360°. Każde krzesło powinno mieć podłokietniki. Również powinno zapewniać udom i lędźwiom oparcie o dostatecznej głębokości i wysokości, umożliwiając użytkownikom przyjęcie pozycji siedzącej dostosowanej do wykonywanych czynności i wzrostu. Krzesło powinno być ustawione na płaskim, sztywnym oraz poziomym podłożu.
Ważnym elementem jest również biurko. Powinno mieć blat o szerokości minimalnej od 80 do 90 cm a długości minimum od 120 do 160 cm. Wysokość biurka powinna być dopasowana do wzrostu pracownika. Faktura blatu powinna być jasna, matowa lub półmatowa, co ogranicza możliwość powstawania olśnień.
Oczywiście stanowisko pracy powinno być wyposażone w odpowiednie narzędzia pracy takie jak np. komputer, drukarka, kserokopiarka, telefon. Rozmieszczenie elementów potrzebnych do pracy powinno być komfortowe, w optymalnym zasięgu obu rąk. Im więcej wolnej powierzchni na biurku pozostaje po ułożeniu na nim wszystkich niezbędnych w pracy elementów, tym jest ono lepszym. Podstawowe kryterium to dystans zasięgu maksymalnego rąk. Praktycznie można sprawdzić rozmieszczenie narzędzi i materiałów zakreślając na blacie (albo w przestrzeni stanowiska) zasięg wyprostowanych kończyn górnych. Przekroczeniu tej granicy zawsze towarzyszy niekorzystne pochylenie tułowia. Sytuacja taka może być akceptowana tylko wtedy, gdy występuje rzadko, jest krótkotrwała i dotyczy czynności pomocniczych.
Schemat optymalnego zasięgu rąk
Ważne jest oświetlenie pomieszczeń i pola pracy, zwłaszcza dla osób pracujących przy komputerze. Okna powinny być wyposażone w odpowiednie urządzenia eliminujące nadmierne operowanie promieni słonecznych padających na stanowiska pracy np. rolety, żaluzje. Monitory natomiast powinny być ustawione w takich miejscach, aby nie odbijało się w nich światło naturalne ani światło sztuczne, czyli na tle okna, naprzeciw okna ani na tle innych jaskrawych obiektów. Najlepiej, jeśli są ustawione bokiem do okna w odległości, co najmniej 1m od okna. Jeżeli nie występuje inna możliwość organizacyjna, można między monitorami stawiać niewysokie przegrody, które zasłaniają dostęp bezpośredniego światła z okien. Ważna jest również odległość użytkownika od ekranu. Powinna ona wynosić około 70 cm (minimalna odległość wynosi od 40 do 50cm). Natomiast górny brzeg ekranu monitora powinien być nieco niżej od poziomu oczu pracownika, ale nie powyżej tego poziomu. Osoby pracujące przy komputerze często korzystają z myszki. Tym sposobem mogą nadwerężyć dłoń. Skutkiem nadwerężenia jest zmęczenie lub schorzenia dłoni, ramienia i barku. Długie jednorodne obciążenie mechaniczne wywołuje podrażnienie oraz ból przedramienia i nadgarstka. Dlatego cała dłoń od kciuka po końce palców powinna leżeć wygodnie na myszy. Część myszki, na której leży ręka winna być wypukła, a przednia część musi być niższa od tylnej. Osoby redagujące teksty oraz internauci winni mieć myszki z rolką przewijającą tekst. Kolejnym elementem komputera jest klawiatura. Ma ona bezpośredni wpływ na wydajność i komfort pracy. Wpływa także na zapobieganie dolegliwościom układu mięśniowo-szkieletowego. Klawiatura powinna:
stanowić oddzielny element wyposażenia podstawowego stanowiska pracy
umożliwiać przyjęcie pozycji, która nie powoduje zmęczenia mięśni rąk,
posiadać możliwość regulacji kąta nachylenia 0-150 i odpowiednią wysokość,
powinna być matowa, a znaki powinny być kontrastowe i czytelne,
być ustawiona w odległości min. 10 cm od krawędzi blatu,
być ustawiona na blacie stołu roboczego
Istotny w pracy umysłowej jest poziom hałasu, powinien być on taki aby każdy pracownik mógł swobodnie wykonywać swoje obowiązki. W pomieszczeniach pracy należy utrzymywać również temperaturę nie niższą niż 18°C oraz zapewnić odpowiednią wentylację lub klimatyzację. Ze względów na bezpieczeństwo poruszania się podłoga powinna być równa, o powierzchni zabezpieczającej przed poślizgiem, bez luźno leżących przedmiotów, kabli itp. Dojścia i stanowiska pracy, na których są zatrudnione osoby niepełnosprawne powinny być dostosowane do ich potrzeb i możliwości wynikających ze zmniejszonej sprawności. W biurach, w których przyjmowani są interesanci powinna być wydzielona powierzchnia na poczekalnie dla klientów.
Bibliografia:
Wyposażenie oraz prawidłowa organizacja stanowiska komputerowego, R. Majer, http://www.abc.com.pl/problem/1719/8
Praca biurowa - Organizacja stanowiska pracy, doc dr hab M. Konarska, http://www.ciop.pl/11742.html
Praca biurowa - Wyposażenie i środki prac, doc dr hab M. Konarska, http://www.ciop.pl/14681.html
Organizacja pracy biurowej, E. Mitura , wyd. Difin, Warszawa 2009
Technika biurowa, E. Mitura , wyd. Difin, Warszawa 2007
Technika biurowa, M. Wiśniewska, wyd. eMPi2, Poznań 1995