WYKŁAD 1

Rynek finansowy - mechanizm zetknięcia się popytu na kapitały pieniężne obejmujący cały zespół instytucji i mechanizmów gosp za pomocą których transakcje są realizowane.

Dzieli się na rynek pieniężny (do 1 roku) i kapitałowy (pow 1 roku)

System finansowy - zespół instytucji, instrumentów i rynków fin oraz infrastruktury prawnej regulującej organizację i zasoby działania tych rynków.

Model niemiecko-japoński: *opiera się o rynek pieniężny * gdy klient poszukuje kapitału to w pierwszej kolejności kieruje się do banku, zaspokaja krótko i średniookresowe potrzeby *zalicza się system polski

Model anglosaski: *opiera się o r. kapitałowy - giełda pap wart *związek banku z klientem jest luźny *bank- rola rozliczeniowa, doradcza

Chiny- silna ingerencja państwa

System bankowy:

- instytucje bankowe (bank centralny, banki komercyjne)

- wzajemne powiązania między nimi oraz otoczeniem (klienci, właściciele, tradycje)

- infrastruktura prawna regulująca działalność tych instytucji

Model 2-szczeblowy ( w Polsce): Bank Centralny -> Banki Komercyjne

Model 3-szczeblowy (kraje Euro): EBC-> Banki Centralne-> Banki Komercyjne

Na rozwój współczesnego systemu bankowego mają wpływ:

- system społeczny oraz gospodarczy, który określa społeczne wartości i cele gospodarcze

- regulacje prawne działań bankowych

- struktura oraz wielkość popytu na usługi bankowe

- skłonność banku do innowacji

- procesy globalizacji

Podstawowe funkcje systemu bankowego:

- emisyjna i regulacyjna: bank centralny poprzez emisję i regulację podaży pieniądza

- depozytowo- kredytowa: w bankach komercyjnych poprzez mechanizm tworzenia depozytów i transformacji ich w pożyczki i kredyty

- rozliczeniowa: bank na zlecenie klientów dokonuje rozliczeń piniężnych (obciąża jedno konto i uznaje drugie)

- alokacyjna: umożliwia przepływ środków finansowych z mniej do bardziej efektywnych dziedzin gospodarki i podmiotów gospodarczych

- finansowo- doradcza: bank poprzez służby doradcze zabezpiecza interesy swoich klientów

- stymulacyjna: bank jako dawca kapitału wpływa na rozwój przedsiębiorczości lokalnej

NBP: bank emisyjny (drukowanie pieniędzy), bank banków, centralny bank państwa

Ustawa z dn. 29.08.1997 Prawo Bankowe:

- określa zasady prowadzenia działalności bankowej, tworzenia i organizacji banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych, a także oddziałów instytucji kredytowania oraz zasady sprawowania nadzoru bankowego, postępowania naprawczego, likwidacji i upadłości banków

- BANK jest osobą prawna utworzoną zgodnie z przepisami ustawy, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym

Podział ze wzgl. Na formę prawną: - BANK S.A, Bank spółdzielczy, Bank Państwowy

(Minimalny kapitał założycielski bank s.a. i bank państwowy- 5000000 Euro)

Bank krajowy- ma siedzibę na terenie Polski

Bank Zagraniczny- ma siedzibę za granicą Polski, na terytorium państwa nie będącego członkiem UE

instytucja kredytowa- podmiot mający swoją siedzibę za granicą Polski, na terytorium jednego z państw UE, prowadzący we własnym imieniu i na własny rachunek, na podstawie zezwolenia właściwych władz nadzorczych, działalność polegającą na przyjmowaniu depozytów lub innych środków powierzonych pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym i udzielaniu kredytów lub na wydawaniu pieniądza elektronicznego.

OPERACJE BANKOWE:

1. Bierne (pasywne):

1. gromadzenie środków pieniężnych od klientów (wkłady oszczędnościowe ludzi, środki na rachunkach bieżących i terminowych firm, środki na rachunkach jednostek budżetowych, fundacji; lokaty od innych banków, kredyty pozyskane od banku centralnego)

2. emisja własnych obligacji i akcji (powiększanie kapitału)

2. Czynne (aktywne)

- głównie kredyty

- kupno papierów wartościowych

- lokaty w innych bankach

3. Pośredniczące (usługowe)

- usługi bankowe wykonywane odpłatnie na zlecenie i rachunek klientów (prowadzenie rachunków, przeprowadzanie rozliczeń)

WYKŁAD 2

Czynnościami bankowymi, wykonywanymi przez banki (wyłącznie) są:

1. Przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów

2. Prowadzenie innych rachunków bankowych

3. Udzielanie kredytów

4. Udzielanie gwarancji bankowych

5. Emitowanie bankowych papierów wartościowych

6. Przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych

7. Wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach

Inne czynności bankowe (mogą je wykonywać tez inne podmioty):

- udzielanie pożyczek pieniężnych

- operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których podmiotem są warranty

- wydawanie kart płatniczych

- terminowe operacje finansowe

- nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych

- przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych

- wykonywanie czynności obrotu dewizowego

- udzielanie poręczeń

- czynności zlecane, związane z emisją papierów wartościowych

BILANS BANKU KOMERCYJNEGO

AKTYWA I Kasa, operacje z bankiem centralnym II Należności od sektora finansowego oraz niefinansowego (= kredyty) III Papiery wartościowe IV Inne aktywa: w tym trwałe

PASYWA I Zobowiązania wobec Banku Centralnego II Zobowiązania wobec sektora finansowego oraz niefinansowego (= depozyty) III Zobowiązania z tytułu instrumentów finansowych IV Kapitał (fundusz banku) + zysk/strata netto

Aktywa banku:

- nie przychodowe- nie dają dochodu ale są niezbędne dla funkcjonowania banku (np. majątek trwały)

- przychodowe- dają zysk. Dzielą się na:

- pracujące: generują przychody zgodnie z zawartymi umowami (np. kredyty, pap.wartościowe)

- niepracujące: nie generująprzychodów- wszystkie aktywa sklasyfikowane jako wątpliwe i stracone (np. kredyt, który nie jest spłacany od 6 miesięcy)

Metody zarządzania płynności banku:

„złota reguła bankowa”- wyklucza jakąkolwiek transformację terminów w działalności kredytowej banku, tzn. terminowej płatności pasywów powinny odpowiedać odpowiednie kwoty i terminy aktywów

Np. depozyt 1 mln zł na 1 miesiąc = kredyt mac 1 mln zł na max 1 miesiąc

„reguła osadu na wkładach”- do kwoty osadu (utrzymywania się stabilnego stanu na wkładach) można udzielać kredytów krótkoterminowych a kredyty długoterminowe powinny być finansowane przez kapitały własne

„reguła przesunięć w aktywach bilansu”-bank powinien prowadzić taką politykę inwestycyjną, która w razie problemów z płynnością, zapewnia przedterminową likwidację aktywów bez większych strat.

„reguła maksymalnego obciążenia”- strata z przedterminowej likwidacji aktywów nie może być większa niż kapitały własne a wartość likwidowanych aktywów musi być co najmniej równa wymagalnym zobowiązaniom

„reguła aktywnego zarządzania pasywami”- zakłada, że w przypadku zwiększonych wpłat związanych z likwidacją depozytów lub większego zainteresowania klientów kredytami, dodatkowe środki mogą być pozyskane na rynku pieniężnym (warunek: dobry rating)

a/ „kasowa”- środki nabyte na rynku przeznacza się na rezerwy kasowe w okresach zwiększonych wypłat

b/ „kredytowa”- środki pożyczone na rynku, przeznacza się na zwiększenie akcji kredytowej

BANKOWY FUNDUSZ GWARANCYJNY

Historia: - scentralizowany system bankowy po II W.Ś. składal się z: NBP. Trzech banków specjalistycznych (PKO SA, BANK HANGLODY SA, BGŻ SA)

- 1987: przygotowanie kompleksowej reformy bankowej- utworzenie 2szczeblowego systemu bankowego

- przesłanki utworzenia BFG: wewnętrzne (konieczność ochrony wszystkich depozytów polskich banków, konieczność ustabilizowania sytuacji w sektorze bankowym); zewnętrzne (Polska zawarła układ stowarzyszeniowy z UE, gdzie zobowiązała się m.in. do harmonizacji)

- 14.12.1994 Ustawa o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym

MISJA BFG: działanie na rzecz bezpieczeństwa i stabilności banków oraz wzrostu zaufania do systemu bankowego

Kwota gwarantowana do 2011: 100 000 euro

Cele i zadania BFG:

- ochrona wkładów pieniężnych na rynkach bankowych

- udzielanie pomocy finansowej banków, które znalazły się z obliczu utraty wypłacalności

- wspieranie procesów łączenia się banków zagrożonych z silnymi jednostkami bankowymi

- gromadzenie informacji i analiza sytuacji finansowej banków

ZASADY FUNKCJONOWANIA BFG:

- system gwarantowania depozytów obejmuje według jednolitych zasad praktycznie wszystkie banki działające w Polsce, na podstawie polskiego prawa. Gwarancją objęte są imienne depozyty złotowe i walutowe:
- osób fizycznych,
- osób prawnych,
- jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, o ile posiadają zdolność prawną,
- szkolnych kas oszczędności i pracowniczych kas zapomogowo - pożyczkowych.

Z ochrony wyłączone są depozyty:

- skarbu państwa,
- instytucji finansowych takich jak: banki, domy maklerskie, fundusze emerytalne, fundusze inwestycyjne, NFI, podmioty świadczące usługi ubezpieczeniowe,
- podmiotów, które nie są uprawnione do sporządzania uproszczonego bilansu oraz rachunku zysków i strat (z wyjątkiem jednostek samorządu terytorialnego),
- kadry zarządzającej bankiem oraz głównych akcjonariuszy (posiadających co najmniej 5 % akcji banku).

WŁADZE BFG:

Rada Funduszu: kadencja- 4 lata ; przewodniczący rady: Piotr Piłat

Zarząd: prezes zarządu: Jerzy Pruski

Biuro BFG

WYKŁAD 3

Operacje kredytowo- depozytowe NBP

Kredyt lombardowy- polega na udzielaniu przez NBP kredytu bankom, komercyjnym pod zastaw papierów wartościowych a wysokość kredytu nie może przekraczać 50% ich wartości nominalnej. Stopa kredytu lombardowego pełni rolę stopy maksymalnej, określającej koszt po jakim banki mogą pożyczyć pieniądze na najkrótszy termin ( 1 dzień) na rynku międzynarodowym.

Kredyt redyskontowy- polega na udzieleniu kredytu przez NBP poprzez skupienie weksli od banków , które wcześniej zostały przedstawione do dyskonta w tych bankach przez klientów(weksle o terminie płatności do 90 dni).

Stopa referencyjna ( Stopa operacji otwartego rynku)-to stopa określająca oprocentowanie krótkoterminowych (np. 7 dniowych) operacji otwartego rynku. Kształtowanie się tej wysokości należy traktować jako kierunek w jakim zmierza bieżąca polityka NBP.

Stopa depozytowa- jest to oprocentowanie lokat jednodniowych , czyli stopa depozytowa jaką NBP zaoferuje bankom za depozyt jednodniowy, złożony w banku centralnym. „Depozyt na koniec dnia”- lokata terminowa banków w NBP która jest przyjmowana do końca dnia operacyjnego, a zwrot wraz z odsetkami następuje w następnym dniu roboczym . NBP zakłada, że stopa depozytowa będzie niższa od stopy referencyjnej.

Stopy %- ustala Rada Polityki pieniężnej . Członków tej rady ustala Sejm, Senat , Prezydent. Na posiedzeniach podejmowane są decyzje co do wysokości stóp %.

Stopa rezerwy obowiązkowej część środków jakie banki muszą utrzymywać w formie depozytów aby mieć płynność. Od 100 zł bank ma obowiązek zamrozić 3,5 zł.

WIBOR- st. % po jakiej banki pożyczają sobie nawzajem środki pieniężne na rynku międzybankowym w Polsce.

WIBID- st. % oprocentowania depozytów na rynku międzybankowym w Polsce.

EUROBOR- stopa % po jakiej banki pożyczają sobie pieniądze w Brukseli.

LIBOR- stopa % po jakiej banki pożyczają sobie pieniądze w Londynie.

Operacje otwartego rynku- polegają na zakupie i sprzedaży przez bank centralny papierów wartościowych. Są to transakcje przeprowadzone przez bank centralny z bankami komercyjnymi, dokonywane z inicjatywy banku centralnego który w ten sposób kształtuje krótkoterm st. % na rynku międzybankowym.

Rodzaje operacji otwartego rynku:

Operacje bezwarunkowe- NBP kupuje lub sprzedaje papiery wartościowe , którymi sa zazwyczaj rządowe papiery skarbowe przy czym kupno lub sprzedaż nie są obwarowane dodatkowymi warunkami.

Operacje Warunkowe-a) operacje warunkowego zakupu- NBP kupuje papiery wartościowe od banków komercyjnych , zobowiązuje banki do ich odkupienia po określonej cenie w określonym terminie. Operacje warunkowe zakupu REPO są odpowiednikiem krótkoterminowych kredytów udzielonych przez NBP bankom komercyjnym pod zastaw papierów wart. b)-operacje warunkowej sprzedaży- reverse REPO- polegają na tym że NBP sprzedaje papiery wartościowe bankom komercyjnym , zobowiązuje banki do ich sprzedaży po określonej cenie i w określonym terminie. Są one odpowiednikiem oprocentowania lokat krótkoterminowych przyjmowanych przez NBP pod zastaw papierów wartościowych.

Wpływ oor na system bankowy: *zakup papieru wartościowego przez BC zwiększa płynność systemu bankowego (dostarcza dodatkowych środków), natomiast sprzedaż papieru wartościowego zmniejsza jego płynność *w przypadku nadmiaru środków pieniężnych w systemie bankowym NBP można je absorbować oferując bankom komercyjnym

Umowa kredytu- przez nia bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas określony w umowie kredytu środki pienieżne z przeznaczeniem na określony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kredytu wraz z odsetkami w oznaczonym terminie spłaty i spłaty zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Kredyt opiera się o prawo bankowe . Porzyczka bazuje na kodeksie cywilnym , nie zawsze musi być w formie pisemnej. Porzyczkodawca jest właścicielem pieniądza w kredycie trudno jest ustalić właściciela.

Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i zawierać w szczególności:

- strony umowy,

-kwote i walutę kredytu

- cel na który kredyt został udzielony,

- zasady i termin spłaty kredytu,

- oprocentowanie kredytu warunki jego zmiany,

- sposoby zabezpieczenia spłaty kredytu,

Termin i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy,

Wysokość prowizji,

Warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.

WYKŁAD 4

Klasyfikacja kredytów bankowych ( kryteria/rodzaje kredytów):

a)Okres kredytowania/- krótkoterminowe(do 1 r),-średnioterminowe od 1 do 3 lat),- długoterminowe ( powyżej 3 lat). B) forma udzielenia/-kredyt w rachunku bieżącym,- w rachunku kredytowym,- dyskontowe,-akceptacyjne. C) przeznaczenie/ kredyty gospodarcze; obrotowe, inwestycyjne.- konsumpcyjne. D) sposób zabezpieczenia / - hipoteczne, -lombardowe. F) stopa %/ - rynkowe, - preferencyjne( finansowanie programów rządowych wspierających dany obszar np. rodzina na swoim.) g) inne formy kredytowania przedsiębiorstwa przez bank/ -factoring, - forfaiting,- leasing.

Karencja - zawieszenie na pewien okres spłaty odsetek lub kapitału. W tym okresie odsetki są naliczane z tą tylko różnicą że klient płaci później

Zdolność kredytowa- zdolność osoby prywatnej lub podmiotu gospodarczego do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminie ustalonym między kredytodawcą (bankiem) a kredytobiorcą

Hipoteka- ograniczone prawo rzeczowe na nieruchomości.

Zabezpieczenia osobiste i inne:

Osobiste- ten kto daje zabezpieczenie odpowiadając w części lub całości swoim majątkiem.

Poręczenie- jest to umowa w której poręczyciel zobowiązuje się względem banku wykonać zobowiązania na wypadek gdyby dłużnik tego nie wykonał.

Weksel własny- jako poręczenie polega na wystawieniu weksla własnego w tym weksla niezupełnego tzw. In blanco który ma zawierać obowiązkowe elementy weksla. Deklaracją weksal odpowiada się całym majątkiem.

Poręczenie wekslowe- jest to czynność prawna polegająca na bezwarunkowym poręczeniu długu wekslowego. Poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo, jak ten, za kogo poręczył.

Przystąpienie do długu- polega na tym że obok dotychczasowego dłużnika który nie zostaje z długu zwolniony, do spłaty kredytu współzobowiązuje się os 3.

Gwarancja bankowa- jako zabezpieczenie spłaty kredytu jest zobowiązaniem banku gwarantującym zapłatę kwoty określonej w treści gwarancji, w przypadku gdy kredytobiorca nie zapłaci kredytu w terminie.

Cesja- jest to przeniesienie na bank wierzytelności kredtobiorcy na podstawie zawartej umowy.

Zabezpieczenia rzeczowe:

Zastaw umowny- powstaje na podstawie umowy między właścicielem rzeczy, a wierzycielem. Sama umowa nie wystarcza do powstania zastawu. Jako że zastaw jest czynnością realną to konieczne jest wydanie rzeczy wierzycielowi, bądź osobie trzeciej, na którą strony się zgodziły.

Zastaw rejestrowy - możliwość pozostawania przedmiotu zastawu u zastawcy oraz obowiązek zgłoszenia zastawu do rejestru prowadzonego przez sądy gospodarcze;

Zastaw na prawach zbywalnych

Ryzyko bankowe - możliwość poniesienia strat w następstwie okoliczności i zdarzeń niezależnych od banku.

WYKŁAD 5

Gwarancja banków (GB) - to samodzielne zobowiązanie banku podejmowane na zlecenie klienta. Bank oświadcza że zaspokoi przyjmującego gwarancję beneficjenta, jeżeli zleceniodawca nie wywiąże się się wobec niego z umownych zobowiązań. Jeżeli transakcja nie zostanie wykonana przez zleceniodawcę gwarancji to bank wypłaci określoną kwotę dla beneficjenta gwarancji. Występują 2 czynniki: kwota i czas na jaki jest wyznaczona gwarancja. Udzielenie gwarancji bank uzależnia od posiadania przez zleceniodawcę bieżącej i perspektywicznej zdolności kredytowej. GB jest nieodwołalna chyba że przewidziano to w ich treści. Bank nie ingeruje w inwestora, inwestycje, nie osądza, wszystkie spory rozstrzyga klient.

Treść GB (obowiązuje forma pisemna) zawiera co najmniej nazwę zleceniodawcy i jego banku, beneficjenta, kwotę gwarancji. termin ważności oraz info o transakcji w związku z którą udziela się gwarancji.

Rodzaje Gwarancji:
*własna - w obrocie krajowym lub dewizowym to gwarancja udzielona przez dany bank i z pkt widzenia banku, który ją wystawił bo to jest jego „własna” gwarancja

*obca - w obrocie krajowym lub dewizowym występuje w sytuacji kiedy klient posiadający r-k w danym banku przedstawia gwarancję wystawioną przez inny bank. W takim wypadku z pkt widzenia banku który ją otrzymał jest ona „obca”.

Dla klienta rodzaj gwarancji nie ma znaczenia ale jest to istotne dla banku. Rodzaj GB nie jest też uwzględniany na dokumencie.

Rodzaje GB ze względu na ich przeznaczenie:

*gwarancja spłaty kredytu - zobowiązanie banku do zapłaty na rzecz beneficjenta określonej kwoty w dokumencie gwarancji w przypadku gdy zleceniodawca nie spłaci kredytu wraz z odsetkami i innymi kosztami w terminie ustalonym w umowie kredytu

*g. przetargowa (wadialna) - zobowiązanie banku do zapłaty wadium w przypadku gdy zleceniodawca (oferent) po wygraniu przetargu nie dotrzyma warunków swojej oferty (nie podpisał kontraktu)

*g. zapłaty cła - bank zobowiązuje się zapłacić cło dla urzędu celnego w przypadku gdy zleceniodawca w terminie nie ureguluje należności celnych

Inne rodzaje gwarancji: g. zapłaty za zakupiony towar, g. dobrego wykonania kontraktu, g. zwrotu zaliczki.

ROZLICZENIA BEZGOTÓWKOWE (RB)

RB są przeprowadzane głównie za pomocą: polecenia przelewu, polecenia zapłaty

RB przeprowadzane są z wykorzystaniem KIR (spółka akcyjna Krajowej Izby Rozliczeniowej). KIR SA jest jedyną międzybankową IR. Akcjonariusze: NBP, Związek Banków Polskich, banki komercyjne.

KIR - stworzenie i standaryzacja detalicznych rozliczeń międzybankowych umożliwiających realizację transakcji bezgotówkowych (bo gotówka to zło konieczne). Struktura organizacyjne: Centrala w Wawie oraz 17 Bankowych Regionalnych Izb Rozliczeniowych (BRIR) które znajdują się w największych polskich miastach.

Rozliczenia bankowe prowadzone za pośrednictwem Izby:

* SYBIR (System Bankowych Izb Rozl.) - system oparty na dokumentach papierowych zwany izbą tradycyjną (uruchomiony w 1993 r zamknięty 2004 r)

* ELIXIR (Elektroniczna IR) - syst oparty na dok elektronicznych (uruchomiony w 1994r)

Uczestnikami wymiany zleceń płatniczych za pośrednictwem KIR SA może być każdy bank spełniający pewne kryteria ekonomiczne i techniczne i mający licencję na prowadzenie działalności bankowej w Polsce.

ELIXIR należności -> <- zobowiązania

Jest systemem rachunku netto w którym zlecenia wystawione do zaksięgowania na rach banków są rezultatem kompensaty wzajemnych należności i zobowiązań banków wynikających z indywidualnych zleceń klientów.

EUROELIXIR

* syst rozliczeń międzybankowych uruchomiony w 03.2005 przez KIR SA

* umożliwia bankom rozliczenie zarówno krajowych jak i trangranicznych paneuropejskich płatności w euro

* transakcje płatnicze są rozliczane w sposób szybki a zarazem bezpieczny. Każde zlecenie najpóźniej w kolejnym dniu roboczym trafia do beneficjenta, a wskaźnik niezawodności systemu utrzymuje się na poziomie 0,99

*jest rozwiązaniem by sprostać wyzwaniom jakie pojawiają się w związku z pogłębieniem integracji UE - SEPA (Single Euro Payments Area-> Jednolity Obszar Płatności Euro)

* sesje w określonych godzinach (w Polsce 4 sesje)

Polecenie przelewu:

* dyspozycja klienta wydana bankowi przelania określonej kwoty z r-k bankowego płatnika na wskazany przez niego rachunek

* rozliczenie planowane - polecenie przelewu może być tu wykorzystane

Przebieg rozliczeń:

FV

DŁUŻNIK WIERZYCIEL

polecenie zawiadomienie o

przelewu dokonaniu przelewu

KIR

BANK DŁUŻNIKA BANK WIERZYCIELA

przelew śr. za pośrednictwem

Korzyści dla klienta:

*brak ograniczeń co do kwoty - wygoda

*możliwość regulowania zobowiązań z tyt wszelkich rozliczeń

*jakość i szybkość zapewnia wyłącznie elektroniczny cykl rozliczeń

*spełnienie obowiązku ustawowego realizowania płatności za pośrednictwem rach bankowego dla podmiotów gospodarczych

*obowiązek realizacji transakcji powyżej 15 tys euro za pomocą banku (bezgotówkowo - przeciwdziałanie szarej strefie)

Polecenie zapłaty:

Stanowi udzieloną bankowi dyspozycję wierzyciela obciążenia określoną kwotą r-k bankowego dłużnika i uznania tą kwotą r-k wierzyciela. W transakcji uczestniczą: wierzyciel, dłużnik, bank wierzyciela, bank dłużnika i KIR.

Transakcje pod względem księgowym:

*uznanie - zwiększa się stan środków na r-ku (z - na + lub z + na +)

*obciążenie - zmiejsza się stan środków na r-ku (z - na - lub z + na -)

FV + towary

DŁUŻNIK WIERZYCIEL

obciążenie złożenie uznanie r-ku

r-ku dłużnika polecenia zapłaty wierzyciela

KIR

BANK DŁUŻNIKA BANK WIERZYCIELA

Max kwota polecenia zapłaty nie może przekroczyć:

*1000 euro - w przypadku gdy dłużnik to osoba fizyczna nie wykonująca działalności gosp

*50000 euro - pozostali

Dłużnik może w określonym terminie odwołać wykonane pojedyncze polecenie zapłaty:
*w terminie 30 dni kalendarzowych od dokonania obciążenia r-ku bankowego, gdy dłużnikiem jest osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej

*5 dni roboczych od dokonania obciążenia r-ku bankowego w przypadku pozostałych dłużników

Korzyści dla wierzyciela:

*terminowe zapłaty od dłużników

*niższe koszty działalności przedsiębiorstwa

*szybki i prosty sposób wystawiania polecenia zapłaty

*elektroniczny proces przesyłania danych

*efektywniejsze zarządzanie środkami i dokładniejsze monitorowanie płatności

*szybki dostęp do środków na r-ku

*uproszczenie procedur księgowych i administracyjnych, ograniczenie przepływu dokumentów

Bezpieczeństwo transakcji zapewnione poprzez:

*wykorzystanie do rozliczeń systemu elektronicznej wymiany danych między bankami (ELIXIRA)

* możliwość odwołania polecenia zapłaty

*prawo do cofnięcia w każdym czasie zgody do obciążania jego r-ku w drodze polecenia zapłaty

Przelewy transgraniczne - są wykorzystywane przy wykonywaniu zleconych przez klientów banków poleceń przelewu i wypłat gotówkowych w obrocie z krajami członkowskimi UE oraz Islandią, Lichtensteinem, Norwegią

Kierunek działań:

*określony termin wykonania

*koszt dla klienta ( określić „widełki”)

*standaryzacja danych i formularza do wykonania tego przelewy

Polska próbuje się dostosować do tych standardów

WYKŁAD 6

Operacje kredytowe (z klientami banków) - przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas określony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na określony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z nich na warunkach określonych w umowie i zwrotu kwoty kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie.

KREDYT VS. POŻYCZKA

kredyt - opiera się o prawo bankowe, na piśmie

pożyczka - bazuje na kodeksie cywilnym, nie zawsze musi być w formie pisemnej, pożyczkodawca jest właścicielem śr pieniężnych

Bankassurance - zwane także allfianz, (bankowość ubezpieczeniowa) to sprzedaż polis ubezpieczeniowych (w formie indywidualnej lub grupowej) klientom banków. W tym celu wykorzystywana jest sieć dystrybucji banku

Kto korzysta i dlaczego?
- Banki:

*dywersyfikacja źródeł dochodów

* pozwala zwiększyć zyski poprzez zaoferowanie swoich produktów w większej sieci dystrybucji

*umożliwia rozwinięcie i uatrakcyjnienie swojej oferty (zwiększenie przewagi konkurencyjnej)

*transfer części ryzyka na ubezpieczyciela

- Towarzystwa ubezpieczeniowe:

*”dostęp do klienta” wizyta w banku to dobra okazja żeby jeśli nie sprzedać to chociaż poinformować klienta banku o produkcie ubezpieczeniowym, często jest on zmuszany do zawarcia ubezpieczenia po udzieleniu kredytu

*obniżka kosztów akwizycji przy korzystaniu z zorganizowanej sieci placówek bankowych

*lokowanie na kontach bankowego partnera swoich rezerw finansowych

-Klienci:

*skrócenie czasu załatwienia kilku spraw w jednej instytucji

*parter bankowy i ubezpieczeniowy proponują mu zniżki za korzystanie z połączonej oferty

*możliwość ochrony przed ryzykiem poniesienia strat (ubezpieczenie kredytu, kart płatniczych)

Usługi banku w zakresie ubezpieczenia emerytalnego:

II FILAR	III FILAR - bezp. dobrowolne
Składka zarządzana przez Powszechne Towarzystwo Emerytalne Podstawową funkcją PTE jest pomnażanie wpływających do OFE składek i gromadzeniu ich na koncie klienta by w wieku emerytalnym wypłacić zgromadzone środki klientowi.	System oszczędzania pieniędzy na indywidualnych kontach emerytalnych IKE umożliwiający podniesienie wysokości podstawowej emerytury otrzymywanej w przyszłości I i II filaru. Składki do 3 filaru są całkowicie zależne od klienta.

Korzyści dla banków:

1. Usługi w ramach banku - prowadzi rejestr aktywów i wykonuje polecenia wydawane przez OFE w zakresie prowadzenia inwestycji za co pobiera opłaty pokrywane ze środków OFE

2. Większa liczba operacji prowizyjnych

3. Regularne przepływy środków w postaci składek

4. Lepsze wykorzystanie bazy o klientach

5. Działalność banku w grupie PTE jest obciążona niskim ryzykiem

Pracodawca Pracownik

Pracowniczy Program Emerytalny

(zawierany między pracodawcą a pracownikiem lub załogą)

Umowa pracodawcy z instytucją finansową

Banki Fundusze Inwestycyjne Towarzystwa ubezpieczeniowe

Naliczenie i wypłata świadczenia emerytalnego

PPE i IKE
Banki:
+ uzyskują kolejny strumień środków pieniężnych w dłuższym okresie czasu

Klienci:

+ zyski z IKE są zwolnione z podatku od dochodów kapitałowych

- limit rocznych wpłat oraz ryzyko że zyski mogą być częściowo „zjedzone” przez koszty obsługi

Mierzalne kryteria wyboru banku (dla przedsiębiorstwa):

*ocena bazy kapitałowej (np. wielkość kapitałów własnych, współczynnik wypłacalności)

*ocena struktury aktywów i pasywów (ilościowe i jakościowe zróżnicowanie bazy depozytowej)

*wyniki ekonomiczne banku (np. zyskowność aktywów)

Cena usług bankowych:

*opłaty

*otwarcie rachunku

* prowadzenie r-ku

*przechowywanie depozytów

*prowizje od dyspozycji (przelew, wyciąg)

*wpłaty i wypłaty gotówkowe

Niemierzalne kryteria wyboru banku (dla przedsiębiorstwa):

* szybkość usługi bankowej (dostęp do bankowości elektronicznej, możliwość i czas wykonania transakcji zagranicznych, nowoczesny system informatyczny, okres oczekiwania na wykonanie dyspozycji, transakcje przy użyciu kart płatniczych)

* kompetencje pracowników banku (zakres odpowiedzialności, zakres obowiązków pracowników - dyspozycyjność, rzetelność, bankowa obsługa prawna)

Co zwiększa szanse na kredyt?

*wkład własny

*dobry biznesplan

*baza klientów

*doświadczenia w branży

*stopniowe budowanie zaufania banku

---