Teraz chciałbym więcej miejsca poświęcić pytaniom i odpowiedziom, z jakimi się spotkasz w czasie tej bardzo ważnej rozmowy.
Osoba, która będzie z Tobą rozmawiać chce wiedzieć czy będziesz pracować 11 miesięcy w ciągu roku i czy będziesz potrafił(a) dostosować się do grupy ludzi, z którymi będziesz musiał(a) współpracować i najważniejsze, czy dasz sobą odpowiednio pokierować swoim przełożonym.
Jest wiele pytań poprzez które pracodawca będzie chciał testować ww. obszary Twoich kwalifikacji, przydatnych na dane stanowisko pracy. Pytania będą tak konstruowane aby sprawdzić Twój sposób zachowania i myślenia oraz zaangażowania w poprzednich pracach. Pamiętaj, że to co było w przeszłości będzie rzutowało na Twoją przyszłość.
Najwyższy czas aby rozpocząć ćwiczenia z pytaniami z jakimi się spotkasz podczas rozmowy kwalifikacyjnej (interview). 76 pytań w tym poradniku są typowymi, z jakimi się spotkacie podczas rozmowy z przyszłym pracodawcą.
Musisz pamiętać, że pracodawca często przeprowadza rozmowę z wieloma kandydatami na jedno i to samo stanowisko, więc potrzebujesz przygotować odpowiedzi tak, aby zostać zauważonym i wyróżnić się z całego tłumu kandydatów, a w końcowym rezultacie masz zostać zwycięzcą.
Istnieje duże prawdopodobieństwo, że większość pytań z jakimi się spotkasz podczas typowej rozmowy kwalifikacyjnej wystąpią w tym rozdziale, mogą być wprawdzie inaczej skonstruowane, lecz sens będzie ten sam. Nie chodzi o to. abyś uczył się tych odpowiedzi na pamięć, lecz odpowiadał tak, by pracodawca był zainteresowany zatrudnieniem na dane stanowisko właśnie Ciebie. Innymi słowy przedstaw siebie jako osobę która, będzie chciała pracować w firmie przez dłuższy okres czasu, jest zainteresowana osiągnięciami zawodowymi i będzie akceptowana oraz lubiana przez resztę zespołu. Jest oczywiste, że musisz także spróbować przedstawić siebie jako kogoś, kto ma potencjalne możliwości wykonywać pracę na danym stanowisku i dużo osiągnąć.
P: Proszę powiedzieć coś o sobie?
O: Wbrew pozorom nie jest to zaproszenie aby otworzyć buzię i mówić co mi przyjdzie na koniec języka Musisz wiedzieć więcej na temat tego pytania zanim udzielisz odpowiedzi. Jakie obszary mojej przeszłości zawodowej są dla pani. pana najbardziej istotne? zapytasz prowadzącego rozmowę. To przyczyni się do tego, aby prowadzący interview naprowadził cię na właściwy tor i w ten sposób unikniesz opowiadania rzeczy nieistotnych. Nigdy nie udzielaj odpowiedzi na to pytanie, dopóki nie upewnisz się czy pytanie dotyczy przeszłości zawodowej, czy życia osobistego. Często chodzi o to, abyś powiedział o swoich cechach charakteru takich, jak: szczerość, rzetelność, praca w zespole, czy determinacja. Jeśli wybierzesz pracę w zespole to możesz dodać: - wkładam serce we wszystko cokolwiek robię, czy to jest sport czy praca. Mam łatwość nawiązywania kontaktów z rówieśnikami co daje mi dużą satysfakcje. a w rezultacie przyczynia się do radośniejszego życia i większej wydajności w pracy zawodowej.
P: Proszę mi powiedzieć co pan/pani wie o naszej firmie?
O: Pracowałem jako stażysta podczas ostatnich wakacji w firmie produkującej części samochodowe i uważnie śłedziłeml-am co się dzieje i jakie są nowe trendy w przemyśle samochodowym. Z mojej obserwacji wynika, że wasza firma ograniczyła ilość produkowanych części, koncentrując się na jakości, przez co uzyskuje większą ilość zamówień z bardzo renomowanych koncernów samochodowych. Najnowsze technologicznie podzespoły, jakie produkuje Wasza firma są bardzo bliskie moim zainteresowaniom i związane z kierunkiem studiów, jakie ukończyłem na Politechnice Krakowskiej na wydziale samochodowym.
P: W jakich jeszcze innych firmach poszukuje pan/pani pracy i na jakie stanowiska?
O: W obecnej chwili poszukuję pracy jako kierownik agencji turystycznej i tylko ta branża mnie interesuje. Jestem zdecydowany na początku pracować jako agent turystyczny. Byłem na rozmowach kwalifikacyjnych w kilku dużych biurach podróży, takich jak Scan Holiday, Air Turist itp.
Często kandydat próbuje zaimponować przyszłemu pracodawcy wymieniając duże i znane firmy, ale nie z branży, co jest dużym błędem Przyszły pracodawca chce usłyszeć, że starasz się. o prace, w tej samej dziedzinie i na podobne stanowisko.
P: Co pan pani sądzi o swoim obecnym/poprzednim szefie?
O: Krotko — sympatyczny i zamknij buzię.. Ludzie którzy narzekają na swoich współpracowników, szefów są, często brani za tych, którzy będą sprawiać firmie kłopot. To pytanie znaczy po prostu, że pracodawca nie chce kłopotów. Szanuję swojego szefa jako człowieka, mam szacunek dla jego zawodowych umiejętności oraz doceniam udzielane mi przez niego wskazówki czy uwagi.
P: Proszę mi opisać sytuację kiedy Twoja praca lub pomysł został skrytykowany?
O: Pytanie podwójnie niebezpieczne. W tym przypadku jesteś pytany, jak reagujesz na krytyczne uwagi oraz jak sobie radzisz z własnymi słabościami W przypadku otrzymania takiego pytania wyjaśnij, że skrytykowany został zły pomysł, a nie praca. Zła praca może spowodować wzrost kosztów dla firmy i jest ostrzeżeniem dla prowadzącego rozmowę kwalifikacyjna. Możesz powiedzieć, np., że: słucham bardzo uważnie i opieram się pokusie aby przerywać lub bronić swojej racji, następnie analizuję co do mnie zostało powiedziane, aby upewnić się, że zrozumiałem dobrze uwagi szefa. Pytam o radę wymieniając parę pomysłów z szefem, co w rezutacie daje wspólne zadowolenie z osiągniętego porozumienia.
P: Co chciałby pan/pani osiągnąć w naszej firmie czego nie osiagnął/-a pani/pani w poprzedniej pracy na zajmowanym stanowisku?
O: Byłem bardzo ograniczony budżetem w dziale marketingu i nie mogłem przygotować ogłoszeń reklamowych, które moim zdaniem byłyby bardzo skuteczne przy niewielkich kosztach.
Odpowiedź powinna być tak sformułowana, aby automatycznie dawała do zrozumienia dlaczego chcę zmienić pracę. Bądź pozytywnie nastawiony. Rozmawiaj na tematy, które są w sferze twoich zainteresowań, ale nie przesadzaj z ograniczeniami, z jakimi się spotkałeś w poprzedniej pracy.
P: Mamy bardzo dużo podań na stanowisko, o które pan/pani się ubiega. Dlaczego powinniśmy bliżej przyjrzeć się pana/pani kandydaturze?
O: Jestem chyba jednym z niewielu kandydatów mających doświadczenie w księgowości, jaka obowiązuje w krajach skandynawskich. Ze względu na szerokie kontakty jakie wasza firma posiada w Szwecji, moje doświadczenie może być bardzo przydatne na stanowisku, o jakie się staram.
P: Czy nie uważa pan/pani, że zdobyte wykształcenie oraz doświadczenie zawodowe jakie pan/pani posiada będą przewyższać kwalifikacje, jakie są wymagane na tym stanowisku.
O: Ależ w żadnym wypadku. Moje doświadczenie i kwalifikacje pozwolą mi na wykonywanie mojej pracy lepiej, a umiejętności plastyczne jakie posiadam przyczynią się do wzrostu sprzedaży artykułów gospodarstwa domowego. Moje doświadczenie zawodowe zdobyte w dziale marketingu przyczyni się do obniżenia kosztów w Państwa firmie. Myślę, ze moje kontakty zawodowe bardzo szybko zaprocentują i przyczynią się do szybkiego wzrostu sprzedaży produktów oferowanych przez firmę. Raz jeszcze chcę podkreślić, że jestem zainteresowany/-a pracą w firmie na długi okres czasu i mam nadzieję że będę mógł/- a poszerzyć swoje kwalifikacje, a to pozwoli mi na wykorzystanie zdobytych już wcześniej umiejętności.
P: Co uważa pan/pani za swoja najsilniejsza stronę?
O: Zawsze wykazywałem/-am dużą umiejętność radzenia sobie z różnymi problemami w pracy, podchodząc do nich z dużą energią i wykazując inicjatywę. Lubię nowe wyzwania i prace z ludźmi, którzy maja określone cele. Nie jestem osoba, dla której nowe zajęcia szybko stają się nudną rutyną. Rozpoczynając coś, wytrwale dążę do pomyślnego zakończenia. Wydaje mi się, iż moją największą zaletą jest skupienie się na czynności, która musi być zrobiona, a co za tym idzie, jej wykonanie. Na to pytanie należy szukać odpowiedzi bezpośrednio związanej z oczekiwaniami pracodawcy.
Unikajcie wypowiedzi, które zbytnio was charakteryzują, ukazują Wasz system wartości lub poglądy - skupcie się na opisaniu czynności, które wykonujecie dobrze.
P: Co chciałby pan/pani osiągnąć w naszej firmie czego nie osiagnął/-a pani/pani w poprzedniej pracy na zajmowanym stanowisku?
O: Byłem bardzo ograniczony budżetem w dziale marketingu i nie mogłem przygotować ogłoszeń reklamowych, które moim zdaniem byłyby bardzo skuteczne przy niewielkich kosztach.
Odpowiedź powinna być tak sformułowana, aby automatycznie dawała do zrozumienia dlaczego chcę zmienić pracę. Bądź pozytywnie nastawiony. Rozmawiaj na tematy, które są w sferze twoich zainteresowań, ale nie przesadzaj z ograniczeniami, z jakimi się spotkałeś w poprzedniej pracy.
P: Mamy bardzo dużo podań na stanowisko, o które pan/pani się ubiega. Dlaczego powinniśmy bliżej przyjrzeć się pana/pani kandydaturze?
O: Jestem chyba jednym z niewielu kandydatów mających doświadczenie w księgowości, jaka obowiązuje w krajach skandynawskich. Ze względu na szerokie kontakty jakie wasza firma posiada w Szwecji, moje doświadczenie może być bardzo przydatne na stanowisku, o jakie się staram.
P: Czy nie uważa pan/pani, że zdobyte wykształcenie oraz doświadczenie zawodowe jakie pan/pani posiada będą przewyższać kwalifikacje, jakie są wymagane na tym stanowisku.
O: Ależ w żadnym wypadku. Moje doświadczenie i kwalifikacje pozwolą mi na wykonywanie mojej pracy lepiej, a umiejętności plastyczne jakie posiadam przyczynią się do wzrostu sprzedaży artykułów gospodarstwa domowego. Moje doświadczenie zawodowe zdobyte w dziale marketingu przyczyni się do obniżenia kosztów w Państwa firmie. Myślę, ze moje kontakty zawodowe bardzo szybko zaprocentują i przyczynią się do szybkiego wzrostu sprzedaży produktów oferowanych przez firmę. Raz jeszcze chcę podkreślić, że jestem zainteresowany/-a pracą w firmie na długi okres czasu i mam nadzieję że będę mógł/- a poszerzyć swoje kwalifikacje, a to pozwoli mi na wykorzystanie zdobytych już wcześniej umiejętności.
P: Co uważa pan/pani za swoja najsilniejsza stronę?
O: Zawsze wykazywałem/-am dużą umiejętność radzenia sobie z różnymi problemami w pracy, podchodząc do nich z dużą energią i wykazując inicjatywę. Lubię nowe wyzwania i prace z ludźmi, którzy maja określone cele. Nie jestem osoba, dla której nowe zajęcia szybko stają się nudną rutyną. Rozpoczynając coś, wytrwale dążę do pomyślnego zakończenia. Wydaje mi się, iż moją największą zaletą jest skupienie się na czynności, która musi być zrobiona, a co za tym idzie, jej wykonanie.
Na to pytanie należy szukać odpowiedzi bezpośrednio związanej z oczekiwaniami pracodawcy.
Unikajcie wypowiedzi, które zbytnio was charakteryzują, ukazują Wasz system wartości lub poglądy — skupcie się na opisaniu czynności, które wykonujecie dobrze i z przy
jemnością, a które związane są z Waszym doświadczeniem i kwalifikacjami. Szczególnie mile widziane są takie cechy, które ukazują Waszą zdolność zaadoptowania się w nowym miejscu pracy i chęć do dalszej nauki.
P: Co uważa pan/pani za swoją słabość?
O: Moją największą słabością jest to, że jestem pracohołikiem. Kocham pracę i zdarza mi się zaniedbywać rodzinę, często pracując siedem dni w tygodniu, zostając po godzinach. Staram się teraz nauczyć lepszego gospodarowania czasem, by być w stanie pogodzić pracę zawodową z życiem rodzinnym. Wydaje mi się, że dzięki temu stałem/ -am się bardziej produktywny/-a i posiadam więcej energi.
Uważajcie odpowiadając na to pytanie.To nie jest dobry moment na przyznanie się do słabości, która może być odebrana jako cecha negatywna i tym samym zdyskwalifikować Was jako potencjalnych kandydatów. Używając sposobu zmiany negatywnej cechy na pozytywną, wybierzcie słabość, która może być uważana za zaletę. Naszym ulubionym przykładem jest przyznanie się do posiadania syndromu pracoholika.
Ta odpowiedź jest zgodna z zasadą „bądź szczery, ale nie głupi". Jesteśmy pewni, że jesteście w stanie wymyślić inne możliwości, które będą bardziej odpowiadały Waszej sytuacji, a będą przestrzegały tej zasady. Jakkolwiek odpowiecie, nie bądźcie zarozumiali, mówiąc „Ah, ja nie mam żadnych słabości". To również jest głupim posunięciem. Każdy ma wady, ale nie trzeba od razu wymieniać tych, które staną na Waszej drodze do otrzymania posady.
P: Jakie dwie rzeczy chciałby pan/pani poprawić u siebie?
O: Dwie rzeczy, które naprawdę chciałbym/-abym polepszyć przez najbliższe dwa lata, to moje doświadczenie w sprawowaniu wyższych stanowisk oraz umiejętność obsługi komputera. Zarządzanie i komputer są mi już znane w dość dużym stopniu, lecz nadal uważam, iż stać mnie na więcej i zamierzam uczestniczyć w kursach, które pomogą mi osiągnąć lepsze wyniki.
Ponownie zwróćcie uwagę, że to pytanie jest pośrednim sposobem zbadania Waszych słabości, łatwo możecie je wskazać, opisując to, co powinno zostać naprawione. Skupcie się na potrzebach pracodawcy, a nie na własnych słabościach.
P: Na jakiej podstawie opiera pan/pani przekonanie, że odniesie sukces w naszej firmie?
O: Dużo zawdzięczam jednemu ze swych uniwersyteckich mentorów, który zaszczepił we mnie szczególnego rodzaju postawę lub filozofię, dotyczącą ogólnie: życia i pracy. Podkreślał on wagę bycia jednocześnie wytrwałym i kompetentnym. Zawsze starałem/-am się szlifować zdolności poprzez pracę i naukę. Podchodzę do zadań z zapałem, który nie wygasa dopóki nie zostaną one zakończone, bez względu na to, jak trudnymi mogą się okazać Nie tracę czasu na szukanie powodów, dla których nie mogę ich wykonać lub pozwalają mi obarczyć pracą innych. Wydaje mi się, że ta właśnie wytrwałość dobrze mi do tej pory służyła, stąd moja chęć przekazania jej
współpracownikom. Myślę, iż sukces przychodzi do ludzi, którzy wiedzą czego chcą, dokąd zmierzają i wkładają odpowiedni wysiłek w osiągnięcie swych celów.
Odpowiadając na to pytanie postarajcie się nie zanudzić słuchacza. Skoncentrujcie się na wybranej postawie lub umiejętności, której możecie zawdzięczać sukces. Możecie użyć ogólników, zwłaszcza takich, które są znane Waszemu rozmówcy jako przynoszące sukces.Odpowiedź powinna być zarówno rozważna, jak i ujmująca. W ten sposób możecie przekonać słuchacza, że posiadacie wymagane cechy, które zapewnią Wam powodzenie w tej firmie.
P: Proszę nam opowiedzieć o odpowiedzialności związanej z pana/pani ostatnim lub obecnym zajęciem.
Skupcie się na odpowiedzialności, która jest najważniejsza w pracy, o którą zabiegacie i równocześnie ważna dla waszego obecnego lub ostatnio zajmowanego stanowiska.
P: Które z obowiązków obecnej lub ostatniej pracy wydają się panu/pani trudne do wykonania?
O: Przy tak dużej ilości wysyłanych zamówień, trudno mi czasami nadążyć z wypełnianiem druków związanych z transportem zamawianych produktów
Spróbujcie opisać zajęcia nie związane z pracą, o którą się staracie lub przynajmniej odgrywają znikomą role w tym przypadku.
P: Proszę opisać swój typowy dzień pracy.
O: Mój typowy dzień łączy w sobie dużą ilość papierkowej pracy oraz spotkania z szefem finansów oraz z księgowym. Zazwyczaj zaczynam od zrobienia bilansu oraz przedstawienia sprawozdania z poprzedniego dnia szefowi finansów Następnie spotykam się z księgowym i sprawdzam, czy wszystkie faktury zostały wysłane oraz czy zapłaty zostały dokonane. Pozostała część dnia mija mi na spotkaniach z innymi pracownikami rachunkowości, z którymi wspólnie rozwiązujemy problemy wynikające z codziennego funkcjonowania księgowości. Jestem zajęty/-a kierowaniem działem finansowym i w ciągu dnia szukam rozwiązań problemów z tym związanych.
To pytanie zadawane jest w celu zorientowania się na ile radzicie sobie w swojej pracy. Co dokładnie robicie, od momentu przyjazdu na miejsce, do czasu jego opuszczenia? Unikajcie nudnych, chronologicznych opisów godziny po godzinie. W zamian, skoncentrujcie się na podkreśleniu zapału z jakim pracujecie, Waszych najbardziej wartościowych umiejętnościach i codziennych osiągnięciach.
P: Czy zdarza się panu/pani uprzedzać problemy, czy dopiero reaguje pan/pani w momencie ich pojawienia się?
Jest oczywistym fakt, że pracodawcy szukają jednostek, które potrafią, jeżeli nie uprzedzić potencjalny problem, w ten sposób go unikając, to przynajmniej zminimalizować jego negatywny wpływ na firmę. Jednocześnie, czasem nawet najbardziej zapobiegliwy pracownik może stanąć w obliczu już istniejącego problemu, a jego jedynym wyjściem jest próba rozwiązania go. Spróbujcie wymienić przykłady, gdy udało Wam się uprzedzić potencjalny problem, zanim wyrządził on firmie szkody lub zaznaczcie, iż wprowadzacie system okresowych raportów podwładnych, prowadzący do niemal całkowitego wyeliminowania przykrych niespodzianek.
P: Jakie korzyści finansowe nasza firma może odnieść przyjmując pana/panią do naszego przedsiębiorstwa?
To pytanie jest skierowane do jednostek, których praca polega na werbowaniu klientów dla pracodawcy. Dla wielu prawników może to by najważniejsze pytanie, jakie może im być zadane. Firmy prawnicze są mniej zainteresowane poznaniem umiejętności kandydatów, bardziej, natomiast, interesuje je zdolność pozyskiwania płacących klientów, którzy są jej najważniejszym źródłem utrzymania. Podobna sytuacja pojawia się w przypadku reklamy lub public relations, gdzie praca z klientami jest kluczową formą działania firmy. Wypowiedź musi zawierać fakty — podajcie liczbę klientów, których spodziewacie się pozyskać, jak również ich nominalną wartość. Spróbujcie, także, przedstawić ilość dodatkowych klientów, których jesteście w stanie zwerbować w najbliższym czasie.
P: Czy zdarza się panu/pani czasami tracić kontrolę nad sobą?
O: Zdarza mi się, że ktoś potrafi mnie mocno zdenerwować, ale raczej nie tracę kontroli nad swoim temperamentem. Nauczyłem/-am się oddzielać emocje od pracy zawodowej.
Takie pytanie ma na celu odkrycie jednej z Waszych potencjalnych słabości to oznacza, iż musicie uważnie odpowiadać, nie zdradzając, że istnieje możliwość utraty panowania nad sobą.
P: Jak radzi sobie pan/pani ze stresującymi sytuacjami?
O: Przez ostatnie lata staram się odbierać stresujące sytuacje w lepszej perspektywie, niż zdarzało mi się to w przeszłości. Zdaję sobie sprawę z tego, że stres jest związany z pracą zawodową i jeżeli dotyczy on moich podwładnych, zazwyczaj jestem otwarty na wspólne pokonywanie go. Jeżeli, natomiast, jest rezultatem codziennego nawału pracy, zdaję sobie sprawę, że po zakończeniu dnia są różne formy np.: gimnastyka lub inne ćwiczenia relaksacyjne, które odnowią mnie zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Zrezygnowałem/-am również z częstego picia kawy, gdyż odniosłem/-am wrażenie, że łączy się ona ze stresem oraz zapisałem/- ant się do klubu zdrowotnego, który jest świetnym miejscem aby pozbyć się stresu.
Tutaj powinniście pokazać, co robicie w celu pokonania stresu. Nie stwierdzajcie, że nie denerwujecie się w ogóle, gdyż może się okazać, że stres jest częścią składowa pracy, o którą się staracie.
P: Za co krytykował pana/panią obecny lub ostatni zwierzchnik.
To nie jest moment na wyznania. Pierwsza strategia polega na wybraniu nieważnego elementu pracy (lub niezwiązanego z posadą, o którą się staracie), druga zmienia krytykę na coś pozytywnego, pokazując jak dobrze sobie z nią poradziliście i już naprawiliście swoje błędy lub właśnie nad tym pracujecie.
P: Jak radzi sobie pan/pani z dotrzymaniem wyznaczonych terminów?
O: Wielu ludzi ma trudności z terminami, doświadczając przy okazji dużo stresu, ja pod wpływem stresu radzę sobie doskonale. Przejawiam wtedy zdolności organizacyjne i szybko wykonuję zadanie. Co ważniejsze, staram się unikać odkładania pracy na ostatnią chwilę. Moim celem jest ukończenie jej przed ostatecznym terminem w celu uzyskania czasu na dokładną ocenę, co jest potrzebne do uzyskania produktu wysokiej jakości.
To pytanie jest skonstruowane w celu określenia stylu pracy. Czy zostajecie do momentu zakończenia wykonania zadania? Czy jesteście skłonni pracować po godzinach? Czy stresujecie się terminami? Czy mobilizują Was do bardziej efektywnej pracy? Rozmówca chce wiedzieć jak się zachowacie, gdy staniecie w ich obliczu.
P: Jak ocenia pan/pani swoje osiągnięcia w firmie XYZ?
O: Mam poczucie dobrze wykonanej pracy. Gdy dołączyłem/-am do wydziału, panował tam nieład, morale było na niskim poziomie, ciągle zmieniała się kadra, a jakość wykonywanej pracy była, delikatnie mówiąc, wątpliwa. W ciągu pięciu miesięcy udało mi się to zmienić, wprowadzając nowy system dający pracownikom możliwość zabrania głosu na temat wykonywanych zadań, dzięki temu morale znacznie wzrosło, zmalała liczba rezygnujących pracowników, a nasz wydział stał się jednym z najlepszych w całym przedsiębiorstwie. W rzeczywistości staliśmy się modelowym przykładem i stopniowo wszystkie wydziały przejęły nasz system. Wydaje mi się, że firma radzi sobie teraz lepiej niż kiedykolwiek.
Bądźcie dokładni i pozytywni, ponieważ jesteście pytani o swoją pracę w obecnej lub ostatniej firmie. Spróbujcie dokonać logicznego połączenia pomiędzy osiągnięciami w XYZ, a wymaganiami potencjalnego pracodawcy. Używajcie przykładów i liczb podkreślających waszą wartość.
P: Czego, mimo chęci, nie udało się panu/pani zmienić w obecnej lub ostatniej pracy
O: Moim celem było zmniejszenie skarg klientów do 50%. Przez ostatnie trzy miesiące osiągnąłem/-am wynik 40% i sądzę, że w przeciągu następnego miesiąca osiągnę zamierzony cel...
Wybierzcie cele, które prawdopodobnie udałoby się wam osiągnąć przy większym nakładzie czasu pracy.
P: Co może pan/pani wnieść na to stanowisko w odróżnieniu od pozostałych kandydatów?
O: Polegam na doświadczeniu już zdobytym i widzę, że w wielu dziedzinach pozwala mi to odnieść sukces. Udowadnia to, na przykład, zdarzenie, gdy zwierzchnik poprosił mnie o wymyślenie nowego podejścia do reklamy maszyn do pisania. Zdawaliśmy sobie sprawą ze słabej pozycji na rynku, gdyż komputery w błyskawicznym tempie zaczęły zastępować tradycyjne maszyny. Zaproponowałem /-am reklamowanie maszyny Brother i komputera tej samej marki równocześnie.wówczas odkryliśmy, że większość konsumentów nadal odnosiła się nieufnie do komputerów, nie będąc jednocześnie pewnymi co do kupna maszyny do pisania. Nasze badania rynku wykazały, że rodzice chcący sprawić dzieciom prezent, stanowią duży procent tej grupy. Do wielu z nich bardziej przemawiał zakup maszyny, niż komputera. Rezultatem nowej taktyki reklamy stal się 330%-owy wzrost w sprzedaży obydwu urządzeń. Myślę, że moja kreatywność może przynieść wiele korzyści firmie. Lubię wykonywać zadania stanowiące wyzwanie, stąd moi zwierzchnicy często zwracają się do mnie z prośbą o innowacyjne pomysły dotyczące reklamy.
Znowu, podkreślajcie swoje zdolności, możliwości, osiągnięcia i doświadczenie, które mogą być unikalne w porównaniu z innymi kandydatami. Podany przykład może wam się przydać pomimo, że nie prezentuje szczególnie wyjątkowego wkładu.
P: Na ile jest pan/pani w stanie porozumieć się ze swoimi zwierzchnikami?
O: Generalnie, lubię pracować z ludźmi i szczególnie cenię sobie współpracę ze zwierzchnikami, którzy na bieżąco informują mnie o rezultatach mojej pracy. Z moimi dwoma poprzednimi zwierzchnikami utrzymywałem świetne stosunki, a Ci stawiali mnie w rzędzie najlepszych pracowników pod względem kooperacji i jakości wykonywanej pracy.
Cokolwiek odpowiecie, pamiętajcie o konieczności ukazania takich stosunków w pozytywnym świetle, Wasz rozmówca będzie raczej szukał wskazówek dotyczących waszej postawy wobec zwierzchnika, niż przywiązywał wagę do Waszego zachowania.
P: Jakie stosunki utrzymuje pan/pani ze swoimi współpracownikami?
O: Uważam siebie za pracownika lubiącego pracować w zespole. Lubię koleżeńską atmosferę, która często tworzy się podczas pracy z innymi profesjonalistami. Zdarza się, iż występuję w roli rzecznika grupy i czasami przejmuję incjatywę. Moi współpracownicy szanują moją pracę i często zwracają się do mnie o poradę. Pracodawcy szukają osób potrafiących pracować w grupie, nie stwarzających międzyludzkich problemów, które docierają do ich zwierzchników oraz takich, które potrafią być produktywne pracując w dużej grupie. Powinniście zaznaczyć, iż jesteście osobą tego pokroju i dobrze czujecie się w takim środowisku.
P: Jak okresliłby/-aby pan/pani swój sposób kierowania podwładnymi?
Jeśli staracie się o stanowisko kierownicze, pokażcie, że rozumiecie zasady dobrego sprawowania władzy i używajcie do tego odpowiedniego języka. To pytanie stanowi w większym stopniu sprawdzian waszej wiedzy, niż próbę Waszego zachowania wobec podwładnych.
P: Jak odniósłby/-aby się pan/pani do pracy ze zwierzchnikiem, który jest mniej wykształcony, inteligentny lub kompetentny od pana/pani?
O: Z reguły nie mam problemów z porozumiewaniem się z członkami zarządu, bez względu na ich wiek, wykształcenie lub doświadczenie, szczerze mówiąc, mam jednak trudność z zaakceptowaniem mało efektywnej pracy, zwłaszcza kiedy wpływa to na jakość mojej własnej. Zakładam , że jeżeli istnieje problem dotyczący zarządzania, to będzie on rozwiązywany na poziomie kierowniczym. Oczekuję, że będę oceniany/-a na podstawie mojej pracy, a nie według braku umiejętności pozostałych.
To pytanie może się pojawić w firmach, gdzie istnieje znacząca różnica w poziomach wykształcenia, wiedzy i jakości pracy miedzy starym a młodym pokoleniem. Starsze firmy, w których nastąpiły nagłe zmiany, często stają w obliczu takiej sytuacji. Jeżeli jesteście przygotowani na taką możliwość, zaznaczcie to. Jednocześnie jest to dobry sposób na dowiedzenie się czegoś o wewnętrznej sytuacji firmy w kwestii potencjalnych problemów z zarządzaniem.
P: Czy preferuje pan/pani pracę pojedynczo, czy w zespole?
O: W większości sytuacji jestem pracownikiem „zespołowym " i pomimo, że nie oczekuję znaleźć się w świetle reflektorów, jestem zazwyczaj zadowolony /-a wykonując to, co do mnie należy, równocześnie, dobrze mi się pracuje nad zadaniami, które wymagają indywidualnej inicjatywy i kreatywności. Nie potrzebuję przewodnictwa. Wystarczy, że dowiem się co ma być zrobione, a uzyskam to pracując sam /-a lub konsultując się z innymi.
Większość firm poszukuje pracowników „zespołowych" tzn. ludzi lubiących pracować w grupie, niż samotników. Najlepiej jest stwierdzić, że należycie do tej pierwszej grupy ale radzicie sobie dobrze w obu sytuacjach.
P: Jak inni oceniają pana/pani pracę?
O: Generalnie, ludzie z którymi pracuję, określają mnie jako osobę, na której można polegać. Moi zwierzchnicy i współpracownicy często zwracają się do mnie po radę i przewodnictwo. Świetnie radzę sobie również w pracy z klientami, z których wielu jest ze mną już od ponad pięciu lat.
Na to pytanie można odpowiedzieć na wiele sposobów. Pamiętajcie, że słowo „inni" może równocześnie określać waszych zwierzchników, współpracowników, podwładnych lub klientów. Pokażcie dowody na to, że Wasza praca jest ceniona za jej ilość i jakość.
P: Jak radzi sobie pan/pani z krytyką?
O: Cenie sobie konstruktywną krytykę, ponieważ pomaga mi ona lepiej wykonywać swoją pracę. Umiem słuchać i przyjąć krytykę, jeżeli jest ona uzasadniona. Staram się wtedy przedsięwziąć odpowiednie kroki, by nie być na nią narażonym /-a. Gdy uważam ją za bezpodstawną, staram się pytaniami zgłębić problem. Do tej pory nie miałem z tym problemów, gdyż staram się być otwarty /-a, gdy w grę wchodzi moja praca. To pozwala mi na pokonanie przeszkód, zanim staną się powodem do krytyki.
To kolejne pytanie dotyczące Waszego radzenia sobie w miejscu pracy. Pokażcie, że przyjmujecie możliwość krytyki, traktujecie ją jako coś pozytywnego oraz potraficie sobie z nią radzić.
P: Czy uważa się pan/pani za osobę chętnie podejmującą ryzyko? Proszę podać przykłady takiej sytuacji.
Uważajcie, to może być podchwytliwe pytanie, zwłaszcza, gdy firma nie zamierza zatrudniać ryzykantów. Zastanówcie się nad sytuacją i oszacujcie, czy taka postawa może uchodzić za pozytywną w tym wypadku. Jeśli tak, odpowiedź poprzyjcie szczegółowymi przykładami. Jeśli jesteście niepewni, zaznaczcie, iż posiadacie wymagane cechy do podejmowania ryzyka, lecz jesteście również osobą myślącą bardzo racjonalnie i odpowiedzialną, a nie lekkomyślnym ryzykantem.
P: Czy uważa pan/pani siebie za osobę z większą inicjatywą, niż inni?
O: Tak, większość prac dawała mi dużą swobodę w podejmowaniu decyzji, zwłaszcza na poziomie produkcyjnym. W rzeczywistości, była ona częścią mojej poprzedniej pracy. Pracowałem/-am w kręgach, gdzie oczekiwano inicjatywy z mojej strony cały czas. Czy mogliby mi państwo powiedzieć jak w tej firmie się do tego zagadnienia podchodzi? Według jakiego systemu podejmowane są decyzje? Czy można powiedzieć, ze jest on wysoko zdecentralizowany? Czy inicjatywa u pracowników, zwłaszcza w kwestii produkcji jest popierana ?
Pracodawcy cenią sobie pracowników z duża inicjatywa, gdyż oznacza to mniej czasu spędzonego na zadaniach kierowniczych. Zakładając, że należycie do takich osób, potwierdźcie fakt, przyznając, iż zdarza Wam się wychodzić z inicjatywą częściej, niż innym.
P: Czy umie pan/pani radzić sobie z nowymi zadaniami? Proszę podać przykłady.
O: Tak, jestem w stanie przyjąć nowe zadanie i pomyślnie doprowadzić je do końca, bez kierowania z zewnątrz. Gdy zostałem/-am zatrudniony/-a w drukarni „Stabill", firma przyjęła zlecenie, z którym nie bardzo mogła sobie poradzić. Zajmowała się drukowaniem, a o sposobie wydawania książek niewiele wiedziała. Dostałem polecenie, aby się tym zająć. Nie bylem/-am ekspertem w tej branży, ale znalem/-am ogólne zasady reklamy i dystrybucji, wiec poszerzając wiedzę w tym temacie, szybko zdobyłem potrzebne mi informacje. Już pod koniec pierwszego roku wydrukowany nakład wyczerpał się, a w następnym musieliśmy zwiększyć go o 300%.
P: Czy potrafi pan/pani dobrze planować czas?
O: Nieustannie musze dotrzymywać terminów. Gdy pojawiają się okoliczności, na które nie mam wpływu, zmieniam kolejność zadań własnych i personelu, by nie opóźnić pracy i dotrzymać wcześniej ustalonych terminów.
Czas jest jednym z najważniejszych towarów, jakie posiadacie. Raz zmarnowany, jest nie do odzyskania/Pracodawcy szukają osób, które umieją postawić sobie cele i zorganizować zadania według optymalnie zorganizowanego czasu. Następnie wymieńcie przykłady z przeszłości, udowadniające, iż jesteście dobrymi organizatorami planowania czasu.
P: Jaką najważniejszą umiejętność związaną z zawodem zdobył/a pan/pani w poprzedniej pracy?
Spróbujcie połączyć zadania lub umiejętności z elementami stosunków międzyludzkich. Jeżeli staracie się o pracę wykorzystującą inne zdolności niż potrzebne Wam były do poprzednich posad, zaznaczcie, jak nauczyliście się obcować z ludźmi — wiecie jak zarządzać, by pracownicy wykonywali swe zadania, utrzymując jednocześnie dobrego ducha w zespole lub umiecie słuchać poleceń i działać kooperatywie ze współpracownikami.
P: Dlaczego powinniśmy pana/pania zatrudnić?
O: Zakładam, iż szukacie Państwo osoby z dużym doświadczeniem w sprzedaży i reklamie części samochodowych. Oferuję moje 12-letnie doświadczenie w obu dziedzinach i na wszystkich poziomach oraz znajomość rynków zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Na poprzednim stanowisku zwiększyłem/-am sprzedaż o 20% rocznie w ciągu pięciu kolejnych lat. Mam ustalony system pracy, jakiego pracodawcy szukają i myślę, ze Państwo również. Jestem pewien, ze moje doświadczenie będzie przydatne Waszej firmie.
To pytanie, jak się często mawia, rzuca Was na kolana przed pracodawcą, który chce poznać Wasze prawdziwe motywacje do pracy. Jednak powinno być ono jednym z najłatwiejszych, biorąc pod uwagę zasady, o których mówiliśmy wcześniej. Waszym zadaniem jest podkreślenie, jak bardzo Wasze umiejętności i zdolności odpowiadają wymaganiom pracodawcy. To jest moment na sprzedanie własnej osoby. Bądźcie na tyle dokładni i szczegółowi, na ile to możliwe.
P: Proszę podać, co najbardziej motywuje pana/panią do pracy?
O: Praca sama w sobie. Lubię moją prace, zwłaszcza, gdy widzę rezultaty w postaci wzrostu sprzedaży. Mam tendencje do koncentrowania się bardziej na wynikach, niż na obowiązkach lub odpowiedzialności.
Skoncentrujcie się ponownie na kryteriach związanych z pracą. a nie na innych kryteriach dotyczących motywacji.
P: Dlaczego chce pan/pani u nas pracować?
O: Od dłuższego czasu podziwiam Państwa firmę. Przez ostatnie lata pracowałem/-am dla konkurencji, wiec miałem okazje do oszacowania jakości jej pracy oraz od czasu do czasu prześcignąć jej zespól marketingowy w rezultatach. Świadczycie świetne usługi, które uważam za najlepsze na tym polu.lWierzę również, ze moje doświadczenie i umiejętności będą stanowiły doskonały dodatek do Waszego działu reklamy. Znam dogłębnie Waszą konkurencję i ta wiedza, w połączeniu z umiejętnościami, powinna dodatkowo umocnić Wasze miejsce na polu reklamy w nadchodzących miesiącach, gdy nowi konkurenci będą wkraczać na Wasze południowe terytorium w kraju.
To pytanie jest bardzo podobne do tego, w którym pytają Was, dlaczego powinni Was zatrudnić. Ponownie skupcie się na tym, co możecie wnieść do pracy, a odpowiada potrzebom pracodawcy. Możecie też zaznaczyć, ze ta praca jest bardzo ważnym elementem w Waszej drodze do kariery.
P: Dlaczego chce pan/pani zmienić obecną pracę? Dlaczego zrezygnował/-a pan/ pani ze swojej ostatniej pracy?
O: Opuściłem/-am firmę po czterech latach zdobywania doświadczenia. Była to firma mała, więc miałem małe szanse na zrobienie większej kariery. DoszedłemAam w hierarchii najwyżej jak mogłem/-am i zdecydowałem/-am, iż jest już najwyższy czas, by poszerzyć horyzonty.
Podawajcie raczej pozytywne niż negatywne powody opuszczenia, bez względu na fakt, jak negatywna była Wasza sytuacja. Jeśli odeszliście, ponieważ poproszono Was o rezygnacje lub czuliście, że nie spełnia ona waszych oczekiwań, spróbujcie ukazać to w dobrym świetle. Nazwijcie to „krokiem ku rozwojowi kariery" lub „szukaniem nowego wyzwania". Unikajcie negatywnych zwrotów.
P: Dlaczego zmienia pan/pani tak często prace? Czy jest pan/pani skłonny/-a zostać u nas na dłuższy czas?
O: Zdaję sobie sprawę, iż nie zagrzałem/-am miejsca na pierwszych trzech posadach, jakie otrzymałem/-am po studiach. We wszystkich przypadkach otrzymywałem/-am pracę w małych firmach. W krótkim czasie uczylem/-am się i osiagałem/-am pułap możliwości. To oznaczało, iż znajdowałem/-am się w ślepej uliczce, bez możliwości na dalsze postępy. Po takich poszukiwaniach wiem, iż moja przyszłość powinna być związana z dużymi firmami, które dadzą mi pole do rozwoju.
Mimo że, okres pracy w obecnych czasach w tej samej firmie jest znacznie krótszy niż było to dekadę lub dwie temu, pracodawcy nadal niechętnie zatrudniają ludzi, którzy zmieniali prace jak rękawiczki, zwłaszcza, gdy dobry powód do częstych zmian wydaje się nie istnieć. Zatrudnianie i szkolenie pracowników to inwestycja, która powinna się częściowo zwrócić. Proszę podać powody, dla których nie jesteście już zmuszeni zmieniać pracy lub co innego jest w tej ofercie, co skłoni Was do zostania. Zaznaczcie, iż chcecie, by było to długoterminowe zobowiązanie.
P: Dlaczego stara się pan/pani o posadę nieadekwatną do pana/pani tak wysokich kwalifikacji?
O: Wiem, że mogę sprawiać wrażenie osoby o zbyt wysokich kwalifikacjach. Wielu pracodawców nie chce mnie zatrudnić w obawie, iż będę czuł/-a pewne niespełnienie zawodowe i szybko odejdę. Przemyślałem/-am to jednak i nadal jestem zainteresowany/-a tego typu pracą. Wierzę, że mogę wnieść więcej, w odróżnieniu od pozostałych kandydatów. Wolę to położenie i możliwość dopasowania planu zajęć. Jestem zdecydowany/-a pozostać na tej posadzie przez lata. Wciągu tego czasu myślę, że ta pozycja wzrośnie dzięki mym zdolnościom i zainteresowaniom. Sądzę, że będziecie Państwo zadowoleni z współpracy ze mną.
Jeżeli staracie się o pracę, w stosunku do której macie za wysokie kwalifikacje, może Wam być zadane pytanie, dlaczego schodzicie szczebel niżej na drabinie kariery. W rzeczywistości wielu pracodawców może odmówić zatrudnienia Was. Będziecie musieli szczerze wyjaśnić wasze pobudki. Istnieje przecież możliwość, iż odejdziecie po krótkim czasie, tworząc nowy problem dla pracodawcy.
P: Czy skłonny jest pan/pani zgodzić się na mniejszą pensję niż w pana/pani obecnej lub ostatniej pracy?
O: Nie wiedziałem/-am, ze jesteśmy już w punkcie ustalania płacy. Chciałbym/-abym najpierw dowiedzieć się o obowiązkach, odpowiedzialności, oczekiwanym nakładzie pracy itp.. Nie jestem również pewien/-a, czy posiadacie Państwo wystarczającą wiedzę o moich kwalifikacjach, by już podejmować ten temat. Wolałbym/-abym, byśmy porozmawiali o tym później, gdy już się lepiej zorientujemy w sytuacji. Jak narazie wierzę, iż powinienem/-am otrzymać tyle, ile jestem wart/-a. Sadzę, że zgodzą się Państwo ze mną.
Jeżeli rozmówca uprze się na kontynuowanie tego tematu, przejmijcie kontrolę zadając kilka z tych pytań:
- Ile wynosi pensja pracowników z moimi kwalifikacjami w tej firmie?
- Ile otrzymywała ostatnia osoba na tym stanowisku?
- Dlaczego Wasza skala płac miałaby się różnić od standardowej w tej dziedzinie?
- Czy pozostali pracownicy otrzymali również mniejsze pensje niż w poprzednich firmach?
Uwaga, zaczynacie wkraczać w etap negocjacji odnośnie wynagrodzenia. Nie jesteście jeszcze gotowi rozmawiać na ten temat, mimo iż rozmówca może go poruszyć. Waszym celem jest zorientowanie się w wartości posady oraz zakomunikowanie pracodawcy, na ile cenicie samych siebie. Jeśli rozmówca zada to pytanie, może to oznaczać, iż chce was przyprzeć do muru lub zmniejszyć Wasze oczekiwania odnośnie pensji. W rozdziale Negocjacje Płacy i Pracy poruszyłem już ten temat i w tym przypadku proszę do niego nawiązać.
P: Jak ważne jest dla pana/pani poczucie stałości pracy?
O: Nie jest to dla mnie wartość pierwszorzędna. Spodziewam się zostać w tej firmie z racji jakości mej pracy i ponieważ jestem tu w stanie zrealizować swe ambicje. Oczekuję, że będę pracować nie dla zachowania etatu, ale dlatego, że jestem dobry/-a na stanowisku, które wykonuję i mogę osiągnąć wiele dla firmy i siebie.
Jest to prawdopodobnie najważniejsze dla wielu ludzi, ale ponownie nie powinniście odpowiedzieć tak, by przedstawić, że jest to dla Was głównym obiektem zainteresowania. Skupcie się na jakości wykonywanej pracy — pewność stabilizacji etatowej przychodzi do tych, którzy na nią zapracują.
P: Jak długo planuje pan/ pani pracować w naszej firmie?
O: Tak długo, jak długo obie strony będzie satysfakcjonowała taka współpraca. Odpowiedzcie na to pytanie w tym samym stylu, co na poprzednie.
P: Jak może pan/pani zdefiniować sukces?
O: Dla mnie sukcesem jest zakończenie codziennie pracy na czas, osiągając cele firmy.
Oczywiście pieniężne nagrody za trud również są ważne, gdyż bez nich nie mógłbym/
-abym wypełnić moich finansowych zobowiązań.
Nie zgłębiajcie tematu zbytnio, podejdźcie do niego z perspektywy. Spróbujcie przedstawić go z osobistego punktu widzenia.
P: Jak pan/pani spędza swój wolny czas?
O: Lubię biwakowanie i wspinaczkę, gdy pozwala na to pogoda. Pozwala mi to na pełny relaks i pozbycie się problemów, które nagromadziły się przez cały tydzień pracy, dzięki temu wracam w poniedziałek do firmy ze świeżym umysłem i odnowionymi siłami witalnymi.
Pracodawca może chcieć ocenić, czy jesteście aktywnym typem ludzi, tj.: czy lubicie wspinaczkę i urlop pod namiotem; czy lubicie siedzący odpoczynek, tj. oglądanie koszykówki; czy jesteście członkami społecznego patrolu lub wolontariuszami, tj. pracujecie w stołówkach dla ubogich. Podsumujcie to co wiecie o firmie i wybierzcie spośród swoich zainteresowań te, które wydają się Wam najlepiej pasować do obrazu firmy i stanowiska. Uważajcie, by nie wymienić za dużo - musi Wam przecież starczyć sił na pracę.
P: Proszę powiedzieć o pana/pani celach dotyczących kariery zawodowej.
O: Moim głównym celem jest osiągniecie stanowiska kierowniczego, które umożliwi mi prace z kadrą nad opracowaniem nowych sposobów reklamy naszych systemów software'owych w Europie i na Środkowym Wschodzie. Wierzę, iż ta firma posiada świetny produkt, który mógłby dobrze się sprzedawać na tych i wielu innych rynkach. Moja wiedza na temat międzynarodowych rynków mogłaby pomoc je otworzyć.
To pytanie jest jak „temat - rzeka" i pozwala Wam na przedstawienie pracodawcy swych celów. Jeżeli dokonaliście samooceny i napisaliście obiektywne streszczenie, odpowiedź na to pytanie powinna być łatwa. Powiążcie Wasze umiejętności z oczekiwaniami pracodawcy.
P: Co chcialby/-aby osiągnąć pan/pani w ciągu najbliższych pięciu latach?
O: Chcialbym/-abym, by 40% sprzedaży pochodziło z rynków międzynarodowych. Chcialbym/-abym też odgrywać dużą rolę w pozyskiwaniu tych rynków w ciągu najbliższych pięciu lat, dokładnie do roku 2007. Chcę byśmy mogli patrzeć na ten rok, jak na rok rozwinięcia globalnych perspektyw. Starajcie skupić się na interesie pracodawcy, bardziej niż na swoim. Pokażcie, że obu Was łączą wspólne cele.
P: W czym pana/pani obecne cele różnią się od tych sprzed pięciu lat?
O: Kiedy 10 lat temu rozpoczałem/-am pracę zawodową, mialem/-am bardzo prosty cel -znaleźć się na szczycie firmy XYZ. Niewiele jednak wiedziałem o tym, jak łatwo moja dziedzina może się zmienić pod wpływem technologii i konkurencji. Trzy lata później XYZ uległa fuzji z TSR, przez którą została wykupiona. W rezultacie połączone firmy zbankrutowały. W międzyczasie zostalem/-am zatrudniony/-a przez dwie inne firmy, gdzie dostałem średnie stanowiska kierownicze. Szybko nauczyłem/-am się, iż moje cele były nierealne, ze względu na tak szybko zmieniającą się sytuację. Wydaje mi się, iż stoję teraz twardo na ziemi, a moim celem jest wyprodukowanie systemów nagłośnieniowych najwyższej jakości. Dzięki temu czuję się teraz dużo bardziej usatysfakcjonowany/-a moją pozycją, niż piec łat temu, gdy nie spełniały się moje oczekiwania.
Wasza odpowiedź powinna zaznaczać, iż uczycie się nadal, a Wasze cele stają się coraz realniejsze. Doświadczenie pozwala Wam je zmieniać, dostosowując je do nowych warunków.
P: Na jakim stanowisku widzi pan/pani siebie za piec lat w naszej firmie?
O: Chciałbym/-abym znałeźć się na stanowisku odpowiedzialnym za całość marketingu. Nie wiem, jak wyglądać będzie ono za kilka lat, ale sądzę, że mam odpowiednie kwalifikacje i predyspozycje, aby zajmować takie stanowisko.
Jest to kolejny moment na skupienie się na potrzebach pracodawcy. Cokolwiek powiecie, nie stwierdzajcie, iż chcecie zająć od razu najwyższe stanowisko, gdyż to miejsce jest już zajęte. To byłoby nie tylko zarozumiałe, ale również stanowiłoby zagrożenie dla obecnych pracowników firmy.
P: Proszę opisać ważny cel, jaki postawil/-a pan/pani sobie w ostatnim czasie?
Możecie wybrać zawodowy lub osobisty, ale jeśli wybierzecie ten drugi, postawicie siebie w lepszym świetle, jeśli połączycie go z rozwojem zawodowym.
O: Chcę dokończyć studia magisterskie.
Jest właśnie przykładem takiej postawy, lub chce znaleźć pracę, która jest dla mnie najbardziej odpowiednia. Bądźcie przygotowani na przedstawienie sposobów, które pomogą Wam to osiągnąć.
P: Co pan/pani robi, by osiągnąć swój cel?
Najlepiej, jeżeli po pytaniu, jak poprzednie, opowiecie o sposobie osiągania celu nie czekając na takie pytanie. Pokażecie, ze jesteście zdeterminowani, by osiągnąć sukces. Uczestniczenie w tej rozmowie jest tego potwierdzeniem.
P: Czy myślal/-a pan/pani kiedykolwiek o zmianie zawodu?
O: W rzeczywistości zmieniłem/-am profesję siedem lat temu. Poprzednio byłem/-am nauczycielem/-ka licealnym/-a, lecz po ośmiu latach spędzonych w szkole stwierdzilem/-am, że najwyższy czas zmienić coś w moim życiu. Po rozpatrzeniu różnych możliwości i oszacowaniu własnych zdolności, doszedłem/-am do wniosku, iż mogłbym/-abym się sprawdzić w branży handlowej. Znacznie się to różniło od nauczania, ale po krótkim czasie zdobyłem/-am doświadczenie i mogłem/-am zaobserwować rezultaty. Nigdy nie żałowałem /-am tej zmiany i zamierzam pozostać w tej dziedzinie.
Rozmówca może o to zapytać, by sprawdzić czy jesteście oddani swej pracy. Najlepiej jest zaznaczyć, że obecnie o tym nie myślicie.
P: W jaki sposób może się przydać pana/pani doświadczenie w tej pracy?
O: W mojej obecnej pracy zakończyłem właśnie trzy techniczne projekty. Zebrałem/-am wszystkie potrzebne dane, opracowałem/-am standardowy program oraz utworzyłem/ -am grupę zajmująca się oceną i analizą. W rezultacie jestem gotowy/-a przystąpić do dużego projektu, który został wymieniony jako pierwszy na liście zadań, jakie miałyby do mnie należeć. Na poprzednim stanowisku byłem/-am łącznikiem pomiędzy zespołem projektowym a grupą testującą nowe silniki turbo. To doświadczenie również pomoże mi w podejściu do tego zadania, które wymaga bliskiej i uważnej współpracy pomiędzy zespołem technicznym i testującym. Poprowadźcie paralele pomiędzy Waszą obecną pracą a wymaganiami tej, o którą się
staracie. Podobieństwo, które Wam może się wydawać oczywiste, nie musi być równie widoczne dla rozmówcy. Zadawajcie pytania dotyczące pracy, jeśli to konieczne, jeżeli chcecie, by prowadzący rozmowę przyjął Wasz sposób myślenia.
P: Jakie umiejętności uważa pan/pani za ważne dla tego stanowiska?
O: Umiejętne oszacowywanie wszystkich przepisowych i konkurencyjnych wymagań dotyczących produktu wydaje mi się być bardzo ważne. Zyskałem już doświadczenie na tym polu podczas pracy na stanowisku analityka do spraw strategii marketingu oraz polityki firmy wchodzącej w XXI wiek. Opiszcie te związane bezpośrednio z Waszym doświadczeniem. Ponownie połączcie Wasze poprzednie lub obecne zajęcie z wymaganiami nowego.
P: Jakie umiejętności chciałby/-aby pan/pani rozwinąć w tej pracy?
O: Chciałbym/-abym rozwinąć sztukę negocjacji. Posiadam już doświadczenie w przedstawianiu i wprowadzaniu w życie dużych kontraktów, lecz nie miałem/-am zbyt wiele okazji negocjowania rzeczywistych warunków, kosztów i standardów ważniejszych przedsięwzięć. Wierzę, iż ta praca da mi szansę zostania członkiem zespołu negocjatorów, w ten sposób pozwalając mi uzyskać umiejętności potrzebne do kierowania zespołem.
Opiszcie zdolności, jakich nie mieliście szansy szerzej rozwinąć w poprzednim miejscu pracy. Na przykład, Wasza możliwość zarządzania wydziałem mogła być zablokowana przez zwierzchnika, którego plany przewidywały pozostanie na stanowisku przez następne pięć lat.
P: Jeśli musiałby/-aby pan/pani pozostać w swej obecnej pracy, na czym spędzałby/ -aby pan/pani więcej czasu? Dlaczego?
O: Gdybym pozostałl-a w swej pracy, chciałbym/-abym zyskać większe doświadczenie w negocjacji ze związkami zawodowymi. Szczególnie chciałbym/-abym pomóc przy negocjowaniu pracowniczych kontraktów, rozpatrywaniu skarg i przygotowywaniu ich do polubownego rozwiązania. Moje rozeznanie w innych dziedzinach związanych z zasobami pracowniczymi jest dość duże. Wierzę, iż poszerzenie go o wymienione zadania dałoby mi szansę stanąć kiedyś na czele wydziału lub zająć w przyszłości stanowisko odpowiednie do moich wysokich kwalifikacji.
Co interesuje Was najbardziej w Waszej dziedzinie? Opiszcie obowiązki, które sprawiają Wam najwięcej satysfakcji. Dodajcie, że Waszym celem jest zwiększenie umiejętności na tym polu, — osiągnięcie stanowiska kierowniczego lub tym podobne.
P: Jak mógłby/ -aby pan/pani wzbogacić swoją prace?
O: Kiedy pracowałem/-am jako asystent-ka dla firmy telekomunikacyjnej w 1998, w momencie gwałtownego rozwoju nasz analityk kosztów nieoczekiwanie przyjął lepszą ofertę pracy. Podczas poszukiwań zastępcy zglosiłem/-am się jako pomocnik/-czka przy ważnym projekcie rządowym. Pracowałeml-am po godzinach, zdobywałem/-am nową wiedzę oraz pomagałeml-am w doprowadzeniu projektu do końca. Zostałem nagrodzony/-a za trud oraz obiecano mi pierwsze miejsce na liście kandydatów w następnym naborze do zespołu zajmującego się wyceną kosztów.
Pokażcie, że umiecie dodać swojej pracy dodatkowej wartości lub są inne możliwości, które stanowiłyby wyzwanie dla Waszych umiejętności i intelektu? Rozmówca chciałby się upewnić, że nie znudzicie się lub zniechęcicie swoimi codziennymi zajęciami.
P: Jak może pan/pani wyjaśnić swój sukces?
O: Nigdy nie zakładałem!-a, że nasi klienci są tak do końca zadowoleni z naszych produktów, więc staram się dostosować indywidualnie do każdego klienta. Informacje, jakich mi dostarczają, dają mi wgląd w jakość i charakterystykę produktu. Klientom również odpowiada taka współpraca, tym bardziej, że w momencie popełnienia przez nas błędu można go natychmiast naprawić. Dodatkowo jestem w stanie porozumieć się z naszymi jednostkami projektanckimi i produkcyjnymi w celu poprawienia zarówno jakości produktu, jak i technologii produkcji.
Bądźcie szczerzy bez nuty arogancji. Wspomnijcie o obserwacjach poczynionych przez innych, dotyczących Waszych zalet oraz talentów. To pytanie jest podobne do: Co wyróżnia pana/pania od pozostałych.
P: Jak ocenilby/-aby pan/pani siebie w porównaniu do osób o podobnym doświadczeniu zawodowym?
O: Jestem nieprzerwanie wymieniany/-a w pierwszej dziesiątce w dziedzinie sprzedaży na skale krajową. Zajmują się sprzedażą miejsca na reklamę, firmy o zasięgu krajowym. Moimi klientami są z reguły duże agencje reklamowe, które reprezentują polskie i zagraniczne korporacje. Lubię współpracę z nimi, ponieważ ustalają wysoki poziom i dobrze znają produkt. To wyzwala we mnie ducha rywalizacji, co pozwala mi na utrzymanie się w czołówce w mojej branży.
Do szczerości dodajcie pewność siebie, oczywiście bez przesady. Podajcie przekonujące powody Waszej odpowiedzi. Jeśli jesteście wysoko notowani, jest to moment na ujawnienie tego.
P: Jak radzi sobie pan/pani z fachowym i poprawnym pisaniem?
O: W ostatnim czasie skoncentrowałem swoją uwagę na doskonaleniu fachowego i poprawnego pisania. Ukończyłem/-am studia magisterskie z zakresu marketingu i zarządzania, a jeden z przedmiotów na moim kierunku przygotował nas, jak powinno się profesjonalnie pisać z uwzględnieniem pisania kompletnego planu biznesowego. To jest doskonała odpowiedź. Posiadajcie gotowy biznesowy plan lub coś podobnego do zaprezentowania rozmówcy oraz pozostawcie go w jego rękach po rozmowie. Będzie on szukał kogoś ze zdolnościami redakcyjnymi, zwłaszcza w pracy, gdzie jest to potrzebne, jak w przypadku analityków finansowych.
P: Jakie programy i oprogramowania komputerowe są panu/pani znane?
O: Używałem/-am PC-ty z ogólnym oprogramowaniem typu Word for Windows, WordPerfect, Lotus 1 -2-3 I Excel. Mam również doświadczenie w pracy z Mackintosh 'em. Podczas mojego poszukiwania sieci komputerowej zaznajomiłem/-am się także z lokalnymi sieciami. Firma komputerowa, z którą współpracowaliśmy, zapoznała mnie z podstawami likwidacji problemów i usterek pojawiających się w sieci.
W dzisiejszym świecie biznesu znajomość komputera jest koniecznością. Umiejętność obsługi wordprocesorów, arkuszy kalkulacyjnych, baz danych lub programów graficznych jest bardzo ważna. Większość firm używa komputerów PC, ale w branżach publicystycznej i reklamowej najczęściej korzysta się z Mackintosh'a. Jeśli staracie się o pracę w tych dziedzinach, dobrze byłoby podkreślić, że znacie ten program.
P: Proszę podać przykład sytuacji, gdy udało się panu/pani ukończyć projekt, pomimo przeszkód.
O: Zdarzyło mi się zrezygnować z prowadzenia konta bankowego dość poważnego klienta, ale pozostałem w roli doradcy, gdyż klient zagroził, że zlikwiduje swoje konto, jeśli nie będę dalej prowadzić jego rachunków. Po trzech miesiącach udało mi się doprowadzić do tego, że klient poczuł się zadowolony z mojego zastępcy i mogłem wycofać swój udział w zarządzaniu jego rachunkiem.
Zademonstrujcie, w jaki sposób zbieraliście środki i przewidywaliście cel pokonywania przeszkód. Skoncentrujcie sie na rozwiązaniach i wykonaniu, a nie na przeszkodach samych w sobie.
P: Proszę przedstawić przykład pana/pani determinacji?
O: Zadałem sobie trud zmiany naszego systemu produkcji. Największym problemem było przekonanie pracowników fabryki, że ma to sens, mimo że będą musieli nauczyć się nowych czynności. Zapewniłem, że w ciągu kilku miesięcy ich praca stanie się łatwiejsza, a dodatkowo zaoszczędzimy cztery godziny pracy na głowę cotygodniowo. Przekonałem zarząd do przyznania większego procentu od utargu, pobieranego z połowy zysków uzyskanych dzięki oszczędności czasu. To dało mi poparcie pracowników.
Podajcie czas w jakim udało się Wam osiągnąć cel. Osobisty cel może tu również zostać przedstawiony. Pokażcie, jak gromadziliście środki, przewidywali trudności i radzili sobie ze stresem.
P: Proszę przedstawić przykład pilności i wytrwałości
O: W połowie przeprowadzania instalacji naszego ostatniego systemu klient zmienił wymagania. Nasz partner zgodził się, że jeśli klient pokryje nowe koszty, zdążymy wykonać zlecenie na czas. Zajęło nam to siedemdziesiąt do osiemdziesięciu godzin tygodniowo, ale zrobiliśmy to, gdyż wiedzieliśmy, że po trzech miesiącach będziemy to mieli za sobą.
Pokażcie Wasze profesjonalne podejście, włączając dokładność, pilność i kompetencje. Zademonstrujcie, jak gromadziliście środki, zarządzali czasem oraz dawali z siebie wszystko. Użyjcie konkretnego, pojedynczego przykładu.
P: Proszę opisać sytuacje, gdy podjął/-a się pan/pani niepopularnego zlecenia.
O: Musiałem/-am zdecydować, które budżety zostaną obcięte w ramach 5-cio procentowej redukcji kosztów. Starałem/-am się zachować obiektywizm i nie łączyć tego z osobami zarządzającymi poszczególnymi wydziałami. Zakończyłem/-am, przekonując szefów wydziałów do 25-cio procentowej obniżki, dzięki opracowaniu nowego, oszczędnego planowania podroży, które stanowiły ogromną część kosztów ponoszonych przez wydział handlowy. Osiągnęliśmy to poprzez łączenie wyjazdów i rezerwowanie lotów z dwutygodniowym wyprzedzeniem, gdy tylko było to możliwe.
Opiszcie zdarzenia, gdy byliście chętni lub nawet zgłosiliście się na ochotnika, by rozwiązać problem, który pozostał nierozwiązany po wcześniejszych próbach. Możecie również opisać przypadek, gdy osiągnęliście coś ważnego dla firmy na dłuższą metę, mimo że początkowo nie wydawało się to realne. Wasza odpowiedź może miedzy innymi zawierać problem związany z pracownikami lub planem, mającym poprawić już coś istniejącego.
P: Jak myśli pana/pani czy obecny szef opisałby pana/pania jako pracownika dającego z siebie wszstko?
O: Zdecydowanie tak, w rzeczywistości w rocznych ocenach otrzymuję opinię osoby, na której można polegać i która jest najbardziej elastyczna z całego personelu. Myślę, że jest to spowodowane faktem, iż potrafię być elastyczny i ustalać priorytety. Czy mam podać przykłady?
Bądźcie gotowi podać przykłady Waszej wytrwałości w wykonywaniu projektów i osiągania ważnych rezultatów. Podzielcie się przykładem, który pokazuje Waszą chęć przystąpienia do trudnego zadania oraz pokazującego Was jako osobę, na której można polegać. Jeśli mówicie o wielu godzinach pracy, pamiętajcie, iż muszą być one produktywne, a nie efektem nieumiejętnego zarządzania czasem.
P: Jak wiele dni opuścił/-a pan/pani w pracy zeszłego roku?
O: Zeszłego roku opuściłem/-am cztery dni pracujące, gdyż zachorowałem/-am na grypę oraz z powodu śmierci w najbliższej rodzinie.
Historia Waszych nieobecności, opieszałości lub jakakolwiek oznaka słabej etyki zawodowej lub niskiej jakości wykonywanej pracy może się okazać dla Was zgubna. Przekonajcie rozmówcę, że jesteście skłonni wziąć odpowiedzialność za pracę, punktualność, obecność. Jeśli myślicie, że możecie dostać słabe referencje, lepiej przygotujcie się na przedstawienie szczegółowego wyjaśnienia. Podobne jest również pytanie: Czy jest pan/pani punktualny/a?
P: Proszę opowiedzieć o sytuacji, gdy nie był/-a pan/pani w stanie wykonać zadania pomimo posiadanych umiejętności.
O: Podczas mojej pierwszej prezentacji przed zarządem, nie byłem/-am przygotowany/-a na żadne z zadanych mi pytań. Teraz, razem z moim dyrektorem rozpatrujemy wszystkie „możliwości", jakie przyjdą nam do głowy.
To pytanie zmusza kandydata do przedstawienia negatywnej sytuacji. Zróbcie to, jeżeli błąd wyniknął z Waszego niedoświadczenia we wczesnych początkach kariery. Następnie pokażcie, jaką naukę z tego wyciągnęliście.
P: Pracownicy są z reguły nastawiani na pracę lub pomysł. Jak zakwalifikowaly/-aby pan/pani siebie?
O: Jest dla mnie ważne posiadanie określonego kierunku, w którym projekt ma zostać wykonany, zgodnie z planem i założeniami firmy, dlatego dobrze pracuje mi się z szefami, którzy mają bardzo dokładne pomysły. Jestem dokładny/-a w wykonywaniu zadań.
Tym pytaniem rozmówca szuka podobieństwa pomiędzy preferowanym przez kandydata poziomem szczegółowości, a tym wymaganym w pracy. Problem może się pojawić, jeżeli praca wymaga wykonywania zleceń, a kandydat woli pracować bez przewodnictwa. Czy podczas wykonywania poprzedniego zadania działaliście tylko w obrębie określonego projektu?
P: Co powiedzieliby pana/pani koledzy z pracy na temat uwagi, jaką przywiązuje pan/pani do szczegółów?
O: Moi współpracownicy zawsze polegają na mojej pomocy przy szukaniu tego, co mogło zostać pominięte łub przegapione. Prawdopodobnie więc powiedzieliby, że przerabiam całość od A do Z.
Tutaj rozmówca chce poznać Waszą umiejętność i następstwa. Czy stanowicie cześć grupy zajmującej się nieistotnym szczegółem? Czy rozważnie dysponujecie czasem? Jeśli tak jest, wspomnijcie o nagrodach, które Was za to spotkały.
P: Jak radzi pan/pani sobie ze stresem na co dzień w pracy zawodowej?
O: Staram się wyjść na lunch przynajmniej raz w tygodniu, aby oderwać się i zrelaksować piętrzące się napięcia, a ta metoda pozwala mi na pełną regeneracje sił. Mam też zasadę nie podchodzenia do problemu, dopóki się nie uspokoję. Najpierw myślę, potem działam.
Może się tu przydać opis „odstresowujacego" projektu, nad którym pracowaliście oraz działań, jakie przedsięwzięliście w celu jego realizacji. Jak zachowujecie spokój i profesjonalizm pod wpływem stresu?
P: Jak radził/-a sobie pan/pani z nawałem pracy w obecnej firmie?
O: Uzyskałem/-am kontrolę nad pracą zajmując się jedynie dwoma najważniejszymi raportami, które sprawdzam z samego rana po przyjściu do pracu. W ten sposób, jeśli pojawiają się jakieś trudności, mogę zająć się najpilniejszymi klientami.
Pokażcie, jak gromadzicie środki, przewidujecie przeszkody i radzicie sobie ze stresem. Opiszcie osobiste przyzwyczajenia, które pozwalają Wam zająć się priorytetami, a pozbawiają zbędnych prac. W jaki sposób nauczyliście się gospodarować czasem przez lata pracy?
P: Proszę opisać nową zawodową umiejętność, której nauczył/-a się pan/pani w ostatniej pracy.
O: Jestem najbardziej dumnyl-a z umiejętności posługiwania się bazami danych - na przykład w naszych usługach transportowych to, co kiedyś zajmowało dni ręcznego przeglądania może teraz być wyszukane w pięć minut.
Opiszcie wszystkie umiejętności, które nabyliście w celu zwiększenia efektywności Waszej pracy. Typowymi przykładami mogą być szkolenia zawodowe czy nauka obsługi nowego oprogramowania.
P: Dlaczego świadczenie usług jest tak ważną sprawą?
O: Od tego głównie zależy satysfakcja klienta. Równie ważny jest koszt. Jeżeli nie będą spełniane oczekiwania klienta, to go po prostu stracimy. Dodatkowo, pełne zadowolenie jednego wpływa na obraz widziany oczami reszty potencjalnych klientów. Ludzie lubią dzielić się informacjami. To może wpłynąć nie tylko na zyski, ale przyszłe dodatkowe obroty firmy. W wielu przypadkach obsługa może być jedynym elementem, który odróżnia firmę od konkurencji. Zła reputacja na tym polu może pogrzebać jej pozycje na rynku.
Rozmówca chce sprawdzić, czy kandydat zdaje sobie sprawę z roli ważności usług w wyrabianiu pozytywnego wizerunku firmy na rynku i jej wpływu na rozwój. Świetna obsługa jest także wielką pomocą w pozyskiwaniu długoterminowych klientów i im ta współpraca jest dłuższa, tym większe są szanse na dodatkowy zysk firmy.
3