Skrypt z prawa handlowego


Skrypt z prawa handlowego

Istota i cechy prawa handlowego

Prawo handlowe jest tą częścią prawa, która reguluje obrót gospodarczy. Wykształciło się z prawa cywilnego, zatem należy je uznać za część tzw. prawa prywatnego, gdzie podstawowe znaczenie ma zasada formalnej równości stron.

Def. prawa handlowego

Prawo handlowe to zespół norm, które regulują organizację (ustrój) przedsiębiorców oraz stosunki zobowiązaniowe, powstające między nimi oraz między nimi a innymi osobami w obrocie gospodarczym wewnętrznym (krajowym) i międzynarodowym.

Cechy prawa handlowego

1). Cywilnoprawny charakter stosunków handlowych

Prawo handlowe tradycyjnie zaliczane jest do tzw. prawa prywatnego regulującego wzajemne stosunki prawne o charakterze majątkowym i niemajątkowym między osobami fizycznymi i osobami prawnymi na zasadzie formalnej równości stron.

2). Seryjność obrotu i minimalizm formalizmu prawnego

Współcześnie obrót handlowy charakteryzuje się masowością, a co za tym idzie również seryjnością i związaną z tym typowością oraz szablonowością. Stąd daje się zauważyć w prawie handlowym do upraszczania procedur i ich odformalizowania w celu przyspieszenia obrotu gospodarczego. Powszechnie stosuje się wzory umów, a dotychczas istniejące konstrukcje prawne twórczo się modyfikuje. Istotną rolę w prawie handlowym odgrywają również zwyczaje i praktyki handlowe, które są swego rodzaju nieformalnym źródłem prawa w obrocie gospodarczym. W chwili obecnej jako stałą należy przyjąć tendencję, iż obrót gospodarczy powinien być szybki. Zwiększeniu tej szybkości służy np. możliwość poddania spornej sprawy pod rozstrzygnięcie sądu polubownego jeżeli uprzednio zostanie do umowy wprowadzony tzw. zapis na sąd polubowny.

3). Pewność i bezpieczeństwo obrotu gospodarczego

Pewność i bezpieczeństwo obrotu gospodarczego na podstawie prawa handlowego jest realizowana przede wszystkim przez obowiązkowy system rejestracji przedsiębiorców. Dane zawarte we właściwym rejestrze (EDG lub KRS) są jawne i każdy może sporządzać dla własnych potrzeb ich odpisy. Istotne znaczenie ma również zasada domniemania prawdziwości danych zawartych w EDG lub KRS.

4). Wolność obrotu gospodarczego

Wolność gospodarcza wynika już z Konstytucji, której art. 20 stanowi, iż w Polsce mamy do czynienia ze społeczną gospodarką rynkową. Ograniczyć wolność gospodarczą można tylko na podstawie ustawy, jeżeli jest to niezbędne dla ochrony ważnych interesów publicznych, na co wskazuje art. 22 Konstytucji. Wolność obrotu gospodarczego wynika zatem z wolności gospodarczej oraz zasady swobody umów, która jest wyrażona w art. 353¹k.c.

5). Internacjonalizacja obrotu gospodarczego

Naturalne jest, iż obrót gospodarczy wykracza poza granice państwa. Stąd należy dostrzec znaczenie międzynarodowego prawa handlowego, a zwłaszcza zwyczajów w międzynarodowym obrocie gospodarczym.

Podmioty prawa handlowego

Podmiotami prawa handlowego są przede wszystkim przedsiębiorcy, jak również inne podmioty, z którymi zawierają stosunki prawne. Przedsiębiorcą w rozumieniu art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Ponadto za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Pojęcie i rodzaje przedsiębiorców

Definicję przedsiębiorcy podaje nam art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Tym niemniej aby prawidłowo go rozumieć niezbędne jest zdefiniowanie również działalności gospodarczej. Otóż działalnością gospodarczą jest w myśl art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. W świetle przytoczonej ustawy wyróżnić należy cztery rodzaje przedsiębiorców, a mianowicie mikro, małych, średnich, a także dużych przedsiębiorców.

Za mikroprzedsiębiorcę należy uznać przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz

2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.

Za małego przedsiębiorcę należy uznać przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz

2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro.

Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz

2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

Obowiązki przedsiębiorców w świetle prawa

Zaliczyć do nich trzeba obowiązki: podatkowe, rachunkowe, statystyczne, związane z ubezpieczeniem społecznym, oraz inne określone w odrębnych przepisach. Szczegółowa ich analiza wykracza poza ramy czasowe tego wykładu w związku z czym kwestia ta zostanie w tym momencie zakończona.

Formy organizacyjnoprawne prowadzenia działalności gospodarczej

Odnosząc się do kwestii form organizacyjnoprawnych prowadzenia działalności gospodarczej należy zauważyć, iż w świetle przepisów k.s.h. będą to spółki rodzaju osobowego lub kapitałowego. Tym niemniej nie można zapomnieć, iż działalność gospodarczą mogą wykonywać również takie podmioty jak stowarzyszenia rejestrowe bądź fundacje. Podział na spółki osobowe i kapitałowe jest powszechnie przyjmowany w polskiej literaturze przedmiotu, a także w obcych systemach prawnych. Należy podkreślić, że nie ma on nic wspólnego z podziałem na osoby typu korporacyjnego i osoby typu fundacyjnego (zakładowego). Wynika to stąd, że tylko niektóre spółki (tj. spółki kapitałowe) wyposażone są w osobowość prawną, natomiast korporacjami są nie tylko spółki kapitałowe, ale i spółki osobowe, które, jak wiadomo, nie mają osobowości prawnej, lecz tzw. ułomną osobowość prawną.

Podział na spółki osobowe i kapitałowe opiera się na kryterium substratu ich istnienia i działalności. Jeśli tym substratem jest substrat osobowy (wspólnicy), to są to spółki osobowe, jeśli zaś kapitał (substrat rzeczowy) i wspólnicy, to są to spółki kapitałowe. W konsekwencji spółki osobowe nie są wyposażone w osobowość prawną, cechuje je osobista (majątkowa) odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki i osobiste prowadzenie spraw spółki.

Z kolei spółki kapitałowe wyposażone są w osobowość prawną i za swoje zobowiązania odpowiadają własnym majątkiem, z wyłączeniem - co do zasady - osobistej odpowiedzialności wspólników. W spółce kapitałowej wspólnicy odsunięci są od bezpośredniego prowadzenia spraw spółki (sprawy te należą do zarządu spółki) i od bezpośredniej kontroli jej działalności (wykonuje je specjalny organ spółki: rada nadzorcza lub komisja rewizyjna, wyjąwszy jednak spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, w której poza ustawowo określonymi przypadkami powołanie rady nadzorczej i komisji rewizyjnej jest fakultatywne, zaś prawo kontroli przysługuje także wspólnikom).

Kodeks spółek handlowych zawiera regulację dotyczącą tworzenia:

- spółki jawnej w art. 22-27,

- spółki partnerskiej w art. 86-94,

- spółki komandytowej w art. 102-110,

- spółki komandytowo-akcyjnej w art. 125-134,

- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w art. 151-173,

- spółki akcyjnej w art. 301-327.

Kodeks spółek handlowych zawiera regulację dotyczącą organizacji i funkcjonowania:

- spółki jawnej w art. 28-57 i 585-595,

- spółki partnerskiej w art. 95-97 i 585-595,

- spółki komandytowej w art. 111-124 i 585-595,

- spółki komandytowo-akcyjnej w art. 135-147 i 585-595,

- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w art. 174-269, 291-300 i 585-595,

- spółki akcyjnej w art. 328-458, 479-490 i 585-595.

Kodeks spółek handlowych zawiera regulację dotyczącą rozwiązywania:

- spółki jawnej w art. 58-85,

- spółki partnerskiej w art. 89 i art. 98-101,

- spółki komandytowej w art. 103 i art. 58-85,

- spółki komandytowo-akcyjnej w art. 148-150,

- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w art. 270-290,

- spółki akcyjnej w art. 459-478.

W świetle powyższych rozważań istotnym zdaje się przedstawienie Art. 3 k.s.h. Zgodnie z nim przez umowę spółki handlowej wspólnicy albo akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz, jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi, przez współdziałanie w inny określony sposób.

Art. 3 zawiera ustawową definicję umowy spółki handlowej, której to umowy nie należy utożsamiać z samą „umową spółki” regulującą ustrój spółki. Definicja ta niewątpliwie nawiązuje do zawartej w art. 860 k.c., a odnoszącej się do spółki cywilnej, aczkolwiek nie może to prowadzić do wniosku o identycznym ujęciu, ponieważ o ile sama umowa spółki cywilnej dwu - lub wielostronna kreuje odpowiadający jej dwu- lub wielostronny stosunek zobowiązaniowy, o tyle umowa spółki handlowej kreuje podmiot, który staje się stroną nawiązanych stosunków prawnych, w tym uprawniony do wkładów lub innych świadczeń, do których zobowiązali się wspólnicy.

W kodeksie nie ma definicji poszczególnych spółek handlowych (w rozumieniu art. 1 § 2 k.s.h.) - nie są nimi w szczególności art. 22 § 1, art. 86 § 1, art. 102,125 k.s.h., które służą odróżnieniu poszczególnych typów spółek. Niewątpliwie zwraca uwagę skorzystanie przez ustawodawcę z konwencji językowej zbieżnej z zastosowaną przy ustawowych definicjach niemalże wszystkich umów nazwanych uregulowanych w kodeksie cywilnym (por. inaczej umowa o dożywocie - art. 908 § 1 k.c., ugoda - art. 917 k.c.), tj. sformułowanie „przez umowę (tu nazwa umowy w dopełniaczu oraz nazwa jej stron) zobowiązują się do (tu essentialiae negotii)”. Taka konstrukcja usprawiedliwia stwierdzenie, że w ścisłym znaczeniu w art. 3 k.s.h. zawarta jest ustawowa definicja umowy spółki handlowej, nie zaś definicja samej spółki (jest oczywiste, że pojęcia „spółka”, „umowa spółki” nie są tożsame). Wszakże takie ukształtowanie kontraktu tworzącego spółkę handlową pozwala na określenie jej podstawowej cechy: przyjęcia, że przyczynienie się każdego wspólnika musi stanowić co najmniej wniesienie wkładu (zakaz spółki bezwkładowej, czy szerzej uczestnictwa bezwkładowego).

Obowiązek dalszego przyczyniania się, według tej definicji, musi wynikać ze statutu lub umowy spółki, wszakże nie chodzi tu raczej o obowiązki obligacyjne, lecz o poddanie się obowiązkom natury korporacyjnej lub majątkowej, które (jeżeli ustawa na to pozwala) mogą być umową lub statutem na wspólników (akcjonariuszy) nałożone (i realizowane jako uprawnienia spółki w trakcie jej trwania). Wskazuje to, że ustawodawca nie do końca dążył do uregulowania jedynie elementów przedmiotowo istotnych kontraktu spółkowego, a ponadto nie zamierzał zapewne definiować w art. 3 k.s.h. samej tylko umowy spółki handlowej, choćby dlatego, aby odróżnić spółki handlowe (regulowane w kodeksie jako uczestników obrotu gospodarczego) od spółki cywilnej będącej zobowiązaniem cywilnoprawnym, podobnie jak inne umowy regulowane w kodeksie cywilnym.

„Umowa spółki handlowej” są to zgodne oświadczenia wspólników, którzy zobowiązują się wnieść wkłady do zakładanej spółki i wyrażają zgodę na uczestniczenie w niej jako korporacji o ustalonej w samej umowie (tak w spółkach jawnej, partnerskiej, komandytowej, a po części komandytowo-akcyjnej) albo poza nią (tak w spółce akcyjnej i po części spółce komandytowo-akcyjnej) strukturze organizacyjnej oraz poddają się obowiązkom, jakie z uczestniczenia w spółce mogą być na nich nałożone (lub wprost istnieje obowiązek ich realizacji, co może zależeć od konkretnego przepisu, por. np. art. 177 k.s.h.).

Nie ma umowy spółki handlowej - rzecz jasna - w odniesieniu do jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (art. 151 § 1) i akcyjnej (art. 301 § 1 zd.1) powstających w sposób pierwotny. Wówczas spółka powstaje przez jednostronną czynność prawną (oświadczenie o objęciu wszystkich udziałów w spółce w zamian za wkłady w akcie założycielskim oraz oświadczenie jedynego przyszłego akcjonariusza o objęciu wszystkich akcji w zamian za wkłady). Nie należy przyjmować, że art. 4 § 2 nakazuje przyjmować fikcję „zawarcia umowy spółkowej”. Jest to jedynie przepis interpretacyjny, zrównujący tenże akt z umową spółki, co zresztą jest oczywiste, jako że po powstaniu spółki akty te niczym się nie różnią (akt założycielski spółki z o.o. bez potrzeby zmiany jego „nagłówka” z powodzeniem będzie regulował stosunki prawne wielu wspólników ze spółką, a w spółce akcyjnej jest to w ogóle bez znaczenia).

Obowiązek wniesienia wkładów przez wszystkich wspólników stanowi przedmiotowo istotny składnik (essentiale negotii) treści umowy każdej spółki handlowej w odróżnieniu od spółki cywilnej, w której obowiązek wniesienia wkładów nie musi ciążyć na wspólnikach, gdyż wniesienie wkładu, zgodnie z definicją ustawową umowy spółki zawartą w art. 860 § 1 k.c., jest tylko szczególnym rodzajem, ale nie jedyną postacią współdziałania w dążeniu do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego wskazanego w umowie spółki, wobec czego obowiązek wniesienia wkładu, jeśli ma ciążyć na wspólniku, musi być przewidziany w umowie spółki (tak S. Grzybowski, w: System..., s. 808-809; inaczej W. Czachórski: Zobowiązania..., s. 382).

Współdziałanie wspólników albo akcjonariuszy w inny sposób niż wniesienie wkładów może mieć miejsce, jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi i określa sposób tego współdziałania. Ustawa tym samym dopuszcza, że stosunek uczestnictwa w spółce może w swej treści zawierać poza obowiązkami wynikającymi z ustawy (np. prowadzenia spraw spółki) obowiązki zastrzeżone w umowie spółki lub statucie. Warunkiem jest zgoda na przyjęcie tych obowiązków, co oczywiście zapewniają procedury tworzenia wszystkich spółek (wyraźnie widoczne jest to w spółce akcyjnej - zgoda na brzmienie statutu).

Cel wspólników zawierających umowę spółki handlowej wyraża się przez wybór samej spółki oraz określenie jej istotnych cech, zwłaszcza przedmiotu działalności, zasad podziału zysku, pokrywania strat, ustalenia przyczyn rozwiązania i innych, które łącznie dają odpowiedź na pytanie, po co spółka została założona. Dlatego oczywiście nie istnieje potrzeba wyrażania w jakimkolwiek miejscu w umowie spółki jej tak czy inaczej określonego celu. To, czy spółka ma mieć np. cel zarobkowy, będzie wynikać z samego przyjęcia przez wspólników zasad podziału zysku (nawet w „standardzie” kodeksowym). Powołanie spółki dla wspólnego prowadzenia działalności zarobkowej nie jest celem zarobkowym, celem jest wspólne prowadzenie takiej działalności.

Prowadząc rozważania w przedmiocie spółek prawa handlowego warto jeszcze wspomnieć, iż art. 4. § 1. podaje nam katalog ustawowych definicji. Zgodnie z nim pod pojęciem:

spółka osobowa - należy rozumieć spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową i spółkę komandytowo-akcyjną,

spółka kapitałowa - należy rozumieć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i spółkę akcyjną,

spółka jednoosobowa - należy rozumieć spółkę kapitałową, której wszystkie udziały albo akcje należą do jednego wspólnika albo akcjonariusza,

spółka dominująca - należy rozumieć spółkę handlową w przypadku, gdy:

a) dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik albo użytkownik, bądź w zarządzie innej spółki kapitałowej (spółki zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub

b) jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub

c) jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków rady nadzorczej innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub

d) członkowie jej zarządu lub członkowie jej rady nadzorczej stanowią więcej niż połowę członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), lub

e) dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów w spółce osobowej zależnej albo na walnym zgromadzeniu spółdzielni zależnej, także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub

f) wywiera decydujący wpływ na działalność spółki kapitałowej zależnej albo spółdzielni zależnej, w szczególności na podstawie umów określonych w art. 7,

spółka powiązana - należy rozumieć spółkę kapitałową, w której inna spółka handlowa albo spółdzielnia dysponuje bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 20% głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik lub użytkownik, albo na podstawie porozumień z innymi osobami lub która posiada bezpośrednio co najmniej 20% udziałów albo akcji w innej spółce kapitałowej,

spółka publiczna - należy rozumieć spółkę w rozumieniu przepisów o publicznym obrocie papierami wartościowymi.

Spółka jawna

Art. 22.  § 1. Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.

§ 2. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, z uwzględnieniem art. 31.

Art. 23. Umowa spółki powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności.

Art. 25. Umowa spółki jawnej powinna zawierać:

1) firmę i siedzibę spółki,

2) określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,

3) przedmiot działalności spółki,

4) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.

Art. 251.  § 1. Spółka jawna powstaje z chwilą wpisu do rejestru.

§ 2. Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, a przed jej wpisaniem do rejestru, za zobowiązania wynikające z tego działania odpowiadają solidarnie.

Art. 26. § 4. Spółka, o której mowa w art. 860 Kodeksu cywilnego (spółka cywilna), może być przekształcona w spółkę jawną. Przekształcenie wymaga zgłoszenia do sądu rejestrowego przez wszystkich wspólników. Jeżeli przychody netto spółki cywilnej w każdym z dwóch ostatnich lat obrotowych osiągnęły wartość powodującą, zgodnie z przepisami o rachunkowości, obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, zgłoszenie jest obowiązkowe i powinno nastąpić w terminie trzech miesięcy od zakończenia drugiego roku obrotowego. § 5. Z chwilą wpisu do rejestru spółka, o której mowa w § 4, staje się spółką jawną. Spółce tej przysługują wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników. Przepisy art. 553 § 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Art. 27. Współmałżonek wspólnika może żądać wpisania do rejestru wzmianki o umowie, dotyczącej stosunków majątkowych między małżonkami.

Wpisanie do rejestru wzmianki umożliwia obu małżonkom powoływanie się na zawartą umowę majątkową (art. 47 § 2 k.r. i o.) oraz w związku z treścią art. 15 ustawy o KRej.S może w określonych sytuacjach chronić współmałżonka wspólnika przed czynnościami prawnymi dokonanymi bez jego zgody (por. art. 38 k.r. i o., a także art. 169 § 1 k.c.).

Art. 28. Majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia.

Art. 29. § 1. Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę.

§ 2. Prawo wspólnika do reprezentowania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki.

§ 3. Prawa reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich.

Art. 31.  § 1. Wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna (subsydiarna odpowiedzialność wspólnika).

§ 2. Przepis § 1 nie stanowi przeszkody do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi, zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

§ 3. Subsydiarna odpowiedzialność wspólnika nie dotyczy zobowiązań powstałych przed wpisem do rejestru.

Art. 32. Osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia.

Art. 35. § 1. Wspólnik pozwany z tytułu odpowiedzialności za zobowiązania spółki może przedstawić wierzycielowi zarzuty przysługujące spółce wobec wierzyciela.

§ 2. Jeżeli zarzut wymaga złożenia oświadczenia woli przez spółkę celem uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli, potrącenia lub w innych podobnych przypadkach, wspólnik może odmówić zaspokojenia wierzyciela, dopóki spółka nie złoży takiego oświadczenia. Wierzyciel może wyznaczyć spółce dwutygodniowy termin do złożenia oświadczenia woli, po którego bezskutecznym upływie wspólnik lub wierzyciel może wykonać służące mu uprawnienie.

Art. 39.  § 1. Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki.

§ 2. Każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy nieprzekraczające zakresu zwykłych czynności spółki.

§ 3. Jeżeli jednak przed załatwieniem sprawy, o której mowa w § 2, choćby jeden z pozostałych wspólników sprzeciwi się jej przeprowadzeniu, wymagana jest uprzednia uchwała wspólników.

Art. 48. § 1. W razie wątpliwości uważa się, że wkłady wspólników są równe.

§ 2. Wkład wspólnika może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw, a także na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki.

§ 3. Prawa, które wspólnik zobowiązuje się wnieść do spółki, uważa się za przeniesione na spółkę.

Art. 51. § 1. Każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu.

§ 2. Określony w umowie spółki udział wspólnika w zysku odnosi się, w razie wątpliwości, także do jego udziału w stratach.

§ 3. Umowa spółki może zwolnić wspólnika od udziału w stratach.

Art. 53. Wspólnik ma prawo żądać corocznie wypłacenia odsetek w wysokości 5% od swojego udziału kapitałowego, nawet gdy spółka poniosła stratę.

Art. 58. Rozwiązanie spółki powodują:

1) przyczyny przewidziane w umowie spółki,

2) jednomyślna uchwała wszystkich wspólników,

3) ogłoszenie upadłości spółki,

4) śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości,

5) wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika,

6) prawomocne orzeczenie sądu.

Art. 67. § 1. W przypadkach określonych w art. 58 należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki.

§ 2. W przypadku wypowiedzenia umowy spółki przez wierzyciela wspólnika lub ogłoszenia upadłości wspólnika porozumienie w sprawie zakończenia działalności spółki po zaistnieniu powodu rozwiązania spółki wymaga zgody odpowiednio wierzyciela lub syndyka.

Art. 69. W okresie likwidacji zakaz konkurencji obowiązuje tylko osoby będące likwidatorami.

Art. 70.  § 1. Likwidatorami są wszyscy wspólnicy. Wspólnicy mogą powołać na likwidatorów tylko niektórych spośród siebie, jak również osoby spoza swego grona. Uchwała wymaga jednomyślności, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

§ 2. Na miejsce wspólnika upadłego wchodzi syndyk.

Art. 72. Likwidator może być odwołany tylko w drodze jednomyślnej uchwały wspólników.

Art. 73. § 1. Z ważnych powodów sąd rejestrowy może na wniosek wspólnika lub osoby mającej interes prawny odwołać likwidatora.

§ 2. Likwidatora ustanowionego przez sąd tylko sąd może odwołać.

§ 3. Przeciwne postanowienia umowy są nieważne.

Art. 77. § 1. Likwidatorzy powinni zakończyć bieżące interesy spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki. Nowe interesy mogą być podejmowane tylko w przypadku, gdy jest to niezbędne do ukończenia spraw w toku.

§ 2. W stosunkach wewnętrznych likwidatorzy są obowiązani stosować się do uchwał wspólników. Likwidatorzy ustanowieni przez sąd powinni stosować się do jednomyślnych uchwał powziętych przez wspólników oraz przez osoby mające interes prawny, które spowodowały ich ustanowienie.

Art. 84. § 1. Likwidatorzy powinni zgłosić zakończenie likwidacji i złożyć wniosek o wykreślenie spółki z rejestru. W przypadku rozwiązania spółki bez przeprowadzenia likwidacji, obowiązek złożenia wniosku ciąży na wspólnikach.

§ 2. Rozwiązanie spółki następuje z chwilą wykreślenia jej z rejestru.

§ 3. Księgi i dokumenty rozwiązanej spółki należy oddać na przechowanie wspólnikowi lub osobie trzeciej na okres nie krótszy niż pięć lat. W przypadku braku zgody wspólnika lub osoby trzeciej, przechowawcę wyznacza sąd rejestrowy.

§ 4. Wspólnicy i osoby mające interes prawny mają prawo przeglądać księgi i dokumenty.

Art. 85. § 1. W przypadku ogłoszenia upadłości spółki jej rozwiązanie następuje po ukończeniu postępowania upadłościowego; wniosek o wykreślenie spółki z rejestru składa syndyk.

§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się w przypadku, gdy postępowanie kończy się układem lub zostaje z innych przyczyn uchylone albo umorzone.

Spółka partnerska

Art. 86. § 1. Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.

§ 2. Spółka może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej.

Art. 87. § 1. Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów, określonych w art. 88 lub w odrębnej ustawie.

§ 2. Wykonywanie wolnego zawodu w spółce może być uzależnione od spełnienia dodatkowych wymagań przewidzianych w odrębnej ustawie.

Art. 88. Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, księgowego, lekarza, lekarza stomatologa, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego.

Art. 89. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki partnerskiej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Art. 91. Umowa spółki partnerskiej powinna zawierać:

1) określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki,

2) przedmiot działalności spółki,

3) nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, w przypadku przewidzianym w art. 95 § 2,

4) w przypadku gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy, nazwiska i imiona tych partnerów,

5) firmę i siedzibę spółki,

6) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

7) określenie wkładów wnoszonych przez każdego partnera i ich wartość.

Art. 92. Umowa spółki partnerskiej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Art. 94. Spółka partnerska powstaje z chwilą wpisu do rejestru.

Art. 95. § 1. Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki.

§ 2. Umowa spółki może przewidywać, że jeden albo większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności tak jak wspólnik spółki jawnej.

Art. 96.  § 1. Każdy partner ma prawo reprezentować spółkę samodzielnie, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

§ 2. Pozbawienie partnera prawa reprezentowania spółki może nastąpić tylko z ważnych powodów uchwałą powziętą większością trzech czwartych głosów w obecności co najmniej dwóch trzecich ogólnej liczby partnerów. Umowa spółki może przewidywać surowsze wymogi powzięcia uchwały.

§ 3. Pozbawienie partnera prawa reprezentowania spółki na podstawie § 2 staje się skuteczne z chwilą wpisu do rejestru.

Art. 98. § 1. Rozwiązanie spółki powodują:

1) przyczyny przewidziane w umowie spółki,

2) jednomyślna uchwała wszystkich partnerów,

3) ogłoszenie upadłości spółki,

4) utrata przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu,

5) prawomocne orzeczenie sądu.

§ 2. W przypadku gdy w spółce pozostaje jeden partner lub gdy tylko jeden partner posiada uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu związanego z przedmiotem działalności spółki, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku od dnia zaistnienia któregokolwiek z tych zdarzeń.

Spółka komandytowa

Spółka komandytowa jest spółką osobową, odmianą spółki jawnej, od której różni się przede wszystkim występowaniem dwóch kategorii wspólników: komplementariusza (od chwili wejścia w życie kodeksu jest to pojęcie języka prawnego), który odpowiada za zobowiązania spółki wobec wierzycieli bez ograniczenia oraz komandytariusza, którego odpowiedzialność za te zobowiązania jest ograniczona. Wspólników musi być przynajmniej dwóch, i to o odmiennym charakterze (bliżej na temat historii i kolei losów tej spółki w prawie polskim por. J. Szwaja, w: Kodeks handlowy ..., t. I, s. 716 i n.).

Art. 102. Spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.

Art. 103. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki komandytowej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Art. 105. Umowa spółki komandytowej powinna zawierać:

1) firmę i siedzibę spółki,

2) przedmiot działalności spółki,

3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

4) oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,

5) oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobec wierzycieli (sumę komandytową).

Art. 106. Umowa spółki komandytowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Art. 109.  § 1. Spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru.

§ 2. Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, a przed jej wpisem do rejestru, odpowiadają solidarnie.

Art. 111. Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandytowej.

Art. 112.  § 1. Komandytariusz jest wolny od odpowiedzialności w granicach wartości wkładu wniesionego do spółki.

Art. 117. Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy umowy spółki albo prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki.

Art. 118.  § 1. Komandytariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik.

Spółka komandytowo-akcyjna

Art. 125. Spółką komandytowo-akcyjną jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.

Art. 126.  § 1. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki komandytowo-akcyjnej stosuje się:

1) w zakresie stosunku prawnego komplementariuszy, zarówno między sobą, wobec wszystkich akcjonariuszy, jak i wobec osób trzecich, a także do wkładów tychże wspólników do spółki, z wyłączeniem wkładów na kapitał zakładowy - odpowiednio przepisy dotyczące spółki jawnej,

2) w pozostałych sprawach - odpowiednio przepisy dotyczące spółki akcyjnej, a w szczególności przepisy dotyczące kapitału zakładowego, wkładów akcjonariuszy, akcji, rady nadzorczej i walnego zgromadzenia.

§ 2. Kapitał zakładowy spółki komandytowo-akcyjnej powinien wynosić co najmniej 50 000 złotych.

Art. 129. Osoby podpisujące statut są założycielami spółki. Statut powinni podpisać co najmniej wszyscy komplementariusze.

Art. 130. Statut spółki komandytowo-akcyjnej powinien zawierać:

1) firmę i siedzibę spółki,

2) przedmiot działalności spółki,

3) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,

4) oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego komplementariusza oraz ich wartość,

5) wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela,

6) liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów,

7) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy oraz ich siedziby, adresy albo adresy do doręczeń,

8) organizację walnego zgromadzenia i rady nadzorczej, jeżeli ustawa lub statut przewiduje ustanowienie rady nadzorczej.

Art. 131. Statut spółki komandytowe-akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego.

Art. 134. § 1. Spółka komandytowo-akcyjna powstaje z chwilą wpisu do rejestru.

§ 2. Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, a przed jej wpisem do rejestru, odpowiadają solidarnie.

Art. 135. Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki.

Art. 137.  § 1. Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy statutu lub prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki. Art. 140. § 1. Każdy komplementariusz ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Art. 142. § 1. W spółce komandytowo-akcyjnej można ustanowić radę nadzorczą. Jeżeli liczba akcjonariuszy przekracza dwadzieścia pięć osób, ustanowienie rady nadzorczej jest obowiązkowe.

§ 2. Członków rady nadzorczej powołuje i odwołuje walne zgromadzenie.

§ 3. Komplementariusz albo jego pracownik nie może być członkiem rady nadzorczej.

Art. 143. § 1. Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności.

Art. 148.  § 1. Rozwiązanie spółki powodują:

1) przyczyny przewidziane w statucie,

2) uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki,

3) ogłoszenie upadłości spółki,

4) śmierć, ogłoszenie upadłości lub wystąpienie jedynego komplementariusza, chyba że statut stanowi inaczej,

5) inne przyczyny przewidziane prawem.

§ 2. Ogłoszenie upadłości akcjonariusza nie stanowi przyczyny rozwiązania spółki.

Art. 150.  § 1. Jeżeli przepisy niniejszego działu nie stanowią inaczej, do rozwiązania i likwidacji spółki komandytowo-akcyjnej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące likwidacji spółki akcyjnej.

§ 2. Likwidatorami są komplementariusze mający prawo prowadzenia spraw spółki, chyba że statut lub uchwała walnego zgromadzenia, powzięta za zgodą wszystkich komplementariuszy, stanowi inaczej.

Komplementariusz spółki komandytowo-akcyjnej odpowiada wobec wierzycieli za jej zobowiązania bez ograniczenia (całym swoim majątkiem) solidarnie z pozostałymi komplementariuszami oraz ze spółką (przy zastrzeżeniu unormowania art. 31 k.s.h.).

Wspólnik spółki komandytowo-akcyjnej będący akcjonariuszem (tzw. akcjonariusz komandytowy, z którego to określenia ustawodawca zrezygnował, aby nie tworzyć wrażenia istnienia dwóch różnych kategorii akcjonariuszy) „odpowiada” za zobowiązania spółki tylko w granicach wniesionego wkładu (por. art. 135 k.s.h.). Jest to odpowiedzialność w szerokim znaczeniu - ściślej należy tu mówić o zasadzie przyczyniania się. Ustawa przyjmuje tu - wzorem regulacji spółki akcyjnej - że akcjonariuszy dotyczyć będzie zasada ograniczonego przyczyniania się oraz wyłączenie odpowiedzialności za zobowiązania spółki wobec wierzycieli (odpowiedzialność w ścisłym znaczeniu - por. art. 301 k.s.h.).

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

SPIS TREŚCI

1. Pojęcie spółki i jej rodzaje………………………………………………………………..3

2. Definicja spółki jawnej oraz jej podstawa prawna……………………………………...3

3. Forma zawarcia umowy spółki…………………………………………………………...4

4. Oznaczenie firmy w spółce jawnej……………………………………………………….6

5. Organizacja i funkcjonowanie spółki……………………………………………………6

6. Rozwiązanie spółki i wystąpienie wspólnika……………………………………………7

7. Zalety i wady spółki jawnej……………………………………………………………10

8. Bibliografia……………………………………………………………………………..11

9. Akty prawne……………………………………………………………………………11

10. Strony internetowe…………………………………………………………………..11

1. Pojęcie spółki i jej rodzaje

Spółka - (łac. societas) rodzaj działalności osób fizycznych lub prawnych oparty na umowie albo statucie, a mający zazwyczaj na celu prowadzenie działalności gospodarczej.

Jako spółkę określa się wiele różnych instytucji prawa, mających ze sobą niewiele wspólnego poza nazwą. Spółki systematyzuje się najczęściej według gałęzi prawa, która je reguluje. W prawie polskim wyróżnia się:

- spółka jawna

- spółka partnerska

- spółka komandytowa

- spółka komandytowo - akcyjna

- spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

- spółka akcyjna

2. Definicja spółki jawnej oraz jej podstawa prawna

Podstawowym źródłem regulacji spółki jawnej jest Ustawa z dnia

15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych - (Dz. U. z dnia 8 listopada 2000 r..

Nr 94. poz. 1037). Według art. 22 p.1 ustawa normuje:

Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.

Spółka jawna jest uważana za pochodzącą z prawnokonstrukcyjnego punktu widzenia od spółki cywilnej spółkę osobową powołaną do prowadzenia przez wspólników działalności gospodarczej w formie przedsiębiorstwa. Jako spółka osobowa oparta w zasadzie na niezmiennym składzie osobowym, gdzie regułą jest podejmowanie decyzji w formie uchwał jednomyślnie, brak jest wyspecjalizowanych organów, a do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania powołani są wszyscy wspólnicy, spółka ta nadaje się do prowadzenia przedsiębiorstw średniej wielkości, opartych na stałym, niezbyt licznym zespole osób darzących się zaufaniem i umiejętnością współdziałania.

3. Forma zawarcia umowy spółki

O tym co powinna zawierać umowa spółki, przesądza art. 35. Umowa spółki jawnej powinna zostać zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Umowa spółki powinna zawierać:

Dla powstania spółki jawnej wymagane jest wpisanie spółki do KRS Krajowego Rejestru Sądowego. Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek zgłosić spółkę do rejestru. Spółka jawna wpisywana jest do KRS jako przedsiębiorca. Zgłoszenie spółki jawnej do KRS powinno zawierać:

Wspomniany wpis ma charakter konstytutywny, albowiem tworzy nowy podmiot życia gospodarczego (nowego przedsiębiorcę).Pojęcie działalności gospodarczej przed uzyskaniem wpisu skutkuje tym, że działalność ta jest działalnością nielegalną. Jeżeli wspólnik w spółce jawnej pozostaje w związku małżeńskim to współmałżonek tego wspólnika może żądać wpisania do rejestru wzmianki o umowie dotyczącej stosunków majątkowych między małżonkami. Wpisanie tej wzmianki pozwala uchronić współmałżonka przed czynnościami dokonywanymi bez jego zgody, a zatem w pewien sposób jest chroniony majątek wspólny dzięki wspomnianemu wpisowi.

Każda forma szczególna umowy spółki jest dopuszczalna, przy czym nie ma obowiązku stosowania do zawarcia umowy spółki jawnej formy aktu notarialnego. Ponieważ spółka jawna jest odrębnym od wspólników podmiotem praw i obowiązków, wniesienie do spółki wkładu w postaci nieruchomości powoduje wymaganie zawarcia umowy spółki w formie aktu notarialnego, jednakże pod rygorem nieważności zasadniczo odniesionym tylko do wniesienia nieruchomości do spółki, chyba, że z okoliczności wynika, iż bez wniesienia do spółki nieruchomości do zawarcia umowy spółki jawnej w ogóle by nie doszło. Gdyby przedmiotem wkładu do spółki jawnej było przedsiębiorstwo w rozumieniu, wówczas pod rygorem nieważności wymagana jest forma pisemna z notarialnym poświadczeniem podpisów. Zgodnie z kodeksem spółek handlowych kto zawiera umowę spółki jawnej z przedsiębiorcą jednoosobowym, który wniósł do spółki przedsiębiorstwo, odpowiada także za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu tego przedsiębiorstwa przed dniem utworzenia spółki. Przepis stanowi przykład ustawowego przystąpienia do długu. Umowa spółki jawnej powinna zawierać określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość. Skoro wkładem jest przedsiębiorstwo, to powinno zostać zdefiniowane jako wkład.

4. Oznaczenie firmy w spółce jawnej

Spółka jawna powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko albo firmę (nazwę) jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie "spółka jawna". Jedynym dopuszczalnym w obrocie skrótem jest "sp. j.". Na fakturach i na pieczątkach powinna być umieszczana firma, pod jaką spółka została zarejestrowana.

5. Organizacja i funkcjonowanie spółki

Majątek spółki jest wspólną własnością wspólników. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki jawnej bez ograniczenia całym swoim majątkiem i solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, z uwzględnieniem tego, że wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika dopiero wtedy, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Jest to tzw. subsydiarna odpowiedzialność wspólnika, która polega na tym, że wierzyciel najpierw powinien sięgnąć po majątek spółki, a dopiero, gdy go zabraknie - do kieszeni wspólnika. Taka konstrukcja odpowiedzialności nie stanowi jednak przeszkody do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi, zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Subsydiarna odpowiedzialność wspólnika nie dotyczy zobowiązań powstałych przed wpisem do rejestru.

Prawo reprezentowania spółki mają wspólnicy, zarządca (ustanowiony przez sąd), prokurent i pełnomocnik. Ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki. Odwołać prokurę może każdy wspólnik mający prawo prowadzenia spraw spółki. Każdy ze wspólników ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki jawnej bez dodatkowego wynagrodzenia. Umową spółki albo późniejszą uchwałą wspólników można powierzyć prowadzenia spraw spółki jednemu lub kilku wspólnikom. Pozostali wspólnicy są wówczas wyłączeni od prowadzenia spraw spółki. Umowa może też przewidywać wynagrodzenie za prowadzenie spraw spółki. Prowadzenie spraw spółki nie może zostać powierzone osobom trzecim z wyłączeniem wspólników. Każdy wspólnik bez uprzedniej uchwały wspólników może prowadzić sprawy spółki, które nie przekraczają zakresu zwykłych czynności spółki. Jeśli jednak przed dokonaniem tej czynności sprzeciwi się jej przeprowadzeniu choćby jeden z pozostałych wspólników, wymagana jest uprzednia uchwała wspólników. W tym przypadku uchwała podejmowana jest jednomyślnie przez wspólników mających prawo do prowadzenia spraw spółki. W przypadku czynności przekraczających zakres zwykłych czynności spółki wymagana jest jednomyślna uchwała wspólników podejmowana przez wszystkich wspólników, także tych, którzy są wyłączeni od prowadzenia spraw spółki. Wyjątek dotyczy czynności nagłych, których zaniechanie naraziłoby spółkę na poważną szkodę. Wówczas każdy ze wspólników mających prawo do prowadzenia spraw spółki może bez uchwały wspólników wykonać taką czynność. Wspólnik może zostać zwolniony od obowiązku prowadzenia spraw spółki, jak również może zostać pozbawiony prawa prowadzenia spraw spółki. Następuje to tylko z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.

Wkłady wspólników do spółki są równe.Wkład wspólnika może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw, a także na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki. Prawa, które wspólnik zobowiązuje się wnieść do spółki, uważa się za przeniesione na spółkę. Wkładem do majątku spółki mogą być wszelkie zbywalne prawa majątkowe, świadczenie usług oraz świadczenie pracy. W spółce jawnej występuje równy udział w zyskach i stratach, chyba, że umowa stanowi inaczej. W razie wniesienia do spółki rzeczy innych niż pieniądze na własność lub do używania, do jego odpowiedzialności stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży lub najmie, zaś, gdy chodzi o sumę pieniężną, wówczas zastosowanie znajdą przepisy kodeksu cywilnego o obowiązkach dłużnika w spełnieniu świadczenia pieniężnego. Wkład i jego wysokość oznaczona w umowie spółki mają takie znaczenie, iż wielkość ta wyznacza wielkość tzw. udziału kapitałowego wspólnika, a nadto z woli wspólników może być od niej uzależniony rozmiar udziału w zyskach.
Wspólnik nie jest uprawniony ani zobowiązany do jednostronnego podwyższania umówionego wkładu, ponieważ prowadziłoby to do zwiększenia jego udziału kapitałowego, a co za tym idzie uprawnień majątkowych z nim związanych. Zmiana tych wielkości jest możliwa jedynie w drodze zmiany umowy spółki.

6. Rozwiązanie spółki i wystąpienie wspólnika

Często zdarza się tak, że zawarta na czas nieokreślony spółka może stracić na swej wartości dla jej właścicieli i postanowią oni ją rozwiązać. Wówczas należy zastosować wszelkie przewidziane w kodeksie spółek handlowych przepisy. Sposób rozwiązania spółki jest ściśle związany z charakterem firmy. Art. 58 KSH wskazuje nam na przyczyny, których zaistnienie skutkuje rozwiązaniem spółki. Rozwiązanie spółki nieuchronnie prowadzi do zagadnienia likwidacji. Likwidatorami, co do zasady są wspólnicy tej spółki, mogą oni jednak, podejmując stosowną uchwałę, wyznaczyć jednego z nich jako likwidatora. Podstawowym zadaniem likwidatora jest zakończenie spraw bieżących spółki, spieniężenie jej majątku i podział pomiędzy wspólników uzyskanej kwoty.

 Rozwiązanie spółki może być spowodowane:

W przypadkach określonych powyżej należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba, że wspólnicy uzgodnili między sobą inny sposób zakończenia działalności spółki. Jeżeli zaistnieje sytuacja wypowiedzenia umowy spółki przez wierzyciela wspólnika lub ogłoszenia upadłości wspólnika, to porozumienie w sprawie zakończenia działalności spółki po zaistnieniu powodu rozwiązania spółki wymaga zgody odpowiednio do przypadku wierzyciela lub syndyka. W okresie likwidacji do spółki stosuje się przepisy dotyczące stosunków wewnętrznych i zewnętrznych spółki tego typu, czyli spółki jawnej. Wyjątek stanowią sytuacje, których cele likwidacji są inne niż określone przepisami kodeksu spółek handlowych.

Rozwiązanie spółki z mocy prawa powodować mogą następujące zdarzenia:

W przypadku wystąpienia ze spółki jednego ze wspólników następuje rozliczenie z pozostałymi wspólnikami, przewidziane w art. 65 KSH. Podstawę rozliczenia stanowi wartość udziału kapitałowego tego wspólnika, którego wielkość ustala się na podstawie osobnego bilansu, uwzględniającego wartość zbywczą majątku spółki. Jako dzień bilansowy przyjmuje się:

Do sądu rejestrowego należy zgłosić otwarcie likwidacji, nazwiska likwidatorów, sposób reprezentowania spółki przez likwidatorów, przy czym prawo i obowiązek dopełnienia tej czynności spoczywa na każdym z likwidatorów. Po zakończeniu likwidacji winni oni zgłosić ten fakt do rejestru i złożyć wniosek o wykreślenie spółki z rejestru. Ukończenie likwidacji następuje z chwilą zakończenia wszystkich czynności likwidacyjnych wyżej opisanych.
W przypadku rozwiązania spółki bez likwidacji wspólnicy mają obowiązek zgłoszenia wniosku o wykreślenie. Gdy następuje ogłoszenie upadłości spółki, jej rozwiązanie następuje po zakończeniu postępowania upadłościowego, a do złożenia wniosku o wykreślenie z rejestru legitymowany jest syndyk.Rozwiązanie spółki w rozumieniu zakończenia jej bytu prawnego następuje z chwilą wykreślenia jej z rejestru.

Spółka jawna jest odrębnym od wspólników właścicielem swojego majątku, i to zarówno wniesionego aportem, jak i nabytego w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej. Każdy ze wspólników może wypowiedzieć umowę spółki na sześć miesięcy przed końcem roku obrotowego. Jeżeli wspólników jest dwóch - spółka ulegnie likwidacji. Jeżeli jest ich co najmniej trzech - pozostali wspólnicy mogą zdecydować o kontynuacji działalności spółki jawnej. Zgodnie z art. 64 ustawy KSH, mimo wypowiedzenia umowy przez wspólnika spółka trwa nadal pomiędzy pozostałymi wspólnikami, jeżeli umowa spółki tak stanowi.

7. Zalety i wady spółki jawnej

Zaletami spółki jawnej są:

Wady spółki jawnej to:

BIBLIOGRAFIA

1. A. Kidyba, Prawo handlowe, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2004.

2. W. Pyzioł, A. Szumański, I. Weiss, Prawo Spółek, Wydawnictwo Branta,

Bydgoszcz 2005.

3. K. Wach, Jak założyć własną firmę w Polsce, Instytut wspierania Przedsiębiorczości

w Krakowie, Urząd Miasta Krakowa 2006.

AKTY PRAWNE

1. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych -

(Dz. U. z 8 listopada 2000 r. . Nr 94 poz. 1037).

STRONY INTERNETOWE

1. www.e-podatnik.pl

2. www.twoja-firma.pl

Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych - (Dz. U. z dnia 8 listopada 2000 r..

Nr 94. poz. 1037)

K.Wach, Jak założyć własną firmę w Polsce, Instytut Wspierania Przedsiębiorczości w Krakowie, Urząd Miasta Krakowa, Kraków 2006.

www.e - podatnik.pl

www.twoja-firma.pl

A. Kidyba, Prawo handlowe, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2004.

W. Pyzioł, A. Szumański, I. Weiss, Prawo Spółek, Wydawnictwo Branta, Bydgoszcz 2005,

26


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Skrypt z Prawa?ministracyjnego 13 !
ETYKA Skrypt, Prawa człowieka i etyka zawodowa funkcjonariuszy służb państwowych
skrypt z prawa rodzinnego egzamin 14 poprawiony
Spolki prawa handlowego-wyklad, Notatki administracja studia na ukw
Elementy prawa, mega skrypt z PRAWA ! calosc w jednym!
spolki prawa handlowego przewidzianych w kodeksie spolek handlowych z dnia wrzesnia 01 r (2)
konspekt z prawa handlowego, Prawo handlowe 2006/2007
Prawne uwarunkowania przeksztalcenia zakladu budzetowego w spółkę prawa handlowego
skrypt z prawa pracy
Prawo wyznaniowe, Skrypt z prawa wyznaniowego, PRAWO WYZNANIOWE
skrypt z prawa rodzinnego egzamin 14 poprawiony (1)
spólki prawa handlowego, finanse
spolki prawa handlowego, Prezentacja
Pojęcie prawa handlowego-sciagi
Prawo Administracyjne, Skrypt, Skrypt z prawa administracyjnego - Ochendowski
II - P Kodyfikacje prawa handlowego w XIX wieku, Prawo

więcej podobnych podstron