ETYKA - PYTANIA

1. Etyka - pochodzi z greckiego, ma 2 znaczenia

1. Ogół cech i norm moralnych funkcjonujących w danej epoce i społeczeństwie

2. Dziedzina filozofii (filozofa moralna) zajmująca się dobrem i złem, powinnością moralna, sumieniem, tym co jest akceptowalne, dzieli się na etykę:

1. Ogólną i szczególną

2. Normatywną i opisowa (etnologię)

• Normatywna - odpowiada na pytanie co jest złe a co dobre, określa normy moralne
  Aksjologia - teoria wartości/ dóbr moralnych i dobra najwyższego
  Deontologia - etyka obowiązku, ustala ich zakres i granicę, co decyduje o jej wartości

• Opisowa - opis i analiza tego co w danym czasie i społeczności było etyczne oraz jaka była ewolucja etyki

3. Społeczna i indywidualną

2. Etyka społeczna - jest to nauka filozoficzna, która formułuje reguły moralne porządkujące dziedzinę życia społecznego. Przedmiot materialny tej definicji wyrażają słowa: „życie społeczne”, przedmiot zaś formalny: „reguły moralne”.

Etyka indywidualna - określa warunki, jakie powinna spełniać jednostka chcąca żyć moralnie dobrze (jak powinna traktować samą siebie, drugą jednostkę, jak odnosić się do wydarzeń społeczno-politycznych, jak rozstrzygać różnego rodzaju dylematy moralne.

Metaetyka - jest jednym z ważniejszych działów etyki. Powstała w XX wieku, jej twórcą był George Edward Moore, dzieło: „Zasady etyki”. Oznacza logiczne, epistemologiczne oraz metodologiczne, badanie problemów wiążących się z problematyką etyki normatywnej.

Kwestie, które podejmuje metaetyka, są liczne i zróżnicowane. Podnosi ona zatem takie problemy jak choćby wolność woli, czy odpowiedzialność moralna, koncentrując się jednak przy tym na badaniu znaczenia pojęć, które stanowią składowe owych kwestii.

3. Etyka biznesu - ogół ocen i norm moralnych dotyczących biznesu.

Etyka zarządzania - ogół ocen i norm moralnych dotyczących zarządzania.

Etyka zawodu - ogół ocen i norm moralnych obowiązujących ludzi wykonujących konkretny zawód, np. lekarzy.

4. INSPIRACJE ETYCZNE WYWODZĄCE SIĘ Z WIELKICH RELIGII, KTÓRE WPŁYNĘŁY NA UNIWERSALNE WARTOŚCI ETYCZNE:
- Etyka bazują na normach moralnych danych przez Boga, które stanowią naturalne prawo moralne i są wyrażona w głównych księgach: Wedach (hinduizm), nauka Buddy, Tora, Stary i Nowy Testament, Koran, opierają się tez na sumieniu.
- Z wielkich religii do etyki przeniknęły takie wartości jak: miłość bliźniego, życzliwość, wolność, odpowiedzialność, uczciwość, sprawiedliwość, obiektywizm, dzielność, zaradność, przedsiębiorczość, hojność, wielkoduszność, empatia, pogoda ducha, uczynność, uprzejmość
- powinno się wygaszać: bucha, buta i arogancja, chciwość, agresja, okrucieństwo, próżniactwo, lenistwo, wybujały egoizm, nieszczerość, nieodpowiedzialność, manipulacja, przedmiotowa traktowanie, kłamstwo, skąpstwo, oszczerstwo.

5. WKŁAD SOFISTÓW / PITAGOREJCZYKÓW DO ETYKI
Sofiści to grupa filozofów (Pitagoras, Hippias, Protagoras itp.), których łączyło wspólne przekonanie, NIE że prawa boskie czy prawa przyrodnicze, ale umowa społeczna przesądza o tym, co jest a co nie jest etyczne. Umowa polega zmianom, ale dopóki tak się nie stanie, należy przestrzegać obecnej.
„Człowiek jest miarą wszechrzeczy” by Protagoras.
Pitagorejskie cnoty, wymyślone przez Pitagorejczyków i niezbędne w funkcjonowaniu dobrego obywatela, np.: dzielność, obyczajowość.

6. CEL ŻYCIA, DOBRO I ZŁO WEDŁUG SOKRATESA I PLATONA.
Sokrates skupiał się na udzielaniu wskazówek jak żyć. Według niego celem życia jest osiąganie szczęścia. Za dobro uznawał postępowanie osób charakteryzujących się samowiedzą, zaś zło wynika wg niego z niewiedzy.
Platon także skupiał się na naturze dobrego życia. Twierdził, że dobro ma charakter obiektywny, a dobre życie jest życiem godnym. Podobnie jak Sokrates sądził, że zło bierze się z niewiedzy.

7. HEDONIZM WG ARYSTYPA I EPIKURA, ODMIENNOŚĆ ORYGINALNEGO I WSPÓŁCZESNEGO ROZUMIENIA HEDONIZMU
Hedonizm - cel i motyw postępowania w życiu - przyjemność - samoistna radość życia - oryginalnie rozumiane inaczej niż dzisiaj
Arystyp z Cyreny - cel życia - duchowe przyjemności
Epikur - brak cierpień i trosk, równowaga ducha osiągnięta przez ograniczenie przyjemności powierzchniowych i skromne życie

8. ŻYCIE ZGODNE Z SOBĄ I NATURĄ WEDŁUG SZKOŁY CYNICKIEJ I STOICKIEJ
Cynicka - życie zgodne z naturą, (nazwa pochodzi od wynos - pies), czy wolne od hołdowania fałszywym wartością, chciwości, pragnienia sławy, zaszczytów, mechanizmów „bezmyślnego tłumu” .
By żyć godnie należy wystrzegać się powierzchowności i obłudy, bogactwa, zniewolenia przez przyjemności, nie poddawać się schematom. Twórcy: Antystenes, Diogenesz Synopy.
Narodziła późniejszy ascetyzm.

Stoicka - ideałem jest życie zgodne z naturą - istotą świata oraz człowieczym rozumem. Harmonia z naturą polega nie na naginaniu świata do swojej woli, ale na własnym dostosowaniu się do niej. Należy skupiać się na tych działaniach na które człowiek ma wpływ, co do reszty należy przyjąć postawę beznamiętności. Należy kierować się rozumem, opanowaniem, obowiązkowością, życzliwością i dawać przykład innym. Przedstawiciele: Zenon z Kition , Seneka, Epiktet, Aureliusz.

9. ETYKA UTYLITARYZMU/KONSEKWENCJALIZMU - ZA I PRZECIW.
Utylitaryzm: dobro to szczęście, a zło to jego brak. Najwyższym dobrem jest pożytek jednostki lub społeczeństwa. ZA: promuje etyczne postawy, takie jak wolność, przyjaźń, dokonania artystyczne, działania skierowane na szczęście jak największej liczby ludzi. PRZECIW: trudności w mierzeniu i porównywaniu szczęścia różnych ludzi, dylemat moralny czy można poświęcić dobro jednostki na rzecz dobra większej liczby ludzi.
Konsekwencjalizm: Dobre działania i dobre czyny to te, które przynoszą dobre rezultaty. ZA: nastawienie na dobre efekty działań, skłania do refleksji nad czynami. PRZECIW: nie istnieje bilans strat i zysków w moralności, trudno ex ante przewidzieć skutki działań, stwarza możliwość nadużyć władzy.

10. ETYKA RELATYWIZMU I ETYKA SYTUACYJNA
Etyka relatywizmu
- to co jest dobre i złe zależy od czasów i społeczeństwa w którym się żyje, nie ma uniwersalnych zasad i wartości,
- nie ma hierarchii norm,
- wszystko jest względne,
- relatywizm stwarza nieograniczone pole role do nadużyć i manipulacji, jest demoralizujący i społecznie niebezpieczny
- pokrętna logika - jeśli wszytsko jest względne to relatywizm też
Etyka sytuacyjna:
- kontekst sytuacji decyduje o tym czy coś jest etyczne czy nie
- 10 przykazań w ujęciu sytuacyjnym - 1 przykazanie, kierować się agape(miłość), ALE agape tez może być złe (nadopiekuńczy rodzice), możemy inaczej ocenić sytuację, albo ktoś zna nie rozumie kontekstu w jakim podjeliśmy decyzję.

11. Deontologia - istota i znaczenie, najważniejszy przedstawiciel i jego wkład do etyki.
Założycielem jest Immanuel Kant, ceniony filozof XVII/XIX w.
Etyka Kanta ma charakter systemu formalnego, nie mówi co konkretnie jest dobra a co złe, a jedynie dostarcza narzędzia do takiego orzekania. Odwołuje się do rozumu i wolnej woli człowieka.
Kant jest autorem „imperatywu kategorycznego” (imperatyw = nakaz, reguła). Nakazuje postępowanie według reguły - maksymy, którą chętnie widziałoby się jako prawo powszechne. Kłamstwo jest rzeczą złą, ponieważ nie chciałbyś żeby wszyscy kłamali. Życie byłoby nie do zniesienia.
„Czyń co powinieneś, ponieważ powinieneś” .

12. ETYKA EGZYSTENCJALIZMU.
Twórca: J. P. Sartre, lata 40. XX w. Zwrócenie uwagi na autentyczność istnienia - człowiek, który nie żyje autentycznie, nie może być wolny ani w pełni odpowiedzialny. Dramatyzm wyborów - wybierając jedno, tracę coś innego. Przy nieumiejętności zrezygnowania jest jeszcze gorzej.
Ponura wizja świata: człowiek przemija, wszechświat jest mu obojętny lub wrogi, można się oprzeć jedynie na sobie. Boga nie ma, lub milczy. Jednak egzystencjalizm nakazuje samorealizację, rozwój, i nadanie sensu swojemu życiu.

13. ETYKA PERSONALIZMU CHRZEŚCIJAŃSKIEGO
- 30 lata XX w, podobny do egzystencjalizmu , egzystencjalizm był nurtem ateistycznym a personalizm chrześcijański jest nurtem teistycznym i optymistycznym, który przypisuje człowiekowi nadrzędną rolę w historii i ekonomii.
- ważne jest wychowanie moralne, wychowanie do wyboru wartości , wychowanie do wolności i odpowiedzialności

14. ETYKA LIBERALIZMU I ORDOLIBERALIZMU
Liberalizm - Akcentuje znaczenie wolności i przejawia się w kilku płaszczyznach jednocześnie. Liberałowie uważają, że im pełniej będzie indywidualizowana wolność i przedsiębiorczość tym większa część społeczeństwa będzie szczęśliwa i zamożna. Stanem naturalnym dla człowieka jest aktywność, wynikająca z jego witalności i radości życia.
Ordoliberalizm - był próbą modyfikacji anglosaskiego klasycznego liberalizmu i przystosowania go do warunków i mentalności niemieckiej. Oznacza poszanowanie dla własności prywatnej i reguł gospodarki rynkowej łączono z katolicką nauką społeczną i konserwatyzmem obyczajowym. Idea ORDO ładu społecznego bazuje na wolności, sprawiedliwości społecznej, osobistej odpowiedzialności i solidarności. Kluczowe wartości to dobrobyt, bezpieczeństwo socjalne, sprawiedliwość. Ponadto inne założenia:
* gospodarka rynkowa jest uważana za właściwą
* funkcja regulacyjna państwa jest (np.: gwarancja stabilności pieniądza, swoboda zawierania umów), ale nie ma polegać na interwencjonizmie
* gospodarka ma służyć społeczeństwu, a nie odwrotnie

15. ETYKA KOMUNITARYZMU.
Wspólnota jest pierwotna w stosunku do jednostki i od niej ważniejsza. Preferuje współpracę, postawy prospołeczne, instytucjonalną i społeczną pomoc i wsparcie na rzecz osób i grup, które sobie gorzej radzą. Punktem wyjścia jest jednostka w szerszym społecznym kontekście. Komunitaryzm ma krytyczny stosunek do kapitalizmu. Tym niemniej ogranicza to wybitne jednostki i wymaga radykalnej redystrybucji, co ogranicza wzrost gospodarczy.

16. ETYKA SOCJALDEMOKRATYZMU:
- dobro społeczne jest najważniejsze ( ponadindywidualnie pojmowane) ważne są: warunki życia, ochrona zdrowia, opieka na starość, kształcenia, możliwości awansu, korzystanie z postępu cywilizacyjnego
- dobrobyt powinien być dostępny dla wszystkich, po równo
- minusy: bardziej dzieli niż wytwarza, hamuje pęd na rozwój, więcej obiecuje niż może dać,

17. ETYKA POSTMODERNIZMU
Postmodernizm - powstał pod koniec lat 60 XX w. Jest prądem zarówno intelektualnym jak i kulturowym wywierającym wpływ na etykę. Przedstawiciele: Foucault, Deluze, Porty. Cechy:
* pluralizm,
* wielkość i zmienność systemów wartości,
* duże znaczenie kultury (także organizacji),
* niechęć do zasad i reguł,
* niechęć do teorii i akademickiego nauczania,
* preferowanie etyki sytuacyjnej,
* katalizowana społecznie i indywidualnie płynność i zmienność wszystkiego,
* czasowość i prowizoryczność,
* częste odchodzenie od etyki powszechnej

18. ETYKA A PRAWO - PODOBIEŃSTWA I RÓŻNICE.
* prawo ma charakter powszechny, normy etyczne mogą być wspólne lub dotyczyć pewnych grup ludzi
* normy prawne oparte są na przepisach, a w etyce nie ma precyzyjnych przepisów
* prawo nie dotyczy rzeczy przyszłych, etyka zaś dotyczy też kształtowania przyszłości i jego skutków
* prawo w niewielkim stopniu dotyczy obyczajowości, a normy moralne tak
* w odniesieniu do niektórych zawodów normy prawne są niewystarczające
* prawo zakłada przedawnienie, zatarcie winy i kary, a osąd moralny działa bez względu na te czynniki
* etyka jest przed prawem: działania na pograniczu prawa są na ogół nieetyczne
* prawo jest egzekwowane, natomiast etyka nie
* naruszenie prawa jest najczęściej naruszeniem etyki/moralności (o ile prawo nie jest niemoralne i w innych ważnych przypadkach - kradzież chleba).

19. ETYKA BIZNESU I ZARZĄDZANIA A ZASADY WSPÓŁŻYCIA SPOŁECZNEGO
- zasady współżycia społecznego dotyczą poprawności sprawiedliwości i uczciwości z innymi osobami
- zasady współżycia społecznego nie są sankcjonowane ani egzekwowane. Badane są jednostkowe przez sąd w kontekście danej sprawy i okoliczności,
- zasady współżycia społecznego są silnie powiązane z moralnością
Etyka biznesu i zarządzania jest silnie powiązana z zasadami współżycia społecznego, odmienne jest jedyne pole obowiązujących zasad. Etyka biznesu i zarządzania porusza kwestie relacji, zachować z klientami, pracownikami, podwładnymi oraz przełożonymi. Zasady współżycia społecznego silnie regulują zachowania w biznesie i zarządzaniu.

20. ETYKA BIZNESU I ZARZĄDZANIA A ZWYCZAJE I OBYCZAJE.
Etyka biznesu i zarządzania jest w dużej części oparta na zwyczajach i obyczajach. Zwyczaje to wzorce zachowania lub działania, zaś obyczaje to społeczne normy i zwyczaje. Każdy kraj ma swoje własne zwyczaje i obyczaje, zatem pożądane zachowanie etycznych biznesmenów może oznaczać co innego w zależności od kraju/regionu. Tym niemniej można wyróżnić pewne ogólne przykłady zachowań wymaganych w biznesie i zarządzaniu: zawieranie i dotrzymywanie umów, uczciwe prowadzenie biznesu, szacunek dla klientów i partnerów biznesowych, wolna konkurencja, respektowanie prawa.

21. KOLIZJA NORM MORALNYCH - LOKALNYCH/GRUPOWYCH ORAZ UNIWERSALNYCH. PRZYKŁADY, WNIOSKI.
Przykłady zachowań przyjętych w niektórych kulturach, niezgodnych z uniwersalnymi normami: vendetta - krwawa zemsta za krzywdę wyrządzoną członkowi rodu, klanu na Korsyce i Sycylii,
porzucanie starszych, niepotrzebnych ludzi przez Eskimosów i górali z Podhala,
zabijanie dziewczynek tuż po urodzeniu w Chinach,
poślubianie 13-letnich dziewczynek przez Romów,
poligamia mormonów,
okrutne traktowanie psów na wsiach,
zabijanie córek i sióstr za seks przedmałżeński w krajach islamskich,
dobrowolne samospalenie wdów w Indiach,
normy zachowań ludzi honoru (mafia sycylijska, kalabryjska),
japońskie keiretsu (=praktyki monopolistyczne),
wysokie dodatki stażowe promujące wiek a nie efektywność pracy,
WNIOSKI: Nie można oceniać zachowań ludzi bez znajomości lokalnych norm moralnych. Nawet, jeśli zwyczaje lokalne są nieetyczne z punktu widzenia norm uniwersalnych, bardzo trudno jest je zmienić. Jest to także bardzo ważne w etyce biznesu - kontakty międzykulturowe wymagają przygotowania, tak aby nie obrazić nieświadomie drugiej strony.

22. SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTWA (SOP)
- odpowiedzialność przed społeczeństwem za to co społeczeństwo zrobiło a co zaniechało ( a nie powinno)
- ochrona i pomnażanie dobrobytu społecznego a także nie podejmowanie działań szkodliwych społecznie, nawet jeżeli przynoszą one wysokie korzyści
2 podejścia:
- pasywne - organizacja nie robi nic szkodliwego dla społeczeństwa ( nieuczciwe praktyki wobec klientów i kontrahentów, nieuczciwa konkurencja, praktyki monopolowe, naruszenie prawa i dobrych obyczajów wobec pracowników, praktyki nieuczciwe wobec skarbu Państwa, zatruwanie środowiska naturalnego)
- aktywne - zobowiązania do niwelowania negatywnych skutków społecznych oraz działania mające na celu niedopuszczenie do ich wystąpienia - formułowanie idei i wartości, wysoka jakość, kodeksy dobrych praktyk, niwelowanie nieprawidłowości, przeciwdziałanie zagrożeniom,

23. SOP - Model Before Profit Obligation

Model zakłada pierwszeństwo wartości moralnych przez innymi wartościami jak: zysk czy rozwój organizacji. Zysk osiągnięty z naruszeniem obowiązujących norm nie jest moralnie usprawiedliwiony. Odraczanie przez przedsiębiorcę norm prawnych i etycznych nie jest logiczne i moralne. Nie każdy nadaje się na przedsiębiorcę lub pracodawcę, nie każda organizacja nadaje się na przedsiębiorstwo, dążenie do zysku nie jest przesądzającym argumentem i wystarczającym uzasadnieniem. Ponadto nie każda branża powinna się szybko rozwijać.
Biznes społecznie odpowiedzialny to taki, który wspiera rozwój społeczny i znajduje się w harmonii z dobrem społeczeństwa.

24. KODEKSY ETYCZNE, KODEKSY DOBRYCH PRAKTYK - ISTOTA, KONTROWERSJE.
Kodeksy etyczne skłaniają przedstawicieli niektórych grup zawodowych (np. lekarzy) do przestrzegania znacznie bardziej rygorystycznych zasad moralnych, niż wymaga tego prawo ogólne. Jednakże każdy pracownik powinien być etyczny, działać w zgodzie z misją i strategią firmy, godnie ją reprezentować i dobrze postępować - wydawać by się zatem mogło, że ludzie sami z siebie powinni przestrzegać zasad moralnych. Tym niemniej kodeksy te wzmacniają świadomość ludzi wykonujących dany zawód dotyczącą konieczności zachowania etycznego, podkreślają istotność zawodu oraz umożliwiają wyciągnięcie konsekwencji w przypadku, gdy kodeks ten zostanie naruszony.

25. ETYCZNY PRZEDSIĘBIORCA:
- jest kompetentny
- jego działalność jest zgodna z normami społecznymi, przyczynia się dla dobra społeczeństwa
- reprezentuje aktywne podejście społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstwa - nie tylko nie robi nic szkodliwego ale również temu zapobiega,
- prowadzi etyczne praktyki z klientami ( wywiązuje się z umów, przedstawia jasne umowy, informuje klientów o prawach, brak pułapek, odpowiednie odsetki za opóźnienie w spłacie) pracownikami (zapewnianie godnych warunków pracy, płacy, rozwoju, płacenie odpraw, brak dyskryminacji, ingerencji w prywatność)
- formułowanie idei i wartości, wysoka jakość oferowanych produktów, kodeks dobrych praktyk, niwelowanie nieprawidłowości, przestrzeganie procedur itp.

26. ETYCZNY MENEDŻER
- kompetentny
- przestrzega uniwersalnych norm etycznych i wymaga przestrzegania ich przez innych
- promuje standardy etyczne wyższe od ogólnie przyjętych
- sprzeciwia się nieprawości, cynizmowi, oportunizmowi i niedogodnym praktykom w swoim środowisku
- umie odejść, gdy nie spełnia prawidłowo swoich zadań lub dać odpór presji na niewłaściwe działania

27. ETYCZNY PRACOWNIK
Etyczny pracownik to osoba, która w pierwszej kolejności dokładnie, rzetelnie i starannie wypełnia swoje obowiązki służbowe. Ponadto, powinna ona godnie reprezentować firmę na zewnątrz, dbać o reputację pracodawcy, nie narażać przedsiębiorstwa na dodatkowe koszty i starać się poprzez swoją pracę zwiększyć wartość firmy.

28 ASPEKTY ETYCZNE KARANIA PRACOWNIKÓW.
- Nadużywanie jest nieetyczne,
-lepiej zapobiegać niż karać
-większość błędów pracowników związana jest z nieodpowiednią postawa kierującego
- system ostrzeżeń
- kara ostateczna - zwolnienie, wcześniej okres naprawczy, konstruktywny feedback

29. DYSKRYMINOWANIE, LOBBING, MOLESTOWANIE SEKSUALNE JAK NARUSZENIE ZARÓWNO PRAWA, JAK I NORM ETYCZNYCH I DOBRYCH OBYCZAJÓW, POWINNOŚCI PRACODAWCY I PRACOWNIKÓW ZWIĄZANE Z PRZECIWDZIAŁANIEM.
Etyczne zasady w zarządzaniu kapitałem ludzkim wyglądają następująco:
* poszanowanie godności pracowników i ich praw
* przejrzystość zasad obowiązujących w organizacji
* zwalczanie nieuczciwości, mobbingu, molestowania seksualnego, „szklanego sufitu” (Problem "szklanego sufitu", czyli niewidzialnej bariery w awansowaniu i zatrudnianiu kobiet na najwyższych stanowiskach, nie wynika tylko z dyskryminacji. Jest on po części także rezultatem przekonań samych kobiet), szkodliwych gier organizacyjnych
* zwalczanie cynizmu, oportunizmu, bierności, lenistwa, chciwości itp.
* Kształtowanie wynagrodzeń z respektowaniem płacy godziwej
* Nie tworzenie zbędnych stanowisk kierowniczych

30. MANIFEST Z DAVOS (1973) I MINIMUM ETYKI BIZNESU Z CAUX (1994).
Manifest z Davos - opracowany w 1973 przez Trzecie Europejskie Sympozjum Zarządzania, oficjalnie zaprzeczył teorii wolności gospodarczej przez wskazanie „obowiązku służby społeczeństwu”. Był on niezwykle ważnym głosem w trwającej wtedy dyskusji nad zadaniami i celami, jakie powinny przyświecać firmom podejmującym działalność gospodarczą. Uczestnicy sympozjum przyjęli stanowisko odmienne od stanowiska zagorzałych obrońców gospodarki rynkowej. Według uczestników sympozjum zadaniem kierownictwa przedsiębiorstwa nie jest tylko i wyłącznie osiąganie zysku, ale swego rodzaju służba. Kierownictwo powinno służyć zarówno klientom, współpracownikom, kapitałodawcom, jak i całemu społeczeństwu, a także równoważyć rozbieżne interesy wymienionych grup. Według dokumentu kierownictwo zobowiązane jest: wobec klientów - "zadowalać ich potrzeby w możliwie najlepszy sposób", wobec współpracowników - "dbać o zapewnianie miejsc pracy" i "przyczyniać się do humanizacji pracy", wobec kapitałodawców - "zapewnić dywidendy", wobec społeczeństwa - "wykorzystać wiedzę i środki, jakie są mu powierzone dla dobra społeczeństwa" i "zapewnić przyszłym generacjom warte życia środowisko".

Minimum etyki biznesu z Caux - spotkanie przedstawicieli biznesu z Europy, Japonii i Stanów Zjednoczonych. W opublikowanym przez nich tekście idea służby wobec zostaje zastąpiona ideą odpowiedzialnością za. Inicjatywa miała być fundamentem dla rozwoju przyjaźni i współpracy w oparciu o wspólny szacunek dla najwyższych wartości moralnych, miała też przyczynić się do rozszerzenia zakresu odpowiedzialności jednostek i firm (odpowiedzialność nie tylko za podejmowane działania, ale także za przyszłość społeczeństw). Uczestnicy Okrągłego Stołu odwołali się do dwóch ideałów etycznych: japońskiego ideału kyosei, który nakazuje żyć i pracować dla wspólnego dobra, i europejskiej idei ludzkiej godności - uznającej nienaruszalność i wartość każdej osoby jako celu samego w sobie, a nie jedynie środka do realizacji celów innych osób. Proponowana przez uczestników Okrągłego Stołu wizja gospodarowania oparta jest na podstawach etycznych i charakteryzuje się odejściem od odpowiedzialności jedynie wobec akcjonariuszy na rzecz odpowiedzialności wobec interesariuszy (stakeholders), poszanowaniem dla reguł obowiązujących w kraju działania firmy, ale także uznaniem zasad uczciwej konkurencji i praw międzynarodowych, wsparciem dla wszechstronnej wymiany światowej, troską o środowisko naturalne, unikaniem działań nielegalnych.

31. EUROPEJSKA SIEĆ ETYKI BIZNESU (EBEN) I AUDYT ETYCZNY
The European Business Ethics Network EBEN, founded in 1987 as a non-profit association, is a cross-national network dedicated to the promotion of business ethics, broadly defined, in academia, business, public sector and civil society. Our mission is to promote ethics and excellence in businesses, to increase awareness about ethical challenges in the global marketplace and to enable dialogue on the role of business in society.
Audyt etyczny - cena stosowania zasad etycznych w organizacji, której celem jest wspomaganie kreacji klimatu etycznego firmy lub instytucji. Wynikiem audytu etycznego są rekomendacje mające na celu poprawę kultury organizacyjnej firmy/ instytucji, jej stosunków z otoczeniem, "czystości" prowadzonej przez nią działalności, przejrzystości i prawidłowości podejmowanych decyzji, komunikowanie otoczeniu wysokiej odpowiedzialności społecznej organizacji a także przeciwdziałanie korupcji.

32. PRAWA CZŁOWIEKA A PRAWA PRACOWNICZE
Prawa człowieka: Międzynarodowe Pakty Praw Człowieka, uchwalone w 1996 r. przez ONZ.
Karta Praw Człowieka składa się na:
1.Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych
2.Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych
Prawa pracowników:
Prawo do pracy, prawo do swobodnego wypowiadania się, prawo do wolności sumienia, prawo do wolnego zrzeszania się i do strajku, prawo do prywatności i normalnego życia rodzinnego, prawo do partycypacji, prawo do bezpieczeństwa i zdrowia, prawo do zadowolenia z pracy .

33. ETYKA W ZARZĄDZANIU ZASOBAMI LUDZKIMI - KLUCZOWE KWESTIE.
* poszanowanie godności pracowników i ich słusznych prawd
* przejrzystość zasad obowiązującyc w organizacji dot. Przyjmowania pracowników, alokacji kadr, zasad motywowania, wynagradzania i awansowania.
* kierowanie się obiektywnymi kryteriami, sprawiedliwość postępowania
* zwalczanie nieuczciwości, dyskryminacji, lobbingu, molestowania seksualnego, szklanego sufitu, szkodliwych gier organizacyjnych
* zwalczanie cynizmu, oportunizmu, bierności, lenistwa, chciwości, itp.
* kształtowanie wynagrodzeń z respektowaniem zasad płacy godziwej, z uwzględnieniem rodzaju pracy, trudności, jakości, wyników; równa płaca za równą płacę;
* nie tworzenie zbędnych stanowisk kierowniczych

34. BIZNES MEDYCZNY A ETYKA LEKARSKA - POLA KOLIZJI:
Głównym polem kolizji jest komercjalizacja medycyny. Traktowanie usług zdrowotnych jak każdego innego segmentu ma zracjonalizować koszty, zwiększyć zyski, optymalizować decyzję, wymuszać wyższa jakość, zwiększać dostęp do tych usług. Niestety przy tych założeniach lekarze przekształcają się w rolę urzedników, ekonomistów i biznesmenów. Jako coraz częściej właściciele szpitali, ośrodków mogą kierować się bardziej zyskami niż dobrem pacjenta. Zycie i zdrowie pacjenta nie powinno być traktowane jako towar, dostępny tylko dla tych, którzy maja pieniądze. Traktowanie pacjenta jako klienta jest nieetyczne. Komercjalizacja sprawia, że dobre są nie są dobro i zdrowie pacjenta ale również zyski.
Medycyna w Polsce stała się biznesem, biorą w nim udział zarówno jednostki prywatne jak również publiczne zajmujące się bezpośrednio leczeniem, ale również apteki, producenci sprzętu itp.

35. KOMERCJALIZACJA MEDYCYNY
Komercjalizacja medycyny jest najdalej posunięta w USA. Modele europejski i amerykański są wobec siebie w pewnej opozycji. W modelu europejskim komercjalizacja służby zdrowia jest mniejsza niż w modelu amerykańskim. Komercjalizacji sprzyja gwałtowny wzrost liczby i wartości środków technicznych, stosowanych w medycynie, rozwój specjalizacji, rozwój przemysłu farmaceutycznego i zwiększone koszty leczenia.
ZA: Traktowanie usług zdrowotnych jak każdego innego segmentu rynku ma zracjonalizować koszty i zwiększyć zyski, zoptymalizować decyzje, wymusić wyższą jakość usług medycznych poprzez konkurencję, zwiększyć dostęp do tych usług i zmniejszyć marnotrawstwo.
PRZECIW komercjalizacji: Życie i zdrowie ludzkie nie powinny być traktowane jak towar, dostępny tylko dla tych, którzy mają pieniądze. Traktowanie pacjenta jak klienta w supermarkecie jest nadmiernym uproszczeniem. Komercjalizacja sprawia, że nie tylko ważne jest dobro pacjenta, ale zyski z jego leczenia.

36. CZY MIAŁ RACJĘ MAREK AURELIUSZ MÓWIĄC, ŻE ŻYCIE TO BARDZIEJ SZTUKA WALKI, NIŻ SZTUKA TAŃCA?
W walce liczy się wynik, w tańcu zaś - sam taniec i przyjemność z niego czerpana. Ekonomia twierdzi, że konsumenci i producenci mają przeciwne cele - konsumenci maksymalizują swoją użyteczność, zaś producenci - maksymalizują zyski. Oczywistym jest, że nie da się maksymalnie uszczęśliwić obu stron - konsumenci najchętniej otrzymaliby dobra za darmo, producenci zaś - wyznaczyli b. wysoką cenę, aby jak najwięcej zarobić. Tym niemniej, skoro dochodzi do wymiany, skoro funkcjonuje rynek - te pozornie sprzeczne interesy można pogodzić. Wynika to z faktu, że tak jak w tańcu partnerzy muszą na sobie polegać i jedno bez drugiego nie zatańczy, tak samo i w przypadku rynków - konsumenci nie będą mogli konsumować, jeśli producenci nie wyprodukują, a ci drudzy nie sprzedadzą swoich dóbr, jeśli konsumenci nie zechcą ich kupić. Życie zatem ma w sobie i cechy sztuki walki, i sztuki tańca.

37. HIPERKONKURENCJA WG D'AVENIEGO
Celem stworzenie nie jest wygranie konkurencji ale zniszczenie przeciwnika. Rynek staje się polem bitwy, konkurenci są traktowani jako nieprzyjaciele, których trzeba pokonać lub unicestwić. Przykłady Honda - Yamaha w Japonii, rynek producentów samolotów w USA.
Z punktu widzenia przedsiębiorstw nieetyczne, z punktu widzenia klientów odp nie jest oczywista. Z jednej stroną sa oni pozbawiani możliwości obiektywnego oceniania produktów (czarny pr), z drugiej natomiast mają możliwość nabycia produktów po niższej cenie (efekt wojny cenowej między producentami)

38. AGRESYWNA SPRZEDAŻ
Opisywana jest przez Kotlera jako teoria agresywnej sprzedaży. Większość producentów wychodzi z założenia, że klienci będą kupować za mało jeśli rzecz pozostawi się tylko ich uznaniu. Trzeba więc uruchomić promocję i agresywną sprzedaż. Takie działania narażają klienta na zbędne koszty, powodują marnotrawstwo, a także narażają środowisko na przyspieszoną degradację.

39. DRASTYCZNA REKLAMA - CZYM JEST I CO O TYM SĄDZĘ.
Drastyczna reklama to taka, która wywołuje w odbiorcy bardzo silne emocje - takie jak lęk, przerażenie, zniesmaczenie, poprzez wykorzystanie seksu, przemocy, okrucieństwa czy skojarzeń religijnych. Często jest ona połączona z naruszaniem tabu.
chyba wszyscy wiemy, co o niej sądzimy, więc powstrzymam się przed opisywaniem mojego zdania :D

40. ETYCZNE POWINNOŚCI MEDIÓW (moje wywody, w slajdach jest reklama a to zdecydowanie coś innego, przynajmniej wg mnie)
- podawanie wyłącznie prawdy, rzetelne informacje służenie człowiekowi i dobru wspólnemu
- niezależność ( od polityki, poglądów dziennikarzy, właściciela mediów)
- media powinny być pluralistyczne (gwarantuje niezależność) i tolerancyjne (przedstawianie informacji niezależnie od poglądów)
- w miarę możliwości brak opiniotwórczości
- brak dyskryminowania kogokolwiek, czegokolwiek

41. KONTROWERSYJNY BIZNES: HANDEL BRONIĄ
Eksport i import broni, sprzętu wojskowego, części zamiennych, technologii wojskowej. Od konwencji Ligi Narodów w 1925 istnieje nadzór nad międzynarodowym handlem bronią, amunicją, sprzętem wojskowym. Obecnie, zgodnie z obowiązującym prawem, handel bronią może dotyczyć tylko broni konwencjonalnej, jako że umowa o nieproliferacji broni jądrowej z 1968 wykluczyła z handlu broń masowej zagłady, broń biologiczną i broń chemiczną.
Praktyka odbiega od prawa, ponieważ handel bronią przynosi wyjątkowo duże i stałe zyski. Eksport materiałów rozszczepialnych i technologii do produkcji broni jądrowej powiększył grupę dysponującą faktycznie lub potencjalnie bronią masowej zagłady.

42. KONTROWERSYJNY BIZNES: PRODUKCJA I SPRZEDAŻ ALKOHOLU
Alkohol jest niewątpliwie rodzajem używek. Podobnie jak kawa, herbata, słodycze, papierosy czy narkotyki. To jednak nie przesądza jeszcze o tym, czy jego produkcja jest etyczna, czy też nie. Alkohol, w większości przypadków, ma cieszyć podniebienia, smakować i pozwalać korzystać z życia. Dopóki jest on rozsądnie wykorzystywany przez ludzi, dopóty produkcja i sprzedaż alkoholu nie jest niczym nieetycznym. Tym niemniej wielu ludzi nie ma umiaru w spożywaniu alkoholu - w konsekwencji państwo zabrania np. sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim i nietrzeźwym, a także narzuca wysokie podatki na ten rodzaj produkcji. Gdyby obowiązywały odpowiednie normy moralne, zwyczaje i obyczaje, alkohol mógłby być zwyczajnym dobrem - np. we Włoszech czy Francji wino pija się do obiadu, dając je rozcieńczone nawet osobom niepełnoletnim. Tak więc alkohol nie stanowi zagrożenia dla moralności - to raczej zbyt łagodna moralność prowadzi do nadużywania alkoholu.

43. KONTROWERSYJNY BIZNES: PORNOGRAFIA, PROSTYTUCJA
Biznes zdecydowanie nieetyczny. Źródła dochodu z pornografii i prostytucji są uzyskiwane kosztem naruszenia dóbr osobistych osób biorących w nim udział. Pornografia i prostytucja jako praktyki niedopuszczane społecznie są źródłem zgorszenia społecznego.

44. ETYCZNA KONKURENCYJNOŚĆ I KONKUROWANIE
Będąc podmiotem działań konkurencyjnych, dążymy do realizacji celów, poprzez maksymalizację swoich korzyści a co za tym idzie minimalizujemy efekty naszych konkurentów. Sam fakt konkurowania pomiędzy uczestnikami działań rynkowych nie jest zły, gdyż wynika to ze swoistej natury ludzkiej, która dąży do zaspokojenia w pierwszej kolejności swoich potrzeb i potrzeb swoich najbliższych.
Konkurencja ma miejsce nie tylko pomiędzy potencjalnymi rywalami na rynku, ale również wewnątrz ich własnych struktur. Mam na myśli pracowników różnych szczebli w firmie.
Nie zawsze etyka i konkurencja idą w parze.

45. LOBBING - ASPEKTY ETYCZNE.
Powszechnie lobbingiem nazywa się wywieranie wpływu przez zawodowych rzeczników interesów (lobbistów, lobbystów) na władze publiczne. Sama definicja jest zatem neutralna pod względem etycznym - każdy ma prawo do wyrażania swoich poglądów i przekonywania do nich innych ludzi. Pozytywny lobbing, nakłaniający władze publiczne do podjęcia kroków mających na celu np. zwiększenie swobody gospodarczej w danym kraju, jest zjawiskiem pożądanym - kształtuje on odpowiednie regulacje w państwie. Tym niemniej, w skrajnym przypadku, lobbing może być uznany za zjawisko niemoralne - w przypadku, gdy lobbiści przedkładają interes pewnej grupy społecznej nad interes całego społeczeństwa, skłaniając w ten sposób władze do podejmowania nieodpowiednich decyzji i tworzenia niesprawiedliwych regulacji.

46. CZY CEL MOŻE UŚWIĘCAĆ ŚRODKI?
Stwierdzenie, że cel uświęca środki może doprowadzić do nieetycznych zachowań. Stosowanie tej metody może doprowadzić do głębokiego relatywizmu, co jest dobra dla nas, co jest dobre dla społeczeństwa? Czy osiągając korzyści kosztem społeczeństwa jesteśmy nieetyczni? Ale przecież osiągamy swoje cele korzyści.
Największe pole bitwy - marketing agresywny - brutalne teorie marketingowe z brakiem respektowania dobrych obyczajów i uczciwości ( odpowiedzialni są praktycy ale również szkoły promujące takie typy zachowania - KOTLER).
Funkcja marketingu? Zauważenie potrzeb klienta i dostarczenie mu produktu, a może kreowanie potrzeb na produkt, a może agresywne wmówienie, że nie możemy bez czegoś żyć? => Na moje kiedyś to się skończy a nawet już się kończy=> nadzieja w erze prosumentów.

47. DLACZEGO WARTO BYĆ ETYCZNYM PRZEDSIĘBIORCĄ
Etyczna postawa kreuje pozytywny wizerunek przedsiębiorstwa
Brak konfliktów między pracownikami, partnerskie relacje w miejscu pracy oraz partnerami biznesowymi
Wiarygodność słowa, ceniona przez pracowników oraz inne podmioty współpracujące
Mocne filary przedsiębiorstwa rokują lepszy dalszy rozwój
Unikanie kar, wynikających z nieprzestrzegania zasad etycznych
Bezcenna - dobra opinia na temat przedsiębiorstwa

48. DLACZEGO WARTO BYĆ ETYCZNYM MENEDŻEREM?
Warto, ponieważ jest to w zgodzie z naszą własną, wewnętrzną moralnością, prowadzi do zdrowych relacji w miejscu pracy, ułatwia kontakty międzyludzkie i sprawia, że taki menedżer zyskuje uznanie i szacunek. Dzięki temu postępuje zgodnie z tym, co uważa za najlepsze dla przedsiębiorstwa, budując jednocześnie jego i swoją pozycję.

49 DLACZEGO WARTO BYĆ ETYCZNYM PRACOWNIKIEM?
- mamy większe możliwości na bycie docenionym, utrzymujemy lepsze relacje z przełożonymi, współpracownikami, mamy możliwość nawiązania efektywnych, długich relacji biznesowych
- bardziej rozwijamy się korzystając z wszelkich zasobów
- budujemy swoją ocenę w oczach innych
A tak naprawdę NIE WARTO! dostajemy cały czas po dupie, mało zarabiamy, i tak nas wykpią z roboty bo białej owcy w czarnym stadzie nikt nie zdzierży.

50. DLACZEGO BIZNES POWINIEN BYĆ ETYCZNY?
Biznes zgodny z prawem i zasadami postępowania ma większe szanse na przetrwanie na konkurencyjnym rynku, a także na rozwój i poszerzanie swojej działalności
Jest szansą osobistego rozwoju nie tylko skierowanego na Zyk
Dobra reputacja i pozycja firmy na rynku

12

---