1. Pojęcia podstawowe

1. Obiekt

Dowolny byt materialny/abstrakcyjny.

O(A₁, A₂, …, A_n, …) - opis obiektu (w nawiasie zbiór atrybutów)

o(a₁, a₂, …, a_n, …) - konkretny obiekt (w nawiasie wartości atrybutów)

2. Zdarzenie

3. Wiadomość

Przekaz od nadawcy do odbiorcy.

Wiadomości przenoszą wartości

wiadomość

N O

kanał (nośnik, kodowanie, …)

4. Kodowanie

Przekształcenie, które obiektom jednego zbioru przyporządkowuje obiekty drugiego zbioru (np. pracownik symbol ewidencyjny).

Funkcja wzajemnie jednoznaczna.

5. Dane

Wiadomości zakodowane, sformalizowane w pewien sposób.

Możliwe jest dalsze ich przetwarzanie.

6. Informacja

Treść wiadomości, która u odbiorcy powoduje zmniejszenie stanu niewiedzy, niepewności, nieokreśloności.

Aby doszło do zrozumienia, nadawca i odbiorca muszą posiadać pewną wiedzę aprioryczną.

Dokonując redukcji wiadomości do danych powinno się pominąć mało ważne informacje.

7. Wiedza

Zgromadzone wiadomości (aprioryczne).

8. System

Całość złożona ze współdziałających części składowych.

Powiązania części składowych określają strukturę systemu.

Jest to niepusty zbiór obiektów powiązanych ze sobą S=<O, R, O ∧ R F_S/C_S, E_S>
O - obiekty, R - relacje, F_S - funkcja systemu, C_S - cel systemu, E_S - efekt synergiczny

9. Proces

Celowy ciąg przekształceń (pewnego medium) od stanu wejściowego do stanu wyjściowego.

10. Sterowanie

Takie oddziaływanie na proces, aby uzyskać jego pożądany przebieg.

Musi istnieć model procesu, aby było efektywne.

Muszą zachodzić jakieś interakcje.

11. System informacyjny

Ogólny system przepływu wiadomości od miejsca powstawania, poprzez punkty gromadzenia, przekształcania, przechowywania, przesyłania, aż do punktów efektywnego przeznaczenia wiadomości.

12. System przetwarzania danych

Część systemu informacyjnego, w której wiadomości występują w postaci danych.

13. System informatyczny

Część systemu informacyjnego (lub przetwarzania danych - nie jestem pewien), która jest realizowana w systemie komputerowym, sieci komputerowej i innym środowisku technicznym o tej naturze.

14. Informatyka

Dziedzina nauki, techniki i działalności praktycznej zajmująca się środkami technicznymi, metodami i systemami do automatycznego zbierania, gromadzenia, przetwarzania i udostępniania danych.

15. Logistyka

Logistyka jest terminem opisującym proces planowania, realizowania i kontrolowania sprawnego i efektywnego ekonomicznie przepływu surowców, materiałów, wyrobów gotowych oraz odpowiedniej informacji z punktu pochodzenia do punktu konsumpcji w celu zaspokojenia wymagań klienta. Działania logistyczne mogą obejmować (choć nie muszą się do nich ograniczać): obsługę klienta, prognozowanie popytu, przepływ informacji, kontrolę zapasów, czynności manipulacyjne, realizowanie zamówień, czynności reparacyjne i zaopatrywanie w części, lokalizację zakładów produkcyjnych i składów, procesy zaopatrzeniowe, pakowanie, obsługę zwrotów, gospodarowanie odpadami, transport i składowanie.

Uproszczoną definicję przedstawia reguła "7R" (ang.) - right product, right quantity, right value, right place, right time, right customer, right price (pol. zapewnienie dostępności właściwego produktu we właściwej ilości, we właściwym czasie, właściwej jakości, właściwym miejscu, właściwemu klientowi we właściwej cenie).

W ramach przedsiębiorstwa mówi się o systemie logistycznym.

16. System logistyczny

System logistyczny to celowo zorganizowany i połączony zespół takich elementów (podsystemów) jak: produkcja, transport, magazynowanie, odbiorca - wraz z relacjami między nimi oraz ich własnościami, warunkującymi przepływ strumieni towarów, środków finansowych i informacji.

Wg E. Gołembskiej system logistyczny zdefiniować można ze względu na:

• relacje pomiędzy elementami systemu:

System logistyczny to zbiór takich podsystemów, jak: zaopatrzenie, produkcja, transport i magazynowanie, zbyt, wraz z relacjami pomiędzy podsystemami i między ich własnościami, ze stałą dążnością do wzrostu stopnia zorganizowania systemu.

• dynamikę systemu logistycznego oraz przepływy w nim:

System logistyczny to celowo zorganizowany i połączony w obrębie określonego układu gospodarczego fizyczny przepływ strumieni towarów, któremu towarzyszy przepływ środków fizycznych i informacji

System logistyczny można rozpatrywać wyróżniając w nim trzy płaszczyzny (trzy struktury):

• przestrzenną - akcentowaną w definicji poprzez połączenie elementów systemu i przepływ strumieni towarów,

• organizacyjną - definicja mówi o zorganizowaniu elementów systemu,

• informacyjną - w definicji przejawia się w postaci przepływu strumieni finansowych i informacji.

Na każdej z płaszczyzn występują przepływy oraz relacje pomiędzy elementami odpowiadających im struktur. Płaszczyzny te są ze sobą silnie powiązane i razem tworzą spójną całość opisującą wielowymiarowość systemu logistycznego. Dotyczy to w równej mierze systemów w skali makro jak i systemów logistycznych poszczególnych przedsiębiorstw.

2. Zarządzanie

1. Organizacja (model Leavitt'a)

Organizacja jest systemem, jej charakterystyczne właściwości wynikają z cech elementów wchodzących do organizacji i ich wzajemnych powiązań. Należą tutaj podsystemy: ludzie, zadania, technologia i struktury.

Ludzie

Ludzie to członkowie organizacji wraz z ich kwalifikacjami (wiedzą i umiejętnościami), hierarchią wartości, postawami i motywacjami do działań, aspiracjami, celami osobistymi i stosunkami międzyludzkimi. Ludzie pozostają względem siebie w relacjach wynikających z zadań organizacji. Stanowią oni podsystem społeczny organizacji.

Zadania

Członkowie organizacji formułują i realizują zadania, które są reprezentowane przez kategorie celów i stanowią główną pozycję w modelu organizacji. Kategorie celu są określane ze względu na ich charakter, sposób określania, kryteria osiągalności przyszłych pożądanych stanów lub wyników działania organizacji oraz czasu ich zaistnienia. Kategorie celów organizacji są pochodnymi celów indywidualnych i zachowań jej uczestników.

Technologia

Technologia jest rozumiana jako zbiór sposobów osiągania celów (wypełniania funkcji) i realizowania zadań organizacji. Te elementy organizacji są traktowane jako podsystem techniczny organizacji.

Struktura

Struktura najogólniej jest właściwością zbioru obiektów. Podsystem ten w organizacji (według modelu Leavitta) reprezentuje właściwości strukturalne zbiorów wszystkich jej elementów, w tym ludzi, zadań, środków technicznych, wiedzy i innych, w aspekcie istotnych atrybutów. Należą tutaj między innymi struktura organizacyjna, funkcjonalna, przestrzenna, informacyjna, techniczna, zadaniowa, czasowa i inne. Struktura jest relacją definiowaną jako podzbiór iloczynu kartezjańskiego obiektów, które opisuje.

2. Zarządzanie (model)

Proces zarządzania można określić jako ciąg następujących po sobie, często współzależnych działań , mających na celu takie oddziaływanie na system wykonawczy, które zapewnia realizację wyznaczonego zadania (kategorii celów). Podstawowe rodzaje tych działań, określane też jako funkcje zarządzania, to: planowanie, organizowanie, motywowanie i kontrolowanie.

3. System zarządzania

System zarządzania przedsiębiorstwem jest, w dużym uproszczeniu, zbiorem obiektów w dziedzinach działalności (ludzie, budynki, budowle, maszyny, urządzenia, narzędzia, materiały itp.) i procesów (materialnych, energetycznych i informacyjnych) zgrupowanych w jakieś przestrzeni i funkcjonujących w jakimś czasie dla wypełniania misji przedsiębiorstwa. Istotną cechą każdego systemu, wynikającą z definicji, są wzajemne powiązania (materialne, energetyczne, informacyjne) tworzących go elementów

4. Ogólna struktura systemu informacyjnego zarządzania na przykładzie przedsiębiorstwa (podać dziedziny problemowe zarządzania).

Dziedziny problemowe zarządzania:

A Działalność podstawowa i pomocnicza w tym agendy:

- techniczne przygotowanie działalności (TPP),

- wszystkie typy i fazy planowania działalności, przygotowania, ewidencji i kontroli realizacji działalności (PP, Planowanie potrzeb asortymentowych PPA).

B Zarządzanie czynnikami działań w tym agendy:

- zarządzanie kadrami (KAdry),

- planowanie zatrudnienia i funduszy płac (ZATrudnienie),

- ewidencja czasu pracy i obliczanie wynagrodzeń (PŁace),

- zaopatrzenie i gospodarka materiałami/zapasami (ZAM, GM),

- gospodarka majątkiem trwałym (ST),

- gospodarka wyposażeniem (PN),

- gospodarka wyrobami gotowymi (GW-obsługa dyspozycji, sprzedaży, serwisu),

- gospodarka narzędziowa (GN),

- gospodarka transportowa (TR),

- gospodarka finansowa (GF),

- gospodarka energetyczna (GE) itp.

C Zarządzanie utrzymaniem czynników działań w tym agendy:

- obsługa socjalna (OS ochrona zdrowia, BHP, itp.),

- gospodarka remontowa (GR),

- inwestycje (INW) itp.

D Ewidencja i rozliczenie zużycia czynników działań agenda:

Ewidencja księgowa i rozliczenie zużycia wszystkich składników majątkowych w tym subagendy

- majątek trwały,

- środki pieniężne,

- rozrachunki,

- materiały i towary,

- koszty w układzie rodzajowym,

- koszty według typów działalności,

- produkty,

- przychody oraz podatki i dotacje,

- kapitały i fundusze oraz rezerwy,

określane ogólnym hasłem (FK/ KO/RA).

5. Objaśnić istotę funkcji zarządzania i funkcji rzeczowych przedsiębiorstwa.

Procesy w organizacji można przedstawić w perspektywie funkcji zarządzania i funkcji rzeczowych organizacji. Oznacza to, iż w dziedzinach problemowych systemu informacyjnego zarządzania, wyznaczonych przez odpowiadające im funkcje rzeczowe organizacji, realizowane są funkcje planowania, organizowania, motywowania i kontrolowania.

funkcje zarządzania:

- planowanie działań. Wynikiem ich jest wzorzec (model) działań organizacji w określonym przedziale czasu.

- organizowanie jest działaniem zmierzającym do powstania organizacji rozumianej jako dynamiczny system nośników działań (jednostek wykonawczych), złożony z ludzi i rzeczy, umożliwiający realizację zaplanowanych kategorii celów.

- motywowanie to oglnie dziaania zmierzające do zapewnienia zgodności zachowań pracowników (społecznych nośników działań) z przyjtymi wzorcami.

- kontrolowanie to śledzenie realizacji zadań. Kontrolowanie stanowi końcowy element w sekwencji funkcji zarządzania i obejmuje rejestrację stanów początkowych, podanych i osiągniętych wyników działań cznie z pewnymi elementami analizy.Na podstawie wyników kontroli rozstrzyga się, czy odchylenia realizacji od planu mogą być usunięte środkami działań będących w repertuarze danej jednostki zadaniowej podsystemu zarzdzania (poziom i zakres kompetencji), czy też niezbędna jest ingerencja (działalność koordynacyjna) jednostki nadrzędnej. Wyniki kontroli są punktem wyjścia do opracowania nowego planu i zainicjowania nowego cyklu procesu zarządzania. Planowanie i kontrolę określa się jako funkcje bliźniacze. Planowanie jest procesem zorientowanym ku przyszłości natomiast kontrola jest zorientowana na zdarzenia z przeszłości.

Oprócz funkcji, określanych jako główne funkcje zarządzania, wyróżnia się funkcje rzeczowe organizacji. Z funkcjami rzeczowymi związane są określone obszary dziedzinowe zarządzania. Wyróżniono cztery grupy funkcji rzeczowych: działalność podstawową, określaną też jako obszar strategiczny organizacji, gospodarowanie czynnikami działań (zasobami), utrzymywanie czynników działań oraz ewidencję i rozliczanie stanu oraz zużycia czynników działań.

3. Typologia informatycznych systemów zarządzania.

1. Wyjaśnić istotę i cel typologii.

Z powodu ogólnej „nieostrości” wielu kryteriów trudno jest stosować klasyfikację jako metodę badań systemów informatycznych zarządzania. Z tego względu preferowana jest typologia jako ogólniejsze podejście badawcze.

Przez typologię zbioru Z obiektów rozumie się jego rozbicie, według kryteriów kr, na możliwe podzbiory - typy (rodzinę podzbiorów) {Z1, Z2, Z3, …, Zn}. Możemy to zapisać, że jeżeli:

Zbiór typów stanowi przestrzeń danej typologii. Stosowanie różnych kryteriów typologii, zarówno prostych, jak i złożonych, w odniesieniu do tego samego zbioru generuje zbiór przestrzeni. Do produktów powstałych w wyniku takiego postępowania stosuje się typowe operacje rachunku zbiorów. Operacjom takim mogą być również poddane przestrzenie typologii różnych zbiorów.

2. Przedstawić ogólną typologię systemów informatycznych według kryteriów: problemy zastosowań informatyki, miejsce użytkownika w hierarchii organów zarządzania w państwie, funkcje zarządzania (mapa systemów).

3. Przedstawić koncepcję krajowego systemu informacyjnego.

4. Objaśnić istotę integracji systemów informacyjnych zarządzania.

1. Przedstawić typologię systemów informatycznych zarządzania przedsiębiorstwem według kryterium: zasięg dziedzinowy.

Zasięg systemów jest definiowany ze względu na zakres obsługiwanych obszarów dziedzinowych zarządzania. Zasięg może być różny. Wedle tego kryterium można wyróżnić systemy cząstkowe (odcinkowe), jednodziedzinowe i wielodziedzinowe.

5. Przedstawić bliżej istotę wielodziedzinowych bazowych i kompleksowych systemów informatycznych do wspomagania zarządzania.

System wielodziedzinowy obsługuje w sposób zintegrowany zadania, z co najmniej dwóch różnych dziedzin przedmiotowych.

System bazowy to system wielodziedzinowy, który obsługuje funkcje podstawowe (bazowe), należące do domen strategicznych organizacji, oraz wybrane inne dziedziny. Rodzaj dziedzin zależy od charakteru, np. branżowego, organizacji gospodarczej, dla której przeznaczony jest system.

Systemy kompleksowo zintegrowane (kompleksowe). W systemach tego typu połączone zostały zastosowania informatyki w obszarze komputerowo wspomaganego technicznego przygotowania produkcji oraz bezpośredniego, automatycznego sterowania przebiegiem procesów produkcyjnych z procesami zarządzania działalnością całej organizacji.

6. Przedstawić generacje technologiczne systemów informatycznych.

7. Przedstawić generacje organizacyjne systemów informatycznych

8. Objaśnić bliżej typologię systemów informatycznych według kryterium: zakres wspomagania funkcji zarządzania.

Na podstawie przeglądu funkcji zarządzania można sformułować wniosek, że najbardziej podatną na informatyzację w ujęciu systemowym jest funkcja kontroli. Procesy informacyjne realizowane w ramach tej funkcji, z racji nadzoru są sformalizowane, ustrukturalizowane i stypizowane w stopniu umożliwiającym ich powszechną informatyzację.

Dane wynikowe uzyskane w kontroli są wykorzystywane w realizacji funkcji motywowania oraz w funkcjach planowania i organizowania. Funkcja organizowania jest komputeryzowana głównie poza systemem informatycznym zarządzania.

W ramach realizacji funkcji organizowania komputeryzowane są procesy projektowania zakładów produkcyjnych, konstrukcji wyrobów, technologii ich wykonania, wyposażenia technicznego zakładów produkcyjnych, przestrzennego rozmieszczenia stanowisk produkcyjnych, organizacji transportu wewnętrznego, struktur organizacyjnych, organizowanie procesów produkcyjnych itp.

Ze względu na zakres wspomagania realizacji faz procesu decyzyjnego (funkcji zarządzania) wyróżnia się systemy ewidencyjno-sprawozdawcze (SES), systemy informowania kierownictwa (SIK), systemy wspomagania decyzji (SWD) oraz systemy z bazą wiedzy (SBW). Systemy te powstawały w takiej kolejności i cechuje je rosnący zakres obsługiwanych funkcji kontroli i planowania

2. Opisać bliżej systemy typu SES, SIK, SWD, SBW.

Ze względu na zakres wspomagania realizacji funkcji zarządzania wyróżnia się systemy ewidencyjno-sprawozdawcze (SES), systemy informowania kierownictwa (SIK), systemy wspomagania decyzji (SWD) oraz systemy z bazą wiedzy (SBW). Systemy te powstawały w takiej kolejności i cechuje je rosnący zakres obsługiwanych funkcji zarządzania.

Systemy ewidencyjno-sprawozdawcze (SES):

Systemy historycznie najwcześniejsze. Wyspecjalizowane przede wszystkim w obsłudze ewidencji i elementarnej obróbce danych. Rezultatami działania tych systemów były zbiory danych wynikowych, głównie w postaci tabulogramów o stałej strukturze i ustalonym zakresie. Dane źródłowe wprowadzane były do systemu cyfrowego za pośrednictwem nośników papierowych; nośniki ich pamięci zewnętrznej to karty i taśmy papierowe.

Systemy te były bardzo uciążliwe w eksploatacji. Cykle realizacji zadania obliczeniowego i cykle przygotowania nowego wydawnictwa czy rozszerzenia systemu o dodatkowe funkcje były tak długie, że praktycznie systemy te nie mogły zaspokoić rosnących potrzeb użytkowników.

Systemy Informowania kierownictwa (SIK):

Systemy tego typu dziedziczą wszystkie właściwości funkcjonalne systemów ewidencyjnych. Są one tworzone na bazie systemów ewidencyjno-sprawozdawczych, z wykorzystaniem tworzonych tam i utrzymywanych zbiorów danych. Systemy są wyposażone w przyjazny dla użytkowników interfejs i język umożliwiający wyszukiwanie i generowanie zbiorów danych wynikowych o swobodnie definiowanej strukturze i zakresie.

Zakres danych jest określany poprzez kryteria wyszukiwania, które wprowadzane są do systemu przy użyciu procedur tworzonych w języku użytkownika. Systemy tego typu, przynajmniej moduły obsługujące funkcje wyszukiwania, są eksploatowane w trybie interakcyjnym.

Systemy wspomagania decyzji (SWD):

System typu SWD cechuje wydzielenie bazy procedur (modeli) decyzyjnych z oprogramowania użytkowego, możliwość symulowania różnych sytuacji decyzyjnych (różnych od sytuacji rzeczywistych zidentyfikowanych w bazie danych ewidencyjnych systemu), możliwość analizowania (śledzenia) przez użytkownika procesu wyboru modeli i generowania, w tym oceny, projektów decyzji oraz generowania przez system objaśnień i uzasadnień realizowanego procesu obliczeniowego. Użytkownik ma możliwość dialogowej (krokowej) pracy z systemem, akceptując lub wprowadzając wielkości stałe i zmienne modeli, a także określania grupy procesów realizowanych w pełni autonomicznie przez system oraz tych, co do których wymagane są ingerencje użytkownika o różnych stopniach szczegółowości.

W rozwiniętej formie systemy tego typu są zdolne realizować procesy generowania wariantów decyzji, gdy dane wejściowe są niekompletne oraz mają charakter przybliżony. Współpraca użytkownika z systemem przebiega głównie w trybie interakcyjnym. Wybór strategii osiągania celów przez system dokonywany jest na ogół przez użytkowników.

Systemy z bazą wiedzy (SWB):

Systemy tego typu realizują ideę sztucznej inteligencji. Rozstrzygającymi kryteriami zaliczenia systemu do typu SBW są cechy strukturalne, technologiczne i funkcjonalne. Podobnie jak systemy typu SWD, systemy te są zorientowane na wspomaganie użytkownika w zakresie realizacji procesów decyzyjnych. Mają wszystkie właściwości funkcjonalne takich systemów. Ponadto zdolne są do rozwiązywania problemów niezupełnie ustrukturyzowanych lub nieustrukturyzowanych, a więc sytuacji poznawczych, w których decydent (system) może mieć pełną wiedzę o każdym elemencie sytuacji poznawczej lub wiedzę częściową, aż do stanu zupełnego braku wiedzy o atrybutach sytuacji decyzyjnej.

(? strukturalne)

W systemach tego typu można wyróżnić bazę wiedzy, mechanizmy albo reguły wnioskowania oraz interfejs użytkownika z systemem.

(? technologiczne)

- Bardzo ważną cechą systemu jest jego zdolność „przyswajania” wiedzy.

- Nowymi elementami, ze względu na ich możliwości w stosunku do systemów poprzednich generacji, są mechanizmy wnioskowania. Dotyczy to nie tylko problemów, które nie są dobrze strukturalizowane, ale także bardzo finezyjnych metod, właściwych intelektowi ludzkiemu, jak wnioskowanie przez analogię, asocjacje lub też wnioskowanie z wykorzystaniem metafor.

- Istotną cechą jest też stosowanie reguł decyzyjnych (reguł wnioskowania) - heurystyk, prowadzących do ograniczenia obszaru rozwiązań danych sytuacji problemowych.

(funkcjonalne)

W sensie funkcjonalnym system powinien być zdolny do gromadzenia wiedzy, rozpoznawania sytuacji problemowej, przetwarzania wiedzy i rozwiązywania problemów, przekazywania rozwiązań użytkownikowi, objaśniania wyników i sposobów ich uzyskania (rekonstrukcja ścieżek wnioskowania), udzielania pomocy w korzystaniu z wyników i ich uzupełnianiu.

5. Standardy APICS

1. Przedstawić bliżej stowarzyszenie APICS.

2. Objaśnić istotę metody MRP.

3. Przedstawić podstawowe modele systemów informatycznych według zaleceń APICS.

Objaśnienie oznaczeń:

1. IC - tradycyjne metody sterowania zapasami (Traditional Methods OF INVENTORY CONTROL).

2. MRP I - planowanie potrzeb materiałowych (MATERIAL REQUIREMENT PLANNING).

3. CL-MRP - planowanie potrzeb materiałowych i zdolności produkcyjnej w zamkniętej pętli sterowania (CLOSED LOOP CONTROL).

4. MRP II - planowanie zasobów rzeczowych do wytwarzania - (MANUFACTURING RESOURCE PLANNING).

5. MRP II+ - planowanie zasobów rzeczowych i finansowych do wytwarzania.

6. ERP I i ERP II - Planowanie zasobów przedsiębiorstwa.

7. DEM - dynamiczne modelowanie organizacji (DYNAMIC ENTERPRISE MODELLING).

8. SOW - systemy informatyczne do zarządzania organizacjami wirtualnymi.

Środowiska realizacji procesów:

CIM - Computer Integrated Manufacturing - komputerowo zintegrowane wytwarzanie

CIE - Computer Integrated Environment - komputerowo zintegrowane środowisko CIB - Computer Integrated Business - komputerowo zintegrowane przedsięwzięcia (nawet globalnie) D. Opisać bliżej (w tym przedstawić model graficzny) typ MRP.

Podsystem INV realizuje funkcje wspomagane w systemach typu IC. Ewidencja strumieni zasobów obejmuje (Landvater, Gray 1989a, s. 111):

- rejestrowanie transakcji realizowanych m.in. w magazynach: przyjęć, branżo-wych, wydziałowych, półfabrykatów, wyrobów gotowych, kompletacji i wydań oraz innych miejscach wyróżnionych w organizacji,

- rejestrowanie zapotrzebowań i rezerwację zasobów na zlecenia produkcyjne i sprzedaży,

- identyfikowanie i śledzenie przepływu pozycji ewidencyjnych (jednostek i par-tii: surowców, półfabrykatów, wyrobów gotowych) odpowiednio do wymagań systemów zapewnienia jakości,

- obliczanie stanów zapasów i ich zużycia w różnych przekrojach,

- obsługa inwentaryzacji.

W BOM modelu MRP I tworzone są zbiory danych: KARTOTEKA RODZAJOWA¹⁰ (K-Rodz) i KARTOTEKA STRUKTURALNA (K-Struk), które opisują wyroby.

W kartotece rodzajowej przedstawione są przedmioty: materiały, części, podze-społy (o różnych stopniach złożenia), zespoły i wyroby gotowe.

Minimalny zakres danych w zapisie (rekordzie) kartoteki to:

Z kartoteki tej są generowane - w zależności od przyjętego sposobu identyfikacji przedmiotów i uporządkowania - odpowiednie katalogi i skorowidze przedmiotów.

W kartotece strukturalnej przedstawiona jest struktura (specyfikacja składników) przedmiotów złożonych powstających w procesie montażu oraz surowce, z jakich wytwarzane są przedmioty proste (niepowstające w procesie montażu). Jest wiele sposobów zapisu struktury. Najprostszy to zapis zgodny z definicją struktury, będący zbiorem relacji elementarnych struktury. Minimalny zestaw danych w kartotece struk-turalnej może być następujący:

W systemach funkcjonujących według modelu MRP I kartoteka strukturalna po-zwalała na rozwinięcia jednopoziomowe.

Centralną rolę w systemach tego typu pełnił podsystem MRP. Plan produkcji wy-robów finalnych był opracowywany ręcznie. Pierwotnie, dla przyjętego okresu, plan był zbiorem danych, który symbolicznie można przedstawić jako

E. Opisać bliżej (w tym przedstawić model graficzny) typ CL-MRP.

4. Opisać bliżej (w tym przedstawić model graficzny) typ MRP-IIm.

5. Opisać bliżej (w tym przedstawić model graficzny) typ MRP-IIo.
   

6. Opisać bliżej (w tym przedstawić model graficzny) typ MRP-II+

7. Objaśnić bliżej - podstawowe kryteria - klasyfikację ABCD Wighth'a

8. Przedstawić bliżej bazę danych technicznych (TPP - zbiory danych , struktura , przez- naczenie) w systemie informatycznym do wspomagania zarządzania przedsiębiorstwem).

9. Opisać procedury rozwinięć i zwinięć na kartotece strukturalnej wyrobów oraz procedury opracowania ramowych harmonogramów produkcji, zbiorczych norm pracochłonności i materiałochłonności wyrobów.

1. Przedstawić ogólne cechy strukturalne i funkcjonalne najnowszych generacji systemów informatycznych do wspomagania zarządzania, wymienić nazwy systemów najbardziej znanych .

7. Strategie informatyzacji zarządzania przedsiębiorstwem

1. Wybór strategii informatyzacji zarządzana przedsiębiorstwem.

Obecnie wyróżnia się ogólnie trzy strategie informatyzacji zarządzania [Chmielarz 2000, s. 79], wynikające z wielkości organizacji, charakteru realizowanych tam proce-sów, przeznaczonych na ten cel zasobów, stanu zinformatyzowania oraz dostępnych ofert pakietów i usług wdrożeniowych:

1. Budowa informatycznych systemów zarządzania w całości, od początku⁸, przez wyspecjalizowane firmy informatyczne. W podejściu tym dokonuje się m.in. wyboru firmy informatycznej, metodologii tworzenia, rodzaju systemu, stosowanej technologii oraz innych.

2. Integracja istniejących systemów informatycznych, zbudowanych w przeszłości przez jedną lub różne firmy. Dokonuje się między innymi wyboru integratora, metody integracji, płaszczyzny integracji i platformy sprzętowej.

3. Wdrażanie istniejących, wcześniej zbudowanych i zaadaptowanych systemów, w tym wybór systemu spośród dostępnych pakietów, wybór dostawcy, firmy wspo-magającej proces wdrożenia oraz metod dostosowania pakietu do wymagań organiza-cji i ewentualnie narzędzi wspomagających.

2. Przygotowanie przedsiębiorstwa do zastosowania systemu informatycznego zarządzania.

3. Zainicjowanie procesu usprawnienia systemu informacyjnego przedsiębiorstwa.

4. Model procesu wyboru pakietu.

5. Model procesu wdrażania pakietu.

6. Zagrożenia procesu wdrażania pakietu.

7. Zarządzanie zmianami.

8. Koncepcja ról.

1. Czynniki ułatwiające i utrudniające proces wdrożenia systemu.

Opór wobec zmian jest wyrazem niechęci ze strony niektórych pracowników do wprowadzenia zmian. W przypadku wdrażania systemu informatycznego opór wyraża się między innymi :

• w zatajaniu lub fałszowaniu informacji o istniejącym systemie. Informacje te są zbierane w ramach analizy istniejącego systemu i są niezbędne do właściwego określenia celów oraz przygotowania (zaprojektowania nowego systemu lub adaptacji gotowego pakietu do warunków lokalnych) i wdrożenia nowego systemu,

• nieuzasadnionym hamowaniu różnych prac związanych z przygotowaniem i wdrażaniem systemu,

• niewykorzystywaniem danych wynikowych z nowego, wdrożonego systemu - pomimo, że mają one odpowiednie walory użytkowe - a posługiwanie się materiałami informacyjnymi sporządzonymi niezależnie według starych rozwiązań,

• uchylaniem się (tam gdzie nie jest to w pełni nadzorowane przez nowy system) od stosowania wymogów dotyczących rejestrowania danych (dokumentów) źródłowych i nieuzasadnionym hamowaniu obiegu informacji

11. Systemy informatyczne ERP
    

1. ERP I - Planowanie zasobów przedsiębiorstwa

2. ERP II - Planowanie zasobów przedsiębiorstwa

3. CRM - Customer Relationship Management

4. PRM - Partner Relationship Management

5. SCM - Supply Chain Management

6. SRM - Supplyer Relationship Management

7. WF - Work Flow

8. MES - Manufacturing Execution

9. APS - Advanced Planning and Scheduling Tools

4. Dodatkowo (część punktu za hasło)

1. Nazwy głównych firma na rynku

1. MRG/Pro

2. SAP

3. TETA

2. Produkty na rynku

1. ???

3. Znane akronimy nazw bądź systemów związanych z zastosowaniami informatyki w zarządzaniu (część punktu za hasło).

Sterowanie

P1 | P2 | P3 | … … | Pn

wy

we

Zasoby procesu

Zasoby potrzebne do wykonania procesu

Zasoby wejściowe

Zasoby wyjściowe

otoczenie

Charakterystyka dziedzinowych grup wdrożeniowych

Na podstawie koncepcji planu wdrożenia znane są dziedziny zarzadzania np.służby konstrukcyjne, technologiczne, gospodarka materiałowa, ksiegowość i inne, które mają być zinformatyzowane. Dla wyróżnionych dziedzin powołuje się grupy wdrożeniowe. Do podstawowych zadań grup wdrożeniowych  należy:

      ÿ  opracowanie szczegółowych zakresów i planów wdrożeń dla danej dziedziny            przedmiotowej. Należy przy tym uwzględnić co dokładnie należy zrobić, w            jakiej  kolejności i kiedy. Należy też okreslić jakim potencjałem wykonawczym            dysponuje dany zespół agend i co należy przedsięwziąć aby wdrożenie na tym            odcinku przebiegało sprawnie i planowo,

      ÿ  opracowanie nowych (na nowo) procedur wykonywania bieżących zadań w            warunkach działania systemu informatycznego,

      ÿ  określenie terminów realizacji poszczególnych zadań,

      ÿ  wprowadzenie do systemu danych ze swojego obszaru działania,

      ÿ  określenie wymagań dotyczących dostrojenia systemu informatycznego do            potrzeb obsługiwanego obszaru dziedzinowego i

      ÿ  przeszkolenie pracowników - użytkowników końcowych - w zakresie obsługi               tej części systemu.

Kierownicy grup wdrożeniowych powinni mieć umiejętność kierowania ludźmi, być przez nich akceptowani, mieć autortet, i posiadać zdolności do działań niestandardowych i być otwarci na nowe idee. Do zadań kierownika grupy należy: powoływanie członków grupy, ustalanie i rozdzielanie zadań, decydowanie o przyjętych rozwiązaniach, współpraca z innymi grupami wdrożeniowymi, składać sprawozdania o postępie prac i ewentualnych zagrożeniach. Kierownik grupy powoływany jest na czas wdrożenia. Zajęcie to może być wykonywane obok pracy podstawowej na innym stanowisku.

Członkowie grup powinni mieć odpowiednią wiedzę merytoryczną z zakresu obsługiwanej dziedziny, rozumieć swoje obowiązki i postrzegać je przez pryzmat procedur systemu. Przyjmuje się na ogół zasadę, że każda komórka funkcjonalna odpowiada za swoje własne wdrożenie.

Tablica 10.2

---