Egzamin z Nowego Testamentu


Ewangelia wg. św. Jana

  1. Czwarta Ewangelia a Ewangelie synoptyczne i charakter literacki Czwartej Ewangelii (str. 6-9)

I Ewangelia Janowa a Ewangelie synoptyczne

  1. Różnice:

  1. Ramy topograficzne i chronologiczne

  1. Odmienność w ujęciu słów i czynów Jezusa

  1. Podobieństwa:

Marka. Należą tu następujące perykopy:

II Charakter literacki Czwartej Ewangelii

  1. Język, słownictwo i styl

  1. Symbolika

  1. Autor czwartej Ewangelii (str. 9-12)

  1. W starożytności za autora jakiegoś dzieła był uważany człowiek, który wyrażał w nim swoje idee, zaś pisarzem był ten, który to wszystko spisywał.

  2. Świadectwa zewnętrzne (tzw. kościelne):

  1. Świadectwa wewnętrzne:

  1. Hipoteza historyczno - literacka uznaje „Dzieło Janowe” za owoc długiego procesu formowania się i jest jak najbardziej do przyjęcia, gdyż bierze pod uwagę TEKST oraz TRADYCJĘ

  2. Zwolennicy hipotezy historyczno - literackiej próbują także wskazać na fazy lub etapy, przez które przeszła szkoła lub wspólnota Janowa:

  1. Środowisko powstania i adresaci czwartej Ewangelii (str. 12-15)

1. Ani Ewangelie synoptyczne ani Ewangelia Janowa nie podają nam żadnych bezpośrednich danych o środowisku, w jakim powstały, jak również o tym, kto jest ich autorem.

2. Jedynym źródłem informacji na temat środowiska powstania Ewangelii Janowej są dość fragmentaryczne wzmianki znajdujące się w literaturze starochrześcijańskiej oraz kryteria wewnętrzne Ewangelii Janowej

3. Od początków krytycznych refleksji nad Ewangelią Janową do początków XX wieku były przyjmowane tylko dwa możliwe duchowe środowiska, w jakich mogła ona powstać, to jest: hellenizm bądź judaizm

4. W dalszej kolejności zaczęto rozważać możliwość występowania wpływów wczesnochrześcijańskich, qumrańskich a nawet samarytańskich

5. Kolejne propozycje dotyczące rozwiązania sprawy środowiska i genezy Ewangelii Janowej nie reprezentują istotnie nowych elementów. Wyjątkiem mogą tu być prace Martyna oraz Leroy

  1. Poszukując tła religijnego oraz właściwego środowiska duchowego dla Janowego myślenia i wypowiadania się z całą oczywistością nasuwa się wpływ Starego Testamentu.

  1. Tłem ostatecznej redakcji Ewangelii Janowej jest życie narodu żydowskiego oraz tych wspólnot, które wyznawały wiarę w Jezusa Chrystusa u końca I wieku.

  1. Chrześcijaństwo a Judaizm:

  1. Widoczne stają trzy postawy względem chrześcijaństwa, które ukształtowały się pod koniec pierwszego wieku w narodzie wybranym:

Ad1. Postawa wrogości i separacji

Chrześcijanie, którzy złączeni jeszcze byli z synagogą, nie zachowywali już tak bezwzględnie nakazów Prawa, a nawet mówili, iż cały ten rytuał kultowo - obyczajowy ich nie obowiązuje

Ad2. Postawa asymilacji i propozycja włączenia Chrystusa

Postawa zamknięcia chrześcijaństwa w judaizmie: chociaż judaizujący chrześcijanie przyjmowali moralną naukę Jezusa, to jednak odrzucali to podstawowe wydarzenie historii zbawienia, jakim było Wcielenie.

Ad3. Postawa wiary w Chrystusa jako Syna Bożego

Ostatnią grupę stanowili ci, którzy poprzez medytację życia i słów Mistrza uświadomili sobie, że nie można w Nim widzieć tylko i wyłącznie Mesjasza - Proroka, ale trzeba też dostrzec to, że jest On Synem Bożym.

  1. Kościół Janowy, który w głównej mierze składał się z chrześcijan pochodzenia żydowskiego, wiernych nauczaniu i świadectwu Apostoła, cierpiących dla Jezusa Chrystusa, jest pierwszym adresatem Ewangelii Janowej, a jego życie jest środowiskiem jej powstania.

  1. Święta Żydowskie i ich znaczenie dla Ewangelii Janowej (str.15-18)

  1. W Ewangelii Jana dla objawienia się Jezusa jako Mesjasza odgrywa wielką rolę liturgia żydowska, a w niej święta judaizmu. Święta te wiążą się ściśle z kalendarzem żydowskim.

  2. Kalendarz żydowski jest kalendarzem lunarno - solarnym, co oznacza, że posiada rok solarny obejmujący 12 miesięcy lunarnych.

  3. Kalendarz żydowski, kierował się według miesiąca księżycowego. Szczególne znaczenie ma połowa miesiąca, tj. czas pełni księżyca. Dwa wielkie święta izraelskie: Pascha i Święto Namiotów przypada na 14/15 dzień miesiąca. Także późniejsze święto Purim obchodzone było podczas pełni księżyca.

  4. W czasach Nowego Testamentu Żydzi obchodzili m in.: Święto Paschy, Święto Tygodni, Święto Namiotów, Święto Poświęcenia Świątyni, Dzień Pojednania czy Święto Purim.

  5. Święto Paschy w czasach Nowego Testamentu było głównym świętem Żydów.

Każdorazowa noc paschalna przywoływała na pamięć noc paschalną wyzwolenia z Egiptu. Mesjasza oczekiwano zatem w święto Paschy. Noc paschalna jest także nocą rocznicy Przymierza:

  1. Święto Poświęcenia Świątyni, albo inaczej, Święto Dedykacji.

  1. W J 5,1 św. Jan wspomina o święcie, którego nazwy jednak nie podaje.

  1. Jako dzień święty obchodzono również, wspominany przez Jana w Ewangelii Szabat.

  1. Struktura Ewangelii Jana (różnorodność propozycji) (str. 18-20)

  1. Dla ustalenia struktury najważniejsze są kryteria literackie

  2. G. Segalla, gdy chodzi o kryteria literackie, wymienia ich aż siedem kategorii:

  1. Znając kryteria, jakie są potrzebne do ustalenia struktury dzieła można przejść do propozycji podziałów Ewangelii Janowej. Oto one:

1) Pierwszy tydzień publicznej działalności Jezusa

2) Pierwsze Święto Paschy

3) Uzdrowienie chromego w szabat

4) Pascha chleba życia

5) Święto Namiotów

6) Święto Poświęcenia Świątyni

7) Wielki Tydzień

8) Zmartwychwstanie i chrystofanie

1) Tydzień pierwszy bez święta - początek znaków

2) Tydzień drugi: pierwsza Pascha i drugi znak

3) Tydzień trzeci: druga Pascha i trzeci znak

4) Tydzień czwarty: Pięćdziesiątnica i czwarty znak

5) Tydzień piąty: Święto Namiotów i piąty znak

6) Tydzień szósty: Święto Poświęcenia i szósty znak

7) Tydzień siódmy: trzecia Pascha bez znaku (odpoczynek)

8) Tydzień ósmy: bez święta znak ostateczny Jezusa:

zmartwychwstanie Zakończenie: siódmy znak

1) Księga znaków: nauka Jezusa, liczne cuda, rozmowy z przeciwnikami i tłumem, przemieszczenie się między Galileą a Judeą

2) Księga chwały: dyskusje z uczniami

4. Na podstawie punktów wspólnych, jakie pojawiają się w różnych propozycjach, przyjmiemy następującą ogólną strukturę Ewangelii Janowej:

PROLOG (1, 1-18)

Jezus - Słowo i Jego dzieło objawienia (1, 1-5)

Jezus - Słowo i Jego wcielenie (1, 6-14)

Jezus - Słowo i Jego Nowe Przymierze (1, 15-18)

Część I:

DYSKUSJA POMIĘDZY OBJAWIENIEM A WIARĄ I NIEWIARĄ (1, 19-12, 50)

A. Świadectwa o Jezusie (1, 19-51)

Pierwsze świadectwo Jana Chrzciciela (1, 19-34)

Pójście uczniów za Jezusem (1, 35-51)

B. Pierwsze objawienie się Jezusa (2, 1-4, 54)

Podstawowe znaki objawienia się Jezusa (2, 1-25)

Różne odpowiedzi dane ludziom (3, 1-4, 54)

C. Samoobjawienie się Jezusa jako Syna Bożego i niewiara

Judejczyków (5, 1-10, 42)

Uzdrowienie w Szabat - Jezus równy swemu Ojcu (5, 1-47)

Święto Paschy - Jezus chlebem życia (6, 1-71)

Święto Namiotów - Jezus światłością jako przeciwstawienie świata (7, 1-10, 21)

Święto Poświęcenia świątyni, Jezus Dobrym Pasterzem (10, 22-42)

D. Jezus zbliża się do godziny śmierci, która jest „chwałą” (11, 1-12, 50)

Wskrzeszenie Łazarza zapowiedzią śmierci Jezusa (11, 1-57)

Konkluzja „Księgi Znaków” i wprowadzenie do „Księgi Chwały” (12, 1-50)

Część II:

PRZEJŚCIE JEZUSA DO OJCA:

MĘKA, ŚMIERĆ, ZMARTWYCHWSTANIE, CHRYSTOFANIE (13, 1-20, 31)

A. „Duchowy testament” Jezusa (13, 1-17, 26)

Miłość i pokora Syna Bożego (13, 1-38)

Pierwsza mowa:

Jezus umacnia wiarę i miłość wspólnoty, zapowiada Ducha - Pocieszyciela (14, 1-31)

Druga mowa:

Jezus zachęca do miłości i wiary, oraz przeciwstawieniu się światu (15, 1-16, 33)

Modlitwa arcykapłańska Jezusa (17,1-26)

B. Opowiadanie o chwalebnej męce Jezusa (18, 1-19, 42)

Pojmanie Jezusa w ogrodzie (18, 1-11)

Przesłuchanie u Annasza i zaparcie się Piotra (18, 12-27)

Jezus przed Piłatem (18, 28-19, 16a)

Ukrzyżowanie i śmierć Jezusa na Kalwarii (19, 16b-37)

Złożenie Jezusa do grobu w ogrodzie (19, 38-42)

C. Chrystofanie i wiara uczniów zmartwychwstanie (20, 1-29)

Dwaj uczniowie w drodze do grobu (20, 1-10)

Jezus ukazuje się Marii Magdalenie (20, 11-18)

Jezus ukazuje się zebranym uczniom (20, 19-25)

Jezus ukazuje się Tomaszowi (20, 26-29)

D. Konkluzja cel Ewangelii (20, 30-31)

Epilog: ostatnie ukazanie się Jezusa zmartwychwstałego uczniom (21, 1- 25)

Jezus ukazuje się nad brzegiem Jeziora Tyberiadzkiego (21, 1-14)

Piotr otrzymuje władzę pasterską (21, 15-19)

Posłannictwo Umiłowanego ucznia (21, 20-25).

12



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Komentarz praktyczny do Nowego Testamentu LIST DO FILIPIAN
Komentarz praktyczny do Nowego Testamentu EWANGELIA WEDŁUG ŚWIʘTEGO MARKA
Ważne postacie Nowego Testamentu
Praktyczny komentarz do Nowego Testamentu Ewangelia Marka
Komentarz praktyczny do Nowego Testamentu LISTY ŚWIʘTEGO PIOTRA
Praktyczny komentarz do Nowego Testamentu Ewangelia wg św Mateusza
Praktyczny komentarz do Nowego Testamentu List do Hebrajczyków
Apokryfy Nowego Testamentu, Ewangelia według Tomasza, Ewangelia według Tomasza
Apokryfy Nowego Testamentu, Logion Freera, Ewangelia Filipa (EwF) (fragmenty)
Komentarz praktyczny do Nowego Testamentu LISTY DO TESALONICZAN
Pisma Świętego Starego i Nowego Testamentu cz 2
Żydowska i Chrześcijańska Interpretacja Pierwszych Wierszy Księgi Rodzaju Od Qumran do Nowego Testam
Komentarz praktyczny do Nowego Testamentu LIST DO HEBRAJCZYKÓW
Praktyczny komentarz do Nowego Testamentu List do Galatów
Apokryfy Nowego Testamentu, Ew. Tomasza, Ewangelia Filipa (EwF) (fragmenty)
Apokryfy Nowego Testamentu, Ew. Nikodema, Ewangelia Nikodema

więcej podobnych podstron