Powikłania żywienia pozajelitowego:
mechaniczne ok. 4 - 12%
wczesne - w czasie wprowadzania cewnika i do 48h po
niepowodzenie wprowadzenia cewnika
złe umiejscowienie cewnika
uszkodzenie lub rozdarcie tętnicy
odma, odmokrwiak
krwiak śródpiersia, tamponada osierdzia
zaburzenia rytmu serca (niewłaściwe położenie końca cewnika)
zator cewnika
zator powietrzny
zakrzepica żył centralnych
urazy nerwów (błędnego, krtaniowego wstecznego, splotu barkowego)
uraz przewodu piersiowego i chylothorax
- późne - po 48h od wprowadzenia
zakrzepica i zakrzepowe zapalenie dużych żył
niedrożność cewnika
złamanie cewnika
metaboliczne
Śpiączka hiperglikemiczna hiperosmotyczna
Hipoglikemia
Hiperglikemia
Kwasica mleczanowa
Mocznica
Niewydolność oddechowa
Hiperamonemia
Hipocholesterolemia
Niedobór niezbędnych kwasów tłuszczowych
Hipofosfatemia
Hipomagnezemia
Hipermagnezemia
Zaburzenia czynności wątroby
Metaboliczna choroba kości
septyczne
kolonizacja cewnika do zywienia bez objawów infekcji
zakażenia cewnika
bakteriemia lub sepsa odcewnikowa
Uszkodzenie tętnicy podobojczykowej:
najczęstsze powikłanie
objaw: wypływ krwi tętniczej
natychmiast usuwamy igłę i uciskamy miejsce wkłucia przez 15 - 30 min.
konieczne RTG klatki piersiowej (wykluczenie powikłań dodatkowych)
Odma opłucnowa:
częste powikłanie
objaw: silny, ostry ból w okolicy nakłucia, kaszel
RTG klatki piersiowej
wg potrzeby - nakłucie lub drenaż jamy opłucnowej
Zator powietrzny:
bardzo groźne powikłanie
w momencie odłączenia strzykawki od kaniuli lub podłączenia zestawu do przetoczeń, lub przy pęknięciu cewnika
objaw: przy niewielkiej ilości powietrza brak objawów, przy przedostaniu się ok. 100 ml powietrza śmierć chorego - nagły ostry ból, sinica, tachykardia, spadek RR, wzrost ciśnienia żylnego
natychmiast zamykamy cewnik układamy chorego w pozycji Duranta (Trendelenburg na lewym boku)
Zator częścią cewnika:
odcięcie fragmentu końcówką igły punkcyjnej
działa jak materiał zatorowy lub może powodować zakrzepicę, zakażenia
manewry w celu usunięcia ciała obcego
RTG klatki piersiowej
Niewłaściwe położenie końca cewnika:
prawidłowe położenie to środkowa część ŻGG
w przypadku położenia w sercu:
skurcze dodatkowe
migotanie komór
przebicie prawego przedsionka lub komory
zapalenie wsierdzia
oporne na leczenie zaburzenia rytmu
Zakrzepica dużych żył (0.2 - 4.8%):
często przebiega bezobjawowo, do czasu gdy zakrzep obejmie żyłę szyjną wewnętrzną
objawy: bóle głowy, podwójne widzenie, porażenie n. VI czaszkowego, tarcza zastoinowa, poszerzenie i wypełnienie żył szyi, obrzęk ramienia, twarzy i szyi
usuwamy cewnik, posiew, leczenie p/zakrzepowe, trombolityczne (heparyna, streptokinaza, TPA) min. 7 - 10 dni
Niedrożność cewnika:
zapobieganie: przepłukiwanie 0.9%NaCl przed przerwą w przetaczaniu płynów
złogi tłuszczowe - przepłukiwanie 70% etanolem
skrzepy krwi - 5000U uro- lub streptokinazy
Złamanie cewnika:
najczęściej w okolicy gniazda do czasowego zamykania cewnika
usuwamy cewnik
Powikłania septyczne:
Zakażenia mogą rozpoczynać się od światła cewnika (70% łączenie, przeciekanie linii, zakażona mieszanina odżywcza, pobieranie krwi przez cewnik), jego zewnętrznej powierzchni (migracja drobnoustrojów ze skóry, droga krwiopochodna)
Objawy miejscowe: zaczerwienienie, ból, obrzęk, wyciek treści surowiczej lub ropnej z wkłucia.
Objawy ogólne: niecharakterystyczne, często nie rozpoznawane jako objawy sepsy odcewnikowej!!! Gorączka, ujemny bilans azotowy, wzrost CRP, enzymów wątrobowych, bóle mięsni brzucha, duszności, bóle gardła
- opisywano także: krwotoki, nudności, wymioty, zaburzenia widzenia, letarg, arytmie, niewydolność nerek
Czynniki etiologiczne powikłań septycznych:
Staphyllococcus epidermidis
Staphyllococcus aureus
inne Gram +
Candida sp.
Leczenie:
- usunięcie cewnika, pobranie posiewu ze skóry w okolicy wkłucia oraz krwi wewnątrz cewnika
FIZJOTERAPIA W CHIRURGII
POWIKŁANIA ŻYWIENIA POZAJELITOWEGO (HPN)
__________________________________________________________________________________
1
__________________________________________________________________________________
psarna@interia.pl