Urazy czaszkowo-mózgowe, pięlęgniarstwo, mgr


Urazy głowy i uszkodzenia mózgu wymagające leczenia neurochirurgicznego - postępowanie pielęgniarskie wobec pacjenta z urazem czaszkowo-mózgowym

PRZYCZYNY URAZÓW GŁOWY

Uszkodzenia czaszkowo- mózgowe

Pierwotne uszkodzenie mózgu - poszkodowany doznaje w momencie uderzenia.

Mogą to być niewielkie uszkodzenia np. wstrząśnienia z krótkotrwałą utratą przytomności aż po ciężkie urazy mózgu z długotrwałą śpiączką i głębokim uszkodzeniem ogniskowym.

Następstwa uszkodzenia pierwotnego ocenia się na podstawie stanu przytomności pacjenta i ogniskowych ubytków neurologicznych, stwierdzanych po urazie. Do oceny stanu przytomności wykorzystuje się skalę śpiączki Glasgow.

Uszkodzenia wtórne mózgu

Wskazania do hospitalizacji

Konieczność hospitalizacji podyktowana jest nie tylko ciężkością urazu pierwotnego, lecz jego charakterem, usposabiającym do potencjalnie groźnych powikłań. Wykrycie i niezwłoczne leczenie późnych powikłań urazów głowy wymaga podjęcia obserwacji szpitalnej.

Po urazie czaszkowo-mózgowym mogą wystąpić:

Postępowanie z pacjentem po urazie głowy → wstępna ocena

Skala składa się z trzech części:

- najlepszej odpowiedzi słownej,

- najlepszej odpowiedzi ruchowej i

- najlepszej odpowiedzi wyrażających się otwieraniem oczu.

GLASGOW COMA SCALE

Ważna jest wstępna ocena stanu pacjenta → poszukiwanie śladów urazu - zranień, stłuczeń, małych zadrapań. W miejscach zranień poszukuje się śladów złamań.

Zasinienia nad wyrostkiem sutkowatym (objaw Battle'a) świadczą o złamaniu kości skalistej podstawy czaszki.

Podbiegnięcia krwawe wokół oczodołu dowodzą złamania przedniego dołu czaszki. Obserwuje się pacjenta w kierunku krwotoku lub/i płynotoku z nosa lub ucha po stronie złamania.

Tętno i ciśnienie - Zazwyczaj u chorego nieprzytomnego stwierdza się podwyższone ciśnienie i tachykardię. Po oczyszczeniu dróg oddechowych, zaopatrzeniu złamań, innych obrażeń, tętno i ciśnienie wraca do normy. Podwyższone ciśnienie tętnicze z bradykardią przemawia za wysokim ciśnieniem śródczaszkowym.

Stan pobudzenia może być wynikiem niedotlenienia lub uszkodzenia mózgu. Wystąpienie niepokoju u pacjenta dotąd spokojnego czy sennego, może świadczyć o pogorszeniu wentylacji lub tworzeniu się krwiaka.

W miarę wskazań dokonuje się oceny nerwów czaszkowych, szczególnie, gdy okoliczności przemawiają za ich ewentualnym uszkodzeniem. Złamania podstawy czaszki mogą być powikłane uszkodzeniem nerwów czaszkowych.

Bada się siłę i ruchy kończyn - niewielki stopień niedowładu ujawnia się prosząc pacjenta, aby zamknął oczy i wyciągnął przed siebie ręce.

Badanie palpacyjne kręgosłupa na całej długości, poszukując miejsc bolesnych. Przy podejrzeniu uszkodzenia kręgosłupa bada się siłę kończyn i odruchy.

Postępowanie z pacjentem po urazie głowy → badanie radiologiczne czaszki

Wskazania:

Postępowanie z pacjentem po urazie głowy → tomografia komputerowa

Wskazania:

Powierzchowne obrażenia głowy

Uszkodzenia czaszki

Złamania czaszki - linijne

Złamania czaszki złożone

Przenikające uszkodzenia mózgu niosą ryzyko powstania powikłań urazu, jeśli ciało obce lub wgłobione fragmenty kości przenikają do opon i mózgu.

Powikłania złożonego urazu czaszki

Złamania podstawy czaszki

Złamanie podstawy czaszki w dole przednim:

Złamania kości skalistej mogą obejmować jamę ucha środkowego i komórki powietrzne wyrostka sutkowatego:

- podbiegnięcia krwawe tej okolicy (objaw Battle'a) oraz wyciek p.m.r z przewodu słuchowego.

- krwawień do ucha środkowego, co może prowadzić do krwiaka w jamie bębenkowej i głuchoty.

Płynotok pourazowy

Złamania podstawy czaszki

Mogą być powikłane uszkodzeniem nerwów czaszkowych:

Wstrząśnienie mózgu

Zespół wstrząśnienia mózgu, objawiający się nagłą pourazową utratą przytomności, polega na czasowym uogólnionym wyłączeniu czynności nerwowej, związanym z rozległymi obszarami mózgowia.

OBJAWY:

Hospitalizacja w celu obserwacji w kierunku powikłań. Objawy niepowikłanego wstrząśnienia ustępują w ciągu 2-3 dni. Obserwacja pacjenta w zakresie dwóch grup objawów: stanu świadomości i zaburzeń regulacji czynności wegetatywnych.

Stłuczenie mózgu

Następstwo urazów czaszkowo-mózgowych - jest jedynym objawem albo towarzyszy innym skutkom urazu. Strukturalne uszkodzenie dotyczące zwykle powierzchni mózgu, przejawiające się wynaczynieniem krwi i dewitalizacją tkanek („siniak” w powłokach po stłuczeniu).

Wstępnym objawem jest utrata przytomności o różnym czasie trwania, dłuższym jak we wstrząśnieniu mózgu. Objawy zależą od rodzaju, ciężkości i rozległości pierwotnego uszkodzenia mózgu ( uszkodzenia ścian naczyń - zakrzepy, martwica) i następczych powikłań w postaci obrzęków i krwiaków.

Stłuczenia może doznać każda okolica mózgowia, stąd występujące zespoły objawów zależnie są od regionalnych właściwości czynnościowych mózgu.

Stłuczenie półkul mózgowych

Stłuczenie płata czołowego - pacjenci pobudzeni psychoruchowo. Występują zaburzenia psychiczne - zaburzenia pamięci, dezorientacja, brak poczucia choroby, przeobrażenia psychiczne i niekontrolowanie zwieraczy.

Stłuczenie płata ciemieniowego - dominują zaburzenia mowy. W głębszych stłuczeniach może dojść do uszkodzenia drogi wzrokowej. Może występować niedowidzenie połowicze, przeciwstronne. Przeciwstronne do uszkodzenia zaburzenia czucia i ruchów od lekkiego niedowładu po porażenia kończyn. Drgawki

Stłuczenie płata potylicznego

Stłuczenie pnia mózgu

Pień mózgu - (śródmózgowie, most i rdzeń przedłużony), może być uszkodzony urazem bezpośrednim lub wtórnie poprzez ucisk w przemieszczeniach i wgłobieniach.

OBJAWY:

Przyczyny pogłębiania się stanu nieprzytomności u pacjenta po urazie czaszkowo-mózgowym

- Powikłania oddechowe:

- Hipowolemia:

Hipotensja rzadko jest następstwem samego urazu głowy, może towarzyszyć innym zranieniom

- Utrudnienie odpływu żylnego z mózgu - na skutek pochylenia głowy w dół, brutalnej intubacji lub ścisły kołnierz na szyi

- Drgawki pourazowe - groźne powikłanie urazów, gdyż towarzyszy mu pogorszenie oddychania.

- Krwiaki śródczaszkowe - powstają na skutek pourazowego wewnątrzczaszkowego wynaczynienia krwi. Szybkość narastania krwiaka zależy od naczynia krwionośnego (tętnica, żyła), z którego pochodzi krwawienie i jego średnicy. W zależności od lokalizacji są to:

Krwiak nadtwardówkowy- Pochodzenia tętniczego, krew gromadzi się między powierzchnią zewnętrzną opony twardej a kością czaszki. Źródłem krwiaka nadtwardówkowego jest;

W zależności od uszkodzonego naczynia narastają objawy krwiaka, przy uszkodzeniu t.oponowej środkowej, krwiak powiększa się szybko, rozwarstwiając oponę twardą od kości. Gdy uszkodzeniu ulega mała tętniczka, odchodząca od tętnicy oponowej środkowej, krwawienie jest mniej intensywne i krwiak może mieć przebieg podostry tj. objawia się po ok. 48 -72 godzinach po urazie.

Wynaczyniona krew krzepnie, formując grzybiasty twór, zwykle położony nad płatem skroniowym, uciska poprzez oponę twarda powierzchnię mózgu i struktury głębiej położone

Objawy:

Wczesne rozpoznanie krwiaka i operacyjne usunięcie daję szansę przeżycia i pełnego powrotu do zdrowia. W razie uszkodzenia śródmózgowia powstałego w okresie wgłobiania - odwracalność uszkodzeń w dużym stopniu zależy od wieku chorego

Krwiak podtwardówkowy Nagromadzenie się wynaczynionej krwi w przestrzeni zawartej pomiędzy pajęczynówką a wewnętrzną powierzchnią opony twardej. Źródłem krwiaka podtwardówkowego jest uszkodzenie żył powierzchni mózgu, uchodzących do zatok opony twardej.

Krwiaki podzielono na trzy grupy:

Kryterium jest czynnik czasu pojawienia się objawów krwiaka. Taki podział ma uzasadnienie ze względu na przebieg, rokowanie i wyniki leczenia.

Objawy:

Ostre krwiaki podtwardówkowe zwykle są mieszaniną krwi żylnej i tętniczej. Szybko narastające objawy mogą przypominać rozwijający się krwiak nadtwardówkowy. Bezpośrednio po urazie jest utrata przytomności lub szybkie pogarszanie stanu świadomości.

Krwiak i obrzęk powodują przemieszczenia wewnątrzczaszkowe, prowadzące do uszkodzeń pnia i innych głębszych struktur mózgu.

Krwiak podostry - nie daje objawów ucisku mózgu. Pacjenci od urazu nieprzytomni odzyskują przytomność, jednak kontakt z chorym utrudniony np. zaburzenia mowy, zdezorientowanie. Przytomni skarżą się na ból głowy, mogą występować niedowłady, może pojawić się senność i pogarszać świadomość jako wyraz narastania ciśnienia śródczaszkowego.

Krwiak przewlekły podtwardówkowy - powstaje z niezbyt dużego urazu głowy lub powstać z powtarzających się krwotoków bez urazu. Krwiak „rośnie” powoli powoduje to łagodne przystosowanie się mózgu.

Powikłanie urazu czaszkowo- mózgowego - wodniak podtwardówkowy - czyli nagromadzenie się w przestrzeni podtwardówkowej płynu barwy przejrzystej, niekiedy z domieszka krwi.

Krwiak przewlekły podtwardówkowy - objawy

Krwiak śródmózgowy Nagromadzenie się wynaczynionej krwi podkorowo - w miąższu.

Rozwój takiego krwiaka związany jest z przeobrażeniem się ognisk stłuczeń w wybroczyny krwawe.

Niedotlenienie i zakwaszenie tkanki zwiększa przepuszczalność włośniczek powodując dalsze uszkodzenia mózgu i krwotoki. Przebieg krwiaka śródmózgowego nie wykazuje znamiennych objawów; zależy od tego czy jest uszkodzenie miejscowym czy też towarzyszą mu inne zmiany mózgu.

W ostrym stanie krwiaka śródmózgowego nie da się odróżnić od krwiaka nad i podtwardówkowego czy innych uszkodzeń wywołanych stłuczeniem i obrzękiem mózgu. Różnicuje tomografia komputerowa.

2



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Urazy czaszkowo-mózgowe, Pielęgniarstwo - materiały na studia, IT
opieka pielęgniarska po urazie czaszkowo-mózgowym, pięlęgniarstwo, mgr
Urazy czaszkowo-mózgowe, Pielęgniarstwo - materiały na studia, IT
02a URAZY CZASZKOWO MÓZGOWE OGÓLNIE 2008 11 08
Urazy czaszkowo mózgowe
Urazy czaszkowo mózgowe
Guzy mózgu, wgłobienia, urazy czaszkowo mózgowe
W Urazy czaszkowo - mózgowe, Ratownictwo Medyczne, Materiały ze studiów, Medycyna Ratunkowa
Urazy czaszkowo- mózgowe- wykład
Urazy czaszkowo mózgowe
urazy czaszkowo mozgowe
Urazy czaszkowo mózgowe Postępowanie ratownicze
Urazy czaszkowo mózgowe 2
urazy czaszkowo - mozgowe, studia, 5 rok, Neuro (ex), Neurochirurgia, Materiały
urazy czaszkowo mózgowe
Urazy czaszkowo, studia pielęgniarstwo

więcej podobnych podstron