Budowa narządów rozrodczych kobiety

Rola żeńskiego układu rozrodczego polega na wytworzeniu komórek jajowych, przyjęciu nasienia w czasie aktu płciowego, odżywianiu rozwijającego się zarodka, a następnie płodu, wydaniu go na świat oraz na produkcji mleka dla noworodka. Żeński układ płciowy tworzą narządy zewnętrzne (srom), do których zaliczmy: wzgórek łonowy, wargi sromowe większe i mniejsze, łechtaczkę, przedsionek pochwy i narządy wewnętrzne (jajniki, jajowody, macica i pochwa).

1. Jajnik jest żeńskim parzystym gruczołem płciowym wielkości małego orzecha włoskiego (odpowiednik jądra męskiego). W jajnikach są wytwarzane hormony płciowe oraz komórki jajowe (orogeneza). Obliczono, że w jajniku nowo narodzonej dziewczynki znajduje się 200 000 niedojrzałych komórek jajowych. Do okresu dojrzałości kobiety dojrzewa ok.400 komórek jajowych, reszta ulega zanikowi.

2. Jajowód to cewkowaty parzysty przewód o długości 10-20cm rozciąga się między jajnikami a macicą. Służy do przyjęcia i przeprowadzenia jaja z jajnika do macicy. Koniec jajowodu, leżący w sąsiedztwie jajnika ma kształt lejka zakończonego strzępkami, ułatwiającymi wpadnięcie komórki jajowej do światła jajowodu. Jajo przesuwa się dzięki ruchom rzęsek nabłonka jajowodu. Zapłodnienie jaj następuje w początkowej części jajowodu.

3. Macica to nieparzysty narząd o grubej ścianie; u dojrzałej kobiety ma kształt gruszki o dł. 7-9cm. Narząd ten służy do: przyjęcia zarodka, dostarczenia pożywienia i materiału budulcowego dla rozwijającego się płodu oraz do wydalenia dojrzałego płodu w czasie porodu. Ściana macicy o grubości 2cm składa się z trzech warstw: łącznotkankowej, mięśniowej i błony śluzowej, wyściełającej jamę macicy. Błona śluzowa macicy (tzw. śluzówka) kobiety nie będącej w ciąży okresowo się zmienia. Polega to na jej odnawianiu i powiększaniu się. W błonie śluzowej macicy może nastąpić zagnieżdżenie się zapłodnionego jaja, co zapoczątkuje rozwój ciąży. W tym okresie masa całej macicy powiększa się 20-krotnie.

4. Pochwa to narząd nieparzysty, elastyczny i bardzo rozciągliwy kanał (przewód) o dł. 6-12cm, szerokości 3-4cm łączący przedsionek pochwy z macicą (wymiary pochwy podlegają jednak osobniczym zmianom). W czasie:

• Menstruacji służy do wydobywania się krwawej wydzieliny miesiączkowej,

• Kopulacji do pochwy wprowadzane jest prącie i podczas ejakulacji sperma zostaje złożona w pochwie.

Ejakulacja to wytrysk nasienia będący fizjologicznym wyrazem orgazmu u mężczyzny. Zachodzi w 2 fazach. W pierwszej dochodzi do wypchnięcia nasienia z nasieniowodu do cewki moczowej, a w drugiej następuje wytrysk nasienia na zewnątrz prącia.

• Porodu ściany pochwy stanowią część kanału rodnego, przez który płód wydostaje się z macicy na zewnątrz organizmu kobiety.

Ściana pochwy od wewnątrz jest pokryta błoną śluzową oraz nierogowaciejącym nabłonkiem. Mimo braku gruczołów błona śluzowa pochwy jest wilgotna, gdyż komórki nabłonka wydzielają obficie białawą wydzielinę. W pochwie występują symbiotyczne bakterie, które - wytwarzając kwas mlekowy - nadają jej kwaśny odczyn, co zabezpiecza ją przed chorobotwórczymi drobno ustrojami (np. grzybami).

5. Przedsionek pochwy - to płytka eliptyczna przestrzeń, w której znajduje się wejście do pochwy i zewnętrzne ujście do cewki moczowej. Przedsionek pochwy osłonięty jest zwykle przez mięsiste fałdy skórne- wargi sromowe większe i mniejsze. W ścianie przedsionka pochwy znajdują się gruczoły przedsionkowe, których wydzielina zwilża srom kobiety.

6. Łechtaczka jest nieparzystym, niedużym narządem zbudowanym z ciał jamistych, analogicznym do członka męskiego z tą różnicą, że nie ma w niej cewki moczowej. Podobnie jak członek męski wypełnia się krwią podczas podniecenia seksualnego kobiety i jest narządem erogennym ( wzbudzającym podniecenie) w trakcie stosunku płciowego.

---