KPA
dr Zalasińska
10.10.2011
prawo administracyjne
kto?- prawo administracyjne ustrojowe
co?- prawo administracyjne materialne
jak?- prawo administracyjne procesowe
Postępowanie administracyjne
ogólne postępowanie administracyjne (jurysdykcyjne)- KPA, definicja w art. 1 pkt 1 i 2 (zakres zastosowania)
postępowanie szczególne- postępowanie podatkowe (ordynacja podatkowa), postępowanie w sprawach ubezpieczeń społecznych, postępowanie przed UOKiK (ustawa i KPC), postępowania karne w administracji, postępowania dyscyplinarne
postępowania uproszczone- wszystkie w KPA: a. dot. wydawania zaświadczeń, art 217 i nast.; b. dot. skarg; c. dot. wniosków
KPA- reguluje postępowanie ogólne i trzy postępowania uproszczone
art. 1 KPA, pkt 1 i 2
oba punkty odnoszą się do innych podmiotów
organy administracji publicznej w rozumieniu ustrojowym
organy w znaczeniu funkcjonalnym; na podstawie zlecenia
zlecenie funkcji- także możliwość działania władczego, wydawania decyzji; np. samorządy zawodowe
zlecenie zadania- w ramach jego normalnego funkcjonowania
spory o właściwość
postępowanie uproszczone dotyczące zaświadczeń
ogólne postępowanie admninistracyjne:
przed organami administracji publicznej
sprawy indywidualne
sprawy należące do właściwości danych organów administracyjnych
rozstrzygane w drodze decyzji administracyjnej
koncepcja domniemania formy decyzji- nie wymogi formalne, a treść stanowi o uznaniu za decyzję administracyjną
procedura administracyjna to głównie gwarancje procesowe dla stron, korzystniejsze dla obywatela
art. 176 Konstytucji nie stoi na przeszkodzie wyłączenia decyzji jako rozstrzygnięcia- nie jest to postępowanie sądowe, które musi być dwuinstancyjne
druga instancja w postępowaniu sądowo-administracyjnym zawsze po raz drugi rozstrzyga merytorycznie sprawę
np. postępowanie w sprawie o dofinansowanie z UE
najpierw konkurs projektów, Wyłania się projekt, potem dofinansowanie wyłonionego projektu w formie umowy cywilnoprawnej
sądownictwo administracyjne wykształciło interpretację, że wyłania się to decyzja
po nowelizacji ustawodawca powiedział wprost, że wyłącza się stosowanie postępowanie administracyjne
art. 4- ograniczenie co do zakresu podmiotowego
art. 3- ograniczenie co do zakresu przedmiotowego- głównie postępowania szczególne; wydzielone względem postępowania ogólnego
art. 3 par 2 pkt 4- tu rozstrzygnięcia w sprawach indywidualnych i przed organem administracji, ale nie są decyzją administracyjnego- wtedy odwołanie od razu do sądu administracyjnego
art. 5- słowniczek ustawy
definicja organów administracji- zarówno ustrojowa jak i funkcjonalna
właściwość (art 19 KPA nakazuje organom badanie swojej właściwości na każdym poziomie instancji):
rzeczowa- zakres działania; w prawie materialnym oraz KPA art. 20
miejscowa- zasięg terytorialny; w prawie ustrojowym oraz KPA art. 21
funkcjonalna- KPA art. 17 określenie, co jest organem wyższego stopnia
art 22 i 23- bardzo rzadko stosowane spory o właściwość
niewłaściwość organu przy wydawaniu decyzji, wtedy:
uchylenie ważności decyzji, art 156 KPA
wszelkie skutki takiej decyzji są uznawane za nieposiadające podstawy prawnej, najdalej idący skutek prawny; ograniczenie do 10 lat (jeśli stała się ostateczna, doręczona) tylko niektóre!
inna droga tu nieważna to wznowienie postępowania- art 145 KPA
właściwość może się zmienić w trakcie postępowania
wszelkie rozstrzygnięcia w ramach samorządów np. adwokackich, są decyzjami a
7.11.2011
nowelizacja KPA art 61a
uzasadnienie: kiedyś nie było takiej furtki, żeby odmówić wszczęcia postępowania przez stronę, która nie ma legitymacji procesowej- takie postępowanie się umarzało
do tej pory:
składany wniosek- art 61- postępowanie jest wszczynane w momencie złożenia wnisoku
legitymacja badana w czasie samego postępowania
jeśli okazało się, że wnioskodawca nie ma przymiotu strony, postępowanie umarzano
pytanie: jak można umorzyć postępowanie, które nie zostało wszczęte? Bo jeśli nie była to strona, to nie powinno w ogóle postępowania być.
Po dodaniu art 61a- zmieniło się, że na etapie 1 już można wydać postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania- czyli od razu po złożeniu wniosku
zwrot ku obiektywnej koncepcji legitymacji procesowej strony
przeczytać to uzasadnienie! Plus opinia profesora Kisielewskiego???
samo uzasadnienie projektu ujmowało to inaczej- w postępowaniu administracyjnym występuje wg projektodawcy istenieje etap postępowania wstępnego (nie jest to ani pojęcie kodeksowe ani doktrynalne)
struktura podmiotowa postępowania
organ
strona
(konieczne)
podmioty na prawach strony (korzystają z tych samych prawa procesowe co strona, ale nie posiadają przymiotu strony)
ratio legis instytucji podmiotów na prawach strony jest ochrona interesu publicznego w postępowaniu administracyjnym
1. organizacje społeczne
2. prokurator (art 182 i nast.; także uczestnictow na prawach strony)- art 183daje mu prawo udziału w postępowawnie; ma także autonomiczny środek działania, jakim jest sprzeciw (przysługuje tylko i wyłącznie prokuratorowi!- nie mylić ze sprzeciwami z prawa materialnego)
3. RPO- jego udział został uregulowany nie w KPA, ale w ustawie o RPO
4. katalog może być rozszerzony np. Woj. Inspektor Ochrony Środowiska (w konkretnych postępowaniach)
po co te podmioty są dopuszczane do postępowania?
Jest zabezpieczany interes- organizacja- interes społeczny; prokurator- zabezpieczenie praworządności i przestrzegania prawa; RPO- ochrona praw jednostki.
Organizacja społeczna
zainteresowane ze względu na swoje cele statutowe
art 5, pkt 5 - organizacja społecznych- rozumie się przez to organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne organizacje społeczne
organizacja może występować w różnych rolach:
art 31 par 1 kpa - jako podmiot na prawach stron
art 1 pkt 2 - jako organ administracji publicznej
art 28 w zw. 29 - jako strona
art 106 - jako opiniodawca, z którym jest obowiązek uzgodnienia
art 31 par 5- przedstawia opinię jako wyraz udziału społecznego (nie na prawach strony)
art 31 par 1
organizacja społeczna może żądać (MUSI ZŁOŻYĆ WNIOSEK):
wszczęcia postępowania- postępowanie jest wszczynane z urzędu; jedynie z inicjatywy organizacji; wszczęcie w formie POSTANOWIENIA (art 31 par 2); (WYJĄTEK OD art 61- momentem wszczęcia postępowania z urzędu jest pierwsza czynność adresowana do strony, zazwyczaj jest to zawiadomienie o wszczęciu postępowania), na które przysługuje zażalenie (organizacji społecznej)-
udziału w postępowaniu
warunkiem jest (badane):
uzasadnienie w celach statutowych
interes społeczny
organizacja ekologiczna
definicja w przepisach o ochronie środowiska
ustawodawca zawęził stosowanie art 31- mogą uczestniczyć tylko w dokładnie wymienionych przez ustawodawcę postępowaniach
może na prawach strony brać udział tylko w tych postępowaniach, jeśli właściwość miejscowa jest taka sama jak teren działania organizacji (przy rejestracji do terenu województwa)
inne przepisy mogą także limitować udział innych organizacji w postępowaniu
pozycja prokuratora czy RPO jest inna niż organizacji społecznych- nie bada się zasadności wniosku; jest to racjonalne przyjęcie, że te organy wszczynają postępowania zasadnie
kazusy:
organizacja społeczna złożyła odwołanie od decyzji organu, mimo że w pierwszej instancji nie skorzystała z prawa uczestniczenia jako strona- NIE, sprzeczne z art 127- bo nie została dopuszczona do postępowania w formie postanowienia
to ograniczenie nie dotyczy sprzeciwu prokuratora 155-154
z wyłączeniem trybów 145-145a, 156- jest uzasadnienie działania inne niż kwestia praworządności
czego nie może zrobić organizacja społeczna, co przysługuje stronie postępowania?
art 114 i następne (ugoda)
art 105 par 2
art 98 par 2
art 61 par 2 (zgoda)
kolokwium za 3 tygodnie- 28.11
za tydzień:
terminy doręczenie wezwania
14.11.2011
KOLOKWIUM
do art. 60 włącznie
60-72 będą za tydzień- także jako przeplatające się
Doręczenia, wezwania, terminy
czynności procesowe
organu
a. czynności merytoryczne- np. ocena i zebranie dowodu
b. czynności techniczno-procesowe
-doręczenia
-wezwania
-protokoły i adnotacje
-udostępnianie akt
c. czynności dyscyplinujące i porządkowe
d. postanowienia dotyczące czynności procesowych
stron
- oświadczenia woli
- oświadczenia wiedzy
TERMIN (art 35): bez zbędnej zwłoki
I instancja:
niezwłocznie- gdy nie ma potrzeby przeprowadzenia dodatkowego postępowania wyjaśniającego
1 miesiąc- kiedy sprawa wymaga przeprowadzenia dodatkowego postępowania wyjaśniającego
2 miesiące- gdy sprawa jest szczególnie skomplikowana
terminy liczone od dnia wszczęcia postępowania (jeśli z urzędu- z momentem zawiadomienia strony o wszczęciu postępowania; jeśli na wniosek- z momentem złożenia żądania do organu)
II instancja:
1 miesiąc od dnia otrzymania odwołania
Art. 132. § 1. Jeżeli odwołanie wniosły wszystkie strony, a organ administracji publicznej, który wydał decyzję, uzna, że to odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie, może wydać nową decyzję, w której uchyli lub zmieni zaskarżoną decyzję. SAMOKONTROLA
między datą wydania decyzji a momentem kiedy odwołanie zostanie wysłane przez organ do drugiej instancji mija sporo czasu, około 1,5 miesiąca- a dopiero od momentu otrzymania odwołania organ odwoławczy prowadzi postępowanie w II instancji
terminy mogą być wydłużane i skracane
skracanie- art. 35 par 4
wydłużanie- art. 36
mogą być też przepisy szczególne, które ustalają terminy np. o mieniu zaburzańskim- 6 miesięcy (mienie pozostawione na Wschodzie)
art 36:
postępowanie prowadzone po terminie-
przyjmuje się, że od momentu, kiedy minie termin dwumiesięczny, przyjmuje się, że organ jest w STANIE BEZCZYNNOŚCI- dodatkowo obok bezczynności pojawiło się pojęcie PRZEWLEKŁOŚCI postępowania
zgodnie z art. 36 organ, gdy widzi, ze nie dojdzie do załatwienia sprawy, może wyznaczyć w kolejny termin i tak w nieskończoność; nie ma wtedy stanu bezczynności, można złożyć skargę do WSA na bezczynność; natomiast by ukrócić tą praktykę wyznaczania nowych terminu powstało pojęcia postępowania przewlekłości
art. 10
nakłada obowiązek zawiadomienia przez organ o wszczęciu czy zakończeniu postępowania
faktycznie- poczta pracuje w taki sposób, że jeden obrót korespondencji potrzeba około 1 miesiąca
art. 37
jeśli sprawa nie zostanie załatwione w terminie z art. 35 przysługuje zażalenie do organu wyższego stopnia- zażalenie na niezałatwienie sprawy w terminie
normalnie zażalenie przysługuje na postanowienia
środki od najłagodniejsztch:
skarga (dział XVIII KPA)- postępowanie uproszczone KPA- sprawa pozostaje w ramach urzędu; kwestionuje się jakość pracy pracownika, który prowadzi sprawę, wtedy bada to jego przełożony
zażalenie (art 37)- do organu wyższego stopnia; sprawa wychodzi poza urząd; działalność nadzorcza- dość dotkliwe dla pracownika konsekwencje
skarga do WSA- na bezczynność lub przewlekłość; jest ostatecznością; na czas prowadzenia postępowania przez WSA organ zawiesza swoje działania, bo wysyła wszystkie akta do WSA
doręczenia (art 39-49)
doręczenia rzeczywiste (faktyczne)- otrzymanie pisma przez adresata
-art 39; w zw. Z art. 40- wyjaśniono, że doręcza się pismo tylko pełnomocnikowi, a nie pełnomocnikowi i stronie
-art 391
-art 42, 44 bez par 4
-art 45 (jednostki organizacyjne)
doręczenia domniemane- faktycznie nie otrzymał, ale domniemywa się, że otrzymał
-art 40 par 5- strona zamieszkała za granicą, która nie wyznaczyła pełnomocnika- pozostawienie pisma w aktach sprawy
-art 41- zmiana adresu- nieodebrane awizo nie cofa skutku doręczenia (obowiązek powiadomienia organu o zmianie adresu)
-art 43 i 44 par 4- nieobecność adresata
-art 47- odmowa przyjęcia pisma (termin biegnie od daty adnotacji na kopercie- odmowa odebrania)
-art 48- pełnomocnik wyznaczony z urzędu (art. 34)
-art 49- publiczne ogłoszenie
domownik- osoba funkcjonująca we wspólnym gospodarstwie; dlatego np. studenci mieszkający wspólnie nie są swoimi domownikami
przywracanie terminów
wezwania
liczenie terminów
21.11.2011
WEZWANIA
art. 50
§ 1. Organ administracji publicznej może wzywać osoby do udziału w podejmowanych czynnościach i do złożenia wyjaśnień lub zeznań osobiście, przez pełnomocnika lub na piśmie, jeżeli jest to niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy lub dla wykonywania czynności urzędowych.
DO POSTĘPWANIA WYJAŚNIAJĄCEGO CZY NP. OGLĘDZIN
art. 4
Kodeks postępowania administracyjnego nie narusza szczególnych uprawnień wynikających z immunitetu dyplomatycznego i konsularnego oraz umów i zwyczajów międzynarodowych.
WYŁĄCZENIE
w związku z zasadą prawdy obiektywnej
zwykła forma pisemna
Osobiste stawiennictwo
Art. 53. Przepisów art. 51 i 52 nie stosuje się w przypadkach, w których charakter sprawy lub czynności wymaga dokonania czynności przed organem administracji publicznej prowadzącym postępowanie.
Jakie mogą być czynności, w których nie można być zastąpionym przez pełnomocnika?
głównie są to określone oświadczenia woli lub wiedzy stricte przypisane do danej osoby, która została wezwana- tu najczęściej zaznaczone w przepisach prawa materialnego
np. postępowania w sprawie mienia pozostawionego na Wschodzie- 1. postępowanie ustalające, że dana osoba ma prawo do odzyskania mienia; wzywa się osobę do stosownego oświadczenia dot. okoliczności, co do których przyjmuje się, że dokumenty nie zachowało się
ograniczenie osobistego stawiennictwa do (tu obowiązek):
Art. 51. § 1. Do osobistego stawienia się wezwany jest obowiązany tylko w obrębie gminy lub miasta, w którym zamieszkuje albo przebywa.
§ 2. Obowiązek osobistego stawiennictwa dotyczy również wezwanego, zamieszkałego lub przebywającego w sąsiedniej gminie albo mieście.
Tzw. pomoc prawna
Art. 52. W toku postępowania organ administracji publicznej zwraca się do właściwego terenowego organu administracji rządowej lub organu samorządu terytorialnego o wezwanie osoby zamieszkałej lub przebywającej w danej gminie lub mieście do złożenia wyjaśnień lub zeznań albo do dokonania innych czynności, związanych z toczącym się postępowaniem. Organ prowadzący postępowanie oznaczy zarazem okoliczności będące przedmiotem wyjaśnień lub zeznań albo czynności, jakie mają być dokonane.
Żądanie pomocy prawnej jest wiążące dla organu, wobec którego jest złożone żądanie
najczęściej na zasadzie pomocy prawnej np. przesłuchuje policja
elementy formalne:
Art. 54. § 1. W wezwaniu należy wskazać:
1) nazwę i adres organu wzywającego,
2) imię i nazwisko wzywanego,
3) w jakiej sprawie oraz w jakim charakterze i w jakim celu zostaje wezwany,
4) czy wezwany powinien się stawić osobiście lub przez pełnomocnika, czy też może złożyć wyjaśnienie lub zeznanie na piśmie,
5) termin, do którego żądanie powinno być spełnione, albo dzień, godzinę i miejsce stawienia się wezwanego lub jego pełnomocnika,
6) skutki prawne niezastosowania się do wezwania.
§ 2. Wezwanie powinno być zaopatrzone podpisem pracownika organu wzywającego, z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego podpisującego lub, jeżeli dokonywane jest z użyciem dokumentu elektronicznego, powinno być opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu.
Terminy procesowe
art 35 i następne- dla organu administracji do załatwienia sprawy
terminy procesowe
a. ustawowe i wyznaczone
b. bezwzględnie oznaczone i względnie oznaczone (np. niezwłocznie)
c. dla dokonania czynności przez organ (przede wszystkim od art 35, ale także mnóstwo szczegółowych, np. 106- tu domniemanie zgody, jeśli nie ma decyzji przed 14 dniami w par 6) i dla dokonania czynności przez stronę
terminy dla strony- z KPA i ustaw szczególnych
odwołanie od decyzji 14 dni od dnia doręczenia art 129 par 2
zażalenie 7 dni od dnia doręczenia art 141 par 2
są jeszcze przepisy materialne- mogą być inne
d. zwykłe (instrukcyjne), zawite (przywracalne), przedawniające (nieprzywracalne- tylko jeden)
terminy zwykłe- są tylko wyznaczone przez organ
terminy zawite- skutkują nieskutecznością dokonanej czynności (po czasie), ale można je przywrócić art. 58 i 59
terminy przedawniające- powodują wygaśnięcie danego uprawnienia w pojęciach procesowych- tutaj termin do przywrócenie terminu (7 dni)- nie można przywrócić terminu na przywrócenie terminu
*nie liczy się dnia zdarzenia, w którym nastąpiło zdarzenie, od którego płynie termin
art. 54
czy można przywrócić termin?
Art. 58. § 1. W razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy.
§ 2. Prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin.
Czyli:
musi złożyć wniosek
7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia
i od razu do tego wniosku musi być dołożone odwołanie
uprawdopodobnienie braku winy
ustanie przyczyny uchybienia- 18.04 czyli powrót z podróży
jak uzasadnić?
Różnie:)
Art. 59. § 1. O przywróceniu terminu postanawia właściwy w sprawie organ administracji publicznej. Od postanowienia o odmowie przywrócenia terminu służy zażalenie.
§ 2. O przywróceniu terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia postanawia ostatecznie organ właściwy do rozpatrzenia odwołania lub zażalenia.
Czy postanowienie podlega zażaleniu? To zależy!
jeśli chodzi o termin do wniesienia odwołania lub zażalenia- nie!- wtedy można zaskarżyć do WSA
Jeśli chodzi o termin dokonania innej czynności- tak!
Art. 3 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi- przepis o kognicji sądów; fragment jeśli kończy sprawę
KPA
Art. 134. Organ odwoławczy stwierdza w drodze postanowienia niedopuszczalność odwołania oraz uchybienie terminu do wniesienia odwołania. Postanowienie w tej sprawie jest ostateczne.
Dominuje w doktrynie pogląd, że już od decyzji odmowy przywrócenia terminu można wnieść skargę do WSA- można przyjąć że jest ono kończące postępowanie; ale istnieje też pogląd, że musi zostać wydana decyzja z art 134
5.12.2011
postanowienia zaskrżalne:
postanowienie na odmowę przywrócenia terminu; nie wszystkie
wyłączenie pracownika nie jest postanowienia, a następuje z mocy prawa!
Fazy postępowania dowodowego:
decyzja co powinno być udowodnione
proces zbierania dowodów
ocena dowodów
zasada pisemności- np. oględziny muszą być zachowane w formie pisemnej
strony mają możliwość składania zastrzeżeń do protokołu- wpisuje się pod nim (inaczej przyjmuje się że nie kwestionowano stwierdzeń w protokole)
przeczytać: protokoły i adnotacje
NIE MA ZAJĘĆ
Na przyszły tydzień:
TK sygn. P1/11 o 13.00- 12.12.2011
zakładka wokanda; trybunal.gov.pl
tam zakładka- dokumenty w sprawie- przeczytać wniosek (pytanie prawne); stanowiska stron postępowania
pytania: - wyłączenie KPA? Zgodne z Konstytucją? - kognicja sądów administracyjnych?
Z tego praca pisemna na zaliczenie semestru zimowego- być jak TK i ocenić zasadność zarzutów z pytania prawnego
19.12.2011
wyrok WSA w Warszawie, 4 sierpnia 2010; I SA/Wa1621/09
Art. 156. § 1. Organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która:
1) wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości,
2) wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa,
3) dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną,
4) została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,
5) była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały,
6) w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą,
7) zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa.
§ 2. Nie stwierdza się nieważności decyzji z przyczyn wymienionych w § 1 pkt 1, 3, 4 i 7, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło dziesięć lat, a także gdy decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne.
Dekret Bieruta z 1945 r.- właściciele tracili własność budynków, a zatrzymywali własność gruntu; właściciele nieruchomości mogli do określonego krótkiego terminu zwrócić się o przyznanie użytkowania wieczystego do budynku
możliwość otrzymania użytkowania wieczystego było fikcją, wszyscy którzy złożyli taki wniosek dostali decyzje odmowne
obecnie odwołania są z 156 par 1 pkt 2 KPA jako decyzje wydane z rażącym naruszeniem prawa
ci, którzy wniosków nie złożyli, nie mogą się odwoływać od decyzji na podstawie dekretu
tu problemem są nieodwracalne skutki prawne- przyjmuje się, że takie skutki nastąpiły co do sprzedanych z danego budynku lokali- użytkowanie wieczyste jest wtedy przyznawane w takiej części, w jakiej nie było sprzedane; to otwiera właścicielowi drogę do odszkodowania
przesłanki zawieszenia postępowania
a. niezależne od woli strony o charakterze podmiotowym
Art. 97. § 1. Organ administracji publicznej zawiesza postępowanie:
1) w razie śmierci strony lub jednej ze stron, jeżeli wezwanie spadkobierców zmarłej strony do udziału w postępowaniu nie jest możliwe i nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 30 § 5, a postępowanie nie podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe (art. 105),
2) w razie śmierci przedstawiciela ustawowego strony,
3) w razie utraty przez stronę lub przez jej ustawowego przedstawiciela zdolności do czynności prawnych,
b. niezależne od woli strony o charakterze przedmiotowym
4)gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd.
c. zależne od woli strony
Art. 98. § 1. Organ administracji publicznej może zawiesić postępowanie, jeżeli wystąpi o to strona, na której żądanie postępowanie zostało wszczęte, a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz nie zagraża to interesowi społecznemu.
§ 2. Jeżeli w okresie trzech lat od daty zawieszenia postępowania żadna ze stron nie zwróci się o podjęcie postępowania, żądanie wszczęcia postępowania uważa się za wycofane.
np. śmierć strony (w toku postępowania); następujące pytania:
? charakter sprawy- czy prawa są zbywalne czy osobiste- czy można wzynaczyć spadkobiercę do tego prawa
? czy jest możliwe wezwanie spadkobierców
? zachodzą okoliczności z art 30 par 5 § 5. W sprawach dotyczących spadków nie objętych jako strony działają osoby sprawujące zarząd majątkiem masy spadkowej, a w ich braku - kurator wyznaczony przez sąd na wniosek organu administracji publicznej.
Czyli zawieszenie gdy:
sprawa nie ma charakteru osobistego
czy są spadkobiercy lub inne osoby wyznaczone do zarządy masą spadkową
nie zachodzą okoliczności z art 30 par 2
przesłanki zawieszenia są obligatoryjne lub fakultatywne
zagadnienia wstępne (przesłanki w lex)
Art. 98. § 1. Organ administracji publicznej może zawiesić postępowanie, jeżeli wystąpi o to strona, na której żądanie postępowanie zostało wszczęte, a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz nie zagraża to interesowi społecznemu.
§ 2. Jeżeli w okresie trzech lat od daty zawieszenia postępowania żadna ze stron nie zwróci się o podjęcie postępowania, żądanie wszczęcia postępowania uważa się za wycofane.- organ administracji publicznej powinien wydać decyzję o umorzeniu postępowania; tylko w taki sposób postępowanie będzie mogło się skończyć; decyzja taka wydawana jest na podstawie art 105
Art. 100. § 1. Organ administracji publicznej, który zawiesił postępowanie z przyczyny określonej w art. 97 § 1 pkt 4, wystąpi równocześnie do właściwego organu lub sądu o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego albo wezwie stronę do wystąpienia o to w oznaczonym terminie, chyba że strona wykaże, że już zwróciła się w tej sprawie do właściwego organu lub sądu.
§ 2. Jeżeli zawieszenie postępowania z przyczyny określonej w art. 97 § 1 pkt 4 mogłoby spowodować niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzkiego albo poważną szkodę dla interesu społecznego, organ administracji publicznej załatwi sprawę, rozstrzygając zagadnienie wstępne we własnym zakresie.
9.01.- do oddania pracy pisemnej na temat postępowania w TK
jaki wpływ będzie miał ten wyrok w tym kształcie na przyznawanie środków z funduszy? Jakie praktyczne znaczenie będzie miał ten wyrok i czy w ogóle jest?
9.01.2012
Elementy formalne decyzji:
organ
data
strona
podstawa prawna
osnowa
uzasadnienie
podpis
pouczenie
kategoria nieaktów, czyli kiedy nie ma postępowania np. wydanie prawa jazdy (?);
decyzji nieistniejących- jest postępowanie, ale decyzja nie spełnia wymogów konstytutywnych (strona, organ, osnowa i podpis); także gdy decyzja nie została doręczona żadnej ze stron postępowania
decyzja administracyjna wiąże także organ administracyjny
ale decyzja jest nią tylko wtedy, gdy zostanie doręczona choć jednej ze stron
Art. 110. Organ administracji publicznej, który wydał decyzję, jest nią związany od chwili jej doręczenia lub ogłoszenia, o ile kodeks nie stanowi inaczej.
Kiedy decyzja jest ostateczna?
upłynął termin do wniesienia odwołania
jest decyzją II instancji
ustawa wyłącza możliwość odwołania się
wyjątek: decyzje również nieostateczne w określonych wypadkach mogą wywoływać skutki
Art. 108. § 1. Decyzji, od której służy odwołanie, może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, gdy jest to niezbędne ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami bądź też ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony. W tym ostatnim przypadku organ administracji publicznej może w drodze postanowienia zażądać od strony stosownego zabezpieczenia.
§ 2. Rygor natychmiastowej wykonalności może być nadany decyzji również po jej wydaniu. W tym przypadku organ wydaje postanowienie, na które służy stronie zażalenie.
Możliwość nałożenia rygoru natychmiastowej wykonalności
Art. 138. § 1. Organ odwoławczy wydaje decyzję, w której:
1) utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję albo
2) uchyla zaskarżoną decyzję w całości albo w części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy albo uchylając tę decyzję - umarza postępowanie pierwszej instancji w całości albo w części, albo
3) umarza postępowanie odwoławcze.
§ 2. Organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Przekazując sprawę, organ ten powinien wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.
§ 3. (skreślony).
§ 4. Jeżeli przepisy przewidują wydanie decyzji na blankiecie urzędowym, w tym za pomocą środków komunikacji elektronicznej, a istnieją podstawy do zmiany zaskarżonej decyzji, organ odwoławczy uchyla decyzję i zobowiązuje organ pierwszej instancji do wydania decyzji o określonej treści.
Decyzja wywołuje skutki prawne nie tylko gdy jest ostateczna, ale także gdy jest jej nadany rygor natychmiastowej wykonalności- ale ten rygor może być uchylony przez organ II instancji
standardy aby decyzja mogła być prawidłowa np. że organ musi być tak oznaczony, aby można było go łatwo zidentyfikować; identyfikacja stron; jasne oznaczenie podstawy prawnej, standardy uzasadnienia z art 107
§ 3. Uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne - wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa.
Wady istotne i nieistotne
dla usunięcia wad istotny stworzone zostało postępowanie odwoławcze
tryby rektyfikacji decyzji
Art. 111. § 1. Strona może w terminie czternastu dni od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji zażądać jej uzupełnienia co do rozstrzygnięcia bądź co do prawa odwołania, wniesienia w stosunku do decyzji powództwa do sądu powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego albo sprostowania zamieszczonego w decyzji pouczenia w tych kwestiach.
§ 1a. Organ administracji publicznej, który wydał decyzję, może ją uzupełnić lub sprostować z urzędu w zakresie, o którym mowa w § 1, w terminie czternastu dni od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji.
§ 1b. Uzupełnienie lub odmowa uzupełnienia decyzji następuje w formie postanowienia.
§ 2. W przypadku wydania postanowienia, o którym mowa w § 1b, termin dla strony do wniesienia odwołania, powództwa lub skargi biegnie od dnia jego doręczenia lub ogłoszenia.
I
Art. 113. § 1. Organ administracji publicznej może z urzędu lub na żądanie strony prostować w drodze postanowienia błędy pisarskie i rachunkowe oraz inne oczywiste omyłki w wydanych przez ten organ decyzjach.
§ 2. Organ, który wydał decyzję, wyjaśnia w drodze postanowienia na żądanie organu egzekucyjnego lub strony wątpliwości co do treści decyzji.
§ 3. Na postanowienie w sprawie sprostowania i wyjaśnienia służy zażalenie.
Usunięcie wad nieistotnych:
sprostowanie- błędy rachunkowe, pisarskie, oczywiste omyłki; także pouczenie co do możliwości wniesienia odwołania; o sprostowanie występuje strona lub organ z urzędu; nie ma terminu do dokonania sprostowania; sprostowanie jest wydawane w formie postanowienia, na które służy zażalenie
uzupełnienie- można uzupełnić pouczenie i osnowę; także strona w ciągu 14 dni od doręczenia może żądać uzupełnienia decyzji, która została omyłkowo niekompletnie wydana; nie można złożyć odwołania
wykładnia- tryb często stosowany, szczególnie że taka wykładnia ma moc wiążącą, często co do decyzji starych, które nadal wywołują skutki prawne
wady istotne mają być poprawiane w drodze odwoławczej względnie specjalnych trybów
|
Decyzja |
Postanowienie |
istota |
Art 104- konkretyzacja normy prawa materialnego |
Konkretyzacja obowiązków adresata na gruncie prawa procesowego, niekończąca i nierozstrzygająca sprawy co do istoty, kwestie incydentalne; * wyjątki- np. zatwierdzenie ugody (art 119 rozstrzyga i kończy sprawę w danej instancji), Art. 106. § 1. Jeżeli przepis prawa uzależnia wydanie decyzji od zajęcia stanowiska przez inny organ (wyrażenia opinii lub zgody albo wyrażenia stanowiska w innej formie), decyzję wydaje się po zajęciu stanowiska przez ten organ. - tryb współpracy; m.in. 113 poza postępowaniem, o przywróceniu terminu, o zawieszeniu/wznowieniu postępowania |
Podstawa prawna |
Prawo materialne |
Prawo procesowe |
adresat |
Strona, ustalana wg Art. 28.Stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. |
Strona, podmioty na prawach strony oraz uczestnicy- np. biegli, świadkowie, osoby trzecie, organ egzekucyjny |
Uzasadnienie |
standardy art 107 § 3. Uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne - wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa. |
Wtedy, kiedy jest zaskarżalne. Art. 126. Do postanowień stosuje się odpowiednio przepisy art. 105, art. 107 § 2-5 oraz art. 109-113, a do postanowień, od których przysługuje zażalenie, oraz do postanowień określonych w art. 134 - również art. 145-152 oraz art. 156-159, z tym że zamiast decyzji, o której mowa w art. 151 § 1 i art. 158 § 1, wydaje się postanowienie. Tryby nadzwyczajne weryfikacji poza trybem zmiany |
treść |
Art 107 |
Art. 124. § 1. Postanowienie powinno zawierać: oznaczenie organu administracji publicznej, datę jego wydania, oznaczenie strony lub stron albo innych osób biorących udział w postępowaniu, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, pouczenie, czy i w jakim trybie służy na nie zażalenie lub skarga do sądu administracyjnego, oraz podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do jego wydania lub, jeżeli postanowienie wydane zostało w formie dokumentu elektronicznego, powinno być opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. § 2. Postanowienie powinno zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne, jeżeli służy na nie zażalenie lub skarga do sądu administracyjnego oraz gdy wydane zostało na skutek zażalenia na postanowienie. Niekoniecznie musi zawierać uzasadnienie |
Środek odwoławczy |
Odwolanie, 14 dni od doręczenia |
Zażalenie, 7 dni od doręczenia |
wykonalność |
Kiedy jest ostateczna |
Kiedy jest ostateczne |
zaskarżalność |
Kiedy jest to wyraźnie zaznaczone w KPA na decyzje organów, co do których nie ma wyższej instancji (np. minister), przysługuje jedynie wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy |
Jeżeli postanowienie jest ostateczne- nie można złożyć zażalenia- w odwołaniu od decyzji można też zawrzeć „zażalenie” na postanowienia Art. 142. Postanowienie, na które nie służy zażalenie, strona może zaskarżyć tylko w odwołaniu od decyzji. |
Ugoda administracyjna w domu we własnym zakresie
Art. 114.W sprawie, w której toczy się postępowanie przed organem administracji publicznej, strony mogą zawrzeć ugodę - jeżeli przemawia za tym charakter sprawy, przyczyni się to do uproszczenia lub przyspieszenia postępowania i nie sprzeciwia się temu przepis prawa.
Charakter sprawy musi być sporny pomiędzy stronami postępowania
jest zawierana między stronami postępowania, a nie między stroną a organem
zatwierdzana jest w formie postanowienia przez organ- z 114 wynika charakter władczy; a wywołuje takie same skutki jak decyzja administracyjna
za tydzień postępowanie odwoławcze- odwołanie i zażalenie
pierwsze ćwiczenia po feriach kolokwium
praca o TK do piątku na maila- kasiazalasinska@op.pl