Wykład 1

Temat: Podstawy analizy finansowej przedsiębiorstwa.

1. Analiza finansowa - zajmuje się oceną finansowej strony działalności przedsiębiorstwa tj. ocena wielkości ekonomicznych będących konsekwencją przeszłych i planowanych zdarzeń gospodarczych w ujęciu pieniężnym. Najogólniej jej rola polega na przygotowania informacji zarówno z otoczenia jak i wewnętrznych obszarów działalności przedsiębiorstwa dla podejmowania decyzji finansowych. Można to rozpatrywać w aspekcie tzw. triady informacji, której schemat przedstawia się następująco. (Z książki P. Łukasik)

2. Analiza może być prowadzona w dwóch wzajemnie powiązanych układach, jako:

• Analiza retrospektywna (tradycyjna) - uwzględniająca skutki finansowe i efektywność podejmowanych decyzji i działań w przeszłości, w określonych warunkach otoczenia, zmierzającą do analizy i oceny aktualnej pozycji przedsiębiorstwa w otoczeniu rynkowym.

• Analiza prospektywna (planistyczno-decyzyjna) - uwzględniająca efektywności konsekwencje finansowe przyszłych decyzji i działań przedsiębiorstwa wraz z projekcją przyszłych warunków otoczenia (przewidywanych stanów otoczenia).

Analiza retrospektywna pozwala na przygotowanie podstaw do formułowania wariantów przyszłych decyzji i wyznaczenie scenariuszy rozwoju przedsiębiorstwa, z równoczesną oceną i weryfikacją słuszności decyzji podejmowanych w przeszłości.

Analiza prospektywna pozwala ocenić perspektywy rozwoju przedsiębiorstwa, jego zdolności do rozwoju, niezbędne zmiany strukturalne, konstrukcję scenariuszy zmian w różnych warunkach funkcjonowania, z równoczesnym uwzględnieniem zmiennej wartości pieniądza w czasie i odpowiadającej temu roli dyskontowania i wyznaczania wartości bieżącej oraz wyznaczania wartości przyszłych i kapitalizacji spodziewanych przyszłych korzyści.

Analiza prospektywna może być prowadzona w dwóch układach:

• Prospektywna analiza krótkoterminowa, związana z decyzjami dotyczącymi bieżących problemów na szczeblu operacyjnym. Są to nierzadko decyzje korekcyjne, krótkoterminowe prognozy wybranych procesów umożliwiających zachowanie ich ciągłości,

• Prospektywna analiza długoterminowa, z wyróżnieniem wariantów rozwoju, modeli symulacji z wyznaczonymi kryteriami wyboru wariantów optymalnych.

• Analizę prospektywną można rozpatrywać również w aspekcie koncepcji strategicznego zarządzaniem przedsiębiorstwa, wynikającej z:

• Oceny potencjalnych słabości i siły przedsiębiorstwa oraz ich związków z szansami i zagrożeniami (służy temu analiza SWOT)

• Kojarzenia elementów otoczenia z zasobami, w celu zapewnienia przetrwania i rozwoju przedsiębiorstwa w dłuższej perspektywie

• Zabezpieczenie przewagi konkurencyjnej, kluczowy problem w zarządzaniu strategicznym, gwarantujący zabezpieczenie długoterminowych sukcesów

• Analiza retrospektywna pozwala na ocenę:

• Czy i w jakim stopniu zrealizowano podstawowe cele finansowe przedsiębiorstwa - za cel będzie się przyjmować wartość przedsiębiorstwa (wartość rynkowa, wartość ekonomiczna, wartość księgowa [aktywa - zobowiązania], rynkowa wartość dodana) , a nie zysk choć też jest on istotny. Inne cele:

• Efektywność

• Płynność

• Ograniczenie ryzyka

• Czy i w jakim zakresie zachowane równowagę finansową

• Czy w sposób prawidłowy i efektywny wykorzystano stojący do dyspozycji kapitał i majątek

• Obszarów ryzyka i wynikające z tego zagrożenia dla przedsiębiorstwa (przyczyny zagrożeń, czynniki decydujące o zagrożeniu) - jak oceniać ryzyko

• Szans przedsiębiorstwa jego mocnych stron

• Problem równowagi finansowej może być w różny sposób rozumiany, z uwzględnieniem głównie ocen w zakresie:

• Zabezpieczenia równowagi pomiędzy wymaganiami kapitałodawców a możliwościami ich realizacji, bez zagrożenia dla ewentualnych rezerw i bez naruszenia substancji majątkowej

• Zachowanie złotej zasady bilansowej i finansowej w zakresie wyboru kierunku alokacji kapitału, w powiązaniu z terminami wymagalności zobowiązań wobec kapitałodawców

• Stopnia spełnienia warunków długo i krótkoterminowej płynności finansowej

• Podmiotowa struktura informacji analitycznej:

• Właściciele i zarząd:

• Ocena stopnia zabezpieczenia interesów w zakresie oczekiwanej stopy zwrotu w ramach akceptowanego ryzyka

• Ocena dalszej strategii postępowania

• Wybór kierunków bieżącego zarządzania przedsiębiorstwem

• Wierzyciele:

• Ocena stopnia zagrożenia interesów i ryzyka wierzyciela

• Ocena wiarygodności kredytowej

• Wyznaczenie oczekiwanej stopy zwrotu dostosowanej do podjętego ryzyka

• Potencjalni inwestorzy:

• Elementy wyboru strategii inwestowania

• Elementy analizy fundamentalnej

• Ocena ryzyka inwestycyjnego

• Właściwe kształtowanie relacji inwestorskich

• Partnerzy rynku:

• Ocena pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa

• Ocena ryzyka

• Instytucje rynku kapitałowego:

• Stopień spełnienia warunków dopuszczenia do obrotu na rynku kapitałowym

• Spełnienie obowiązków informacyjnych spółek giełdowych

• Instytucje kontroli finansowej i agendy państwa:

• Prawidłowość wywiązywanie się z zobowiązań wobec państwa

• Wyznaczenie zakresu ewentualnych ulg i zwolnień

• Do podstawowych sprawozdań finansowych stanowiących specyficzne zbiory informacji należą:

• Bilans - ujęcie statyczne (zasobowe)

• Rachunek zysków i strat - ujęcie strumieniowe (pieniężne)

• Rachunek przepływów pieniężnych z uzupełniająca rolą zestawienia zmian w kapitale własnym i ewentualną informacją dodatkową. Jest to zgodnie z schematem i oceny przedsiębiorstwa w formie następującej: - ujęcie strumieniowe (pieniężne)




• Strumienie finansowe (pojęcie szersze)

• Strumienie pieniężne (strumienie realne - zgodnie z zasadą kasową, odpowiadają wpływom i wydatkom)

• Różnica pomiędzy rachunkiem zysku i strat rachunek przepływów Np. dostawa została zafakturowana - jest przychód, ale nie ma jeszcze wpływu

• Treść podstawowych sprawozdań finansowych (ogólna charakterystyka):

• Bilans uwzględnia:

• Zasoby, którymi gospodaruje przedsiębiorstwo z uwzględnieniem wielokierunkowej działalności

• Zasoby o wiarygodnie ustalonej wartości, które spowodują w przyszłości określone korzyści ekonomiczne

• Kierunki alokacji kapitału z wyróżnieniem składników majątkowych i sfer działalności przedsiębiorstwa

• Miejsce składników majątkowych w cyklu krążenia kapitału z uwzględnieniem różnego stopnia ich płynności

• Identyfikację kapitałodawców, ich pozycji prawnej i wynikających z tego praw i obowiązków

• Zakres zobowiązań wobec kapitałodawców z uwzględnieniem terminów ich wymagalności

• W bilansie trzeba zwrócić uwagę na:

• A: Kapitały własne - mają swoja strukturę i logikę, czy wniesiono kapitał i w jakiej wysokości

• Kapitał własny

• Należne wpłaty na kapitał - wielkość ujemna

• Udziały i akcje własne - wielkość ujemna (akcje nabyte w celu ich umorzenia, ale ich nie umorzono)

• Kapitał zapasowy - uzupełniający w stosunku do kapitału własnego

• Kapitał rezerwowy - tworzony z zysku

• Rezerwy kapitałowe - należą do kapitału własnego, jako element podziału zysku źródło

• Wynik finansowy bądź strata z lat ubiegłych

• Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania

• Rezerwy na zobowiązania - są tworzone na przyszłe prawdopodobne zobowiązania przedsiębiorstwa, można dokonać wiarygodnego szacunku tego zobowiązania

• Źródło rezerw: obciążanie kosztów (najczęściej PKO)

• Zobowiązania według terminu wymagalności:

• Zobowiązania długoterminowe

• Zobowiązania krótkoterminowe

• Zobowiązania ze względu charakter zobowiązań:

• Zobowiązania z tytułu pożyczek

• Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych

• Zobowiązania wynikające z zaciągniętego kredytu kupieckiego - przesunięcie w czasie wydatku

• Pozabilansowo występują zobowiązania warunkowe - pozabilansowe Np. przedsiębiorstwo podpisało weksel

Wykład 2

1. Ważne informacje o bilansie c. d.:

• Wartości niematerialne i prawne wiążące się z inwestycjami długoterminowymi będą amortyzowane.

• Środki trwałe dotyczą rzeczowych aktywów majątkowych, które przedsiębiorstwo wykorzystuje w swojej działalności operacyjnej.

• Funkcje amortyzacji:

• Ewidencyjna - ewidencjonowanie spadającej wartości środków trwałych

• W RZS - element kosztów

• W RPP - funkcja finansowa - zwiększanie wartości środków pieniężnych

• Inwestycje długoterminowe:

• Nieruchomości - efekt działania przedsiębiorstwa na rynku nieruchomości, nabyte w celu lokowania kapitału,

• Wartości niematerialne i prawne związane z nieruchomościami

• Długoterminowe aktywa finansowe:

• Efekt decyzji przedsiębiorstwa, w której uznano, że kapitał będzie lokowany nie w sferę działalności operacyjnej, ale na rynku finansowym, ponieważ stopa procentowa jest tam wyższa

• Kapitałodawcy:

• Właściciele

• Wierzyciele

• Kapitał zapasowy:

• W S.A. i z o. o. - powstaje z takich elementów jak zatrzymany zysk, dopłaty właścicieli, aggio spółki

• Można go naruszyć, kiedy trzeba pokryć stratę przedsiębiorstwa

• Kapitał rezerwowy:

• Odkładanie części zysku netto na nieprzewidziane straty

• Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania:

• Jeżeli wydatek jest pewny lub bardzo prawdopodobny

• Realizacja zobowiązań:

• Kredyt - raty kapitałowe

• Obligacje - wykup

• Rezerwy na zobowiązania będą stanowić element kosztów, najczęściej PKO, ale nie stanowią wydatku - będą zmniejszać wynik finansowy

• Rachunek zysków i strat uwzględnia:

• Identyfikację przychodów w przekroju głównych obszarów działalności

• Identyfikację kosztów działalności przedsiębiorstwa

• Wyniki finansowe z różnych obszarów działalności przedsiębiorstwa

• Finansowe skutki nadzwyczajnych zdarzeń gospodarczych (straty i zyski nadzwyczajne)

• Finansowe konsekwencje opodatkowania dochodu

• Rachunek przepływów pieniężnych:

• Wpływy pieniężne w głównych obszarach działania przedsiębiorstwa

• Podstawowe wydatki pieniężne w głównych obszarach działalności przedsiębiorstwa

• Zmiany stanu środków pieniężnych

• Realną możliwość samofinansowania wydatków finansowych i inwestycyjnych

4. Podstawowe obszary dzielności przedsiębiorstwa:




Temat: Analiza efektywnosci działalnosci gospdarczej przedsiebiorstwa.

1. Efektywność działalności można oceniać z wykorzystaniem miar bezwzględnych lub odpowiednich wskaźników rentowności. Dla spółek giełdowych uwzględnia się dodatkowo wskaźniki rynku kapitałowego.

• Mierzenie efektywności w ujęci bezwzględnym pozwala na ustalenie rozmiarów efektu bieżącej działalności - wyniku finansowego.

• Osiągnięty przez przedsiębiorstwo efekt działalności może być mierzony jako różnica między odpowiednimi porównywanymi wielkościami ekonomicznymi, czyli w ujęciu kwotowym. Otrzymany rezultat można określić jako szeroko pojęty wynik finansowy. Kategoria ta może być różnie pojmowana. Można wskazać kilka aspektów tego pojęcia.

• Są to w szczególności:

• Wynik księgowy, określany tez jako wynik bilansowy będący zyskiem bądź stratą

• Wynik ekonomiczny (zysk ekonomiczny, ekonomiczna wartość dodana EVA, nie uwzględnia czasu, jest trochę ułomną miarą oceny dzielności przedsiębiorstwa w tym ujęciu bezwzględnym)

• Wynik podatkowy wyrażający się jako dochód bądź strata podatkowa

• Wynik strumieniowy, stanowiący rezultat kasowego ujęcia zdarzeń gospodarczych

• W ujęciu księgowym przez wynik finansowy rozumiem różnicę między przychodami osiąganymi przez przedsiębiorstwo z różnych tytułów, a kosztami związanymi z osiągnięciem tych przychodów oraz innymi obciążeniami. Tak pojmowany wynik finansowy jest rezultatem ujmowania zdarzeń według zasady memoriału i ustalany jest w oparciu o zapisy w księgach rachunkowych.

• Można to ująć następująco:

• WF=(P+Zns)-(K+Sn+Pd)

• Gdzie:

• P - przychody

• Zns - zyski nadzwyczajne

• K - koszty poniesione dla uzyskania przychodów

• Sn - straty nadzwyczajne

• Pd - podatek dochodowy

ETAPY TWORZENIA I PODZIAŁU WYNIKU FINANSOWEGO

Przychody netto ze sprzedaży

(-)

Koszty sprzedanych produktów

(+ -)

Pozostałe przychody i koszty operacyjne

WYNIK FINANSOWY Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ

(+)

Przychody finansowe

(-)

Koszty finansowe (konsekwencja poziomu zadłużenia w przedsiębiorstwie. Powiązana z zobowiązaniami po stronie pasywów w bilansie przedsiębiorstwa)

WYNIK FINANSOWY Z DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

(+ -)

Zyski i straty nadzwyczajne

WYNIK FINANSOWY BRUTTO

ZYSK BRUTTO

(-)

Podatek dochodowy



ZYSK(STRATA) NETTO

Zysk zatrzymany Dywidenda


(-)

Podatek od dywidendy




(delta) kapitału własnego Wypłata dla właścicieli

5. Przychody finansowe:

• Najczęściej są dodatnią konsekwencją inwestycji finansowych w przedsiębiorstwie - korzystnych lokat finansowych

• Koszty finansowe:

• Należne, nie zawsze są wydatkiem

• Wynik finansowy:

• Ujemny - zmniejsza kapitał własny lub zapasowy

• Dodatki - jest istotna kwestia podziału wyniku finansowego

• Wstępna analiza wyniku finansowego zawiera analizę dynamiki oraz struktury poszczególnych elementów rachunku zysków i strat. Badanie dynamiki pozwala na ustalenie i ocenę zmian poszczególnych pozycji rachunku zysków i strat w czasie i określenie źródeł wyniku finansowego.

• Elementem wstępnej analizy jest również analiza struktury rachunku zysków i strat. Badając strukturę tego rachunku można wziąć pod uwagę różne relacje. Wśród nich wyróżnić należy:

• Ustalenie udziału poszczególnych rodzajów przychodów w łącznej ich sumie

• Ustalenie relacji poszczególnych kosztów do przychodów

• Obliczenie udziałów poszczególnych rodzajów wyniku finansowego w przychodach

• Szczegółowa analiza rynku finansowego:

• Analiza przychodów ze sprzedaży produktów i pozostały przychodów operacyjnych.

• Analiza kosztów działalności operacyjnej (relacja: przychody - koszty zmienne - koszty stałe) - księgowy próg rentowności.
  Próg rentowności pokazuje, jaki poziom przychodów ze sprzedaży gwarantuje pokrycie poniesionych kosztów.

• Analiza poziomu i zmian w czasie wartości marży brutto (zysk surowy). Przychody ze sprzedaży - koszty zmienne = marża brutto
  Stopa marży brutto = marża brutto/przychody netto ze sprzedaży
  Próg rentowności - marża brutto = koszty stałe

• Analiza czynników obciążających (zwiększających) wynik finansowy z działalności operacyjnej.

1

---