Zestaw 1
a) Sposoby fizykalnego poskramiania zwierząt gospodarskich
- Niezbędne urządzenie - poskromy, stoły
- Przy korekcji rogu racic
- Przy zabiegach na palcach
- Liny, chwyt za ogon, fałd kolanowy, Dutka udowa, klucz nosowy
- Kładzenie - pętla Johna
- Unieruchomienie do rumenotomii - zwierzę w pozycji stojącej
- Poskrom
- Bezpieczny dla ludzi i zwierząt
- Unoszący tułów
- Uspokojenie zwierzęcia
- Zawieszenie w linii popręgu i pachwinach
- Atraumatyczne podnoszenie kończyn
- Możliwość wykonania korekcji i leczenie racic (wywiązanie w pęcinie)
- Łatwość transportu
- Stół nachylany
b) Znaczenie pielęgnacji racic
- Korekcja
- Przywrócenie prawidłowych warunków oparcia
- Wczesne uchwycenie choroby
- Wrzód Rusterholza
- Ropień wierzchołka racicy
- Choroba linii białej
- Zapalenie skóry palców
- Gnicie piętek
- Międzypalczak
- Leczenie zachowujące palec w oparciu
- Leczenie radykalne - odjęcie palca
c) Rumenotomia
- Wskazania do rumenotomii
- ciała obce w urazowym zapaleniu czepca i zapaleniu czepca i otrzewnej
- przeładowanie żwacza paszą treściwą - kwasica żwacza
- ropień okołoczepcowy
- zabieg diagnostyczny np. w powtarzających się wzdęciach
- TRP nie reagujące na leczenie zachowawcze (chemioterapia, magnes)
- Próba bólowa +:
- Fałd grzbietu
- Język
- Uniesienie głowy
- Drążek (zrost przepony z czepcem)
- technika
- Głodówka przez 24-36h
- Laparotomia - z lewej strony
- Badania jamy otrzewnej
- Cięcie żwacza długości 18-25cm
- Uszczelnienie jamy otrzewnej
- etapy postępowania po przecięciu żwacza:
- Eksploracja- aspiracja -drenaż
- Zamknięcie rany laparotomijnej
- Zamykamy 3 warstwami lub szwem 8-kowym
Zestaw 2
a) Uspokojenie farmakologiczne świń
- zestaw 31
b) Prawidłowa budowa palca bydła
- Kąt ścienno-podeszwowy 45-55st
- Wysokość ściany 2/3 dł. Podeszwy
- Wysokość piętek ½ wys. Ściany
- Przednia ściana -7-10 cm
c) Postaci przemieszczenia trawieńca
- Prawo i lewostronne
Zestaw 3
a) Uspokojenie farmakologiczne przeżuwaczy
- Ksylazyna
- Stoi 0,015-0,025 mg/kg
- Lezy 0,1-0,2 mg/kg
- Zalety
- Sedacja, analgezja, relaksacja
- Efektywny chirurgicznie w kombinacji z miejscowym
- Wady
- Atonia żwacza, ślinotok
- Ryzyko poronienia, hipotermia
- Antagoniści:
- Atropina 60-100 mg/krowa Sc
- Doksapram 0,3 mg/kg iv
- Atipamezol 0,02 mg/kg
- Małe przeżuwacze są bardziej wrażliwe na ksylazynę niż bydło
b) Kastracja warchlaków
- Cięcie na brzusznej stronie scrotum.
- Usunięcie jądra z osłonką pochwową - skręca się aż powrózek zostanie ściśnięty przy pachwinie,
- emaskulator kończy kastrację,
- podwiązanie powrózka,
- szycie rany rzadko,
-`antybiotyk 3 dni
c)Dekornizacja
- Analgezja - blok n. cornualis
- Unieruchomić tułów,
- przytrzymać za nos lub żuchwę,
- u dorosłego infiltracyjnie tylną krawędź podstawy rogu znieczulić,
- cięcie zacząć piłą blatową lub drucianą na bocznej stronie
- Przyrządy:
-nożyce do korekcji rogu+żegadło
- przyrząd Burnsa
- piłka druciana Gigli
- kleszcze do rogów
- elektryczna gilotyna
- Technika u dorosłego bydła -
- umieść drut lub piłę na skórze 1 cm od rogu,
- sprawdzić położenie piły,
- ciąć.
- Hemostaza -
- skręcenie 2-3 większych naczyń skórnych,
- wbicie wykałaczki w kanał kostny,
- rozgrzane żelazo,
- puder bakteriostatyczny.
Zestaw 4
a) Unieruchamianie świń i przeżuwaczy
- bylo
b) Metody uszczelniania jamy otrzewnej przy rumenotomii
- Ramka Weingarta
- Ramka ze stali nierdzewnej (27x18cm)
- Para kleszczy do uchwycenia kątów rany (23cm)
- 6 małych haczyków rozwierających ranę (dł. 7cm Kołnierz Kulczyckiego lub mankiet McLintock)
- Przyszycie ściany żwacza do skóry (metoda Goetze'go)
- szew ciągły łączący otrzewną i skórę -
- Rozpocznij cięcie 2,5cm ventralnie od dorsalnego kąta i zakończ 3cm dorsalnie od centralnego kąta. - - Czasowo żwacz może być przytrzymany żabkami. Należy usunąć (odessać) treść.
- Lejce (metoda Frank'a)
- Cztery lejce z grubej nici
- Wyznaczają prostokąt
- Pośrodku ciecie
- Metoda Kulczyckiego
- Ramka
- Mankiet
c) Zapalenie skóry palców
- predysponowane palce wewnętrzne (IV) głównie na tylnych kończynach
- tło bakteryjne
- Ograniczone powierzchniowe owrzodzenie skóry korony nad piętkami, niekiedy dogrzbietowej
- Występuje często u krów mlecznych w wielu fermach Europy i Pł Ameryki, choruje 20% stada
- Często jest to główny problem ortopedyczny
- Objawy:
- Krowy dorosłe, niekiedy ciężka kulawizna
- Biała obwódka naskórka i objawy chronicznego zapalenia skóry w okolicy
- Doogonowo w szparze przylegającej go rogu piętki, czasami z przodu w szparze międzyracicowej, na koronie widoczna ziarnina
- Zdecydowanie tło zakaźne
- Dyskusyjna jest mikrotrauma skóry jako brama wejścia
- Bakteriologia: Treponema
- Diagnostyka różnicowa:
- zapalenie skóry międzyracicowej,
- gnicie piętek
- Leczenie:
- Oczyścić racice wodą, zastosować miejscowo oxytetracyklinę przez 3 dni
- Ogólne leki powinny uwzględniać oxytetracyklinę, linkomycynę, erytromycynę i tyrozynę
- Znaczne przerostowe zmiany usunąć („brodawki włosowe”) - resekować w granicach naskórka
- Wykonane w znieczuleniu miejscowym, w poskromie
- Prewencja:
- Utrzymanie zwierząt na możliwie jak najbardziej suchym podłożu
- Zmniejszenie ilości gnoju
- Dbałość o jakość podłóg urażającyh piętki
- Kąpiele roztworami linkomycyny, tyrozyny (1,2g/l)
- Kwarantanna nowych jałówek przez 3 tyg. i sprawdzenie kierunku zmian skórnych, leczenie ich lub skierowanie na ubój w przypadku choroby
- Dezynfekcja wszystkich narzędzi (noże, kleszcze, poskrom) po pracy w zakażonym stadzie
Zestaw 5
a) Leki sedacyjne stosowane u świń
- było wyżej -uspokojenie farmakologiczne
b) Metody kastracji buhajów
- Metody:
-bezkrwawa (gumowy pierścień, kleszcze Burdizzo)
-otwarta, chirurgiczna
- Metoda bezkrwawa - gumowy pierścień:
- założenie pierścienia na szypułę worka mosznowego
- pooperacyjny dyskomfort i znaczące zahamowanie wzrostu
- zakażenie w następstwie martwicy skóry
- ułożenie obu jader poniżej pierścienia (jatrogenne wnetrowstwo pachwinowe)
- ryzyko tężca
- pierścień zakłada się specjalnymi kleszczami
- naczyniowa martwica moszny i jąder
- Metoda Burdizzo:
- kleszcze Burdizzo mają stopery powrózka
- używane u cieląt 1-12 tygodniowych
- lekarz stoi obok cielęcia którego głowa jest przytrzymywana w rogu pomieszczenia
- instrument zakładany przez asystenta na szypułę moszny bocznie
- powrózek stabilizuje się w szypule bocznie palcem wskazującym i kciukiem
- powrózek powinien być dokładnie między szczękami
- kleszcze powoli sa zamykane, ściskają skórę i powrózek, miażdżą
- przytrzymuje się 10 s (charakterystyczny dźwięk miażdżenia)
- odchyla się kleszcze 1cm i zsuwa się 1 cm dystalnie i zamyka drugi raz po tej samej stronie
- powtarza się procedurę po drugiej stronie
- linie miażdżenia nie powinny się łączyć
- nie miażdżyć szwu moszny
- Kastracja metodą chirurgiczną:
- Technika obejmuje usuniecie jąder i hemostaze naczyń powrózka przez:
- skręcenie i pociągniecie powrózka
- zmiażdżenie emaskulatorem
- zmiażdżenie i podwiązanie powrózka
- Zabieg na stojąco, z unieruchomioną głową i zadem, ogon odchylony do boku.
- Znieczulenie miejscowe
- Dezyfekcja skóry moszny
-cięcie pionowe kaudalnej strony moszny do miąższu jądra
- długie cięcie zapewnia drenaż
- jądra wypadają przez ranę, złapać je i znaleźć część naczyniowa i nienaczyniowa powrózka
- palec wskazujący przez tunica vaginalis do najądrza miedzy naczyniową i nienaczyniową część powrózka
- Technika zależna od metody hemostazy:
- małe cielęta (1-2tyg) - emaskulator, skręcenie, trakcja
- 2-6 miesięczne - emaskulator, skręcenie, trakcja niewskazana jako bardzo bolesna
- małe buhaje - emaskulator, możliwie z podwiązaniem
- Metoda z emaskulatorem -
- założenie instrumentu po oddzieleniu naczyniowego i nienaczyniowego powrózka,
- częśc naczyniową miażdżyć 20-120 s,
- pociąganie dalszych struktur dla oddzielenia ich od szczęk instrumentu
c) Usuwanie zawiązków rogowych cieląt
- Wskazania:
- prewencja agresywnych zachowań
- redukcja urazowości
-poprawa zarządzania fermą
- Idealny wiek 1-2 tygodnie, zawiązek 5-10 mm, łatwo macalny.
- U cieląt poniżej 1 tygodnia - metoda chemiczna NaOH, KOH), technika:
-wystrzyc włosy wokół podstawy rogu
- osłonić otaczającą skórę wazeliną
- założyć pastę środka zrącego, przytrzymac cielaka 30 minut
- Cielęta pow. 1 miesiąca - analgezja - blok n. cornualis, pow. 9 m-ca - w poskromie/
- cielęta 1-4 m-ce:- Technika z rozgrzanym trepanem
-umieścić rozgrzana końcówkę żelaza na zawiązku i rotować kilka razy
- przechylić przyrząd, usunąc zawiązek podważając go i odrywając
- brak krwawienia
- gojeni ekilka tygodni z małą blizną
- alternatywnie żegadło, trefina Robertsa
- Starsze cielaki, dorosłe
- przyrząd Burnsa (mały, dużu),
- nożyce do korekcji rogu,
- piłka druciana Gigli,
- kleszcze do rogów Keystona,
- elektryczna gilotyna
Zestaw 6
a) Znieczulenia okołonerwowe bydła
-ophtalmicus
- odciągamy dolną powieke, odkażamy, znieczulamy powierzchniowo spojówkę,
- igła w nosowy kąt oka, pod gałką oczną kierunku przeciwległej nasady rogu,
- zetknięcie igły z dnem oczodołu, przestawić o 10 st Wkier dobrzusznym,
- wkłuć dalej na 10 cm, podać.
- Znieczulona gałka, spojówki, powieki, skóra czoła, kość i skóra nosa, zat szczękowa
- mandibularis
- 1 palec poniżej linii łączącej zew. Kąt oka z nasadą małżowiny usznej, pod skórę,
- potem głebiej aż do momentu oparcia się o kość, wycofać o 1 cm i podać,
- objawy
- nieznaczne opadnięcie żuchwy,
- wysunięcie koniuszka języka,
- ślinotok,
- znieczulone zęby żuchwy,
- przedsionek policzkowy i językowy,
- przednia część języka,
- dolna warga,
- efekt porażenia motorycznego mm. Żwaczy
- alveolaris interior
- przez otwór bródkowy w kanale żuchwowym,
- igła równolegle do krawędzi żuchwy,
- znieczulenie zębów siecznych
- cornualis
- 1/2 linii łączącej zew. Kąt oka z podstawą rogu,
- igła pod skórę,
- znieczulony róg, skóra wokół postawy rogu
- Infraorbitalis
- w otwór podoczodołowy, do kanału ,
- znieczulona jama nosowa, pokrywa skórna i kostna nosa, zatoka szczękowa, przedtrzonowe)
- Znieczulenie okolonerwowe prącia
- nervi pudendi- miejsce znieczulenia- dłoń poniżej odbytu
- nervi dorsales penic- miejsce- na wysokości dolnego pokładu zgięcia esowatego prącia wyczuwalne pod skórą za workiem mosznowym, znieczulenie prącia
b) Paresis spastica
Spastyczny skurcz pojedynczych mięśni lub całych grup mięśni kończyn tylnych (rzadziej przednich)
Różne rasy
To niezupełnie spastyczne porażenie (raczej niedowład)powoduje m. in. wyprostowanie kończyny z objawem jej pozornego skrócenia
Przyczyny
Genetyczne uwarunkowane czynniki wewnątrzustrojowe
Warunki środowiskowe
Np. Podłogi utrudniające chodzenie, stanie i leżenie
Co jest istotne u osobników ze znaczną masą i wadami postawy kończyn
Powstają zmiany czynnościowe w kom. mięśniowych i ich otoczeniu
Zmiany w mech. Sterujących przywędrowywaniem Na i K przez bł. kom. mięśn. - od której zależna zdolność przystosowawcza kom. mięśni. Do siły działania bodźca wyzwalającego skurcz
Powstaje stan zwiększonej gotowości skurczowej (tzn. wrażliwości na bodźce „nakazujące skurcze”) mięśni takich jak
Trójgłowy łydki
Czworogłowy uda
Półścięgnisty
Półbłoniasty
Całej gr przywodzicieli
Utrzymujące się (lecz o zmiennym nasileniu) stany skurczowe prowadzą do zespołu zaburzeń czynnościowych narządu ruchu - niedowładu spastycznego
Ujawnia się u młodych (postać wczesna) lub dorosłych (postać późna)
Post wczesna
Trudno rozpoznać u nowonarodzonych
U kilkutygodniowych - objawy wyraźne
Zupełnie wyprostowana kończyna
Wygląda na za krótką
Przy poruszaniu nie może być obarczana
Idące zwierze tylko czubkiem racicy może dotykać podłoża
Przy usiłowaniu wyprostu kończyny do przodu wyraźnie widoczne nienaturalne wyprostowanie stępu
Cielę garbi grzbiet i by zastąpić zaburzoną czynność chorej kończyny przednie nogi podsuwa pod tułów
Powrózek piętowy kończyny chorej jest silnie napięty
Mięsień brzuchaty łydki (czasem też wyżej leżące mm. pośladkowe) stwardniały
W następstwie napięcia ścięgna piętowego wspólnego
guz piętowy silnie przyciskany do tylnej powierzchni dolnego końca kości piszczelowej - naciska na pochewki mięśnia zginacza dł palca I i m piszczelowego doodonowego
Zgniatane pochewki
początkowo nie zmienione
uwypuklają się na boki - wyraźna rozszerzenie obrysu stawu stępu oglądanego od tyłu
zaburzenia czynności kończyny + stełe napięci e mięśni -> zaburzenia w stanie ogólnym
pogorszenie kondycji
zaleganie
odleżyny
post późna
u 2 letnich i starszych u których wcześniej brak objawów
pojawia się
Wzmożone napięcie mięśnia brzuchatego łydki
Chore kończyny - coraz bardziej pionowe ustawienie stępu (z konsekwencjami takiego ustawienia)
Skrzywienie guza piętowego
Rozrosty okostne tam gdzie są nienaturalne i zwiększone napięcie
Proces dot. zwykle os. o dużej masie ciała -> silnie wyrażone zaburzenia w obarczaniu chorej kończyny (ruch/spoczynek)
Chore buhaje nie mogą dokonać skoku -> trudności w wykorzystaniu do reprodukcji
Spadek kondycji i Powstawanie odleżyn -> powód brakowania chorych, można tego uniknąć gdy odpowiednio wcześnie objawowe leczenie operacyjne
Zapobieganie
Eliminacja z rozrodu buhajów z obj niedowładu lub u potomstwa którego sa niedowłady
Zabiegi operacyjne
Głównym celem odnerwienie grup chorych mięśni ( stosunkowo dobre efekty i zmniejszenie strat, ale nie całkowicie zapobiegają niedowładowi)
Wycięcie odc n piszczelowego (neurectomia nervi tibialis)
c) Wrzód podeszwy bydla
- Lokalizacja
- Wypadnięcie podeszwy na granicy podeszwy i opuszka
- Przyśrodkowy brzeg podstawowy
- Kończyna tylna IV palec - 70%
- Kończyna przednia III palec
- Objawy
- Przedłużone leżenie, wstawanie
- „klęczenie”
- Obie nogi - „siedzący pies”
- Unikanie twardego podłoża
- Zmiany widoczne po wystruganiu, krater, obrzękłe tworzywo
- Ziarnina
- Proces przewlekły
- Samowyleczenie - podwójna podeszwa
- Nawroty - nakostniaki
- Leczenie
- Odsłonięcie tworzywa oddzielonego od rogu
- Kiretaż, opatrunek antyseptyczny - uciskowy
- Korekcja - obciążenie wierzchołka
- Zdrowa mniej ścinana
- Podkowa z koturnem
- Zmiana po 10 dniach
- Przy zajęciu innych tkanek: resekcja ścięgna ZG, resekcja ST. Racicowego, amputacja palca
Zestaw 7
a) Techniki znieczulenia palców u bydła.
- międzypalcowe
- miejscowe dożylne (oba opisane niżej)
b) Międzyraciczak (limax)
- zachorowalność
- samce dwukrotnie częściej od samic, głownie u ras mięsnych (ze względu na dużą masę zwierząt)
- tylne racice 75%
- obie tylne racice 30%
- przednie racice 8%
- młode zwierzęta ze źle wykształconymi racicami
- kulawizna - wynika ze zmian wtórnych - mechaniczne zniszczenie guza - otarcia
- usuwamy w granicach skóry właściwej aby nie zniszczyć więzadeł krzyżowych które są bezpośrednio pod skórą
- przyczyny
- długie, zdeformowane racice
- ciężar ciała
- rozwarcie szpary racicowej
- odcinek grzbietowo-przedni skóry szpary racicowej obciążony przy oparciu
- skóra ma udział w wiązaniu palców
- limax - przerost adaptacyjny
c) Pericarditis traumatica
- U bydła mało wrażliwe wargi i język i ograniczony zmysł smaku.
- Zjadają twarde przedmioty.
- Ostre ciała obce przebijają ścianę czepca przednio-brzusznie.
- Uszkodzenie przepony, osierdzia, mięśnia sercowego.
- Pericarditis traumatica (włóknikowe, włóknikowo-ropne, posokowate).
- Tło urazowe (p.traumatica).
- P.traumatica - worek osierdziowy uszkodzony ciałem obcym wędrującym, najczęściej z czepca. P
- W zależności od wysięku podzielimy je na:
• surowicze, czasem klinicznie zwane wodniakiem - p.serosa.
• surowiczo-włóknikowe - p.seroso-fibrinosa, im więcej fibrynogenu tym szybciej następuje kolejna faza:
• włóknikowe - p.fibrinosa, gdy jest dużo włóknika, jego niewielka ilość ulega resorpcji i rzadko dochodzi do samowyleczenia. Włóknik musi być uprzątnięty ziarniną, a pozostałością jest blizna. Serce ma charakterystyczny wygląd - serce kosmate (cor villosum). Włóknik kumuluje się w postaci jakby kożuszka, Listki mogą się zlepiać - adhesio (zlep). Jeżeli nie da się już ich rozdzielić to mamy zrost (synechio s. accretio). Najgorszym stanem jest stałe połączenie worka osierdziowego z nasierdziem - obliteratio pericardii → dochodzi do zatrzymania akcji serca.
Zestaw 8
a) Znieczulenia stosowane w chirurgii brzucha bydła
- nadoponowe
- między kr ogonowym 1 i 2,
- wkłucie prostopadle do kręgu.
- Obejmuje okolicę krocza, ogona, srom, pochwę, odbyt, prostnicę.
- Zwierzę stoi.
- Nie można dać za dużo, bo się rozjedzie.
- Używane przy przepuklinie, kastracji, cięciu cesarskim, by zmniejszyć parcie porodowe.
- Uważać żeby nie wkłuć się podpajęczo, bo można przedawkować anestetyk.
- epiduralne odcinkowe (dorso-lumbalny blok)
- Blokada między L1 i L2
- Lignokaina 2% 8ml, igła 18G, 8-10cm
- Obszar bezbolesności - słabizna
- Zalety: jedna iniekcja, mało anestetyku, jednolite znieczulenie skóry, mięśni, otrzewnej przez 1-2h
- Wady: trudna technika
- Komplikacje: porażenie zadu, zaburzenia ogólne (przedawkowanie, podpajęczynówkowo)
- przykręgowe
- blokada Th13, L1, L2,
- 3 wkłucia, obustronnie,
- objaw blokady - skolioza w stronę znieczulenia
- nasiękowe
- w ksztalcie litery L
- przy rumenotomii na przykład
b) Wskazania do rumenotomii
- zestaw 1
c) Przyczyny martwicy tworzywa podeszwowego
- Ograniczenie naturalnego ruchu
- Nadwaga - perfuzja
- Podłoże - urazy
- Nadmierne wyrastanie racic
- Podłoże
- Zbyt twarde - podrażnia tworzywo i przyspiesza narastanie rogu
- Wilgotne - zmiękcza róg - nie chroni tworzywa - dogniatanie tworzywa, maceracja skóry palców
- Krótkie stanowiska - przeciążenia ścięgien zginaczy
- Podłogi rusztowe - urazy
- Przeciążenie tworzywa
- Wady postawy, deformacje racic
- Niewłaściwe, nieregularne korekcje
- Brak ruchu, długie stanie
- Nierówne podłoze (szczeliny betonowe, kamienie, ruszty)
Zestaw 9
a) Znieczulenie międzypalcowe
- Jest to znieczulenie stosowane przed zabiegami na palcach
- resekcja ścięgna zginacza,
- usuwanie ropni,
- wybieranie marwej tkanki
- Wkłuwa się od tyłu, w okolicę raciczki kierując igłę na przeciwległą racicę,
- anestetyk podaje się w trzech porcjach po 20 ml,
- najpierw głęboko, przy przedniej ścianie racicy,
- potem wysuwając częściowo igłę ,
- potem jeszcze bardziej wysuwając, wykonuje się je z obu stron,
- działa po 10-15 minutach.
- Znieczulenie to idzie po ścięgnach, więc rezygnujemy z niego gdy na ścięgnach jest stan ropny,bo wtedy kwaśne pH dezaktywuje anestetyk.
b) Urazowe zapalenie czepca
- Etiologia urazowego zapalenia czepca i otrzewnej (TRP)
- Sporadycznie u krów powyżej 2 lat
- Częściej w zimie, w chowie alkierzowym podczas skarmiania kiszonkami, słoma i sianem
- Długie metalowe ciała obce: kawałki metalu, drut, gwoździe penetrują śluzówkę
- Miejsca predylekcyjne: kranialna i ventralna ściana czepca
- Perforacja wisceralnej blaszki otrzewnej diafragmy i czasem ściany brzucha, śledziony lub wątroby
- Zrosty lub ropnie
- CO wchodzi do klatki piersiowej, worka osierdziowego
- Objawy:
- Anoreksja, ^HR, RR, stękanie w czasie wydechu
- Znaczny spadek mleczności
- Sztywny chód, zgarbienie, odwiedzenie łokci
- Umiarkowane wzdęcie żwacza
- Kał twardy, zredukowany
- Temp. W odbycie podwyższona do 40-41oC potem spada
- Zatrzymanie moczu
- Balotaż lub wysłuch perkusyjny w kranioventralnej części brzucha wzmożony
- Pociąganie skóry kłębu może dać wzmożone stęknięcie i wygięcie kręgosłupa
- W fazie przewlekłej (po 5-7 dniach):
- nie ma tak charakterystycznych objawów,
- apetyt może się poprawić i może wrócić do normy,
- preferują karmę skoncentrowaną od pasz obj.,
- wzdęcie żwacza również umiarkowane,
- postawa prawie normalna nieco niechętnie do ruchu, o
- becność motoryki żwacza (wyczuwalne w dole głodowym
- Diagnostyka:
- łatwiej ustalić w fazie ostrej, później w fazie przewlekłego zapalenia trudniej
- Faza ostra:
- wzrost T,
- zlokalizowany ból,
- atonia żwacza
- Faza przewlekła:
- sporadyczne okresy wzrostu T,
- ból brzucha też sporadyczny,
- apetyt zmienny,
- zmniejszona mleczność.
- Te nawracające objawy wymagają laparotomii diagnostycznej
- 60% przypadków penetracji ostrego CO w czepcu ulega samowyleczeniu (otorbienie i CO leży swobodnie w czepcu, część może zostać wydalona)
- 30% -> chroniczne zapalenie otrzewnej
- 10% -> następstwa wymagające operacji
- podawanie magnesów
c) Choroba linii białej
- Ściana oddzielona, ropień linii białej
- oddzielenie ściany od podeszwy rozciągające się proksymalnie,
- w jamie błoto, kamienie, formuje się ropień
- zachorowania: częste, czasami Głowna przyczyna kulawizny
- predyspozycje i patogeneza:
- zaburzona produkcja rogu wywołana ochwatem
- niewłaściwie przeprowadzona korekcja
- związek z wcześniejszym przebiegiem okresu okołoporodowego
- objawy
- umiarkowana kulawizna (LS 1-2)
- linia biała poszerzona z ciemnymi plamami, CO wbite w linię białą
- oddzielenie widoczne po zestruganiu rogu, niebolesne
- przypadki ropnia linii białej przebiegają z kulawizną
- ropień wewnętrznej linii białej, brak dystalnej drogi wejścia, także wrażliwy na ucisk kleszczy
- patologia: uciskowa martwica tworzywa ściennego, może wystąpić na tworzywie podeszwy, powstaje wskutek podminowania i septycznego zapalenia tworzywa
- leczenie
- rutynowe skrócenie racic wszystkich palców
- zestruganie ściany nad zmienionym miejscem dla uzyskania drenażu
- usunięcie podminowanej podeszwy rogowej
- lokalnie antyseptyk (oxytetracyklina i mocny opatrunek)
- septyczne przypadki - szeroki antybiotyk 3 dni
- przy zajęciu korony i stawu racicowego - amputacja
Zestaw 10
a) Znieczulenie miejscowe dożylne
- Miejscowe dożylne
- Opaska
- Drenaż
- 10ml anestetyku lokalnego
- Na kończynach:
- ż. Palcowa boczna
- ż. Palcowa wspólna
- ż. śródręcza dogrzbietowa
- ż. odpromieniowa
- ż. Dłoniowa śródręcza
- ż. Odstrzałkowa gałąź dogłowowa
b) Przepuklina pachwinowa knura
- Poszerzony i drożny kanał - komunikacja wyrostka pochwowego z peritoneum
- czynnik genetyczny prawdopodobnie
- diagnoza przez palpacje
No, wszysko to samo co w mosznowej, było wcześniej
c) Choroba wierzchołka racicy
Zestaw 11.
a) Znieczulenie nadoponowe bydła
- epiduralne odcinkowe (dorso-lumbalny blok)
- Blokada między L1 i L2 (lub Th13 i L1)
- pod kątem 10st żeby ominąć wyrostki kolczyste
- Lignokaina 2% 8ml, igła 18G, 8-10cm
- Obszar bezbolesności - słabizna
- Zalety: jedna iniekcja, mało anestetyku, jednolite znieczulenie skóry, mięśni, otrzewnej przez 1-2h
- Wady: trudna technika
- Komplikacje: porażenie zadu, zaburzenia ogólne (przedawkowanie, podpajęczynówkowo)
- Znieczulenie epiduralne tylne bydła
- między kręgiem ogonowym 1 i 2 (prostopadle do kręgu)
- zwierzę stoi po znieczuleniu
- Niskie 1ml/100kg 10/150'
- Ksylazyna 0,05/kg + lignokaina do 5ml
- Znieczulenie epiduralne tylne u małych przeżuwaczy 1ml/50kg
- znieczulony: ogon, odbyt, skóra odbytu i krocza, prostnica, srom, pochwa, pow guzów kulszowych
- zwiotczenie szyjki macicy
- znoszenie częściowo parć porodowych
- Znieczulenie epiduralne przednie
- praktycznie nie wykonywane (bo zwierzę może się rozjechać)
- samice: 30-50 ml 5% prokainy (lub 2% lignokaina)
- samce: 60-8- ml 5% prokainy (lub 2 % lignokaina)
- znieczulone: tylne kończyny, powłoki brzuszne, puzdro, prącie, mosznę, wymię, pęcherz moczowy
b) Przepuklina pachwinowa i mosznowa buhaja
- przepuklina pachwinowa:
- poszerzony i drożny kanał - komunikacja między wyr pochwowym i peritoneum
- przepuklina mosznowa
- zaawansowana forma pachwinowej- organy przemieszczają się do moszny
- diagnoza różnicowa: hydrożele, krwiaki jądra
- diagno- palpacja
- rozpoznanie często w czasie kastracji
- niektóre samowyleczenie potem nawrót
- zabieg łatwiejszy jeśli przed kastracją
- ułożenie na grzbiecie, tył uniesiony
- skośne cięcie nad pierścieniem zew
- podskórze i tunica vaginalin na tępo
- tunica vaginalis nienaruszona bo zawiera jelita
- zew ucisk na mosznę
- tunica vaginalis i jądro
- skręcane by wcisnąć treść do peritoneum
- podwiązanie blisko pierścienia
- przecięcie powrózka w osłonce i zszycie pierścienia zew
c) Prawostronne przemieszczenie (PPT) i skręt trawieńca (PST)
- Mniej zachorowań, nie związane ściśle z wczesnym okresem poporodowym
- Może wynikać z rolowania LPT
- Niekiedy na przemian LPT i PPT
- Czasem u młodszego bydła i wołów
- Notuje się samowyleczenia; wiele przypadków z postępującym wychudzeniem i bradykardią
- objawy PPT podobnie jak LPT tylko z prawej strony
- PST przebiega podobnie jak PPT
- Objawy wstrząsu, stękanie, spadek temperatury
- prognoza tym gorsza im dłuższy brak łaknienia, spadek chlorków, BE, wzrost płynu w trawieńcu
- Wybiórcza anoreksja i stopniowa utrata wagi
- tachykardia, sinica
- krowa leży
- silne rozszerzenie brzucha
- Wysokie ostre, pluskające czasem dzwoniące dźwięki
- Rzadko ból
- Silna hipochloremia i hipokaliemia
- Krowy mogą mieć silną wodnistą biegunkę
- Rektalnie - gładki rozciągnięty narząd po prawej, kranialnie od kości łonowej
- W każdej chwili PPT może przejść w skręt (PST)
- Stan ostry - upośledzenie ukrwienia - pogarsza rokowanie w ciągu kilku godzin
- Operacja w trybie pilnym
- Leczenie zachowawcze PPT
- może doprowadzić do skrętu i operacji
- Zmuszamy zwierzę do ruchu - wyprowadzamy na wolną przestrzeń
- Zapewnić dostęp do słomy
- Niekiedy odpowiadają na ogólne leczenie objawowe
- Metaklopramid
- Krowom po wycieleniu - calcium borogluconate i.v. i s.c.
- Nie reagujące - ryzyko PST
- Wczesny skręt - alkaloza, późny - kwasica metaboliczna
- PPT i PST - patofizjologia
- Mechaniczne ruchy
- Początkowo doprowadzają do dorsalnego przemieszczenia krzywizny dużej
- Potem przeciwnie do zegara skręcenie 180o-360o
- Dwunastnica niedrożna z powodu Silnego nacisku zewnętrznego I przemieszczenia
- Kierunek skrętu: spiralny, korkociąg przeciwny do zegara (patrząc z tyłu)
- Leczenie chirurgiczne - korekcja PPT przez prawostronną laparotomię
- Płyny - 10-50l 0,9% NaCl z glukozą lub Ringerem
- Cięcie (10cm) parakostalnie w prawym dole głodowym - badanie j. brzusznej i trawieńca
- Jeśli konieczne, usunięcie płynu z trawieńca
- Nacięcie trawieńca i wprowadzenie sondy
- Szew kapciuchowy, który można wzmocnić szwem materacowym
- Wskazania i rokowanie:
- Chirurgia niewskazana przy długotrwałym skręcie;
- krowa nie może się połozyć i utrzymać na nogach
- W zaawansowanych przypadkach
- płynoterapia - i.v. ringer z mleczanami i izotonicznym bikarbonatem
- Po operacji 2x dziennie sondą 20 litrów ciepłej wody z 60g NaCl
- Ostrożna lub dobra prognoza: HR < 90/min, mocznik < 10mmol/l
- Złą prognoza: chroniczny volvulus (skręt) HR > 120/min, 12% odwodnienie
- Lepsza prognoza - szybko zdiagnozowany volvulus odprowadzony chirurgicznie
- Zbadać uważnie opróżniony trawieniec pod kątem abomasitis
- Znaleźć pylorus i ustalić jego położenie (przemieszczenie - skręt)
- Odprowadzić przemieszczenie przez pchniecie kranialne i ventralne krzywizny większej
- Upewnić się, zę pozycja odźwiernikowej części i zstępującej dwunastnicy jest prawidłowa (dno, cz. odźwiernikowa, cz. Proksymalna duodenum - wszystkie leżą po prawej stronie brzucha)
- Wykonać pyloromyotomię (wydłużone 3-4cm cięcie przez mięśniówkę pylorusa)
- Jeśli przypadkowo światło zostanie otwarte - założyć szwy pojedyncze z katgutu
- Wszyć kauzalnie od odźwiernika sieć większą w ścianę brzucha
- Korekcja volvulus przez laparotomię prawostronną
- Skręt niezgodny z zegarem redukujemy wkładając lewą rękę medialnie względem wzdętego trawieńca i spychając go bocznie, ventralnie (B), a w końcu kauzalnie (C) uwalniając dwunastnicę z jego uwięźniecia dobrzusznego względem połączenia abomasoomasalnego.
- Kiedy uwolniona sieć większa ciągnie się od dwunastnicy do odźwiernika - odprowadzenie prawidłowe.
Zestaw 12
a) Znieczulenie nadoponowe odcinkowe bydła
- zestaw 11
b) Herniorraphia u buhajów
- zestaw 11 (b- zabieg na przepukline)
c) Zapalenie szpary międzyracicowej
Zapalenie skóry szpary międzyracicowej
- bakteryjna choroba zakaźna
- Bacteroides nodosus - Fusobacterium necrophorum
- zaburzenia produkcji rogu opuszkowego, bez rozszerzenia na głębsze tkanki
- Występowanie i predyspozycje: powszechna choroba krów w różnym wieku w oborach z wilgotnym podłożem
- objawy
- Umiarkowane uszkodzenia pozapalne skóry szpary międzyracicowej
- Niewielka lub brak kulawizny
- rowki w kształcie V
- pogrubiona skóra miedzy racicami pokryta zapalnym nalotem
- obrzęk piętek, róg opuszek oddziela się
- przerost racicy - wadliwa postawa
- Szczeliny w rogu piętki drażnią tworzywo i prowadzą do wrzodu podeszwy
- patologia
- hiperkeratoza, parakeratoza
- oddzielenie naskórka sięgające rogu opuszki
- leczenie
- Usunąć zmieniony chorobą róg
- antybiotykoterapia miejscowa i ogólna
- Pojedyncze ciężkie przypadku: w szparę spray z oxytetracykliną lub CuSO4
- Wiele zachorowań: kąpiele palców w roztworze formaliny lub CuSO4
- Powtórzyć struganie rogu
- Przenieść na suche pastwisko i do suchej obory
- Rozważyć kąpiele formalinowe dla całego stada
- Profilaktyka:
- suche pastwisko, obora,
- regularnie prowadzone korekcje rogu racicowego
- Ropowica szpary międzyracicowej
- to ropno-martwicze zapalenie skóry i tkanki podskórnej szpary międzyracicznej .
- sporadycznie i pojawia się w złych warunkach utrzymania ( duże zagęszczenie zwierząt ),
- częściej występuje w chowie oborowym niż w pastwiskowym .
- Fusobakterium necrophorum
- Drobnoustrój wnika przez uszkodzoną skórę i dochodzi do wrzodziejącej martwicy , która szerzy się przez ciągłość tkanki łącznej .
- Objawy to
- kulawizna różnego stopnia ,
- opuchnięcie ,
- widać zaczerwienienie , ropnie , owrzodzenia ,
- może wyciekać ropa ,
- z czasem dochodzi do powstania kalafiorowatej ziarniny , która wypełnia ubytek .
- Proces może się przenieść na staw i spowodować jego zapalenie .
- Jeżeli powstanie ropień to znieczulamy krowę ksylazyną lub miejscowo i chirurgicznie opatrujemu ranę -
- dokładnie wyciąć martwe tkanki ,
- przepłukać Vagothylem ,
- zasypać Jodoformem i
- założyć opatrunek na 3- 4 tygodnie .
Zestaw 13
a) Blok okrężny na kończynie krowy
- u bydła na dalszych odcinkach kończyny (np. nadpęcina)
- odmiana znieczulenia nasiękowego
- wstrzyknięcie płynu drogą kilku wkłuć igły tak aby oblał on dokładnie dookoła obwód interesującej
nas części ciała
- jak najmniej wkłuć (4 na kończynie a 1 na wymieniu)
- uzyskanie bezbolesności zależy od
- rodzaju i stężenia analgetyku
- stopnia ukrwienia tkanek
- zwykle miejscowe znieczulenie pojawia się po 2-5 min i utrzymuje się ok. 0,5-1h
b) Amputacja niska palca
- krowa leżąca
- Zabieg wskazany jest przy
- ropnym zapaleniu stawu racicowego (arthritis purulenta phalangis tertiae),
- ropnym zapaleniu kości i szpiku (ostitis et osteomyelitis phalangis tertiae),
- w głębokiej zanokcicy (panaritium profundum).
- łatwiejsza do wykonania
- kikut daje oparcie
- dłuższe gojenie
- za pomocą: piłki blatowej/drucianej
- cięcie poniżej linii brzegu koronowego w dalszym odcinku k. koronowej,
- zostaje wyrostek kości koronowej i fragment trzeszczki
- trzeba je wyłyżeczkować (łyżeczka Volkamana)
- tworzy się namiastka racicy - kikut, który daje oparcie na miękkim podłożu
- zostawiamy tworzywo rogotwórcze na koronce więc róg narastający tworzy małą racziczkę
- często nie zabiera wszystkich zmienionych tkanek - należy to sprawdzić
c) Ciała obce przedżołądków u krów
- Ciała obce w przedżołądkach (gwoździe, druty, kawałki szkła, drewna, metalu) wywołują
- niestrawność i atonię przedżołądków
- reticuloperitonitis
-pericarditis traumatica
- perforacja
- zapalenie worka osierdziowego i myocarditis
- powstają zrosty włóknikowe - upośledzenie unerwienia przez n. vagus
- ropnie okołoczepcowe w jamie brzusznej i klatce piersiowej
Zestaw 14
a) Poskramianie metodami odwracania uwagi
- drążek zakładany na kółko u buhaja
- trzymanie za rogi i żuchwę
- trzymanie za rogi i nos
- trzymanie jedną ręką za fałd kolanowy
- opieranie się plecami o zwierzę podciągając jednocześnie obiema rękami fałd kolanowy do góry
- przekładanie ogona między nogami krowy, okręcając go wokół stawu skokowego
- Dutka ogonowa
- podnoszenie tylnej kończyny na drążku
- Dutka piersiowa
- klucz nosowy
b) Amputacja wysoka palca
- na leżącej krowie
- przecięcie w 1/3 dalszej k. pęcinowej
- piłka- pod kątem 45% do długiej osi palca, aby kikut nie dogniatał (nie kaleczył) skóry, która go pokrywa
- zostawia się dren, sączek
- trudniejsza
- brak oparcia
- lepsze gojenie (bo cała martwa tkanka usunięta)
- szycie: materacowy pionowy/poziomy, pojedynczy węzełkowy
c) Przyczyny przemieszczenia trawieńca
- Przemieszczenie na lewo (LDA), prawe rozszerzenie i przemieszczenie trawieńca (RDA) - podobna etiologia mimo różnych symptomów
- LDA - bezruch i atonia dna trawieńca - opóźnione opróżnianie
- Spadek kondycji
- Dieta - skarmianie paszą treściową
- Relatywnie mała ilość włóknika w diecie
- Przekarmienie lub nagła zmiana paszy (np. brak dostępu do słomy w nocy)
- Inne stresory (np. ciężki poród)
- Wrodzone czynniki w niektórych liniach
- Przestawienie trzewi związane z porodem
- Często towarzyszą przemieszczeniom inne choroby (np. stłuszczenie wątroby i ketoza, metritis, mastitis, hipokalcemia, endotoksemia)
Zestaw 15
a) Jak znieczulić dorosłego knura do kastracji
- na stojąco- znieczulenie miejscowe
- epiduralne lub
- do miąższu jądra 3-15ml 2% lignokainy oraz kilka ml podskórnie w linii cięcia
- Zabieg zacząć po 5 min
- na leżąco- znieczulenie ogólne (zawsze warto uzupełnić miejscowym, zmniejsza to ból pooperacyjny)
b) Zasady korekcji rogu racicowego
- Korekcja
- Przywrócenie prawidłowych warunków oparcia
- Wczesne uchwycenie choroby
- Wrzód Rusterholza
- Ropień wierzchołka racicy
- Choroba linii białej
- Zapalenie skóry palców
- Gnicie piętek
- Międzypalczak
- Leczenie zachowujące palec w oparciu
- Leczenie radykalne - odjęcie palca
- Róg narasta 3-6mm/miesiąc
- Prawidłowy kąt ścienno-podeszwowy
- Przednie 50-55st
- Tylne 45-50st
- Długość ściany przedniej 7-8cm
- 2x w roku
- Pierwsza korekcja w wieku 12-16 miesięcy
- 6 tyg. przed
- porodem
- Łączeniem jałówek ze stadem głównym
- Pastwiskiem i po okresie pastwiskowym
- Narzędzia: tarcze strugające róg, nożyce, tasaki, stempory, noże kopytowe, tarniki
- Nie można prawidłowo skracać rogu i leczyć palców bez podnoszenia kończyn.
- Poskrom- Niezbędne urządzenie
- Korekcja racicy wewnętrznej:
- Pomiar długości ściany
- Wycięcie kleszczami wierzchołka
- Wycięcie rogu podeszwowego
- 2/3 podeszwy - powierzchnia nośna
- Korekcja racicy zewnętrznej:
- Dopasowanie długości racicy zewnętrznej do wewnętrznej
- Pomiar grubości podeszwy, zew. Grubsza
- Obie równe
- Modelowanie łódeczek - rowek trzyosiowy
- Usuwanie rogu piętki
- Odciążanie racicy chorej
- Usuwanie wolno leżącego rogu - piętki
- Skracanie raciczek
c) Ramka Weingarta
- Ramka ze stali nierdzewnej (27x18cm)
- Para kleszczy do uchwycenia kątów rany (23cm)
- 6 małych haczyków rozwierających ranę (dł. 7cm)
Zestaw 16
a) Znieczulenie przykręgowe powłok brzusznych bydła
- przykręgowe bliższe
- między wyrostki poprzeczne Th13, L1, L2, L3
- wkłucie głęboko, deponujemy i troche wysuwamy, znowu deponujemy
- 2% lignokaina lub 5% prokaina
- znieczulenie nerwów rdzeniowych przy wyjściu z kanału rdzeniowego
- znieczulenie po 10 min i trwa do 2h
- objaw blokady- skolioza kręgosłupa od str znieczulenia
- przykręgowe dalsze
- znieczulenie przy końcach wyrostków poprzecznych L1, L2, L4
- wkłuwamy się po obu str wyrostkow (6 wkłuć)
b) Wskazania do gonadectomii świń
* tkanka mięśniowa poprzerastana tłuszczem
*szybsze przyrosty wagi
* większa masa
*likwidacja zapachu płciowego mięsa
* wnętrostwo ( cryptorchismus)
* przemieszczenie jąder (ectopia testes)
* obojnactwo ( hermaphrodismus)
* przepuklina pachwinowa ( h . inguinalis)
* przepuklina mosznowa ( h . scrotalis)
* zapalenie jąder ( orchitis)
* zapalenie osłonek pochwowych jąder ( tylko przy tych zapaleniach które nie dają się leczyć farmakologicznie)
* nowotwory ( tumor testis , neoplasma testis)
* rana jądra ( vulnus testis)
* przerost prostaty lub brak prostaty
* nowotwory gruczołów dodatkowych
c) Abomazopeksja
- Medialna abomasopexia przy lpt (LDA)
- W pozycji grzbietowej w sedacji lub znieczuleniu miejscowym
- Krowa podparta z boków balami słomy
- Cięcie 15cm między pępkiem a manubrium sterni
- Linea alba (7mm grubości)
- Trawieniec zmniejsza się spontanicznie i leży w linii cięcia
- Zbadać j. brzuszną dokładnie ślizgającym ruchem dłoni
- Przesunąć rękę na prawo i lewo znajdując przemieszczony trawieniec lub (jeśli repozycja nastąpiła co jest prawdopodobne) ventralny worek żwacza
- Na chwilę wyłonić trawieniec
- Ścianę trawieńca wszyć między peritoneum a wew. Pochewkę m. prostego brzucha - szew ciągły
- Sprawdzić czy szwy nie penetrują światła, tylko surowicówkę i mięśniówkę
- Zszyć otrzewną szwem ciągłym
- Linea alba (warstwa podtrzymująca brzuch) szwem pojedynczym nr 5
- Zatopić szew linii białej szwem ciągłym podskórza
- Skóra - szew materacowy - monofailament
- Usunąć szwy po 10 dniach
- Przezskórna fiksacja przy LDA (met Utrechtka- abomasopeksja)
- Szybka i prosta metoda fiksacji trawieńca
- Unika się inwazyjnej laparotomii
- Strzyżenie i dezynfekcja ventralnej powierzchni brzucha między mostkiem, zaznacz ż. brzuszną prawą
- Ksylazyna i.v. 45-50mg
- Położenie pętami na prawy bok
- Szybkie przemieszczenie na grzbiet
- Wyciągnięcie i związanie tylnych kończyn
- Stabilizacja przez podłożenie bali słomy po obu bokach
- Asystent klęczy na wysokości wymienia po lewej, a operator wysłuchuje wzdęty trawieniec ventralnie
- Trokar i kaniula wkłute przez skórę, mięśnie, otrzewną na szerokość dłoni od rękojeści mostka i linii środkowej
- Wyciągnąć trokar i wprowadzić nić z zawleczką, mając pewność wejścia do trawieńca
- Wydobywa się gaz, stwierdza się papierkiem kwaśnie pH
- Asystent przytrzymuje nić kleszczykami
- Usuwa się kaniule i szybko powtarza trokaryzację kauzalnie lub kranialnie na szerokość palca od pierwszej
- Pozwala się na wydobycie gazów
- Wiąże się dwie nitki razem zostawiając kilka cm swobody
- Obraca się powoli krowę na mostek i pozwala wstać
- Po operacji wizyta ok. 2-5 dni później - sprawdzić pozycję trawieńca
- Zabieg wymaga 2 asystentów i musi być wykonany szybko, kiedy trawieniec może szybko ulec deflacji gdy krowa leży na plecach
- Przy niepowodzeniu wykonać operację na stojącej krowie
- Główne niepowodzenia
- Ryzyko przebicia żwacza
- Fiksacja zbyt blisko odźwiernika
- Przedarcie ściany trawieńca przez szew
- Najprostsze przypadki - krowy z wyraźnym odgłosem `pings' po lewej podczas pierwszego badania, ponieważ trawieniec pozostaje relatywnie dłużej wypełniony gazem
- Technika nie pozwala zbadać innych narządów pod kątem konkurencyjnych chorób (np. stare zrosty, ropnie wątroby)
Zestaw 17
a) blok infiltracyjny w kształcie odwróconej litery „L”
- Zalety:
- Szybka
- Łatwa do przeprowadzenia
- Wady:
- Wypacza obraz tkanek
- Duża objętość (toksyczność) max 7-10mg/kg (175-250ml 2%/500kg)
- Niepełna analgezja
- od 1 do 4 kręgu lędźwiowego
- wzdłuż łuku żebrowego
- przez punktację co 2 cm wkłuwamy igłę
- można też samą linię cięcia infiltrować
- dużo płynu (ok. 200ml)
- śródoperacyjnie nasącza się płynem otrzewną
b) Wskazania do gonadectomii u bydła
* tkanka mięśniowa poprzerastana tłuszczem
*szybsze przyrosty wagi
* większa masa
*likwidacja zapachu płciowego mięsa
* możliwość trzymania zwierząt jednej płci w jednym pomieszczeniu ( bydło)
* wnętrostwo ( cryptorchismus)
* przemieszczenie jąder (ectopia testes)
* obojnactwo ( hermaphrodismus)
* przepuklina pachwinowa ( h . inguinalis)
* przepuklina mosznowa ( h . scrotalis)
* zapalenie jąder ( orchitis)
* zapalenie osłonek pochwowych jąder ( tylko przy tych zapaleniach które nie dają się leczyć farmakologicznie)
* nowotwory ( tumor testis , neoplasma testis)
* rana jądra ( vulnus testis)
* przerost prostaty lub brak prostaty
* nowotwory gruczołów dodatkowych
c) Omentopeksja
- Dobra gdy odprowadzenie spontaniczne
- Może rozciągać się umożliwiając większe przemiesczenie niż abomasopexia
- Niełatwa gdy lekarz ma krótkie ramiona
- Nie można ocenić zrostów na stronie prawej
- 15cm sieci (10 dorsalnie i 10 kaudalnie od odźwiernika) wszywa się między otrzewną a m. trans. abdom.
- Należy sprawdzić czy dostępna część trawieńca nie jest szorstka (peritonitis) sklejona z lewą ścianą brzucha
- Peritonitis jest prawdopodobnie skutkiem wrzodu trawiennego
- Repozycja przez pchniecie w dół lub pociągniecie sieci na prawą stronę
- Repozycja przed dekompresją może być trudna
- Odbarczanie przez wkłucie do dorsokaudalnej cz. Trawieńca igły śr. 2mm, pod kątem 45o
- Igła z rurką 2m wyprowadzona na zewnątrz
- Przytrzymać igłę i uciskać trawieniec dłonią ventralnie
- Ewakuacja gazu (5-15l) może trwać ponad 5 minut
- Usunąć igłę, unikając zanieczyszczenia j. brzusznej
- Lewą ręką na dorsalnej stronie trawieńca pchnąć w kierunku linii środkowej
- Przesunąć lewą ręke z dłonią do żeber, wzdłuż prawej ściany brzucha do mostka i pępka
- Odwrócić dłoń 180 o zgodnie z ruchem wskazówek zegara i chwycić sieć większą i trawieniec teraz leżący w linii środkowej
- Uchwyć trawieniec i sieć mocno i pociągnij do góry
- Identyfikuj trawieniec w ranie prawej flanki
- Znajdź odźwiernik (bladoróżowy, twardy, nie łatwo go zgnieść palcami)
- Stopniowo uwalniaj trawieniec i sieć dla sprawdzenia manualnego jego nieobecności po lewej stronie
- Przyszyj sieć większą na dł. 15cm do otrzewnej i mięśnia poprzecznego w obrębie rany brzucha
- Dociągnij szew i poluźnij go, sprawdzając czy nie uwięziono jelit
- Załóż drugi szew ok. 3cm dorsalnie od pierwszego
- Alternatywny szew zbliża boczną ścianę odźwiernikowej części trawieńca i kilka cm przyległej sieci ze ścianą brzucha (nylon 4)
- Zamknięcie rany brzucha rutynowe
- Antybiotyki ogólnie 1-3 dni
- Polepszenie zazwyczaj widoczne po 2-3 dniach
- Powraca apetyt na pasze treściwe
- Rokowanie b. dobre w przypadkach nie powikłanych
Zestaw 18
a) Jak znieczulić dorosłego buhaja do kastracji
- Analgezja obligatoryjna (cielęta powyżej 2 miesięcy)
-10ml strzykawka i 2% lignokaina (z adrenaliną)
- do miąższu jądra 3 ml roztworu
- podskórnie 2ml
- procedurę powtarza się po drugiej stronie
- intratestykularna iniekcja jest bolesna, mało efektywna
- Alternatywnie
- infiltracja podskórza szypuły moszny
- iniekcja 3-5ml do każdego powrózka
- maximum lidokainy 4mg/kg mc.
b) Wskazania do resekcji ścięgna zginacza bydła
- martwica z przerwaniem
- ropniak pochewki wspólnej
- wstęp do resekcji stawu racicowego
- często występuje martwica przyczepu ścięgna jako zejście wrzodu podeszwy
c) Powikłania pokastracyjne
- krwotok, aż do skrwawienia włącznie,
- wypadnięcie jelita, sieci, wypadniecie błony śluzowej prostnicy przez odbyt, odbytnicy,
- obrzęk napletka, moszny, prącia,
- wypadniecie prącia,
- sklejenie rany u koni,
- wypadniecie osłonki przy metodzie z nakrytym powrózkiem,
- tężec u koni (zaszczepić przed kastracja, lub podać surowice),
- piasecznica,
- funiculitis - zapalenie kikuta powrózka nasiennego, (gdy zostawimy najądrze, a usuwamy samo jądro).
Zestaw 19
a) Anastetyki miejscowe, różnice w działaniu, dawka maksymalna
- prokaina
- Do znieczuleń nasiękowych (2 %) i okołonerwowych ( 2-4 %)
- Słabo przechodzi przez tkanki - nie do powierzchniowych
- Działanie po 5 min. przez 0,5-1 godz.
- Rozszerza naczynia krwionośne
- Rozkładana przez esterazy
- Podczas rozkładu powstaje PABA, który antagonizuje działanie sulfonamidów
- lignokaina
- Działa silniej, szybciej i dłużej w porównaniu z prokainą
- Do znieczuleń powierzchniowych (2-4 %), nasiękowych (0,25-0,5-1 %) i okołonerwowych (1-2 %)
- Działanie natychmiast przez 1-1,5 godz.
- Metabolizowana w wątrobie
- Bardziej toksyczna od prokainy
- Benzokaina
- słabo rozpuszczalna w wodzie.
- Stosowana do znieczuleń powierzchniowych (10-20 %)
- Tetrakaina
- do znieczuleń powierzchniowych (0,5-2 %)
- Bupiwakaina
- działa silniej i dłuzej od lignokainy
- 4-8 godzin.
- 0,25-0,5 %
- Prilokaina
- Mepiwakaina
- nasiękowe 0,5-1 %,
- okołonerwowe 1-2 %
b) Wskazania i techniki resekcji stawu racicowego
- wykonujemy zazwyczaj u sztuk ciężkich i wartościowych, aby ratować palec chory i tym samym nie dopuszczać do przeciążenia palca zdrowego.
- z cięcia bocznego, gdy proces ropny dotyczy tylko i wyłącznie stawu racicowego;
- gdy równocześnie ze stawem racicowym procesem ropnym i martwiczym objęte są trzeszczka nieparzysta (os sesamioideum inpar) i ścięgno mięśnia zginacza głębokiego (m. Flexor digitalis pedis longus) wtedy zabieg wykonujemy z cięcia dłoniowo-opuszkowego.
- Wskazania:
- Ropne zapalenie stawu racicowego (arthritis purulenta phalangis tertiae);
- martwica trzeszczki nieparzystej (necrosis ossis sesamoidei inpar);
- martwica ścięgna mięśnia zginacza palców głębokiego (necrosis musculi flexoris digitalis pedis profundus).
- Przy resekcji stawu racicowego z cięcia bocznego,
- nad koroną zakładamy podwiązkę Esmarcha.
- Na puszce racicowej cięcie od korony do korony, aż do tworzywa,
- podważką kopytową oddzielamy część wyciętego rogu, a następnie odrywamy kleszczami dziobowymi.
- przecinamy tworzywo i torebkę stawu racicowego i w ten sposób odsłaniamy staw
- ścinamy bloczek dalszy kości koronowej,
- łyżką Volkmanna wyskrobujemy chrząstkę z powierzchni stawowej kości racicowej
- Tworzywo wraz z torebką stawową zespalamy szwem pojedynczym węzełkowym,
- pozostawiając w najniżej położonej części rany spływ dla wysięku przyrannego.
- Zakładamy opatrunek antyseptyczne uciskowy, powlekając go z zewnątrz dziegciem.
- Resekcja stawu racicowego z cięcia dłoniowo-opuszkowego.
- Powyżej stawu pęcinowego zakładamy podwiązkę Esmarcha.
- po stronie dłoniowej przecinamy opuszkę i skórę w zgiętku pęcinowym
- Preparujemy na tępo ścięgno mięśnia zginacza głębokiego;
- na granicy tkanki zdrowej przecinamy go a następnie wycinamy w miejscu przyczepu.
- wyłuszczamy i usuwamy trzeszczkę nieparzystą.
- odcinamy bloczek dalszy kości koronowej.
- Jeżeli jest chrząstka wyskrobujemy ją łyżką Volkmanna.
- Skórę zamykamy szwem pojedynczym węzełkowym i zakładamy antyseptyczny opatrunek uciskowy, powlekając go z zewnątrz dziegciem
c) Kastracja metodą bezkrwawą
- bydło
- gumowy pierścień i kleszcze Burrizo
- pierścień założyć na szypułe worka mosznowego
- pooperacyjny dyskomfort
- zakażenie w następstwie martwicy
- ułożenie obu jąder poniżej pierścienia (wnętrostwo jatrogenne pachwinowe)
- ryzyko tężca
- pierścień zakłada się specjalnymi kleszczami
- kleszcze Burdizzo- posiadają stopery powrózka- miażdżenie skóry i powrózka
Zestaw 20
a) Unieruchomienie prosiąt podczas kastracji
- dla minimum stresu zaleca się kastracje w 2 tyg życia
- unosi się prosię za tylne nogi
- przekłada przez gładką poręcz
- cięcie
- krwotok minimalny
b) Narzędzia stosowane w zabiegu kastracji krwawej
- nóż kastracyjny (kleszcze z ostrzem )
- skalpel (początkowe cięcie moszny)
- kleszczyki do serwet (dla naciągnięcia skóry worka mosznowego)
- emasculator
c) Przykurcz ścięgien zginaczy
Zestaw 21
a) Metody znieczuleń do zabiegu dekornizacji.
- Cielęta pow. 1 miesiaca - blok n. cornualis
- U dorosłego - znieczulenie infiltracyjne kaudalnej krawędzi podstawy rogu,
- poczekać 5-10 minut,
- sprawdzić igłą wrażliwość skóry wokół rogu,
- przytrzymać głowę w poskromie,
- wyprostować głowę.
b) Usunięcie gałki ocznej u bydła.
Wskazanie:
Procesy ropne i nowotworowe obejmujące zawartość oczodołu
Zabieg - ratuje życie zwierzęcia i przedłuża możliwość użytkowania
Operacja po uśpieniu i znieczuleniu miejscowym
Wstrzyknięcie do tk. Podpowiekowej - polokaina 2% i
zdeponowaniu kilku ml 5% r-ru w okolicy otworu wzrokowego i
wkłuciu przezspojówkowym w okolicy przyśr kąta oka(nie przy ropowicy-niebezp i mało skuteczny)
zszycie brzegów obu powiek szwem ciągłym - na obu końcach pozostawić długie nitki- służą potem do odciągania usuwanych tkanek
na górnej i dolnej powiece odłączyć skórę od tarczki powiek dochodząc do kostnego pierścienia oczodołowego
okrągłym cięciem odłączyć powięź oczodołową przyczepiającą się do kości
dochodzi się do przyczepów tej powięzi w okol. Szczeliny oczodołowej i otworu wzrokowego - tu poprzecznie ją przeciąć wraz z nacz i nerwami
wydobyć z oczodołu całą zawartość wraz z powięzią i tarczkami powiek
silny krwotok zatrzymuje się uciskając tamponem z gazy wprowadzonym do oczodołu -po chwili szybko go wyjąć i spróbować podwiązać tętnicę
do oczodołu tampon z płynem aseptycznym w okolicę przyśr kąta oka
zszyć brzegi skóry powiek szwami poj z stylonu-monofilament lub plecionki
pozostawić otwór w przyśr kącie oka
tampon pozostaje w oczodole do zrośnięcia się powiek by dać im oparcie od spodu
po tym czasie stopniowo przy codziennych zmianach opatrunku usuwa się tampon z zarastającego oczodołu
c) Nakłucie żwacza.
ostrzyc , odkazić i znieczulić skórę w (3 palce za ost. żebrem i szerokość dłoni pod linią łączącą końce wyr poprz kr lędźw)
małe cięcie skóry (1-2 cm)
po prawej stronie krowy , wkłuć trójgraniec do kołnierza, kierując ostrze na prawy wyr łokciowy
po wyjęciu sztyletu gaz upuszczać stopniowo
po upuszczeniu gazu ściana żwacza oddala się od ściany brzucha w tym momencie może dojść do wysunięcia rurki trójgrańca ze żwacza i zanieczyszczenia treścią otrzewną.
by tego uniknąć należy użyć długich trokarów
Jeżeli rurkę trzeba pozostawić na dłużej - umocować ją jednym szwem do skóry
Wyjmować rurkę tylko po zatkaniu ją sztyletem trójgrańca
Otwór w powłokach spłukać słabym r-rem aseptycznym
Jeśli podejrzenie znacznego zanieczyszczenia j. otrzewnej i tkanek drobnoustrojami - zaraz po zabiegu antybiotykoterapia
Zestaw 22
a) Technika wkłucia dożylnego u świń (małżowina uszna, szyja kończyna)
- Kontrola wkłucia (aspiracja, obserwacja iniekcji - pęcherzyki, zblednięcie)
- Żyła brzeżna ucha - małżowina uszna
- Igła, kateter 20-23G - 0,8-0,6mm, dł. 2,5-3cm
- Żyła szyjna
- Żyła czcza przednia - gdy robimy infuzje dużych objętości
- Pozycja grzbietowa z przeprostowaną szyją i nogami przednimi do tyłu
- Igła dł. 5-8cm wkłuta we wgłębienie między pierwszym żebrem a tchawicą, igła skierowana na środek łopatki.
b) Wskazania i technika rumenotomii.
- Wskazania :
- ciała obce w urazowym zapaleniu czepca i zapaleniu czepca i otrzewnej
- przeładowanie żwacza paszą treściwą - kwasica żwacza
- ropień okołoczepcowy
- zabieg diagnostyczny np. w powtarzających się wzdęciach
- TRP nie reagujące na leczenie zachowawcze (chemioterapia, magnes)
- Technika
- Głodówka przez 24-36h
- Laparotomia - z lewej strony
- Badania jamy otrzewnej
- Cięcie żwacza długości 18-25cm
- Uszczelnienie jamy otrzewnej
c) Podkowy ortopedyczne u bydła.
- Przy rozległych zmianach martwiczych tworzywa podeszwowego wskazane jest zastosowanie odciążającej podkowy z koturnem.
- Przykręca się go do żelaznej podkowy przybitej podkowiakami na zdrowej racicy lub stosuje odpowiedni klej mocujący drewniany lub plastykowy klocek (obcas) z rogiem podeszwy.
- Dzięki temu w okresie gojenia chora racica nie bierze udziału w podparciu kończyny, a zatem nie jest drażniona i nie sprawia bólu oraz nie ulega zabrudzeniom od podłoża.
- Przy braku podkowy, odciążenie można osiągnąć także prostszym sposobem, tzn. oszczędniejszym wystruganiem rogu na racicy zdrowej.
Zestaw 23
a) Wkłucia donaczyniowe u bydła (szyja, ogon, kończyna)
- Do znieczulenia Miejscowego dożylnego na kończynie:
- ż. Palcowa boczna
- ż. Palcowa wspólna
- ż. śródręcza dogrzbietowa
- ż. odpromieniowa
- ż. Dłoniowa śródręcza
- ż. Odstrzałkowa gałąź dogłowowa
b) Magnesy w prewencji zapalenia czepca.
- Stosowanie magnesów w mieszalniach pasz, aby krowy zjadły je z pokarmem.
- W stadach, w których często występują za chorowania spowodowane ciałami ferromagnetycznymi,
- podać dożwaczowo magnesy wszystkim dorosłym zwierzętom.
- Magnezowy bolus ma unieruchomić metalowe odłamki w żwaczu, bo zazwyczaj na skutek intensywnej motoryki tego żołądka dochodzi do przebicia jego ściany.
- Najczęściej w kierunku worka osierdziowego serca (pericarditis traumatica)
c) Następstwa produkcyjne przyrosłych racic.
- Przerosłe racice:
- Przeciążenie tylnej części podeszwy
- Nienormalne ustawienie stawu racicowego
- Przeciążenie torebki stawowej
- Kaletki i przyczepu ścięgna zginacza
- Złamana oś palca
- Przeciążenie opuszki (a) - wysięk, martwica i ropne zapalenie tworzywa, zła jakość rogu
- Napięcie torebki stawowej (b) i zginacza (c)
- Ból - brak apetytu - spadek mleczności o 10-20%
- Choroby tworzywa racicowego i skóry
Zestaw 24
a) Narzędzia stosowane w operacjach na kończynach bydła
- Przy korekcji - tarcze strugające róg, nożyce, tasaki, stempory, noże kopytowe, tarniki.
- Amputacja palca - za pomocą piłki blatowej/drucianej
- Resekcja ścięgna - nóż laurowy, wiertło, łyżeczka Volkmana
b) Wzdęcia przewlekłe u cieląt i krów
c) Przepuklina pępkowa u cieląt
- dziedziczna lub wywołana czynnikami środowiskowymi
- częsta komplikacja - ropień
- operacja może być przeciwwskazana w „large Simple?” dużej prostej? Przepuklinie pępkowej jąder
- zwykle zauważana dopiero kilka tygodni po urodzeniu
- pierścień przepukliny długo na 1-7 cm, szeroki na 1-3
- worek przepuklinowy zawiera płyn otrzewnowy, sieć większą, trawieniec, jelito cienkie i grube
- ból przy omacywaniu nasuwa podejrzenie infekcji
- WSKAZANIA do operacji:
- cielęta poniżej 4 tyg, powinny być operowane tylko w razie konieczności bo może pęknąć słaba otoczka wokół ropnia, stres przy anestezji może zabić
- zwiększanie się rozmiarów przepukliny
- uwięźnięcie zawartości przepukliny ??
- otorbiony ropień w razie operacji jest niebezpieczny, ale niekoniecznie musi nastąpić zanieczyszczenie rany
- uspokojenie, znieczulenie lokalne i epiduralne przednie
- Cielę w pozycji grzbietowej, z wywiązanymi kończynami
- techniki po angielsku:/
Zestaw 25
a) Chwyt za ogon (tailing)
- chwyt za ogon - w celu unieruchomienia zadu
- chwyta się za ogon dwoma rękami podnosi się do góry i do przodu.
- Stosuje się na przykład w celu wykonani znieczulenia do kastracji, do podniesienia kończyny w celu jej korekcji.
b) Przezskórna fiksacja trawieńca (kołki)
- Chodzi chyba o metode utrechtską (abomazopeksja)
- Laparotomia przyżebrowa lewostronna
- Badanie j. brzusznej i identyfikacja LDA
- Ewakuacja gazów z trawieńca
- 1,5m niewchłanianej nici (polyamide 4) na igle prostej chir. 8cm
- 6 wkłuć w odstępach 3cm przez sieć większą i ścianę
- Pchniecie częściowo pustego trawieńca w dół, w kierunki linii środkowej brzucha
- Przeprowadzenie nici przez powłoki, nieco na prawo od linii środkowej, w połowie między wyr. mieczykowatym i pępkiem
- Asystent igłę przeciąga przez skórę na zewnątrz i zabezpiecza nitkę kleszczykami hemostatycznymi
- Drugą nitkę przeprowadza się 3-10cm kauzalnie względem pierwszej
- Asystent wiąże nitki umieszczając pod nimi rolkę bandaża
- Lekarz sprawdza czy trawieniec jest mocno przyszyty i czy nie ma interpozycji sieci większej lub pętli jelita czczego
- Brzuch zamyka się rutynowo
- Antybiotykoterapia przez 1-3 dni
- Usuniecie szwu trawieniec-skóra po 2 tygodniach
c) Narzędzia do korekcji puszki racicowej. (było wyżej)
- było
Zestaw 26
a) Znieczulenie nadoponowe świń
- Znieczulenie epiduralne - lignokaina 2%
- tanie, bezpieczne (ponieważ Su mają krótki rdzeń kręgowy i nie możemy go skaleczyć oraz podać dużej dawki leku do przestrzeni podpajęczynówkowej), rdzeń do L5
- pozycja zwierzęcia:
- małe boczna,
- średnie mostkowa,
- duże stojąca
- miejsce wkłucia - spatium lumbosacrale szer. 3 dł 1cm, gł.
- Wkłucia 5-9cm u 30-70kg, 3cm u 10-20kg, 15 cm od nasady ogona
- igły 8-12cm G18
- dawka do 50kg - 1ml/7,5kg, powyżej 50kg każde 10kg to dodatkowo 1ml
- generalnie 20ml/300kg (cesarka)
- do kastracji 10ml na 40-50kg
- po wstrzyknięciu głowa wyżej niż tułów
- ksylazyna 2mg/kg w 5ml 0,9%NaCl,
- analgezja od krocza do pępka przez 10'
- wskazania: repositio prolapsus uteri, amputatio uteri, cryptorchismus, hernia inguinalis, perianalis, caudotomia, sectio caesarea, ovariohisterectomia, castratio
b) Chirurgiczne leczenie LPT
- Dekompresja redukująca przemieszczenie lewostronne z odessaniem i założeniem odciągu na tylną część sieci i trawieńca
- Omentopexia
- Operacja na stojąco lub leżąco
- Cięcie w lewym lub prawym dole głodowym, lub bilateralnie
- Parakostalne, para medialne lub pośrodkowe cięcie
- Przez skórna fiksacja od strony jamy brzusznej (metoda utrechtka - abomazopeksja)
- Pośrodkowa przez skórna fiksacja na `ślepo' szwem lub zestawem typu toggle
- Fiksacja abomasum wszyciem sieci w mięśnie na prawej flance w ventralnej ścianie brzucha - omentopeksja
c) Niedrożność odbytu prosiąt
zarośnięcie odbytu
wada rozwojowa, stwierdzana u kilku - kilkunastodniowych prosiąt
nierzadko nie zauważa się braku defekacji , a tylko wzdęcie brzucha
kał i gazy gromadzone w prostnicy i okrężnicy małej -> wzdęcie , intoksykacja i śmierć
możliwe leczenie - rezultaty tylko jeśli nie ma jednoczesnego niedorozwoju prostnicy
dłużej trwające zbytnie rozciągnięcie okrężnicy i prostnicy - powodem późniejszych powikłań
zwierzęta z tą wadą powinny być wyłączone z hodowli
operacja odtworzenia odbytu (reconstrutio ani)
znieczulenie nasiękowe 0,5 % polokainą w okolicy odbytu (lub uśpienie eterowe)
zad wyżej , na boku, z odwiedzioną kończyna tylną
w miejscu uwypuklonej skóry (czasem brak tego obj) przecina się ją na krzyż dwoma cięciami, tak by znaleźć ślepy koniec prostnicy
chwyta się go i pociąga ku ranie
ślepy koniec jelita, przecina się na krzyż
po upuszczeniu gazów
usunięciu kału,
przyszywa się go do skóry
prostnicę na czas operacji zatkać tamponem by kał nie zanieczyszczał pola operacyjnego
szwy węzełkowe , gęsto upakowane (jedwab)
jeśli nie znajdzie się prostnicy na głębokość do 4 cm - wskazana laparotomia pośrodkowa przesłonowa
możliwe podsunięcie prostnicy od str j. brzusznej -
najpierw upuszczamy gazy przez nakłucie igłą jelita z założonym wokół miejsca nakłucia szwem kapciuchowym z cienkiego katgutu
rozległe preparowanie wew j miednicy -często powikłania pooperacyjne
chemioterapia kilka dni po zabiegu, szczególnie gdy głęboka preparacja, lub laparotomia
Zestaw 27
a) Znieczulenie nadoponowe małych przeżuwaczy
- Znieczulenie epiduralne tylne u małych przeżuwaczy 1ml/50kg (ksylazyna +lignokaina albo sama lidokaina??).
- Obejmuje okolicę krocza, ogona, srom, pochwę, odbyt, prostnicę.
- Zwierzę stoi.
- Nie można dać za dużo, bo się rozjedzie.
- Używane przy przepuklinie, kastracji, cięciu cesarskim, by zmniejszyć parcie porodowe.
- Uważać żeby nie wkłuć się podpajęczo, bo można przedawkować anestetyk.
- Wkłucie między kręgiem lędźwiowym a krzyżowym??
b) Chirurgiczne leczenie PPT
- Płyny - 10-50l 0,9% NaCl z glukozą lub Ringerem
- Cięcie (10cm) parakostalnie w prawym dole głodowym - badanie j. brzusznej i trawieńca
- Jeśli konieczne, usunięcie płynu z trawieńca
- Nacięcie trawieńca i wprowadzenie sondy
- Szew kapciuchowy, który można wzmocnić szwem materacowym
- Wskazania i rokowanie:
- Chirurgia niewskazana przy długotrwałym skręcie; krowa nie może się połozyć i utrzymać na nogach
- W zaawansowanych przypadkach płynoterapia - i.v. ringer z mleczanami i izotonicznym bikarbonatem
- Po operacji 2x dziennie sondą 20 litrów ciepłej wody z 60g NaCl oraz 30…
- Ostrożna lub dobra prognoza: HR < 90/min, mocznik < 10mmol/l lub…..
- Złą prognoza: chroniczny volv ulus HR > 120/min, 12% odwodnienie
- Lepsza prognoza - szybko zdiagnozowany volv ulus odprowadzony chirurgicznie
- Zbadać uważnie opróżniony trawieniec pod kątem abomasitis
- Znaleźć pylorus i ustalić jego położenie (przemieszczenie - skręt)
- Odprowadzić przemieszczenie przez pchniecie kranialne i ventralne krzywizny większej
- Upewnić się, zę pozycja odźwiernikowej części i zstępującej dwunastnicy jest prawidłowa (dno, cz. - -
- Odźwiernikowa, cz. Proksymalna duodenum - wszystkie leżą po prawej stronie brzucha)
- Wykonać pyloromyotomię (wydłużone 3-4cm cięcie przez mięśniówkę pylorusa
- Jeśli przypadkowo światło zostanie otwarte - założyć szwy pojedyncze z katgutu
- Wszyć kaudalnie od odźwiernika sieć większą w ścianę brzucha
- Kiedy uwolniona sieć większa ciągnie się od dwunastnicy do odźwiernika - odprowadzenie prawidłowe.
c) Przemieszczenie pęcherza moczowego u lochy
powikłanie poporodowe
zdarza się gdy dno pochwy ulegnie rozdarciu podczas porodu
wypadnięty pęcherz, bardziej lub mniej wystaje spomiędzy warg sromowych- zależnie od ilości moczu w nim zebranego
zbadanie pochwy łatwo określa istniejący stan
postępowanie
pęcherz nakłuwa się i usuwa z niego mocz strzykawką
odprowadzenie pęcherza na miejsce przez otwór w pochwie
staramy się (w granicach możliwości) z powodu wąskości pochwy zamknąć otwór w pochwie kilkoma szwami
jeśli to niemożliwe - rana zagoi się sama - tylko przez pierwsze dni po zabiegu trzeba ograniczyć ilość podawanych płynów
Zestaw 28
a) Dutka udowa bydła
- Przyrząd służący do poskramiania,
- linkę zakłada się na udzie,
- po czym skręca mocno i blokuje drewnianym drążkiem,
- reakcja bólowa powoduje unieruchomienie zwierzęcia co umożliwia wykonanie przy nim określonych czynności (zabiegi pielęgnacyjne, podanie leku, znieczulenie).
- Nie mam kurwa pojęcia co tu jeszcze naściemniać.
b) Zadławienie u bydła (znieczulenie obustronne n. mandibularis)
- Zadławienie (zatkanie przełyku) najczęściej powstaje w następstwie połykania przez krowę niedostatecznie rozdrobnionych pasz okopowych.
- Rzadziej przyczyną zatkania przełyku jest uwięźnięcie w nim dużych, niedostatecznie przeżutych i skąpo wymieszanych ze śliną kęsów siana lub słomy albo jakiegoś ciała obcego, połkniętego razem z pokarmem (zbita sierść, kawałek drewna, metalu, szkła).
- W celu usunięcia należy obustronnie znieczulić n. mandibularis (objawy - nieznaczne opadnięcie żuchwy, wysunięcie koniuszka języka, ślinotok) znieczulone zęby żuchwy, przedsionek policzkowy i językowy, przednia część języka, dolna warga, efekt porażenia motorycznego mm. Żwaczy
- Znieczulenie to pozwala na swobodne włożenie ręki głęboko w gardło krowy, aż do przełyku, i wyciągnięcie utkniętego tam cała obcego (po uprzednim zabezpieczeniu , ustabilizowaniu jamy ustnej krowy np. rozwieraczem lirowym)
c) Przepuklina mosznowa knura
- Zaawansowana forma przepukliny pachwinowej (poszerzony i drożny kanał pachwinowy, komunikacja między wyrostkiem pochwowym a peritoneum)
-często u świń
- prawdopodobnie czynnik genetyczny
- diagnoza - palpacja
- rozpoznawana często w trakcje kastracji
- przy chronicznych incarceratio i stangulatio
- Terapia- ułożenie na grzbiecie, tył uniesiony,
- cięcie skośne nad pierścieniem zew,
- skręcić tunica vaginalis i jądro by wcisnąć treść do peritoneum,
- podwiązać blisko pierścienia,
- przeciąć powrózek w osłonce i zszyć pierścień zew.
Zestaw 29
a) Poskromienie dorosłego knura lub maciory
- Metody zależne od masy ciała
- Poskromienie dużego knura lub lochy jest trudne i niebezpieczne, czasem następuje atak - agresja (maciory broniące miotu)
- pętla druciana lub kleszcze Michalika na szczękę za kłami, sznurowa pętla za kły, kładzenie za pomoca powroza, pętla
- zazwyczaj reakcja cofania im mobilizuje
- poskramianie mniejszych osobników - przez przytrzymanie kończyn
- w dużych fermach brak indywidualnego podejścia - niektóre zwierzęta mogą być szczególnie trudne do poskromienia fizykalnymi środkami
b) Zwichnięcie rzepki u krowy
u bydła 3 postacie
zwichnięcie rzepki
górne (luxatio patellae dorsalis)
czasowe/trwałe przemieszczenie rzepki ponad przyśr grzebień bloczka
i ewentualne zatrzymanie się jej na wysokości dołka nadbloczkowego
przyczyny
nie są znane
prawdopod. Żywienie i genetyka
objawy
charakterystyczne - sztywność jednej tylnej kończyny lub obu
widoczne w fazie obarczania, kiedy nadmiernie wyprostowana kończyna pozostaje w tyle dłużej niż zazwyczaj, po czym jest gwałtownie odrywana od ziemi i przesadnie unoszona ku górze i wyprowadzanie do przodu (jakby nadepnęła na coś ostrego)
objaw ten może pojawiać się co kilka kroków lub przez kilka kolejnych z przerwami
stan ten zwany nawykowym przemieszczeniem rzepki
jeśli po przemieszczeniu rzepki ku górze przyśr więzadło rzepki zahaczy o wystający przyśr grzebień bloczka - rzepka unieruchomiona -> zadzierzgnięcie rzepki (fixatio patellae)
tu kończyna silnie wyprostowana i wyciągnięta do tyłu
przy poruszaniu zwierz ciągnie racicę po ziemi
napięte i twarde więzadło przyśr rzepki zaczepione o grzebień bloczka - wyczuwalne
niemożliwe zgięcie st kolanowego
przyczyna ruch nadwyprostny kończ + wysiłek np. przy poruszaniu w głębokim błocie , skoku na krowę w rui, podnoszenie się z upadku
stan ten odróżnić od ostrego zap st kolanowego, niedowładu spastycznego i przemieszczenia m. dwugłowego uda
nawykowe przemieszczenie rzepki u młodych może ustąpić samoistnie
można :skrócić boczne więzadło rzepki poprzez zbliznowacenie
przyżeganie okol więzadła
wstrzykiwanie środków drażniących
u zwierząt dorosłych i w zadzierzgnięciu rzepki
zabieg chirurgiczny - przecięcie więzadła, możliwie blisko jego przyczepu - rzepka powraca na miejsce
powikłania gdy nieprzestrzeganie zasady aseptyki, przypadkowo otwary st udowo - rzepkowy (jeśli zabieg nie w najniższym punkcie więzadła)
jeśli operacja prawidłowa - brak nawrotów
boczne (luxatio patellae lateralis)
następstwo przerwania krzyżowego więzadła kolana lub przyśrodkowego więzadła rzepki
czasem - konsekwencją przewlekłego zapalenia st kolanowego
objawy
zgięcie kończyny w st kolanowym bez możliwości jej obarczenia lub z kulawizną podporową
przemieszczona rzepka wyczuwalna z boku bloczka kości udowej i przy wyprostowaniu kończyny daje się przesunąć na miejsce
często wymaga to znieczul. Ogólnego
zwykle brak nawrotów po odprowadzeniu rzepki (szczególnie jeśli uzupełnione jest metodą prowadzącą do zbliznowacenia przyśrodkowego więzadła rzepki)
przyśrodkowe (luxatio patellae medialis)
b. Rzadko w skutek uszkodzenia więzadeł i wrodzonych nieprawidłowości bloczka kości udowej
zwierzę trzyma kończynę w zgięciu , szczególnie widocznym w st kolanowym nie obarcza skróconej kończyny
lub (częściej) posługuje się kończyna normalnie a co jakiś czas, przy przeskoczeniu rzepki na drugą stronę przyśr grzebienia bloczka , kuleje z podanymi objawami
rokowanie niepomyślne - stosowene metody nie dają zadowalających efektów
c) Unieruchomienie trawieńca metodą utrechcką (było)
- było
Zestaw 30
a) Działanie ksylazyny u przeżuwaczy
- było
b) Tracheotomia
- Otolaryngologiczny zabieg otwarcia przedniej ściany tchawicy i wprowadzenie rurki do światła dróg oddechowych i tą drogą prowadzenie wentylacji płuc.
- W wyniku tracheotomii zapewnia się dopływ powietrza do płuc, z pominięciem nosa, gardła i krtani. -
- Wskazaniem jest np. przeszkoda w drogach oddechowych, co często spotyka się u krów, przedłużona intubacja.
- Zabieg ratujący życia. (z wikipedii :D, Lol)
c) Zabiegi na zębach u trzody chlewnej
Zestaw 31
a) Jak uspokoić farmakologicznie trzodę chlewną
- Farmakologiczne obezwładnianie u trzody chlewnej (sedacja, premedykacja), eliminuje ucieczkę, obronę, pod warunkiem ze środek neuroleptyczny:
- może być podawany domięśniowo
- wywoła klinicznie przydatne objawy immobilizacji
- jest lekiem nie upośledzającym czynności ukł. kardiopulmonalnego
- Żaden z dostępnych neuroleptyków użyty u trzody chlewnej pojedynczo nie spełnia tych założeń.
- Fenotoazynopochodne
- sympatyko-, częściowo warasympatykoliza
- wyższe dawki nie pogłębiają neurolepsji
- hipotensja szczególnie przy hipowolemii
- hipowentylacja, hipotermia, ptosis, pro lapsus penis
- niewielka miorelaksacja - transport
- działają do 6h
- chloropromazyna (Fenactil, Largactil)
- propiopromazyna (Combelen)
- acepromazyna (Vetranquil, Calmivet, Sedalin) im (Calmivet 5mg/ml) 0,1-0,5mg/kg = 0,2ml/10kg - 1ml/10kg spokój po iniekcji - efekt pełny po 20'
- Benzodiazepiny (benzodwuazepiny)
- niewielki wpływ na ukł. autonomiczny, kardiowaskularny
- polecane jako komponent znieczulenia Su
- redukują dawkę barbituranu, propofolu
- czas działania 4h
- słabe działanie sedacyjne
- dobre zwiotczenie
- diazepam (Valium, Relanium 5mg/ml) 2mg/kg = 2ml/50kg
- midazolam (1 lub 5 mg/ml) (Hypnovel, Dormicum)
- Butyrofenowe
- szczególnie zalecane u Su
- znaczna sedacja
- mierny spadek ciśnienia
- wzrost tętna, rzutu i wentylacji
- działanie przeciwwymiotne, arytmiczne, wstrząsowe
- nieprzewidywalna agresja, lekka katalepsja
- czas działania 2-4h
- dehydrobenzperidol (Droperidol 2,5mg/ml) im 0,1-0,6 mg/kg optimum 0,5mg/kg = 2ml/10kg NIE Sc iv
- azaperon (Stresnil 40mg/ml) im 1-8mg/kg optimum 2mg/kg = 1ml/20kg NIE sc iv
- uspokojenie
- słabo wyrażone zwiotczenie i analgezja
- ciśnienie - niewielki spadek
- oddechy przyspieszone
- Alfa-2 agoniści - słabe działanie u Su
- Premedykacja - efekty kombinacji
- Łączne podanie domięśniowe neuroleptyków wywołuje u Su płytki sen z objawami słabego zwiotczenia mięśni i osłabienia odruchów obronnych (analgezja).
- Interakcje dwóch środków pozwala na obniżenie dawki minimalizując jej działania uboczne. - -
- Proponowane kompozycje neurodepresorów mogą być stosowane zależnie od rodzaju planowanego znieczulenia lub operacji.
Azaperon 2mg/kg (1ml/20kg) + diazepam0,1-0,2mg/kg (1ml/20kg)
Azaperon 2mg/kg (1ml/20kg) + ketamina 5mg/kg (1ml/20kg)
Azaperon 2mg/kg (1ml/20kg) +ketamina 10mg/kg (2ml/20kg)
Droperidol 1mg/kg (4ml/10kg) + domator 0,03mg/kg (0,3ml/10kg) mniejsza depresja
Droperidol 0,5mg/kg (2ml/10kg) + ketamina 10 mg/kg (2ml/20kg)
b) Objawy prawostronnego przemieszczenia trawieńca
- Krowy mleczne, w zimie i zazwyczaj w okresie okołoporodowym
- Duża zachorowalność u jałówek i cielaków
- Nagły spadek mleczności i wybiórcza anoreksja, niechęć do paszy treściwej
- Spadek lub brak ruchów żwacza i przeżuwania
- Brak objawów bólu brzucha z wyjątkiem rzadkich przypadków (wrzodu, perforacji, zlokalizowanego peritonitis)
- Początkowo umiarkowane zaparcia
- Brak gorączki (wyjątek wtórne peritonitis lub konkurencyjne choroby)
- Często wtórna ketonuria - słodki zapach wydechu
- Możliwa umiarkowana hipochloremia, hipokalcemia i metaboliczna alkaloza
- Możliwa historia ciężkiego porodu, gorączki mlecznej, metritis lub mastitis
- Progresywny i przyspieszony spadek kondycji
c) Skutki urazów zadanych rogami lub kończynami
Zestaw 32
a) Medetomidyna i azaperon w sedacji świń
- Azaperon (Stresnil 40mg/ml) im 1-8mg/kg optimum 2mg/kg = 1ml/20kg NIE sc iv -(pochodna butyrofenonu):
- szczególnie zalecane u Su
- znaczna sedacja
- mierny spadek ciśnienia
- wzrost tętna, rzutu i wentylacji
- działanie przeciwwymiotne, arytmiczne, wstrząsowe
- nieprzewidywalna agresja, lekka katalepsja
- czas działania 2-4h
- Wywołuje
- uspokojenie
- słabo wyrażone zwiotczenie i analgezja
- ciśnienie - niewielki spadek
- oddechy przyspieszone
- Medetomidyna (Alfa-2 agoniści - słabe działanie u Su), (Domitor 1mg/ml) 80ug/kg = 0,8 ml/10kg im
- 5-20' ataksja
- Spokojnie stoją z opuszczoną głową, kładą się, zdolne do wstawania i ruchu, bradypnoe, hipotermia
- Lek bezpieczniejszy niż ksylazyna, głębiej im mobilizujący
- Wyższe dawki przedłużają a nie pogłębiają sedację
- Spadek HR, CO, sinica, spadek perfuzji, wzrost ekstrakcji tlenu, desaturacja żylna
b) Krwiak małżowiny usznej u świń
- krwiak (haematoma)
- Pojawia się w wyniku urazu lub częściej w przypadku kruchości naczyń towarzyszącej zapaleniu ucha.
- Leczenie operacyjne przeprowadzamy po 5-7 dniach, gdy powstanie skrzeplina.
- Robimy nacięcie, wyjmujemy skrzeplinę,
- rany nie szyjemy (goi się przez ziarninowanie).
- Cięcie w najniższym punkcie krwiaka (by był dobry odpływ wydzielin i ucho wróciło do pierwotnego kształtu).
- Czasami zakłada się szwy zbliżające, odpowierzchniowe w kształcie litery Z/S, co zmniejsza blizny ściągające (nie zakładać szwów prostych).
- Cięcie równoległe do włókienek skóry - mała blizna.
- Można wykonać klika nacięć.
- Zbyt małe cięcie spowoduje nieoczyszczenie rany.
c) Zapalenie kaletki przednadgarstkowej u Bydła (bursitis preacarpalis subcutanea)
Najczęstsze uszkodzenie tej okolicy
Kaletka ta - twór nabyty
Zlokalizowana pod skórą na wysokości drugiej i trzeciej kości nadgarstka
Jest niewielką , szczelinowata jamą , wypełnioną płynem maziowym
Rozwój związany z powtarzającymi się urazami mechanicznymi o twarde podłoże - kładzenie wstawanie
Gdy napinane pod wpływem ucisku ściany kaletki ulegają drobnym uszkodzeniom ( rozpierające działanie płynu maziowego) powstaje sur- włókn. proces zapalny, w następstwie którego wzrasta il. płynu
Przy kolejnych urazach rozpierające działanie płynu wzmaga się
Powoduje to przewlekły stan zapalny w tkankach otaczających kaletkę
Konsekwencją czego jest przerost łącznotkankowy
Często w zgrubiałych ścianach kaletki - procesy zwyrodnieniowe i przetwarzania np.
Zwłóknienia
Schrzęstnienia
Skostnienia
Zrogowacenia
Zdarza się że w przypadku rany przenikającej drobnoustroje ropotwórcze z innego czynnego ogniska, wnikają do opisywanej kaletki , wywołując jej ropne zapalenie
Wtedy ostro wyrażonym objawom miejscowym
Napięciu tkanek
Przekrwieniu
Wyraźnej wrażliwości przy omacywaniu
Nacieczeniu zapalnemu tk otaczających kaletkę
mogą towarzyszyć trudności przy wstawaniu i kładzeniu, a także kulawizna
Zestaw 33
a) Intubacja bydła i świń
- Świnie - intubacja - warunki:
- Utrudniona anatomie
- Wielkość głowy, małe rozwarcie długiej jamy ustnej
- Wąskie górne drogi oddechowe
- Krtań i tchawica ułożone pod katem
- Boczna kieszeń (krwotok)
- Konieczna idealna pozycja grzbietowa
- Ślinienie
- Skurcz krtani
- Intubacja - leki:
- Thiopenlat - 5-10mg/kg (duża dawka - bezdech, mała - skurcz nagłośni)
- Mioreleksanty
- Ułatwienie intubacji
- W razie niepowodzenia uduszenie
- Zaleca się przygotowanie sprzętu do sztucznego oddychania
- Suksametonium 1mg/kg
- Tubokuraryna 0,3mg/kg
- Gallamina 1-3mg/kg
- Pavulon 0,06mg/kg 40'
- Atracurium 0,3-0,5mg/kg
- Intubacja - sprzęt:
- małe - laryngoskop medyczny
- duże - laryngoskop Rowsona
- rurkę wprowadzić po prowadnicy
b) Ketamina- jej przydatność w immobilizacji świń i małych przeżuwaczy
- u świń
- Wygodna, bo może być podawana im, ip, it, iv
- Bolus iv 10-18mg/kg, im 20mg/kg
- Budzenie nie premedykowanych może być gwałtowne z nadwrażliwością na hałas i dotyk
- Kombinacje:
- im azaperon 2, ksylazyna 1 - iv ketamina 10mg/kg
- im azaperon 2, ksylazyna 2 - iv doazepam 0,1 + ketamina 10-18mg/kg
- im medetomidyna 0,3 - midazolam 1,5mg-10mg/10kg
- Mieszaniny:
- 93ml 5% gwajamaru + 2ml 10% ketaminy +5ml 2% ksylazyny
- Indukcja bolus 1ml/kg
- Podtrzymanie 2ml/kg/h
c) Występowanie kulawizn u bydła
- Kulawizny - 50% i więcej kulawych w gospodarstwie
- Racice - 90% problemów ortopedycznych
- Kończyny
- Tylne 70-85%
- Przednie 10%
- Nadprodukcja - zmienione warunki bytowania
- Ograniczenie naturalnego ruchu
- Nadwaga - perfuzja
- Podłoże - urazy
- Nadmierne wyrastanie racic
- Podłoże
- Zbyt twarde - podrażnia tworzywo i przyspiesza narastanie rogu
- Wilgotne - zmiękcza róg - nie chroni tworzywa - dogniatanie tworzywa, maceracja skóry palców
- Krótkie stanowiska - przeciążenia ścięgien zginaczy
- Podłogi rusztowe - urazy
Zestaw 34
a) Azaperon i jego zastosowanie u świń
- należy do butyrofenowych
- szczególnie zalecane u Su
- znaczna sedacja
- mierny spadek ciśnienia
- wzrost tętna, rzutu i wentylacji
- działanie przeciwwymiotne, arytmiczne, wstrząsowe
- nieprzewidywalna agresja, lekka katalepsja
- czas działania 2-4h
- Wywołuje
- uspokojenie
- słabo wyrażone zwiotczenie i analgezja
- ciśnienie - niewielki spadek
- oddechy przyspieszone
b) Zachłyśnięcie u bydła (zagrożenie i prewencja)
c) Objawy lewostronnego przemieszczenia trawieńca
- tak jak przy parwostronnym przemieszczeniu
Zestaw 35
a) Leki analgetycznie (przeciwbólowe) u Bydła
b) Krwiak małżowiny usznej u świń
- zestaw 32
c) Wskazania do laparotomii prawostronnej u bydła
- zaburzenie opróżniania się trawieńca, rozszerzenie przedżołądków i trawieńca płynem i zbitą treścią
(typ III wg klasyfikacji niestrawności vagalnej Cornella)
- Wskazania
- Lewostronne przemieszczenie trawieńca (lpt)
- Prawostronne przemiesczenie i rozszerzenie (pprt)
- Prawostronne przemiesczenie i skręt (ppst)
- Rozszerzenie i przemieszczenie j. ślepego
- Cesarskie cięcie
- Laparotomia diagnostyczna
- Narządy dostępne
- Dwunastnica
- Jejunum
- Ileum
- Cecum (basis)
- Colon
- Narządy niedostępne
- Trawieniec
- Niektóre części okrężnicy
- Rectum
- Jejunum cz. Proksymalna
Zestaw 36
a) pętla ryjowa, kleszcze Michalika, kleszcze Keystone'a
b) Wnętrostwo, wazektomia u knurów
wnętrostwo
wnętry knurów spotykane nie rzadko
wnętry
pachwinowe
brzuszne zupełne (częściej)
czasem połączone z obojnactwem
u prosiąt wadliwe położenie jąder (ektopia testis) np. pod skóra brzucha, w fałdzie kolanowym,
wnęter
niepokoi świnie
tuczy się
ma nadmiernie rozwinięty worek napletkowy
w celu rozpoznania przed przystąpieniem do laparotomii
próbne cięcie w linii pośrodkowej między udami
na tępo odreparować tkankę po obu stronach prącia w celu odnalezienia powrózków nasiennych leżących wzdłuż prącia
po str gdzie brak kikuta powrózka i jądra leżącego ku przodowi w przewodzie pachwinowym - wnętrostwo całkowite
wnętry 5-6 tyg i ciut starsze
cięcie boczne
ułożenie boczne prawe w podwyższonym zadem - możliwość wyciągnięcia obu jąder z jednego cięcia
skórę tniemy skośnie od góry i tyłu do przodu i dołu
mięśnie rozdziela się wzdłuż włókien, tł. podotrzewnowy na tępo
otrzewna rozciąć tak by nie uszkodzić przy tym jelit
dwoma palcami szuka się, posuwając w kierunku miednicy, jąder, przyściennie w pobliżu pierścienia pachwinowego wewnętrznego
jądro obejmuje się po podwiązaniu powrózka katgutem
mięśnie(katgut) i skórę(jedwab) szyjemy osobno
dorosłe osobniki , ciężkie
cięcie przyśrodkowe
ułożenie na grzbiecie , zadem wyżej
cięcie skóry obok prącia wzdłuż i na szerokość 2 palców od niego po stronie niezastąpionego jądra
mięśnie i otrzewną przebijamy w okolicy kresy białej - robimy otwór na dwa palce
jąder szukamy w okolicy wew pierścienia pachwinowego , trzymając się przyściennie
mięśnie - szwy węzełkowe, katgut
skóra - szwy węzełkowe , jedwab
zwierzę trzymamy w pomieszczeniu z czystą podłogą
c) Wskazania do laparotomii lewostronnej
- zaburzenie transportu w księgach - przeładowanie czepca i żwacza gazem i dobrze zmieszaną karmą i płynem ( typ II wg klasyfikacji niestrawności vagalnej Cornella)
- Wskazania:
- rumenotomia,
- Lpt (lewostronne przemieszczenie trawieńca),
- cesarskie cięcie
- Dobry dostęp:
- macica,
- czepiec,
- trawieniec (przy Lpt)
- Palpacja:
- odźwiernik,
- przeładowany trawieniec,
- zatkanie odźwiernika
- Nieprzydatny: Pprt (z rotacją) , Ppst (ze wzdęciem)
Zestaw 37
a) Znieczulenie przykręgowe bliższe i dalsze
- zestaw 16
b) Kiedy skracamy zęby u trzody chlewnej
c) Kamica moczowa buhajów
- przyczyną niedrożności dróg moczowych
- występowaniu złogów mineralnych w drogach wyprowadzających mocz a najczęściej w cewce moczowej .
- Złogi te najczęściej zbudowane są z fosforanów (człowiek , koń , bydło ) , ze szczawianów , węglanów , rzadziej są to kamienie moczanowe , cystynowe (częściej u samic ) a bardzo rzadko ksantynowe .
- Powstają one przy okazji stanów zapalnych narządów moczowych gdzie procesom tym towarzyszy złuszczanie nabłonków , zastój moczu , rozkład moczu co ułatwia wytrącanie soli mineralnych .
- Złogi powstawać mogą też z przyczyn niezapalnych , gdy dochodzi do wzrostu poziomu soli mineralnych w moczu ( nieodpowiednia dieta , zaburzenia przemiany materii ) .
- objawy kliniczne
- początkowo bez zmian
- później zw są niespokojne ,
- napinają się do oddawania moczu ,
- mocz leci cienkim strumieniem lub w ogóle nie leci ,
- może zawierać domieszki krwi . Mocz zalegając w pęcherzu i miedniczce może powodować zanik - ból , objawy kolki
- jeśli dojdzie do mocznicy dochodzi do wymiotów , utraty apetytu , odwodnienia a czasem wstrząsu .
- Rozpoznanie
- badanie kliniczne, `
- badanie RTG ( kamienie moczanowe i cystelnowe nie dają cienia - zrobić pneumocystografię lub podwójny kontrast ) pozwala stwierdzić ilość i lokalizację kamieni .
- badanie krwi , w stanach gdy niedrożność trwa dłużej pojawia się hiperkaliemia wzrost poziomu fosforanów , mocznika i kreatyny .
- postępowanie i leczenie
- środki rozkurczające ,
- w miarę możliwości kateteryzować ,
- podać ciepły RF z dodatkiem środków przeciwbólowych
- Jeśli nie uda się upuścić moczu przez cewkę to robimy nakłucie pęcherza przez powłoki brzuszne ( długą igłą tak aby pęcherz w czasie opróżniania nie zsunął się z niej ) .
- Po upuście moczu zrobić RTG i przygotować pacjenta do operacji .
- Stosować płyny dla przepłukania organizmu i doprowadzić zwierzę do stanu normalnego .
- Zabieg operacyjny - uretrotomia a czasem uretromastomia . Operacja jest zakończona gdy po włożeniu cewnika przez pęcherz wychodzi on przez napletek . Błonę śluzową cewki przyszywa się do skóry (wyszycie cewki ) skąd po operacji wypływa mocz , w miarę upływu czasu rana zarasta i dochodzi do normalnego stanu .