8211


ISTOTA I POJĘCIE FINANSÓW:

Finanse - dział nauki, który zajmuje się badaniem określonego elementu rzeczywistości ekonomicznej bazującego na pieniądzu i formułowaniem na podstawie uzyskanych wyników określonych twierdzeń i praw . Nauka o finansach nie ogranicza się do analizy ruchu pieniądza: analiza w odniesieniu do zjawisk rzeczowych -skala produkcji, podział dochodu narodowego, oszczędności, inwestycji, bezrobocia, inflacji, wymiany handlowej itp.

INSTRUMENTY FINANSOWE:

Ocharakterze własnościowym i wierzycielskim:

O stałym i zmiennym dochodznie

GOSPODARKA FINANSOWA:

Można ją zdefiniować jako mechanizm ciągłego, odpowiednio zorganizowanego procesu gromadzenia przychodów oraz dokonywaniu wydatków. Gospodarka finansowa polega na prowadzeniu ciągłej działalności w sferach operacji pieniężnych. Prowadzenie jej oznacza nie tylko uzyskiwanie i wydatkowanie środków pieniężnych tez programowanie tych działań w krótkim i długim czasie oraz ich analizę i ocenę w celu kształtowania na tej podstawie przyszłych decyzji. Obejmuje ona działalność organizatorską, zmierzającą do kształtowania stosunków ekonomicznych w sposób najbardziej odpowiadający potrzebom przedsiębiorstwa. Do tego rodzaju działalności należy w szczególno­ści planowanie finansowe w sensie budowy programów operacji pieniężnych na przyszłe okresy przy zapewnieniu warunków umożliwiających optymalizację rezultatów tych operacji.

FINANSE JAKO NAUKA I JEJ METODY:

Nauka finansów wiąże się nierozerwalnie z historią pieniądza. Początkowo funkcje pieniądza pełniły określone towary określane mianem płacideł (np. skóry zwierzęce, bydło), upływem czasu funkcje pieniądza zaczęły pełnić szlachetne kruszce. Od XIV wieku pojęciem finansów zaczęto określać ogól stosunków pieniężnych związanych z operacjami gospodarczymi. Kolejny ważny etap w rozwoju finansów nastąpił wraz z rozwojem bankowości. Ważną rolę odgrywali także złotnicy, którzy przyjmowali złoto na przechowanie. Możliwość kreacji pieniądza przez banki komercyjne powodowała, iż przyczyniały się one do wzrostu gospodarczego świata, ale niejednokrotnie doprowadzały gospodarki poszczególnych krajów do sytuacji kryzysowych. Istotne znaczenie miało też powstanie bankowości centralnej. Ewolucja systemu pieniężnego w kierunku pieniądza symbolicznego pchnęła sferę pieniądza w kierunku pieniądza abstrakcyjnego. Dalszy etap rozwoju finansów wiąże się z nasileniem wymiany międzynarodowej.

FUNKCJE FINANSÓW:

  1. Funkcja redystrybucyjna - polega na ponownym podziale raz już podzielonego dochodu narodowego (aby zaspokoić potrzeby wszystkich członków społeczeństwa)

  2. Funkcja alokacyjna - przemieszczanie czynników wytwórczych (zasoby pracy, kapitału, ziemi), przede wszystkim dokonuje się jej za pomocą inwestycji

  3. Funkcja stabilizacyjna (prorozwojowa) - nabrała na znaczeniu gdy zaczęto stosować interwencjonizm państwowy - państwo tworzy warunki rozwojowe; kieruje finanse na infrastrukturę techniczną (autostrady, porty... itd.) oraz na rozwój edukacji, badań i nauki gdyż wiedza decyduje o jakości potencjału ludzkiego

  4. Funkcja fiskalna - zaspokojenie popytu państwa na pieniądz

  5. Funkcja kontrolna - informacja o publicznych finansach dla ludzi, monitowanie przepływu finansów, określanie zasad funkcjonowania pieniądza, oraz nadzór i

  6. Funkcja motywacyjna - przyznawanie kredytów, promocja produkcji

PIENIĄDZ I JEGO FUNKCJE:

Niezależnie od swojej formy zewnętrznej i systemu gospodarczego jest prawnie określonym i powszechnie akceptowanym środkiem płatniczym, który może wyrażać, przechowywać i przekazywać wartości i którego wartość jest ściśle związana z realnym produktem społecznym brutto.

Funkcje pieniądza:


  2. miernik wartości

  3. środek tezauryzacji

  4. środek płatności

  5. dobro płynne

  6. środek wymiany

  7. pieniądz światowy


EWOLUCJA FORM PIENIĄDZA:

III tysiąclecie p.n.e. - Egipt kształtowanie się pieniądza kruszcowego

VII w p.n.e. - Powstanie systemu monetarnego Grecji

800 r. n.e. - Europa wprowadzenie waluty srebrnej

1252, 1284 - Florencja, powstanie bimetalizmu

1690 - kolonie angielskie, powstanie pieniądza papierowego ery nowożytnej

XVIII w. - Anglia, funkcjonowanie systemu pieniężnego opartego na jednym metalu -złocie

1816 - Anglia, wprowadzenie systemu waluty złotej

1833 - Anglia, uznanie biletów Banku Anglii za prawne środki płatnicze

1844 - Anglia, określenie wielkości emitowanych banknotów do wartości posiadanego złota

1921 - Anglia, formalny zakaz emisji banknotów przez banki komercyjne

1931 - Niemcy, zerwanie z wymienialnością banknotów na złoto

1934 - kraje kapitalistyczne, tworzenie systemu pieniężnego manipulowanego

1950 - USA, powstanie kart płatniczych

1955 - Paryż, powstanie Europejskiego Układu Walutowego

1958 - Bruksela, powstanie Europejskiego Banku Inwestycyjnego

1957 - Rzym, powstanie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej

1971 - zawieszenie wymienialności złota na dolar amerykański

1972 - powstanie Europejskiego Funduszu Współpracy Monetarnej

1978 - powstanie Europejskiego Funduszu Monetarnego

1979 - powstanie ECU

1994 - powstanie Europejskiego Instytutu Monetarnego

1999 - rozpoczęcie działalności Europejskiego Systemu banków Centralnych i wspólnej waluty euro

ZJAWISKA PIENIĘŻNE, A FINANSOWE

Profesor Owsiak traktuje te dwa pojęcia równoważnie, ale niektórzy autorzy podają, ze zjawiska finansowe, to te wszystkie zjawiska, w których pieniądz występuje w znaczeniu realnym; natomiast te zjawiska w których pieniądz występuje tylko w funkcji miernika wartości mamy do czynienia ze zjawiskami pieniężnymi.

PRZEDMIOTOWA KLASYFIKACJA ZJAWISK FINANSOWYCH:

W podejściu przedmiotowym do zjawisk finansowych występuje koncentracja na przedmiocie stosunków finansowych. W tego rodzaju zjawiskach występuje ruch pieniądza. Przychody i wydatki, które odzwierciedlają strumienie pieniężne i odnoszą się do ekwiwalentu.

• Zjawiska przychodowe - przychody ze sprzedaży towarów, usług, majątku,

• Zjawiska rozchodowe - rozdysponowanie pieniądza związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą i pozostałą działalnością.

• Zjawiska dochodowe - związane z wytworzeniem, realizacją i wykorzystaniem dochodów:
- W sensie finansowym źródłem dochodu są zjawiska przychodowe
- W sensie ekonomicznym źródłem dochodu jest działalność gospodarcza, dochody z kapitału (renty), dochody z praw majątkowych (czynsze, tantiemy itd.)

• Zjawiska wydatkowe - środki pieniężne są przeznaczone na zakup towarów i usług które prowadzą do produktu krajowego, np. wydatki konsumpcyjne, inwestycyjne i inne
• Zjawiska kosztowe - związane z powstawaniem i pokrywaniem kosztów prowadzonej działalności gospodarczej; np. koszty rzeczowe, osobowe, finansowe, amortyzacja

• Zjawiska kredytowe - związane nie tylko z zasilaniem podmiotów w środki finansowe, lecz także z mechanizmem tworzenia pieniądza we współczesnej gospodarce np. kredyt produkcyjny, konsumpcyjny, obrotowy, płatniczy i inne.
• Zjawiska pożyczkowe - odnoszą się do zjawisk finansowych, nie są związane z kreacją pieniądza; przedmiotem pożyczki jest pieniądz już istniejący,
• Zjawiska gotówkowe - transakcje związane z gotówką
• Zjawiska bezgotówkowe - obejmujące szeroki zakres transakcji, w których pieniądz występuje w postaci idealnej;

• Zjawiska transferowe - dotyczą przepływu pieniądza, którego skutkiem nie jest ruch towarów; typowe zjawiska redystrybucyjne
• Zjawiska oszczędnościowe - dotyczą gromadzenia i wykorzystania oszczędności pieniężnych. Mogą mieć formę gotówkową, bezgotówkową, lokat w papierach wartościowych i inne
• Zjawiska ubezpieczeniowe - związane z różnego rodzaju ryzykiem, przedmiotem jest ochrona przed skutkiem różnych działań losowych.

PODMIOTOWA KLASYFIKACJA ZJAWISK FINANSOWYCH:

Opiera się na kryterium ro­dzajowego zróżnicowania jednostek gospodarujących, dokonujących operacji pieniężnych, tzn. realizujących przychody i wydatki pieniężne oraz gromadzą­cych zasoby pieniężne. Na podstawie tego kryterium wyróżnia się 5 grup zja­wisk finansowych:

- Finanse publiczne - obejmują procesy związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowaniem. Są przepływami pieniężnymi, realizowanymi przez państwo i samorząd terytorialny. Podstawowe znaczenie tu ma gromadzenie środków.

- Finanse ubezpieczeń są grupą zjawisk finansowych obejmującą gromadze­nie i podział zasobów pieniężnych przez instytucje ubezpieczeń majątkowych i oso­bowych. Można zaliczyć do nich również otwarte fundusze emerytalne oraz dobrowolne ubezpieczenia pracownicze.

- Finanse banków -w bankach charakte­rystyczne są operacje kredytowe, związane z kreacją pieniądza i wycofywaniem go z cyrkulacji. Oprócz operacji kredytowych przyjmowane są depozyty (wkła­dy) na rachunki bankowe oraz przelewy między rachunkami bankowymi na zlecenie ich właścicieli

- Finanse przedsiębiorstw - Charakteryzują je w szczególności gromadzenie przy­chodów za sprzedane towary i usługi, a więc przychodów pieniężnych o charakte­rze rynkowym.

- Finanse gospodarstw domowych - obejmują dochody i wydatki ludności. Charakteryzuje je jest osiąganie przychodów pieniężnych z wynagrodzeń za pracę, a więc typu ekwiwalentnego. Występują także transfery obejmujące dochody wła­ścicieli kapitałów, świadczenia z tytułu ubezpieczenia społecznego, czy przychody kredytowe.

PRZEPŁYWY FINANSOWE W GOSPODARCE:

Przepływy finansowe prezentują główne rodzaje strumieni finansowych - czyli rachunki przychodów i wydatków pieniężnych zrealizowanych przez grupy jednostek gospodarujących - sektory.

Możemy wyróżnić strumień w realnej (pieniężne dochody i wydatki związane ze sprzedażą i zakupem dóbr ( towarów i usług ). Są związane z tworzeniem i podziałem PKB.) i autonomicznej (nie są związane z tworzeniem i podziałem PKB, lecz mają za przedmiot transakcje aktywami finansowymi i to głównie na ich wtórnych rynkach, np. obrót majątkiem rzeczowym, obrót kapitałem akcyjnym.) sferze finansów.

Schemat przepływów finansowych przedstawia SEKTORY:

    1. Sektor przedsiębiorstw - obejmuje jednostki wytwarzające towary i usługi, których celem jest osiąganie zysków. Na rachunkach sektora przedsiębiorstw prezentuje się tylko część jego transakcji finansowych. Są one związane z działalnością bieżącą czy eksploatacyjną ( wytwarzanie i sprzedaż dóbr ).

    2. Sektor gospodarstw domowych - obejmuje osoby zatrudnione w jednostkach sektora publicznego i przedsiębiorstwach, osoby utrzymujące się z emerytury, rent i zasiłków oraz z dochodów kapitału. Wydatki tego sektora mają charakter konsumpcyjny.

    3. Sektor publiczny - obejmuje wszystkie instytucje publiczne ( państwowe i rządowe). Sektor publiczny czerpie dochody głównie z podatków i opłat oraz z kredytu publicznego. Wydatki na rzecz gospodarstw domowych - płace, zasiłki, emerytury, renty - oraz wydatki na rzecz przedsiębiorstw - zakup towarów i usług na potrzeby instytucji publicznych.

    4. Sektor inwestycji - jest to wyodrębniona część sektora przedsiębiorstw. Następuje tu wydatkowanie dochodów na trwałe dobra produkcyjne i na powiększenie zapasów w sektorze przedsiębiorstw.

    5. Sektor bankowo-kapitałowy - jest to sektor pośrednictwa finansowego, który gromadzi oszczędności i rezerwy pieniężne sektora prywatnego publicznego i zagranicznego i przekazuje je głównie do sektora inwestycji na finansowanie powiększenia rzeczowego kapitału produkcyjnego.

    6. Sektor zagraniczny - obejmuje eksport towarów i usług oraz ich import.

FINANSOWY ASPEKT TWORZENIA I PODZIAŁU PKB:

Najłatwiej zaobserwować jak i gdzie jest tworzone PKB w gospodarce rynkowej analizując metody obliczeniowe. Punktem wyjścia procesów gospodarczych są zasoby ziemi, pracy i kapitału rzeczowego.

Metody obliczeniowe:

Y = C + S i Y = C + I to S = I

Y = PKB w cenach rynkowych = C + I + G

Y = PKB w cenach czynników wytwórczych = C + I + G - Te

Po uwzględnieniu exportu (Ex) i importu (Im):

Y = PKB w cenach czynników wytwórczych = C + I + G - Te + Ex - Im

Inwestycje ( I ), Oszczędności (S), Konsumpcja (C), podatki bezpośrednie (Td), podatki pośrednie (Te), na dobra u usługi (G), płatności transferowe i zasiłki (B)

Wyróżniamy 3 podziały :

Pierwotny - odbywa się w miejscu wytworzenia dochodu, np. w przedsiębiorstwie. Dzieli się między pracowników i przedsiębiorców. W wyniku pierwotnego podziału tworzą się płace pracowników najemnych i zyski przedsiębiorstwa.

Wtórny - tworzony poprzez rynek i budżet państwa, poprzez system cen i system podatków. Tworzą się dochody właścicieli przedsiębiorstw i jednostek usługowych, pracowników sfery nieprodukcyjnej i państwa.

Podział ostateczny - polega na przeznacze­niu dochodu na konsumpcję i inwestycje. Procesy te z kolei wiążą się z ostatecznym, czyli finalnym zużyciem dochodu narodowego, które oznacza po­wrót do jego fizycznej formy.

SYSTEM FINANSOWY I JEGO FUNKCJE:

To zbiór norm prawnych ustalających przede wszystkim społeczne organy których zadaniem jest wykonywanie czynności związanych z gromadzeniem oraz podziałem zasobów pieniężnych. Aby był racjonalny musi być: efektywny, zgodny z analizą regulowanych zjawisk, wewnętrznie zgodny,prosty w konstrukcji, zdolny do samoregulacji.

Funkcje S.F:

1. monetarna- system finansowy dostarcza podmiotom niefinansowym podstawowego dla funkcjonowania gosp rynkowej instrumentu jakim jest pieniądz i umożliwia jego obieg tj. ruch związany z płatnościami zachodzącymi w związku z bieżącą działalnością gosp.

2. kapitałowo-redystrybucyjna- dzięki istnieniu systemu finan możliwy jest przepływ wolnych środków pieniężnych od podmiotów dysponujących nimi do podmiotów chcących z nich korzystać. W praktyce w ramach tej funkcji chodzi głównie o usługi niezbędne do bezpośredniego finansowego wzrostu gosporaz o powstawanie i rozdysponowywanie środków do finansowania tzw. dóbr publicznych (obrona narodowa), usług społecznych (edukacja, medycyna) oraz świadczeń społecznych (zasiłki, emerytury)

3. kontrolna- system finan umożliwia kontrolę nad strumieniami pieniężnymi, w szczególności nad środkami zainwestowanymi, wypożyczonymi i redystrybuowanymi w przeszłości.

CHARAKTERYSTYKA ELEMENTÓW STRUKTURY SYSTEMU FINANSOWEGO:

System finansowy

1. Rynkowy

2. Publiczny

Instrumenty finansowe -zobowiązania finansowe

Rynki finansowe - to rynki na których dokonuje się transakcji dotyczących instrumentów finansowych.

Instytucje finansowe - to podmioty specjalizujące się w przyjmowaniu na siebie zobowiązań finansowych oraz nabywaniu takich zobowiązań od innych podmiotów.

Zasady działania - reguły określające sposób działania instrumentów, rynków, instytucji.

Instytucje budżetowe - tworzą zasady sporządzania, przyjmowania oraz wdrażania budżetów publicznych

Instrumenty fiskalne - to prawno-ekonomiczne mechanizmy umożliwiające gromadzenie i rozdysponowywanie funduszy publicznych

Publiczne instrumenty fiskalne - zobowiązania powstające gdy instytucje budżetowe, zezwalają na kreowanie instrumentów finansowych, z których wpływy pozwalają na pokrycie deficytu funduszy publicznych.

Instytucje fiskalne - podmioty, których zadaniem jest gromadzenie i dostarczanie środków pieniężnych podmiotom należącym do niefinansowej struktury organizacyjnej państwa oraz organizacjom publicznym a także dokonywanie transferów pieniężnych.

EWOLUCJA SYSTEMÓW FINANSOWYCH:

1. kapitalizm właścicielski- właściciele byli zarządcami (jedność własności i zarządzania); środki finan pochodziły z kieszenie właścicieli lub kredytów i pożyczek bankowych. Był okres ostrej konkurencji więc utrzymywały się na rynku najlepsze firmy. Musiały się ciągle one rozwijać a więc żeby powiększać kapitał potrzebne były środki pieniężne. Zaczęto szukać nowych źródeł finan kapitału- narodziny klasy średniej która zarabiając powodowała że tworzyły się nadwyżki (oszczędności). Właściciele mając duże majątki nie mogli już być i właścicielami i zarządcami więc zaczęli zatrudniać menedżerów (rozdział własności i kapitału). Nową formą zarządzania staje się spółka akcyjna- właściciele dzielą się własnością w zamian za kapitał. Zaczynają również powstawać towarzystwa ubezpieczeniowe i inne które zbierają wolne środki.

2. kapitalizm menedżerski- powstają pozabankowe instytucje. Są 2 podtypy systemu: anglosaski i niemiecko-japoński. Ad1- instytucje finan nie były powiązane z przezdsięb przemysłowymi, handlowymi, usługowymi. Finanse z zewnątrz i kontrola z zewnątrz. Ad2- powstały konglomeraty w skład których wchodziły oprócz przezdsięb także instytucje finan. Finanse z wewnątrz i kontrola wewnętrzna

3. kapitalizm instytucjonalny- jedne przedsiębiorstwa są właścicielami innych, coraz większe znaczenie mają pozabankowe instytucje finan. Banki bronią się przed uniwersalizacją swojej dziedziny.

RYNKI FINANSOWE I ICH PODZIAŁ:

Rynek to miejsce, gdzie dokonuje się transakcji środkami pieniężnymi

Podział rynków finansowych:

- rynek walutowy - rynek pieniężny - rynek kapitałowy (pierwotny i wtórny)

- rynek instrumentów pochodnych - rynek kredytowy

RYNEK PIENIĘŻNY - segment rynku finansowego, na którym dokonywane są transakcje, gdzie kupujący i sprzedający realizują interesy rozliczane w formie gotówkowej lub bezgotówkowej o okresie zapadalności do jednego roku.

INSTRUMENTY FINANSOWE RYNKU PIENIĘŻNEGO:

1.Bony skarbowe - krótkoterminowe papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa na okres od 1 dnia do 52 tygodni w celu pokrycia bieżących potrzeb płatniczych

2. Czeki - udzielane bankowi pisemne zlecenie, na określonym prawem formu­larzu, wypłacenia okazicielowi lub oznaczonej osobie, zwanej remitentem, wymie­nionej sumy pieniężnej ze środków będących w dyspozycji wystawcy, najczęściej na rachunku bankowym.

Ze względu na wystawcę czeki dzielą się na:

• czeki bankowe, • czeki bankierskie, • czeki skarbowe, • czeki podróżnicze.

Z punktu widzenia formy czeków rozróżnia się:

* czeki imienne, * czeki na okaziciela

Pod względem warunków realizacji czeki dzielą się na:

* czeki nie potwierdzone, * czeki potwierdzone.

3 Weksle - papier wartościowy potwierdzający istnienie zobowiązania pieniężnego osoby lub osób, które go podpisały. W naj­bardziej ogólnym ujęciu istota weksla polega na tym, że jego wystawca (emitent) zobowiązuje się do zapłaty danej osobie (remitentowi) konkretnej kwoty w określo­nych miejscu i czasie. Cechą charakterystyczną weksla jest m.in. to, że jego posia­dacz może przenosić prawa wynikające z tego dokumentu na inne osoby.

4.Bon komercyjny - papier wartościowy, w którym emitent (bank, przedsiębiorstwo) potwierdza zaciągnięcie pożyczki i zobowiązuje się do jej zwrotu wraz z należnymi odsetkami w określonym terminie (krótszym niż 1 rok - termin zapadalności różni bon od obligacji)

5.Certyfikat depozytowy - dokument, w którym potwierdza się zdeponowanie danej sumy pieniężnej według określonej stopy procentowej i na określony czas.

6.Akcept bankierski - zobowiązanie banku dłużnika do zapłacenia określonej kwoty pieniężnej bankowi wierzyciela

RYNEK KAPITAŁOWY - segment rynku finansowego, na którym dokonywane są emisje średnio- i długoterminowych instrumentów finansowych takich jak akcje i obligacje, przeznaczone na finansowanie inwestycji. Zwyczajowo (ale też w przepisach prawnych wielu krajów), cezurą czasową oddzielającą rynek pieniężny od kapitałowego jest termin zapadalności instrumentu finansowego wynoszący rok.

Podstawowe FUNKCJE rynku kapitałowego:

1. pozyskiwanie kapitału przez emitentów,

2. uzyskiwanie dochodów przez inwestorów, którzy udostępniają kapitał eminentom (np. dywidendy),

3. efektywna alokacja środków w gospodarce,

4. właściwa wycena instrumentów finansowych (papierów wartościowych).

INSTRUMENTY FINANSOWE RYNKU KAPITAŁOWEGO:

  1. Obligacje

Są for­mą zaciągania długu przez różne podmioty, takie jak: Skarb Państwa, władze mu­nicypalne, przedsiębiorstwa, banki. Cechą charakterystyczną obligacji jest to, że mają one z góry określony dochód (oprocentowanie). Stanowią podstawowy instrument finansowania deficytu budżetowego i długu publicznego.

Ze względu na emitenta wyróżnia się:

• obligacje Skarbu Państwa (skarbowe),

• obligacje władz samorządowych (municypalne),

• obligacje przedsiębiorstw nie finansowych,

• obligacje banków i innych instytucji finansowych,

• obligacje fundacji i innych organizacji społecznych mających osobowość prawną.

2. List zastawny

Rodzaj instrumentu dłużnego emitowanego przez insty­tucje (towarzystwa) kredytowe. Listy zastawne są sprzedawane na rynku pienięż­nym. Pieniądze pochodzące z ich sprzedaży są przeznaczane na finansowanie pro­jektów inwestycyjnych o wysokich nakładach oraz dłuższym okresie realizacji. Dla nabywcy stanowią jeden z najpewniej­szych instrumentów lokowania wolnych środków pieniężnych, gdyż ich zabezpie­czeniem są aktywa banków (towarzystw kredytowych) hipotecznych oraz majątek powstały w wyniku inwestycji.

  1. Akcje

Podstawowe instrumenty (papiery) wartościowe potwierdzające udział danego podmiotu w majątku spółki akcyjnej. Dają prawo do dywidendy oraz głosowania na walnym zebraniu akcjonariuszy.

Stosując kryterium praw przypisanych akcjom, można wyróżnić następujące ich rodzaje:

• akcje zwykłe, • akcje uprzywilejowane • akcje użytkowe

  1. Certyfikaty inwestycyjne

Świadectwa udziałowe potwierdzające tytuł własności w majątku funduszy inwestycyjnych.

POCHODNE INSTRUMENTY FINANSOWE:

1. Opcje - prawo do zakupu lub sprzedaży określonego in­strumentu finansowego po ustalonej cenie w ściśle określonym czasie

2. Kontrakty terminowe - instrument zobowiązujący strony kontraktu do kupna bądź sprzedaży instrumentu podstawowego w określonej ilości, w określonym ter­minie w przyszłości, po określonej cenie. Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje kontraktów terminowych — kontrakt futures (kontrakt standaryzowany, występujący na giełdzie, …) oraz kontrakt forward (kontrakt niestandaryzowany, występujący w obrocie poza giełdowym)

3.Swap - kontrakt, który polega na zamianie przyszłych płatności stron kon­traktu.

4.Warranty -dających prawo do zaku­pu papierów wartościowych (akcji) po określonej cenie w przyszłości, lub sub­skrypcji przyszłych emisji akcji.

PROBLEMU WYCENY INTRUMENTÓW FINANSOWYCH:

Istota wyceny instrumentów finansowych polega na przedstawieniu zależności między wartością instrumentu i jego stopą dochodu (rentowności), przy czym istotne jest również rozróżnienie między wartością nominalną instrumentu a jego wartością rynkową Wycena instrumentów finansowych może być prowadzona na dwa sposoby. Przy wycenie instrumentów finansowych ważną rolę spełnia zmienna wartość pieniądza w czasie. Rachunek zmiennej wartości pieniądza w czasie przyjmuje formę kapitalizacji i dyskontowania.

Technika kapitalizacji polega na określaniu wartości przyszłej kapitału zainwestowanego w okresie wejściowym, przy założeniu określonego systemu kapitalizacji odsetek otrzymywanych od tego kapitału.

Technika dyskontowa jest operacją odwrotną w stosunku do kapitalizacji i polega na obliczaniu wartości, jaka ma w chwili obecnej przyszła kwota pieniężna przy założonym poziomie stopy dyskontowej.

ZNACZENIE RYNKÓW PIERWOTNYCH I WTÓRNYCH W PRZEPŁYWACH FINANSOWYCH:

Rynek wtórny - rynek transakcji, w którym remitent nie bierze udziału. Obrót walorami następuje tylko między samymi inwestorami, remitent nie jest zasilany w kapitał. Rynek ten stanowi główną domenę działania giełdy.

Funkcje rynku wtórnego:

GIEŁDA, JEJ ORGANY I UCZESTNICY:

Giełdą papierów wartościowych są regularne, odbywające się w określonym czasie i miejscu, podporządkowane określonym normom i zasadom, spotkania osób pragnących zawrzeć umowę kupna-sprzedaży oraz osób pośredniczących w zawieraniu transakcji, których przedmiot stanowią zamienne papiery wartościowe, przy czym ceny owych transakcji ustalone są na podstawie układu podaży i popytu, a następnie podawane do wiadomości publicznej.

Organy giełdy :


      2. zarząd giełdy

      3. komisja dopuszczeniowa

      4. izba maklerów

      5. sąd rozjemczy i honorowy

      6. izba rozrachunkowa (biuro)


Uczestnicy giełdy tradycyjnej:

  1. pośrednicy (maklerzy)