 | Pobierz cały dokument formy.wspolzycia.studia.1.stopien.inzynierka.doc Rozmiar 395 KB |
ĆWICZENIE 12
FORMY WSPÓŁŻYCIA W OBRĘBIE BIOCENOZY
CZĘŚĆ TEORETYCZNA
Pomiędzy organizmami dwóch różnych gatunków mogą zachodzić różne wzajemne oddziaływania. Mogą to być oddziaływania pozytywne lub negatywne.
KOMENSALIZM
Komensalizm (współbiesiadnictwo) to współżycie przynoszące korzyść tylko jednemu gatunkowi organizmów, dla drugiego zaś obojętne.
W bocznych ścianach gniazda bociana białego budują swe gniazda wróble, co bocianom jest zupełnie obojętne.
Resztkami zdobyczy lwa pożywiają się hieny, lew pozwala jednak podejść im do padliny dopiero wtedy, gdy nadpsute mięso nie nadaje się już do spożycia przez niego.
Najwięcej przypadków komensalizmu stwierdzono w środowisku morskim, gdzie prawie każda norka ma dzikich lokatorów, którzy korzystają ze schronienia lub resztek pokarmu prawowitego gospodarza.
Szczególną formą komensalizmu jest forezja, czyli wykorzystywanie organizmu innego gatunku jako środka lokomocji. Różnica wielkości "podróżnika" i "przewoźnika" sprawia, że transport "pasażera" jest dla "przewoźnika" obojętny.
Do trąbki trzmieli przyczepiają się drobne chrząszcze, które w ten sposób podróżują do ich gniazd Tam składają jaja. Zarówno transport chrząszcza jak jego sąsiedztwo w gnieździe są dla trzmieli obojętne.
Owoce niektórych roślin zaopatrzone są w haczyki umożliwiające im przyczepianie się do sierści przechodzących obok zwierząt (stąd powiedzenie: "przyczepić się jak rzep do psiego ogona").
SYMBIOZA
Symbioza to obustronnie korzystne współżycie pomiędzy organizmami różnych gatunków. Wyróżnia się dwie formy symbiozy: protokooperację i mutualizm.
Protokooperacja to taka forma współżycia pomiędzy organizmami należącymi do różnych gatunków, w której każdy z protokooperantów czerpie korzyści z obecności drugiego gatunku, ale organizmy te mogą żyć bez obecności drugiego protokoperanta.
Na skorupach wielu gatunków krabów żyją przytwierdzone różne jamochłony. Ułatwiają one krabom maskowanie się a ich parzydełka spełniają funkcje ochronne. Jamochłony zaś otrzymują rozdrobnione przez kraba resztki jego pożywienia. Jednak ani krab, ani jamochłon nie są absolutnie zależne od swego partnera.
 | Pobierz cały dokument formy.wspolzycia.studia.1.stopien.inzynierka.doc rozmiar 395 KB |