1. Definicja organizacji.

Systemy społeczno-techniczne (ludzie, lece, struktura, technologie) o cechach otwartości i złożoności, które realizuja swe cele dzieki wspoldzialanosci w samej org. i na jej zew.

2. Charakterystyka organizacji:
a) komercyjne - produkcyjne, usługowe, handlowe, ich głównym celem jest zysk
b) publiczne - stworzone w celu realizacji interesu publicznego w sferach takich jak: polityka, administracja, ochrona zdrowia, szkolnictwo, sadownictwo, ochrona środowiska naturalnego
c) społeczne - niezależne od panstwa, formalnie zorganizowane, nie posiadające zysku do podzialu, samorządne, dzialajace dla dobra wspolnego, korzystaja z dobrowolnego, spoleczenego uczestnictwa, m.in. organizacje trzeciego sektora (obok prywatnego i publicznego), pozarządowe, NGO (nongovernmental), obywatelskie, non profit.

3. Definicja i cechy przedsiebiorstwa.

Przedsiębiorstwo to zespol ludzi uprawiających w sposób systematyczny prace zarobkowa, jest wyodrębnione z otoczenia pod względem organizacyjnym (zatrudnione osoby podlegaja wspolnemu kierownictwu), ekonomicznym (dysponowanie posiadanymi zasobami na wlasne ryzyko oraz pokrywanie wydatkow z wlasnych przychodow uzyskiwanych ze sprzedazy wytwarzanych produktow, handlu, dzialanosci usługowej (Ew. operacji finansowych)) i prawnym (wystepowanie firmy jako podmiotu obrotu cywilnego z prawem zawierania umow i zaciagania zobowiązań).

4. Przedsiebiorca - cechy i atrybuty:

Osoba fizyczna jak i prawna, za przedsiębiorcę (R. Cantillon) można uznac podmiot pelniacy istotne funkcje organizatora produkcji, tj. laczenia i kombinowania roznych przedmiotow i sil będących w zasiegu naszego oddziaływania,
atrybuty - tworzy przedsiębiorstwo, wprowadza postęp techniczny, wprowadza nowe wyroby, zdobywa rynki zbytu, podejmuje decyzje organizacyjne dotyczące połączeń produktów,
czlowiek aktywny, tworczy, inteligentny, przezorny, lecz takze skłonny do dzialania w warunkach niepewności.

5. Na czym polega konflikt pryncypał-agent.

Właściciele prowadząc przed. pragną przede wszystkim wzrostu wartości przed. i jak największych zysków, kierownicy natomiast zwracają uwagę na zatrudnienie, potrzebę samorealizacji itp.

6. Metody radzenia sobie z konfliktem pryncypał - agent.

Konflikt pryncypal - agent usiluje się minimalizowac przez programy premiowania kadry akcjami (ograniczanie sprzedazy na 2-5 lat), lecz także oceny za za wyniki, kontrakty.

7. Glowne podmioty rad nadzorczych i ich role względem organizacji.

Coraz czestsza obok kontroli jest realizowana przez rady nadzorcze koncepcja Policy governance (aktywność rady w ustalaniu celow i ram dzialania).

8. Główne etapy rozwoju przedsiębiorstwa.

W etapie I dominuje strategia przywództwa kosztowego oraz strategia ekspansji ilościowej; na ogol jednobranżowość, dywersyfikacja w stadium zalazkowym (mass production)

W etapie II realizowano strategie ekspansji geograficznej oraz integracji pionowej (lepsza obsluga klientow, obnizka kosztow, aktywniejsza reklama), wiele firm z regionalnych przeksztalca się w krajowe

W etapie III dominuje dywersyfikacja (Dywersyfikacja - wprowadzenie nowych, dotychczas niewytwarzanych wyrobów (usług), realizowanych z wykorzystaniem dotychczasowych lub odmiennych technologii, zaspokajających inne potrzeby niż wyroby (usługi) obecne.) , lata 50-60-te intensywna dywersyfikacja, 1970 - 94% spośród 500 najwiekszych firm USA jest silnie zdywersyfikowanych (diversification).

Wg P. Druckera przedsiębiorstwa amerykańskie osiagaja etap tzw. Rozwoju przedsiębiorczego w Polowie lat 70-tych, japońskie - w polowie lat 80-tych zas europejskie w polowie lat 90-tych.

9. Charakterystyka etapu przedsiębiorczości - zarzadzania przesiebiorczego.

Zarzadzanie przedsiebiorcze - firmy tworza nowe rynki i nowego klienta, poszukuja i wykorzystuja okazje do zaspokajania ludzkich pragnien i potrzeb.

10. Pojecie efektywności i wymiary efektywności wg. M. Bielskiego.

Rzeczowy (skuteczność), ekonomiczny (ekonomiczność lub korzystność), systemowy (zdolność do istnienia), „polityczny” (umiejętne prowadzenie polityki w stosunku do podmiotow otoczenia), polityczny (utrwalanie bądź naruszanie porzadku społeczno-publicznego), kulturowy (zdolność do utrwalania wartości i norm waznych społecznie), behawioralny (wyraza interesy uczestnikow).

11. Co to jest konkurencyjnośc i przewaga konkurencyjna; typy przewagi konkurencyjnej. (uzupełnić!!!!!!!!!!!!!!!!)

Konkurencyjnosc - umiejętność i chec konkurowania, zdolność do przetrwania i dzialania w konkurencyjnym otoczeniu; czynniki intensyfikujące konkurencje to m.in. globalizacja, deregulacja rynkow, nowe technologie, mlode rynki (BRIC).

Przewaga konkurencyjna - sposób konkurowania na poziomie jednoski biznesu; umozliwia generowanie wartości dodanej. Typy - naturalna (monopolistyczna) pozycja, specyfika.

12. Zasada dzialania przedsiębiorstw.

13. Zjawisko społecznej odpowiedzialanosci przedsiębiorstw i jego wymiary.

Milton Friedman - … „ istnieje tylko jeden rodzaj społecznej odpowiedzialności ze strony swiata biznesu - wykorzystywać swe zasoby i podejmowac dzialanosc w celu zwiekszania wlasnych zyskow na tyle, na ile pozostaje to w zgodzie z regulami gry. Innymi slowy, angazowac się w otwarta i wolna konkurencje bez podstępów i oszustw”… (Friedman 1993)

Ekonomiczny (zatrudnienie, los pracownikow i ich rodzin, społeczności lokalnej), ekologiczna ( wpływ na środowisko, koszty całościowe, Chiny - tandeta na śmietnikach), socjalny (troska o sprawy zdrowotne, kulturalno - rozrywkowe, inne), socjologiczny (szkolenia, kształcenie, rozwoj społeczności lokalnych, spójność spoleczna etc.), etyczny (produkt a wpływ na młodego człowieka, kształtowanie wzorcow zycia, zachowan społecznych).

14. Zjawisko corporate governance i cele corporate governance.

Corporate governance to siec relacji miedzy kadra zarzadzajaca spolek a ich organami nadzorczymi, akcjonariuszami i innymi zainteresowanymi dzialaniem spolek (OECD 1999); inaczej tez: lad korporacyjny - sklad rady nadzorczej i sposób jej konstytuowania i dzialania zapewniajacy bezpieczeństwo wszystkim zaangażowanym w korporacje podmiotom.

Cele corporate governance:

- ochrona podstawowych praw wspólników/akcjonariuszy
- jednakowe traktowanie wszystkich wspólników/akcjonariuszy w tym zagranicznych i mniejszościowych
- respektowanie praw osob należących do roznych grup interesow (wierzyciele, pracownicy, klienci etc.) zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa
- sprzyjanie aktywnej współpracy z interesariuszami w celu tworzenia wartości, miejsc pracy, solidnych podstaw finansowych przedsiębiorstwa
- zapewnienie jasności i przejrzystości informacji o wszystkich istotnych sprawach spolki (cele, prawa własności, sytuacji finansowej, wynikow, ryzyka, struktur zarzadzania etc.)
- nadanie spolce właściwego kierunku strategicznego
- efektywne monitorowanie pracy zarządzających przez organy nadzoru, w tym rzetelności sprawozdawczości i rachunkowości.

15. Stosunki przemysłowe.

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

16. Charakterystyka modelu scentralizowanego i zdecentralizowanego w zakresie stosunkow przemyslowych. !!!!!!!!!!!!!!!

scentralizowany

zdecentralizowany

17. Charakterystyka przykładowych technik partycypacji bezpośredniej. !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

18.Dzialania przy tworzeniu przedsiębiorstwa.

I utworzenie:

• Wybor formy organizacyjno - prawnej (dzialanosc gospodarcza osob fizycznych, spolki osobowe, spolki kapitalowe)

• Umowa spolki ( jeśli jest zawiazywana), wpis do Ewidencji Dzialanosci Gospodarczej bądź KRS

• W niektórych przypadkach konieczność dysponowania świadectwem kwalifikacji (prawnicy, lekarze, księgowi) bądź koncesja (wydobycie kopalin - np. piaskowania, ochrona osob i mienia, handel Bronia etc.) lub zezwoleniem (handel alkoholem, usługi bankowe, ubezpieczenia etc.)

• Wpis do rejestru REGON (urzedy statystyczne)

• Otwarcie rachunku bankowego

• Rejestracja w urzedzie skarbowym (odrębne zgłoszenie ze względu na podatek dochodowy i VAT)

Utworzenie, c.d.

- wybor formy opodatkowania dla malych i sredniej wielkości przedsiębiorstw prowadzonych przez osoby fizyczne i spolki cywilne
- prowadzenie rejestracji przychodow za pomoca kasy fiskalnej
- zgłoszenie do ZUS
- zawiadomienie właściwego inspektora pracy o miejscu i rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej
- czasami wymogi dotyczące pozwolenia na budowe czy tez spełnienia wymogow sanitarnych

19. Rozwoj i wzrost przedsiębiorstwa -kryteria nabywania przedsiębiorstw (akwizycji)

- rozne strategie rozwojowe i w zakresie wzrostu; strategie wg I. Ansoffa, alianse strategiczne, polityka akwizycji (inwestowanie w przedsięwzięcia dochodowe, roznica miedzy zwrotem z zainteresowanego kapitalu i kosztem kapitalu jest dodatnia), cechujące się dobrymi perspektywami na przyszłość (NPV planowanych przepływów pieniężnych przedsięwzięcia sa zadowlajace) zas profil dzialanai firm nabywanych wykazuje synergie (współdziałanie roznych czynnikow, skuteczniejsze niż suma ich oddzielnych działań) z dotychczasowa dzialanoscia, dobra relacja ceny do zysku przedsięwzięcia nabywanego), układy współdziałania sieciowego (organizacje wirtualne Symbian, modulowe - Bombardier, odchudzone)
- firmy SME: rozwoj organiczny o charakterze wew., akwizycje, wchodzenie w sklad wiekszych sieci przez np. franchising, sieci zakupowo sprzedazowe - PSB SA, grupy producenckie, piggyback, back - to back market sparing arrangements, grona (industrial districts) - Dolina Lotnicza (Podkarpacie), konsorcja, business networks
- Konglomeraty i zjawisko non profit growth
- Tendencja do koncentracji na core competence
- Integracja pionowa i pozioma

20. Integracja pionowa i pozioma - wyjaśnij. !!!!!!!!!!!!!

21. Konglomeraty i core competence - wyjasnij.

konglomeraty - malo popularna forma, branze sa niepowiazane ze soba, grupa kapitalowa i branze, które sa reprezentowane sa zupełnie niepowiazane ze soba, mowi się, ze jest to droga forma, firma rosnie, ale bez zyskow i rentowności,

core competence - kluczowa kompetencja, firmy staraja się robic wszystko to co potrafia najlepiej, a wszystkie inne dzialania delegowac na zasadzie out sorceingu, wykorzystywanie zasobow zewnętrznych

22. Zjawisko non profit growth - wyjaśnij. !!!!

23. Typy i charakterystyka procesow restrukturyzacji.

- restrukturyzacja naprawcza - okres roczny; proste rezerwy, glownie kosztowe, wybrane obszary dzialania przedsiębiorstwa, cel: ochrona przed upadłością i zapobieżenie pogłębianiu się nierównowagi finansowej

- restrukturyzacja rozwojowa - okres 2 - 5 lat; istotna przebudowa większości obszarow funkcjonowania przedsiębiorstwa; intensyfikowanie działań na rzecz umocnienia przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa

- programy restrukturyzacji (diagnoza branzy, dzialania przedsiębiorstwa, cele restrukturyzacji, koszty, przewidywane finansowe skutki restrukturyzacji, harmonogram działań, metody zasoby)

24. Kiedy wystepuje zjawisko niewypłacalności.

Dla osob prawnych, gdy zadłużenie przekracza wartość majatku lub w sytuacji niewykonywania swoich wymagalnych zobowiązań - dla wszystkich podmiotow.

25. Co to jest likwidacja.

Likwidacji dokonuje sam przesiebiorca (właściciel) poprzez upłynnienie majatku i zaspokojenie wierzycieli lub tez likwidator, który przejmuje zarzadzanie przedsiębiorstwem (zarząd przestaje istniec); istnieje w tej sytuacji pelna możliwość zaspokojenia wierzycieli.

26. Postepowanie naprawcze.

Gdy przedsiębiorstwo przewiduje niewypłacalność w niedlugim czasie pod nadzorem sadu formuluje plan naprawczy zawierajacy propozycje restrukturyzacji (1) zadłużenia (układ zgodnie z prawem), (2) majatku (sprzedaz czesci, dzierzawa etc.) i sposób przeznaczenia uzyskanych kwot, (3) zatrudnienia; postepowanie naprawcze jest przyjmowane na zgromadzeniu wierzycieli pod nadzorem nadzorcy sadowego układ musi być zawarty w terminie 3-4 miesicy od wszczecia postepowania naprawczego; daje przewage w postaci zawieszenia splat zobowiązań i naliczania odsetek za niesplacone dlugi.

27. Co to jest upadłość z możliwością zawarcia układu.

Realizowana przed sadem, który wzywa wierzycieli do ujawnienia roszczen, trescia jest zawarcie umowy miedzy dłużnikiem a wierzycielami co do stopnia, terminow i sposobu zaspokojenia wierzytelności; przesdiebiorca nadal zachowuje swoje prawa w zakresie zarzadzania, lecz pod nadzorem sadu; nie ma możliwości pelnego zaspokojenia wierzytelności; zobowiazuje dłużnika i wszystkich wierzycieli; może być zawarty przez co najmniej polowe wierzycieli reprezentujących co najmniej 2/3 ogolnej sumy wierzytelności.

28. Co to jest upadłość z likwidacja majatku dłużnika.

Oznacza przekształcenie majatku w mase upadlosciowa zarzadzana przez syndyka wyznaczanego przez sad; sumy uzyskane ze sprzedazy majaktku sa przeznaczane na splate zobowiązań kolejno w 4 kategoriach, poczawszy od kosztow postepowania, skladek ZUS, plac pracowniczych poprzez podatku, pozostale wierzytelności zas na koncu sadowe i administracyjne kary grzywny; przedsiebiorca traci całkowicie kontrole nad przedsiębiorstwem.

29. Definicja form prawno-organizacyjnych.

- formy sa wzorcami prawno-org określającymi glownie wymagania założycielskie, strukture władzy (zarzadzania) oraz odpowiedzialność
- jedna z cech różnicujących rozwiązania prawne poszczególnych panstw w tym zakresie jest stopien:
1. różnorodności form prawno-org
2. ogólności ich formuly (możliwość indywidualizacji i dostosowania do potrzeb)
3. swobody w wyborze formy
- nie ma jednoznacznego utożsamiania formy własności i formy prawno - org przedsiębiorstwa (np. przedsiębiorstwo państwowe może być spolka akcyjna, a sp. z.o.o. może być wlasnocia.

30. Charakterystyka przedsiębiorstwa jednoosobowego.

- jeden właściciel, osobowa fizyczna niezależnie od liczby zatrudnionych pracownikow
- podstawa prawna - Kodeks cywilny; obowiazuje wpis do ewidencji dzialanosci gospodarczej
- prowadzone i reprezentowane przez właściciela - przedsiębiorcę
- pelna odpowiedzialność za zobowiązania majatkiem przedsiębiorstwa i osobistym
- pelna kompetencji decyzyjnych przedsiębiorcy, które mogą być delegowane, jednak bez delegowania odpowiedzialności
- brak wymagan kapitalowych
- brak ograniczen dotyczących wielkości, lecz jest to forma typowa dla przedsiębiorstw malych
- najliczniejsza grupa firm, typowa dla small businessu.

31. Definicja i podzial spolek.

Spółki - to zrzeszenia osob lub kapitalu dla prowadzenia dzialanosci gospodarczej, tez umowa zawierana przez wspólników celem prowadzenia wspolnego przesiewziecia zarobkowego.

- spolki osobowe i kapitalowe
- spolki osobowe - spolka osob fizycznych, jawna, partnerska, komandytowa; kapitalowe - sp. z o.o., sp. akcyjna
- ze względu na prawna podstawe utworzenia: spolki cywilne i spolki handlowe
- spolki cywilne: sp. osob fizycznych, spolki handlowe: pozostale
- podstawa prawna Kodeks cywilny oraz Kodeks spolek handlowych
-Sp. cywilne - ewidencje dzialanosci gospodarczej, sp. handlowe - Krajowy Rejestr Sądowy (KRS); informacje ogólnodostępne.

32. Wspolne cechy osobowych spolek handlowych.

- prowadza dzialanosc pod wlasna firme
- maja osobowosc prawna, mogą we wlasnym imieniu nabywac prawa (np. własności), zaciągać zobowiązania (np. kredytowe) oraz pozywac i być pozywane
- istniej wyodrębniony majatek spolki (wkłady wspólników i majatek nabyty na recz spolki w trakcie jej funkcjonowania)
- odpowiedzialność wspólników ma charakter subsydiarny (pomocniczy, dodatkowy) i polega na egzekucji zobowiązań spolki najpierw z jej majatku, a gdy ten okaze się za maly - z majatku wspólników
- podatki jako PIT (chyba, ze wspolnik to sp. kapitalowa)
- rachunkowość fakultatywna na zasadach ogolnych lub pelna (sp. jawna, partnerska); po przekroczeniu równowartości 1.2000.000 euro (zawsze kurs NBP z dn. 30 wrzesnia poprzedniego roku) ksiegi handlowe
- Sp. komandytowa i kom.-akcyjna obligatoryjnie ksiegi handlowe.

33. Charakterystyka spolki cywilnej.

Umowa zawarta miedzy osobami, na mocy ktorej chca wpsolnie dazyc do osiągnięcia celu gospodarczego poprzez umowione dzialania, a w szczególności poprzez wniesienie wkładów. Glownei działalność gospodarcza, ale również i w celu niezarobkowym. Odpowiedzialnosc spolki cywilnej - wspolnicy odpowiadaja solidarnie. Podstawa zawarcia spolki cywilnej jest umowa zawarta w zyklej formie pisemnej. Wspolnikami mogą być osoby fizyczne jak i osoby prawne, co najmniej dwie. Fakt zawarcia umowy spolki cywilnej miedzy przedsiębiorcami podlega ujawnieniu w ewidencji dzialanosci gospodarczej. Wnoszenie wkładów przez wspólników nie jest obowiązkowe, ale często praktyczne. Majatek jest przedmiotem ich współwłasności lacznej, bezulamkowej. Jest to masa majatkowa odrebna od majątków osobistych wspólników.

34. Charakterystyka spolki jawnej.

- sp. jawna powstaje w yniku umowy pisemnej
- prowadzenie spraw spolki jest prawem i obowiązkiem każdego wspolnika
- umowa spolki lub uchwala wspólników może jednak powierzyc zarza określonej grupie wspólników (jednemu lub większej liczbie)
- prowadzona w przypadku wzrostu spolki, stosunkowo nieduzej liczby wspólników zainteresowanych prowadzeniem spraw biznesowych lub braku możliwości zgromadzenia kapitalu będącego wymogiem dla spolek kapitalowych.

35. Charakterystyka spolki partnerskiej.

- Sp. partnerskie - umowa zawierana w formie aktu notarialnego
- dla przedstawicieli wolnych zawodow (zawody uprawnione)
- zarzadzanie jak w spolce jawnej lub jak w sp. z o.o. (zarzad i wspolnicy na prawach rady nadzorczej)
- wylaczenie odpowiedzialności partnera za zobowiązania spolki powastale z tytulu wykonywania wolnego zawodu innych partnerow i ich wylacznych podwładnych.

36. Spolka komandytowa.

- umowa w formie akt notarialnego
- forma posrednia pomiedzy spolkami osobowymi i kapitalowymi
- przynajmniej jeden ze wspólników odpowiada calym majatkiem (komplementariusz), inni - do wysokości wkładów (komandytariusze)
- komplementariusz to osoba fizyczna lub prawna (np. sp. z o.o.)
- komplementariusze de facto zadzadzaja spolka
- komandytariusze wnosza wkłady i maja prawo bieżącej kontroli
- forma umożliwia w fazie wzrostu dodatkowe zasielenie kapitalowe (nowi komandytariusze)

37. Charakterystyka spolki komandytowo-akcyjnej.

- co najmniej jeden wspolnik jest komplementariuszem i co najmniej jeden akcjonariuszem
- stosuje się przepisy formulowane dla spolek akcyjnych i komandytowych z przewaga tych ostatnich
- minimalny poziom kapitalu zakładowego 50 tys. zl
- statut w formie aktu notarialnego
- pojawiaja się organy właściwe dla spolek kapitalowych - rada nadzorcza i walne zgromadzenie
- spolka jest wyposazona w prawo emitowania akcji, co zwieksza możliwośći jej dokapitalizowywania
- konstrukcja spolki zapobiega wrogim przejeciom - jest komplementariusz, nie można wykupic calej spolki, można kupic czesc akcji, ale nie przejmie się kontroli nad cala spolka.

38. Charakterystyka spolki z ograniczona odpowiedzialnością.

- umowa w formie aktu notarialngo, kapital zakładowy min. 50 tys. zl wnoszony w całości w chwili powstania (gotowka, aport), pelna odpowiedzialność członków zarządu
- zarząd zawsze, rada nadzorcza, komisja rewizyjna (w spolkach wiekszych), wtedy wylaczony bezpośredni nadzor udziałowców
- udzialy na ogol nie sa związane z osoba, choc można uczynic takie zastrzezenie w umowie spolki
- ważniejsze decyzje jak: podzial zysku, zatwierdzenie sprawozdania zarządu, bilansu oraz rachunkow zyskow i strat, wydzierżawienie przedsiębiorstwa, zakup nieruchomości (wiekszych wartości), powolanie zarządu, rady nadzorczej leza w kompetencjach zgromadzenia wsponikow
- forma odpowiednia do prowadzenia przedsiębiorstw sredniej wielkości przez niewielka liczbe wspólników, których odpowiedzialność jest ograniczona do wysokości wkladow.

Spolki kapitalowe - spolka akcyjna

- kapital minimum 500 tys. zl, może być zgromadzony po powstaniu w formie zamknietej lub publicznej subskrypcji
- podstawa jest statut zatwierdzony notarialnie (przedmiot dzialanosci, wysokość kapitalu akcyjnego, liczbe akcji etc.)
- kapital zakładowy dzieli się na akcje o rownej wartości nominalnej; akcje sa materialnymi świadectwami nabycia praw własności do czesci majatku spolki i innych praw wspolnika
- akcje na okaziciela, imienne, uprzywilejowane co do glosu, dywidendy, podzialu majatku w razie likwidacji
- zarząd i rada nadzorcza obligatoryjnie, najważniejsze decyzje - walne zgromadzenie akcjonariuszy, w USA tzw. Proxy
- jak sp. z o.o. rachunkowość obligatoryjnie pelna, podatki jako CIT
- duze przedsiębiorstwa, od czasu handlu z Indiami

Spolki kapitalowe - ciekawsze regulacje

- osoby zagraniczne tworza wyłącznie spolki kapitalowe, gdy wartość kapitalu zak.. > 50%, potrzebne pozwolenie odp. Ministerstwa na zakup nieruchomości, niektóre dziedziny koncesjonowane - handel nieruchomości, pomoc prawna etc
- prawo poboru - daje dotychczasowym akcjonariuszom prawo zakupu akcji nowych emisji umożliwiające zachowanie dotychczasowych proporcji udzialu w kapitale akcyjnym
- członkowie zarządu spolek akcyjnych maja pelna odpowiedzialność za zobowiązania publiczno - prawne oraz podatkowe
- nieograniczone trwanie własności
- jawność danych
- podwojne opodatkowanie (dochod i dywidenda)

39. Charakterystyka spółdzielni i typy spółdzielni.

- dobrowolne zrzeszenia osob (i rezygnacje), kapital pelni funkcje pomocnicza- plynny sklad osobowy i fundusz udziałowy
- zasada demokracji w podejmowaniu decyzji
- na pierwszym planie zawsze interesy spółdzielców a nie spółdzielni
- wpis do rejestru sadowego, liczba założycieli min. 10 (osoby fizyczne) lub 3 (osoby prawne)
- uchwala się statut i dokonuje się wyboru organow (zarząd, rada nadzorcza); najwyzsza wladza- walne zgromadzenie członków
- prawa spoldzelcow - organizacyjne (udzial w dzialanosci, zebraniach, decydowanie etc.), majatkowe (korzystanie ze świadczeń, uczestniczenie w podziale nadwyżek, inne)
- obowiązki (organizacyjne, majatkowe - wpisowem udzialy, pokrywanie straty)\

Typy spółdzielni:

- spoldzeilnie użytkowników (spożywców, mieszkaniowe, kredytowo - bankowe); zaspokajaja potrzeby spółdzielców w określonym obszarze
- spoldzielnie zaopatrzenia i zbytu (tansze dostawy i efektywny zbyt) związanych z nimi przedsiębiorstw rodzinnych, gospodarstw rolnych, rzemiosła etc.
- spoldzielnie produkcyjne (spółdzielcy jako pracobiorcy i pracodawcy jednoczesnie); rolnicze spoldzielnie produkcyjne, spoldzielnie pracy

40. Charakterystyka przedsiębiorstw państwowych.

- tworzenie przez organy administracji państwowej (ministrowie, wojewodowie) - tzw. Organ założycielski
- jest samodzielnym, samorządnym i samofinansującym się podmiotem gospodarczym posiadającym osobowość prawna
- organy: ogolne zebranie pracownikow, rada pracownicza, dyrektor
- Kompetencje zebrania ogolnego pracownikow => uchwalanie statutu przedsiębiorstwa, podzial zysku w czesci przeznaczonej dla załogi, uchwalenie planow wieloletnich
- kompetencje rady pracowniczej => uchwalanie rocnego planu dzialanosci przedsiębiorstwa, podejmowanie uchwal w sprawie inwestycji, wyrazanie zgody na dysponowanie majatkiem przedsiebiosrtwa, podzial dochodu wynikowego pozostającego w dyspozycji przedsiębiorstwa
- powoływanie i odwoływanie dyrektora
- kompetencje zarzadcze wynikaja nie ze stosunku własności lecz ze stosunku pracy
- typu przedsiębiorstw państwowych => działających na zasadach ogolnych, działające na zasadach szczegółowych (np. PKP), przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, których celem jest zaspokajanie potrzeb ludności; działaj na zasadzie dotacji budżetowych (np. Poczta Polska)

41. Charaktetystyka stowarzyszen rejestrowych i zwykłych.

Stowarzyszenia rejestrowe:
- posiadaja osobowość prawna
- mogą zakładać terenowe jednostki organizacyjne, przyjmoawc w poczet członków osob prawne, korzystac z ofiarności społecznej, przyjmowac dotacje etc.
- obowiazuje rejestracja w KRS
- co najmniej 15 osob, wybranie komitetu założycielskiego
- wladze: walne zebranie członków, zarzac, organ kontroli wew.
- organ nadzoru zew: wojewoda dla stowarzyszen jednostek samorządu terytorialnego (np. na rzecz budowy drog, infrastruktury, gmin slezanskich, euroregionow etc.) lub starostowie (pozostale)
- majatek powstaje ze skladek członkowskich, darowizn, spadkow, zapisow, dochodow z wlasnej dzialanosci, ofiarności publicznej
- osiagana nadwyzka nieopodatkowana, gdy na zadania statutowe

Stowarzyszenia zwykle:
- nie posiadaja osobowości prawnej; bez wpisu do KRS
- do ich związania potrzebne jest współdziałanie trzech osob i sformułowanie regulaminu (w odrozenieniu od statutu) i wyboru przedstawiciela
- fakt zawiązania na pismie zgłasza się organowi nadzorującemu, właściwemu miejscowo
- prawa o stowarzyszeniach nieobejmuje wszystkich organizacji społecznych; niektóre dzialaja w oparciu o odrębne przepisy, np. ustawy.

42. Charakterystyka fundacji.

- dzialaja w oparciu o ustawe o fundacjach
- utworzone dla realizacji celow społecznie lub gospodarczo użytecznych, zgodnych z podstawowymi interesami RP, sa to na przykład: ochrona zdrowia, rozwoj gospodarki i nauki, oswiata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc spoleczna, ochrona środowiska, opieka nad zabytkami
- ustanawiaja je osoby fizyczne (krajowe i nie)
- mogą prowadzic dzialanosc sluzaca realizacji celow statutowych
- nie ma przynosic dochodow fundacji jak i fundatorom
- oświadczenie o ustanowieniu fundacji w formie aktu notarialnego wskazującego cel i srodki majatkowe, nie ma pojecia członkostwa
- fundacja powstaje z chwila zlozenia oświadczenia
- statut fundacji.

43. Charakterystyka jednostek budżetowych.

- wydatki i przychody w całości objete budzetem; brak odpłatności za usługi świadczone w tych placówkach
- w formie tej funkcjonuja: urzedy administracji samorządowej, szkoly podstawowe, gimnazja, straz miejska/ gminna, jednostki utrzymania drog, domy pomocy społecznej
- nie posiadaja osobowości prawnej oraz zdolności sadowej (w odrozenieniu od samych JST jednostki samorządu terytorialnego)
- nie sa podmiotem prawa własności a jedynie wykonuja ograniczone prwa rzeczowe - kierownik jednostki sprawuje wyłącznie zarząd nad majatkiem w ramach pełnomocnictwa
- rozroznia się państwowe jednostki budżetowe oraz gminne jednostki budżetowe
- działają na podstawie statutu i rocznego planu finansowego
- jednostki budżetowe sa powiazane z budzetem gminy, powiatu czy województwa metora brutto, tzn. ze wydatki pokrywa się z budzetu samorządu a jakiekolwiek ewentualne dochody (wynajem pomieszczen etc.) przekazuje się do tego budzetu
- wysokość budzetu jednostki ustalana na podstawie.

44. Charakterystyka zakładów budżetowych.

- zakłady budżetowe sa powoływane przez organy stanowiace JST- funkcjonuja w administracji rzadowej, jednak wieksza popularnością ciesza się w samorządach
- sa to np. Miejskie Osrodki Sportu i Rekreacji, Izby Wytrzezwien, Zarzady Cmentarzy Komunalnych
- sa to samodzielne jednostki organizacyjne

45. Charakterystyka JST; zadania, organy.

- Gminy - organ samorządu terytorialnego, 2489 gmin w Polsce
- JST to gminy, powiaty, województwa
- realizuja zadania publiczne
- na czele JST wojt
- forum reprezentantow gmin w województwie to sejmik samorządowy
- Marszalek województwa, przedowniczacy zarządu województwa (organ wykonawczy) wybrany spośród członków sejmiku samorządowego. Organizuje prace zarządu oraz urzedu marszałkowskiego

Zadania !!!!!!!!!!!!!!!!

46. Definicje: potencjal przedsiębiorstwa, kapital, zasoby.

Potencjal przedsiębiorstwa - suma możliwości wynikających z posiadanych przez organizacje zasobow w postaci możliwości ich wykorzystania.

Kapital - przyjmuje się, nazywamy nagromadzone dobra służące do produkcji i srodki pieniężne, które sluza do rozwiajania dzialanosci gospodarczej, kapital rzeczowy i finansowy.

Zasoby - wszystkie dostępne czynniki wytworcze, znajdujące się w dyspozycji przedsiębiorstwa, które mogą być wykorzystane w procesach produkcji i wymiany, przykład: zaliczymy nie tylko zasoby materialne, ludzkie, ale i informacyjne (bardzo wazny zasob), wykorzystywany w dzialanosci gospodarczej, wiedza, umiejętności, lojalność zatrudnionych, pozyskani klienci, srodki pracy (infrastruktura), przedmioty pracy (surowce).

47. Kapital obrotowy i trawaly.

Kapital obrotowy - wszystkie składniki majatku, które zużywają się w ciagu jednego cyklu obrotowego, przykłady - zaplata za prace, surowce, które się zuzywa w czasie tego cyklu obrotowego,

Kapital trwaly - zuzywa się w ciagu wielu cyklow produkcyjnych.

48. Na czym polega ruch okrężny kapitalu.

Ruch okrężny kapitalu obrotowego - pieniadz => surowce => praca => półprodukty => wyprodukowane produkty => pieniadz

Ruch okrężny kapitalu trwalego - srodki trwale => zuzycie => amortyzacja => odtworzenie

49. Składowe kapitału własnego.

- źródła kapitałów własnych - kapitał zakładowy, z zysków przedsiębiorstwa, dodatkowa emisja akcji udziałów
- kapitał własny to kapitał zakładowy + kapitał rezerwowy (tworzony przez organizacje jako odpisy z zysków)

50. Pojecie kapitalu związanego i rozporządzalnego.

rezerwy plus czysty zysk, zysk netto

51. Zrodla kapitalu obcego.

Kredyty i pozyczki (kredyty sa udzielane przez banki, pozyczki przez instytucje finansowe lub inne podmioty), obligacje, okresowe kredytowanie przez dostawcow.

52. Co to jest zjawisko oslony podatkowej.

Mechanizm oddziaływania, odsetki od kredytow stanowia koszt, natomiast rata kapitalowa nie, dlatego wlasnie odsetki zmniejszaja dochod do opodatkowania, placony podatek będzie nizszy, koszt kredytu dzieki odsetkom jest nizszy, ROA kapital laczny, ROE kapital wlasny (wskaźniki rentowności), nie tylko zysk netto, ale również zysk netto + odestki.

53. Pojecie kapitalu lacznego i stalego.

Kapital laczny - kapital wlasny i kapital obcy, wskaźnik ROA rentownosci jest to wskaźnik kapitalu lacznego, ROE (wlasnego)

Kapital staly - kapital wlasny + zobowiązania długoterminowe

54. Co to jest struktura kapitalu i jak ja należy kształtować.

Udzial kapitalu obcego w kapitale lacznym, należy ja kształtować tak, aby maksymalizowac ROA (kapital laczny)

55. Co to jest dzwignia finansowa.

Dzwignia finansowa DFL - jeśli rentowność mojej dzialnosci przewyzsza rentowność > koszt kapitalu obcego, mój zysk netto : do mojego kapitalu obcego wynosi 11 %, a odsetki i oprocentowanie kapitalu obcego 7%, oplaca się lewarowac, aby zwiększyć kapital laczny i na nim osiągnąć 11%, oplaca się brac kredyt, który jest tanszy niż moja rentowność, równoważyć.

56. Skladniki majatku trwalego przedsiębiorstwa i ich charakterystyka.

Skladniki majatku trwalego - finansowy majatek trwaly, srodki trwale, wartości niematerialne i prawne, należności długoterminowe,

Finansowy majatek trwaly - nie podlega amortyzacji, nie może podlegac amortyzacji np. pozyczki, akcje i obligacje, długoterminowe lokaty na , długoterminowe udzialy w innym podmiotach

Srodki trwale: grupa od 0 do 9, grupa 0 - grunty, 1 - nabyte lub wytworzone budynki i lokale, 2 - obiekty inżynierii ladowej i wodnej, 3 - maszyny energetyczne, 4 - maszyny i urzadzenia ogolnego zastosowania, 5 - maszyny specjalistyczne, 6 - urzadzenia techniczne, 7 - srodki , 8 - narzędzia, przyrządu, ruchomości, wyposażenia, 9 - inwentarz zywy (krowy, owce); amortyzacja,

57. Na czym polega gospodarowanie srodkami trwałymi. (nie wiem czy o to chodzilo :D)

.

58. Jak ksztaltowana jest wielkość i struktura srodkow trwałych?

okres uzytkowania srodku trwalego musi przekraczac rok,

Jak się ksztaltuje strukture srodkow trwałych:
Inwestycje, likwidacje, sprzedaz, nieodplatne przekazanie, leasing,

59. Co to jest produktywność srodkow trwałych?

Cel: zapewnic maksymalne wykorzystanie srodkow trwałych, zapewnienie produktywność, max wykorzystania srodkow trwałych, jednoczenie do utrzymania prawidłowego stanu …?, zbyt wczesna i zbyt pozna likwidacja srodkow trwałych jest uznawana za szkodliwa,

Wskaznik:
Sprzedaz netto - liczona do przeciętnego stanu srodkow trwałych.

60. Struktura majatku obrotowego z przykładami.

Majatek obrotowy, skladniki majatku obrotowego:
a) finansowy - należności i roszczenia, należności tj. to co ktos mi jest winny, roszczenia powstaja w wyniku niedotrzymania warunkow umow przez kontrahentów,
b) rzeczowy - zapasy materiałowe, zapasy produkcji nie zakończonej, zapasy wyrobow gotowych i towarow

61. Znaczenie majątku obrotowego w przedsiębiorstwie.

- zasoby majatkowe zapewniaja ochrone procesow gospodarczych przed zakłóceniami i ich stabilizacje, w szczególności zas ciągłość produkcji wyrobow i świadczenia usług
- negatywem utrzymywania zapasow jest fakt, ze sa one czynnikiem kosztotworczym i kapitałochłonnym
- koszty utrzymania zapasow szacuje się na 25-30% wartości zapasow rocznie
- podstawowym zadaniem logistyki w tej mierze jest wiec optymalizacja poziomu i struktury zapasow (calosciowa wartość, droższe asortymenty na czas, tansze i czesciej wykorzystywane na stanie)

62. Koncepcja JIT.

63. Czynniki obnizania materiałochłonności.

- glowne czynniki obniżenia materiałochłonności:

• postep konstrukcyjny oraz technologiczny (roznice)

• normalizacja i unifikacja

• dobor materiałów

Zapasy produkcyjne i towarowe:
- dzialania w zakresie ekonomiki zapasow:

• Minimalizacja nakładów na zakup, sprowadzanie i utrzymanie zapasow

• Zapewnienie ciągłości produkcji przy minimalizacji utrzymania zapasow

• Niedopuszczenie do powstawania zapasow nadmiernych

• Minimalizowanie strat ilościowych, jakościowych i moralnemu zuzyciu

- podejście logistyczne koncetruje się na max redukcji zapasow i optymalizacji przepływów materiałowych (np. w zakresie transportu, ale i przemieszczania wew)
- podstawa oddziaływania na poziom zapasow to drobiazgowe opracowanie zlecen produkcyjnych i wynikających z nich zapotrzebowan na materialy
- zasada jest przejecie odpowiedzialanosci za caly proces przepływu przez jeden podmiotow zamiast podzialu odpowiedzialności za logistyke w zakresie zaopatrzenia, produkcji, zbytu

- asortymenty droższe i rzadko stosowane sa ograniczane do minimum bądź dowozone na czas (Just in time), tansze i często uzywane - magazynowane
- coraz czesciej gospodarka magazynowa jest przerzucana na dostawcow
- dostawcy licencjonowani - dluzsza wspolpraca

64. Modele realizacji zamowienia.

- metody zamawiania - stala częstotliwość bądź stala ilość

• Metoda dwuskrzynkowa (two-bin-system) - dwie skrzynki - z ktorej pobiera się material i z zapasem sterującym, gdy zaczyna się pobieranie z zapasu sterującego nastepuje zamowienie - stala ilość

• Stale odstępy czasu, zmienna ilośc zamawiana

65. Cele normowania. Nima!

66. Marketing zakupów.

Przedmiot (make or buy), cena, źródło, komunikacja (np.b2b, business to business).

67. Pojecie i znaczenie kapitalu pracującego. Nima!

Wycena przesiebiorstwa:
- wycena wartości przedsiębiorstwa jest dokonywana na potrzeby:

• Szacunkow przed zakupem lub sprzedaza

• Wniesienia przedsiębiorstwa jako aportu

• Obliczania wysokości czynszu za dzierżawę

• Obliczania podstawy naliczania ubezpieczenia

• Zabezpieczenia kredytow

• Naliczania podatkow majatkowych

• Monitorowania wartości jako kryterium oceny skuteczności zarzdzania

68. Majatkowe metody wyceny przedsiębiorstwa.

• Majatkowe (wartość jest suma wartości składników majatku pokrytych kapitalami wlasnymi: W=A-K) -> metoda bilansowa, wartości odtworzeniowej, wartości upłynnienia, wskaznikowa metoda odtworzeniowa, wskaznikowa metoda upłynnienia (wskaźniki dla grup majatkowych na podtawie szacunku dla waznijeszych składników poszczególnych grup), bilansowa skorygowana - korekta odtworzeniowa lub likwidacyjna wartości bilansowych dla najistotniejszych składników majatku, np. nieruchomości

69. Dochodowa metoda wyceny przedsiębiorstwa.

Wycena przedsiębiorstwa:
- dochodowe (wartość przedsiębiorstwa jest pochodna jego zdolności do generowania dochodow w przyszłości; wzor ale nie wiem jak przepisac
- mieszane formuly majatkowo-dochodowe
- rynkowe (wartość przedsiębiorstwa można szacowac na podstawie wartości innego, podobnego przedsiębiorstwa)
- progu rentowności (cena przedsiębiorstwa to koszt, którego poniesienie powinno umożliwić osiaganie przedsiębiorstwu dodatnich wynikow finansowych; cena powodujaca osiaganie zerowej dochodowości przedsiębiorstwa w kolejnych latach jest uznawana za graniczna cene maksymalna

70. Strategie personalne na poziomie behawioralnym.

3M - przyjecie programu udzialu w zyskach, obejmuje wszystkich pracownikow, budowanie nieduzych jednostek autonomicznych oddziałów, programy o duzym znaczeniu, misje rozwiązujące problemy, forum techniczne i nowych produktow, rutynowa procedura, zajmowanie się tematem badawczym, który interesuje pracownikow, szansa na wlasny interes, zasada 15% - efektywny czas pracy, który może być poswiecony przez pracownikow na poswiecenie czasu na doskonalenie wlasnych projektow, infrastruktura determinuje wykorzystanie wiedzy w praktyce, infrastruktura to nie jest wyposażenie, budynki i narzędzia, ale sa to metody budowania kapitalu intelektualnego, relacje z klientami, motywacja załogi.

71. Skladowe funkcji personalnej.

Elastyczność, przygotowywanie i aktualizację opisów stanowisk pracy, analizowanie rynku pracy i szacowanie potrzeb personalnych organizacji w tym także planowanie ilościowe i jakościowe zasobów ludzkich przedsiębiorstwa, budowanie systemow motywacyjnych, kierowanie rozwojem pracownikow i szkoleniami, tworzenie i wdrażanie systemów adaptacyjnych nowo przyjmowanych pracowników, opracowywanie systemów i procedur profesjonalnego rozwoju pracowników w firmie, organizowanie i prowadzenie badań selekcyjnych osób wyłanianych do intensywnych programów rozwoju, organizowanie i nadzorowanie kursów wewnątrzzakładowych dla pracowników firmy oraz wyszukiwanie wykładowców z grona pracowników firmy, zapewnianie pełnego, zgodnego z obowiązującym prawem, prowadzenia dokumentacji pracowników, w szczególności przygotowywanie dokumentów związanych ze stosunkiem pracy, kontrolowanie przestrzegania dyscypliny i czasu pracy, prowadzenie niezbędnej ewidencji, udostępnianie danych o pracownikach innym upoważnionym komórkom i zarządowi oraz obsługa aktualnych i byłych pracowników firmy w zakresie spraw związanych z ich zatrudnieniem.

72. Na czym polega elastyczność zatrudnienia - aspekty prawne, organizacyjne, koncepcje.

73. Struktura zatrudnienia - wyjaśnij.

Charakterystyka ilosciowa zatrudnienia wedlug roznych kryteriow podzialu (wikeu, stazu pracy, wykształcenia etc.); w kwestii struktury mogą być wyznaczane określone plany jej kształtowania,
per capita - na glowe.

74. Pojęcie zatrudnienia nominalnego, realnego, racjonalnego.

75. Wydajność i produktywność.

Wydajność pracy - jest miarą sprawności gospodarowania przedsiębiorstwem. Liczy się ją jako stosunek wielkości produkcji do liczby pracowników lub do liczby przepracowanych godzin.. typ

Produktywność - relacje efektow do nakładów pracy żywej i/lub uprzedmiotowionej.

76. Typy innowacyjnosci i innowacyjność jako proces racjonalny.

Potencjal innowacyjny i technologiczny przedsiębiorstwa:
- innowacyjność staje się szczególnym zasobem przed, warunkiem istnienia i atrybutem sukcesu
- innowacje w doborze zarzadzanej firmie sa wynikiem zaprogramowanych, zorganizowanych i kontrolowanych działań
- warunki: koncentracja na okazjach, miejsce w organizacji, srodki, kultura - możliwość pomylki, partycypacja w korzyściach etc.
- innowacje: produktowe i procesowe, kreatywne i imitujące, podazowe i popytowe, zewnętrzne i wewnętrzne.

77. Czym jest e-biznes.

-e-biznes - sposób funkcjonowania przedsiebiorstwa polegajacy na wymianie wartości (informacji, produktow, elektronicznego pieniadza) z wykorzystaniem technologii teleinformatycznych
- e-biz jest innowacja procesowa zwiekszajaca efektywność organizacji
- kazde przedsiebiorstwo może zastosowac w ten sposób funkcjonowania; jeśli wyłącznie - powstaja tzw. Dol-com -y

78. Przyklady zastosowania e-biznesu w roznych funkcjach przedsiębiorstwa.

• Sprzedawcy internetowego

• Integratora oferty

• Punktu kontaktu z klientem

• Pośrednika

• Dostawcy tresci

• Wspolnej infrastruktury

79. Pojecie kapitalu intelektualnego i przykłady jego składowych.

Kapital intelektualny (Skandia, 1995 pierwszy raport o IC)
- na kapital intelektualny składają się aktywa intelektualne firmy. Podlegaja one wycenie, podobnie jak inne skladniki majatku.
- aktywa intelektualne to zasoby wiedzy i informacji bedace własnością przed. lub bedace pod jego kontrola (metody)
- kapital intelektualny to wiedza specyficzna dla danej firmy. Tworzy ja nie tylko wiedza poszczególnych pracownikow, ale tez odpowiednia infrastruktura w przed. stosunki z klientami, motywacja załogi i procesy, które pomnażają wartość wiedzy (3M)
- wartość IC bywa szacowana jako roznica pomeidzy rynkowa i ksiegowa wartością przed.; zmienna g Tobina - stosunek wartości rynkowej do księgowej pred.
- w firmie Scandia IC to: posiadana wiedza, doświadczenia, technologia organizacyjna, stosunki z klientami i umiejętności zawodowe, która daja przewage na rynku (Edvinsson, Malone 2001)

80. Struktura kapitalu intelektualnego (dendryt).

81. Funkcje zarządzania.

Zarzadzanie:
- zarz. to definiowanie celow i powodowanie, aby zostaly one osiągnięte; jest pojeciem szerszym nie kierowanie
- zarządzać można: zasobami rzeczowymi, ludzkimi, informacja, finansami
- funkcje zarzadzania to: planowanie, organizowanie, motywowanie, decydowanie, kontrolowanie

82. Chronologia planowania. (pytanie 82 i 83 jakas sa powiazane, było pozno, nie moglem tego prawidłowo ogarnąć, wskazowka -> Google!)

całość planowania sklada się z:
- ustalenia systemu planowania (podmioty odpowiedzialne za tworzenie planow, zrodla inoformacji, procedury tworzenia planow oraz procedury konsolidacji)

83. Elementy plany.

- elementy każdego planu to: cele (koncowy i pośrednie), zasoby, metody, terminy, osoby odpowiedzialne
- plany operacyjne (operatywne) najpierw przedstawia się w ujeciu rzeczowym a nastepnie pieniężnym
- podstawowym i wyjściowym planem rzeczowym jest plan sprzedazy (co sprzedawac, komu, ile, kiedy, gdzie)

Plan sprzedazy, plan produkcji, plan kosztow, plan finansowy

Planowanie dzialanosci, c.d.
- plan sprzedazy powieinien precyzowac strukture sprzedazy, jej wolumen dla poszczególnych produktow, ceny, rabaty, srodki promocji etc.
- plan produkcji - jego podstawe stanowi plan sprzedazy z uwzględnieniem niezbędnych stanow zapasow produktow gotowych; plan produkcji wyznacza garmonogram wdrazania produkcji, plan operacyjny i czas obciążenia, wolumen produkcji, terminy realizacji etc.
- plan kosztow okresla się na podstawie dwoch poprzednich planow; w pierwszej kolejności jmje się koszty bezpośrednie potem narzuty kosztow pośrednich; jeśli występują luka miedzy możliwościami produkcyjnymi a planami należy sporządzić plany inwestycyjne bądź rozważyć zlecenie produkcji na zewnatrz
- plan finansowy - plan wpływów i wydatkow (przepływów pieniężnych); wynika z wcześniejszych pozycji przychodowych i kosztowych, zawiera tez plan koniecznych pozycji majaktowych i źródeł ich finansowania (bilans)
- plany długoterminowe (np. 3-5 letnie) sa uszczegóławiane na średnioterminowe (1-3 lata) i krotkoterminowe (do 1 roku)
- na podstawie plany rocznego sporzadza się plany operatywne na kolejne kwartaly, miesiące i tygodnie a nawet zmiany i godziny
- plany działalności na najbliższy rok okreslne bywaja mianem budżetów; budzety maja tzw. Rygor wykonywalności (kary za niewykonanie planu); budzety sa sporządzane dla poszczególnych ośrodków odpowiedzialności

84. Scharakteryzuj system controllingu.

- System kierowania przedsiębiorstwem (jako ponadfunkcyjny instrument zarządzania).
- Proces sterowania zorientowany na wynik przedsiębiorstwa, realizowany poprzez planowanie, kontrolę i sprawozdawczość (jako koncepcja sterowania).
- Ogólna metoda, narzędzie, instrument zarządzania wspomagający tradycyjne funkcje zarządzania. Controlling jako system to cały zbiór uporządkowanych metod, miedzy którymi występują zależności dotyczące warunków, zasad i sposobów ich stosowania.
- Nowoczesna metoda kierowania przedsiębiorstwem, zbiór reguł, który ma pomagać (przede wszystkim kadrze kierowniczej) w osiąganiu wyznaczonych celów, jest także systemem rachunkowości zarządczej.
- Kompleksowe skoordynowane zarządzanie przedsiębiorstwem w aspekcie optymalizacji określonych celów.
- System zarządzania koordynujący procesy planowania, kontroli oraz zasilania w informacje i umożliwiający tym samym sterowanie przedsiębiorstwem z punktu widzenia wyznaczonych celów; controlling nie zastępuje zarządzania, ale wspomagając, opiniując i doradzając czyni zarządzanie możliwym.
- Oznacza system sterowania organizacją, zorientowany na wyniki i realizowany poprzez planowanie, kontrolę i kierowanie. Jest więc ponadfunkcyjnym instrumentem zarządzania, który powinien wspierać kadrę kierowniczą przy podejmowaniu decyzji i tworzeniu mechanizmów skutecznego sterowania, pozwalających na osiąganie wysokiej efektywności zarządzania.

Celem controllingu jest przeprowadzenie korekt i sprawowanie nadzoru różnymi dziedzinami działalności firmy. Jest to proces kompleksowy, w którym dochodzi do scalenia czynności koordynacyjnych, kontrolnych, informacyjnych i planistycznych. Ten strategiczny cel controllingu realizowany jest przez tworzenie odpowiednich struktur i procedur wewnętrznych oraz integrowanie celów. Controlling we współczesnych organizacjach można przyrównać do busoli wyznaczającej kierunek rozwoju i wskazującej prawidłowość (lub nieprawidłowość) realizacji tego kierunku.
System controllingu obejmuje wyszukiwanie i rozpoznawanie celów, właściwej drogi ich realizacji oraz tzw. wąskich gardeł. Wyodrębnienie a następnie likwidacja lub redukcja najsłabszych ogniw organizacji jest naczelnym zadaniem controllingu dzięki czemu możliwy jest późniejszy sprawny rozwój organizacji. System controllingu nie służy jedynie kontrolowaniu lecz w większym stopniu zapobieganiu. Możliwe odchylenia powinny być wykrywane wcześniej jeszcze przed ich wystąpieniem.
Skonstruowanie sprawnego systemu controllingu wymaga precyzyjnego określenia relacji miedzy kadrą kierowniczą a zespołem kontrolnym. Wdrożenie controllingu ma pełne uzasadnienie i jest racjonalne jedynie wówczas gdy zarządzanie przedsiębiorstwem ma charakter zdecentralizowany. Controlling jest zorganizowany w zespołach zadaniowych wmontowanych w ramową strukturę organizacyjną. Do najczęściej tworzonych obszarów zadań controllingu realizowanych w ramach zespołów zadaniowych zaliczamy: produkcję, marketing oraz finanse. Między tymi obszarami zachodzi współzależność, oddziaływają one na siebie.

85. Koncepcja strategii wg. K. Obłoja. (nie mam tego, nawet jakbym miał to kto by to ogarnął? No wlasnie)

domena, przewaga strat., strat. Cele, funkcjonalne programy dzialania

86. Koncepcje formulowania strategii - pozycyjna, zasobowa, prostych regul, behawioralna - wyjaśnij. (znowu brak, to powoli zaczyna się robic niedoogarniecia, pzdr jest godzina 23:17)

87. Pojecie struktury organizacyjnej.

Struktura organizacyjnato pewien wzór relacji między pozycjami i człowiekiem w danej organizacji.

Struktura organizacyjna- to także ogół różnych zależności (np. funkcjonalnych, hierarchicznych) między poszczególnymi elementami (takimi jak stanowiska organizacyjne, komórki, jednostki) organizacji umożliwiających kierowanie organizacją. Istotą SO jest odpowiednie spojenie celów i zadań z ludźmi i sposobami oddziaływania na nich w procesach pracy, czyli utworzenie w organizacji pewnych części, a następnie powiązanie ich ze sobą, aby efektywniej nią kierować.

88. Grupy kapitalowe - definicja, cele, konstrukcja.

- zespol samodzielnych pod względem prawnym przed. stworzony dla realizacji wspolnych celow gospodarczych, powaizanych kapitalowo i ewentualnie kontraktowo w sposób umożliwiający aktywne współdziałanie (M. Trocki 2000)
- cele: strategiczne o charakterze rynkowym, rozwojowym, operacyjnym (np. technik sprzedazy), ekonomicznym etc.
- powiazania kapitalowe mogą być wzmacniane przez zapisy w umowach/statutach spolek oraz porozumienia w postaci umow
- za kryterium przynazleznosci uznaje się taki poziom związków kapitalowych i Ew. kontraktowych, który umozliwia aktywne oddziaływanie na dzialanosc gospodarcza
- warunkiem nazwania ugrupowania grupa kapitalowa jest trwałość związków kapitalowych, co odroznia je od funduszy inwestycyjnych
- przed. może spełniać w grupie funkcje nadrzedna (spolka matka,) podporzadkowana (spolka corka), rownorzedna (kooperacja, wzajemne związki na podobnym poziomie - spolki siostry).

89. Typy grup kapitałowych i ich charakterystyka.

• Koncern, holding operacyjny (wlasna działalność „matki”, centralizacja decyzji i funkcji np. B+R, marketingowej etc., dzialanosc slabo zdywersyfikowana, glownie pinowo, spolki prowadza wspomagajaca dzialanosc operacyjna, silna koordynacja strategiczna, taktyczna i operacyjna

• Holding strategiczny („spolka matka” bez działalności operacyjnej, zarzadza rozwojem grupy i swoimi udziałami, dzialanosc zdywersyfikowana, z reguly poziomo, decentralizacja decyzji, szeroko autonomia spolek, koordynacja w zakresie strategicznym - biznesowym i funkcjonalnym)

• Holding finansowy („spolka matka” bez dz. Operacyjnej, silna dywersyfikacja, brak powaizan operacyjnych miedzy „spolkami corkami”, szeroka decentralizacja, brak koordynacji, pelna autonomia, „matka” wyłącznie zarzadza udziałami w spolkach zaleznych

91. Pojecie aliansow i cele aliansow.

- układy współdziałania, glownie o charakterze umownym pomiedzy podmiotami sanowiacymi dla siebie potencjalna lub aktualna konkurencje
- przykład: Star Alliance, m.in. Air Canada, Austrian, LOT< Air China, Lufthansa, SAS, THAI, South African Airlines - 21 czlonkow
- przykładowe obaszary współdziałania:

• Koordynacja planow lotow w celu optymalizacji podrozy i ułatwienia polaczen w obrebie aliansu

• Programy lojalnościowe w ramach calej grupy

• Przeplyw informacji i bezpieczeństwo

- rywalizacja konkurencyjna przenosi się na poziom pomiedzy aliansami
- inne: udostępnianie technologii, rynku, infrastruktury

92. Sieci biznesowe - budowa i cele.

Sieci biznesowe to sojusze pomiędzy firmami, które wspólnie pracują nad realizacją zasadniczych celów gospodarczych.

- układy współdziałania, glownie o charakterze umownym pomiedzy podmiotami sanowiacymi dla siebie potencjalna lub aktualna konkurencje
- przykład: Star Alliance, m.in. Air Canada, Austrian, LOT< Air China, Lufthansa, SAS, THAI, South African Airlines - 21 czlonkow
- przykładowe obaszary współdziałania:

• Koordynacja planow lotow w celu optymalizacji podrozy i ułatwienia polaczen w obrebie aliansu

• Programy lojalnościowe w ramach calej grupy

• Przeplyw informacji i bezpieczeństwo

- rywalizacja konkurencyjna przenosi się na poziom pomiedzy aliansami
- inne: udostępnianie technologii, rynku, infrastruktury

93. Sprawdzajace się sposoby strukturalizacji na poziomie funkcji przedsiębiorstwa. (co to w ogole za pytanie ;|)

94. Definicja motywowania i trzy podstawowe grupy koncepcji motywowania.

- swiadome i celowe oddziaływanie na ludzi w celu osiągnięcia dzialania zgodnego z wola podmiotu motywującego; proces zlozony- jego sens w przed. można sprowadzic do godzenia interesow pracownikow i pracodawcow (ich reprezentantow - menedżerów)- koncepcje motywowania: behawioralne („pieca” (oddziaływanie za pomoca nagrod i kar, jak dziecko dotknie pieca to się sparzy, wie ze nie może tego ruszac, jeżeli nie otrzymuje kary to się uczy ze można robic tak dalej, kary odpowiednio dotkliwe a nagrody powinny powodowac efekt motywujacy), psychodynamiczne (koncepcje potrzeb, samorealizacji, najsilniej oddziałują potrzeby biologiczne i poczucia bezpieczenstwa), poznawcze (informowany o celach org., kierunkach zmian, o jego pracy i co dzieje się w org., w jakim kierunku zmierza,
- podstawowe narzędzia motywowania to instrumenty zachety, perswazji i przymusu, odpowiadaja im rozne interpretacje funkcji motywowania: pobudzanie, inspirowanie, rozkazywanie i koordynowanie.

95. Kierowanie transakcyjne i transformacyjne.

Wzrost znaczenia kierowania transformacyjnego (na zasadzie wartości, kultury organizacyjnej, potrafi motywowac przekonując, podajac pracownikowi pewna idee, ktorej odzialywanie motywacyjne nie ustaje kiedy koncza się kary i nagrody tylko trwa, pomimo tego, ze nagrod i kar już niema) kosztem transakcyjnego.

96. Narzedzia motywowania i struktura narzedzi zachety.

Przymusu: nakazy, zakazy, polecenia, instrukcje, regulaminy, normy pracy

Zachęty

Ekonomiczne:
- placowe (formy wynagrodzien, składniki wynagrodzen, struktura wynagrodzen, taryfy placowe)
- pozaplacowe (nagrody pieniężne i rzeczowe, świadczenia socjalne, akcje i obligacje)

Pozaekonomiczne:
- w obszarze organizacyjnym (elastyczny czas pracy, formy organizacji pracy, awanse, rozwoj zawodowy)
- w obszarze psychologicznym (pochwaly, wyroznienia, wyzwania, ambitne zadania, samorealizacja)
- w obszarze technicznym (nowoczesna technologia, sprzet)

Perswazji: konsultacje, rady, sugestie, negocjacje, stawianie celow, partycypacja w zarzadzaniu, styl kierowania, propaganda firmy.

97. Skladniki wynagrodzen.

- składniki wynagrodzen: placa zasadnicza, premia, nagrody pieniężne, dodatki i doplaty

- wysokość placy zasadniczej wynika z tzw. wartościowania pracy (stanowisko jest stanowiskiem, zalezne od wymaganych umiejętności i kwalifikacji, odpowiedzialności pracy, trudności pracy w sensie zmeczenia, powtarzalności, warunkow) (UMEWAP-uniwersalna metoda wartościowania pracy) ), premia jest pochodna osiaganych na stanowisku wynikow
- w tzw. Pakietach motywacyjnych wykorzystuje się tez elementy materialne takie jak: samochody służbowe, sprzet, opieka zdrowotna etc. - tzw. Kafeteryjne systemy wynagradzania

98. Z czego powinna wynikac wysokość placy zasadniczej i premii.

Od wkład pracy, zajmowanego stanowiska, poziomu odpowiedzialności za prace. Stanowiska o wysokiej odpowiedzialności np. lekarz.

- wysokość placy zasadniczej wynika z tzw. wartościowania pracy (stanowisko jest stanowiskiem, zalezne od wymaganych umiejętności i kwalifikacji, odpowiedzialności pracy, trudności pracy w sensie zmeczenia, powtarzalności, warunkow) (UMEWAP-uniwersalna metoda wartościowania pracy) ), premia jest pochodna osiaganych na stanowisku wynikow

99. Co to jest zakładowy układ zbiorowy pracy.

- zakładowy układ zbiorowy pracy to kompromis pomiedzy pracodawcami a pracobiorcami w sprawie taryfikacji plac (poziom min., kategorie zaszeregowania, rozpiętość wynagrodzenia, kryteria roznicowania plac), warunkow pracy etc.; podmioty - pracodawca oraz zakładowe organizacje związkowe

100. Wspolczesne tendencje w zakresie ksztaltowanai systemow wynagrodzen.

- obecna tendencja to upraszczanie systemow wynagradzania (mniejsza liczba doatkow i dopat), silne wiazanie premii indywidualnych z zespolowymi oraz zwiekszanie udzialu premii w placy ogółem.

101. Formy wynagradzania.

• Formy czasowe (placa dniowkowa zwykla (dniowka zadaniowa), placa dniowkowa z premia (za np. oszczędność czy terminowość)

• Formy akordowe (akord prosty, progresywny, degresywny, posredni - w uzależnieniu od wynikow współpracownika, zespolowy - wynik zespolu to akord prosty, stawka konkretnego pracownika zalezy od zaszeregowania i czasu pracy)

- inne formy wynagradzania:

• Udzial w korzyściach (grupowy system zacher odnoszący się do wzrostu wydajności pracy w stosuknu do okresow poprzednich)

• Udzial w zyskach (premie uzależnione od zyskow, na które często zaloga nie ma jednak wpływu)

• Wyplacanie premii w akcjach

• Formy bonusowe (bonusy powiazane z efektami pracy)

• Systemy plac oparte na kwalifikacjach (poziom plac zalezy od umiejętności oraz liczby prac, które porafia wykonac)

- sumarycznie wyliczone place musza mieścić się w funduszu plac

- palce powinny być narzędziem implementacji (opracowania) strategii

102. Kontrola funkcjonalna i instytucjonalna.

Kontrola funkcjonalna to kontrola związana z funkcją, stanowiskiem kierowniczym w jednostce, do której obowiązków należą czynności kontrolne, np główny księgowy jednostki ma szerokie obowiązki kontrolne.

Kontrola instytucjonalna to kontrola prowadzona przez specjalne, wyodrębnione organy kontroli, np. w urzędach wojewódzkich- wydziały kontroli, w ministerstwach- departamenty.

103. Samokontrola.

- samokontrola i kontrola przez stanowiskoa nastepne w nowoczesnych systemach zapewnienia jakości (nie traci się czasu). Sami siebie kontrolujemy, nie tracimy zbędnego czasu na nadzór.

104. Miernik oceny - pojęcia, ich pojemność i decyzyjność.

- mierniki oceny to kategorie ekonomiczne odzwierciedlające zdarzenia lub fakty z gospodarowania
- pojemność (zakres odzwierciedlanych przez dany miernik faktow związanych z procesami gospodarczymi) i decyzyjność miernika (zakres odzwierciedlanych przez danych miernik faktow związanych z procesami gospodarczymi, NA KTÓRY MAMY WPLYW)
- mierniki naturalne (wartości wyrazone w jednostkach naturalnych takich jak kg, litry itp., odzwierciedlaja wielkość produkcji, ilość brakow)
- integracja miernikow w ocene syntetyczna

105. Układy odniesienia dla mierników.

- układy odniesienia: normatywny, czasowy (w stosunku do okresu poprzedniego), przestrzenny (odniesienie do innych przedsiębiorstw, branz)

106. Wybrane wskaźniki rentowności - formula i znaczenie.

- renotownosc kapitalu wlasnego (zysk netto, kapital wlasny)* _ ROE (kapital akcyjny, kapital zapasowy, zyks nie rozliczony)

- renotownosc kapitalu całkowitego (zysk netto, kapital całkowity)* - ROA

- rentowność sprzedazy (zysk netto, sprzedaz netto)*

* to co w nawiasach to iloraz

107. Wybrane wskaźniki sprawności dzialania - formula i znaczenia.

- wskaźnik produktywności srodkow trwałych (sprzedaz netto, srodki trwale netto)
- wskaźnik obrotu zapasow (sprzedaz netto, srednia wartość zapasow) - ile razy zapasy sa odnawiane w ciagu roku
- wskaźnik obrotu należnościami (sprzedaz netto, przeciętny poziom należności) - im wiekszy, tym srodki obrotowe sa krócej „zamrozone”
- wskaźniki prdoktywnosci plac (sprzedaz netto, place)
- wydajność pracy (wartości produkcji, srednie zatrudnienie)

108. Wybrane wskaźniki płynności i zadłużenia - formula i znaczenie.

Płynności:
- wskaźnik biezacy (aktywa biezace, zobowiązania biezace)
- wskaźnik szybki (aktywa biezace - sredni stan zapasow, zobowiązania biezace)
- wskaźnik zdolności kredytowej (zysk netto + amortyzacja, raty kapitalowe + odestki)

Zadłużenie:
- wskazniki obciążenia majatku zobowiązaniami (zobowiązania ogółem, majatek ogółem)
- wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem zwany tez wskaźnikiem pokrycia obsługi długu (zysk brutto + odestki, odsetki)

109. Wybrane wskaźniki rynku kapitalowego - formula i znaczenie. (i tak nie jesteśmy w stanie nauczyc się tych wszystkich wskaźników, pozdrawiam )

- wskaźnik zysku na jedna akcje (zysk netto, liczba akcji)

- wskaźnik realcji ceny do zysku na jedna akcje - P/E (cena rynkowa 1 akcji, zysk netto na 1 akcje)

- wskaźnik stopy dywidendy (dywidenda na 1 akcje, cena rynkowa 1 akcji ) x 100%

- wskaźnik stopy wyplat dywidendy (dywidenda na 1 akcje, zysk netto na 1 akcje ) x 100%

110. Istota koncepcji Lean management.

- koncepcje lean oznacza wyszczuplenie, odchudzanie przedsiębiorstwa
- oznacza wprowadzanie zmian w:

• Zakresie działalności

• Strukturze majatku

• Sposobach organizacji i zarzadzania

• Przygotowania zawodowego i postwa pracownikow

- poprzez ograniczenie funkcji realizowanych wew., pozbywanie się zasobow i zmiane metod pracy przedsiębiorstwa uzyskuja wyzsza: (1) produktywność ogolna, (2) wydajność pracy, (3) jakos produktow i usług
- idea powstaje w latach 50 tych w fabrykach Toyoty w okresie wymuszonej redukcji zasobow (25%) potrzebnych do produkcji aut
- redukcja dotyczyla: powierzchni produkcyjnej, załogi, przewidywanych inwestycji etc.
- obecnie także czeste dywestycje, których cele sprowadzaja się do:

• Minimalizacji strat bieżących i przyszłych

• Poprawy wynikow w sferze poziomu rentowności i struktury kapiatalowo-majatkowej

• Pozyskiwania kapitalu rozwojowego „z wnętrza firmy”

- także outsourcing (korzystanie z zasobow zewnętrznych), ale tak aby koszy rozpatrywac kompleksowo i przyszłościowo (np. koszty przekazania produkcji podmiotom zewnętrznym i utraty kontroli)

Podstawowe zasady lean management:
- priorytet dla czynnika ludzkiego i pracy zepsolowej - nowa etyka kierowania
- sprzężenie zwrotne i upowszechnienie dostępu do informacji
- odpowiedzialnosc osobista
- racja klienta
- priorytet wartości dodanej (zadania te można podzielic na takie, które dodaja wartość i nie dodaja wartości)
- standaryzacja (uzywanie znaczen zrozumialych dla każdego, regulaminy i instrukcje sa jasne i czytelne, uproszczenie i powtarzalność)
- ciagle ulepszanie
- natychmiastowe eliminowanie przyczyn bledow
- przewidywanie, stopniowe doskonalenie
- oprocz „zdejmowania balastu” koncepcja lean oznacza trakze unikanie wszelkiego marnotrawstwa

111. Przyczyny marnotrawsta w ramach koncepcji Lean management.

• Dzialania nie dajace wynikow zgodnych z oczekiwaniami (bledy) - zrob to prawidłowo za pierwszym razem

• Dzialania zbędne, bez wartosci dodanej

• Nadprodukcja

• Niewlasciwe magazynowanie (czas poszukiwania, dotarcia, straty)

• Transport

• Oczekiwanie

• Przemieszczanie

• Niepotrzebne wydatki (dobra, usługi, podroze etc.)

112. Praktyki 5S.

Selekcjonuj (sort) - usuwanie ze stanowiska pracy oraz otoczenia rzeczy nieprzydatnych i nieuzywanych
Systematyzuj (systematize) - układanie rzeczy przydatnych w sposób uporządkowany i systematyczny - „wlasciwa rzecz we właściwym miejscu i czasie”
Sprzataj (sweep) - utrzymanie w czystości, sprzątanie i odnawianie stanowiska pracy i jego otoczenia
Standaryzuj (standarize) - wprowadzanie komunikatywnych i latwych do zrozumienia procedur, instrukcji, oznakowan
Samodyscyplina (self-discipline) - stosowanie się do regulaminow, wytycznych, zarządzeń, procedur etc. i dazenie do ich doskonalenia

113. Kaizen i kanban - wyjaśnij.

- w ramach lean management stosuje się koncepcje kaizen, która oznacza zmiane (kai) na lepsze (zen) o charakterze ciągłego procesu - sposób myslenia i postepowania każdego pracownika
- wykonywanie każdej pracy towarzyszy analiza polegająca na stawianiu każdego rozwiązania pod ciągłym znakiem zapytania w celu polepszenia kondycji firmy
- „problemy” sa pretekstem zmiany na lepsze wiec także „zasobem” na przyszłość

- z koncepcji kaizen wynikają także tzw. praktyki 5S

114. Organizacja w ramach Lean management.

- preferencje dla pracy zespolowej i tworzenia malych jednostek organizacyjnych
- współpracownicy oraz przełożeni tworza jeden sielnie zintegrowany zepsol
- plaskie struktury organizacyjne
- elastyczność struktury organizacyjnej i ograniczone znaczenie podziałów formalnych
- decentralizacja odpowiedzialności i kompetencji
- decentralizacja systemu informacyjnego i samokontrola
- stosowanie kontroli wizualnej w postaci etykiet, oznakowan, sygnałów alarmowych, tablic produkcyjnych, sterujących produkcja kart kontrolnych KANBAN (dwa rodzaje - Kan - zlecenie produkcji, Ban - zlecenie zapotrzebowania).

115. Isota koncepcji reengineeringu.

- proces - kompletny, od początku do konca zbior czynności, które zatem tworza wartość dla klienta
- inaczej - ciag logicznie uporządkowanych, wzajemnie powiazanych czynności, w wyniku których powstaje określony efekt (rezultat) dzialania (produkt, usluga) majacy wartość dla klienta
- orientacja na zadania i cele
- organizacja procesowa jako negacja specjalizacji funkcjonalnej - pionowego podzialu pracy
- przebieg procesow i granice procesow
- procesy kluczowe
- właściciele procesow (liderzy wybrani przez członków zespolu) i organizacja horyzontalna
- podstawowe cele reeng. - koszt, czas, jakość, zadanie
- orientacja na proces, który łączy zadania
- procesy kluczowe to najważniejsze, które maja znaczenie strategiczne,

116. Pojecie procesow w ramach BPR granice procesow, znaczenie procesow, właściciele procesow.

BPR - business, process, reengineering
- zamierzone: czas, jakość, koszty, zadowolenie klienta
- obserwowane (za Z. Martyniak, dostosowano):

• Tradycyjne komorki funkcjonalne pozostaja, lecz sa wzbogacane zespołami odpowiedzialnymi za dany proces

• Proste zadania sa zastępowane zlozona praca wielowymiarowa

• Stanowiska tradycyjne sa zastepowane stanowiskami z odpowiedzialnością i autonomia

• Kryteria oceny odnosza się w większym stopniu do efektow niż aktywności

• Szefowie przekształcają się z nadzorcow w animatorow oraz z arbitrow w liderow

• Struktury hierarchiczne ulegaja spłaszczeniu

117. Co to jest wydajność i przepustowość procesu, jak można je poprawiac.

- wydajnosc maksymalna/h wynosci 60/5,5 = 10,9szt./h
- analiza:

• Podsumowanie czasow na dzialania produktowne i bez wartości dodanej

• Wyliczenie tzw. przepustowości procesu (liczne przypadki niskiej przepustowości z powodu przetrzymywania spraw)

• które operacje sa niezbędne, które można pominąć

• czy operacja można polaczyc w jedna

• czy operacje można przeorganizowac

• jak można ograniczyc oczekiwania, przestoje, magazynowanie etc.

• czy przestrzenne zmiany pomoga ograniczyc przemieszczanie

• jeżeli w procesie mamy waskie gardla, to jak je zlikwidowac (nowe urzadzenia, inwestycje etc.)

118. Co o jest zarzadzanie wiedza, podstawowe składowe systemu zarzadzania wiedza.

- uznaje się, ze w tzw. erze wiedzy gospodarka oparta na wiedzy zastepuje gospodarke industrialna oparta wyłącznie na ziemi, kapitale, pracy
- zarzadzanie wiedza to ogol procesow umożliwiających tworzenie, upowszechnianie i wykorzystywanie wiedzy do osiagniania celow organizacji
- system zarzadzania wiedza musi zawierac dwie składowe: infrastrukture IT (bazy, sieci, programy etc.) oraz infrastrukture organizacyjna (zespoly, rutyny, wwspolpraca, jezyk, kultura, programy motywacyjne etc.)

119. Wiedza, informacje, dane - różnice.

- wiedza, informacja, dane (najprostsza droga od informacji do wiedzy, wiedza jako informacja „oczyszczona”, uporzadkowana, wnioski)

120. Wiedza formalna i cicha - różnice.

- wiedza formalna (explicite knowledge) - możliwa do uzewnętrznienia i jasnego sprecyzowania i cicha (tacit knowledge) - wykorzystywana, lecz niedookreślone, gromadzona na podstawie doświadczeń, przekazywana w relacjach zespolowych i mistrz - uczen

121. Procesy składowe zarzadzania wiedza - schemat i charakterystyka.

- narzędzia IT wspomagające zarzadzanie wiedza:

• Systemy zarzadzania dokumentami (gromadzenie, klasyfikowanie, dostep do dokumentow)

• Systemy wspomagania pracy grupowej (groupware, przeplyw wiedzy i dzielenie się nia)

• Intranet

• Portale korporacyjne (wiedza z wielu źródeł w jednym miejscu)

• Hurtownie danych (kompletne bazy - repozytoria danych)

• Systemy ekspertowe (narzedzie analizy danych i wspierania decyzji)

Procesy Knowledge management => zachowywanie wiedzy, lokalizowanie wiedzy, pozyskiwanie wiedzy, rozwijanie wiedzy, upowszechnianie, wykorzystywanie

122. Trzy podejścia do zarzadzania jakością - na czym polega ich uzupełnianie się.

- zarzadzanie jakością poprzez powszechne zaanagazowanie (TQM, Kaizen, CI)
- zarzadzanie jakością poprzez przestrzeganie uznanych standardow (ISO)
- zarzadzanie jakością poprzez pomiar skuteczności działań (SIX SIGMA)

123. Model TQM Oaklanda z interpretacją.

TQM jest zbiorowym i wszechstronnym wysiłkiem zorganizowanym na doskonalenie

organizacji we wszystkich jej aspektach.

Według Hansa Steinbecka [10] TQM Total Quality Managment . to metoda

zarządzania organizacją opierająca się na zaangażowaniu i współdziałaniu wszystkich

pracowników, której głównym celem jest jakość. System TQM ma na celu osiągniecie

zadowolenia klientów, zapewnienie przedsiębiorstwu długotrwałego sukcesu oraz korzyści

członkom organizacji i społeczeństwu.

TQM stanowi orientację kierunkową, a nie schemat postępowania, co może rodzić

trudności w jej zrozumieniu i stosowaniu przez ludzi techniki przyzwyczajonych do realizacji

bardziej sformalizowanych zadań.

W języku polskim najlepiej tłumaczyć .Total Quality Management. jako

.Zarządzanie przez jakość.. Zamiennie używa się także krótszego określenia . .zarządzanie

jakością..

W TQM jakość ma kilka wymiarów:

• nowoczesność . (czy produkt zawiera elementy innowacji)

• zgodność ze standardami

• dokładność wykonania . (ilość usterek)

• zgodność wykonania z pierwowzorem

• forma estetyczna produktu . (czy jest to produkt z tzw. klasą).

Teoria i Inżynieria Systemów - Projekt Michał SPYCHAŁA

6

Wyrażenie Total Quality Management (TQM) składa się z trzech słów, z których każde

wyraża coś istotnego:

Total . oznacza objęcie systemem zarządzania całego przedsiębiorstwa oraz możliwości

zastosowania we wszystkich rodzajach produkcji i usług oraz w każdej komórce organizacji i

na każdym stanowisku.

Quality . to spełnienie wymagań klientów wewnętrznych (w ramach organizacji) i

zewnętrznych (poza nią) w sposób w pełni ich zadowalający.

Management . to metoda rozwiązywania problemów i osiągania poprawy poprzez dążenie

do coraz to wyższej jakości pracy i jej efektów. Zarządzanie jest procesem podejmowania

decyzji wykorzystującym procedury i właściwe metody realizacji.

International Standard Organization podaje następującą definicję:

"TQM to sposób zarządzania organizacją, która dąży do ustawicznej partycypacji i

współpracy pracowników przy polepszaniu :

• jakości swoich produktów i usług

• jakości swojego działania

• jakości wytyczonych przez siebie celów,

tak aby uzyskać zadowolenie klientów, szybkie terminy realizacji, zadowolenie pracowników

i dobrą kulturę organizacyjną..

Wszystkie powyższe definicje, przytoczone z różnych źródeł podkreślają, że

najważniejszym elementem jest człowiek, który ma wpływ na efektywność działań i

osiągnięcia celów firmy. Dlatego chcąc stać się firmą konkurencyjną na rynku należy zmienić

tradycyjne zarządzanie na TQM.

1.2. Model TQM

Stosowanie i wdrożenie zasad TQM w praktyce wiąże się z koniecznością

formułowania i opracowywania modeli pokazujących elementy i ich powiązania. W

literaturze światowej można znaleźć wiele modeli TQM w różny sposób pokazujących

strukturę i siatkę powiązań. Każdy z nich wskazuje na podstawowe umiejscowienie

elementów związanych z czynnikiem ludzkim. Najbardziej obrazowy model TQM został

zaprezentowany przez J.S. Oaklanda [12] na rysunku 1. Model ten został przez autora

zmieniony i uzupełniony o nowe elementy, co pozwala na pełniejsze przedstawienie sensu i

istoty TQM.

Podstawowymi składnikami modelu są :

• zespół

• narzędzia

• systemy

Teoria i Inżynieria Systemów - Projekt Michał SPYCHAŁA

7

Powiązania występujące w tym modelu to:

• kultura

• zaangażowanie (commitment)

• komunikacja.

Wszystkie powyższe elementy i relacje pomiędzy nimi dotyczą i są związane z pracownikami

firmy.

PRZYWÓDZTWO

ZESPÓŁ

KULTURA KOMUNIKACJA

Działaj

Reaguj

SYSTEMY NARZĘDZIA

Rysunek 1. Model TQM (Źródło: opracowanie własne na podstawie Oaklanda [12])

Włączenie do modelu TQM zarządzania uniemożliwia kierownictwu uchylenie się od

odpowiedzialności. Zarząd firmy zostaje zobowiązany do stworzenia odpowiedniego systemu

jakości oraz wyznaczenie jasnych i możliwych do osiągnięcia celów.

Powyższy model Oaklanda został wzbogacony o tzw. "Koło Deminga - ciągłego

doskonalenia", określane również jako cykl PDCA: Plan . Do . Check . Act. Znajduje się

ono w centrum modelu, co oznacza iż należy ciągle doskonalić wszystkie procesy zachodzące

w przedsiębiorstwie, a także wszystkich pracowników firmy.

Na rysunku 2 został szczegółowo przedstawiony proces działania "Koła Deminga",

który rozpoczyna się z chwilą określenia aktualnego stanu i wykrycia problemów w firmie.

Po rozpoznaniu przyczyn należy przystąpić do opracowania planu działań usprawniającego

proces i jego realizacji. Jednak ten etap nie jest etapem końcowym. Koniecznym staje się

przegląd rezultatów i wyników przeprowadzonych działań, po czym przystępuje się do

dalszego usprawnienia kolejnych procesów.

124.Koncepcja 6 sigma.

- nie wiecej niż 3, 4 bledow na milion możliwych do ujawnienia się - DPMO (gdy odchylenie standardowe miesci się 6 razy w Polowie pola tolerancji dla rozkładu normalnego); pole tolerancji - zakres dopuszczalnych zmian cechy
- zmienność procesu mierzy odchylenie standardowe
- w procesach wystepuje zmienność naturalna, losowa i zwiazana z przyczynami wyjaśnionymi
- proces uwaza się za statystycznie ustabilizowany, gdy nie występują w nim przyczyny wyjaśnione
- kart kontrolne: wartości sredniej, frakcji elementow wadliwych, zakresu zmienności procesu, frakcji sztuk wadliwych etc.
Odchylenie standardowe - miara rozproszenia jakiejs cechy

Six Sigma opiera się na sześciu podstawowych zasadach:

1. koncentracja na kliencie,

2. oparcie na faktach i danych,

3. procesowe podejście do zarządzania i usprawnień (w całym obszarze organizacji),

4. zarządzanie proaktywne - dynamiczny styl zarządzania, w którym kadra stawia sobie ambitne cele, ocenia ich postępy i kieruje się jasnymi priorytetami. Styl ten opiera się na inicjatywie, kreatywności, i efektywności,

5. współpraca pozbawiona barier - stworzenie warunków, w których pracownicy dobrze rozumieją swoją rolę w przedsiębiorstwie, rolę współpracowników oraz wszelkie funkcjonalne powiązania,

6. ukierunkowanie na perfekcję i tolerancja dla błędów - działania ukierunkowane na perfekcję i osiągnięcie poziomu sześć sigma wiąże się ze zmianą stylu zarządzania, metod produkcji, technologii. Wprowadzanie zmian i udoskonaleń jest często hamowane przez strach przed popełnieniem błędów. Organizacja musi osiągnąć równowagę w łączeni dążenia do doskonałości i tolerowania błędów.

125. Co to jest karta kontrola procesu.

Karty kontrolne są jednym z podstawowych narzędzi Statycznej Kontroli Jakości(SKJ) nazywanej również ,jako Statystyczna Kontrola Procesu SKP (z ang.Stastistical Process Control-SPC).

Twórcą kart kontrolnych jest Walter A. Shewhart.

Karty kontrolne stosowane są w procesach, w których konieczne jest ciągłe monitorowanie- produkcja seryjna. Związane jest to również z potrzebą pobierania próbek potrzebnych do analizy podczas procesu produkcji.

Karty kontrolne są graficzną metodą ukazywania nieprawidłowości zachodzących w procesie produkcji. Wykres jest wyznacznikiem zmienności parametrów statycznych (m. in. wartość średnia próby, zakres zmienności- rozstęp, odchylenie standardowe) względem czasu.

Podczas tworzenia wykresu ustala się graniczne linie będące wyznacznikiem statyczności procesu:

1. Górna linia kontrolna- GLK

2. Linia centralna

3. Dolna linia kontrolna- DLK

Karty kontrole służą do kontrolowania procesów, mają na celu zwiększenie wydajności produkcji oraz jakości wyrobów. Dzięki analizie kart kontrolnych można stwierdzić, czy zmiany zakłócające dany proces są zdarzeniem naturalnym (związanym z procesem) lub też przyczyną specjalną, która występuje systematycznie lub sporadycznie i jest sygnałem do znalezienia i eliminacji zakłóceń w badanym procesie.

Czynniki powodujące niezgodności w badanym procesie na karcie kontrolnej przedstawione są w postaci:

• punktów nie mieszczących się w wyznaczonym przedziale (poza liniami kontrolnymi)

• wyraźne sekwencje następujących po sobie punktów:

1. nad lub pod linią wartości średnich

2. rosnących lub malejących.

126. Sześć podstawowych narzędzi jakości. (nie wiem czy dobrze!, wróżką nie jestem)

- lista zbiorcza-arkusz danych (ewidencja bledow, mamy rozne dysfunkcje, wady, które zapisujemy
- diagram przyczynowo-skutkowy Ishikawy
- analiza Preto-Lorenza
- histogram
- karta kontrolna
- diagram korelacji (badanie współzależności jednej cechy od drugiej)
- schemat blokowy

127. System ISO 9000.

- ISO - international organization for standarization, lecz także isos (gr.) - równać, dorównywać,
- rozwoj standaryzacji na calym swiecie, ulatwianie wymiany miedzynarodowej etc.
- norma ISO serii 9000 jest norma na potrzeby zarzadzania a nie norma produktu - nie okresla parametrow technicznych produktu, lecz procedury zarzadzania prowadzace do realizacji produktu
- certyfikat jest świadectwem spełniania surowych standardow dotyczących zarzadzania i nadzoru nad jakością
- swiaddczy tez o zdolności do powtarzalnego dostarczania produktow o jakości zaakceptowanej (uzgodnionej) przez klienta
- wymagania norm ISO serii 9000 można streścić jako stosowanie procedury:

• „say what you do” - opisz swój system zapewnienia jakości

• „do what you say” - postepuj zgodnie z ustaleniami

• „proce what you do” - zademonstruj zgodność wykonania z przyjetym systemem audytorowi zewnętrznemu

- normy ISO serii 9000 nie podpowiadaja wobec tego „jak robic”, lecz „powinno być zrobione”; to jak powinno być zrobione zalezy od nas samych
- ISO 9000 nie zawsze jest wiec świadectwem wysokiej ajkosci wyrobu, lecz świadectwem nadzoru nad uzgodniona powtarzalnością
- w roku 200 przebudowa systemu ISO pod katem wymagan TQM; wskazania normy:

• Orientacja na klienta (rozumienie i wdrazanie potrzeb klienta)

• Przywództwo

• Zaangażowanie ludzi

• Podejście procesowe (tez cykl Deminga)

• Podejście systemowe do zarzadzania

• Ciagle doskonalenie

• Podejmowanie decyzji na podstawie faktow (analiza danych z wykonania)

• Wzajemnie korzystne powiazania z dostawcami

- w Polsce norma ISO 9001 okresla: odpowiedzialność kierownictwa, zarzadzanie zasobami, proces produkcji/realizacji usług, pomiary, analize i doskonalenie

ISO serii 9000:
- ISO 9000:2000 - system zarzadzania jakością, podstawy i terminologia - punkt wyjściowy do zrozumienia norm, podstawowe terminy w zakresie ISO 9000
- ISO 9001:2000 - system zarzadzania i jakością - wymagania: ocena zdolności do spelniania wymogow klienta; jedyna norma przeznaczona do certyfikacji, sprawdzania przez trzecia strone
- ISO 9004:2000 - wytyczne ciągłego doskonalenia systemu zarzadzania jakością
- ISO 19011 - wytyczne dotyczące audytowania systemow zarzadzania jakością i systemow zarzadzania środowiskowego
- zdobywa się wiec tylko norme 9001:2000, pozostale maja charakter instrukcji pomocnych we wdrazaniu
- istotna czescia w procesie opracowywania systemu jakosi jest okreslenie polityki jakości, opracowanie ksiegi jakości, procedur, instrukcji a wiec dokumentacji systemu
- dokumentacja systemu jest podstawowym warunkiem rozpoczęcia procesu certyfikacji systemu
- audytorzy wew. 0 wyznaczeni pelnomocniny systemu zapewnienia jakości (z grona pracownikow) oraz zewnętrzni - niezależne organizacje eksperckie
- na ogol certyfikat na okres 3 lat; audyty 1-2/rok
- ISO serii 14000 - dotyczy wdrazania systemow zarzadzania srodowiskoego na rzecz ochorny środowiska
- ISO serii 18000 - dotyczy wdrazania systemow zarzadzania bezpieczeństwem i higiena pracy.

128. Cykl Deminga.

Cykl Deminga (określany też jako cykl PDCA z ang. Plan-Do-Check-Act lub cykl P-D-S-A z ang Plan-Do-Study-Act lub koło Deminga) to schemat ilustrujący podstawową zasadę ciągłego ulepszania (ciągłego doskonalenia, KAIZEN), stworzoną przez Williama Edwardsa Deminga, amerykańskiego specjalistę statystyka pracującego w Japonii.

Cykl Deminga występuje w 2 wersjach: popularnej i oryginalnej.

Wersja popularna [edytuj]

To wersja najbardziej znana, P-D-C-A, upowszechniona przez kręgi związane z zarządzanie przez jakość i normami ISO dotyczące zarządzania jakością. Według tej wersji cykl Deminga składa się z działań następujących po sobie w porządku logicznym (określenia przyjęte przez polskich specjalistów^{[potrzebne źródło]}):

1. ZAPLANUJ (ang. Plan) : Zaplanuj lepszy sposób działania, lepszą metodę.

2. WYKONAJ, ZRÓB (ang. Do) : Zrealizuj plan na próbę.

3. SPRAWDŹ (ang. Check) : Zbadaj, czy rzeczywiście nowy sposób działania przynosi lepsze rezultaty.

4. ZASTOSUJ (ang. Act) : Jeśli nowy sposób działania przynosi lepsze rezultaty, uznaj go za normę (obowiązującą procedurę), zestandaryzuj i monitoruj jego stosowanie.

Wersja oryginalna [edytuj]

Edwards Deming w ostatnich latach życia zgłaszał zastrzeżenia do interpretacji trzeciego kroku cyklu, która jest zbyt uproszczona i nie ujmuje sensu metodyki tzw. projektowania eksperymentalnego (Design of Experiments, w skrócie DOE). Na skutek tych uwag oraz interwencji uczniów i współpracowników Deminga, przywrócono wersję oryginalną - P-D-S-A^{[potrzebne źródło]}:

1. 1. ZAPLANUJ (ang. Plan) : Planuj każdą zmianę z wyprzedzeniem. Przeanalizuj obecną sytuację oraz potencjalne skutki zmian zanim jakiekolwiek podejmiesz. Z góry przemyśl, co powinieneś zmierzyć, aby przekonać się, czy zrealizowałeś swój zamiar. Zaplanuj pomiar, jako jeden z elementów realizacji zmiany. Myśl o pomiarze aż do następnego kroku (przez cały okres planowania). Opracuj plan wdrożenia zmiany, zadbaj przy tym o pełną obsadę tego przedsięwzięcia właściwym personelem oraz zaangażuj właścicieli procesów.

2. WYKONAJ, ZRÓB (ang. Do) : Przeprowadź pilotażowe wdrożenie zmiany w małej skali, w kontrolowanych warunkach (tzn. najpierw przeprowadź eksperyment, bądź zbuduj prototyp).

3. ZBADAJ (ang. Study) : Gruntownie przeanalizuj rezultaty eksperymentu. Wyprowadź wnioski - co zebrane dane mówią na temat skuteczności próbnego wdrożenia?

4. ZASTOSUJ (ang. Act) : Podejmij właściwe działania, aby wdrożyć standard takiego procesu, który wytworzył rezultaty najbardziej pożądane.

129. Proces uzyskiwania certyfikatu ISO. (nie mogłem odszukać, jak ktoś jest naprawdę tak rządny wiedzy to znajdzie, „szukajcie a znajdziecie”!”, pzdr)

130. Istota time based management.

- zostaje wprowadzona prosta zasada decyzyjna: te rozwiazania sa lepsze, które przy podobnych efektach sa mniej czasochłonne
- zamiast mowic o zawilym rachunku kosztow można podkreślać zasade - szybciej znaczy taniej (time as executional cost driver)
- optymalizacji podlega nie tylko proces produkcyjny, ale także: rozwoj produktu, relacje z klientami oraz proces decyzyjny

131. Narzędzia TBM w ramach produkcji, relacji z klientami, podejmowaniu decyzji.

- narzędzia optymalizacji w operacjach prod.:

• Scentralizowane planowanie dla wielu wydziałów produkcyjnych - unikanie gier i przetargow „lokalnych managerow”

• Mobilne zespoly pracownikow przemieszczanych pomiedzy wydziałami

• Standaryzacja czasow realizacji operacji umozliwiajaca planowanie

- narzędzia w zakresie relacji z klientami:

• Zasad bycia blisko klienta

• Duze firmy obsługują tylko duzych, silnych dystrybutorow poświęcając im czas, dystrybutorzy zas kolejna grupe odbiorcow

• Umozliwlia to tez produkcje bez magazynowania - z produkcji wyroby trafiaja wprost do dystrybutora

- szczegolna uwaga w organizacji zwracana jest na miejsce kolejek, przestojow, styku roznych działań, magazynowania, oczekiwania na decyzje, przestawiana maszyn i urządzeń etc.

- w zakresie szybkości podejmowania decyzji:

• Horyzontalne struktury organizacyjne

• Narzędzia łączności (np. Internet) i bazy danych jako podstawa merytoryczna

- dodatkowo regula niezmieniania w trakcie dzialania oraz regula kończenia zadan przed rozpoczeciem nastepnych (dla prowadzonych wielu jednoczesnie - wydluzenie lacznego TPZ oraz powracania do spraw nie zakończonych)

132. Istota value based management.

- wartość jest tworzona wówczas, gdy zwrot z zainwestowanego kapitalu przewyzsza koszt pozyskania kapitalu i jest uzalezniona od przyszłych, zdyskontowanych strumieni pieniężnych
- wazna jest wiec umiejętność zachowania równowagi pomiedzy wynikiem rocznych a przychodzami w dlugim okresie
- kategoria rocznego zysku netto nie ujmuje tez kosztow kapitalu wlasnego
- z tych powodow powstaje miara wartości zwana EVA
- EVA = zainwestowany kapital x (zwrot zainwestowanego kapitalu - sredni wazony koszt kapitalu)

Co zrobic aby zoptymalizowac (podnieść) zysk netto? Można zwolnic pracownikow, B+R (BADANIA PLUS ROZWÓJ), odciac B+R, wydatki na reklame, ochrone środowiska, kwestie socjalne, pozbywamy się czesci majatku
- narzeidziem VBM sa dendryty pokazujące, od czego zalezy kreowanie pieniadza w danym obszarze dzialania ( key value drivers)
- metoda polega na zbudowaniu dendrytow dla calej organizacji, uswiadomieniu kierownikom, jak należy działać, aby optymalizowac strumien pieniadza (np. optymalizowac marze na transakcje czy obroty)
- cele finansowe na najwyższym poziomie przekaldaja się w działaniach operacyjnych na cele niefinansowe
- każdy menedżer musi wiedziec, która ze zmiennych jego dzialania w największym stopniu wpływa na tworzenie wartości firmy

133.Wyjaśnij pojecia EVA oraz key value driver.

EVA
Ekonomiczna wartość dodana (ang. Economic Value Added - EVA) inaczej zysk ekonomiczny. to wartość różnicy między dochodem uzyskiwanym przez właściciela a dochodem przez niego oczekiwanym

134. O czego zalezy kreowanie wartości i dlaczego należy zachowywac równowagę miedzy finansowym wynikiem rocznym i wynikami lat kolejnych.

135. Perspektywy i przykładowe mierniki w ramach koncepcji balanced scorecard.

Perspektywa finansowa
Perspektywa klienta
Perspektywa procesow wewnetrzenych
Perspektywa rozwoju

Tezy i mierniki poszczególnych perspektyw:

- p. finansowa:

• Wzrost i struktura przychodow

• Redukcja kosztow i zwiekszenie wydajności

• Zwiekszenie wykorzystania aktywow i efektywność inwestycji

- p. klienta:

• Udzial w rynku

• Utrzymanie klientow

• Zdobywanie klientow

• Satysfakcja klientow (wartość produktu = atrybuty produktu + wizerunek + relacje z klientami)

• Rentowność klientow

136. Wspolczesne tendencje relacji przedsiębiorstwo - panstwo. - dwa nurty we współczesnej mysli ekonomicznej:

• Obrona wolnego rynku i możliwie najmniejszy poziom interwencji panstwa

• Interwensjocnizm i sterowanie gospodarka bez niszczenia jej rynkowego charakteru

- od lat 80 tych wyrazna tendencja do zmiejszania tzw. etatyzacji i wyadtkow pan staw a także ograniczania regulacji zycia gospodarczego
- procesem uzupełniającym jest prywatyzacja majatku pozostającego dotychczas własnością panstwa

137. Obszary aktywności panstwa w gospodarce wolnorynkowej.

1. Tworzenie systemy prawnego, a w szczególności prawne uregulowanie własności i jej ochrony, zagwarantowanie swobody zawierania umow gospodarczych.

2. Ochrona konkurencji, ktoa w wielu sytuacjach ulega autodestrukcji.

3. Dostarczanie dobr publicznych (infrastruktura).

4. Interwencja z powodu efektow zew. ujemnych (np. korzystanie ze środowiska naturalnego) i dodatnich (np. własność przemyslowa).

5. Interwencja w obszarach handlu i produkcji wrażliwych społecznie (alkohol, tyton etc.)

6. Korekta poziomu dochodow roznych grup społecznych i rola tzw. panstwa opiekunczego.

7. Stabilizowanie równowagi gospodarczej i stymulowanie wzrostu gospodarczego (polityka pieniezna i fiskalna); do wzrostu poziomu zycia wymagany jest wzrost gospodarczy, który z kolei bazuje na wzroście efektywności na co składają się wieksze oszczędności i inwestycje, rozszerzenie sfery badan i rozwoju, nowe technologie i lepszy system oświatowy.

8. Ksztaltowanie miedzynarodowych stosunkow gospodarczych (wolny handel i protekcjonizm, polityka i poreczenia; czesciowo plyw także Banku Światowego, WTO, bloku ekonomiczne).

138. Rola JST w zakresie rozwoju gospodarczego.

- kompleksowa reforma administracyjna 1 stycznia 1999 r.
- od tej pory rozwoj gospodarczy jest zdeterminowany lokalnie: jest uzależniony nie tylko od decyzji makroekonomicznych, ale i tych podejmowanych przez wladze smorzadowe
- wladze lokalne sa zobowiązania do realizacji celow w zakresie:

• Pobudzania aktynowsci gospodarczej

• Podnoszenia poziomu konkurecyjnynosci i innowacyjności gospodarki regionu

- realizacja tych zadan nastepuje bezpośrednio przez tworzenie spolek kapitalowych lub pośrednio przez wspieranie działań przedsiębiorstw prywatnych

Dzialania pośrednie polegaja na:

- uchwalania aktow prawa miejscowego doyczacych np. specjalnych stref gospodarczych, gospodarowania mieniem jednostek samorządowych, wysokości podatkow lokalnych
- tworzenie agencji rozwoju regionalnego realizującego zadania z zakresu:

• Pomocy w pozyskiwaniu srodkow pomocowych z programow wsparcia UE

• Opracowywanie strategii rozwoju lokalnego i podejmowanie działań implementacyjnych; także strategie branżowe i walki z bezrobociem, programow aktywizacji przedsiębiorczości

• Przygotowywanie i wdrazanie partnerstwa publiczno-prywantego

• Przygotowywanie i prowadzenie projektow inwestycyjnych

• Pomoc w poszukiwaniu źródeł finansowania inwestycji

• Poszukiwanie inwestorow zewnętrznych

• Stymulowanie partnerstwa samorządów

• Promowanie gmin, powiatow, województw, realizacja szkolen

139. Pozadane cechy projektow unijnych.

---