r06-05-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux


Rozdział 6.
Praca w graficznym środowisku X Window

Używanie systemu X Windows oznacza pracę z Linuksem na kilku poziomach. Sam system X umożliwia wyświetlanie komponentów graficznego interfejsu użytkownika:[Author ID1: at Tue Nov 6 21:34:00 2001 ][Author ID1: at Tue Nov 6 21:34:00 2001 ] graficznego ekranu, jego obiektów [Author ID2: at Sat Nov 10 19:14:00 2001 ]oraz śledze[Author ID1: at Tue Nov 6 21:34:00 2001 ]nie[Author ID1: at Tue Nov 6 21:34:00 2001 ]i[Author ID1: at Tue Nov 6 21:34:00 2001 ] [Author ID2: at Sat Nov 10 19:15:00 2001 ]akcje [Author ID1: at Tue Nov 6 21:34:00 2001 ]wejściow[Author ID1: at Tue Nov 6 21:35:00 2001 ]e[Author ID1: at Tue Nov 6 21:34:00 2001 ] takich[Author ID1: at Tue Nov 6 21:35:00 2001 ]e, jak[Author ID1: at Tue Nov 6 21:35:00 2001 ] operacji[Author ID1: at Tue Nov 6 21:35:00 2001 ],[Author ID1: at Tue Nov 6 21:35:00 2001 ][Author ID2: at Sat Nov 10 19:14:00 2001 ] jak działani[Author ID1: at Tue Nov 6 21:35:00 2001 ]a[Author ID1: at Tue Nov 6 21:35:00 2001 ][Author ID2: at Sat Nov 10 19:15:00 2001 ]e[Author ID2: at Sat Nov 10 19:15:00 2001 ]e[Author ID1: at Tue Nov 6 21:35:00 2001 ] klawiatury i myszy. Do zorganizowania tego wszystkiego w przyjazne okna, menu oraz paski przewijania system [Author ID1: at Tue Nov 6 21:35:00 2001 ]X używa osobnego programu zwanego menedżerem okien (window manager). Samodzielnie program ten nie zapewnia ścisłej integracji pomiędzy działającymi w środowisku X aplikacjami, ten poziom zapewnia coś, co nazywa się --> środowiskiem pulpitu [Author:RiAG] [Author ID2: at Sat Nov 10 19:15:00 2001 ](desktop environment). Jakkolwiek [Author ID1: at Tue Nov 6 21:36:00 2001 ]I chociaż [Author ID1: at Tue Nov 6 21:36:00 2001 ]X jest pojedynczym programem, umożliwia on [Author ID1: at Tue Nov 6 21:36:00 2001 ]obsługuje[Author ID1: at Tue Nov 6 21:36:00 2001 ]ę[Author ID1: at Tue Nov 6 21:36:00 2001 ] wiele[Author ID1: at Tue Nov 6 21:36:00 2001 ]u[Author ID1: at Tue Nov 6 21:36:00 2001 ] menedżerów okien i wszystkich popularnych środowisk pulpitu.[Author ID1: at Tue Nov 6 21:36:00 2001 ].[Author ID1: at Tue Nov 6 21:36:00 2001 ]

Aby pracować w X Window efektywnie, musisz nauczyć się posługiwać klawiaturą i myszą, po to,[Author ID1: at Thu Nov 1 08:57:00 2001 ] by łatwo i szybko komunikować się z systemem. Pomocne [Author ID1: at Tue Nov 6 21:37:00 2001 ]Niezbędne [Author ID1: at Tue Nov 6 21:37:00 2001 ]okażą się także menedżery okien i środowiska pulpitu. Dowiesz się, dlaczego są one pomocne w pracy z X oraz zobaczysz,[Author ID1: at Thu Nov 1 08:57:00 2001 ] jak zainstalować i skonfigurować niektóre z nich.[Author ID1: at Thu Nov 1 08:57:00 2001 ]

[Author ID1: at Fri Nov 2 17:40:00 2001 ]

Operacje klawiatury[Author ID1: at Thu Nov 1 08:57:00 2001 ]Klawiatura[Author ID1: at Thu Nov 1 08:57:00 2001 ]

Działanie klawiatury w systemie X Window nie różni się[Author ID1: at Tue Nov 6 21:39:00 2001 ]przypomina[Author ID1: at Tue Nov 6 21:39:00 2001 ] [Author ID2: at Sat Nov 10 19:15:00 2001 ]bardzo jej działanie[Author ID1: at Tue Nov 6 21:37:00 2001 ] w[Author ID1: at Tue Nov 6 21:39:00 2001 ] od tego[Author ID1: at Tue Nov 6 21:39:00 2001 ] w [Author ID1: at Tue Nov 6 21:39:00 2001 ]systemie Microsoft Windows. [Author ID1: at Tue Nov 6 21:37:00 2001 ] -->
[Author ID1: at Tue Nov 6 21:37:00 2001 ]X wysyła znaki wpisywane z klawiatury do aktywnego okna, o którym [Author:JAZ] [Author ID1: at Tue Nov 6 21:40:00 2001 ]mówi się, że posiada tzw. input focus (skupienie wejścia). Aktywne okno jest to zazwyczaj to okno, które ostatnio zostało kliknięte (wskazane) myszką; jednakże w pewnych okolicznościach może to być okno znajdujące się pod kursorem myszy.

Uwaga

Rozdział ten odwołuje się do myszy jako urządzenia wskazującego. Jednakże, podobnie jak w Microsoft Windows, system X Windows[Author ID1: at Thu Nov 1 08:57:00 2001 ] działa z[Author ID1: at Tue Nov 6 21:41:00 2001 ]wspiera[Author ID1: at Tue Nov 6 21:41:00 2001 ] wiele [Author ID1: at Tue Nov 6 21:41:00 2001 ]wieloma [Author ID1: at Tue Nov 6 21:41:00 2001 ]różnorodnych [Author ID1: at Tue Nov 6 21:41:00 2001 ]różnorodnymi [Author ID1: at Tue Nov 6 21:41:00 2001 ]urządzeniami[Author ID1: at Tue Nov 6 21:41:00 2001 ]ń[Author ID1: at Tue Nov 6 21:41:00 2001 ] wskazujących[Author ID1: at Tue Nov 6 21:41:00 2001 ]wskazującymi[Author ID1: at Tue Nov 6 21:41:00 2001 ].

X Window pozwala na wybranie [Author ID1: at Thu Nov 1 09:19:00 2001 ]wybór [Author ID1: at Thu Nov 1 09:19:00 2001 ]urządzenia, za pomocą,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:19:00 2001 ] którego będziesz wykonywał większość operacji. Microsoft Windows natomiast,[Author ID2: at Sat Nov 10 19:16:00 2001 ] został zaprojektowany do pracy przede wszystkim z myszką.

Są jednak operacje, które najwygodniej [Author ID2: at Sat Nov 10 19:16:00 2001 ]w systemie X najwygodniej [Author ID2: at Sat Nov 10 19:16:00 2001 ]wykonywać przy [Author ID1: at Thu Nov 1 09:20:00 2001 ]za [Author ID1: at Thu Nov 1 09:20:00 2001 ]pomocy [Author ID1: at Thu Nov 1 09:20:00 2001 ]pomocą [Author ID1: at Thu Nov 1 09:20:00 2001 ]klawiatury:

Dodatkowo możesz używać klawiatury do wyłączania systemu X Window.

Przełączanie trybów wyświetlania

Podczas konfiguracji systemu X ustalasz tryby wyświetlania dla[Author ID1: at Tue Nov 6 21:41:00 2001 ] X Window. Obecny [Author ID1: at Tue Nov 6 21:42:00 2001 ]Bieżący [Author ID1: at Tue Nov 6 21:42:00 2001 ]tryb wyświetlania określany jest przy pomocy[Author ID1: at Thu Nov 1 09:20:00 2001 ]poprzez[Author ID1: at Thu Nov 1 09:20:00 2001 ] rozdzielczości [Author ID1: at Thu Nov 1 09:20:00 2001 ]rozdzielczość [Author ID1: at Thu Nov 1 09:20:00 2001 ]ekranu i głębi [Author ID1: at Thu Nov 1 09:20:00 2001 ]głębię [Author ID1: at Thu Nov 1 09:20:00 2001 ]koloru wyświetlanego przez m[Author ID1: at Thu Nov 1 09:21:00 2001 ]onitor[Author ID1: at Thu Nov 1 09:21:00 2001 ] [Author ID1: at Tue Nov 6 21:42:00 2001 ]obrazu, na przykład,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:21:00 2001 ] głębie [Author ID1: at Thu Nov 1 09:21:00 2001 ]głębia [Author ID1: at Thu Nov 1 09:21:00 2001 ]koloru 16 bitów na piksel przy rozdzielczości 1024×768.

Poprzez wciśnięcie klawiszy Shift+Alt i + (klawisza plus na klawiaturze numerycznej),[Author ID1: at Thu Nov 1 09:21:00 2001 ] wydajesz polecenie przełączenia na [Author ID1: at Tue Nov 6 21:42:00 2001 ]w [Author ID1: at Tue Nov 6 21:42:00 2001 ]kolejny tryb wyświetlania. X traktuje tryby cyklicznie;[Author ID1: at Tue Nov 6 21:42:00 2001 ],[Author ID1: at Tue Nov 6 21:42:00 2001 ] tzn.,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:21:00 2001 ] jeśli system pracuje w ostatnim możliwym trybie, to poprzez wciśnięcie tej sekwencji klawiszy przełącza się na [Author ID1: at Tue Nov 6 21:43:00 2001 ]w pierwszy [Author ID1: at Tue Nov 6 21:43:00 2001 ]tryb pierwszy[Author ID1: at Tue Nov 6 21:43:00 2001 ].

Podobna sekwencja klawiszy: Shift+Alt i - (też z klawiatury numerycznej) powoduje przełączenie do poprzedniego trybu wyświetlania określonego w pliku /etc/X11/XF86Config. Jeśli przełączysz [Author ID2: at Sat Nov 10 19:17:00 2001 ] [Author ID2: at Sat Nov 10 19:19:00 2001 ]na tryb, który nie jest obsługiw[Author ID2: at Sat Nov 10 19:19:00 2001 ]wspier[Author ID2: at Sat Nov 10 19:19:00 2001 ]any, prawdopodobnie ekran zniknie lub będzie migotał; za pomocą tej sekwencji możesz powrócić do stanu poprzedniego, unikając wyłączania i włączania systemu X.

Praca na wirtualnych konsolach podczas sesji X

Nawet,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:22:00 2001 ] kiedy system X jest uruchomiony,[Author ID1: at Tue Nov 6 21:43:00 2001 ] możesz pracować w tym samym czasie na wirtualnych konsolach. Aby przejść z trybu graficznego do wirtualnej konsoli pracującej w trybie znakowym,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:22:00 2001 ] wciśnij klawisze Ctrl+Alt+Fn, gdzie Fn oznacza klawisz funkcyjny (od F1 do F12),[Author ID1: at Thu Nov 1 09:22:00 2001 ] a n oznacza numer konsoli. Sam system X korzysta z 7.[Author ID1: at Tue Nov 6 21:44:00 2001 ] wirtualnej konsoli, a więc dostępne są tylko konsole 1 - 6.

Aby powrócić z wirtualnej konsoli do systemu X,[Author ID1: at Tue Nov 6 21:44:00 2001 ] wciśnij Alt+F7. Podczas takiego przełączania pomiędzy konsolami i systemem X lub odwrotnie [Author ID2: at Sat Nov 10 19:19:00 2001 ]żadne dane nie zostaną utracone ani też żadne programy czy procesy nie [Author ID2: at Sat Nov 10 19:20:00 2001 ]będą [Author ID2: at Sat Nov 10 19:20:00 2001 ]przery[Author ID2: at Sat Nov 10 19:20:00 2001 ]wane. Wobec tego można bez obaw [Author ID1: at Tue Nov 6 21:44:00 2001 ] swobodnie [Author ID1: at Tue Nov 6 21:44:00 2001 ]przełączać się między trybem graficznym i tekstowym bez jakichkolwiek obaw[Author ID1: at Tue Nov 6 21:44:00 2001 ].

Wyłączanie systemu X

Jak wiesz z poprzedniego rozdziału, wyłączyć [Author ID1: at Tue Nov 6 21:45:00 2001 ]system X możesz [Author ID2: at Sat Nov 10 19:20:00 2001 ]można [Author ID2: at Sat Nov 10 19:20:00 2001 ]wyłączyć [Author ID1: at Tue Nov 6 21:45:00 2001 ]poprzez wciśnięcie klawiszy Ctrl+Alt+Backspace. System natychmiast zamyka wtedy wszystkie uruchomione programy, aktywne okna i powraca do trybu tekstowego. Ta sekwencja wyłącza system X Window bardzo gwałtownie, jednak[Author ID1: at Tue Nov 6 21:45:00 2001 ];[Author ID1: at Tue Nov 6 21:45:00 2001 ] większość menedżerów okien wspiera [Author ID2: at Sat Nov 10 19:20:00 2001 ]umożliwia[Author ID2: at Sat Nov 10 19:21:00 2001 ] [Author ID2: at Sat Nov 10 19:20:00 2001 ]bardziej [Author ID2: at Sat Nov 10 19:20:00 2001 ]łagodniejsz[Author ID2: at Sat Nov 10 19:20:00 2001 ]e techniki zamykania X-ów. Poznasz je trochę [Author ID1: at Tue Nov 6 21:45:00 2001 ]nieco [Author ID1: at Tue Nov 6 21:45:00 2001 ]później, ale jeszcze
w tym rozdziale.

Podczas pracy systemu X nie możesz używa[Author ID1: at Tue Nov 6 21:45:00 2001 ]ć sekwencji Ctrl+Alt+Delete do ponownego uruchomienia systemu. Aby móc wykonać tę operację,[Author ID1: at Tue Nov 6 21:45:00 2001 ] należy najpierw zamknąć system X Window ( M[Author ID1: at Thu Nov 1 09:23:00 2001 ]m[Author ID1: at Thu Nov 1 09:23:00 2001 ]ożna też przejść na konsolę tekstową lub zkorzystać[Author ID1: at Fri Nov 2 17:40:00 2001 ]skorzystać[Author ID1: at Fri Nov 2 17:40:00 2001 ] z okna --> xterminala[Author:JAZ] [Author ID1: at Tue Nov 6 21:46:00 2001 ] [Author ID1: at Thu Nov 1 09:23:00 2001 ]), [Author ID1: at Thu Nov 1 09:23:00 2001 ]a następnie użyć wymienionej sekwencji klawiszy lub na terminalu znakowym, [Author ID1: at Thu Nov 1 09:23:00 2001 ] i [Author ID1: at Thu Nov 1 09:23:00 2001 ]po zalogowaniu jako root,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:23:00 2001 ] wpisać polecenie:

shutdown -r now

Komenda ta[Author ID1: at Thu Nov 1 09:23:00 2001 ]które[Author ID1: at Thu Nov 1 09:23:00 2001 ] zamyka system X i uruchamia ponownie Linuksa.

Okna terminali

W systemie Windows, aby mieć możliwość wydawania poleceń MS-DOS,[Author ID2: at Sat Nov 10 19:21:00 2001 ] nie musisz uruchamiać komputera
w trybie DOS. Tak samo w X Window, nie musisz przełączać się na wirtualną konsolę, aby mieć dostęp do wiersza poleceń. X umożliwia otwarcie okna terminala wiersza poleceń. Przypomina ono okno systemu MS-DOS i pozwala na wprowadzanie komend [Author ID1: at Thu Nov 1 09:27:00 2001 ]poleceń[Author ID1: at Thu Nov 1 09:27:00 2001 ]oraz oglądanie ich wyjścia[Author ID1: at Thu Nov 1 09:28:00 2001 ]. Różne menedżery okien dostarczają odmiennych sposobów otwarcia okna terminala.[Author ID1: at Tue Nov 6 21:47:00 2001 ]

Wyskakujące menu

Prawdopodobnie w systemie X najczęściej będziesz używał programu terminalu[Author ID1: at Tue Nov 6 21:57:00 2001 ]a[Author ID1: at Tue Nov 6 21:57:00 2001 ] l[Author ID1: at Thu Nov 1 09:28:00 2001 ]inii komend[Author ID1: at Thu Nov 1 09:28:00 2001 ]wiersza poleceń[Author ID1: at Thu Nov 1 09:28:00 2001 ]. Większość menedżerów okien instaluje ([Author ID1: at Thu Nov 1 09:29:00 2001 ]wraz z domyślnym zbiorem powszechnych aplikacji)[Author ID1: at Thu Nov 1 09:29:00 2001 ],[Author ID1: at Thu Nov 1 09:28:00 2001 ] programy, które możesz uruchomić za pomocą kliknięcia (prawym lub lewym przyciskiem) myszą na pulpicie. Cześć z nich umożliwia kliknięcie na pulpicie i wybó[Author ID1: at Fri Nov 2 17:41:00 2001 ]ranie[Author ID1: at Fri Nov 2 17:41:00 2001 ] programu terminala [Author ID1: at Fri Nov 2 17:41:00 2001 ]terminalu [Author ID1: at Fri Nov 2 17:41:00 2001 ]z pojawiającego się menu. Jednakże menu to może zawierać tylko nazwy programów,[Author ID1: at Tue Nov 6 21:59:00 2001 ] a nie na przykład ich funkcje. W takim przypadku możesz mieć pewne problemy podczas określania odpowiednika okna terminala [Author ID1: at Tue Nov 6 22:00:00 2001 ]te[Author ID1: at Tue Nov 6 22:00:00 2001 ]rminalu [Author ID1: at Tue Nov 6 22:00:00 2001 ]wiersza poleceń. Niektóre takie [Author ID1: at Thu Nov 1 09:29:00 2001 ]programy zawierają w swojej nazwie sekwencję znaków: xt lub term. Wybranie [Author ID1: at Thu Nov 1 09:29:00 2001 ]Wybór [Author ID1: at Thu Nov 1 09:29:00 2001 ]zakładki z --> wyskakującego [Author ID1: at Tue Nov 6 22:00:00 2001 ]menu[Author:JAZ] [Author ID1: at Thu Nov 1 09:29:00 2001 ] o tej nazwie uruchomi prawdopodobnie okno terminala[Author ID1: at Tue Nov 6 22:00:00 2001 ]u[Author ID1: at Tue Nov 6 22:01:00 2001 ][Author ID2: at Sat Nov 10 19:22:00 2001 ]a[Author ID2: at Sat Nov 10 19:22:00 2001 ]. O menedżerach okien dowiesz się więcej trochę póź[Author ID1: at Thu Nov 1 09:30:00 2001 ]niej[Author ID1: at Thu Nov 1 09:30:00 2001 ]jeszcze[Author ID1: at Thu Nov 1 09:30:00 2001 ] w tym rozdziale.

Operacje wykonywane przy użyciu myszki

Operacje myszki są podobne do tych znanych z systemu Windows, chociaż są wykonywane inaczej. Najpopularniejszymi zadaniami wykonywanymi przy [Author ID1: at Thu Nov 1 09:30:00 2001 ]za [Author ID1: at Thu Nov 1 09:30:00 2001 ]pomocy [Author ID1: at Thu Nov 1 09:30:00 2001 ]pomocą [Author ID1: at Thu Nov 1 09:30:00 2001 ]myszki są:

Kopiowanie i wklejanie tekstu

Aby skopiować i następnie wkleić tekst, na przykład,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:30:00 2001 ] z jednego pliku do drugiego, należy[Author ID1: at Thu Nov 1 09:30:00 2001 ] najpierw tekst zaznaczyć. Wobec tego ustawiamy kursor myszy na początku tekstu i wciskamy lewy przycisk myszy, po czym przeciągamy kursor do końca tekstu. System X automatycznie kopiuje zaznaczony tekst do bufora; więc [Author ID1: at Thu Nov 1 09:30:00 2001 ]nie musisz zatem [Author ID1: at Thu Nov 1 09:31:00 2001 ]wciskać Ctrl+C lub wykonywać żadnych innych operacji. Jeśli będziesz jednak chciał zmienić obszar zaznaczonego tekstu, wciśnij prawy przycisk myszy i przeciągnij go od końca zaznaczonego tekstu do góry albo w dół (powiększysz lub pomniejszysz tym sposobem zaznaczony obszar tekstu).

Uwaga

Niektóre menedżery okien wyświetlają menu, kiedy klikasz prawym przyciskiem myszy, nawet,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:31:00 2001 ] jeśli kursor myszy znajduje się nad tekstem. Jeśli używasz takiego menedżera, nie możesz wykonywać operacji zmieniania [Author ID1: at Thu Nov 1 09:31:00 2001 ]zmiany [Author ID1: at Thu Nov 1 09:31:00 2001 ]zaznaczonego obszaru tekstu przy [Author ID1: at Thu Nov 1 09:31:00 2001 ]za [Author ID1: at Thu Nov 1 09:31:00 2001 ]pomocy [Author ID1: at Thu Nov 1 09:31:00 2001 ]pomocą [Author ID1: at Thu Nov 1 09:31:00 2001 ]prawego kliknięcia. Możesz jedynie ponownie zaznaczyć tekst.

Aby wkleić skopiowany fragment tekstu,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:31:00 2001 ] ustaw kursor w odpowiednim miejscu i wciśnij [Author ID1: at Tue Nov 6 22:02:00 2001 ]naciśnij [Author ID1: at Tue Nov 6 22:02:00 2001 ]środkowy przycisk myszy. Jeśli mysz ma tylko dwa przyciski, na[Author ID1: at Tue Nov 6 22:04:00 2001 ]w[Author ID1: at Tue Nov 6 22:04:00 2001 ]ciśnij oba jednocześnie. Może się okazać, że operacja ta będzie wymagała trochę praktyki, ale jak już się przyzwyczaisz,[Author ID1: at Tue Nov 6 22:05:00 2001 ] stwierdzisz, że nie jest to wcale taki zły pomysł.

Paski przewijania

Wiele programów systemu X dostarcza [Author ID1: at Tue Nov 6 22:05:00 2001 ]u[Author ID1: at Tue Nov 6 22:05:00 2001 ]możliwość[Author ID1: at Tue Nov 6 22:05:00 2001 ]ia[Author ID1: at Tue Nov 6 22:05:00 2001 ] korzystania [Author ID1: at Tue Nov 6 22:05:00 2001 ]korzystanie [Author ID1: at Tue Nov 6 22:05:00 2001 ]z pasków przewijania identycznych z tymi znanymi z Windows. Jednakże sama operacja przewijania za pomocą pasków różni się całkowicie od tej
w Microsoft Windows.

Aby przewinąć stronę naprzód, kliknij lewym przyciskiem na pasku przewijania. Kliknięcie w górnej części paska powoduje niewielkie przewinięcie w przód, czasami o jedną [Author ID1: at Tue Nov 6 22:05:00 2001 ]jeden [Author ID1: at Tue Nov 6 22:05:00 2001 ]linię[Author ID1: at Tue Nov 6 22:05:00 2001 ]wiersz[Author ID1: at Tue Nov 6 22:05:00 2001 ]. Natomiast klikając w dolnej części paska, spowodujesz przesunięcie o całą stronę.

Aby przewinąć stronę wstecz,[Author ID1: at Sun Nov 4 17:51:00 2001 ] należy kliknąć prawym przyciskiem myszki na pasku. Podobnie jak przy przewijaniu do przodu; [Author ID1: at Sun Nov 4 17:51:00 2001 ][Author ID1: at Sun Nov 4 17:51:00 2001 ]klikając u samej góry paska prawym przyciskiem, spowodujesz niewielkie przesunięcie, może nawet o jede[Author ID1: at Sun Nov 4 17:51:00 2001 ]ną[Author ID1: at Sun Nov 4 17:51:00 2001 ] linie [Author ID1: at Sun Nov 4 17:51:00 2001 ]wiersz [Author ID1: at Sun Nov 4 17:51:00 2001 ]do góry. Natomiast klikając na dole paska, przewiniesz o całą stronę wstecz.

Uwaga

Niektóre programy systemu X definiują operacje przewijania podobnie jak w Microsoft Windows. Jeśli pasek przewijania nie zachowuje się tak,[Author ID1: at Tue Nov 6 22:06:00 2001 ] jak opisano wyżej, spróbuj zastosować metodę wykorzystywaną w Windows: kliknij poniżej paska lewym przyciskiem myszki,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:32:00 2001 ] by posunąć [Author ID1: at Tue Nov 6 22:06:00 2001 ]poruszyć [Author ID1: at Tue Nov 6 22:06:00 2001 ]się do przodu,,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:32:00 2001 ] lub [Author ID1: at Thu Nov 1 09:32:00 2001 ]tym samym przyciskiem powyżej paska, aby poruszać się wstecz[Author ID1: at Tue Nov 6 22:06:00 2001 ]yć się wstecz[Author ID1: at Tue Nov 6 22:06:00 2001 ], bądź też przyciśnij lewy przycisk na pasku i nie puszczając go --> poruszaj się paskiem [Author:RiAG] w dowolne miejsce.

Wirtualne pulpity

Ciekawą właściwością systemu X jest to, że rozmiar pulpitu może być większy od ekranu monitora. Na przykład, nawet,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:33:00 2001 ] jeśli monitor ma maksymalną rozdzielczość 800×600, pulpit może mieć 1600×1200,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:33:00 2001 ] a nawet 3200×[Author ID1: at Thu Nov 1 09:33:00 2001 ]x[Author ID1: at Thu Nov 1 09:33:00 2001 ]2400. Taki rodzaj pulpitu nazy[Author ID1: at Tue Nov 6 22:07:00 2001 ]z[Author ID1: at Tue Nov 6 22:07:00 2001 ]wany jest wirtualnym. Niektóre środowiska systemu X, włączając GNOME, dostarczają [Author ID1: at Tue Nov 6 22:07:00 2001 ]posiadają [Author ID1: at Tue Nov 6 22:07:00 2001 ]narzędzie[Author ID1: at Tue Nov 6 22:07:00 2001 ]a[Author ID1: at Tue Nov 6 22:07:00 2001 ] znanego[Author ID1: at Tue Nov 6 22:07:00 2001 ] jako pager, który [Author ID1: at Tue Nov 6 22:07:00 2001 ]które [Author ID1: at Tue Nov 6 22:07:00 2001 ]pozwala poruszać się po tak dużym obszarze pulpitu. Program ten przedstawia zminimalizowany widok całego pulpitu; kiedy klikniesz określony widok, ustawiasz się w konkretnym miejscu pulpitu. Niektóre menedżery okien pozwalają przewijać pulpit, poprzez dosuwanie kursora myszki do brzegów ekranu.

Menedżery okien

Menedżery okien tworzą ramki, ikony i menu, które dostarczają [Author ID1: at Tue Nov 6 22:08:00 2001 ]są w istocie [Author ID1: at Tue Nov 6 22:08:00 2001 ]prostego [Author ID1: at Tue Nov 6 22:08:00 2001 ]prostym [Author ID1: at Tue Nov 6 22:08:00 2001 ]w użyciu interfejsu[Author ID1: at Tue Nov 6 22:08:00 2001 ]interfejsem[Author ID1: at Tue Nov 6 22:08:00 2001 ]. Menedżery kontrolują także wygląd i zachowanie X, pozwalając skonfigurować system prawie w każdy[Author ID1: at Tue Nov 6 22:08:00 2001 ] dowolny sposób. N[Author ID1: at Tue Nov 6 22:08:00 2001 ]N[Author ID1: at Tue Nov 6 22:08:00 2001 ]iektórzy użytkownicy systemu Linux przyzwyczajeni do Microsoft Windows korzystają z menedżera FVWM 95, którego interfejs graficzny przypomina z wyglądu i zachowania pulpit [Author ID1: at Fri Nov 2 17:42:00 2001 ]ten z [Author ID1: at Fri Nov 2 17:42:00 2001 ]system[Author ID1: at Fri Nov 2 17:42:00 2001 ]mu[Author ID1: at Fri Nov 2 17:42:00 2001 ]u[Author ID1: at Fri Nov 2 17:42:00 2001 ] Windows. Natomiast inni użytkownicy unikają jak ognia wszystkiego,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:34:00 2001 ] co przypomina im system Windows. Tabela 6.1 opisuje najpopularniejsze menedżery okien dla systemu Linux. Po szczegółowe informacje na temat każdego z tych menedżerów zajrzyj na stronę organizacji X11: http://www.x11.org/wm/.

[Author ID1: at Tue Nov 6 22:09:00 2001 ]

Tabela 6.1. Popularne menedżery okien

Menedżer okien

Opis

AfterStep

Przypomina interfejs użytkownika z NEXT (NEXTStep).[Author ID1: at Thu Nov 1 09:34:00 2001 ]

BlackBox

Mały, prosty i wydajny menedżer. Kompatybilny z KWM.[Author ID1: at Thu Nov 1 09:34:00 2001 ]

Enlightenment

Jeden z najładniejszych, jeśli chodzi o[Author ID1: at Thu Nov 1 09:34:00 2001 ]gdy rozpatru[Author ID1: at Thu Nov 1 09:34:00 2001 ]jemy[Author ID1: at Thu Nov 1 09:34:00 2001 ] wygląd menedżerów. Posiada dużo opcji konfiguracyjnych.[Author ID1: at Thu Nov 1 09:34:00 2001 ]

FVWM

Najpopularniejszy menedżer okien — mały, wydajny, z wieloma opcjami konfiguracyjnymi. FVWM95 przypomina interfejs użytkownika systemu Microsoft Windows 9.x. Nie jest w pełni kompatybilny ze środowiskiem GNOME.[Author ID1: at Thu Nov 1 09:34:00 2001 ]

ICEWM

Szybki, mały menedżer popularny zwłaszcza wśród użytkowników systemu Debian GNU/Linux.[Author ID1: at Thu Nov 1 09:34:00 2001 ]

KWM

Menedżer, który współpracuje ze środowiskiem KDE. Połączenie tych dwóch[Author ID1: at Tue Nov 6 22:09:00 2001 ]to[Author ID1: at Tue Nov 6 22:09:00 2001 ] gwarantuje stworzenie[Author ID1: at Tue Nov 6 22:09:00 2001 ] potężneg[Author ID1: at Tue Nov 6 22:09:00 2001 ]potężny[Author ID1: at Tue Nov 6 22:09:00 2001 ]o[Author ID1: at Tue Nov 6 22:09:00 2001 ] i bardzo wydajnego [Author ID1: at Tue Nov 6 22:09:00 2001 ]wyda[Author ID1: at Tue Nov 6 22:09:00 2001 ]jny [Author ID1: at Tue Nov 6 22:09:00 2001 ]interfejsu[Author ID1: at Tue Nov 6 22:09:00 2001 ] graficznego [Author ID1: at Tue Nov 6 22:09:00 2001 ]graficzny [Author ID1: at Tue Nov 6 22:09:00 2001 ]użytkownika. Niestety nie jest on [Author ID1: at Tue Nov 6 22:10:00 2001 ]kompatybilny ze środowiskiem GNOME,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:35:00 2001 ] a na dodatek zawiera trochę kodu[Author ID1: at Fri Nov 2 17:42:00 2001 ]kod, który nie jest oparty na licencji[Author ID1: at Fri Nov 2 17:42:00 2001 ] nie-[Author ID1: at Fri Nov 2 17:42:00 2001 ]GPL (General Public License),[Author ID1: at Fri Nov 2 17:43:00 2001 ] co powoduje,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:34:00 2001 ] że nie jest włączany jako standardowy menedżer okien.[Author ID1: at Thu Nov 1 09:34:00 2001 ]

SCWM

Menedżer, który posiada potężny język konfigurowania,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:35:00 2001 ] oparty na Schemacie [Author ID1: at Thu Nov 1 09:35:00 2001 ]schemacie [Author ID1: at Thu Nov 1 09:35:00 2001 ]dialektu (języka) LISP.[Author ID1: at Thu Nov 1 09:35:00 2001 ]

WindowMaker

Przypomina interfejs graficzny menedżera NEXTStep. Kompatybilny z KWM.[Author ID1: at Thu Nov 1 09:35:00 2001 ]

Obecnie najczęściej używanymi menedżerami są FVWM i Enlightenment. Poniżej znajduje się ich krótki opis.

FVWM

Jest to prawdopodobnie najpopularniejszy menedżer okien dla Linuksa. Kilka innych menedżerów pożyczyło część jego podstawowego kodu, co spowodowało,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:35:00 2001 ] że wiele innych menedżerów posiada podobne funkcje lub właściwości FVWM. I chociaż brak mu wizualnej jasności i „połysku” w porównaniu z obecnymi menedżerami, jest on potężnym i wysoce konfigurowalnym menedżerem. Jednakże FVWM nie jest kompatybilny ze środowiskiem GNOME; a więc użytkownicy,[Author ID1: at Fri Nov 2 17:43:00 2001 ] którzy planują korzystanie z tego pulpitu, będą musieli wybrać inny menedżer.

Enlightenment

Jest to najczęściej używany menedżer w połączeniu ze środowiskiem GNOME, które notabene opisane jest w następnej sekcji[Author ID1: at Thu Nov 1 09:36:00 2001 ]. Chociaż Enlightenment jest wciąż rozwijany, wielu użytkowników instaluje go do użytku codziennego, uznając, że jest on wystarczająco stabilny. Poza tym, że posiada mnóstwo opcji konfiguracyjnych,[Author ID1: at Tue Nov 6 22:10:00 2001 ];[Author ID1: at Tue Nov 6 22:10:00 2001 ] Enlightenment jest napisany przy użyciu CORBA[Author ID1: at Thu Nov 1 09:36:00 2001 ] [Author ID1: at Thu Nov 1 09:36:00 2001 ]CORB-y[Author ID1: at Thu Nov 1 09:36:00 2001 ] [Author ID1: at Thu Nov 1 09:36:00 2001 ](Common Object Request Broker Architecture). Programy napisane w każdym innym języku mogą pracować z tym menedżerem poprzez interfejs CORBA.

Pulpity

Pulpit jest to zbiór narzędzi i aplikacji pulpitu. --> Pulpit systemu Microsoft Windows 9x zawiera takie aplikacje,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:36:00 2001 ] jak Eksplorator [Author ID1: at Tue Nov 6 22:11:00 2001 ]Windows Explorer[Author ID1: at Tue Nov 6 22:11:00 2001 ], akcesoria, np.:[Author ID1: at Thu Nov 1 09:36:00 2001 ] Notatnik, gry FreeCell i Saper,[Author ID1: at Tue Nov 6 22:11:00 2001 ], czy narzędzia takie jak Panel sterowania wraz ze wszystkimi jego programami. [Author:RiAG] Możesz uruchomić system X Window bez pulpitu, ale zainstalowanie go poprawia wydajność pracy. Dwoma najpopularniejszymi środowiskami pulpitu są KDE i GNOME.

KDE

K Desktop Environment jest darmowym środowiskiem, które zawiera KWM (K Window Manager) jako zintegrowany komponent. KDE dostarcza [Author ID1: at Tue Nov 6 22:12:00 2001 ]to m.in. [Author ID1: at Tue Nov 6 22:12:00 2001 ]menedżera[Author ID1: at Tue Nov 6 22:12:00 2001 ] plików, pomoc systemowa[Author ID1: at Tue Nov 6 22:12:00 2001 ]ą[Author ID1: at Tue Nov 6 22:12:00 2001 ], narzędzia do konfiguracji
i inne narzędzia i aplikacje użytkowe włączając
[Author ID1: at Tue Nov 6 22:12:00 2001 ]:

Praktycznie co tydzień powstają nowe programy i narzędzia dla tego środowiska. W przygotowaniu jest kompletny pakiet biurowy zwany Koffice — w dodatku w pełni Open Source. Więcej na temat tego pakietu i środowiska KDE znajdziesz pod adresem http://www.kde.org/.

Chociaż KDE jest udostępniany za darmo, używa jednak biblioteki QT do utworzenia interfejsu kontrolnego użytkownika. To powoduje problem, ponieważ QT jest rozpowszechniany odpłatnie, co nie podoba się wielu twórcom oprogramowania dla Linuksa. Z tego względu najpopularniejszym środowiskiem pulpitu jest jak do tej pory GNOME, a nie KDE.

GNOME

GNOME ( --> freeware[Author:RiAG] ) jest środowiskiem pulpitu, który może być używany w połączeniu z kilkoma menedżerami okien, włączając Enlightenment; poza tym jest oprogramowaniem w pełni Open Source.

Jedną z ciekawszych właściwości GNOME jest zapamiętywanie stanu sesji. Kiedy ponownie uruchamiasz pulpit GNOME, konfiguruje się on w taki sposób, że przywraca stan sprzed wyjścia, np.:[Author ID1: at Thu Nov 1 09:38:00 2001 ] uruchamia [Author ID1: at Tue Nov 6 22:17:00 2001 ]wznawia działanie [Author ID1: at Tue Nov 6 22:17:00 2001 ]każdą [Author ID1: at Tue Nov 6 22:17:00 2001 ]każdej [Author ID1: at Tue Nov 6 22:17:00 2001 ]aplikacji[Author ID1: at Tue Nov 6 22:17:00 2001 ]ę[Author ID1: at Tue Nov 6 22:17:00 2001 ],[Author ID1: at Thu Nov 1 09:38:00 2001 ] która była uruchomiona[Author ID1: at Tue Nov 6 22:17:00 2001 ]pracowała[Author ID1: at Tue Nov 6 22:17:00 2001 ] przy [Author ID1: at Thu Nov 1 09:38:00 2001 ]podczas [Author ID1: at Thu Nov 1 09:38:00 2001 ]wychodzeniu z [Author ID1: at Thu Nov 1 09:38:00 2001 ]poprzedniej sesji. Potrafi nawet przywrócić aplikację do jej poprzedniego stanu, np.:[Author ID1: at Thu Nov 1 09:38:00 2001 ] przechodząc do odpowiedniej strony, która była otwarta,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:39:00 2001 ] kiedy kończyłeś poprzednią sesję.

Dostarcza on narzędzi i programów podobnych do tych, które udostępnia KDE, włączając:

Twórcy pulpitu GNOME, podobnie jak ich koledzy od KDE, wciąż rozwijają swoje oprogramowanie. Sprawdź na stronie http://www.gnome.org/ [Author ID1: at Thu Nov 1 09:40:00 2001 ], [Author ID1: at Thu Nov 1 09:40:00 2001 ]czy nie ma nowszych wersji lub nowych programów.

Praca w środowisku GNOME.[Author ID1: at Thu Nov 1 09:40:00 2001 ]

W tym rozdziale dowiesz się,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:40:00 2001 ] jak skonfigurować i użytkować pulpit GNOME wraz z menedżerem okien Enlightenment. Jeśli wybrałeś inny menedżer lub inne środowisko pulpitu, przeczytaj dokładnie dokumentację dołączoną do każdego z nich. Jednakże[Author ID1: at Thu Nov 1 09:40:00 2001 ] i tak [Author ID1: at Thu Nov 1 09:40:00 2001 ]powinieneś przeczytać tę sekcję[Author ID1: at Thu Nov 1 09:40:00 2001 ]en podrozdział[Author ID1: at Thu Nov 1 09:40:00 2001 ] i tak[Author ID1: at Thu Nov 1 09:40:00 2001 ], ponieważ opisane tutaj[Author ID1: at Thu Nov 1 09:40:00 2001 ] procedury konfiguracyjne dla większości menedżerów okien i pulpitów są raczej podobne niż różne: sposób wykonania każdego kroku konfiguracyjnego może być różny,[Author ID1: at Tue Nov 6 22:18:00 2001 ] ale funkcje oraz opcje są takie same.

Uruchamianie pulpitu GNOME i menedżera Enlightenment

Przed uruchomieniem GNOME musisz skonfigurować pliki startowe systemu X oraz pliki konfiguracyjne odpowiadające za prawidłowe wyświetlanie polskich znaków. Ustawianie polskich znaków i czcionek dla systemu X Window zostało opisane w rozdziale poprzednim. Teraz zajmiemy się tylko ustawieniami sesji X dotyczącymi używanego pulpitu i menedżera okien. Zaloguj się jako użytkownik root i przejdź do katalogu /etc/X11,[Author ID1: at Sun Nov 4 17:53:00 2001 ] i[Author ID1: at Sun Nov 4 17:53:00 2001 ] wykonaj kopię bezpieczeństwa pliku Xsession:

cp Xsession Xsession.save

Kopia tego pliku przyda się,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:41:00 2001 ] jeśli coś się nie powiedzie i trzeba będzie przywrócić poprzednie ustawienia. Jeśli otrzymasz komunikat[Author ID1: at Sun Nov 4 17:53:00 2001 ]błąd[Author ID1: at Sun Nov 4 17:53:00 2001 ], że plik nie istnieje, zignoruj go. Następnie przy użyciu dowolnego edytora tekstowego otwórz plik Xsession i wpisz następujące linie [Author ID1: at Thu Nov 1 09:41:00 2001 ]wiersze [Author ID1: at Thu Nov 1 09:41:00 2001 ]na początku pliku:

#!/bin/bash

xterm &

gmc &

window-manager &

panel

exit 0

##

Tabela 6.2 podaje odpowiednie wartości dla zmiennej window-manager, która określa rodzaj używanego menedżera okien. Pamiętaj,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:42:00 2001 ] że musisz mieć zainstalowany odpowiedni pakiet,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:42:00 2001 ] aby móc używać wybranego menedżera.[Author ID1: at Tue Nov 6 22:19:00 2001 ]

Tabela 6.2. Ścieżki dostępu do programów menedżerów okien

Menedżer okien

Ścieżka

Enlightenment

/usr/bin/X11/enlightenment

FVWM

/usr/bin/X11/fvwm95

FVWM95

/usr/bin/X11/fvwm2

ICEWM

/usr/bin/X11/icewm-gnome

TWM

/usr/bin/X11/twm

Window Maker

/usr/bin/X11/WindowMaker-gnome

Aby uruchomić system X z pulpitem GNOME,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:42:00 2001 ] wydaj polecenie:

startx

Powinieneś po kilku sekundach ujrzeć pulpit GNOME, tak jak to przedstawia rysunek 6.1. Zawartość Twojego [Author ID1: at Thu Nov 1 09:42:00 2001 ]pulpitu może się oczywiście różnić.

0x01 graphic

Rysunek 6.1. Pulpit GNOME

Kończenie pracy

Aby się wylogować, kliknij lewym przyciskiem myszki zakładce [Author ID1: at Sun Nov 4 17:54:00 2001 ]zakład[Author ID1: at Sun Nov 4 17:54:00 2001 ] [Author ID1: at Sun Nov 4 17:54:00 2001 ]głównego menu, które przypomina stopę, co pokazuje rysunek 6.2. Z pojawiającego się [Author ID1: at Tue Nov 6 22:20:00 2001 ]menu wybierz element Log Out (Wyloguj[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]wyloguj się[Author ID1: at Tue Nov 6 22:20:00 2001 ]). Pojawi się okno dialogowe programu Log Out ([Author ID1: at Thu Nov 1 09:42:00 2001 ]przedstawione na rysunku 6.3)[Author ID1: at Thu Nov 1 09:42:00 2001 ] proszące o[Author ID1: at Thu Nov 1 09:42:00 2001 ]z[Author ID1: at Thu Nov 1 09:42:00 2001 ] potwierdzenie [Author ID1: at Thu Nov 1 09:42:00 2001 ]potwierdzeniem [Author ID1: at Thu Nov 1 09:42:00 2001 ]wykonania żądanej operacji. Wybranie [Author ID1: at Thu Nov 1 09:43:00 2001 ]Wybór [Author ID1: at Thu Nov 1 09:43:00 2001 ]przycisku Yes (t[Author ID1: at Tue Nov 6 22:20:00 2001 ]T[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]ak) spowoduje zakończenie[Author ID1: at Tue Nov 6 22:20:00 2001 ]kończy[Author ID1: at Tue Nov 6 22:20:00 2001 ] se[Author ID1: at Tue Nov 6 22:20:00 2001 ]sji [Author ID1: at Tue Nov 6 22:20:00 2001 ]sesję [Author ID1: at Tue Nov 6 22:20:00 2001 ]GNOME.

0x01 graphic

Rysunek 6.2. Kończenie pracy w środowisku GNOME

--> Rysunek [Author:RiAG] 6.3. Okno dialogowe programu Log out ([Author ID1: at Tue Nov 6 22:21:00 2001 ]W[Author ID1: at Tue Nov 6 22:21:00 2001 ]w[Author ID1: at Tue Nov 6 22:21:00 2001 ]yloguj się[Author ID1: at Thu Nov 1 09:43:00 2001 ])[Author ID1: at Tue Nov 6 22:21:00 2001 ]

Wyświetlane elementy

Rysunek 6.4 przedstawia elementy ekranu GNOME, których opis zamieszczono poniżej.

-->

Rysunek 6.4. Elementy pulpitu GNOME[Author:JAZ] [Author ID1: at Thu Nov 1 09:43:00 2001 ]

Ikona katalogu macierzystego

Ikona katalogu macierzystego normalnie [Author ID1: at Tue Nov 6 22:21:00 2001 ]zwykle [Author ID1: at Tue Nov 6 22:21:00 2001 ]pojawia się w lewej górnej części pulpitu i przypomina wyglądem folder. Umożliwia ona uruchamianie w prosty i wygodny sposób Menedżera Plików[Author ID1: at Thu Nov 1 09:43:00 2001 ]plików[Author ID1: at Thu Nov 1 09:43:00 2001 ]: dwukrotne kliknięcie ikony lewym przyciskiem myszki odpala [Author ID1: at Thu Nov 1 09:43:00 2001 ]uruchamia [Author ID1: at Thu Nov 1 09:43:00 2001 ]menedżer plików, który na wstępie wyświetla zawartość katalogu macierzystego użytkownika.

Pulpit

Pulpit jest wolnym obszarem wyświetlanego ekranu, gdzie nie ma żadnych ikon ani okien. Kliknięcie na pulpicie środkowym przyciskiem myszki spowoduje pojawienie się podręcznego menu, które umożliwia łatwe uruchamianie aplikacji i innych narzędzi. Kliknięcie prawym przyciskiem myszki na pulpicie spowoduje pojawienie się innego menu podręcznego, które pozwala na ustawianie właściwości okien i ikon pulpitu.

Ikona napędu

Jeśli masz prawo do montowania napędów, na pulpicie pojawi się także ikona napędu. Kiedy klikniesz ją prawym przyciskiem myszki, pojawi się menu podręczne, które umożliwia zamontowanie urządzenia,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:44:00 2001 ];[Author ID1: at Thu Nov 1 09:44:00 2001 ] wysunięcie np. [Author ID1: at Fri Nov 2 17:46:00 2001 ]napędu urządzenia, np.[Author ID1: at Fri Nov 2 17:45:00 2001 ]:[Author ID1: at Thu Nov 1 09:44:00 2001 ] [Author ID1: at Fri Nov 2 17:45:00 2001 ]tacki [Author ID1: at Fri Nov 2 17:45:00 2001 ]CD-ROM-u oraz uruchomienie menedżera plików w celu obejrzenia zawartości zamontowanego napędu.

Panel

Panelem nazywa się[Author ID1: at Tue Nov 6 22:22:00 2001 ]my[Author ID1: at Tue Nov 6 22:22:00 2001 ] długi pasek znajdujący się na dolnym brzegu ekranu. Można go także przenosić w inne miejsca, np.:[Author ID1: at Thu Nov 1 09:44:00 2001 ] na górę ekranu,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:44:00 2001 ] czy też na boki. Przypomina on pasek zadań systemu Microsoft Windows, którego można[Author ID1: at Tue Nov 6 22:22:00 2001 ] używać [Author ID1: at Tue Nov 6 22:22:00 2001 ]używany [Author ID1: at Tue Nov 6 22:22:00 2001 ]do uruchamiania programów, przełączania pomiędzy aktywnymi aplikacjami oraz do wykonywania jeszcze [Author ID1: at Tue Nov 6 22:23:00 2001 ]kilku innych jeszcze [Author ID1: at Tue Nov 6 22:23:00 2001 ]zadań.

Panel zawiera zwykle główne menu, pager oraz dwa przyciski ukrywania znajdujące się z obu stron panela[Author ID1: at Thu Nov 1 09:44:00 2001 ]panel[Author ID1: at Thu Nov 1 09:44:00 2001 ]u[Author ID1: at Thu Nov 1 09:45:00 2001 ]. Na początku jednak panel może nie wyświetlać programu pager.

Może zawierać także aplety,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:45:00 2001 ] czyli programy reprezentowane tylko przez ikony. Są to zazwyczaj małe programiki, które wyświetlają użyteczne informacje lub wykonują niewielkie zadania,[Author ID1: at Fri Nov 2 17:46:00 2001 ] kiedy się na nich kliknie myszką. Na przykład aplet zwany --> launcher[Author:JAZ] [Author ID1: at Thu Nov 1 09:45:00 2001 ] uruchamia dowolny program po kliknięciu na nim myszką[Author ID1: at Tue Nov 6 22:23:00 2001 ].

Aplet daty i czasu

Aplet ten wyświetla aktualną datę i czas systemowy. Jeśli nie jest on widoczny na panelu, możesz go dodać w taki sam sposób, w jaki dodajesz program pager. Z menu głównego wybierz zakładkę Panel -> AddAplet (dodaj aplet) -> Utility (użytki) -> Clock (zegar). Kiedy już raz dodałeś aplet zegara do panelu, będzie się on zawsze [Author ID1: at Tue Nov 6 22:23:00 2001 ]pojawiał [Author ID1: at Tue Nov 6 22:23:00 2001 ]teraz [Author ID1: at Thu Nov 1 09:46:00 2001 ]zawsze[Author ID1: at Tue Nov 6 22:23:00 2001 ].

Główne menu

Przypomina ono [Author ID1: at Tue Nov 6 22:24:00 2001 ]wielką stopę. Klikając lewym przyciskiem myszki na tej stopie [Author ID1: at Tue Nov 6 22:24:00 2001 ]rozwiniesz menu, z którego będziesz mógł wybrać różnorodn[Author ID1: at Tue Nov 6 22:24:00 2001 ]e programy i narzędzia. Niektóre elementy tego menu to tzw. podmenu, które zawierają grupę programów lub grupę innych podmenu.

Pager

Pager jest programem, który umożliwia przełączanie pomiędzy aktywnymi aplikacjami oraz pozwala na poruszanie się po wirtualnym pulpicie. Jeśli nie widzisz tego programu na panelu, możesz go uruchomić używając głównego menu, tak jak pokazuje rysunek 6.5: wybierz zakładkę Panel -> Add Aplet -> Utility -> Gnome Pager. Kiedy raz go uruchomisz,[Author ID1: at Fri Nov 2 17:55:00 2001 ] będzie się tam zawsze [Author ID1: at Tue Nov 6 22:24:00 2001 ]pojawiał (na panelu) zawsze[Author ID1: at Tue Nov 6 22:24:00 2001 ].

Pager dzieli się na dwie części: L[Author ID1: at Fri Nov 2 17:48:00 2001 ]l[Author ID1: at Fri Nov 2 17:48:00 2001 ]ewa część składa się z tablicy (macierzy) prostokątów, które umożliwiają poruszanie się po pulpicie; prawa strona składa się z tablicy ikon wraz z tekstem opisującym uruchomione programy — ta część pozwala na przełączanie się między zadaniami. Aby przełączyć się z aktualnego programu do innego,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:46:00 2001 ] kliknij lewym przyciskiem myszki ikonę pagera i wybierz odpowiednie zadanie.

-->

Rysunek 6.5. Uruchamianie pagera[Author:JAZ] [Author ID1: at Thu Nov 1 09:46:00 2001 ]

Zależnie od konfiguracji środowiska X, pulpit GNOME może zostać wyświetlony na wirtualnym pulpicie, który jest większy niż rozmiar wyświetlanego przez monitor obrazu. W takim przypadku pager pozwala poruszać się po tego rodzaju pulpicie. Na przykład,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:47:00 2001 ] rysunek 6.4 pokazuje, że GNOME dostarcza wirtualnego pulpitu o czterech ekranach.[Author ID1: at Fri Nov 2 17:48:00 2001 ] monitora[Author ID1: at Fri Nov 2 17:48:00 2001 ]![Author ID1: at Fri Nov 2 17:49:00 2001 ] Tylko jeden z nich jest widoczny na raz[Author ID1: at Thu Nov 1 09:47:00 2001 ]. Podświetlona ikona wskazuje ekran, na którym obecnie pracujesz. Aby przejść do innego pulpitu,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:47:00 2001 ] po prostu kliknij ikonę reprezentującą ekran, w [Author ID1: at Tue Nov 6 22:25:00 2001 ]z [Author ID1: at Tue Nov 6 22:25:00 2001 ]którym chcesz pracować.

Przyciski ukrywania

Panel można ukrywać i przywracać za pomocą kliknięcia lewym przyciskiem myszki w jeden z dwóch przycisków ukrywania[Author ID1: at Tue Nov 6 22:25:00 2001 ]. Jest to szczególnie użyteczne podczas używania menedżera okien, który zwykle wyświetla pasek zadań lub inne informacje na dole ekranu.

Przeglądarka pomocy

Przeglądarka pomocy GNOME działa podobnie jak przeglądarka WWW, z jednym wyjątkiem: nie możesz oglądać w niej stron WWW,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:47:00 2001 ] lecz jedynie informacje o [Author ID1: at Fri Nov 2 17:49:00 2001 ]pomocy[Author ID1: at Fri Nov 2 17:49:00 2001 ]interesujących cię tematach[Author ID1: at Fri Nov 2 17:49:00 2001 ]. GNOME uruchamia przeglądarkę pomocy, gdziekolwiek wybierzesz menu Help dla aplikacji lub apletu. Możesz również uruchomić ją poprzez wybranie [Author ID1: at Thu Nov 1 09:48:00 2001 ]wybór [Author ID1: at Thu Nov 1 09:48:00 2001 ]elementu Help System z menu głównego GNOME.

Strona początkowa tej przeglądarki zawiera odnośnik do strony przewodnika użytkownika GNOME (GNOME User's Guide). Przewodnik ten pomaga w odkrywaniu nowych funkcji i właściwości środowiska GNOME.

Menedżer Plików[Author ID1: at Thu Nov 1 09:48:00 2001 ]plików[Author ID1: at Thu Nov 1 09:48:00 2001 ]

Przypomina on [Author ID1: at Tue Nov 6 22:26:00 2001 ]z wyglądu i zachowania Explorera [Author ID1: at Fri Nov 2 17:49:00 2001 ]E[Author ID1: at Fri Nov 2 17:49:00 2001 ]ks[Author ID1: at Tue Nov 6 22:27:00 2001 ]ploratora [Author ID1: at Fri Nov 2 17:49:00 2001 ]systemu Windows 9x. Aby uruchomić menedżer plików,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:48:00 2001 ] kliknij dwukrotnie ikonę napędu lub katalog, lub wybierz element File Manager (menedżer plików) z głównego menu. Następna sekcja[Author ID1: at Thu Nov 1 09:48:00 2001 ]y podrozdział[Author ID1: at Thu Nov 1 09:48:00 2001 ] szczegółowo opisuje wszystkie funkcje i operacje tego programu.

Praca z M[Author ID1: at Fri Nov 2 17:50:00 2001 ]m[Author ID1: at Fri Nov 2 17:50:00 2001 ]enedżerem Plików[Author ID1: at Thu Nov 1 09:48:00 2001 ]plików[Author ID1: at Thu Nov 1 09:48:00 2001 ]

Podobnie jak Explorer [Author ID1: at Fri Nov 2 17:50:00 2001 ]Eksplorator [Author ID1: at Fri Nov 2 17:50:00 2001 ]systemu Microsoft Windows, okno menedżera plików jest podzielone na dwie części. Jak pokazuje rysunek 6.6 [Author ID1: at Fri Nov 2 17:50:00 2001 ]rysunek[Author ID1: at Fri Nov 2 17:50:00 2001 ] [Author ID1: at Sun Nov 4 17:56:00 2001 ]6.6, [Author ID1: at Fri Nov 2 17:50:00 2001 ]lewe okno menedżera przedstawia hierarchiczne drzewo katalogów,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:48:00 2001 ] podczas gdy prawe wyświetla zawartość katalogu aktualnie wybranego w lewym oknie. Aby zaznaczyć katalog,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:48:00 2001 ] po prostu go kliknij lewym przyciskiem myszki.

0x01 graphic

Rysunek 6.6. Menedżer plików GNOME

Prawa część programu może pokazywać ikonę każdego pliku lub bardziej szczegółowe informacje na temat każdego pliku, co przedstawia rysunek 6.7. Aby przełączyć się z trybu ikon na szczegóły,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:50:00 2001 ] kliknij lewym przyciskiem myszki odpowiednią zakładkę znajdującą się pasku narzędzi menedżera plików. Możesz również wybrać tryb własny, który umożliwia Ci dostosować[Author ID1: at Thu Nov 1 09:50:00 2001 ]dostosowanie[Author ID1: at Thu Nov 1 09:50:00 2001 ] wyświetlanie [Author ID1: at Thu Nov 1 09:50:00 2001 ]wyświetlania [Author ID1: at Thu Nov 1 09:50:00 2001 ]zawartości katalogów według własnych [Author ID1: at Sun Nov 4 17:56:00 2001 ]potrzeb.

0x01 graphic

Rysunek 6.7. Menedżer plików wyświetlający szczegółowe informacje o zawartości wybranego katalogu

Program ten,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:51:00 2001 ] podobnie jak Explorer [Author ID1: at Tue Nov 6 22:26:00 2001 ]Eksplorator [Author ID1: at Tue Nov 6 22:26:00 2001 ]systemu Windows 9x,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:51:00 2001 ] potrafi kopiować, przenosić, usuwać i zmieniać nazwy plików. Aby wykonać jedną z powyższych operacji,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:51:00 2001 ] należy najpierw zaznaczyć plik poprzez pojedyncze kliknięcie lewym przyciskiem myszki w prawym oknie menedżera. Aby zaznaczyć więcej plików,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:51:00 2001 ] przytrzymaj klawisz Ctrl klikając poszczególne pliki. Alternatywnie m[Author ID1: at Tue Nov 6 22:28:00 2001 ]M[Author ID1: at Tue Nov 6 22:28:00 2001 ]ożesz też kliknąć i przeciągnąć kursor myszki nad plikami, które chcesz zaznaczyć. Także menu Edit dostarcza kilku sposobów na[Author ID1: at Thu Nov 1 09:51:00 2001 ]umożliwia[Author ID1: at Thu Nov 1 09:51:00 2001 ] wybieranie grup plików na kilka sposobów[Author ID1: at Thu Nov 1 09:51:00 2001 ].

Aby przenieść plik,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:51:00 2001 ] przeciągnij go do nowej lokalizacji (np.:[Author ID1: at Thu Nov 1 09:52:00 2001 ] katalogu);[Author ID1: at Thu Nov 1 09:52:00 2001 ],[Author ID1: at Thu Nov 1 09:52:00 2001 ] aby go skopiować,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:52:00 2001 ] przytrzymaj klawisz Shift podczas przeciągania. Możesz również kliknąć plik prawym przyciskiem myszki a [Author ID1: at Sun Nov 4 17:57:00 2001 ][Author ID1: at Sun Nov 4 17:57:00 2001 ]pojawi się menu podręczne, które umożliwia[Author ID1: at Tue Nov 6 22:30:00 2001 ]łatwia[Author ID1: at Tue Nov 6 22:30:00 2001 ] wybranie [Author ID1: at Tue Nov 6 22:30:00 2001 ]wybór [Author ID1: at Tue Nov 6 22:30:00 2001 ]operacji,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:52:00 2001 ] jaką chcesz przeprowadzić (kopiowanie, usuwanie itd.). Po kliknięciu wybranej operacji menedżer plików wyświetli okno dialogowe, które pozwala na określenie dodatkowych opcji.

W celu zmiany nazwy pliku kliknij plik prawym przyciskiem myszki i wybierz element Properties (Właściwości[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]właściwości[Author ID1: at Tue Nov 6 22:30:00 2001 ]) z menu podręcznego. Wpisz następnie nową nazwę w polu File Name (n[Author ID1: at Tue Nov 6 22:30:00 2001 ]N[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]azwa P[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]p[Author ID1: at Tue Nov 6 22:31:00 2001 ]liku) i kliknij OK.

Usuwanie pliku wykonuje się w identyczny niemal sposób. Z menu podręcznego, które pojawia się po kliknięciu pliku prawym przyciskiem, wybierz element Delete (Usuń[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]usuń[Author ID1: at Tue Nov 6 22:31:00 2001 ]). Pojawi się okno dialogowe proszące [Author ID1: at Tue Nov 6 22:31:00 2001 ]z prośbą [Author ID1: at Tue Nov 6 22:31:00 2001 ]o potwierdzenie wykonania operacji usunięcia wybranego pliku.

Uwaga

Pamiętaj, że system Linux nie prowadzi żadnego kosza na usuwane pliki; kiedy już usuniesz plik,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:52:00 2001 ] nie będziesz w stanie go przywrócić (chyba że posiadasz kopię zapasową tego pliku).

Menedżer plików GNOME pozwala także na [Author ID1: at Tue Nov 6 22:32:00 2001 ]urucho[Author ID1: at Tue Nov 6 22:32:00 2001 ]a[Author ID1: at Tue Nov 6 22:32:00 2001 ]mienie[Author ID1: at Tue Nov 6 22:32:00 2001 ]a także[Author ID1: at Tue Nov 6 22:32:00 2001 ] aplikacje[Author ID1: at Tue Nov 6 22:32:00 2001 ]i[Author ID1: at Tue Nov 6 22:32:00 2001 ] związanej[Author ID1: at Tue Nov 6 22:32:00 2001 ] z danym plikiem poprzez podwójne kliknięcie pliku. Alternatywnie możesz kliknąć plik prawym przyciskiem myszki i wybrać Open With (O[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]o[Author ID1: at Tue Nov 6 22:31:00 2001 ]twórz z..[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]) z menu podręcznego. GNOME uruchamia wtedy okno dialogowe, które pozwala na wskazanie aplikacji,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:53:00 2001 ] za pomocą której chcesz otworzyć ten plik.

Wiele programów jest kompatybilnych z Gnome[Author ID1: at Thu Nov 1 09:53:00 2001 ]GNOME[Author ID1: at Thu Nov 1 09:53:00 2001 ], dlatego wspierają [Author ID1: at Tue Nov 6 22:32:00 2001 ]używają [Author ID1: at Tue Nov 6 22:32:00 2001 ]metodę [Author ID1: at Tue Nov 6 22:32:00 2001 ]metody [Author ID1: at Tue Nov 6 22:32:00 2001 ]przeciągnij i upuść tak,[Author ID1: at Tue Nov 6 22:32:00 2001 ] jak programy systemu Windows 9x. Na przykład,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:53:00 2001 ] możesz otworzyć dwa menedżery okien i przeciągać pliki lub katalogi między nimi.

Menu programu dostarczają [Author ID1: at Tue Nov 6 22:33:00 2001 ]posiada [Author ID1: at Tue Nov 6 22:33:00 2001 ]wielu [Author ID1: at Tue Nov 6 22:33:00 2001 ]wiele [Author ID1: at Tue Nov 6 22:33:00 2001 ]dodatkowych funkcji, włączając możliwość konfiguracji zachowania menedżera. Jeśli pracowałeś kiedyś z Eks[Author ID1: at Tue Nov 6 22:27:00 2001 ]x[Author ID1: at Tue Nov 6 22:27:00 2001 ]plo[Author ID1: at Fri Nov 2 17:51:00 2001 ]ol[Author ID1: at Fri Nov 2 17:51:00 2001 ]rato[Author ID1: at Fri Nov 2 17:51:00 2001 ]e[Author ID1: at Fri Nov 2 17:51:00 2001 ]rem systemu Windows 9x, możesz uznać, że większość tych funkcji jest bardzo podobna. Więcej informacji na temat menedżera plików GNOME znajdziesz w P[Author ID1: at Tue Nov 6 22:33:00 2001 ]p[Author ID1: at Tue Nov 6 22:33:00 2001 ]rzewodniku Użytkownika [Author ID1: at Thu Nov 1 09:53:00 2001 ]użytkownika [Author ID1: at Thu Nov 1 09:53:00 2001 ]GNOME.

Używanie a[Author ID1: at Tue Nov 6 22:34:00 2001 ]A[Author ID1: at Tue Nov 6 22:34:00 2001 ]plikacje[Author ID1: at Tue Nov 6 22:34:00 2001 ]i[Author ID1: at Tue Nov 6 22:34:00 2001 ] i apletów [Author ID1: at Tue Nov 6 22:34:00 2001 ]aplety menedżera [Author ID1: at Tue Nov 6 22:34:00 2001 ]GNOME

Domyślna instalacja GNOME zawiera [Author ID1: at Tue Nov 6 22:34:00 2001 ]składa się z [Author ID1: at Tue Nov 6 22:34:00 2001 ]kilka [Author ID1: at Tue Nov 6 22:34:00 2001 ]kilku [Author ID1: at Tue Nov 6 22:34:00 2001 ]apletów oraz aplikacji[Author ID1: at Sun Nov 4 17:58:00 2001 ]programów[Author ID1: at Sun Nov 4 17:58:00 2001 ]. Sekcja ta[Author ID1: at Sun Nov 4 17:58:00 2001 ]Warto zapoznać się z dwoma najpopularniejszymi programami GNOME: terminalem wiersza poleceń i CD Pl[Author ID1: at Thu Nov 1 09:53:00 2001 ]ayerem.

GNOME Terminal

Aplikacja terminala [Author ID1: at Tue Nov 6 22:34:00 2001 ]terminalu [Author ID1: at Tue Nov 6 22:34:00 2001 ]wiersza poleceń GNOME, przedstawiona na rysunku 6.8, umożliwia wydawanie poleceń powłoki [Author ID1: at Thu Nov 1 09:54:00 2001 ]powłoce [Author ID1: at Thu Nov 1 09:54:00 2001 ]i oglądanie wyników ich działania w oknie. Aby uruchomić terminal, wybierz z głównego menu Utilities -> GNOME Terminal. Możesz otworzyć dowolną ilość terminali, jeśli jest to potrzebne.

--> Rysunek 6.8. Edycja ustawień terminala[Author ID1: at Tue Nov 6 22:35:00 2001 ][Author:JAZ] Rysunek 6.8. Edycja ustawień terminalu[Author ID1: at Tue Nov 6 22:35:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:54:00 2001 ]

Menu Settings (u[Author ID1: at Tue Nov 6 22:35:00 2001 ]U[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]stawienia) programu Terminala GNOME pozwala konfigurować jego funkcje i właściwości. Na przykład,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:54:00 2001 ] może się okazać, że po domyślnej instalacji GNOME fonty terminala [Author ID1: at Tue Nov 6 22:35:00 2001 ]terminalu [Author ID1: at Tue Nov 6 22:35:00 2001 ]są za duże lub za małe. Jeśli tak, kliknij Settings (Ustawienia[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]ustawienia[Author ID1: at Tue Nov 6 22:35:00 2001 ]) -> Preferences (Właściwości[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]właściwości[Author ID1: at Tue Nov 6 22:35:00 2001 ]),[Author ID1: at Thu Nov 1 09:54:00 2001 ] a pojawi się okno dialogowe. Wybierz zakładkę General (Generalne[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]ogólne) i kliknij przycisk Browse (Przeglądaj[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]przeglądaj[Author ID1: at Tue Nov 6 22:35:00 2001 ]), który znajduje się obok pola Font. Pojawi się drugie okno dialogowe, w którym możesz wybrać odpowiednią czcionkę, jej rozmiar i styl.

Aby zamknąć terminal GNOME,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:54:00 2001 ] wpisz exit w wierszu poleceń i wciśnij [Author ID1: at Tue Nov 6 22:35:00 2001 ]naciśnij [Author ID1: at Tue Nov 6 22:35:00 2001 ]Enter lub kliknij File (Plik[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]plik[Author ID1: at Tue Nov 6 22:36:00 2001 ]) -> Close Terminal (Zamknij [Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]zamkni[Author ID1: at Tue Nov 6 22:36:00 2001 ]j [Author ID1: at Tue Nov 6 22:36:00 2001 ]Terminal[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]terminal[Author ID1: at Tue Nov 6 22:36:00 2001 ]).

GNOME CD Player

Rysunek 6.9 przedstawia program GNOME CD Player, który jest reprezentowany przez okno na pulpicie oraz przez ikonę znajdującą się na panelu. Umożliwia on odtwarzanie płyt audio poprzez kartę dźwiękową zainstalowaną w ko[Author ID1: at Tue Nov 6 22:36:00 2001 ]mputerze[Author ID1: at Tue Nov 6 22:36:00 2001 ]. Jednakże CD P[Author ID1: at Fri Nov 2 17:52:00 2001 ]p[Author ID1: at Fri Nov 2 17:52:00 2001 ]layer nie będzie działał prawidłowo,[Author ID1: at Fri Nov 2 17:52:00 2001 ] dopóki nie będziesz miał prawa czytania pliku urządzenia CD-ROM (/dev/cdrom). Jeśli CD Player nie będzie chciał pracować,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:54:00 2001 ] zaloguj się na konto użytkownika root i wydaj następujące polecenie:

chmod a+r /dev/cdrom

Polecenie to zakłada, że link [Author ID1: at Fri Nov 2 17:52:00 2001 ]dowiązanie [Author ID1: at Fri Nov 2 17:52:00 2001 ]symboliczny [Author ID1: at Fri Nov 2 17:52:00 2001 ]symboliczne [Author ID1: at Fri Nov 2 17:52:00 2001 ]/dev/cdrom jest właściwym odpowiednikiem pliku urządzenia w systemie, [Author ID1: at Thu Nov 1 09:55:00 2001 ]; [Author ID1: at Thu Nov 1 09:55:00 2001 ]jeśli tak nie jest,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:55:00 2001 ] podaj prawidłowy plik urządzenia.

0x01 graphic

Rysunek 6.9. Odtwarzacz GNOME

Przyciski operujące działaniem CD Playera przypominają przyciski wszystkich innych odtwarzaczy CD (nawet domowych) jak na przykład tych znanych z systemu Windows 9x. Możesz odtwarzać muzykę, zatrzymywać, przerywać, przewijać do tyłu i przodu,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:55:00 2001 ] a nawet wysunąć szufladę.

Jeśli masz podłączony komputer do sieci Internet, Cd[Author ID1: at Thu Nov 1 09:55:00 2001 ]D[Author ID1: at Thu Nov 1 09:55:00 2001 ] player [Author ID1: at Thu Nov 1 09:55:00 2001 ]Player [Author ID1: at Thu Nov 1 09:55:00 2001 ]może połączyć się z bazą danych informacji pomocy znajdującą się na stronie CDDB http://www.cddb.org/. W bazie tej [Author ID1: at Tue Nov 6 22:37:00 2001 ]zapisane [Author ID1: at Tue Nov 6 22:37:00 2001 ]informacje o wykonawcy i odgrywanych utworach, które program ten może wczytać[Author ID1: at Tue Nov 6 22:37:00 2001 ].

CD Player pozwala także otworzyć okno dialogowe umożliwiające ręczne wprowadzanie takich danych. Jest to szczególnie pomocne,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:55:00 2001 ] gdy nie posiadasz połączenia z siecią Internet lub dane w bazie CDDB są niekompletne bądź nie ma ich wcale.

Konfiguracja GNOME

Podobnie jak większość jego aplikacji,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:58:00 2001 ] sam GNOME posiada wiele opcji konfiguracyjnych. Możesz skonfigurować panel, główne menu, większość funkcji oraz wygląd. Sekcja [Author ID1: at Thu Nov 1 09:58:00 2001 ]P[Author ID1: at Thu Nov 1 09:58:00 2001 ]unkt [Author ID1: at Thu Nov 1 09:58:00 2001 ]ta [Author ID1: at Thu Nov 1 09:58:00 2001 ]ten [Author ID1: at Thu Nov 1 09:58:00 2001 ]opisuje krótko,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:58:00 2001 ] jak to zrobić.

Panel

Do panelu możesz dodać aplet uruchamiający zdefiniowaną aplikację. Aby tego dokonać,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ] kliknij panel prawym przyciskiem myszki i wybierz opcję Add New Launcher (Dodaj [Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]dodaj [Author ID1: at Tue Nov 6 22:37:00 2001 ]nowy Skrót[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]skrót[Author ID1: at Tue Nov 6 22:38:00 2001 ]) z podręcznego menu. Pojawi się okno dialogowe zatytułowane Create Launcher Aplet [Author ID1: at Tue Nov 6 22:38:00 2001 ]Tworzenie Sk[Author ID1: at Tue Nov 6 22:38:00 2001 ]rótu[Author ID1: at Tue Nov 6 22:38:00 2001 ] [Author ID1: at Tue Nov 6 22:38:00 2001 ](tworzenie skrótu[Author ID1: at Tue Nov 6 22:38:00 2001 ]Create Launcher Aplet[Author ID1: at Tue Nov 6 22:38:00 2001 ]), co przedstawia rysunek 6.10.

Rysunek 6.10. Tworzenie apletu skrótu[Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ]

Dla danego skrótu możesz określić nazwę, komentarz oraz komendę [Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ]polecenie, [Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ]jaką [Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ]jakie [Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ]będzie wykonywał GNOME podczas uruchamiania aplikacji. Automatycznie zostanie przypisana domyślna ikona dla nowo tworzonego skrótu,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:58:00 2001 ] ale oczywiście możesz ją zmienić, klikając przycisk Icon (i[Author ID1: at Tue Nov 6 22:38:00 2001 ]I[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]kona).

Jeśli aplikacja jest już w głównym menu,[Author ID1: at Tue Nov 6 22:39:00 2001 ] możesz bardzo [Author ID1: at Tue Nov 6 22:39:00 2001 ]szybko stworzyć dla niej skrót na panelu. Po prostu kliknij element aplikacji prawym przyciskiem myszki i z menu podręcznego wybierz Add This Launcher To Panel.

Jeśli na panelu znajduje się wiele skrótów, może powstać niewielkie zamieszanie i bałagan. Aby temu zapobiec,[Author ID1: at Fri Nov 2 17:53:00 2001 ] możesz stworzyć jedną lub więcej szufladek (jedną z nich przedstawia rysunek 6.11). Szufladki zachowują się jak menu; klikasz je,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ] a one rozwijają się, przedstawiając listę skrótów, które zawierają. Kliknięcie otwartej szuflady zamyka ją wraz z jej zawartością.

Rysunek 6.11. Szuflada[Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ]

Aby stworzyć szufladkę, kliknij panel prawym przyciskiem myszki i wybierz Add Drawer (Dodaj [Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]dodaj [Author ID1: at Tue Nov 6 22:39:00 2001 ]Szufladę[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]szufladę[Author ID1: at Tue Nov 6 22:39:00 2001 ]). Aby przenieść skróty do szufladki, kliknij skrót prawym przyciskiem myszy i wybierz opcję Move Applet (przenieś aplet) z menu podręcznego. Przesuń kursor myszy nad szufladę i kliknij lewym przyciskiem.

Jeśli dodasz skrót lub szufladę do panelu,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ] a w później stwierdzisz, że dany element nie jest Ci[Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ] już potrzebny, możesz go usunąć. Po prostu kliknij niechciany aplet prawym przyciskiem i z menu podręcznego[Author ID1: at Tue Nov 6 22:39:00 2001 ] [Author ID1: at Tue Nov 6 22:39:00 2001 ]wybierz Remove From Panel z menu podręcznego[Author ID1: at Tue Nov 6 22:39:00 2001 ], co ilustruje rysunek 6.12.

Rysunek 6.12. Usuwanie elementu panela[Author ID1: at Fri Nov 2 17:53:00 2001 ]u[Author ID1: at Fri Nov 2 17:53:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ]

Główne menu

Główne menu można skonfigurować przy [Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ]za [Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ]pomocy [Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ]pomocą [Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ]edytora menu. Aby uruchomić ten edytor,[Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ] wybierz z głównego menu opcję Settings -> Menu Editor, tak jak pokazano na rysunku 6.13.

Rysunek 6.13. Uruchamianie edytora głównego menu[Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ]

Okno edytora menu, przedstawione na rysunku 6.14,[Author ID1: at Thu Nov 1 10:00:00 2001 ] posiada dwie części. Przypomina z wyglądu i funkcjonalności menedżer plików. Lewa część edytora menu hierarchicznie wyświetla drzewo elementów menu, podczas gdy z prawej strony ukazują się informacje i ustawienia dotyczące wybranego elementu menu. Powyżej znajduje się pasek narzędzi, przy [Author ID1: at Thu Nov 1 10:00:00 2001 ]za [Author ID1: at Thu Nov 1 10:00:00 2001 ]pomocy [Author ID1: at Thu Nov 1 10:00:00 2001 ]pomocą [Author ID1: at Thu Nov 1 10:00:00 2001 ]którego możesz się poruszać w górę i w dół drzewa elementów oraz dodać lub usunąć nowy składnik menu.

0x01 graphic

Rysunek 6.14. Edytor menu

Centrum Sterowania GNOME

Wygląd i funkcjonowanie pulpitu GNOME oraz kompatybilne aplikacje możesz skonfigurować przy pomocy [Author ID1: at Thu Nov 1 10:00:00 2001 ]użyciu [Author ID1: at Thu Nov 1 10:00:00 2001 ]Centrum Sterowania [Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ]Sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:00:00 2001 ]GNOME,[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ] przedstaw[Author ID1: at Thu Nov 1 10:00:00 2001 ]ionym [Author ID1: at Thu Nov 1 10:00:00 2001 ]przedstawionego [Author ID1: at Thu Nov 1 10:00:00 2001 ]na rysunku 6.15. Centrum Sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:01:00 2001 ]sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:01:00 2001 ]pełni podobne funkcje jak Panel Sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:01:00 2001 ]sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:01:00 2001 ]Microsoft Windows 9x, chociaż wygląda i działa zdecydowanie inaczej. Aby uruchomić Centrum Sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:01:00 2001 ]Sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:01:00 2001 ]GNOME,[Author ID1: at Thu Nov 1 10:01:00 2001 ] wybierz z menu głównego Settings -> GNOME Control Center.

0x01 graphic

Rysunek 6.15. Centrum Sterowania GNOME

Podobnie jak Panel Sterowania[Author ID1: at Thu Nov 1 10:01:00 2001 ]sterowania[Author ID1: at Thu Nov 1 10:01:00 2001 ], który używa małych programików zwanych apletami do wykonywania swoich funkcji, Centrum Sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:01:00 2001 ]Sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:01:00 2001 ]GNOME używa do wykonywania swoich zadań małych programów zwanych capplets. Jednakże interfejs użytkownika zastosowany w tym programie zasłania takie szczegóły, tak że normalnie [Author ID1: at Thu Nov 1 10:01:00 2001 ]nie musisz zwracać uwagi na to,[Author ID1: at Fri Nov 2 17:54:00 2001 ] co się rzeczywiście tam dzieje. Interfejs ten jest bardzo podobny do tego, który zastosowano w menedżerze plików czy też w edytorze menu: Lewa [Author ID1: at Fri Nov 2 17:54:00 2001 ]lewa [Author ID1: at Fri Nov 2 17:54:00 2001 ]strona okna Centrum Sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:01:00 2001 ]sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:01:00 2001 ]wskazuje hierarchiczną strukturę konfigurowalnych kategorii,[Author ID1: at Tue Nov 6 22:41:00 2001 ] a prawa strona wyświetla informacje, opcje i ustawienia, które możesz po[Author ID1: at Tue Nov 6 22:41:00 2001 ]zmieniać dla danej kategorii.

Przy[Author ID1: at Thu Nov 1 10:02:00 2001 ]Za[Author ID1: at Thu Nov 1 10:02:00 2001 ] pomocy [Author ID1: at Thu Nov 1 10:02:00 2001 ]pomocą [Author ID1: at Thu Nov 1 10:02:00 2001 ]Centrum Sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:02:00 2001 ]Sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:02:00 2001 ]GNOME możesz:

Wybierz po prostu kategorię klikając ją z lewej strony okna. Będziesz mógł wtedy przejrzeć parametry konfiguracyjne i wybrać odpowiednie opcje dla tej [Author ID1: at Tue Nov 6 22:41:00 2001 ]danej [Author ID1: at Tue Nov 6 22:41:00 2001 ]kategorii z prawej strony okna[Author ID1: at Tue Nov 6 22:41:00 2001 ]. Przyciski pojawiające się w prawej części okna Centrum Sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:02:00 2001 ]sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:02:00 2001 ]różnią się w zależności od wybranej kategorii. Przycisk Try pozwala wypróbować zmienione ustawienia, przycisk OK.[Author ID0: at Thu Nov 30 00:00:00 1899 ] natychmiast wprowadza zmiany w konfiguracji GNOME,[Author ID1: at Thu Nov 1 10:03:00 2001 ] a Cancel odwołuje wszystkie nie zapisane dotąd zmiany.

Polski GNOME

Środowisko pulpitu GNOME jest w trakcie tłumaczenia na język polski. W zasadzie większość programów jest już przetłumaczona, pozostały tylko nieliczne aplikacje, co widać na rysunkach zamieszczonych w tym rozdziale.

Aby uruchomić polską wersję GNOME-a,[Author ID1: at Thu Nov 1 10:03:00 2001 ] należy w zasadzie skonfigurować środowisko X do poprawnego wyświetlania polskich znaków diaktrycznych i fontów. Jeśli nadal GNOME nie pojawi się w wersji polskiej, należy albo ściągnąć nowszą wersję tego pakietu,[Author ID1: at Thu Nov 1 10:03:00 2001 ] albo w Centrum Sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:03:00 2001 ]Sterowania [Author ID1: at Thu Nov 1 10:03:00 2001 ]GNOME wybrać z lewej strony ikonę Wybór motywu i tam poszukać ustawień czcionki. Należy wskazać jakąkolwiek czcionkę standardu ISO8859-2. [Author ID1: at Tue Nov 6 22:42:00 2001 ]

2 Część I Podstawy obsługi systemu WhizBang (Nagłówek strony)

2 C:\hel\r06-05.doc

[Author ID2: at Sat Nov 10 19:15:00 2001 ][Author ID2: at Sat Nov 10 19:15:00 2001 ][Author ID2: at Sat Nov 10 19:15:00 2001 ][Author ID2: at Sat Nov 10 19:15:00 2001 ][Author ID2: at Sat Nov 10 19:15:00 2001 ]?[Author ID2: at Sat Nov 10 19:15:00 2001 ]

[Author ID1: at Tue Nov 6 21:40:00 2001 ][Author ID1: at Tue Nov 6 21:40:00 2001 ][Author ID1: at Tue Nov 6 21:40:00 2001 ][Author ID1: at Tue Nov 6 21:40:00 2001 ][Author ID1: at Tue Nov 6 21:40:00 2001 ]????[Author ID1: at Tue Nov 6 21:40:00 2001 ]

[Author ID1: at Tue Nov 6 21:46:00 2001 ][Author ID1: at Tue Nov 6 21:46:00 2001 ][Author ID1: at Tue Nov 6 21:46:00 2001 ][Author ID1: at Tue Nov 6 21:46:00 2001 ][Author ID1: at Tue Nov 6 21:46:00 2001 ] brak wyr.[Author ID1: at Tue Nov 6 21:46:00 2001 ]

[Author ID1: at Thu Nov 1 09:29:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:29:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:29:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:29:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:29:00 2001 ] red.co to jest?[Author ID1: at Thu Nov 1 09:29:00 2001 ] Bulba: chodzi o to, że w wielu menedżerach okien istnieją gdzieś jakieś zakładki. A wśród tych zakładek jest zapewnie jakaś której kliknięcie uruchomi xterminal. Zdanie jest ogólnikowe bo narazie rozważania są mocno ogólne.

przesuń pasek?

Po co to? Bulba: chodzi o to, że ta książka ma zaiteresować windziaży linuxem więc pokazanie, że on wyglą chodź trochę podobnie do windy to jest dobry pomysł.

było: wolnodostępne

Gdzie jest rysunek?

[Author ID1: at Thu Nov 1 09:43:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:43:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:43:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:43:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:43:00 2001 ] brak rysunku[Author ID1: at Thu Nov 1 09:43:00 2001 ]. Bulba: przecież dałem wam zrzuty ?

[Author ID1: at Thu Nov 1 09:45:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:45:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:45:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:45:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:45:00 2001 ] jakieś wyróżnienie?[Author ID1: at Thu Nov 1 09:45:00 2001 ]

[Author ID1: at Thu Nov 1 09:46:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:46:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:46:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:46:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:46:00 2001 ] ???[Author ID1: at Thu Nov 1 09:47:00 2001 ] Bulba: według mnie OK ja rozumiem.

[Author ID1: at Thu Nov 1 09:54:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:54:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:54:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:54:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:54:00 2001 ]???[Author ID1: at Thu Nov 1 09:54:00 2001 ] Bulba: przecież dałem wam zrzuty ?

nie. Preferencies i Properties to nie to samo.

[Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ]??[Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ]0x01 graphic
[Author ID1: at Thu Nov 1 09:56:00 2001 ] Czy aplet tworzenia skrótu? Bulba: na co ten głośnik ??

[Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ]???[Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ]. Bulba: Jest coś takiego na pulpicie. Wygląda jak szuflada i można pisać o tym szuflada

[Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ]???[Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ]Bulba: zrzuty żeście dostali

[Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ][Author ID1: at Thu Nov 1 09:59:00 2001 ]???[Author ID1: at Thu Nov 1 10:00:00 2001 ]

??? Bulba: OK

[Author ID1: at Tue Nov 6 22:42:00 2001 ][Author ID1: at Tue Nov 6 22:42:00 2001 ][Author ID1: at Tue Nov 6 22:42:00 2001 ][Author ID1: at Tue Nov 6 22:42:00 2001 ][Author ID1: at Tue Nov 6 22:42:00 2001 ] OK. Zmieniałem nazwy opcji polskich na małe litery, bo tłumacz albo nie widział polskiego GNOME-a, albo nie wiem co. Jets to błąd w konstrukcji rozdziału. Cały ten opis powinien pojawić się w postaci [Author ID1: at Tue Nov 6 22:42:00 2001 ]przuypisu na początku.[Author ID1: at Tue Nov 6 22:43:00 2001 ]



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
r08-05-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r12-05-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r01-05-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r04-05-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
rA-E-05-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r11-05-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r05-05-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r07-05-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r06-05-spr-rys-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r09-05-spr-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r02-05-spr-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r01-05-spr-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r04-05-spr-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r12-05-spr-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r03-05-spr-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r05-05-spr-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux
r10-05-spr-rys-spr, ## Documents ##, Debian GNU Linux

więcej podobnych podstron