Ochrona zdrowia publicznego w stanach zagrożeń.
Zaliczenie na ostatnich ćwiczeniach. Potem GRANDE FIESTA. (prof. Bartoszczyk - instytut Puławy). Odrabianie ćwiczeń; uprzedzić wcześniej.
Ćwiczenie 1
Zdrowie Publiczne
Zdrowie publiczne;
Dział nauki, w którego centrum zainteresowania znajduje się zdrowie na poziomie populacji ludzkiej, zapobieganie chorobom, przedłużanie życia oraz promowanie zdrowia i aktywności fizycznej poprzez.
Zorganizowanie wysiłki na rzecz higieny środowiska,
Kontrolę chorób zakaźnych,
Oświatę dotyczącą zasad higieny osobistej (patrz; strona WHO - myj ręce, ratuj życie).
Tworzenie i funkcjonowanie służb medycznych i opiekuńczych w celu wczesnego diagnozowania i zapobiegania chorobom.
Rozwijanie takich społecznych mechanizmów, które zapewnią każdemu standard życia umożliwiający zachowanie zdrowia i umacnianie zdrowia. (praca, urlop, ubezpieczenia, urlopy macierzyńskie, BHP).
Winslow 1920 r. - mikrobiolog - sformułował podobną definicję. Był prekursorem idei zdrowia publicznego.
Zdrowie publiczne - (cytat z podręcnika międzynarodowego stowarzyszenia epidemiologów) zorgaizowany wysiłek społeczeństwa i państwa na rzecz ochrony, promowaniai przywracania ludziom zdrowia, w którym działalność instytucji zajmujących się ta problematyką orez wszystkie programy i świadczenia uwarunkowane są na zapobieganie chorobom i potrzeby zdrowotne populacji jako całości.
Weterynaryjne zdrowie publiczne;
Działania w obszarze ochrony zdrowia publicznego realizowane przez lekarzy weterynarii i służby weterynaryjne obejmujące ;
Profilaktykę i zwalczanie zoonoz zwierząt domowych i nieudomowionych
Wykrywanie zagrożeń w żywności zwierzęcego pochodzenia
Ocenę surowców i produktów pozyskiwanych od zwierząt i ze zwierząt pod względem ich jakości zdrowotnej ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa dla zdrowia konsumenta
Nadzór nad paszami
Nadzór nad dobrostanem zwierząt
Postępowania (procedury) w sytuacjach kryzysowych związanych ;
Z katastrofami naturalnymi
Z wypadkami komunikacyjnymi z udziałem zwierząt
Z pojawieniem się zwierząt łownych poza terenem ich naturalnego bytowania
Ze zwierzętami agresywnymi
Ze zwierzętami bezdomnymi
Ze zwłokami zwierząt
Kodeks etyki lekarza weterynarii
„Powołaniem lekarza weterynarii jest dbałość o zdrowie zwierząt oraz weterynaryjna ochrona środowiska. Celem nadrzędnym wszystkich jego działań jest zawsze dobro człowieka w myśl dewizy „Sanitas animalium pro salute homini”.
Profilaktyka i zwalczanie zoonoz
Zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt - zgłaszanie, zapobieganie dalszemu szerzeniu się, wykrywanie, kontrola i likwidacja chorób zakaźnych zwierząt, czyszczenie i odkażanie oraz postępowanie przy ponownym umieszczeniu w gospodarstwie. (1461 choroby zakaźne człowieka - 60% to zoonozy 875 jednostek.)
Ograniczenie zagrożeń zdrowia człowieka
Ograniczenie strat w produkcji żywności a przez to zapewnienie większego bezpieczeństwa żywnościowego i zmniejszenie strat ekonomicznych,
Zapewnienie tzw. bezpieczeństwa globalnego, szczególnie w odniesieniu do chorób transgranicznych (przenoszone przez wektory).[wirus Schmallenberg]
„jeden świat, jedno zdrowie” („one world, one health”) Celem tej koncepcji jest rozwinięcie strategii interwencji dla zapobiegania i zarządzania ryzykiem na styku człowiek zwierzę.
„dobre zarządzanie weterynaryjne” („good veterinary governance”)
Koncepcja niniejsza w tym obszarze działania gdyż na służbach weterynaryjnych ciąży obowiązek opracowywania skutecznych systemów zapobiegania i zwalczania tych chorób oraz zarządzania tymi systemami.
Dobre zarządzanie weterynaryjne zapewnia;
Nadzór, szybkie wykrywanie chorób i przejrzystość informacji sanitarnych,
Właściwą reakcję na zagrożenie,
Wykorzystanie właściwych środków bezpieczeństwa (adekwatnych do zaistniałej i przewidywalnej sytuacji)
Zapewnienie rekompensat dla posiadaczy zwierząt (Powiatowy)
Skutecznie przeprowadzone szczepienia
Ocena surowców i produktów pochodzenia zwierzęcego.
„epidemiologia działań wojennych i katastrof” Chomiczewski
„bioterroryzm. Zasady postępowania lekarskiego” Chomiczewski, Kocik, szkoda
wetgiw.gov.pl, isap.sejm.gov.pl, eur-lex.europa.eu
wybrane organizacje
IEA ieaweb.org
FAO fao.org
WHO who.org
OIE oie.int
Ćwiczenie
14.03.2012 r. Wąglik, Dżuma, Tularemia
Najważniejsze gatunki laseczek tlenowych należących do rodzaju Bacilllus
B. nthracis
B. cereus
B. licheniformis
B. mesentericus
B. subtilis
B. sphericus
W weterynarii i medycynie najważniejsze znaczenie ma laseczka wąglika (B. anthracis) ze względu na chorobotwórczość dla zwierzat i ludzi, Znaczenie innych laseczek tlenowych wiąże się z właściwościami proteolitycznymi obniżającymi przydatność do spożycia surowców i żywności pochodzenia zwierzęcego. Mogą utrudnać rozpoznanie użycia B. anthracis jako czynnika broni biologicznej.
W warunkach naturalnych szczególnie wrażliwe sa udomowione roślinożerne, przeżuwające -owce, kozy, bydło, wielbłądy, lamy, renifery, zwierzęta nieparzystokopytne (konie). Zwierzęta roślinożerne dziko żyjące. Świnie chorują rzadko i w postaci tzw. anginy wąglikowej. Jeszcze rzadziej wąglik występuje u psów kotów, norek, drapieżników trzymanych w niewoli.
Występowanie
Wszystkie kontynenty, jednak najczęściej w Azji (Indie, Chiny), krajach bliskiego wschodu (Iran, Turcja, Syria) w Afryce i Ameryce Południowej.
W krajach Europy (z wyj. Grecji, krajów Półwyspu Bałkańskiego i Pirenejskiego) wykazuje tendencję zniżkowa co jest wynikiem stosowania zarządzeń weterynaryjnych i profilaktyki.
Naturalne zakażenie u zwierząt następuje przez pobranie laseczek z pokarmem lub woda. Istotna jest liczba aktywnych zarazków lub przetrwalników jakie przedostały się do organizmu i okoliczności sprzyjające rozwijaniu zakażenia w następstwie pozajelitowego wprowadzenia zarazków.
Wąglik (Bacillus anthracis)
Chorobotwórczy dla ludzi i zwierząt
Droga zakażenia;
Bezpośredni kontakt, przez uszkodzoną skórę
Pokarmowa
Wziewna
Nie zachodzi przenoszenie bezpośrednie postaci płucnej choroby między ludźmi.
U ludzi w zależności od drogi zakazenia wyróżnia się postać;
Skórną (ok 20% nieleczonych przypadków kończy się śmiercią w wyniku uogólnienia infekcji przy zastosowaniu antybiotykoterapii, przypadki śmiertelne są rzadkie)
Płucna (przed wprowadzeniem antybiotyków śmiertelność sięgała 97%, istnieje możliwość wyleczenia pod warunkiem rozpoczęcia leczenia w fazie prodromalnej, jednak śmiertelność jest bardzo duża do 73%)
Jelitowa śmiertelność w wyniku dołączającej się posocznicy jest trudna do określenia, zwykle wynosi 25-60%).
Okres inkubacji w zależności od drogi i dawki wynosi od 1 dnia do 8 tygodni (przeciętnie 5 dni)
2-60 dni po ekspozycji płucnej
1-7 dni po ekspozycji skórnej i pokarmowej
Diagnostyka
Rozmaz krwi obwodowej barwiony metodą Grama (Gram +)
Testy wykrywające toksynę
PCR
Test immunoenzymatyczny ELISA
W przypadkach objawowych - ocena kliniczna
Leczenie i profilaktyka (wg. J. Kocika)
Antybiotyki (penicylina, erytromycyna, doksycyklina, chloramfenikol, aminoglikozydy, chinolony)
Szczepienia
Skuteczna i bezpieczna szczepionka stosowana u ludzi jest oczyszczonym supernatantem hodowli bakterii z dodatkiem wodorotlenku aluminium jako adjuwantu. W supernatancie obecne sa antygenowe frakcje ściany komórkowej i spor AVA (antrax vaccine absorber) produkowana w USA , AVP (anthrax vaccine precipital) produkowana w wielkiej Brytanii
Używane obecnie sa także żywe szczepionki - oparta na szczepie Sterne rosyjska (toksyny PA, EF) chińska typu pasteurowskiego (mieszanka szczepów o zmniejszonej zjadliwości).
Dżuma (czarna śmierć, zaraz morowa)
Yersinia pestis (G- pałeczka z rodziny Enterobacteriaceae)
Występowanie
Endemicznie na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Australii
Największe naturalne ogniska endemiczne występują w Ameryce, Afryce i Azji. W Europie stałe ogniska dżumy występują w depresji kaspijskiej i na południowych zboczach kaukazu.
Rezerwuarem zarazków są głównie gryzonie (polne i leśne) głównie szczury
Wektorem przenoszącym chorobę między rezerwuarem zwierzęcym a człowiekiem sa różne gatunki pcheł
Przenoszenie się z człowieka na człowieka drogą kropelkowa i przez pchły jest możliwe.
Postaci dżumy
Dymienicza (węzłowa)
Posocznicowa (septyczna)
Płucna (pierwotna i wtórna)
Dżuma ustno- gardłowa
Dżumowe zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych
Diagnostyka
Badanie bakteriologiczne materiału z węzłów chłonnych, krwi, plwociny, wymazy z gardła, płyn mózgowo-rdzeniowy
Barwienie metoda Grama (G - pałeczki metoda Wrighta- Giemsy_Waysona (dwubiegunowa intensywność barwienia, charakteryustyczna ale nie unikalna dla Y. pestis
Bezpośrednio z przeciwciałami fluorescencyjnymi (przeciwko antygenowi F1)
Med.=tody serologiczne (stężenie przeciwciał przeciwko F1 Y.pestis)
Leczenie i profilaktyka
Antybiotyki (streptomycyna, gentamycyna, tetracyklina, doksacyklina, ciprofloksacyna)
Szczepienia;
Najbardziej powszechna, szczepionka oparta na całej komórce bakterii zabitej formalina (skuteczna jedynie przeciwko dżumie dymieniczej, w USA nie jest obecnie produkowana)
Wg danych piśmiennictwa trwają prace na d szczepionką rekombinowaną podjednostkową przeciwko antygenowi F1/V
Tularemia
Francisiella tularensis (pełeczka tularemii)
G - . W obrębie tego gatunku mikrobiologia kliniczna wtyróżnia biotyp A - F. tularensis subsp. Tularensis, bardizje zjadliwy, wystepujacy w AMertyce Północej i biotyp B odpowiadający F. tularensis subsp. Holarctica mniej zjadliwy dominujący w Europie i w Azji.
Rezerwualerm zarazka są gryzonie przedwszystkim myszowate oraz zającowate (głownie króliki i zające) ale tez bobry, piżmoszczury,, wiewiórki, świstki amerykańskie, skunksy, jelenie, lisy a także kkleswzce i niektóre roztocza. Stwierdzono również występowanie zarazka u płazów i bezkręgowóa
W Polsce endemiczne ogniska w północnej części kraju
i(Zarys bakteriologii weterynaryjnej - Malicki K.)
Zarazek przenosi się na zwierzęta przy udziale much, komarów, kleszczy, wszy
Źródłem zakażenia są chore zwierzęta lub ich zwłoki (zanieczyszczenie wody i gleby)
Ze zwierząt udomowionych najczęściej chorują owce, koty, rzadziej psy.
Do zarazenia człowieka dochodzi przez;
Skóre (ukłucia much, wszy, kleszczy, komarów, pogryzienia przez koty, psy, sórowanie zwierząt)
Układ pokarmowy (mięso)
Oddechowy (inhalacja pyłu zawierającego zarazki)
Nie udowodniono przenszenia z człowieka na człowieka.
Postaci kliniczne;
Wrzodziejąco- węzłowa
Węzłowa
Oczno -węzłowa
Ustno - gardłowa
Płucna
Durowa
Przed wprowadzneim antybiotyków śmiertelnośc tularemii wywołanej ypem A wynosiła 5-15% ale ciężkie postacisięgała 30-60%
W ataku bioterrorystycznym aerozolem F. tularensis najczestszą formą zachorowań byłaby postać płucna i durowa
W każdej postaci klinicznej może dojść do rozwinięcia się poscznicy, wtórnego zapalenia płuc i rzadziej opon mózgowych.
Diagnostyka
Przy podejrzeniu tularemii materoałem pobieranym do badań jest plwocina, krew, popłuczyny żołądkowe
Testy serologiczne (test aglutynacji lub mikroaglutynaci bakterii, a także ELISA)
W laboratoriach referencyjnych do identyfikacji F. tularensis używa się metod PCR, ELISA, elektroforezy pulsacyjnej w żelu)
Leczenie i profilaktyka
Antybiotyki (streptomycyna, gentamycyna, fluorochinolony, ciorofloksacyna, doksacyklina; po stosowaniu teracyklin i chloramfenikolu obserowowno wyższą liczbę nawrotów w porównaniu z aminoglikozydami
Szczepienie szczepionka żywa atenuowana ( o d1930 roku w rejonach endemicznych ZSSR)
W USA badania prowadzono nad szczepionką żywą atenuowaną ze szczepu niezjadliwego)
Ćwiczenie 3
28.03.2012 r. Wirusowe gorączki krwotoczne - HHF (Viral Haemorhagic Fevers)
Wykład z zakresu bioterroryzmu -
Grupa zakaźnych chorób odzwierzęcych przebiegających z wysoką gorączką i krwawieniami a wywolywnych przez niespokrewnione bezpośrednio ze sobą wirusy RNA.
Klasyfikacja VHF; (najbardziej użyteczna w oparciu o systematykę wirusów)
Rodzina Flaviviridae rodzaj Flavivirus
Żółta gorączka (żółta febra)
Gorączka Denga
Omska gorączka krwotoczna
Gorączka lasu Kyasanur (Indie - występuje endemicznie 60-200 osób. Przebiega z niezbyt wysoką śmiertelnością - ok 6%)
Goraczka zachodniego Nilu
Rodzina Togaviridae;
Gorączka Chikungunya - wirus z rodzaju Alphavirus (rozpoznana z Tanzanii pod koniec lat 60, słowo z narzecza tubylców oznacza „przygarbiony/przykurczony” bo jednym z wtórnych objawów są przykurcze mięśniowe rzutując ena postawę)
Bunyaviridae
Gorączka krwotoczna Hanta (Hanta-wirusowy zespół płucny, Hanta- wirusowy zespół nerkowy)
Gorączka doliny Rift - rodzaj Phlabovirus
Krymsko-kongijska - gorączka krwotoczna nairovirus
Arenaviridae - rodzaj arenawirus
Gorączka Lassa - wirus lassa (LASV)
Południowoamerykańskie gorączki krwotoczne
Argentyńska - wirus junin
Boliwijska - wirus Muchupo (MACV)
Wenezuelska- wirus Guanarito (GTOV)
Brazylijska - wirus Sabia (SABV)
Rodzina Filoviridae;
Gorączka krwotoczna Ebola - wirus Ebola
Gorączka Marburg - wirus Marburg
Wirusy te są;
Identyczne pod względem morfologicznym
Zróóznicowanie antygenowo i pod względem cech biologicznych
Patogeneza VHF;
Z definicji wynikało ze mają pule wspólnych objawów stąd wniosek ze patogeneza musi być podobna
Cechą chaarkterystyczna jest naruszenie ciągłości układu naczynioweho 9uszkodzenie śródbłonka)
Działanie bezpośrednie cząstek wirusa na ściany dorbnych naczyń krwionośnych
Pośrednie - mediatory stanu zapalnego
Takie działanie uszkadzające daje w konsekwencji zwiększoną przpeszczalność naczyń oraz ucieczkę krewi z łożyska naczyniowego, wykrzepiania śródnaczyniowego
Uszkodzenie śródbłonka objawia się;
Zw. Przepuszcz naczyń
Skazą krwotoczną (wynaczynienia) czeto na tle wylkrzepiania śródnaczyniowego
W zależności od rodzaju wirusa zakażenie dotyczy różnych narządów dając zróżnicowany obraz kliniczny. (żółta febra - wągroba, chikingunia - oun)
Najcięższa skaza krwotoczna towarzyszy zakażeniu wirusami z rodziny Filoviridae.
Epidemiologia VHF;
Zakażenie ma miejsce na skutek przejścia czynnika zakaźnego na człowieka z rezerwuaru zwerzecego najczęściej poprzez wektory (stawonogi) lub innych nieznanych wektorów.
Drogi szerzenia
Bepośredni kontakt - gorączka krwotoczna Ebola i gorączka Marburg; zakazenia od chorych ludzi, małp przez kontakt z krwią lub wydzielinami a także na drodze kropelkowej; nieznany rezerwuar zarazka
Szerzące się rzez bezpośredni kontakt z gryzoniami (szczury i myszy) ich wydalinami i wydzielinami - gorączka Lassa i południowoamerykańskie gorączki krwotoczne oraz gorączka krwotoczna Hanta, zakażenie na drodze oddechowej lub pokarmowej; w przypadka Lassa i Machupo również od ludzi przez krew, na drodze płciowej i kontakt z wydzialinami.
Szerzące się za pośrednictwem koamrów - żółta gorączka, gorączka Denga (rezerwuarem zarazka jest człowiek) oraz gorączka doliny Rift (rezerwuarem są zakażone jaja komarów a komary wykluwające się z nich zarażają bydło i owce) gorączka Zachodniego Nilu (ptaki) gorączka Chikungunya (rezerwuar -małpy)
Przenoszone przez kleszcze - krymsko-kongijska (rezerwuarem są bydło, owce, zające i ptaki), omska gorączka krwotoczna (rezerwuarem są gryzonie, śmiertelność do 10%) i gorączka lasu Kyasanur (rezerwuar gryzonie i małpy)
Objawy kliniczne
Mimo dużej liczby znanych chorób tejk grupy wykazują cechy wspólne w obrazie klinicznym
Inkubacja 2-21 dni (7 dni zazwyczaj, Ebola 2 dni)
Zazwyczaj cieżki przebieg
2 fazy choroby;
Trwające 3 dni objawy ogólne tj. gorączka, (.38,5) dreszcze, zapalenie spojówek, zaczerwienie nie skóry, nudności, wymioty
Po krótkotrwałej (kilka-48h) remisji następuje pogorszenie stanu zdrowia połączone z krwawieniami (nos, dziąsła, układ moczowy, pokarmowy, drogi rodne), wybroczynowość na skórze, zaburzenia układowe i narządowe (żółtaczka, kwasica), objawami z OUN (porażenia) wtórnych zakażeń bakteryjnych i wstrząsu.
Diagnostyka VFH
Materiał- krew i materiał sekcyjny.
Metody
Wykrycie materiału genetycznego - PCR (RT-PCR)
Wykrycie przeciwciał - (ELISA, IF, OZHA, neutralizacja
Mikroskopia elektronowa
Leczenie
Zawsze objawowe
W niektórych chorobach - przyczynowe z wykorzystaniem interferonu, ribafiryny czy surowicy ozdrowieńców.
Szczepionki;
Dostępne- przeciwko gorączce krwotocznej Hanta, argentyńskiej i żółtej gorączce
W fazie badań - przeciwko gorączce Lassa, doliny Rift, lasu Kyasanur i denga
Niedostępne - przeciwko pozostałym.
Filoviridae
Jedna z najroźniejszych czynników które mogą być wykorzystane do ataków bioterrorystycznych;
Wysoka zakaźność i śmiertelność (50-90%)
Transmisja (zakażenia wtórne) z człowieka na człowieka
Nieznane źródła pierwotnych zakażeń
Brak skutecznych metod leczenia i zapobiegania
Przedmiot badań w ramach programu rozwoju broni biologicznej w ZSRR
Pierwsze ognisko '76 Zair. Ten pierwszy typ został nazwany typem Zair, w tym samyk=m roku kolejne ognisko w Sudanie, tam pojawił się drugi typ wirusa (typ Sudan). Trzeci typ - wirusz wybrzeża kosci słoniowej (wirus TAI). Wirus typu Reston - ciekawy tup bo został wyizoowany w USA w roku `89- znajdują się tam laboratoria (pozyskiwano od małp sprowadzonych z afryki materiał biologiczny) typ IV jest wiec niechorobotwórczy dla człowieka.
Epidemia na tle ebola -szukać na stronie WHO (ostatnie doniesienia Uganda 2007)
04.04.2012
Wybrane chemiczne zagrożenia zdrowia publicznego.
Substancjami toksycznymi dal org człowieka a obecnymi w zywności mogą być
Składniki naturalne, które są produktami metabolizmu surowców roślinnych i zwierzęcych
Substancje wytworzone w żywności w skutek
Sub wprowadzone do produktów żywnościowych lub powstające w nich w skutek procesów technologicznych w tym migrujące z urządzeń, sprzętu, naczyń i opakowań.
Substancje stosowane w hodowli i lecznictwie zwierząt oraz w produkcji pasz
Substancje zaabsorbowane ze środowiska pzez organizmy roślinne i zwierzęce np. pozostałości nawozów i śodków ocgron roślin, metale ciężkie
Skłądniki naturalne
Tokstczne i antyodżyecze skł naturalne w żywności
Glikozydy- cyjanogenne 9związkiem groźnym jest tu cyjanowodór, na drodze hydrolizy enzymatycznej oddziałuje na tkani, działa na enzymu odd układu cytochromów- zaburza oddychanie komórkowe, doprowadza do tego że mimo prawidłowej prężności tlenu odbiór przez tkanki jest utrudniony, niemożliwy, nudności, bezżenność, otępienie, wymioty, - najpopularniejsza amyglalina [migdały, brzoskwinie, morele] nasercowe (występują w naparstnicy, zw siłę skurczu, chronotropowo ujemnie, sa one inhibitormi pom[y sodowo potasowej sarkollemy kardiomiocytów, zw napięcie n błędnego [chronotropowo -] ), glukozynolany, saponiny ( zatrucia są rzadko notowane i skala zagrożenia nie jest zuża - solanina w ziemniakach, tomatyna w pomidorze - konieczna jest duża ilość do wystąpienia zatrucia- objawy z ukł czerwonokrwinkowego - działanie hemolityczne), kumaryny (grupa laktonów, rzadkie zatrucia, badania dowodzą, ze jest karcinogenne u szczurów, u ludzi nie potwierdzono), goitrogny (w roślinach krzyżowych, utrudniają wbudowywanie jodu w pierścien tyrozyny i zmn prod tyroksyny -
Antraglikozydy
Inhibitory try[psyny (rośliny strączkowe, kompleks inhibitor-enzym, inaktywacja enzymu, utrodnione rozpład ł polipeptydowych - niedobor metioniny
Kwas szczawiowy (wyst w szczawiu, szpinaku - stężony - dz drażniące na bł i slusówki, spożytu powoduje odkaldanie złogów wapnia w nerkach, częściowo toksycznie na układ nerwowy, powoduje hipokalcemię.
Ad 2.
Mikotoksyny - są produktami przemiany materii licznych gatunków plesni, szczególnie z rodzaju Aspergillus, Penicylium, Fusarium.
Najczesciej rozwijają się jako flora saprofityczna na nieprawidłowo przechowywanej żywności, pasożyty roślin
Najniebezpieczniejsza aflatoksyna B1 - teratogennie, embriotoksycznie, mutagennie, hepatotoksycznie, neurotoksycznie
Max iminy rozp 1891
Mikotox mogą być skazone; prod poch roślinnego mleko, mięso, ich przetwory.
Rodzaje mikotoksyn
Najbardziej popularne afletoksyny - prod przez Aspergillus flavus, parasiticus, B1., B2, M1 i M2 (wyst w mleku - dochodzi do przemiany w org zwierzęcym) działanie mutagenne, interferują w łańc DNA na etapie replikacji, - powodują duże ilości nieneprawialnych błędów., bna etapie translacji - nieprwiisdowe białka -działanie toksyczne. Toksyna B1 indukuje pierwotny nowotwór u szczurów.
Ochratoksyny - występują w 3 odmianach A, B C prod przez Asp ochraceusz lub Penicylium, działanie mutagenne ograniczone, ndukują nowotwory nerek i wątroby, działanie immunosupresyjne
Fumonizyny - prod przez fusarium, powodują leukodystroficzne rozmiękanie mózgu konie, obrz mózgu u świn, diząłnie nefori ihepatotoksyczne
Ad3. Sub zaabsorobowane ze środowiska
Metale ciężkie - toksyczne dizałanie Pb, Hg, Cd. Skąd się tam biora ze spalania paliw, odpadów środków ochrny roślin, spalania wegla cześciowow. Głownie zanieczyszczenie to wykazuje pkarm pochodzenia roślinnego (bo metale pochodzą z powietrza, wody gleby i rośliny je magazynują) Najw źródłem ołowiu i kadmu sa ziemniaki bo łatwo je przyswajją i częstow yst w diecie. Maetale kumulują się w tkankach i mają dłuhgie y1/2 w nerkach wateobir, mózgu, kościach, gruczole krokowy,. Stanowia one niebezpieczeństwo na tyle istotne że są określine max tygodniowe pobory tych pierwiatskówe.
Ołów - akumuluje się w ukąłdzie nerwowym -bezsenność zaburzenia łaknienia, ma zdolność uzkadzania erytrocytów, uszkadza wątrobę i nerki.
Kadm- po wch ł łączy się z białkami erytrocytów i hamuje enzymu zaw grupy sylfhydrylowe - blokuje wew kom utlenianie, gromadzi się w szpiku, kościach,
Rtęć - silnie tox związki ulega metylacji w dimetylortęć b. tox rozp w tłuszczach. - czarny rąbek na diządłach. Ma zdolnoś c uszk OUN, dz. Embriotoksyczne
Pestycydy - środki ochrony roślin , w zal od tego na co są ukierunkowane tak się je dzieli, bakterio - fungi - insektycydy. Najw zagrożenie insektycydy. Mogą być przyczyną zatruć ostrych (głównie u zwierząt) przewlekłe (ludzie). Mechanizm działania
Fosforoorganiczne - 120-130 ug. Mechanizm działania - inhibitory acetylocholinesteraz iedostateczne rozkładanie Acth - objawy w 3 stopniach, objawy ze strony pobudzenia rec M (ślinienie wymiotu, rozszerzenie źrenic) a dalszym etapie dochodzi do obj o ch stopnie ciężkiego rc N (drzenie miesni, trudności w poruszaniu. W ostatnim etapie objawy ze strony OUN 9sennsść zawroty głowy aż do śpiączki)
Choroorganiczne - chlorowane węglwoodory DDT- zaburzają transport jonów przez błonę komórkową aksonów powodują, zaburzenie przewodnictwa, zaburzają prod neurotransmiterów, działanie hapatooksyczne, artymie, spadek płodności u kobiet, działanie kancerogenne
Karbaminiany - taki sam jak ins fosforoorg, w dużych dawkach teratogennie, i mogą ulegać nitosowaniu do zw rakotwórczych.
Dioksyny- termin szeroki obejmuje polichlorowane dibenzodioksyny - furany. Zawieraja, jeszcze wiele różnych odnian. Skąd się biora dioksyny - ze spalania w odpowiednm zakrei temperatur paliw, impregnowanego dreana, przy prod celuliozy, asfaltu, duża ilosćmpodczas erupcji wulkanów i pożarów lasów. Słabo rozp w wodzie, dobra z=rozp w tłuszczach. Akumulują się w tkankach żywych . działanie toksyczne, nie ma badań co do ludiz i nie ma zatruc ostrycj notowanych u ludzi
Bifenyle- akumulacja w tłuszczach, mogą oddz na ukł rozr męski - opóźnienie dojrzewania chłopcow
WWA - antracen i inne izomery, pochadzą ze spalania odpadów, ze spalanie pierwotnych surowców, pożary lasów, mogą też występować w przypadku wędzenia - prod wędzone sposobami domowymi są bogate w WWA i działają rakotwórczo - nowotwór j grubego.
Azotany, azotyny - skąd?
Ćwiczenie
25.04.2012 Szczegółowe wymagania dla wody pitnej i w kąpieliskach.
Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 o zbiorowym oz=aopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
Ustawa z snia 18.07.2011 Prawo wodne - wprowadzonao zmiany z dnia 04.03.2010 o zmianie ustawy Prawowodne
Ropoprządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi
Rozporzadznie Ministra Środowiska z dnia 27 lisropada 200 w sprawie wymagań jakimmpowinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenoa ludnosci w wodę przeznaczona do spożycia
Dyrektywa 2006/7/WE z dnia 15 lutego 2006 dotyczaca zarządzania jakością wody w kapieliskach i uchylająca dyrektywe 76/160/EWG
Dyrektywa 98/83/WE w sprawie jakości wodu rzeznaczoenj do spożycia prze zludzi
Woda przeznaczona do spożycia przez ludzi
Woda w stanie pierwotnym lub po uzdatnieniu rzenaczona do picia, przygortowywania żywności lub innych celów domowych niezależnie od jej pochodzenia i od tego czy system jehgo dostarczania z sieci dystrybucyjnej, cystern, w butelkach lub pojemnikach
Woda wykorzystywana przez przedsiębiorstwo produkcji żywnosci do wytwarzania przetwarzania konserwowania lub wprowadzania do obrotu produktów albo substancji przeznaczonych do spożycia przez ludzi.
Zbiorowe zaopatrzenie w wodę
działaność pojegająca na ujmowaniu, uzdatnianiu i dostarczaniu wody prowadzona przez przedsiębiorstwo wodno- kanalizacyjne.
Podstawowe ymagania mikrobiologiczne
Wymagania mikrobiol dla wody pitnej
E. coli nieobecne w 100 ml
Enterokoki nieobecne w 100 ml
Wymagania dla wody butelkowanej
E coli nieobecna w 250 ml
Pseudomonas nieobecne w 250 ml
Enterokoki nieobecne w 250 ml
Ogólna liczba m w 36 oC po 48h do 20 jtk w 1 ml
Olm w 22 +- 2oC po 72h do 100 jtk w 1 ml
Wymagania dla wody na środkach transportu
E coli nieobecna w 100
Pseudomonas nieobecne w 100
Enterokoki nieobecne w 100
Ogólna liczba m w 36 oC po 48h do 100 jtk w 1 ml
Eymagania dla wody ciepłej
Legionella sp <100 jtk w 100 ml (należy badać w ciepłej wodzie w budynkach zamieszkam=nia zbiorowego i zakładach opieki zdrowotnej zamknietej
Dodatkowe badania mikrobiologiczne
Bakterie grupy coli nieobecne w 100 ml
Ogólna liczba mikroorganzmów 22 oC 72h bez nieprawidłowych zmian - nieobecne w 1 ml
Clostridium perfringens (łącznie ze sporami) nieobecne w 100 ml
Podstawowe wymagania chemiczne (w ug/l)
Akryloamid 0,1
Antymon 5
Aksen 10
Azotany 50
Azotyny 0,5
Beznez 1
Benzopiren 0,01
Bor 1
Bromiany 10
Chlorek winylu 0,5
Chrom 50
Cyjanki 50
1,2 dichloroetan 3
Epichlorohyryna 0,1
Fluorki 1,5
Kadm 5
Miedź 2
Nikiel 20
Ołów 3+25
Ołów 4 +10
Pestycydy 0,1
Sigma pestycydy 0,5
Rtęć 1
Selen 10
Trochloro etan i terachloroetan 10
WWA 0,1
THM 100
Dodatkowe organoleptyczne
Barwa
Mętność
pH
Przewodnosc
Smak
Zapch
Wymagania radiologiczne
Tryt 100 Bq/l
Całkowita dawka pochłonięta 0,1 mSv/rok
Minimalna czetotiwość pobierrania próvbek do badania
Obj rozporwadzanej lub produkowanej wody w strefie zaopatrzenia |
Monitoring kontrolny L próbek /rok |
Monitoring przeglądowy |
< 100 |
3 |
3 |
>100 <1000 |
4 |
1 |
>1000 <10.000 |
4+3 na każde 1.00 m3 /24 godziny i czesć tej wartości stanowiacej uzupełnienie do całości |
1+1 na kazde 3300 m3/24 godziny i czesć tej wartości stanowiacej uzupełnienie do całości |
>10,000 <100.000
|
4+3 na każde 1.00 m3 /24 godziny i czesć tej wartości stanowiacej uzupełnienie do całości |
3+1 na 10.000 m3 /24 godziny i czesć tej wartości stanowiacej uzupełnienie do całości |
>100.000 |
4+3 na każde 1.00 m3 /24 godziny i czesć tej wartości stanowiacej uzupełnienie do całości |
10+1 na każde 25.000 m3/24 godziny i czesć tej wartości stanowiacej uzupełnienie do całości |
Strefa zoapatrzenia - jest to geograficznie określiny obszar do którego woda przeznaczona do spożycia przez ludzi dochodzi z jednego lub więcej źródeł i na ltóreym jakość wody pitnej mize lyć tarkotowana w przybliżeniu jao jednolita
Objętość wody obliczna jest jako średnia w ciagu roju. Do określenia minimalnej czestotliwosci można stosować rónież luczbę mieszkańców w zaopatrywanej strefie, przyjmuj
ąc wielkośc zużycia wody równe 200 l/dobę na 1 osobę
Liczba legionella w 100 ml |
Ocena skazenia |
Badanie |
<100 |
Brak/ znikome |
Po 1 roku lub po 3 laytach |
>100 |
Średnie |
Po 4 tygodniach jeżeli wynik badania nie uległ zmianie, należy przeprowadzic czyszczenie i dezynfekcję, powtórzyć po 1 tyg następnie po roku |
>1000 |
Wysokie |
Po 1 tygodniu od czyszczenia i dezynfekci następne co 3 miesiące |
>10.000 >10,4 |
Bardzo wysokie |
Po 1 tygodniu od czyszczeniai dezynfekcji i następnie co 3 miesiace. |
Minimalna czętotoliwośc pobierania wodyt w opakowaniach ejdnostkowych
Objętość wody produkowane i odstarczanej do sprzedaży w butelkach w ciagu dioby m3 |
Monitoring kontrolnyliczba próbek |
Monitornig przegladowy licznba próbek |
<10 |
1 |
1 |
>10 <60 |
12 |
1 |
>60 1 na każde 5 m3 i na czesc tej wartosci stanowiacuzupełnienie do całości 1 na każe 100 m3
Miejsca pobierania
Ujęcia wody
Miejsca w których woda wprowadzana jest do sieci
Sieć wodociagaowa
Punkty czerpalne, znajdujace się w urzadzeniach i instalacjach wodociagaowych, zainstelowanych na stałe używane do pobierania wody przez odbiorcę
Pompy
Miejsca pobraia próbek ciepłej wody w celu wykrywania Legionella
Wypływ ze zbiornika ciepłej wody lub najbliższy punkt czerpalny
Punkt czerpalny najdalej położony od zbiornika ciepłej wpdy
Miejsce powrotu wody do podgrzewacza
Wybrane punkty pośrednie których liczba uzależniona jest od wielkośic systemu
Baketrie w kąpieliskach
Campylobacter
Enterococcus
Escherichia
Helicobacter pyloru
Legionella
Leptospora
Listeria
Slamonella
Woda nie jest naturalnym środowiskiem bakterii. Trafiają one z chorego organizmy lub pośrednio przez ścieki a także przez spływy z gleby. Woda jest jedynie przenośnikiem jednak dane epidemiloogiczne wskazują, że woda może być nadal przyczu=yną wielu zachorowań o charakterze żołądkowo jelitowym.
Wymagania mikrobiol
lp |
Wskaźnik |
Wart pożądzna |
Wart dopuszcz |
Metod abadania |
|
Liczba E coli lub z gr coli na 100 ml |
Do 100 |
Do 1000 |
NPL lub FM |
|
Liczby bakt z gr coli na 100 ml
|
Do 500 |
Do 10.000 |
NPL FM |
|
Liczba paciorkowców kałowych na 100 ml |
Do 100 |
Do 400 |
NP. FM |
|
Slamonelle / 1000 ml |
nieobecna |
nieobecna |
RM + RS |
|
|
|
|
|
NPL - metoda próbówkowa
FM - metoda filtracji membranowej
RS - podłoża różnicująco wybiórcze
Wymagania fiz chem
Wskażnik |
Wart pożądzna |
Wart dpouszczalna |
Metod badania |
|
pH |
6-9 |
6-9 |
E |
|
Barwa |
Akceptowalna |
Akce[towalna |
O |
|
Zapach w temp 20-25 |
Naturalny |
Poniżej akcepowalna |
O |
|
Oleje mineralne |
Niewidoczna plama na pow 10mg/l |
Niewidoczna plama na pow 10 mg/l |
O,s |
|
Sub powierzchniowo czyhne reagujące z błękitem metylenowym |
Brakt trwałej piany do 0,3 mg |
Bkar trwałej piany do 0,5 mg/k |
O |
|
Fenol w mg/l |
Pniżej 0,005 |
Zapach nieobecny do 0,005 |
Gc |
|
Tlen rozp (% nasycenia |
80-120do |
6-9 |
E |
Bieochemiczne zapotrzebowanie tlenu w mg O2/l |
6 mg o2/l |
Do 6 mg |
S |
|
|
|
O |
Osady smoliste Przedmioty pływajace , drewno plastik burelki) |
Brak |
Brak |
O |
Zakwity sinic |
Dopuszcza się il niepowodujacy zmien barwy zmętnienia i zmien zapachu |
<- |
O |
2 m 1m O
E - leektromagnetyczne
O ocena organolet
S spektrometria
GC Chromatografia gazowa.
Wymagania mikrobiol jakim powinna odpowiadac woda
Emnterowirusy nieobecne w 10 l metody badanie PCR, hodowle komórkowe, zagęszczane próbki metodą filtracji, flokulacji lu odwirowanie
Rozszerzone badania
Zawiesiny ogókne
Chemiczne zpaotrzebowanie tlenu
Tlen rozpuszczony
Azot amonowy
Azot azotanowy
Azot ogólny
Fosforany ropuszczalne
Fosfor ogólny
Aresen
Chrom
Kadm
Ołów
Rtęć
Cyjanki wolne i związane
Wymagania mikrobiologiczne dla wody ciepłej;
Lgionella sp. < 100 jtk/100ml
Należy badać w ciepłej wodzie w budynkach zamieszkania zbiorowego i zkładach opieki zdrowotnej zamkniętej
W zakłądach ioieki zdrowotnej zamknietej na oddziałacj w których przebywają pacjenci o obniżonej odpornosci, w tym objęci leczenie immuosupresyjnym nieobecne w 1000 ml.
Legionella sp
W rodzinie Legionellaceae w rodzaju legionela wyst 49 gatunków. L. pneumophila jest odpowiedzialna za 80-90% zachorowań, natomiast L. pneumophila sg.1 uważana za szczególnieniebezpieczną
Legionelloza wyst pod postacią;
Postać płucna -choroba legionistów; (zrzeszenie kombatantów armii amerykańskiej).
Psdtać pozapłucna - choroba Pontiac (gorączka Pontiac)
Zespół rozsianego wykrzepiania wewnatrznaczyniowego po transplantacjach.
Czynniki sprzyjajace namnażaniu
Temp wody ok 20-50 oC optimum 35-46
Zastój wody - brak recyrkulacji, ślepe odcinki
Obecność osadów, mułu, kamienia kotłowego, produktów korozji
Obecność pierwotniaków (ameby, orzęski), glonów, innych bakterii
Zbyt niskie stężenie zwiazków dezynfekcyjnych
pH wody 5,0- 8,5
biofilm
Jak więc ograniczyć/ wykluczyć namnażanie?
Zapobieganie;
Utrzymywać w instalacjach wody zimnej temp 20oC a w instalacjach wody gorącej nie niższa niż 55 oC
Izolować od siebie instalacje wody ciepłej i zimnej w celu zachowania temperatur
Regularnie kontrolować temperaturę wody zimnej i ciepłej (wpisy do dziennika kontroli).
Nie dopuszczać do powstawania zastion wody (likwidować wszystkie tzw. slepe odcinki instalacji).
Należy zapobiegać procesom korozji i tworzenia złogów.
Należy utrzymywać czystośc całej instalacji
W wolnych pokojach hotelowych spuszczać wode z natrysków raz w tygodniu
Należy zapobiegać powstawaniu mikroaerozoli o średnicy kropel 2,0-5,0 um
Ćwiczenie
16.05.2012 r.
Promieniowanie i promieniotwórczość
Prominiowanie - to wysyłąnie i przenoszenie na odległość energii w postaci ciepła, swiatła, fal elektromagnetycznych lu cząstek.
Rodzaje promieniowania;
niejonizujące - posiadające energię zdolną prouszyć atomy w cząsteczce lub wywołąć ich wibrację, ale niewystarczającą by wywołać zerwanie wiazań chemicznych w obrębie cząsteczki materii.
Jonizujące - niosące energię wystarczajacą do zerwania wiazań chemicznych w stabilnych atomach czastki materii, a przez to do jonizacji (bezpośr lub posr) atomów w obrębie tej cząsteczki
Jonizacja- oderwanie elektronu (-ów) od obojętnego atomu lub cząsteczki.
Promieniowanie niejonizujace (elektromagnetyczne)
Radiowe
Ultrakrótkie 1-10m
Krótkie 10-100m
Średnie 1oo- 1000 m
Długie 1-100 km
Mikrofalowe 1m-0,1 mm
Podczerwone (IR) 1mm - 780 nm
Widzialne 370-780 nm
Promieniowanie jonizujące
Elektromagnetyczne
uV
X
Gamma
Cząsteczkowe
Alfa - złożone z dwóch protonów oraz dwóch neutronów (jądra helu)
Beta - elektrony lub pozytony (beta - elektrony, beta + pozytony)
Neutronowe - obojętne neutrony
Te oddziaływania powodują zmianę pierwiastków.
(zasięg, miejsce powstawania, schemat rozpadu, postać fizyczna, zasięg w powietrzu)
Promieniotwórczośc to samorzutny rozpad (podział) nietrwałych jader atomowych (nuklidów) pierwoastków promieniotwórczych prowadzący do powstania wykazujacych większą trwałośc nuklidów innych pierwiastków połączony z emisją promieniowania jonizujacego.
Rutherford, Becuerel, Villard, Roentgen
(liczba atomowa, masowa, izotop)
Izotop - jadra atomu danego pierwiastka różniące się liczbą neutronów.
Izotiopy naturalne;
Izotopy obecne w skorupie ziemskiej charakteryzujące się czasem połowicznego zaniku (rozpadu) zbliżonym do wieku Ziemi Th232, U238, U 235 które dają poczatke ciągom spontanicznyhc przemian ai b zwanych szeregami promieniotwórczymi.
Szerwgi promieniotwórcze
Uranowo- radowy - 18 radionuklidów kończy się ołowiekm
Szerek torowy - 12 nuklidów, kończy się ołowiem 208
uranowo- aktynowy 15 nuklidów kończy się ołowiem 207
szereg neptunowy - rozpoczyna go rozpad a izotopu 237Np a kończy się na stabilnym izotopie 209 Bi; 13 nuklidów.
Izotopy sztuczne - otrzymywane w laboratoriach poprzez bombardowanie jader niektóeych pierwiastków czastkami a protonami lub neutronami wskutek czego pwostaje nowy pierwiatek oraz emiskji kwantów gamma czastek a protonów lub neutronów. Najb znane to Am, Co, Tl, Np, Pu
Źródlła promieniowania;
naturalne
promieniowanie kosmiczne (11%)
substancje promieniotwórcze pochodzace ze skorupy ziemskiej (69%)
powietrze
substancje promieniotwórcze w organizmach żywych
sztuczne (20%)
żródla używane w medycynie
opady promieniotwórcze
odpady promieniotwórcze
niektóre przedmioty codziennego użytku (zegarki, odbiorniki tv)
źródła stosowane z przemyśle.
Podstawwe charakterystyki promieniaownia jonizujacego
T ½ - czas rozpadu połowy jąder danego izotopu.
Aktywnośc źródła mierzymy w bekerelach )Bq) 1 bekerel oznacza jeden rozpad na sekunde
Dawną jednostką by kirr (Ci 1 bq= 37 mld
Dawka pochłonięta (D) - energia promieniowania deponowana w jednostce masy danego metriału. Mierzymy ją w grejach; 1Gy= 1J/kg, 1Gy=100 rad.
Czy 1 gery to dużo RTG kl piersiowej - 0,0001 Gy
Średnio otrzymujemi ze źródeł naturalnych 3,3 mGy/rok
1 Gy - to duża dawka
Moc dawki pochłoniętej ()- szybkość przekazywana ośrodkowi materalnemu (Gy/rok, mGy/h)
Dawka ekspozycyjna (X) - ładunek elektryczny jonów jednego znaku wytworzony przez promieniowanie fotonowe w okreslonej jednostce masy powietrza. Wyrazamy ją w C/kg
Dawka równoważna (równoważnik dawki) Ht - to dawka pochłonieta z uwzględnieniem efektu biologicznego danego rodzaju promieniowanai wyrazana w siwertach 1Sv= 1J/kg = 100 rem
Dawka efektywna (skuteczna) (Eh) suma daek równoważnych od napromieniowania zewnętrznego i wewnętrznego we wszystkich tkankach i narządach z uwzględnieniem odpowiednich współczynników wagowych. Wyrażana w Sv
Dawki graniczne - dotyczy sumy rocznych dawek napromieniowania zewnetrzneg i dawek od skażeń wewnętrznych- wyrażane jako dawki skuteczne (20 i 1mSv) i /lub rózwnoważne (150-500 15-50 mSv) na rok kalendarzowy
Ćwiczenie
23.05.2012 r. sdfghjkl; <- by Krzeski. Inspekcja weterynaryjna
Ustawa z dnia 29 stycznie 2004 r. O inspekci weterynaryjnej (Dz. U. Nr 33, poz.287 wraz
Główny lekarz weterynarii - wykonujący swoje obowiązki przy pomocy Głównego Inspektoratu Weterynarii
Wojewódzki lekarz weterynarii (16)- wojewódzki inspektorat
Powiatowi lekarze weterynarii
Graniczny lek. weterynarii - wykonujący swoje zadania rzy pomocy granicznego inspektoratu weterynarii
W skład wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii wchodza
Zespół ds. bezpieczeństwa żywnosci, pasz oraz ubocznych produktów zwierzęcych;
Dział bezpieczeństwa zywności
Dział pasz oraz ubocznych produktów zwierzęcych
Zespół ds. zdrowia i ochrony zwierząt
Zesp ds. nazdoru farmaceutycznego
Zakład higieny weterynaryjnej
W skład Powiatowego inspektoratu weterynarii wchodza
Zespół ds. bezpieczeństwa żywnosci pasz oraz ubocznyhc produktów zwierzęcych
Zespół ds. zdrowia i ochrony zwierząt
Art. 16 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 o Inspekcji Weterynaryjnej
Jeśli powiatowy lek wet z przyczyn finansowych lub organizacyjnych mnie jest w stanie wykonać ustawowych zadań inspekcji może wyznaczyć na czas okreslony lekarz weterynarii niebędących pracownikami inspekcji do czynnosci zleconych np. szczepień ochronnych lub badań rozpoznawczych badania zwierza umiesczonych na rynku
Wznaczenie do wykonywania czynnosci zleconych następuje w drodze decyzji administracyjnej powiatwego lekarza wet okreslajacej rodzaj i zakrez czynności przekazanych do wykonania.
Wykonanie czynności zleconych, następuje po zawarciu przez powiatowego lekarza weterynarii umowy z danym lekarzem.
Zadania inspekcji weterynaryjnej (nie będziemy mówili)
Plany gotowości;
Kryzys - jest to nieoczekiwane wydarzenia stanowiące zagrożenie dla pozycji i stabilnosci sytsemu [Otto Lerbinger]
Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 o stanie kleski żywiołowej
Klęska żywiołowa to katastrofa naturalna lub awaria techniczna której skutki zagrażają zyciu lub zdrowiu duzej liczby osób, mieniu w wielkich rozmiarach albo srodowisku na znacznych obszarach, a pomoc i ochrona mogą być skutecznie podjęte tylko przy zastosowaniu nadzwyczajnych środków, we współdziałaniu różnych organów i instytucji oraz specjalistycznych służb i formacji działających pod jednolitym kierownictwem.
Katastrofa naturalna - rozumie się przez to zdarzenie związane z działaniem sił natury, w szczególności wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, długotrwałe występowanie ekstremalnych temperatur, osuwiska ziemi, pożary, susze, powodzie, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, masowe występowanie szkodników, chorób roślin lub zwierząt albo chorób zakaźnych ludzi albo też działanie innego żywiołu,
Masowe wystąpienie chorób zwierzecych jest katastrofą naturalną.
awaria techniczna - rozumie się przez to gwałtowne, nieprzewidziane uszkodzenie lub zniszczenie obiektu budowlanego, urządzenia technicznego lub systemu urządzeń technicznych powodujące przerwę w ich używaniu lub utratę ich właściwość.
Katastrofą naturalną lub awarią techniczną może być również wywołane działaniem terrorystycznym.
Agroterroryzm - odnosi się do biologicznych czynników atakujacych zwierzeta i zbiory 0 stosowane w ccleu wywy zaburzeń ekonomiczncyh
Bioterrozyzm- użycie czynników biologiczncyh w celu intencjonalnego wywołania chorób lub intoksykacji w podatnych w populacji.
Sytuacja kryzysowa to sytuacja
Nowa
Nieprzeiwdywana
Nieprzewidtwalna w skutkach w której dostępne narzędzia mogą się oakzac niewystarczające.
Analiza podatności na kryzys;
Identyfikacja zagrożenia; opis istniejących zagrożeń zdodnie z metodą „najgorszego czarnego scenariusza”,
Ocena rodzaju ryzyka; opis atury ryzyka, stopnia jego dolegliwości i prawdopodobieństwa wyrządzenia szkody,
Ocena poziomu zagrozenia; kalkulacja poziomu zagrozenia i rekomendowane działania.
Plan kryzysowy;
Schemat planowanych działań na wypadek wystąpienia stanu kleski żywiołowej np. wybuchu choroby zakaźnej zwierząt.
Plan kryzysowy wyraża się gotowością podjęcia pewnych działań;
Dysponowanie odpowiednimi
Kadrami
Środkami
Aktami prawnymi
Wyposażeniem
Schematami działń na poszczególnych poziomach zespołów kryzysowych
Odpowiednie władze;
W czasie stanu klęski żywiołowej działaniami prowadzonymi w celu zapobieżenia skutkom klęski żywiołowej lub ich usunięcia kierują:
1) wójt (burmistrz, prezydent miasta) - jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono tylko na obszarze gminy,
2) starosta - jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono na obszarze więcej niż jednej gminy wchodzącej w skład powiatu,
3) wojewoda - jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono na obszarze więcej niż jednego powiatu wchodzącego w skład województwa,
4) minister właściwy do spraw wewnętrznych lub inny minister, do zakresu działania którego należy zapobieganie skutkom danej klęski żywiołowej lub ich usuwanie, a w przypadku wątpliwości co do właściwości ministra lub w przypadku gdy właściwych jest kilku ministrów - minister wyznaczony przez Prezesa Rady Ministrów - jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzono na obszarze więcej niż jednego województwa.
W zwalczaniu skutków klęski zywiołowej współdziałają m.in.
Państwowa Straż Pożarna
Policja
Inspekcja Ochrony Środowiska
Siły Zbrojne RP
Straż Graniczna
Samorzady terytorialne
Inne jednostki i podmioty publiczne i rzadowe
Organizacje pozarzadowe
Media
Schemat postępowania;
Przed zdarzenie |
zdarzenie |
Po zdarzeniu |
Przygotowanie, zapobieganie |
Przygotowanie, zapobieganie |
Przygotowanie, zapobieganie |
|
Reakcja |
|
|
|
odbudowa |
Zapobieganie zespoły podejmują działania które redukują lub eliminują
Przygotowanie - zespoły podejmują działania planistyczne dotyczące sposobów reagoawnia
Reagowanie - zespoły podejmują działania polegajace na dostarczaniu pomocy poszkodowanym, zahamowaniu rozwoju występujacych zagrozen oraz ograniczeni strat i zniszczeń.
Odbudowa - zespoły podejmują działania mające na celu przywrócenie zdolnosci reagowania, odbudowę zapasów służb ratownczych oraz odtworzenie kluczowej dla funkcjonowania państwa infrastruktury telekomunikacyjnej energetycznej paliwowej transportowej i dostarczania wody.
Ustawa z dnia 11 marca 2004 o ochronie zdrowiazwierząt oraz zwalcznaiu chorób zkaaźncyh zwierzat.
Art. 54 (kopiowanie z ustawy) Powiatowy lek wet, wojewódzki lek wet i GLW w zakresie swojej właściwości przygotowują i aktualizują plany gotowości i zwalcznania poszczególnych chorob zakaźnych zwierząt.
Plany gotowości zawierają w szczególności;
… uzupełnić z ustawy
Celem polityki w zakresie zwalczania chorób zakaźnych zwierzat jest;
Podjęcie wszelkich mozliwyck kroków zmierzajacych do zapobieżenia przedostabiu się choroby na ter Polski
Poprzez opracowanie planów awaryjnych doprowadenie do szybssej i bardzie j efektywnej likwidacji choroby zkaaźnej
Polskie oalny gotowosci przyogtowywane s,a od 2003 i zastwierdzanie deycjzmi KE
Wszyscy opracownicy inspekcji IW na każdym poziomie musza znać plan i operować na swoim stanowisku zgdonie z zapisami w planie.
Obowiązek ciągłego szkolenia
Szczególowe procedury w zakr każdego palnu przedstawione są na posiomie krajowego, wojewódzkieho i powiatowego planu gotowości.
Rozp w spraiwe wykazy ch zkaźnych nakazuje palny gotowosci dal 22 jednostek chorobwych zwierzat.. dotychczas opracowano plany dla 9 jednostej (pryszczycc,a ch pęcherzykowa świń, afr i kasyczny pomór, BSE, wysoce zjadliwa grya otaków, ch, niebeiskiego języka, epizootyczna martwica ukł krwiotwórczego, rzekomy pomór drobiu)