Co robi mechanizm wnioskowania (s 201)
Narzędzia SE stosują wnioskowanie wprzód lub wstecz lub obydwie formy jednocześnie. Jednym z aspektów mechanizmu wnioskowania jest konflikt wyboru strategii rozwiązania, tj. w jakiej kolejności wybierać reguły do wykonania, gdy więcej niż jedna reguła jest potwierdzona w przestrzeni roboczej
Z książki:
Mechanizm wnioskowania jest elementem kontrolującym system ekspertowy. Uruchamia on wiedzę w bazie wiedzy w celu realizacji produkowania rozwiązań. Jest aktywowany, gdy użytkownik inicjuje konsultacje z systemem. Mechanizm wnioskowania decyduje, które reguły uruchomić i w jakiej kolejności. Przegląda przestrzeń roboczą, gdzie przechowywane są informacje o stanie początkowym i gdzie wywnioskowane rezultaty są przechowywane podczas procesu wnioskowania. Aby wykonać każdą elementarną dedukcję, mechanizm wnioskowania wykorzystuje logikę formalną do reguł wnioskowania.
Dziedzinowe SI
Produkcja,
komputerowe wspomaganie decyzji
planowanie zapotrzebowania na materiały
kontrola zasobów
kupowanie i odbieranie
kontrola procesów
komp. Wspomaganie inż.
robotyka
Marketing
badania rynku
prognozy sprzedaży
reklama i promocja
przetwarzanie zamówień
zarządzanie: sprzedażą, produktami, rynkiem
Finanse
całkowite budżetowanie
zarządzanie pieniędzmi
zarz. Kredytami i portfelami
prognozowanie finansowe
analizy wymagań fin.
analizy wyników fin.
Księgowość
rejestrowanie i księgowanie
lista płac
płatność rachunków
główne księgi
księgowanie trwałego mienia
księgowanie kosztów i podatków
budżetowanie
kontrolowanie
Zarz. Zasobami ludzkimi)
Przechowywanie teczek osobowych
Analiza pracy
Spis kwalifikacji zatrudnionych
Analiza płac
Analiza badań i szkoleń
Przewidywanie wymagań personalnych
Systemy informatyczne organizacji
SE, SWD, Baza danych, system transakcyjny, systemy rynku elektr, system monitoringu, Systemy planowania zasobów gosp. MRP II, systemy wyszukiwania informacji i system informowania kierownictwa
System monitoringu (s 178)
Polega na jak najszybszym powiadomieniu kierownictwa o możliwych zagrożeniach i
zmuszenia go do interwencji zanim nastąpią straty. SMOK
System ekspertowy
Jest programem komputerowym, który stosuje modele wiedzy i procedury wnioskowania w
celu rozwiązania problemów. Wiedza taka składa się z faktów i reguł wnioskowania. Celem tworzenia SE jest skomputeryzowanie problemów na poziomie eksperta wysokiej klasy. Etapy:
-konsultacja
-diagnozowanie
-wyjaśnienia
Zastosowanie dla zarządzania-pomoc w planowaniu finansowym, analiza budżetu, analiza bilansu, analiza wniosków kredytowych, kursów walutowych, ryzyka w ubezpieczeniach.
MRPII
Jest systemem informacyjnym, który zawiera sprawdzone zasady i algorytmy umożliwiające
zarządzanie organizacją w warunkach gosp. rynkowej. Jest to system, który stanowi pomost między systemami z bazą danych, a SWD. Uzupełnienie o pętle sprzężenia zwrotnego dot. realizacji produkcji oraz rozszerzenie zakresu o planowanie takich zasobów jak: ludzie, maszyny, środki finansowe przekształciło MRP w MRP II.
SWD-BW
Jest to urządzenie informatyczne wspomagania decyzji złożonych i słabo strukturalizowanych w ramach określonej klasy decyzji umożliwiające: wspomaganie analizy procesu decyzyjnego, projektowanie doskonalszych narzędzi do uczenia się podejmowania decyzji, rozwój łatwego dialogu, wspomagania doboru elementów systemu do kreowania rozwiązań, gromadzenie i rozszerzanie wiedzy dostarczonej z modeli i metod symbolicznych w bazie wiedzy i bazie danych.
Zalety SWD
- ułatwienie identyfikacji problemu, szybsze przyswajanie informacji dzięki obrazom graficznym
- poprawa w ocenie rzeczywistego kosztu
- stymulacja nowych podejść do tworzenia strategii
- a także: skrócenie czasu podejmowania decyzji, ludzie, komputer, wykorzystywanie danych, bezpośredni dostęp, interaktywny dialog, generator raportów., poprawa kreatywności, obsługa klienta, dostęp do informacji, lepsze podejmowanie decyzji, strategie organizacji, business reengineering, przewaga konkurencyjna, poprawa jakością podwyższenie produktywności.
Baza danych
To zbiór wystąpień różnych rekordów (elementarnych jednostek danych) oraz opisów powiązań między rekordami, danymi zagregowanymi i danymi elementarnymi. Wymagania: --kontrola redundacji,
-różnorodne korzystanie z bazy,
-możliwość szybkiej pracy konwersacyjnej,
-łatwość rozwoju i reorganizacji,
-dostępność i wydajność,
-tajność,
-bezpieczeństwo,
-fizyczna i logiczna niezależność danych.
Korzyści:
-większa szybkość wyszukiwania danych
-możliwość uzyskiwania potrzebnych zestawów danych często w różnych
-formatach
-możliwość szybkiej reorganizacji i aktualizacji zasobów danych
-obniżenie kosztów eksploatacji systemu przez zminimalizowanie redundacji.
ARIS
Architektura zintegrowanych systemów informatycznych, fazy:
1. koncepcja fachowa, gdzie opis systemu jest formalizowany, faza zwana semantycznym opisem systemu.
2. koncepcja przetwarzania danych, gdzie dostosowuje się moduły, stworzone w poprzedniej fazie
3. Implementacja, gdzie następuje dopasowanie stworzonych modeli do konkretnych struktur danych i konkretnego sprzętu technicznego.
Metodyka DMP (s 127) Digital Program Methodology
Jest to Metodyka realizacji przedsięwzięć opracowana przez firmę Digital, w której decydującym ogniwem jest projektowanie. Cele charakterystyczne:
- strukturalność, która ma zapewnić otrzymywanie spójnych rezultatów
- elastyczność zmierzająca do realizacji zamierzeń o dowolnej wielkości i uwzględniająca konkretne wymagania klienta.
Systemy otwarte
Uniezależnienie użytkownika od monopolu firm komputerowych. Realizacja zasad wolnego
rynku i niezależności użytkownika w budowie infrastruktury zarządzania. Użytkownik ma możliwość włączenia do nabytego wcześniej sprzętu lub oprogramowania odpowiednich elementów zakupionych u innych producentów.
Diana
Czyli diagnostyczna analiza to specjalizowany pakiet dla komputerowego wspomagania części procesu analizy, a mianowicie dla:
- diagnostycznej analizy sys. zarządzania organizacją
- zaproponowania zmian oraz przeprojektowania rozpatrywanej struktury organizacyjnej
- weryfikacji zmian przez ich analizę za pomocą symulacji komputerowej
- zaprojektowania sys.informacyjnego dla wybranych czynności
- wspomagania projektowania przedsięwzięć rozwojowych i restruktualizacyjnych przy jednoczesnym monitoringu funkcjonowania systemu zarządzania.
Bonni (s 76)
Pakiet wspomagający komputerową analizę systemów. Umożliwia tworzenie dialogowe diagramu struktury tak, aby można go było przekształcić w relacyjny model danych. Pozwala z jednej strony na graficzne tworzenie struktury informacji, zaś z drugiej, na szczegółową kontrolę diagramu struktury informacyjnej. Używane są następujące podstawowe sformułowania:
- wiadomość - co ktoś wie o określonym przedmiocie lub działaniu
- Informacja - wiadomość, która może zostać przekazana
- komunikacja - wymiana lub przekazanie informacji
- rzeczywistość - część realnego lub abstrakcyjnego świata, do którego odnosi się informacja
- dane - reprezentacja informacji w medium komunikacyjnym
- gramatyka - opis uzgodnień, które przedstawiają jakie dane mogą być przekazywane i jakie mają one znaczenie
Analiza
To taki sposób postępowania, który ma na celu badanie organizacji dla zaprojektowania lub zmodyfikowania sys.informacyjnego. Stanowi pierwszą fazę procedury wytworzenia i eksploatacji systemu.
Wyróżniamy:
Analizę ilościową: zwaną techniczną, która polega na wyznaczeniu wartości interesujących nas wielkości lub wskaźników jakości charakteryzujących system
Analizę jakościową: (społeczna) która akcentuje organizacyjne, psychologiczne oraz społeczne problemy systemu.
Na etapie analizy przyjmuje się rozwiązania, które są wiążące dla całego cyklu realizacji systemu. W analizie określa się niezmiernie istotne elementy systemu, jak jego cele. Elementy te są wyznaczone na podstawie analizy potrzeb informacyjnych użytkowników.
A = {P,C,D,W,H}
A -analiza, P -zbiór podmiotów decyzyjnych, C -zbiór celów, D -zbiór metod i technik, W -zbiór warunków w jakich przeprowadzamy analizę, H -zbiór hipotez o wielkościach charakteryzujących wymienione poprzednio zbiory. Procedura jest wieloetapowa.
Analiza podejście socjo-psychologiczne
Podejście socjo-psychologiczne niekiedy zwane podejściem społecznym, w którym zagadnienie analizy postrzega się nie w kategoriach technicznych (inżynieryjnych), lecz jako przedsięwzięcie społeczne. Takie podejście stosowane jest między innymi do badania potrzeb użytkownika. Dotyczy ono całego systemu, jak na przykład metoda SSM (Soft Systems Methodobgy), lub jej pewnej części, jak analiza strategiczna SWOT. W praktyce można
zauważyć, że podejście strukturalne i obiektowe bardzo często jest poprzedzone podejściem socjo-psychologicznym.
Analiza podejście strukturalne
Podejście strukturalne, w którym dąży się do formalnej analizy systemu. W wyniku tej analizy tworzone są hierarchiczne struktury, których elementami są:
- dane
- funkcje
- związki zachodzące między nimi
Podejście to jest obecnie dominujące. W analizie strukturalnej stosowanych jest wiele technik szczegółowych są to między innymi takie techniki, jak: diagram przepływu danych, modelowanie związków encji, modelowanie in-fologiczne, modelowanie binarne, tablice decyzyjne. Jedną z najbardziej popularnych technik jest model związków encji, czyli tzw. E/R (entity relationship) znany też jako obiekt-atrybut-związek.
Analiza podejście obiektowe
Podejście obiektowe (objęci orienteił analysis) jest obecnie bardzo dynamicznie rozwijającym się kierunkiem zarówno w sferze analizy jak i projektowania. Podejście obiektowe pozwala na łączeniu modelowania danych i procesów. Podstawą jest tu analiza obiektu, obiekt jest to abstrakcja czegoś w dziedzinie problemu, który odzwierciedla zdolność systemu do przechowywania informacji o tym, interakcji z tym czymś, lub obie te rzeczy. W analizie obiektowej ważnym pojęciem jest klasa, jako opis obiektu lub obiektów z jednolitym zbiorem atrybutów i usług.
Wymagania stawiane Systemom inf
Dostępność, aktualność, rzetelność, kompletność, porównywalność, niezawodność, przetwarzalność, elastyczność, wydajność, ekonomiczność, czas reakcji systemu, szczegółowość, stabilność systemu, priorytetowość, poufność, bezpieczeństwo, łatwość użytkowania.
Schemat systemów ekspertowych
Elementy:
baza wiedzy
pamięć robocza
mechanizm wnioskowania
interfejs użytkownika.
System ekspertowy z książki, elementy:
użytkownik
dialog (interfejs)
mechanizm wnioskowania
zasoby dla prezentacji rezultatów modyfikacji systemu
wyjaśnienie zapytań
akwizycja wiedzy
przestrzeń robocza
fakty itp.
Systemy dziedzinowe
To systemy zbudowane dla konkretnej gałęzi gospodarki. Służą rozwiązywaniu problemów dotyczących wąskiej dziedziny zarządzania skupionej na konkretnej organizacji lub zbioru
organizacji. To doskonałe narzędzie menedżerskie ułatwiające podejmowanie decyzji, zapewnia dostęp do wszelkich danych - od zbiorczych zestawień po dane szczegółowe ze wszystkich obszarów działalności użytkownika. Zainstalowanie terminali dotykowych w dużym stopniu poprawia organizację pracy i obniża koszty funkcjonowania organizacji.
Zadania : planowanie produkcji, controlling, marketing, finanse, księgowość, inwestycje.
Jak zmienia sie metodyka budowy SIZ pod wpływem gotowych SIZ
Muszą być z tego względu coraz bardziej elastyczne i coraz bardziej obszerne, żeby obejmować specyfikacje każdej firmy. Muszą też być proste w obsłudze, by firma poza kosztem zakupu SIZ nie ponosiła znacznych kosztów ich wdrażania
Wady i zalety gotowych SI
Zalety
- są tańsze
- krócej trwa ich projektowanie i wdrażanie potrzeba mniej ludzi do wdrażania i zarazem mniej fachowców
- łatwiejszy proces wdrażania gdyż system był już użytkowany w innych organizacjach.
- prawdopodobieństwo niedopracowania programów jest niewielkie
Wady
- są mniej elastyczne
- mniej dopasowane do konkretnych sytuacji
- gotowy produkt może być trudny do modyfikowania, dostosowania do naszych wymagań
- mogą wystąpić trudności w sprzężeniu go z dotychczasowym systemem.
E-marketing i E-Commerce
E-marketing to marketing realizowany za pomocą sieci telekomunikacyjnych, handel elektroniczny to zintegrowane uwieńczenie wszystkich interakcji informacyjnych odnoszących się do procesów biznesu, handel elektroniczny daje organizacjom szansę na obniżenie kosztów sprzedaży, a więc wzrost zysków. Organizacje te mają dzięki
e - marketingowi szansę wejścia na dotąd dla nich niedostępny rynek lokalny. E-marketing jest systemem otwartym ponieważ jest dostępny w dowolnym czasie i miejscu, dla każdego użytkownika , który ma odpowiednią końcówkę komputerową. W ten sposób zapewniany jest łatwy dostęp do informacji rynkowej. Stwarza dogodne warunki do budowy i eksploatacji systemów między organizacyjnych. Rozwój dokonuje się głównie dzięki postępowi w technice i technologii komputerowej. Warunkiem koniecznym dla funkcjonowania
rynku elektronicznego jest elektroniczna wymiana danych, umożliwia bowiem dokonywanie transakcji rynkowych, a więc operacji finansowych.
Marketing Klasyczny
Marketing jest to proces polegający na wyszukiwaniu i ocenie szans rynkowych związanych z zaspokojeniem potrzeb określonych nabywców oraz rekomendacją działań umożliwiających wykorzystanie tych szans
Konwencjonalny marketing, można rozpatrywać w różnych aspektach. Pierwotnie, jego funkcję wiązano ze zwiększaniem poziomu sprzedaży. Kryzys lat dwudziestych i trzydziestych bieżącego stulecia, udowodnił ekonomistom, że koncentracja jedynie na podażowej stronie ekonomii jest błędem. Nie wystarczy pomysł na produkt, trzeba jeszcze mieć "patent" na jego sprzedaż. Marketing rozpoczyna się w momencie, kiedy podaż produktów zaczyna natrafiać na barierę popytu. W literaturze marketing konwencjonalny rozpatruje się w następujących przekrojach:
jako liniowy instrument zwiększania zbytu (sprzedaży) towarów,
jako sposób walki z konkurencją,
jako strategię edukacji i kreowania rynku (oddziaływania na nabywców).
W pierwszym rozumieniu zadaniem marketingu jest podniesienie efektywności sprzedaży, głównie poprzez zastosowanie tradycyjnych instrumentów marketingu mix: ceny, produktu, dystrybucji oraz reklamy i promocji.
Nie można mówić też o marketingu bez uwzględnienia aspektów, jak np. strategia zachowania firmy wobec konkurencji, czy nabywców. Wśród cech, które mogą stanowić o unikalności firmy lub produktu, można między innymi wyróżnić: jakość, poziom usługi, poziom informacji o firmie i produkcie, skalę zastosowania, poziom technologii itp.
Trzecim aspektem współczesnego marketingu, obecnym praktycznie wszędzie jest nieustanne zabieganie o klientów.. Zrealizowanie tego zadania nie jest możliwe bez udziału klientów, bo to oni poza potencjałem przedsiębiorstwa stanowią o powodzeniu jego strategii. Bez nośników odpowiedniej informacji żadna strategia produktu nie przyniesie spodziewanych efektów.
Można stwierdzić, że marketing rozpatruje się zarówno jako instrument oddziaływania taktycznego (np. w celu bieżącej poprawy zysków poprzez szybki wzrost obrotów) oraz strategicznego ( np. budowanie więzi i lojalności wobec klientów, a co za tym idzie silnej marki i image'u).
W marketingu tradycyjnym klient postrzegany jest jako element mniejszej lub większej grupy, nawet jeśli przynależy do niewielkiego segmentu rynku. Strategia segmentacji rynku, przez którą firma pragnie przybliżyć się do potrzeb indywidualnego klienta, nie realizuje tego celu. W związku z tym oferowany produkt jest również mniej lub bardziej masowy. Istotnym mankamentem marketingu klasycznego jest nieznajomość pojedynczego klienta. Firma nigdy nie może mieć pewności, czy produkt został kupiony przez przedstawiciela oszacowanej w badaniach grupy docelowej
Reengineering (s 107)
Reengineering - określany jako stały proces dużych zmian (rewolucyjnych) mający na celu przybliżenie do doskonałości w zastosowaniu systemów informacyjnych. To kompleksowy proces usprawnień. Należy skupić się na rezultatach a nie zadaniach, proces projektowy może przebiegać w wielu fazach. Jest to radykalne przekonstruowanie całego systemu, proces zmian powinien przebiegać od góry do dołu. Punkty decyzyjne powinny znajdować się jak najbliżej miejsca wykonania pracy. Przeszkody:
- nie można wszystkich uszczęśliwić-jedni zostaną zwolnieni, a inni awansują
- należy przygotować się na przejawy sprzeciwu i konsekwentnie kontynuować zadania.
- ludzie często wyrażają obawy przed zmianami
- nie powinno się rozciągać procesu dłużej niż 12 miesięcy
- bariera psychologiczna
- błędy w organizacji zespołu
- konieczność przezwyciężenia stereotypów
Efekty
- poprawa jakości projektu i skrócenie czasu jego opracowania
- znaczne zmniejszenie zatrudnienia personelu
- dodatkowe zyski dla klientów i akcjonariuszy
- krótszy czas przekazywania informacji i to zarówno klientom jak decydentom
- udoskonalenie systemu obsługi klientów
- eliminacja niepotrzebnych czynności i redukcja opóźnień w przekazywaniu informacji
Różnice między SWD i SE w aspekcie wspomagania decyzji
SWD
1. Pozwala na przygotowanie takich decyzji, które można opisać za pomocą modeli matematycznych
2. Umożliwia planowanie produkcji, określa optymalną wielkość zapasów
3. Określa kierunki transportu, harmonogram produkcji i optymalną wielkość partii.
4. Rozwiązuje problemy niezestrukturalizowane lub częściowo zestrukturalizowane.
5. Wspiera, a nie eliminuje rozumowanie decydenta.
6. Podnosi skuteczność, a nie sprawność procesów decyzyjnych.
SE:
l. Daje pełne informacje o problemie, jego otoczeniu, pozwala na określenie skutków i niezbędnych środków na realizowanie różnych decyzji
2. Pozwala za podejmowanie decyzji w zakresie planowania produkcji jej wielkości i zakresu oraz analizy rynku
3. Umożliwia podejmowanie decyzji w nawet najbardziej złożonych sytuacjach awaryjnych w trakcie realizacji produkcji, na giełdzie papierów wartościowych.
4. Rozwiązuje problemy źle lub niepełnie zdefiniowane, czyli problem dla którego identyfikacji brak jest danych.
5. Rozumuje symbolicznie i ma możliwość tłumaczenia
od Ewy:
Rozwój strategii marketingowej wymaga obszernej, pogłębionej analizy sytuacji wewnętrznej i zewnętrznej firmy, syntezy użytecznych informacji oraz rozstrzygnięcia problemów decyzyjnych charakteryzujących się wysokim poziomem nieprzejrzystości, niepewności i ryzyka. W procesie rozwoju strategii marketingowej potrzebne jest przede wszystkim znaczne doświadczenie i rozległa wiedza o potrzebach i zachowaniach podmiotów rynkowych. W tym procesie konieczne jest systematyczne prowadzenie analizy oraz strategiczne rozumowanie.
Rozwijane są systemy wspomagania decyzji (SWD) wykorzystujące modele ilościowe i jakościowe oraz różne techniki analityczne.
Wysiłki badawcze koncentrują się również na zastosowaniu w procesie rozwoju strategii marketingowej systemów eksperckich (SE) oferujących określoną wiedzę oraz inteligentne wsparcie doradcze w procesie decyzyjnym.
Systemy wspomagania decyzji są przeznaczone dla wspomagania decydentów w rozwiązywaniu problemów decyzyjnych. Mają one za zadanie analizować daną sytuacje na podstawie wprowadzonych kryteriów, określanie zmian zachodzących w obiekcie i w jego otoczeniu przy pomocy modeli ekonometrycznych.
Systemy wspomagania decyzji przeznaczone są do:
· rozwiązywania problemów niezestrukturalizowanych lub częściowo zestrukturalizowanych,
· wspierania, a nie eliminowania rozumowania decydenta,
· podnoszenia skuteczności, a nie sprawności procesów decyzyjnych.
Systemy te umożliwiają również analizę wybranych problemów decyzyjnych, włącznie z możliwością wyboru prezentacji najbardziej optymalnych wariantów.
SWD bazują na danych zgromadzonych na poziomie systemów SE i SIK. Oprócz tego wyposażone są w bazę modeli decyzyjnych, tzn. zestawów instrukcji oraz relacji matematycznych i logicznych wykorzystywanych do procesów decyzyjnych, wraz z odpowiednim oprogramowaniem. Oprogramowanie to składa się rozbudowany język użytkownika oraz procedury odsługujące interfejs użytkownika. SWD zawiera rozbudowaną pomoc wyjaśniającą zasady korzystania z programu, sposobów wyboru modeli i ich wykorzystania oraz zasad interpretacji wyników.
Systemy wspomagania decyzji wykorzystywane są głownie przez kierownictwo najwyższego szczebla zarządzania. W wyniku ich działalności powinno się uzyskać symulacje różnych wariantów decyzyjnych ze wskazaniem na te najlepsze, ze względu na przewidziane skutki dla przedsiębiorstwa. Mogą być również wykorzystywane do celów planistycznych, a szczególnie do planowania strategicznego.
Systemy ekspertowe są również technologią informatyczną z zakresu inżynierii wiedzy. Są one w stanie rozwiązywać złożone zagadnienia o podłożu intelektualnym wymagające wiedzy eksperckiej z dziedziny, do której należy rozwiązywany problem.
Wiedza eksperta dostarczana jest do systemu w procesie tworzenia bazy wiedzy. Baza może być ponad to modyfikowana wraz z postępem naukowym w danej dziedzinie.
Oprócz dziedzinowej wiedzy eksperckiej system ekspertowy musi zostać wyposażony w reguły umożliwiające proces wnioskowania oraz w interfejs umożliwiający wygodną komunikację z użytkownikiem.
Praca z gotowym systemem polega na tym, że użytkownik poprzez interfejs zwraca się o pomoc do systemu, który rozwiązuje zadany problem zgodnie z najlepszą wiedzą jaką posiada. Po rozwiązaniu zagadnienia system tłumaczy również procesy logiczne na podstawie których wyciągnął takie a nie inne wnioski.
System ekspertowy to program komputerowy z dużą bazą danych, który potrafi znaleźć optymalne rozwiązanie podanego problemu - czyli w zasadzie robi to samo co ekspert. Przykładem takiego systemu może być amerykański projekt "MYCIN", który posiada olbrzymią bazę objawów chorób i proponowanych leczeń. Na podstawie tej bazy danych program po wpisaniu objawów dokonuje diagnozy i proponuje leczenie. Natomiast lekarz może zgodzić się z komputerem lub nie. Pamiętajmy - lekarz oprócz wiedzy ma również doświadczenie i intuicje czego komputera nie da się nauczyć.
Przez system ekspertowy rozumiemy program komputerowy posiadający wiadomości i przeprowadzający wnioskowanie w pewnej dziedzinie wiedzy takiej, jak medycyna czy geologia, z możliwością rozwiązywania problemów oraz doradztwo.
Idea systemów ekspertowych
- System ekspertowy (doradczy) to program wykorzystujący wnioskowanie do rozwiązania problemów, które są na tyle trudne, że normalnie wymagają pomocy specjalistów (doradców, ekspertów)
- Wiedza i procedury wnioskowania są zazwyczaj w posiadaniu najlepszych specjalistów w danej dziedzinie
- Ogólnie system ekspertowy składa się z bazy wiedzy, uzyskanej od specjalistów w danej dziedzinie oraz z mechanizmu wnioskowania, który pozwala z tej ekspertyzy skorzystać
- System ekspertowy składa się z:
a) modułu ekstrahowania wiedzy (akwizycji, pozyskiwania, zdobywania),
b) bazy wiedzy,
c) mechanizmu wnioskowania,
d) objaśnianie wiedzy,
e) interfejsu (sprzętu) pomiędzy użytkownikiem a systemem;
Rola narzędzi case
Podniesienie jakości projektowania przez wczesne wykrycie popełnionych błędów. Błędy te są przenoszone do kolejnych faz budowy systemu i tak realizowana jest zasada im wcześniej wykryty błąd tym mniejszy koszt jego usunięcia.
Wykorzystywanie istniejących dobrych elementów starych projektów przy projektowaniu nowego systemu, co w konsekwencji powoduje obniżkę kosztów opracowania projektu
Uniezależnienie dotrzymania terminów i kosztów zakończenia projektu do zmian kadrowych w zespole projektowym. Nowy członek zespołu ma pełną dokumentację prac nad systemem.
Obniżenie kosztów utrzymania systemu przez nieangażowanie do tych prac specjalistów. Dysponowane narzędzia pozwalają na prowadzenie prac przez nawet mniej wykwalifikowanych pracowników
Utrzymanie spójnej, kompletnej dokumentacji całości prac, co pozwala zapewnić zgodność poszczególnych wersji projektów i faz projektowania
Zwiększenie wydajności pracy poszczególnych członków zespołu i tworzenie dorobku zespołu projektowego przez składanie indywidualnego dorobku technologicznego członków zespołu
Ułatwienie procesu komunikowania i kontroli wewnątrz zespołu projektowego oraz styku zespół projektujący - użytkownik
Cechy organizacji wirtualnej
Wirtualna organizacja tworzona jest dobrowolnie przez organizacje, które wchodzą ze sobą w rozmaite związki by realizować wspólny cel, który ma za zadanie przyniesienie im korzyści większych niż wtedy, gdyby działały w sposób tradycyjny. Związane to jest ściśle z globalnymi sieciami komputerowymi oraz dużymi i rozproszonymi bazami danych. Kontakt jest elektroniczny. Wirtualna organizacja działa w warunkach „przezroczystej organizacji" co oznacza, że wszystkie jej poczynania mogą być znane konkurencji. Nie ma w niej wspólnych administracji budynków i budowli wspólnego nadzoru i stanowisk koordynacyjnych. Obecnie funkcjonuje już wiele tego typów organizacji jak np. wirtualne: księgarnie, sklepy, banki, biura pośrednictwa pracy, wydawnictwa.
Czynniki sukcesu we wdrażaniu SI (s 137)
Wprowadzenie zmian organizacyjnych można podzielić na następujące etapy:
Rozmrożenie — uruchomienie sił oddziałujących na ludzi w ten sposób, że ich dotychczasowa stabilna sytuacja w organizacji ulega istotnemu naruszaniu i wywołuje gotowość do zmian; towarzyszyć temu może wzrastająca presja do zmian lub redukowanie obaw przed zmianami
Wprowadzenie zmian — przedstawienie kierunków zmian i uczenie się
nowych ról.
Zamrożenie - integracja zmienionych ról z resztą systemu powiązań
międzyludzkich w jeden poprzednio funkcjonujący system interakcji
emocjonalnych.
Czynniki sprzyjające wdrażaniu systemu informacyjnego
Etap |
Sprzyjające |
Nie sprzyjające |
Rozmrożenie |
1. Kierownictwo organizacji oraz średnie i techniczne kierownictwo odczuwają ważność problemów dla organizacji. 2. Kierownictwo organizacji wlicza się do procesu zmian. 3. Kierownictwo organizacji rozpoznaje potrzeby zmian. 4. Kierownictwo organizacji inicjuje badania. 5. Kierownictwo wyższych szczebli zachowują się otwarcie 6. Kierownictwo organizacji modyfikuje część swoich wymagań. |
1. Kierownictwo organizacji nie określiło klarownie problemów, które należy usprawnić. 2. Kierownictwo organizacji odczuwało, że problem jest zbyt duży. 3. Kierownictwo komórek organizacyjnych nie rozpoznało potrzebnych zmian. 4. Kierownictwo komórek organizacyjnych czuje się pomijane. 5. Kierownictwo komórek organizacyjnych jest przeciwne. 6. Kierownictwo organizacji utraciło zaufanie do projektantów. 7. Kierownictwo organizacji uświadomiło sobie, że może dokonać badań samodzielnie. |
Zmiany |
1. Kierownictwo wydziałów i projektanci wspólnie gromadzą dane. 2. Niezbędne dane można było uzyskać dzięki systemowi informacji. 3. Przemyślano nowe alternatywy. 4. Kierownictwo wydziałów przejrzało i oceniło alternatywy. 5. Doradzono kierownictwu organizacji wybór wariantu. 6. Kierownictwo organizacji pomogło opracować rozwiązanie. 7. Propozycje doskonalono sekwencyjnie. |
1. Projektanci nie byli w stanie przeszkolić kierownictwa organizacji. 2. Nie można było uzyskać danych. 3. Kierownictwo organizacji nie pomogło opracować rozwiązania. 4. Kierownictwo wydziałów nie rozumie rozwiązań projektantów. 5. Projektanci uświadomili siebie; że projektowano zbyt szybko. |
Zamrożenie |
1. Kierownictwo komórek organizacyjnych próbuje nowych rozwiązań 2. Wykorzystanie wykazuje przewagę nowych rozwiązań. 3. Projektanci inicjują pozytywne sprzężenie zwrotne po początkowych próbach. 4. Rozwiązania zaakceptowano powszechnie po początkowym sukcesie. 5. Kierownictwo komórek jest zadowolone z osiągniętych rozwiązań. 6. Rozwiązanie wykorzystano również w innych dziedzinach. 7. Zmiany poprawiły działalność organizacji. |
1. Projektanci nie wspomagają decydentów po początkowym wdrożeniu rozwiązań. 2. Projektanci nie próbowali ustabilizować sytuacji po wprowadzeniu zmian. 3. Rezultatów nie można zmierzyć. 4. Wystąpił brak norm oceny wyników. 5. Kierownictwo organizacji zignorowało rozwiązania rekomendowane przez projektantów. 6. Rozwiązanie nie było dostosowane do potrzeb organizacji. 7. Kierownictwo organizacji nie zachęca innych komórek do wykorzystania rozwiązania, |
Projektowanie Systemu Informatycznego
Projektowanie sys.inf. traktujemy jako zespół logicznie uporządkowanych czynności zmierzających do realizacji nadrzędnego celu jakim jest budowa sys. informacji. Opis takiego zespołu czynności nazywamy metodyką sys. informatycznego.
-projektowanie diagnostyczne, w którym za punkt wyjścia przyjmuje się obecny stan organizacji, a projektant pragnie go usprawnić
-projektowanie prognostyczne, gdzie za punkt wyjścia bierzemy naszą wizję organizacji w przyszłości, a nie interesuje nas stan obecny.
Procedura Spiralna Projektowania
Procedura spiralna jej cechą charakterystyczną jest realizacja kolejno poszczególnych zakresów działania systemów. System dzieli się na etapy i dla każdego z nich opracowuje się całościowy projekt. Procedura ta została po raz pierwszy zastosowana w przemyśle lotniczym. Zasadą jest, że ulepszamy system metodą kolejnych przybliżeń. Czas realizacji procedury jest stosunkowo długi, dlatego stosuje sieją do przedsięwzięć złożonych i stosunkowo drogich, gdzie czas i koszty nie odgrywają istotnej roli, a najważniejsza jest jakość systemu Wynikiem jest opracowanie prototypów, które są sprawdzane przez symulację
Procedura Ewolucyjna Projektowania
Procedura ewolucyjna jest typowa dla podejścia strukturalnego. System dzielimy na elementarne części, a dopiero na końcu działań projektowych przystępujemy do integracji całego systemu i wykonania testów. Jej cechą charakterystyczną jest projektowanie nadążne - cały czas jesteśmy nastawieni na zmieniający się cel.
Procedura Przyrostowa Projektowania
Procedura przyrostowa jest strukturalną, ale pozwala projektować system etapami w przypadku, gdy nie dysponujemy odpowiednimi środkami, aby zaprojektować od razu cały system. Zespół jest stale równomiernie zajęty realizacją: porównanie do brygad budujących dom.
Procedura Kaskadowa Projektowania
Procedura kaskadowa-charakteryzuje się tym, że proces odbywa się stopniowo. Projektuje się system dla całej organizacji, a więc w pełni realizuje się zasadę podejścia strukturalnego. Wszystkie wątpliwości są rozwiewane na czas. W ten sposób wraz z nabywaniem doświadczenia i postępem prac określane są poszczególne zadania projektowe. Wdrażając model może się okazać, że nie przewidzieliśmy wszystkich elementów i należy dla pewnych zagadnień wrócić do etapu projektowego. Mimo tych trudności ograniczamy znacznie ryzyko, a tym samym obniżamy koszty
Podejście socjo-psychologiczne (społeczne) Projektowania
Podejście socjo-psychologiczne (społeczne) w mniejszym stopniu jest związane z projektowaniem niż z analizą. Często jednak jest kontynuowana dla bezkonfliktowego przejścia z fazy analizy do projektowania. W projektowaniu stosowane jest dla ekonomicznej i społecznej oceny systemu informacyjnego i dla opracowania strategii realizacji i wdrażania projektu.
Podejście strukturalne Projektowania
Podejście strukturalne początkowo rozwinęło się w pracach programistycznych. Za prekursora tego podejścia uznaje się E. Dijkstra, który wypowiedział wojnę stosowanej w programowaniu instrukcji ,,skoku". Jego cechą charakterystyczną (podejścia strukturalnego) jest rozkład problemu na części składowe. System ulega hierarchicznej dekompozycji.
Innymi cechami tego podejścia są:
konsekwentna hierarchiczna struktura projektu (top down desigń)
podział projektu na moduły (niekiedy jako studium pośrednie występują
jednostki funkcjonalne, podsystemy), z których jest jedno wejście i jedno
wyjście.
Zaletą projektowania strukturalnego jest to, że przedsięwzięcie projektowe możemy podzielić na mniejsze części. W konsekwencji możliwa jest równoległa, grupowa praca, a więc rozdział zadań pomiędzy mniejsze zespoły. Prowadzi to do skrócenia czasu opracowania projektu. Trudności pojawiają się natomiast przy powiązaniu i zestrojeniu ze sobą opracowanych
oddzielnie modułów.
Podejście obiektowe Projektowania
Metoda projektowania obiektowa — OOD {Object-Oriented Desigri) jest metodą stosowaną na szerszą skalę w latach 90-tych. Najczęściej poprzedzona jest analizą obiektową. Przejście od analizy obiektowej, polega na stopniowym rozszerzaniu modelu. Do modelu opracowanego dla potrzeb analizy dodane są takie moduły jak: kontakt z użytkownikiem, zarządzanie zadaniami, i zarządzanie danymi. Jak piszą P. Coad i E. Yourdon dzięki zastosowaniu jednolitej bazowej reprezentacji do projektowania organizacji danych i wykonywanego na nich przetwarzania, likwidowane są następujące tradycyjne przepaści:
- pomiędzy diagramem przepływu danych (DFD — Data Flow Diagrams) a diagramem związków danych (ERD — Entity — Relałionship Diagrams), stosowanych w podejściu strukturalnym
- pomiędzy analizą a projektowaniem.
Fazy projektowania SI (s 115)
Sformułowanie problemu: czyli analiza projektowania, gdzie podejmujemy decyzje o konieczności zaprojektowania nowego systemu inf. A także określenie zadań stojących przed systemem. Należy także powołać zespół do spraw opracowania strategii projektowej, który może być jedno lub wieloosobowy.
Analiza sytuacji problemowej, gdzie następuje sprecyzowanie ograniczeń w budowie i funkcjonowaniu systemu, wyznaczanie metody oceny skuteczności sprecyzowanie ograniczeń w budowie i funkcjonowaniu jednostkowych strategii o zbioru jednostkowych strategii projektowych
Rozwiązanie: charakterystyka jednostkowych, obliczenia, wstępny wybór strategii projektowej
Weryfikacja-odpowiedz na pytanie czy realizacja strategii przyniesie zamierzone cele
Realizacja-wdrożenie projektu-może być całościowe lub cząstkowe
Wersja z książki:
Sformułowanie problemu. W fazie tej dokonuje się analizy, co
zostało przedstawione w poprzednim rozdziale.
Analiza sytuacji, która jest zasadniczym etapem budowy strategii
projektowej. Celem tej fazy jest: opracowanie zbioru możliwych
strategii, określenie ograniczeń, wyznaczenie kryteriów ocen oraz
opracowanie mechanizmu weryfikacji strategii.
Rozwiązanie — sformułowanie strategii projektowej. Celem tej
fazy jest rekomendowanie poszczególnych wariantów strategii
projektowej.
Weryfikacja. W tej, z kolei fazie, przechodzimy od rekomendacji
do decyzji.
V. Realizacja. Faza ta w zasadzie wychodzi poza ramy opracowania
strategii projektowania
Elementy SWD (s 233)
Dane - niezbędne dla decydenta, aby nie absorbował swojej pamięci do ich przechowywania
Teksty-zwykle dotyczące opisu koncepcji i warunków modeli
Zmienne - nazwy zmiennych używane w równaniach opisujących problem
Modele - opisują zmienne, które należy brać pod uwagę, istotne relacje i ich strukturę matematyczną itp.
Raporty - dla diagnozy złożonego problemu potrzebny jest zwykle liczny zbiór raportów
Obrazy - graficzne zawierają zwykle znaczna ilość wiedzy i są łatwiejsze w percepcji
Reguły - różne metody prezentacji wiedzy w postaci symbolicznej
Źródła konfliktów we wdrażaniu SI
- podział ograniczonych zasobów szczególnie finansowych
- różnica w celach i zadaniach
- współzależność pracy
- różnice w poglądach na jakość pracy
- różnice w stylach zarządzania
- błędy organizacyjne.
Narysuj Schemat SE
System MRP
(Material Requirements Planning - Planowanie Zapotrzebowań Materiałowych) powstał w późnych latach 50 pod auspicjami Amerykańskiego Stowarzyszenia Zarządzania Produkcją i Zapasami. MRP (określane również jako MRP I) uwzględniało jedynie gospodarkę materiałową przedsiębiorstwa, ograniczało się zatem do wyznaczania zleceń produkcyjnych bądź zamówień do dostawców (czyli harmonogramu zapotrzebowania materiałowego), na podstawie żądanego zestawienia materiałowego i harmonogramu produkcji wyrobów, uwzględniając wielkości takie jak: zapas zabezpieczający czy cykl zaopatrzenia. MRP można także traktować jako sposób określania i dotrzymywania terminów wykonania zamówień klientów według przypisanych im priorytetów. System MRP łączy sporządzony harmonogram produkcji z zestawieniem materiałów niezbędnych do wytworzenia produktu, bada zapasy produkcyjne i ustala, które części i surowce muszą być zamówione i w jakim czasie, aby jak najkrócej były składowane w procesie wytwarzania.Uwzględniając, kiedy różne części produktu końcowego mają być produkowane według harmonogramu oraz biorąc pod uwagę konieczne okresy otrzymania materiału, MRP rozdziela w czasie zamówienia na uzupełnienie materiałów w ten sposób, że części i materiały są dostępne w procesie wytwarzania w momencie, kiedy są potrzebne na stanowiskach roboczych.
Na czym polega związek między reinżynierią organizacji i budową SIZ?
SIZ jest budowany po to, by organizacja mogła zrealizować postawione przed nią cele. Aby należycie pełnił swe funkcje musi spełniać wiele kryteriów m.in.: aktualność, niezawodność, czas reakcji systemu czy łatwość użytkowania. Ze względu na rozmaite czynniki zewnętrzne i wewnętrzne(postęp techniczny, nowe oprogramowanie, sprzęt) projekt SIZ musi być stale udoskonalany aby w pełni pełnił swoje funkcje. Działanie takie to reengineering. Wprowadzanie zmian ma służyć usprawnieniu zbudowanego uprzednio SIZ i zapewnić organizacji powodzenie w działaniu.
Z jakich podsystemów składa się CIM zintegrowany system kierowania produkcją?
CIM (Computer Integrated Manufacturing) to komputerowo zintegrowany system zarządzania produkcją. Łączy w sobie funkcje przedsiębiorstwa takie jak :
projektowanie wyrobów (CAD)
planowanie produkcji (CAP)
wytwarzanie (CAM)
kontrola wymogów jakościowych (CAQ)
obliczenia oraz symulacja (CAE), przy czym jest to także połączenie funkcji CAD i CAP
prace administracyjne (CAA)
Poszczególne podsystemy CIM mogą być łączone i integrowane w różny posób. Z punktu widzenia procesów informacyjnych logistyki źródłem istotnych informacji wykorzystywanych w sterowaniu są następujące podsystemy :
CAD i CAE jako baza informacyjna w ustalaniu zakresu zużycia materiałów, norm zużycia, struktury asortymentowej itp.
CAP i CAE jako baza informacyjna o rozmiarach i strukturze produkcji do celów planowania potrzeb materiałowych
- CAP, CAE i CAA jako baza informacyjna o zapasach, zakupach, miejscach magazynowania itp.
Lp.
1.
2,
4.
Czynniki ryzyka we wdrazaniu SI
Niechętni lub nie istniejący użytkownicy
Zbyt wielu użytkowników lub wdrażających
Obejście użytkowników wdrażających lub obsługujących
Nieumiejętność ustalenia we wstępnej fazie celów lub wzorców zastosowania
Nieumiejętność przewidzenia lub zamortyzowania oddziaływania na wszystkie strony związane z systemem
Utrata lub brak poparcia dla systemu
Brak doświadczeń z podobnymi systemami
Problemy fachowe lub czynniki nakładów - efektów
Problem
Brak oparcia dlg systemu
Problem komunikacji; nieumiejętność powiązania interesów różnych ludzi
Nie ma następców, którzy mogą wykorzystać lub modyfikować system
Nadmierny optymizm projektantów systemu i doradców
Brak motywacji do pracy lub zmiany wzorców pracy bez uzyskania korzyści
Potrzeba przeprowadzenia badań; utrudnianie przez osoby niechętne do
współpracy
Słaba orientacja zawodowa prowadzi
do błędów
Koszty obsługi lub udoskonalenia systemu
Typowa sytuacja
System nie byf zainicjowany przez potencjalnych użytkowników i opracowywano go bez udziału użytkowników
System spowodował nieobowiązujące wykorzystanie przez wiele osób lub brak koordynacji
System był narzędziem osoby, która odeszła albo inicjator systemu odszedł przed wdrożeniem
Założono, że personel organizacji określi, jak wykorzystywać system
Brak korzyści z systemu u osób występujących w roli „zasilaczy", wywieranie presji na wprowadzanie zmian organizacji
Brak środków na eksploatację systemu; brak działań ze strony kierownictwa, aby system skutecznie wykorzystać
Opracowanie systemu innowacyjnego; zmierzającego do istotnych zmian nie tylko automatyzacji prac
Brak sposobów oszacowania wartości systemu przed i po udoskonaleniu
Wynik
Zarzucenie; nierówmterne wykorzystanie; brak oddziaływania
wykorzy-
Nierównomierne stanie systemu
Zredukowanie zastosowań lub zanikanie systemu
Zarzucanie
Obawy i zaniepokojenie
Upadek lub zarzucenie systemu
Problemy fachowe; słabe dopasowanie problemów i rozwiązań; zarzucenie systemu
Niespełnienie potrzeb lub zaspokojenie w małym zakresie
Opisz wizje mistrzów roku 65
MIS - system informacyjny II generacji. Systemy informowania kierownictwa ( Management Information System)
Charakterystyka MIS (SIZ):
Używa zintegrowanej bazy danych i wspomaga różnorodne obszary działania organizacji,
Udostępnia w łatwy sposób aktualne informacje dla kierownictwa operacyjnego, taktycznego i strategicznego lecz są to informacje dla problemów ustrukturalizowanych,
Posiada elementy elastyczne umożliwiające częściową adaptacje do zmieniających się potrzeb informacyjnych organizacji,
Umożliwia wbudowanie systemu zabezpieczeń przed nieupoważnionymi użytkownikami.
System dziedzinowy
system dziedzinowy (jednodziedzinowe) - funkcjonuje w obszarze jednej dziedziny i obejmuje swoim zakresem wszystkie lub prawie wszystkie funkcje użytkowe tej dziedziny
Systemy dziedzinowe:
- planowanie produkcji, controlling, marketing, finanse, księgowość, inwestycje
- sprzedaży, zapasów, produkcji, kosztów, finansowo-księgowych, CRMtzn. współpraca z klientami, logistyka, systemy gospodarki materiałowej, system płac, finansowo-księgowy, sprzedaż, zakup
Metody wdrażania
1. Wdrażanie całościowe (totalne) to implementacja nowego systemy przy równoczesnej rezygnacji z eksploatacji dotychczasowego systemu. Takie podejście jest zarazem najbardziej wygodne i najmniej kosztowne. Niebezpieczeństwa wynikają natomiast z tego, że:
- nie mamy już w zasadzie odwrotu i w sytuacji niedopracowanego i nie przetestowanego systemu narażeni jesteśmy na znaczne dodatkowe koszty związane z równoczesnym usuwaniem usterek i realizowaniem bieżącej działalności
- brak jest aktualnego układu odniesienia do starego systemu — możemy tylko przewidywać co będzie i jak zachowałby się, w takiej sytuacji stary system.
Przyjęcie strategii totalnej obarczone jest dużym ryzykiem. Ryzyko to jest tym mniejsze, im zespół, który opracował projekt, jest bardziej doświadczony. W przypadku kiedy system opracowywany jest dla nowej organizacji jest to jedyna możliwa strategia działania.
2. Wdrażanie cząstkowe jest dla organizacji strategią o mniejszym stopniu ryzyka, jednak może być ono bardziej kosztowne, szczególnie w porównaniu z sytuacją, gdy wdrożenie całościowe przebiega bez przeszkód. Praktyka wykazuje, że w przypadku wdrażania dużych i złożonych systemów informacyjnych, strategia cząstkowa jest korzystniejsza. Decydując się na strategię cząstkową należy dążyć do strukturalizacji, czyli podziału systemu na części.
3. Bezpieczna, ale też najbardziej kosztowna jest strategia równoległa. Według niej dotychczasowy system jest eksploatowany tak długo, aż nowy nie zostanie w pełni wdrożony. Pracują więc równoległe dwa zespoły pracowników. Niebezpieczne, a czasem nierealne jest tworzenie nowego zespołu który będzie eksploatował nowy system.
Faza analizy
rysunek
Gdzie zastosowałbyś SE w organizacji
Bankowość - kredyty
Ubezpieczenia - szacowanie ryzyka
Medycyna - rozpoznawanie chorób
..................!! PYTANIA DALEJ NIE OPRACOWANE !!...................
Podejście do projektowania SI
Jakie problemy czekają polskie firmy aby stać się organizacją wirtualną
Podziat Sl na generacje.opis, możliwość wpomaganra poszczególnych
decyzji, fazy projektowania
Metodyka OPM, ARIS
Języki programowania SE, szkielety SE, , cechy organizaci wirtualnej
PC-shell
podejścia metodyczne - ustalenia potrzeb informacyjnych
użytkowników
Diagram związków encji - symbole, powiązania.
Zintegrowane spojrzenie na role SIZ w organizacji
BASIS.BPCS
Techniki projektowania Architektura dla rozproszonych baz danych --- — --. ...
SZBD
Metody i techniki prezentacji analizy organizacji
Działania podjęte dla wdrożenia systemu
integracja SE, SWD, SIK przykład SWD, funkcje simplan,
Na niebiesko pytania od prof. Sroki podane na wykładzie z 26 maja 2004
Zintegrowane systemy (s 225)(268)
Narysuj schemat SWD (wkrotce)
Jak zapisać wiedze w bazie wiedzy
Wdrażanie SI
Wpływ rynku na proces projektowania
Czynniki skutecznego wdrażania
Podejście psychosocjologiczne przy wdrażaniu
Ocena wpływu SI na decyzje
18
21
Mechanizm
wnioskowania
Zasoby dla
prezentacji
rezultatów
modyfikacji
systemu
UŻYTKOWNIK
Dialog
Interface
Przestrzeń
robocza
Fakty itp.
Wyjaśnienie zapytań
Akwizycja
wiedzy