Polityka audiowizualna
Wzrost znaczenia sektora audiowizualnego (nowe techniki, czy konwergencja z innymi dziedzinami życia)
Polityka nowa
Pierwsze inicjatywy wspólnotowe widoczne są na początku lat 80-tych
1984- Zielona Księga wydana przez Komisję Europejską o utworzeniu wspólnego rynku dla nadawanych programów
1985 Biała Księga w sprawie osiągnięcia wspólnego rynku- wprowadzenie konkurencji na rynki audiowizualne państw członkowskich oraz rozwoju telewizji o wysokiej rozdzielczości
1989- dyrektywa Rady „Telewizja bez granic” - swoboda przepływu programów telewizyjnych pomiędzy państwami członkowskimi
Traktat z Maastricht- działania Wspólnoty mają na celu zachęcanie państw członkowskich do współpracy oraz wsparcie jej działań w dziedzinie audiowizualnej
traktat Amsterdamski przynosi dalsze rozwinięcie polityki audiowizualnej poprzez protokół o systemie publicznego nadawania programów a państwach członkowskich.
Instrumenty finansowe
Program MEDIA- wspiera przemysł audiowizualny
MEDIA I- 1999, przyjęty przez Radę. Pięcioletni program- 200 mln. Euro
MEDIA II- 1996-2000- rozwój i dystrybucja europejskich dzieł audiowizualnych oraz kształcenia- 300 mln euro.
2001-2005- nowy program mający na celu rozwój, dystrybucje i promocję europejskich dzieł audiowizualnych
MEDIA 2007-2013- wsparcie europejskiej produkcji filmowej i programów telewizyjnych- 755 mln. Euro. Ma na celu produkcje, dystrybucję i promocję filmów oraz innych utworów audiowizualnych.
Nadawanie programów
1989- dyrektywa Rady, zmieniona dyrektywa z 1997 r. w sprawie koordynacji niektóeych przepisów prawnych, regulaminowych i administracyjnych państw członkowskich dot. nadawania programów telewizyjnych. Państwa zapewniają swobodę odbioru i nie umożliwiają retransmisji na ich terytorium programów telewizyjnych z innych państw członkowskich.
W odniesieniu do wydarzeń o znacznej wartości dla społeczeństwa państwa członkowskie powinny zagwarantować żeby nadawcy nie retransmitowali ich w sposób wyłączny pozbawiając znacznej części publiczności danego państwa możliwości śledzenia wydarzeń.
Swoboda odbioru programów z innych państw członkowskich
Swobodny odbiór oraz nieograniczenie retransmisji na ich terytorium programów telewizyjnych pochodzących z innych państw członkowskich. Państwo może czasowo zawiesić te zasadę gdy:
- Program telewizyjny z innego państwa w sposób oczywisty, poważny, ciężki narusza i zagraża rozwojowi fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu nieletnich, programy nawołujące do nienawiści z powodu rasy, płci , czy religii
W okresie 12 miesięcy nadawca programów tv przynajmniej dwa razy naruszył powyższe postanowienia
Dane państwo członkowskie powiadomiło na piśmie nadawcę oraz KE o zarzucanych naruszeniach i o zamiarze podjęcia środków na wypadek zaistnienia ponownego naruszenia
Konsultacje prowadzone przez KE z państwem, które nadawało program nie doprowadziły do polubownego rozwiązania.
Transmisja wydarzeń doniosłych społecznie
Państwa członkowskie mają prawo podjęcia środków w celu zapewnienia , żeby nadawcy programów telewizyjnych podlegających ich jurysdykcji nie nadawali na zasadzie wyłączności wydarzeń uznanych za społecznie doniosłe w sposób pozbawiający znaczną cześć odbiorców w danym państwie członkowskim możliwości śledzenia tych wydarzeń bezpośrednio lub poprzez retransmisje.
Promocja dystrybucji i produkcji europejskich audycji oraz produkcji niezależnej
Obowiązek państw członkowskich, by nadawcy tv poświęcali dziełom europejskim większość ich czasu antenowego z wyłączeniem serwisów informacyjnych, transmisji sportowych , teleturniejów, reklam, telesprzedaży i przekazów tekstowych.
Nadawcy mają obowiązek przeznaczania co najmniej 10% ich czasu antenowego z wyłączeniem powyższych programów lub 10% budżetu programowego na dzieła europejskie wytworzone przez producentów niezależnych od nadawców.
Dzieła europejskie
Dzieła pochodzące z państw członkowskich
Dzieła pochodzące z trzecich państw europejskich będące stroną Europejskiej Konwencji o Telewizji Transgranicznej
Dzieła zrealizowane z udziałem autorów i pracowników zamieszkałych w jednym lub wielu państwach o ile:
Są zrealizowane przez jednego lub wielu producentów prowadzących działalność w jednym lub w wielu państwach
Ich produkcja jest nadzorowana i kontrolowana przez jednego lub wielu producentów prowadzących działalność w jednym lub wielu państwach
Lub wkład koproducentów z tych państw jest większościowy
Utwory pochodzące z państw trzecich , z którymi wspólnota zawarła umowę odnosząca się do sektora audiowizualnego o ile dzieła te są zrealizowane z udziałem autorów lub pracowników zamieszkujących w państwach europejskich
reklama
Musi być łatwo identyfikowalna oraz wyraźnie oddzielona od reszty programu z wykorzystanie środków optycznych i akustycznych
Zakazuje się kryptoreklamy oraz reklamy podprogowej
Reklama może przerywać program, o ile nie zagraża to integralności oraz wartości programu
W przypadku filmów ich emisja może być przerwana o ile czas projekcji jest dłuższy niż 45 minut, raz w okresie 45 minut. Następna przerwa jest dopuszczalna o ile czas emisji jest dłuższy o przynajmniej 20 min. od dwóch lub więcej zakończonych okresów 45-minutoych.
Zakazane jest przerywanie reklamami programów zawierających obrzędy religijne
Dzienniki, programy informacyjne, filmy dokumentalne, programy dla dzieci trwające krócej niż pół godziny nie mogą być przerywane.
Reklama nie może: naruszać godności ludzkiej, zawierać treści dyskryminującej ze względu na płeć, rasę i narodowość, naruszać przekonań religijnych i politycznych
Zakazana jest reklama papierosów i innych wyrobów tytoniowych
Reklama alkoholu nie może być skierowana do nieletnich, nie może łączyć spożycia alkoholu z poprawą możliwości fizycznych, czy prowadzenia samochodu
Nie może sugerować , że spożycie alkoholu sprzyja powodzeniu towarzyskiemu, czy seksualnemu, nie może podkreślać wysokiej zawartości alkoholu.
Ochrona małoletnich i godności ludzkiej
Nie można nadawać programów mogących zaszkodzić rozwojowi fizycznemu, psychicznemu, lub moralnemu małoletnich , w szczególności programów zawierających pornografie i niczym nieuzasadnioną przemoc.
Dobór pory emisji, odpowiednie oznaczenia.
Programy nie mogą zawierać zachęty do nienawiści ze względu na rase, narodowość, czy wyznanie.
Telezakupy
Emisje bezpośrednich ofert skierowanych do publiczności w celu odpłatnego nabycia dóbr i usług , w tym nieruchomości oraz praw i obowiązków
Okienka przeznaczone do emisji telezakupów na kanałach niepoświęconych wyłącznie telezakupom mają minimalny nieprzerwany czas emisji 15 minut. Maksymalna liczba okienek wynosi 8 dziennie
Podmioty prawa międzynarodowego
Pojęcie podmiotu
Niektórzy uważają ze podmiotami są tylko państwa.
Inni- państwa, organizacje międzynarodowe, strony wojujące, a nawet jednostki.
MTS- „Podmioty prawa, w systemie prawnym, niekoniecznie są identyczne co do zakresu ich praw; ich charakter zależy od potrzeby wspólnoty. Rozwój prawa międzynarodowego w ciągu jego historii odbywał się pod wpływem wymogów życia międzynarodowego, a stopniowy wzrost zbiorowych działań państw sprawił już, że pojawiły się przykłady działania wykonywanego w płaszczyźnie międzynarodowej przez inne podmioty, które nie są państwami.”
ALE, normy prawa międzynarodowego określają konkretne prawa i obowiązki państw, kompetencje, prawa i i obowiązki organizacji międzynarodowych, Stolicy Apostolskiej, czy stron wojujących, ALE NIE OKREŚLAJĄ KTO JEST PODMIOTEM PRAWA MIĘDZYNARODOWEGO.
KPT- art. 3- „Konwencja nie ma zastosowania do umów międzynarodowych zawieranych pomiędzy państwami a innymi podmiotami prawa międzynarodowego oraz między tymi innymi pomiotami.”
PODMIOTEM prawa międzynarodowego jest ten, kto posiada prawa i obowiązki wynikające bezpośrednio z prawa międzynarodowego.
Rodzaje podmiotów prawa międzynarodowego
ZORGANIZOWANE
Terytorialne (suwerenne- państwa) i (niesuwerenne- trwałe, np. Andora i czasowe, np. strona wojująca)
Bezterytorialne (organizacje międzynarodowe)
2. Niezorganizowane- jednostki
PAŃSTWO
Suwerenna organizacja terytorialna
elementy pojęcia państwa wg. Konferencji z Montevideo:
ludność,
władza
terytorium
zdolność do utrzymywania stosunków z innymi państwami.
Suwerenność
Niezależność władzy od jakiejkolwiek innej władzy
Jest cechą władzy państwowej, która personifikuje i reprezentuje państwo w stosunkach międzynarodowych
W sprawach międzynarodowych państwa samodzielnie regulują stosunki z innymi państwami, zgodnie ze swoimi interesami i potrzebami.
Pełna i wyłączna władza sprawowana przez państwo na swoim terytorium- zwierzchnictwo terytorialne.
Czy jest jakaś granica suwerenności? Czy państwa mogą postępować zupełnie dowolnie?
Prawa zasadnicze państw
Są to prawa, które przysługują każdemu państwu od czasu jego powstania przez cały czas jego istnienia
Wykształciły się na drodze zwyczajowej i określają sytuację państwa w społeczności międzynarodowej.
Wymagają poszanowania przez inne państwa.
Prawo do istnienia
Praw do niezawisłości
Prawo do równości
Prawo do obrotu (utrzymywania stosunków międzynarodowych)
Prawo do czci.
Prawa nabyte
Różne dla wszystkich państw
Wynikają z zaciągniętych zobowiązań międzynarodowych.
Powstanie państwa
Jest efektem pewnego procesu historycznego
O powstaniu nowego państwa decyduje powstanie nowej władzy państwowej na pewnym terytorium i zanik władzy poprzedniej.
Sposoby powstania państwa
Oderwanie się części terytorium państwa i utworzenie nowego niezależnego państwa
Rozpadnięcie się państwa na kilka państw i utworzenie nowego państwa
Połączenie się kilku państw i utworzenie nowego państwa
Utworzenie nowego państwa na terytorium nie podlegającym niczyjej jurysdykcji.
Upadek państwa
Ma miejsce, gdy zanika suwerenna władza państwowa na określonym terytorium i nad określoną ludnością
ŻADEN NARÓD NIE MOŻE WBREW SWOJEJ WOLI BYĆ POZBAWIONY SWOJEGO PAŃSTWA.
KNZ- zakaz niszczenia państwa- art. 2 ust. 4- „wszyscy członkowie powstrzymają się w swych stosunkach międzynarodowych od groźby użycia siły lub użycia jej przeciwko integralności terytorialnej lub niepodległości jakiegokolwiek państwa.”
Sposoby upadku państwa
Inkorporacja
Rozpadnięcie się
Połączenie
Ciągłość państw
Czasowa okupacja całego terytorium państwa
Rewolucyjna zmiana rządu, czy
istotne zmiany granic państwowych
NIE POWODUJA ZMIAN W STATUSIE PAŃSTWA- JEST NADAL TYM SAMYM PODMIOTEM NA ARENIE MIĘDZYNARODOWEJ.
Sukcesja
Problem sukcesji powstaje , gdy część państwa lub całe terytorium przechodzi pod władzę innego państwa.
Co się wówczas dzieje z zobowiązaniami międzynarodowymi?
Konwencja wiedeńska o sukcesji państw w stosunku do traktatów z 1978 r.
Konwencja wiedeńska o sukcesji państw w odniesieniu do mienia państwowego, archiwów i długów państwowych z 1983 r.
OBIE UZALEŻNIAJĄ KWESTIE SUKCESJI OD SPOSOBYU W JAKI POWSTAŁO PAŃSTWO.
SUKCESJA W PRZYPADKU CESJI
W przypadku traktatów- teoria przesuwalności granic traktatowych.
W przypadku mienia, archiwów i długów- prymat umowy sukcesyjnej. W przypadku braku umowy sukcesor staje się posiadaczem mienia, archiwów i długów.
SUKCESJA W PRZYPADKU DEKOLONIZACJI
W przypadku traktatów- teoria tabula rasa. Jednakże sukcesor ma prawo jednostronnej notyfikacji sukcesji w stosunku do umów wielostronnych oraz nowacji umów dwustronnych w drodze porozumienia z kontrahentem.
W przypadku mienia, archiwów i długów- mienie i archiwa przechodzą na nowe państwo. Długi reguluje umowa sukcesyjna, jeśli zaś jej nie ma sukcesor nie ma obowiązku spłaty długów poprzednika.
SUKCESJA W PRZYPADKU ZJEDNOCZENIA I UPADKU PAŃSTW
W przypadku traktatów- zasada automatycznej kontynuacji ipso iure, chyba, że umowa stanowi inaczej.
W przypadku mienia, archiwów i długów- jeśli państwo powstało w wyniku zjednoczenia sukcesor przejmuje po poprzednikach. Jeśli zaś państwo powstaje w wyniku upadku rozdziela się pomiędzy sukcesorów w zależności od położenia, a długi proporcjonalnie.
Suwerenność
KNZ- art.. 2 ust. 1- „suwerenna równość wszystkich państw”
Deklaracja ZO ONZ- „Wszystkie państwa korzystają z suwerennej równości. Mają one równe prawa i obowiązki i są równymi członkami wspólnoty międzynarodowej, niezależnie od różnic gospodarczych, społecznych czy politycznych.”
Wykonywanie władzy suwerennej
Władze państwowe zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz nogą działać tak, jak to uważają za słuszne i najbardziej zgodne z interesami i potrzebami danego państwa, a więc że mogą działać dowolnie, według własnego uznania.
Granica???
KAŻDE PAŃSTWO MOŻE ROBIĆ WSZYSTKO, CO NIE JEST ZAKAZANE PRZEZ PRAWO MIEDZYNARODOWE WIĄŻĄCE TO PAŃSTWO.
Kompetencje własne państwa
To co należy do kompetencji własnej państwa określone jest przez stan aktualnych zobowiązań prawnomiędzynarodowych.
Zakres kompetencji własnych jest zmienny w czasie i podmiotowo.
Zasada nieinterwencji
Zakaz mieszania się państw (i organizacji międzynarodowych) w sprawy należące do kompetencji własnej innych państw.
Równość państw (państwa prawnie są równe, każde państwo korzysta z prawa pełnej suwerenności, osobowość państwa, jak również jego integralność terytorialna i niezależność polityczna muszą być szanowane).
Rodzaje państw
Państwa jednolite
Państwa złożone
Państwa rozwijające się
Państwa śródlądowe
Państwa o niekorzystnym położeniu geograficznym
Państwa archipelagowe
Państwa trwale neutralne
Podmioty prawa międzynarodowego inne niż państwa
Organizacje międzynarodowe
Kiedy organizacja międzynarodowa może być uznana za podmiot prawa międzynarodowego? I co z tego wynika?
Ius contrahendi
Przywileje i immunitety (nietykalność siedziby organizacji, immunitet sądowy i egzekucyjny jej majątku, zwolnienia podatkowe, ułatwienia komunikacyjne, pewne przywileje i immunitety przysługujące jej członkom).
Roszczenia międzynarodowe, np. za starty poniesione przez nie same oraz przez ich funkcjonariuszy.
Odpowiedzialność międzynarodowa
Niesuwerenne organizacje terytorialne
Organizacje, które nie należą do terytorium żadnego państwa, ale same też nie są państwami, bo ich władze nie dysponują suwerennością.
Watykan, Stolica Apostolska
Stolica apostolska- konkordaty, czynne i bierne prawo legacji. Może zawierać umowy zarówno w swoim imieniu, jak i Państwa Watykańskiego.
Watykan- znajduje się pod władzą suwerenną S. Apostolskiej, ale jest stroną umów pocztowych, czy telekomunikacyjnych.
Podmiotowość narodu
Powstańcy- grupa walcząca jest uznana za powstańców wówczas gdy państwo nie chce ze względów politycznych uznać jej za stronę wojującą. Poprzez takie uznanie stwierdza się, że dana grupa sprawuje faktyczną władzę nad danym terytorium i że jest gotowe nawiązać z daną grupa stosunki o ograniczonym zakresie ze względu na konieczność ochrony własnych interesów.
Strona wojująca- uznaje się za taką wówczas gdy spełnione są 3 warunki:
Grupa powstańcza jest zorganizowana (posiada władze)
Sprawuje kontrolę nad terytorium
Przestrzega praw i zwyczajów wojennych.
Podmiotowość jednostek
Czy jednostki mogą posiadać prawa i obowiązki wynikające z prawa międzynarodowego???
Tylko jeśli poprzez swoje zachowanie nabywają uprawnienia lub obowiązki wynikające z prawa międzynarodowego
Skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka- po wykorzystaniu wszystkich środków odwoławczych jednostka może wnieść skargę do Trybunału przeciwko państwu. W czasie trwania postępowania korzysta z atrybutów podmiotowości prawno międzynarodowej.
Polityka ochrony środowiska
Podstawy prawne
Art. 2 Traktat o UE (TUE) - Zasada zrównoważonego rozwoju to jeden z głównych celów UE
Art. 6 TWE - Konieczność uwzględnienia polityki ochrony środowiska we wszystkich politykach sektorowych
Art. 95 TWE - „…w dziedzinie ochrony zdrowia, bezpieczeństwa, ochrony środowiska naturalnego przyjmuje się jako podstawę … wysoki poziom ochrony uwzględniając w szczególności wszelkie zmiany oparte na faktach naukowych….”
Geneza
Lata 70-te pierwsze deklaracje Państw Członkowskich
1987 - Jednolity Akt Europejski- ochrona środowiska jako jeden z głównych celów UE
Podstawa prawna - zapisy w Traktacie Ustanawiającym Wspólnotę Europejską (TWE, Art. 174 - 176)
Filary polityki ochrony środowiska UE:
Ostrożność,
Działanie zapobiegawcze,
Usuwanie zanieczyszczeń u źródła,
Zasada „zanieczyszczający płaci”.
Główne obszary polityki ochrony środowiska w UE
UE prowadzi aktywną politykę ochrony gleby, wody i klimatu, powietrza, flory i fauny.
Zasada pomocniczości - angażuje się tylko wtedy gdy działania na poziomie UE są bardziej skuteczne niż działania narodowe lub regionalne (patrz zmiany klimatyczne)
Zasady polityki ochrony środowiska UE:
Ostrożność,
Działanie zapobiegawcze,
Usuwanie zanieczyszczeń u źródła,
Zasada „zanieczyszczający płaci”.
Problem ocieplenia klimatu
Podwyższenie średniej temperatury atmosfery przy powierzchni ziemi i oceanów oraz przewidywane ocieplenie w przyszłości.
Wywołany zwiększoną emisją tzw. gazów cieplarnianych (np. CO2). Gazy cieplarniane zatrzymują ciepło wydzielane na Ziemi i zapobiegają wydostaniu się jego poza atmosferę.
Czy jest to efekt działalności człowieka czy efekt naturalny?
Rosnąca temperatura-wzrost poziomu morza, intensyfikacja ekstremalnych zjawisk pogodowych etc.
Zmiany w wydajności i jakości upraw,
regresja lodowców,
wymieranie gatunków organizmów żywych
Większe rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych
Sposoby ograniczenia zmian klimatycznych
ograniczenie wzrostu temperatury do 2 st. C - Do tego poziomu zmiany nieodczuwalne. Mozna to osiągnąć poprzez:
Ustabilizowanie światowej emisji CO2 do 2020
Ograniczenie emisji o 50% do 2050 w stosunku do 1990
Można to osiągnąć tylko pod warunkiem globalnych działań
Działania państw członkowskich
Przekształcenie gospodarki europejskiej w gospodarkę niskoemisyjną oraz efektywną energetycznie, poprzez:
Wzrost efektywności energetycznej o 20%
20% energii odnawialnej (obecnie 8,5%)
10% udział biopaliw w benzynie i oleju napędowym (produkowanych w sposób zrównoważony)
Pakiet „Klimat i Energia”
Przedstawiony przez Komisję Europejską w styczniu 2008:
Wychwytywanie i składowanie CO2
Transport niskoemisyjny
System handlu uprawnieniami do emisji
Walka z emisjami w sektorach nieobjętych
Handel uprawnieniami do emisji
nagradza przedsiębiorstwa które ograniczają emisje i nakłada kary finansowe na te które emisji nie ograniczają
poprzez nadanie emisjom wartości ekonomicznej
zachęca do poszukiwania przedsięwzięć o niskich kosztach redukcji emisji oraz stymuluje działania gdzie są one najtańsze
Każde przedsiębiorstwo posiada przydział emisji CO2. Na dodatkowe emisje należy wykupić uprawnienia. Emisja poniżej przydziału daje możliwość przedsiębiorstwu sprzedaży na rynku.
europejski system handlu emisjami zachęca do inwestycji w technologie niskowęglowe.
System ten obejmuje obecnie ponad 11 tys. energochłonnych obiektów zarówno w branży produkcyjnej jak i wytwarzania energii. Od 2012 roku obejmie również emisje lotnicze wytwarzane podczas lotów do i z lotnisk europejskich. Razem ok. 50% emisji w UE.
Od 2013 rozszerzony na sektory chemiczny i huty aluminium, a także gazy cieplarniane inne niż CO2
Od 2013 do 2020 przydział limitów emisji będzie zastępowany stopniowo przez system aukcyjnej sprzedaży przydziałów
Pakiet „Klimat i energia”
Realizacja krajowych celów emisyjnych dopasowanych do zamożności oraz potencjału gospodarczego państwa członkowskiego
Badania i rozwój w dziedzinie transportu, energii oraz środowiska
Korzyści dla UE
Poprawa efektywności energetycznej oraz bezpieczeństwa energetycznego
Redukcja zanieczyszczeń powietrza i kosztów zdrowotnych
Wzrost zatrudnienia
Stworzenie nowych, konkurencyjnych sektorów gospodarki
Działania wspólne
UE jest siłą napędową świtowych negocjacji klimatycznych
Protokół z Kioto- ograniczenie emisji CO2 przez największych emitentów o 8% do 2012 w stosunku do 1990
Polska spełnia wymagania Protokołu z Kioto
Kopenhaga 2009
Kraje rozwinięte odpowiadają za 75% gazów cieplarnianych w atmosferze, ale działania krajów rozwijających się są również niezbędne (do 2020 przewyższą emisje CO2 krajów rozwiniętych)
Polityka społeczna
W prawie wspólnotowym nie wypracowano jednolitego pojęcia polityki społecznej
W porządkach prawnych państw członkowskich pojęcie to jest interpretowane bardzo szeroko. Zalicza się do niej kwestie związane z edukacja, zatrudnieniem, systemem opieki zdrowotnej, kultura etc.
W prawie wspólnotowym dotyczy głównie polityki zatrudnienia
Podstawy prawne
Art. 2 TWE: celem Wspólnoty jest m.in. przyczynianie się do wysokiego poziomu zatrudnienia i ochrony socjalnej w całej Wspólnocie.
Art. 3 TWE cel ten ma być realizowany poprzez wykonywanie zadań określonych w ramach polityki dotyczącej spraw społecznych.
Wzrost gospodarczy i zatrudnienie
Strategia UE na rzecz zrównoważonego wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, znana pod nazwą strategii lizbońskiej, dąży do tworzenia społeczeństwa opartego na wiedzy poprzez wspieranie innowacji w przedsiębiorstwach i inwestowanie w ludzi. Wiele uwagi poświęca również uczeniu się przez całe życie oraz promowaniu badań i rozwoju.
Założenia strategii
skuteczniejsze zachęcanie obywateli do podejmowania zatrudnienia oraz
wobec zwiększającej się średniej długości życia - wydłużenie wieku aktywności zawodowej,
poprawę zdolności adaptacyjnych pracowników i pracodawców,
zwiększenie nakładów na edukację i rozwój umiejętności,
dostosowanie systemów ochrony socjalnej do wyzwań wynikających z innowacji, globalizacji i mobilności.
Zakres polityki społecznej- zatrudnienie
Koordynacja strategii zatrudnienia w skali Wspólnoty
Utrzymywanie wysokiego poziomu zatrudnienia
Ochrona bezpieczeństwa i zdrowia pracowników
Zapewnienie odpowiednich warunków pracy
Informowanie i porozumiewanie się z pracownikami
Integrowanie osób wyłączonych z rynku pracy , zwłaszcza pozostających bez pracy przez długi okres
Zapewnienie równości między mężczyznami i kobietami w zakresie możliwości na rynku pracy i traktowania w pracy.
Ochrona pracowników i rynku pracy
Art. 125-130 TWE.
Wspólnota przywiązuje dużą wagę do problematyki zatrudnienia, jednak są to raczej postanowienia polityczne
Szczegółowe postanowienia pozostawiono państwom członkowskim
Organy wspólnotowe nie mają kompetencji by wydawać w tej materii wiążące akty prawne
Art. 128- Rada będzie opracowywała wytyczne… wraz Z KE będzie opracowywała coroczny raport…
Art. 129 Rada może przyjmować środki zachęcające państwa członkowskie do współpracy w dziedzinie zatrudnienia.
Art. 136- 145 TWE
Stanowią podstawę do prawotwórczej aktywności organów wspólnotowych w dziedzinach takich jak: ochrona bezpieczeństwa i zdrowia pracowników, zapewnienie odpowiednich warunków pracy, informowanie i porozumiewanie się z pracownikami, integrowanie osób wyłączonych z rynku pracy- szczególnie osób pozostających bez pracy przez długi okres czasu.
Rada może w powyższym zakresie nałożyć na państwa minimum wymagań, np. dyrektywa dot. zwolnień grupowych, dot. ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie czynników chemicznych, fizycznych i biologicznych, dot. wymagań bhp w miejscu pracy, dot. ochrony młodocianych w pracy.
Równość kobiet i mężczyzn
Eliminowanie nierówności pomiędzy kobietami, a mężczyznami należy do głównych celów Wspólnoty.
ETS wielokrotnie potwierdził, że zasada zakazu wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć należy do podstawowych zasad prawa wspólnotowego.
Art. 141 TWE precyzuje te zasadę do zapewniania równych szans oraz jednakowego traktowania w sprawach zatrudnienia oraz świadczenia pracy, w tym wynagrodzenia.
1. Zasada równej płacy za taką samą pracę
Jest to wynagrodzenie za tę sama pracę lub za pracę, której przypisywana jest ta sama wartość, jeśli chodzi o jakiekolwiek warunki i aspekty wynagrodzenia.
Zostanie zniesiona jakakolwiek dyskryminacja ze względu na płeć.
Państwa członkowskie mają obowiązek ustanowienia skutecznego mechanizmu rozpatrywania zażaleń swoich obywateli, którzy czuja się pokrzywdzeni.
2. Zasada równego traktowania w dostępie do pracy
Zas. Równego traktowania kobiet i mężczyzn w równym dostępie do zatrudnienia, awansu, kształcenia zawodowego
Eliminacja wszelkiej dyskryminacji opartej na płci, czy status rodzinny, czy małżeński
Nakaz stosowania takich samych kryteriów w dostępie do stanowisk pracy niezależnie od sektora i hierarchii zawodowej.
Wyjątek stanowią zawody, gdzie płeć odgrywa decydującą rolę wynikającą z samej natury działalności.
Zas. równego traktowania K i M prowadzących działalność gospodarczą, rolniczą oraz w sprawie ochrony macierzyństwa
Wyeliminowanie wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć , stan cywilny lub status rodzinny w kwestii zakładania i prowadzenia przedsiębiorstw
Zas. dot. zatrudnienia osób w niepełnym wymiarze czasu pracy
Nakaz stosowania reguł dotyczących równości K i M na rynku pracy jednakowo w stosunku do osób pracujących w pełnym, jak i niepełnym wymiarze czasu pracy.
3. Równe traktowanie w zakresie zabezpieczenia socjalnego
Stopniowa realizacja zasady równego traktowania K i M w dziedzinie zabezpieczenia społecznego
Zas. Równego traktowania obowiązuje w zakresie systemów i warunków dostępu do systemów zabezpieczenia społecznego, obowiązku opłacania składek, kalkulacji świadczeń
Umowa ramowa dot. urlopu rodzicielskiego.
Indywidualne prawo do 3- miesięcznego urlopu rodzicielskiego w przypadku narodzin lub adopcji dziecka
Gwarantuje ona powrót na to samo stanowisko pracy lud stanowisko równorzędne.
Prawo do mobilności
UE sprzyja mobilności pracowników, z uwagi na korzyści, jakie ona przynosi pod względem rozwoju osobistego i zawodowego oraz ze względu na jej rolę jako jednego ze sposobów lepszego dopasowywania kwalifikacji do zapotrzebowania na rynku pracy.
W tym celu stworzono portal EURES (Europejski Portal Mobilności Zawodowej), na którym publiczne urzędy pracy ze wszystkich państw UE mają możliwość zamieszczania ofert pracy. Liczba takich ofert przekroczyła już milion.
EFS
Celem jest poprawa możliwości zatrudnienia pracowników w obrębie rynku wewnętrznego i zwiększenie ich mobilności geograficznej i zawodowej
Ułatwienie pracownikom dostosowania się do zmian w przemyśle oraz w systemach produkcyjnych , zwłaszcza poprzez kształcenie zawodowe i przekwalifikowywanie (np. jeśli na rynku pracy jest zbyt wielu pracowników z sektora włókienniczego, a przewiduje się, że za jakiś czas braki kadrowe dotkną przemysł turystyczny, pracownikom z sektora włókienniczego można zaproponować przekwalifikowanie się).
Na okres 2007-2013 dysponuje on środkami w wysokości 77 mld euro, które zostaną przeznaczone na zwiększanie dostępu do zatrudnienia oraz elastyczności pracowników i przedsiębiorstw, a także na tworzenie zdolności instytucjonalnych w regionach znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji.
Polityki sektorowe
GENEZA UNII EUROPEJSKIEJ
II wojna światowa dowodzi, że proces unifikacji jest niezbędny do zapewnienia stabilizacji i bezpieczeństwa w Europie.
Winston Churchill- koncepcja „Stanów Zjednoczonych Europy”, Zurich 1946 r.
George Marshall- PLAN MARSCHALLA, 1947 r.
Europejska Organizacja Współpracy Gospodarczej
ZSRR odrzucił Plan Marschall'a a w odpowiedzi na jego powstanie powołano do życia Radę Wzajemnej Pomocy Gospodarczej.
Różnice między wschodem a zachodem pogłębiają się, zapada „żelazna kurtyna”, a powaga militarna ZSRR rośnie.
1955 r. - powstanie NATO
Europa zachodnia chce się wzmocnić na tyle, by uniezależnić się od USA i jednocześnie wzmocnić swoją pozycje względem ZSSR.
Pomysł utworzenia struktury, która umożliwiłaby kierowanie przemysłem węglowym w Europie.
1950 r.- PLAN SCHUMANA, Robert Schuman
Założenia Planu Schumana:
Produkcja w sektorze węgla i stali miała być poddana kontroli niezależnej władzy.
Integracja sektorowa
1951 r.- podpisanie traktatu o Europejskiej Wspólnocie Węgla i Stali (Francja, Niemcy, Belgia, Holandia, Luksemburg i Włochy)
Poparcie ze strony W. Brytanii i USA.
Sukces Europy
Euroentuzjaści szukają nowych płaszczyzn integracyjnych.
1955 r.- Konferencja w Messynie (Sycylia)
Powołano specjalną komisję do opracowania koncepcji wspólnoty gospodarczej i wspólnoty w dziedzinie energii atomowej.
1957 r.- dwa traktaty Rzymskie
Traktat o Europejskiej wspólnocie Gospodarczej (na czas nieoznaczony)
Traktat o Europejskiej wspólnocie Energii Atomowej (na czas nieoznaczony)
Stronami obu umów były te same państwa co w 1951 r. przy EWWiS
Sukces trzech wspólnot i plany na dalszy rozwój.
Plany stworzenia unii politycznej
Sprzeciw Francji, polityka pustych krzeseł, Gen. De Gaulle przegrywa wybory.
1979 r. - pierwsze w historii wspólne wybory do Parlamentu Europejskiego. Brak jednolitej ordynacji wyborczej.
1978 r.- powołanie Europejskiego Systemu Walutowego. 4 płaszczyzny:
ECU- jednolita waluta
Stały kurs wymiany
Uzgodnione zasady kredytowania
Transfer walut
WZRASTA IDEA UNII EUROPEJSKIEJ
1983 r.- przyjęto uroczystą deklarację o UE
1984 r.- projekt traktatu ustanawiającego EU
1986 r.- Jednolity Akt Europejski
Art. JAE- państwa członkowskie wyrażają wolę przekształcenia całości stosunków w Unię Europejską opartą na 3 Wspólnotach i Wspólnej Polityce Zagranicznej. Celem Wspólnot jest zorganizowanie do 31.12.1992 r. wspólnego rynku wewnętrznego bez granic , z wolnym przepływem towarów, osób, usług i kapitału.
1992 r.- TRAKTAT Z MAASTRICHT
Zmiana EWG na Wspólnotę Europejską (wyraz poszerzenia zakresu płaszczyzn integracyjnych)
Wprowadzenie unii gospodarczej i monetarnej
Wprowadzenie obywatelstwa europejskiego
Poszerzenie współpracy na wielu płaszczyznach, np.. W zakresie przemysłu, zdrowia publicznego, kultury, czy edukacji.
Traktat o UE opiera się na trzech filarach:
Przepisy dot. Wspólnot
Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa
Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne.
I filar UE
Wspólnota Europejska (unia celna i rynek wewnętrzny, polityka rolna, strukturalna, handlowa, obywatelstwo, edukacja, kultura, ochrona konsumenta, zdrowie, badania naukowe i środowisko, polityka socjalna, polityka azylu, granice zewnętrzne, polityka imigracyjna)
Europejska Wspólnota Węgla i Stali
Euroatom
II filar UE
POLITYKA ZAGRANICZNA (współpraca, wspólne stanowiska, działania na rzecz utrzymywania pokoju, prawa człowieka, pomoc krajom trzecim)
POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA (bezpieczeństwo UE, rozbrojenie, ekonomiczne aspekty zbrojeń, długoterminowo: europejski system bezpieczeństwa)
III filar UE
SPRAWY WEWNĘTRZNE I WYMIAR SPRAWIDELIWOŚCI (współpraca sądowa w sprawach karnych i cywilnych, współpraca policyjna, walka z rasizmem i ksenofobią, walka z narkomania, przemytem broni, walka z przestępczością zorganizowaną, walka z terroryzmem, walka ze zbrodniami popełnionymi na dzieciach i handlem żywym towarem).
1997 r.- Traktat Amsterdamski
2000 r.- Traktat Nicejski- ogromne nadzieje Europy (miał przygotować system decyzyjny i instytucjonalny do funkcjonowania w składzie 27 państw członkowskich)
Skutki Nicei
Traktat nie uregulował wszystkich spraw, które wymagały zmian
2001 r.- Leaken, Rada Europejska przyjmuje DEKLARACJE W SPRAWIE PRZYSZŁOŚCI UE
2002r.- powołanie Konwentu Europejksiego
Zadania i skład Konwentu
Przeanalizowanie najważniejszych kwestii związanych z rozwojem i opracowanie projektu Konstytucji dla Europy
Skład: m.in. reprezentanci rządów państw członkowskich, krajów kandydujących, Parlamentu Europejskiego, Komisji Europejskiej, Komitetu Regionów, partnerzy społeczni np. NGO, Rzecznik Praw Obywatelskich.
Prace Konwentu zakończyły się podpisaniem w 2004 r. TRAKTATU USTANAWIAJĄCEGO KONSTYTUCJĘ DLA EUROPY.
Proces ratyfikacji został zakłócony w 2005 r. kiedy Francja, a później Holandia odrzuciły w referendum postanowienia traktatu.
założenia Konstytucji
Miała zastąpić wszystkie dotychczasowe traktaty jednym tekstem podzielonym na 4 części:
Podstawowe przepisy- definicja UE, cele , uprawnienia, instytucje, procedury decyzyjne, obywatelstwo i finanse
Karta Praw Podstawowych
Polityki, działania wewn. i zewn. EU
Postanowienia końcowe i procedury przyjęcia i rewizji
TRAKTAT LIZBOŃSKI 2007 r.- założenia
UE uzyskuje osobowość prawną
Likwidacja WE, jej miejsce zastąpi UE
Traktat o Wspólnocie Europejskiej (TWE) zamieniony na Traktat o funkcjonowaniu UE (TFUE)
Zniesiony zostanie system filarowy
Podział kompetencji na 3 obszary:
Zarezerwowany wyłącznie dla UE
Obszar współdzielony
Obszar wyłącznych kompetencji państw członkowskich
Karta Praw Podstawowych jako część prawa pierwotnego
Usunięto wszelkie symbole sugerujące państwowość (konstytucja, hymn, flaga)
Wprowadza się możliwość wystąpienia z UE
Skład UE
1952/1957- Francja, Niemcy, Włochy, Belgia, Holandia, Luksemburg
1973- Dania, Irlandia, W. Brytania
1981- Grecja
1986- Hiszpania, Portugalia
1995- Austria, Finlandia, Szwecja
2004- Cypr, Czechy, Węgry, Słowacja, Słowenia, Malta, Litwa, Łotwa, Estonia, POLSKA
2007- Bułgaria, Rumunia
AKTY PRAWNE W w I FILARZE
Rozporządzenia, dyrektywy, decyzje
Zalecenia, opinie
AKTY PRAWNE W II FILARZE
Wspólne strategie, działania, stanowiska
AKTY PRAWNE W III FILARZE
Wspólne stanowiska, decyzje ramowe, , decyzje, konwencje
Konkluzje Rady Europejskiej, Rady EU, uchwały rady UE i Parlamentu europejskiego, deklaracje i programy działania Rady UE i Komisji Europejskiej
ROZPORZĄDZENIE
Najważniejszy akt prawny
Charakter wiążący
Wywierają największy wpływ na krajowe porządki prawne
Zasięg ogólny i bezpośredni (obowiązują we wszystkich państwach członkowskich i nie podlegają procesowi transpozycji do krajowych porządków prawnych)
Obowiązują tak samo jak prawo krajowe
Rozporządzenia najwyższej rang wydaje Rada UE wraz z Parlamentem
Rozporządzenia niższej rani wydaje (wykonawcze) wydaje rada UE oraz Komisja Europejska
DYREKTYWA
Wiążący akt prawny adresowany do wszystkich państw członkowskich (tylko czasami do wybranych)
W odróżnieniu do rozporządzeń nie mają charakteru normatywnego. Oznacza to że są prawnie wiążące tylko w odniesieniu do celu. Który określają, wyznaczają także termin osiągnięcia tego celu.
Wymagają transpozycji do narodowych systemów prawnych i pozostawiają adresatom swobodę wyboru środków służących do osiągnięcia zamierzonego celu
Mniej niż rozporządzenie ingeruje w narodowe systemy prawne oraz uwzględnia miejscowe warunki prawne
Obowiązki i prawa dla obywateli wynikają z dyrektywy dopiero po włączeniu do systemu prawa krajowego.
Wydaje je Rada UE wraz z Parlamentem, Rada samodzielnie, oraz w mniejszym zakresie Komisja Europejska.
DECYZJA
Akt zindywidualizowany
Dotyczy konkretnych przypadków i nie ma charakteru prawotwórczego
Wydaje je Rada UE w odniesieniu do państw członkowskich, i Komisja Europejska w odniesieniu do osób fizycznych i prawnych
ZALECENIA I OPINIE
Służą instytucjom wspólnotowym do wyrażania stanowiska w określonych kwestiach i do postulowania działań
Nie mają mocy prawnie wiążącej
GENEZA UNII EUROPEJSKIEJ
3 traktaty i 3 systemy instytucjonalne
Wspólna polityka rolna
Geneza
Wiele czynników natury ekonomicznej i politycznej
Przed II wojna światową państwa charakteryzowały się interwencjonizmem na rynkach rolnych
Po zakończeniu II wojny światowej ogromny deficyt żywności utrzymywał się do końca lat 50-tych
W traktacie EWG państwa chciały zapewnić samowystarczalność w dziedzinie produkcji rolnej oraz godziwy poziom życia dla ludności wiejskiej
Podstawy prawne
Art. 32 TWE stanowi iż wspólny rynek obejmuje rolnictwo oraz obrót handlowy produktami rolnymi
Art. 32 ust 4 stanowi: funkcjonowaniu i rozwojowi wspólnego rynku produktów rolnych powinno towarzyszyć ustanowienie wspólnej polityki rolnej
Cele wpr
Stabilizacja rynków
Zapewnienie bezpieczeństwa zaopatrzenia w produkty rolne
Zapewnienie rozsądnych cen dla konsumentów
Art. 33 TWE:
Wzrost produkcji rolnej (racjonalny rozwój produkcji rolnej i optymalne wykorzystanie czynników produkcji, zwłaszcza siły roboczej)
Zapewnienie odpowiedniego poziomu życia ludności wiejskiej poprzez podnoszenie indywidualnych dochodów osób zatrudnionych w rolnictwie
Organizacja rynków
Niezbędne odpowiednie ramy prawne i gospodarcze
Wspólna organizacja rynków rolnych obejmująca: wspólne reguły w dziedzinie konkurencji, obligatoryjną koordynację różnorodnych krajowych organizacji rynkowych, europejską organizację rynku
środki
Regulacja cen
Subwencje dla produkcji i zbytu
System magazynowania i przechowywania
Wspólne mechanizmy stabilizacyjne w imporcie i eksporcie
Wykluczenie wszelkiej dyskryminacji pomiędzy producentami i konsumentami wspólnotowymi
Zasady wpr
Jedność rynku
Swoboda przepływu towarów rolnych, tzn. rolnictwo i zbyt produkcji rolnej sa integralnymi elementami wspólnego rynku i zastosowanie znajduje tu taki sam reżim, który ma zastosowanie do rynku towarów (zniesienie opłat celnych oraz ograniczeń ilościowych w imporcie)
Określenie wspólnych cen
Preferencja wspólnotowa
Oznacza uprzywilejowane traktowanie produktów rolnych pochodzących z państw członkowskich, tak by zapobiec nadmiernemu importowi i konkurencji z państw trzecich.
Wprowadzenie dodatkowych mechanizmów wobec rozbieżności cen światowych i wspólnotowych- dwie opłaty stosowane w imporcie i eksporcie: WYRÓWNYWANIE IMPORTOWE i DOPŁATY EKSPORTOWE
WYRÓWNYWANIE IMPORTOWE: służy podniesieniu ceny produktu z poziomu światowego do cen wspólnotowych
DOPŁATY EKSPORTOWE: umożliwiają wzmocnienie pozycji konkurencyjnej ni ekspansje produkcji rolnej Wspólnoty na rynkach państw trzecich poprzez obniżanie cen wspólnotowych
Solidarność finansowa
Wszystkie państwa członkowskie są odpowiedzialne za obciążenia finansowe związane z funkcjonowaniem wspólnej polityki rolnej, niezależnie od tego czy same są beneficjentami środków na cele rolnictwa.
Koszty interwencji na rynku rolnym , np. skupowanie nadwyżek po ustalonych cenach i udzielanie subwencji eksportowych są w całości finansowane z budżetu UE.
Instrumenty finansowe wpr
1962- Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej.
Obecne finansowanie wpr opiera się na rozporządzeniu Rady nr 1258/1999 z 1999 roku w sprawie finansowania wpr
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej
Sekcji Gwarancji z której finansowane są mechanizmy interwencyjne (zakup, magazynowanie, opłaty kompensacyjne), wydatki na organizację rynku, środki rozwoju rynku rolnego
Sekcji Orientacji finansującej wspólne działania na rzecz polityki strukturalnej
Europejski Fundusz Rolniczego Rozwoju Obszarów Wiejskich (2007- 2013r.)
Organizacja rynku
Oznacza całość reguł i mechanizmów wspólnotowych przeznaczonych dod odpowiedniej regulacji rynku rolnego dla produktu lub grupy produktów. W zależności od produktu, wspólna organizacja rynków może przybrać następujące formy:
Wspólnych reguł konkurencji
Obowiązkowej koordynacji różnych krajowych organizacji rynkowych
Europejskiej organizacji rynku
Europejska organizacja rynku ma dwa aspekty:
Wewnętrzny umożliwiający stabilizację cen produktów
Zewnętrzny zapobiegający spadkowi cen poprzez import tańszej produkcji rolnej z państw trzecich
Regulacja cenowa obejmuje:
Ceny orientacyjne- po których powinny być dokonywane wszelkie transakcje w obrocie produktami rolnymi wewnątrz Wspólnoty
Ceny interwencyjne- minimalna cena , po której producenci rolni mogą w każdej chwili zbyć produkty
Narzucona cena zewnętrzna (cena progowa)- dotyczy produktów rolnych pochodzących z państw trzecich i jest cena minimalna, poniżej której nie można dokonać importu do Wspólnoty.
Na jej podstawie można dokonać obliczenia opłaty importowej ponoszonej przez importera na rzecz EFGiOR, czyli różnicy miedzy ceną progową, a ceną światową
Dopłata eksportowa- w przypadku eksportu produktów rożnych poza terytorium Wspólnoty, Fundusz wypłaca eksporterowi różnicę pomiędzy ceną orientacyjną i ceną światową.
Wspólna polityka rolna obejmuje
m. in. zboża, mięso wieprzowe, jaja, drób , wołowina, cielęcina , ryz , oleje, tłuszcze, cukier, mleko, chmiel
Zagadnienia ochrony zdrowia, i bezpieczeństwo żywności, np. pasze, zdrowie zwierząt, i roślin, ochrona zwierząt.
Reformy i kierunki rozwoju wpr
Obniżenie poziomu cen rolnych w kierunku zbliżania ich poziomu do cen światowych,
Przyznanie rekompensat finansowych dla rolników z tytułu obniżki cen i wyłączenia przez nich części gruntów z pod uprawy,
Utrzymanie dotychczasowego poziomu ochrony granic zewnętrznych
Ograniczenie obszaru uprawy i produkcji zbóż, roślin oleistych i strączkowych oraz pośrednio chowu bydła i produkcji mleka,
Obniżenie intensywności chowu bydła i zachęcanie rolników do stosowania działań korzystnych dla środowiska naturalnego
Wprowadzanie zachęt przyspieszających wymianę pokoleń rolników
Rozwój agroturystyki
Tworzenie nowych, pozarolniczych miejsc pracy na terenach wiejskich
W zakresie polityki strukturalnej przewidziano obligatoryjne ograniczenie powierzchni upraw
W zakresie polityki rynkowej obniżenie zagwarantowanych cen dla zwiększenia konkurencyjności produktów wspólnotowych na rynkach światowych
Najnowsze założenia- EUROPEJSKI MODEL ROLNICTWA
Rolnictwo konkurencyjne, zdolne do istnienia na rynkach światowych bez nadmiernego subsydiowania
Metody produkcji rolnej bezpieczne dla środowiska, o wysokiej jakości zdrowotnej
Rolnictwo zróżnicowane
Aktywne ekonomicznie obszary wiejskie
Rolnictwo realizujące działania oczekiwane przez społeczeństwo (bezpieczna żywność, ochrona środowiska)
Regulacje w ramach wspólnej organizacji rynków rolnych
W ramach polityki rynkowej wyodrębniono grupy rynków towarowych o charakterze branżowym , które w sposób zróżnicowany poddano interwencji rolnej. Należą do nich m. in: rynki wołowiny, cielęciny, wieprzowiny, baraniny i mięsa koziego, jak i mięsa drobiowego, mleka i przetworów mlecznych, zbóż i przetworów zbożowych, suchych pasz, ryżu, lnu i konopi, olejów i tłuszczów, cukru, warzyw i owoców, produktów warzywno-owocowych, chmielu, nasion, żywych roślin, cebulek, korzeni, ciętych kwiatów i ozdobnego listowia, tytoniu.
Typy organizacji rynków rolnych
ochrona zewnętrzna z obowiązkową interwencją, tzn. ochrona przed konkurencją z krajów trzecich przy jednoczesnej gwarancji cen i zbytu w drodze obowiązkowego skupu po ustalonej cenie interwencyjnej, np. rynek zbóż
ochrona zewnętrzna z warunkową interwencją, tzn. gwarancja cen i zbytu ograniczona czasowo i/lub ilościowo do określonej wartości skupu, np. rynek wołowiny
ochrona zewnętrzna bez interwencji, tzn. brak mechanizmu podtrzymywania cen płaconych producentom na określonym poziomie, np. rynek mięsa drobiowego
4. brak ochrony zewnętrznej i interwencji, np. rynek roślin oleistych i białkowych
Dotychczas wspólną organizacją rynków rolnych nie zostały objęte: mięso końskie, ziemniaki, miód, kawa, alkohol pochodzenia rolniczego oraz zioła
Mechanizmy stabilizacji
interwencja na rynku wewnętrznym i ochrona zewnętrzna obejmująca: zboża, cukier, oliwę, masło, mleko w proszku, wołowinę, wieprzowinę, świeże owoce i warzywa.
ochrona zewnętrzna bez interwencji, obejmująca: rzepak, jaja, drób, wino, chmiel, kwiaty.
refundacje wywozowe (eksportowe) w formie subsydiów (rekompensata dla różnicy pomiędzy wyższymi cenami na rynkach wewnętrznych a niższymi na rynkach światowych), obejmują: zboża, cukier, produkty mleczne, wołowinę, wieprzowinę, świeże owoce i warzywa
refundacje produkcyjne w formie subsydiów (rekompensata dla różnicy pomiędzy wyższymi cenami na rynkach wewnętrznych a niższymi cenami surowców importowanych), obejmują: zboża i cukier
Przykłady działań
MLEKO
ZBOŻA
cena gwarantowana,
BYDŁO MIĘSNE
premia od każdej sztuki
TRZODA CHLEWNA
Problemy związane z WPR
wysokie koszty (dochodzące do 60% budżetu UE)
subsydiowanie eksportu rodzi konflikty z krajami trzecimi
niewystarczająca ochrona środowiska (dopłaty → większa produkcja → degradacja środowiska)
z powodu zamknięcia UE na import spoza Wspólnoty, o wiele wyższe ceny żywności niż w przypadku sprowadzania jej np. z Afryki
gigantyczna biurokracja
odgórne sterowanie cenami
odmowa ujawniania listy beneficjentów dopłat bezpośrednich w niektórych krajach.
25 października 2007 Parlament Europejski wydał rezolucję, w której zaapelował do władz Unii Europejskiej o częściowe ograniczenie regulacji WPR w związku z wzrostem cen żywności oraz ryzykiem niedoborów żywności.
26 marca 2009 Parlament Europejski zwrócił się do rządów, by monitorowały ceny rynkowe produktów spożywczych. Według PE konsumenci płacą pięciokrotnie więcej niż otrzymuje przy sprzedaży rolnik lub hodowca.