Wyższa Szkoła Gospodarowania Nieruchomościami

w Warszawie

Wydział Ekonomii

Marcin P.

Nr albumu: 3xxx

Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku.

Praca magisterska

na kierunku ekonomii

w zakresie Zarządzanie nieruchomościami.

Praca wykonana pod kierunkiem

Dr M. Naglewskiego

Warszawa, grudzień 2008

Oświadczenie kierującego pracą

Oświadczam, że niniejsza praca została przygotowana pod moim kierunkiem i stwierdzam,
że spełnia ona warunki do przedstawienia jej w postępowaniu o nadanie tytułu zawodowego.

Data Podpis kierującego pracą

Oświadczenie autora (autorów) pracy

Świadom odpowiedzialności prawnej oświadczam, że niniejsza praca dyplomowa została napisana przez mnie samodzielnie i nie zawiera treści uzyskanych w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami.

Oświadczam również, że przedstawiona praca nie była wcześniej przedmiotem procedur związanych z uzyskaniem tytułu zawodowego w wyższej uczelni.

Oświadczam ponadto, że niniejsza wersja pracy jest identyczna z załączoną wersją elektroniczną.

Data Podpis autora (autorów) pracy

Streszczenie

<Krótkie (maksymalnie 800 znaków) streszczenie pracy

Słowa kluczowe

Świadectwo charakterystyki energetycznej, certyfikat jakości energetycznej, jakość energetyczna budynku.

Dziedzina pracy : 14.3 ekonomiaSpis treści

Wstęp

Rozdział 1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 16 grudnia 2002 roku dotycząca jakości energetycznej budynków.

Dyrektywa jako prawo stanowione przez organy Unii Europejskiej jest nazywana prawem wtórnym lub pochodnym. Wydana dyrektywa zobowiązuje państwa członkowskie UE do ustanowienia krajowych regulacji prawnych, które będą służyły do osiągnięcia wskazanych w dyrektywie celów.

W wielu sprawach dyrektywy pozostawiają państwom członkowskim swobodę wyboru drogi, jaką zamierzają osiągnąć rozwiązanie danych kwestii. Narzucają jedynie cel, jaki mają osiągnąć.

1. Założenia dyrektywy 2002/91/EC dotyczącej jakości energetycznej budynków.

Celem wprowadzenia Dyrektywy jest promocja poprawy jakości energetycznej budynków w obrębie państw Wspólnoty, przy uwzględnieniu typowych dla danego kraju zewnętrznych i wewnętrznych warunków klimatycznych oraz rachunku ekonomicznego.

Niniejsza dyrektywa ustanawia wymagania dotyczące:

• Ram ogólnych dla metodologii obliczeń zintegrowanej charakterystyki energetycznej budynków;

• Zastosowania minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej nowych budynków;

• Zastosowania minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej dużych budynków istniejących, podlegających większej renowacji;

• Certyfikatu energetycznego budynków;

• Regularnej kontroli kotłów i systemów klimatyzacji w budynkach oraz dodatkowo ocena instalacji grzewczych, w których kotły mają więcej jak 15 lat.

Przyjęcie tej dyrektywy oraz jej implementacja w poszczególnych krajach członkowskich pozwoli na oddziaływanie na wiele ważnych dziedzin związanych z cywilizacyjną działalnością człowieka.

Pozwoli wpływać na światowy rynek energii w średnim i długim przedziale czasowym poprzez zwiększenie efektywności wykorzystywania energii zużywanej do poprawnego funkcjonowania budynków.

Zwróci uwagę na racjonalne korzystanie z zasobów naturalnych stosowanych do wytwarzania energii takich jak gaz ziemny, paliwa stałe i produkty naftowe.

Rys. 1. Struktura zużycia paliw (energii pierwotnej) w mieszkalnictwie w Polsce w 2005 roku.

Budynki mieszkalne i użyteczności publicznej stanowią większość istniejących budynków i jako końcowy odbiorca zużywa ponad 40% produkowanej energii w obrębie całej unii. Dla Polski w roku 2005 było to 34%.

Rys. 2. Struktura zużycia dostarczanej energii w 2005 roku w Polsce.

Aby poprawić jakość energetyczną budynków zastosowane rozwiązania powinny uwzględniać warunki klimatyczne i jakość środowiska wewnątrz budynku oraz efektywność ekonomiczną.

Budynki mają duży i długofalowy wpływ na zużycie energii, nowe budynki powinny spełniać minimum standardu energetycznego dostosowanego do lokalnych warunków klimatycznych. Każda gruntowna renowacja budynków, powinna być wykorzystana do poprawy ich jakości energetycznej. Zwracając jednocześnie uwagę na jak najbardziej efektywne wykorzystanie środków na renowację. Na potrzeby tej dyrektywy przyjęto, że „Za gruntowną uważa się taka renowację, która obejmuje skorupę budynku i/lub instalację ogrzewania, ciepłej wody wentylacji/klimatyzacji i oświetlenia i przekracza o 25% wartość budynku, przy czym szacunek wartości budynku nie obejmuje wartości działki budowlanej, oraz przypadki, gdy więcej niż 25% skorupy budynku wymaga renowacji”. Poprawa standardu energetycznego budynku już istniejącego nie musi oznaczać jego całkowitej renowacji a może być ograniczona do tych elementów, które mają największy wpływ na zużycie energii i są ekonomicznie uzasadnione. Powinna być zgodna z zasadniczą funkcją budynku a poniesione koszty powinny być zrekompensowane oszczędnościami uzyskanymi w oczekiwanym czasie eksploatacji budynku.

Wprowadzone działania powinny zachęcać inwestorów do oszczędzania energii poprzez dostarczanie obiektywnych informacji na temat jakości energetycznej budynków na etapie ich budowy, sprzedaży i wynajmu.

„Proces certyfikacji może być wspierany finansowo przez środki publiczne, co zapewni równość w dostępie do podwyższonego standardu energetycznego, szczególnie w odniesieniu do budynków mieszkalnych budowanych lub zarządzanych w ramach pomocy socjalnej państwa. Ułatwieniem powinno być też stosowanie systemu zachęt. Budynki rządowe i budynki administracji publicznej często odwiedzane przez ludzi powinny stanowić przykłady zastosowania środowiskowego i energetycznego podejścia do budownictwa, powinny być wizytówkami certyfikatów jakości energetycznej przyznawanych na określonych zasadach. Rozpowszechnianie w społeczeństwie informacji na temat jakości energetycznej powinno być poparte jasno określonymi kryteriami oceny. Co więcej, pokazanie oficjalnie zalecanych wartości temperatury w pomieszczeniach wraz z bieżącymi pomiarami temperatury na zewnątrz, powinno zniechęcać do utrzymywania nieefektywnych instalacji ogrzewani, klimatyzacji i wentylacji. To z kolei powinno zaowocować ograniczeniem zbędnych nakładów na energię oraz zapewnieniem komfortu cieplnego klimatyzowanych pomieszczeń w zmieniających się warunkach pogodowych.”

Stale obserwuje się wzrost ilości budynków wyposażanych w instalacje klimatyzacji poprawiające komfort przebywania w takich budynkach. Trend ten powoduje wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną i to w szczytowych okresach dziennego zapotrzebowania. Może to prowadzić do wzrostu cen energii zakłócenia bilansów energetycznych państw, tym większy im państwo ma cieplejszy klimat i bardziej popularne są instalacje klimatyzacji. Promowane powinny być te rozwiązania, które poprawiają komfort cieplny budynków w okresie letnim. To powinno prowadzić do rozwoju mniej energochłonnych technik pasywnych poprawy warunków klimatycznych wewnątrz budynku.

„Rachunki dla mieszkańców za ogrzewanie, klimatyzację i ciepłą wodę, liczone w oparciu o aktualne zużycie mogą przyczynić się do oszczędności energii w sektorze mieszkaniowym. Mieszkańcy powinni mieć możliwość regulowania poziomu zużycia ciepła i ciepłej wody w takim zakresie, w jakim jest to ekonomicznie uzasadnione.”

1. Obszary wskazane do uregulowania przez dyrektywę 2002/91/EC.

Aby ustanowić wymagania jakości energetycznej budynków kraje członkowskie UE muszą podjąć się zapewnienia minimum jakości energetycznej budynków, wyliczaną zgodnie z przyjętą w danym kraju metodologią.

Kraje członkowskie mogą wprowadzić różne poziomy jakości dla różnej kategorii budynków. Jakość ta powinna uwzględniać jakość środowiska wewnątrz budynku, zakładaną funkcje użytkową i okres trwałości budynku. Parametry jakości energetycznej powinny być regularnie kontrolowane. Zaleca się by okresy pomiędzy kontrolami były nie dłuższe niż 5 lat. Dokonujący się postęp w budownictwie powinien być motorem do podnoszenia wymaganych parametrów jakości energetycznej budynków.

Omawiana dyrektywa daje krajom członkowskim UE swobodę, co do wprowadzenia wymagań energetycznych dla kilku kategorii budynków:

• Budynki i budowle zabytkowe prawnie chronione, jako elementy zabytkowej zabudowy lub z uwagi na swoje walory architektoniczne czy historyczne znaczenie i w stosunku do których spełnienie wymagań mogło by w sposób niepożądany zmienić ich wygląd lub charakter;

• Budynki użytkowane jako świątynie lub inne miejsca kultu religijnego;

• Budynki wznoszone na okres krótszy niż 2 lata z przeznaczeniem na magazyny, warsztaty lub nie mieszkalne budynki rolnicze o niskim zapotrzebowaniu na energię oraz budynki rolnicze, nie mieszkalne, które są użytkowane przez sektor zobowiązany do utrzymania jakości energetycznej odrębnymi wymogami ustalonymi dla tego sektora;

• Wolno stojące budynki o powierzchni użytkowej poniżej 50 m².

Dla nowowznoszonych dużych budynków o powierzchni powyżej 1000 m², w przepisach krajowych powinno się zadbać o to, aby systemy technicznego wyposażenia budynku i alternatywne systemy zaopatrzenia w energię były realne z punktu widzenia środowiska i ekonomi, oraz żeby ich zastosowanie było analizowane jeszcze przed rozpoczęciem budowy.

Jako alternatywne systemy zaopatrzenia w energię dyrektywa wymienia:

• Zdecentralizowany system zaopatrzenia w energię produkowaną z źródeł odnawialnych;

• Skojarzona produkcja energii i ciepła;

• Bezpośrednie lub blokowe ogrzewanie/chłodzenie, jeśli ma zastosowanie;

• Pompy ciepła, w uzasadnionych przypadkach.

Dla budynków już istniejących o powierzchni użytkowej ponad 1000 m² poddawanych gruntownej modernizacji będą podejmowane wysiłki, aby spełniały one minimum jakości energetycznej w zakresie dostępnym technicznie, funkcjonalnie i ekonomicznie. Ustalenie wartości minimalnych parametrów pozostawiono krajom członkowskim UE. Wymagania te mogą być ustalone dla budynków restaurowanych w całości lub dla tych systemów, które zużywają najwięcej energii i są objęte modernizacją dla poprawy jakości energetycznej budynku.

Krajowe przepisy powinny wymagać posiadania certyfikatu energetycznego w chwili budowy budynku a także jego sprzedaży oraz podnajmu. Certyfikat taki powinien być nie starszy niż 5 lat.

Certyfikaty energetyczne dla poszczególnych mieszkań w budynku mieszkalnym powinny być przygotowane na podstawie certyfikatu sporządzonego dla całego budynku i jego całego systemu ogrzewania oraz na podstawie oceny dowolnego ale reprezentatywnego mieszkania zlokalizowanego w tym budynku.

Certyfikat jakości energetycznej powinien informować o poziomie zapotrzebowania na energię przez budynek. Powinien zawierać wartości referencyjne ustalone przez normy pozwalające określić i porównać zapotrzebowanie energetyczne budynku.

Aby promować i zachęcać do inwestowania w oszczędzanie energii należy dbać o to, aby budynki użyteczności publicznej stanowiły przykład zastosowania środowiskowego i energetycznego podejścia do budownictwa. Należy w nich umieszczać w widocznym miejscu certyfikat jakości energetycznej budynku, który jest nie starszy niż 10 lat oraz eksponować informacje o bieżącej temperaturze i innych parametrach panujących wewnątrz budynku.

Dyrektywa stawia wymagania również w stosunku do kotłów używanych do ogrzewania wody. Zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie kocioł jest to wyodrębniona jednostka zaprojektowana w celu transmisji do wody energii uwalnianej w efekcie spalania. Aby ograniczyć zużycie energii i redukcję emisji dwutlenku węgla z procesu spalania kraje członkowskie powinny zapewnić środki niezbędne do przeprowadzania regularnych inspekcji pracy kotłów opalanych paliwem nieodnawialnym lub stałym o efektywnej mocy wejściowej od 20 do 100 kW. Działanie kotłów o mocy wejściowej powyżej 100 kW powinna być oceniana nie rzadziej niż raz na dwa lata. Dla kotłów gazowych o tej samej mocy częstotliwość oceny nie powinna być rzadsza niż raz na cztery lata. Dla instalacji z kotłami o mocy wejściowej do 20 kW i starszych niż 15 lat powinny być przeprowadzane jednorazowe oceny ich pracy oraz całych instalacji. Decyzja o wymianie lub modernizacji kotła lub całej instalacji powinna być podejmowana po takiej kontroli na podstawie oceny efektywności pracy kotła i wielkości kotła w stosunku do wymagań cieplnych budynku.

Tak jak w przypadku kotłów państwa członkowskie powinny zapewnić środki niezbędne do przeprowadzania regularnej oceny pracy systemów klimatyzacji o mocy wejściowej powyżej 12 kW. Należy oceniać efektywność i wielkość systemu w stosunku do wymagań klimatyzacyjnych budynku. Użytkownicy powinni mieć zapewnioną pomoc w formie doradztwa dotyczącego poprawy pracy systemu jego wymiany lub innych alternatywnych rozwiązań.

Wymagane jest, aby wystawianie certyfikatów jakości energetycznej budynków, opisy zalecanych prac, inspekcje kotłów i systemów klimatyzacji było przeprowadzane w sposób niezależny przez wykwalifikowanych ekspertów, którzy działają jako niezależne firmy lub zatrudniani przez państwowe i prywatne instytucje.

Komisja Europejska nakłada na kraje członkowskie obowiązek przygotowania przepisów, regulacji prawnych i struktury administracyjnej niezbędnej do wdrożenia dyrektywy do dnia 4 stycznia 2006 roku. Kraje członkowskie mogą wydłużyć ten okres o trzy lata w przypadku braku wykwalifikowanych i/lub akredytowanych ekspertów mogących wykonywać czynności wystawiania certyfikatów jakości energetycznej budynków. Tak też się stało w przypadku wdrażania tej dyrektywy w Polsce. Okres tez został przesunięty na początek 2009 roku. Dnia 1 stycznia weszły w życie przepisy dotyczące certyfikacji budynków pod względem ich jakości energetycznej a od 19 stycznia 2009 regulacje dotyczące nabywania uprawnień do sporządzania świadectw energetycznych.

Rozdział 2. Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku w przepisach polskiego prawa budowlanego.

W Polsce, aby dostosować krajowe prawodawstwo do wymagań unijnej dyrektywy 2002/91/EC sejm Rzeczpospolitej Polskiej uchwalił ustawę z dnia 19 września 2007 roku „O zmianie ustawy - Prawo Budowlane”. Następnie Minister Infrastruktury wydał rozporządzenia dotyczące nadawania uprawnień pozwalających wystawiać świadectwa jakości energetycznej budynków i lokali oraz sposobów obliczania i wystawiania świadectw jakości energetycznej.

Były to:

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 21 stycznia 2008 r. w sprawie przeprowadzania szkolenia oraz egzaminu dla osób ubiegających się o uprawnienie do sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego oraz części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową (Dz. U. Nr 17, poz. 104).

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej (Dz. U. Nr 201, poz. 1240).

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. Nr 201, poz. 1239)

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 201, poz. 1238).

W polskich przepisach prawa budowlanego jak i w rozporządzeniach Ministra Infrastruktury certyfikaty jakości energetycznej z unijnej dyrektywy są nazywane świadectwami charakterystyki energetycznej.

2.1. Ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane.

Ustawa ta dodawała do ustawy „Prawo budowlane” przepisy wskazujące na obowiązek ustalenia dla budynków i lokali charakterystyki energetycznej. Ustawa ta wskazuje, że nowe przepisy wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2009 roku a tylko artykuły dotyczące nabywania uprawnień do sporządzania świadectw mają wejść w życie z dniem 19 stycznia 2009 roku.

Ustawa mówi, że „dla każdego budynku oddawanego do użytkowania oraz budynku podlegającego zbyciu lub wynajmowaniu powinna być ustalona, w formie świadectwa charakterystyki energetycznej, jego charakterystyka energetyczna, określająca wielkość energii wyrażoną w kWh/m2/rok niezbędnej do zaspokojenia różnych potrzeb związanych z użytkowaniem budynku. Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku jest ważne 10 lat.”

„W przypadku budynku z lokalami mieszkalnymi lub częściami budynku stanowiącymi samodzielną całość techniczno-użytkową, przed wydaniem lokalu mieszkalnego lub takiej części osobie trzeciej, sporządza się świadectwo charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego lub części budynku”. Jako wydanie osobie trzeciej należy rozumieć sprzedaż lub najem.

Przepisy mówią wyraźnie o obowiązku ustalania charakterystyki energetycznej dla budynków. Nie wprowadzono jednak żadnych ustawowych sankcji za nie posiadanie takiego świadectwa. Brak świadectwa po stronie wynajmującego lub sprzedającego może skutkować odmową kupna lub najmu. W ustawie jest mowa o tym, że świadectwo charakterystyki energetycznej zawierające nieprawdziwe informacje o wielkości energii jest wadą fizyczną rzeczy w rozumieniu przepisów z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks Cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93, z późniejszymi zmianami) o rękojmi za wady.

Prawo budowlane nakłada na właścicieli i zarządców obowiązek okresowych kontroli obiektów budowlanych w czasie ich użytkowania. Nie inaczej jest w przypadku tych instalacji, które mają wpływ na poziom zapotrzebowania na energię przez budynek. Wychodząc naprzeciw wymaganiom dyrektywy unijnej w prawie budowlanym zapisano konieczność następujących kontroli:

• Okresowej polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego kotłów, z uwzględnieniem efektywności energetycznej kotłów oraz ich wielkości do potrzeb użytkowych

• Co najmniej raz na 2 lata - opalanych nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym o efektywnej nominalnej wydajności ponad 100 kW,

• Co najmniej raz na 4 lata - opalanych nieodnawialnym paliwem ciekłym lub stałym o efektywnej nominalnej wydajności 20 kW do 100 kW oraz kotłów opalanych gazem.

• Okresowej, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na ocenie efektywności energetycznej zastosowanych urządzeń chłodniczych w systemach klimatyzacji, ich wielkości w stosunku do wymagań użytkowych o mocy chłodniczej większej niż 12 kW.

• Instalacje grzewcze z kotłami o efektywnej nominalnej wydajności powyżej 20 kW starszymi niż 15 lat powinny być poddane jednorazowej kontroli obejmującej ocenę efektywności kotła oraz dopasowania kotła poprzez porównanie go z wymaganiami grzewczymi budynku.

Nie dla wszystkie budynków istnieje obowiązek ustalania charakterystyki energetycznej. Mówi o tym punkt 7 artykułu 5-go omawianej ustawy.

Podstawa prawna	Opis
Art. 5 ust. 7 pkt 1 prawa budowlanego	Budynki podlegające ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Budynek zostanie zaliczony do zabytku nieruchomego, jeżeli będzie świadectwem minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczna lub naukową. Z punktu formalnego taki budynek musi być wpisany do rejestru zabytków, uznany za pomnik historii i będzie miał ustaloną ochronę w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Do rejestru zabytków wpisuje się budynek na podstawie decyzji wojewódzkiego konserwatora zabytków z urzędu lub na wniosek właściciela.
Art. 5 ust. 7 pkt 2 prawa budowlanego	Budynki używane jako miejsca kultu i do działalności religijnej. Muszą być to budynki należące do zarejestrowanych kościołów i związków wyznaniowych, pod warunkiem, że będą używane jako miejsca kultu lub działalności religijnej. Budynek należący do danego kościoła, ale wynajmowany przedsiębiorcom do celów zarobkowych będzie musiał mieć sporządzone świadectwo energetyczne. Używanie do celów kultu lub działalności religijnej przez nieformalną grupę religijną nie jest przesłanką do zwolnienia budynku z obowiązku posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej.
Art. 5 ust. 7 pkt 3 prawa budowlanego	Budynki przeznaczone do użytkowania w czasie nie dłuższym niż 2 lata.
Art. 5 ust. 7 pkt 4 prawa budowlanego	Budynki niemieszkalne służące gospodarce rolnej. Zgodnie z Polską Klasyfikacją Obiektów Budowlanych do budynków niemieszkalnych zalicza się takie budynki, w których mniej niż 50% powierzchni przeznaczonej jest na cele mieszkalne. Jeżeli nawet osoba faktycznie zamieszkuje na więcej niż połowie powierzchni takiego budynku to i tak o tym czy jest to budynek niemieszkalny decyduje jego przeznaczenie. Po za określeniem czy budynek jest niemieszkalny musi on spełniać wymóg służenia gospodarce rolnej. Zaliczyć do nich możemy budynki magazynowe dla działalności rolniczej, np.: obory, stajnie, budynki inwentarskie dla trzody chlewnej, owczarnie, przemysłowe fermy drobiu, stodoły, pomieszczenia do przechowywania sprzętu, szopy rolnicze, spiżarnie itp. O zaliczeniu do kategorii budynków niemieszkalnych decyduje jego przeznaczenie a nie jego faktyczny sposób użytkowania, który może być inny.
Art. 5 ust. 7 pkt 5 prawa budowlanego	Budynki przemysłowe i gospodarcze o zapotrzebowaniu na energię nie większym niż 50 kWh/m2/rok.
Art. 5 ust. 7 pkt 6 prawa budowlanego	Budynki mieszkalne przeznaczone do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku.
Art. 5 ust. 7 pkt 7 prawa budowlanego	Budynki wolno stojące o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2. Zwolnienie z obowiązku ustalenia dla takich budynków charakterystyki energetycznej jest niezależne od tego, czy są to budynki mieszkalne czy wykorzystywane w innych celach. Ich powierzchnia jest na tyle mała, iż sporządzenie świadectwa energetycznego mogłoby być nieproporcjonalnie kosztowne do ich wartości. Nie podlegają temu kryterium budynki mieszkalne w zabudowie szeregowej, bliźniaczej lub grupowej służące zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych. Nie ma znaczenia, że konstrukcyjnie mogą stanowić samodzielną całość.

Tabela 1. Budynki, które w myśl ustawy nie wymagają sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej.

2.2. Zdobywanie uprawnień do wystawiania świadectw charakterystyki energetyczne.

Kwestie dotyczące zdobywania uprawnień pozwalających na wystawianie świadectw charakterystyki energetycznej budynku zostały określone w ustawie z dnia 19 września 2007 r. O zmianie ustawy - Prawo budowlane (Dz.U. z 2008 r. Nr 191, poz. 1373) w zakresie określenia, kto jest uprawniony do wystawiania takich świadectw i prowadzenia rejestru osób uprawnionych. W rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 21 stycznia 2008 „W sprawie przeprowadzania szkolenia oraz egzaminu dla osób ubiegających się o uprawnienie do sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego oraz części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową” (Dziennik Ustaw z 2008 r. Nr 17, poz. 104) zostały zamieszczone zasady przeprowadzania szkoleń i egzaminów potwierdzających kwalifikacje.

Osoba, która chciałaby mieć możliwość wystawiania świadectw charakterystyki energetycznej musi spełniać następujące wymagania:

• Posiadanie pełnych zdolności do czynności prawnych, tzn. osoba to uzyskała pełnoletniość i nie została ubezwłasnowolniona częściowo lub całkowicie.

• Ukończyła co najmniej studia magisterskie, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym. Szkoła wyższa musi posiadać akredytację Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

• Nie była karana za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe. Określenie tych przestępstw zawierają Kodeks karny i Kodeks karny skarbowy.Osoby z prawomocnym wyrokiem skazującym za te przestępstwa mogą wystawiać świadectwa, gdy upłynie termin zatarcia skazania. Zatarcie skazania skutkuje wykreśleniem takiej osoby z Krajowego Rejestru Karnego.

• Posiada uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej albo odbyła szkolenie i złożyła z wynikiem pozytywnych egzamin przed ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej. W związku z brakiem w ustawie posiadanie takich uprawnień w pełnym zakresie, świadectwa mogą wystawiać osoby posiadające uprawnienia budowlane w niepełnym zakresie, muszą jednak legitymować się wykształceniem magisterskim. Studia inżynierskie nadające uprawnienia do projektowania w wymienianych specjalnościach nie są w myśl ustawy wystarczające.

Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej jest zobowiązany prowadzić rejestr osób, które pozytywnie zdały egzamin uprawniający do wystawiania świadectw charakterystyki energetycznej. Rejestr ten prowadzony mam być w formie elektronicznej i zawierać musi następujące dane:

1. Numer wpisu;

2. Numer uprawnienia;

3. Datę wpisu;

4. Imię i nazwisko;

5. Datę i miejsce urodzenia;

6. Adres do korespondencji;

7. Numer telefonu i faksu.

Minister infrastruktury w swoim rozporządzeniu z dnia 21 stycznia 2008 roku określa sposób przeprowadzania i zakres programowy szkolenia oraz egzaminu dla osób ubiegających się o uprawnienia do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego oraz części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz warunki i wysokość odpłatności za szkolenie i postępowanie egzaminacyjne.

Szkolenia przygotowujące powinno trwać nie krócej niż 50 godzin podzielonych na cześć teoretyczną i praktyczną. Część praktyczna nie może być krótsza niż 8 godzin. Część teoretyczna musi zawierać wykłady zgodnie z wytycznymi programowymi przedstawionymi w poniższej tabeli.

Zagadnienie programowe	Forma pracy i ilość godzin.
Podstawy Prawne: Dyrektywa 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, Przepisy dotyczące metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania wzoru świadectw ich charakterystyki energetycznej, Przepisy dotyczące zakresu i formy projektu budowlanego, Przepisy dotyczące audytu energetycznego, Przepisy dotyczące warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.	Wykład 2 h
Ocena stanu ochrony cieplnej budynku: Określanie danych do obliczeń wskaźników energetycznych: cech geometrycznych i wymiarowych oraz występujących mostków cieplnych, Określenie cech fizycznych materiałów i wyrobów budowlanych, Obliczanie wartości współczynników przenikania ciepła przegród budowlanych zgodnie z PN EN ISO 6946, Ocena szczelności przegród, Określenie wielkości przepływu powietrza wentylacyjnego oraz solarnych i wewnętrznych zysków ciepła, Interpretacja wyników badań przenikania ciepła przez przegrody budowlane metodą termowizji i badań szczelności.	Wykład 4 h
Ocena systemu ogrzewania i zaopatrzenia w ciepłą wodę: Ocena stanu i sprawności elementów systemu grzewczego (wytwarzania, przesyłu, regulacji, wykorzystania), Ocena stanu i sprawności elementów systemu zaopatrzenia w ciepłą wodę użytkową, Ocena możliwości wykorzystania alternatywnych źródeł energii: analiza techniczno ekonomiczna możliwości racjonalnego wykorzystania alternatywnych źródeł energii, w tym odnawialnych, takich jak pompy ciepła, kolektory słoneczne oraz zdecentralizowany system zaopatrzenia w energię, a także skojarzonej produkcji energii i ciepła.	Wykład 4 h
Ocena systemu wentylacji i klimatyzacji z uwzględnieniem wymagań ochrony przeciwpożarowej i akustycznej: Wentylacja grawitacyjna, Wentylacja hybrydowa, Aeracja, Wentylacja mechaniczna, Klimatyzacja: systemy powietrzne i systemy powietrzne z czynnikiem chłodniczym, Przedsięwzięcia zmniejszające zużycie energii w instalacjach klimatyzacji i wentylacji (odzysk ciepła, wymienniki gruntowe), Dostosowanie powietrza do potrzeb, efektywność rozdziału powietrza, automatyczna regulacja.	Wykład 10 h
Ocena instalacji oświetleniowej w budynku: Systemy oświetlenia dziennego, Możliwości sterowania systemem oświetleniowym, Przedsięwzięcia zmniejszające zużycie energii na oświetlenie	Wykład 4 h
Metodyka obliczeń: Obliczanie sezonowego zapotrzebowania na ciepła do ogrzewania według Polskich Norm, Obliczanie zapotrzebowania ciepła na cele przygotowania ciepłej wody użytkowej, Obliczanie kosztów energii zużywanej na cele ogrzewania, ciepłej wody użytkowej i wentylacji, Obliczanie zapotrzebowania na energię na potrzeby oświetlenia, Programy komputerowe do sporządzania obliczeń.	Wykład Ćwiczenia 6h
Metodyka opracowania świadectw: Świadectwo dla budynków mieszkalnych, Świadectwo dla lokali mieszkalnych, Świadectwo dla budynków użyteczności publicznej, usługowych, produkcyjnych i gospodarczych, Programy komputerowe do sporządzania świadectw.	Wykład Ćwiczenia 8 h
Wykonanie szkoleniowych świadectw dla budynku i lokalu mieszkalnego.	Ćwiczenia 8 h
Sprawdzian umiejętności: Cześć testowa, Cześć praktyczna	4 h

Tabela nr 2. Zakres programowy szkolenia dla osób ubiegających się o uprawnienie do sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej.

2.3. Metodologia określania charakterystyki energetyczne dla budynków i lokali mieszkalnych.

Rozdział 3. Coś o ekologii wpływie na środowisko rozwoju technologii energooszczędnych i postępie.

Rozdział 4. Wprowadzenie w Polsce świadectwa charakterystyki energetycznej - podsumowanie i wnioski.

Zakończenie

Wykaz rysunków

Rys. 1. Struktura zużycia dostarczanej energii w 2005 roku w Polsce.	Str. X1

Wykaz tabel

1. Budynki, które w myśl ustawy nie wymagają sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej.

2. Zakres programowy szkolenia dla osób ubiegających się o uprawnienie do sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej.

3. Tab 3

Wykaz wykresów

1. Wyk1

2. Wyk 2

3. Wyk 3

Bibliografia

Publikacje książkowe

1. Prawo budowlane …

Artykuły

2. Marcin Piotrowski „Bez klas, ale z temperaturą nieba…” RNW Miesięcznik Rynku Nieruchomości, 12/2008 str. 140.

Akty prawne

3. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 16 grudnia 2002 r 2002/91/EC.

4. Ustawia z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z późn. zm. 2).

5. Ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane (Dz.U. z 2008 r. Nr 191, poz. 1373).

6. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokali mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej. (Dz.U. z 2008 r. Nr 201, poz. 1240).

7. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. (Dz.U. z 2008 r. Nr 201, poz. 1239).

8. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. (Dz.U. z 2008 r. Nr 201, poz. 1238).

9. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 21 stycznia 2008 w sprawie przeprowadzania szkolenia oraz egzaminu dla osób ubiegających się o uprawnienie do sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego oraz części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową (Dz.U. z 2008 r. Nr 17, poz. 104).

Raporty i inne materiały

11. Jerzy Wierzbowski, Redaktor Naczelny pisma „Doradca Energetyczny”, Prezentacja „Wdrażanie dyrektywy 2002/91/EC w Polsce szansą na zwiększenie efektywności energetycznej”, Warszawa 2008.

12. Poradnik Gazety Prawnej „Prawo budowlane po zmianach” Nr 3 (577) 20-26 stycznia 2009 r.

13. Murator Nr 1 (297) styczeń 2009.

¹ Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 16 grudnia 2002 r 2002/91/EC.

GUS 2007.

Na podstawie opracowania KAPE S.A i danych GUS 2007.

Dyrektywa 2002/91/EC, punkt 13 porozumień.

Dyrektywa 2002/91/EC, punkt 16 porozumień.

Dyrektywa 2002/91/EC, punkt 18 porozumień.

Dyrektywa 2002/91/EC, punkt 20 porozumień.

Dyrektywa 2002/91/EC, Artykuł 4 punkt 1.

Dyrektywa 2002/91/EC, Artykuł 4 punkt 3.

Dyrektywa 2002/91/EC, Artykuł 5.

Dyrektywa 2002/91/EC, Artykuł 6.

Dyrektywa 2002/91/EC, Artykuł 7.

Dyrektywa 2002/91/EC, Artykuł 8.

Dyrektywa 2002/91/EC, Artykuł 9.

Dyrektywa 2002/91/EC, Artykuł 10.

Dyrektywa 2002/91/EC, Artykuł 15.

Ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane, Art. 5 Ustęp 3.

Ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane, Art. 5 Ustęp 4.

Ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane, Art. 5 Ustęp 6.

Ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane, Art. 62.

Poradnik Gazety Prawnej „Prawo budowlane po zmianach” Nr 3 (577) str. 4 „Świadectwo charakterystyki energetycznej”.

Ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane, Art. 5 ust. 8-15.

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, Dziennik Ustaw nr 88 z 1997 r. poz. 553 z późniejszymi zmianami.

Ustawa z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy, Dziennik Ustaw nr 111 z 2007 r. poz. 765 z późniejszymi zmianami.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokali mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej. (Dz.U. z 2008 r. Nr 201, poz. 1240). Załącznik nr 1.

3

---