ZDROWIE PUBLICZNE -seminarki, Lekarski, Zdrowie publiczne


Sem. I

Definicje.

Medycyna - jest nauka o zdrowiu i chorobie człowieka, ma dać możliwość leczenia i zapobiegania chorobom; zaczepia o nauki przyrodnicze, humanistyczne, ścisłe, ale jest samodzielną dyscypliną

Formy działania w medycynie:

  1. Lecznictwo

  1. Zapobieganie chorobom

  1. Umacnianie zdrowia - takie oddziaływanie na ludzi zdrowych, by jak najdłużej utrzymywali swój potencjał zdrowia; jest to najtańsza forma oddziaływania

Medycyna społeczna - określenie wyrosło na gruncie działań ogólnohigienicznych - ogólnosanitarnych;, odzwierciedla zainteresowanie lekarzy społecznymi i środowiskowymi czynnikami jako przyczynami chorób;

Definicja medycyny społecznej wyrosła na gruncie europejskim, definicja zdrowia publicznego - na gruncie amerykańskim.

Przedmiot medycyny społecznej:

  1. Stan zdrowia ludności

  2. Czynniki społeczne i przyrodnicze kształtujące ten stan

  3. Zależności między w/w czynnikami, które kształtują stan zdrowia ludności

  4. Warunki skutecznego działania na rzecz zdrowia społeczeństwa

Ochrona zdrowia - całokształt zorganizowanego działania na rzecz zdrowego społeczeństwa

Służba zdrowia - system wyspecjalizowanych instytucji, których podstawowym celem działania jest ochrona zdrowia

Opieka medyczna - system usług zdrowotnych świadczonych jednostce przez fachowy personel posiadający uznane przygotowanie i urządzenia służby zdrowia=to co wykonuje służba zdrowia.

Kultura zdrowotna - umiejętność oceny indywidualnych i społecznych potrzeb zdrowotnych oraz stosowanie w praktyce życia codziennego reguł higienicznych i zdrowotnych, jak również umiejętność korzystania z osiągnięć ochrony zdrowia i współdziałanie z nią; kultura zdrowotna jest częścią kultury społeczeństwa

Potrzeba zdrowotna - takie odchylenie w stanie zdrowia pacjenta lub w stanie jego środowiska (od stanu prawidłowego), kiedy trzeba podjąć pewne działania, aby nie doszło do niekorzystnych dla zdrowia skutków

Podział potrzeb zdrowotnych:

  1. Wyrażone (nierzeczywiste)

Im wyższy poziom kultury zdrowotnej społeczeństwa, tym wyższy odsetek potrzeb wyrażonych

  1. Niewyrażone (rzeczywiste)

Teoria góry lodowej - Logana:

Fazy profilaktyki:

  1. całokształt postępowania higienicznego i przeciwepidemicznego

  1. zapobieganie rozwojowi choroby poprzez możliwie wczesne jej rozpoznanie oraz wczesne i skuteczne leczenie

  1. zapobieganie utrwalaniu się niekorzystnych skutków choroby poprzez wczesną i skuteczną rehabilitację

Główne funkcje ochrony zdrowia:

  1. umacnianie i potęgowanie zdrowia

  2. swoiste zapobieganie chorobom

  3. leczenie zapobiegawcze

  4. rehabilitacja

  5. opieka medyczno-społeczna i opieka terminalna

Pomocnicze funkcje służby zdrowia:

  1. kształcenie kadr

  2. działalność naukowo-badawcza

  3. działalność wychowawczo-oświatowa

  4. zarządzanie służbą zdrowia

  5. współpraca międzynarodowa

(produkcja surowic i szczepionek, pobieranie i przetwarzanie krwi, działalność wydawcza, transport sanitarny itd.)

Zdrowie i metody jego oceny.

Zdrowie - to nie tylko brak choroby i niepełnosprawności, ale też pełne dobre samopoczucie fizyczne, psychiczne i społeczne

Choroba (z biologicznego punktu widzenia) to odchylenie od stanu normalnego (norm fizjologicznych) w zakresie dających się zaobserwować funkcji organizmu lub wystąpienia objawów uważanych przez klinicystów za patologiczne

Zdrowie zbiorowości - to stan dynamicznej równowagi między populacją a otoczeniem zapewniający jej możliwość przetrwania i rozwoju dzięki korzystnemu ukształtowaniu cech biologicznych jednostek oraz pomyślnym zmianom w środowisku

Mierniki zdrowia zbiorowości:

  1. bezpośrednie

  2. pośrednie

  3. ryzyka

Mierniki bezpośrednie (zwane inaczej miernikami pozytywnymi):

aby móc je wykorzystać, trzeba przebadać wszystkie elementy danej populacji; nie dają się one upowszechniać (wyjątek stanowią tabele i siatki centylowe należnej wagi i wzrostu u dzieci - są one cały czas aktualizowane)

Mierniki ryzyka - przedstawiają prawdopodobieństwo wystąpienia choroby

Mierniki pośrednie (zwane inaczej miernikami negatywnymi):

Warunki zdrowotne wg WHO:

Właściwe mierniki negatywne - na podstawie umieralności i zachorowalności

Współczynnik umieralności - mówi jaka liczba osób spośród danej populacji zmarła w określonym czasie

zgony na danym terenie , w danym czasie

0x08 graphic
U = × C śr.l.ludności podlegająca ryzyku zgonu

C - oznacza, że przeliczamy na 10 000 lub 100 000 ludności

Współczynnik umieralności proporcjonalnej - % udziału zgonów z określonej przyczyny do ogólnej liczby zgonów na danym terenie, w danym roku;

Obecnie w Polsce:1) ch.ukł. krąż.-nacz. - 50%

2) neo - 20%

3) wypadki, zatrucia - 7%

Współczynnik umieralności niemowląt :

zgony przed ukończeniem 1 r.ż.

0x08 graphic
x 1000

urodzenia żywe w danym roku

Umieralność niemowląt: * wczesna do 28 dnia życia ( wcześniactwo, ↓masy urodzeniowej,

wady wrodzone)

kształtuje w 70% ten wskaźnik

* późna ( przyczyny zakażne, urazowe)

Współczynnik śmiertelności - liczba zgonów w stosunku do liczby chorych na daną chorobę

zgony na daną chorobę

0x08 graphic
Ś = × C

chorzy na daną chorobę

Współczynnik zachorowalności - liczba nowych chorych w stosunku do badanej populacji

nowi chorzy na danym terenie, w danym czasie

0x08 graphic
Z = × C

śr.l.ludności podlegająca ryzyku zachorowania

Współczynnik chorobowości - liczba wszystkich chorych w stosunku do badanej populacji

nowi chorzy + starzy chorzy

Ch = _____________ × C

śr.l.ludn.podl.ryzyku choroby

Sem. II

Organizacja służby zdrowia.

Ustawa z 91 r.; do tej pory 12 poprawek, łamała monopol państwa na służbę zdrowia;

ZOZ = Zakład opieki zdrowotnej - jest wyodrębnionym organizacyjnie zespołem osób i środków majątkowych utworzonym i utrzymywanym w celu udzielania świadczeń zdrowotnych i promocji zdrowia

Zakład opieki zdrowotnej może być również utworzony w celu:

Zakładem opieki zdrowotnej jest:

  1. szpital, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, sanatorium, prewentorium, inny nie wymieniony z nazwy zakład przeznaczony dla osób, których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych w odpowiednim stałym pomieszczeniu

  2. przychodnia, ośrodek zdrowia, poradnia

  3. pogotowie ratunkowe

  4. pracownia diagnostyczna

  5. pracownia protetyki stomatologicznej i ortodoncji

  6. zakład rehabilitacji leczniczej

  7. żłobek

  8. inny zakład, spełniający warunki określone w ustawie

Nazwa zakładu opieki zdrowotnej powinna odpowiadać zakresowi usług świadczonych przez zakład

Świadczeniem zdrowotnym są działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania, w szczególności związane z:

Świadczenia zdrowotne mogą być udzielane przez zakłady opieki zdrowotnej oraz przez osoby fizyczne wykonujące zawód medyczny lub przez grupową praktykę lekarską, grupową praktykę pielęgniarek, położnych na zasadach określonych w odrębnych przepisach

Rodzaje zakładów opieki zdrowotnej:

Publiczny zakład opieki zdrowotnej może być utworzony przez:

  1. ministra lub centralny organ administracji rządowej, przedsiębiorstwo państwowe PKP, reprezentowane przez Zarząd PKP

  2. wojewodę, w przypadkach określonych w ustawie o Inspekcji Sanitarnej

  3. jednostkę samorządu terytorialnego

Niepubliczny zakład opieki zdrowotnej może być utworzony przez:

  1. kościół lub związek wyznaniowy

  2. pracodawcę

  3. fundację, związek zawodowy, samorząd zawodowy lub stowarzyszenie

  4. inną krajową albo zagraniczną osobę prawną albo osobę fizyczną z zastrzeżeniem ust. 1a

  5. spółkę nie mającą osobowości prawnej

Zakład opieki zdrowotnej może rozpocząć działalność dopiero po uzyskaniu wpisu do rejestru

Uczelnia medyczna może utworzyć szpital kliniczny, nie będący publicznym zakładem opieki zdrowotnej, ale nie może do tego celu użyć środków publicznych

Pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej powinny odpowiadać wymaganiom sanitarnym i innym, określonym przez ministerstwo. Zakład opieki zdrowotnej musi posiadać certyfikat stwierdzający, ze wszystkie wymogi są spełniane

Status zakładu opieki zdrowotnej określa:

Samorząd Szpitale

0x08 graphic
wojewódzki specjalistyczne

Samorząd Szpitale „ogólne”,

0x08 graphic
0x08 graphic
powiatowy ambulatoria

lub miejski specjalistyczne

0x08 graphic
Samorząd POZ

gminny

Formy opieki zdrowotnej:

Prawa pacjenta:

Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom wiedzy medycznej, a w razie ograniczonego dostępu do świadczeń ma prawo do korzystania z rzetelnej opartej na kryteriach med.procedury ustalającej kolejność dostępu do tych świadczeń.

Pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia.

Ma prawo do wyrażenia zgody na świadczenia medyczne lub do jej niewyrażenia.

Ma prawo do intymności i poszanowania godności w czasie świadczenia usług.

Ma prawo do umierania w spokoju i godności.

Ma prawo do dodatkowej opieki pielęgniarskiej sprawowanej przez członka rodziny lub inną wskazaną przez pacjenta osobę.

Ma prawo do kontaktu (telefonicznego, osobistego, korespondencyjnego) z osobami z zewnątrz.

Ma prawo do opieki duszpasterskiej.

Szpital ma obowiązek zapewnić pacjentowi:

Szpital ma obowiązek zawiadomić zakład pracy pacjenta o przyjęciu do szpitala

Pacjent może być wypisany ze szpitala, jeżeli nie wymaga już dalszego leczenia szpitalnego, na własne żądanie pacjenta lub gdy pacjent w rażący sposób narusza regulamin, a wypisanie nie spowoduje bezpośredniego zagrożenia życia

Pogotowie ratunkowe udziela świadczeń zdrowotnych w przypadku wypadku, urazu, porodu, nagłego zachorowania, nagłego pogorszenia stanu zdrowia powodującego zagrożenie życia; zajmuje się zabezpieczaniem imprez masowych; w nagłych przypadkach zajmuje się transportem personelu medycznego; stacja pogotowia szczebla wojewódzkiego nadzoruje lotnictwo sanitarne

Samodzielna kolumna transportu sanitarnego - instytucja, od której pogotowie wynajmuje karetki; zajmuje się też przewozami pacjentów, leków i krwi

Obecnie mamy MINISTERSTWO ZDROWIA, a nie Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej

SANEPID

Inspekcja Sanitarna jest powołana do nadzoru nad warunkami higieny środowiska, higieny pracy, higieny w szkołach i innych ośrodkach społeczno-wychowawczych, do nadzoru nad warunkami zdrowotnymi żywności i żywienia. Nadzór ten jest prowadzony w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed wpływem czynników uciążliwych i szkodliwych, a w szczególności zapobiegania chorobom zakaźnym i zawodowym

Zadania SANEPIDU:

  1. Sprawowanie nadzoru bieżącego

  1. Sprawowanie nadzoru zapobiegawczego

  1. Zapobieganie powstawaniu chorób zakaźnych i zawodowych

  2. Oświata zdrowotna

Inspekcja Sanitarna podlega Ministrowi Zdrowia; jest kierowana przez Głównego Inspektora Sanitarnego; jemu podlega Wojewódzki Inspektor Sanitarny (kierownik Wojewódzkiej Stacji Sanitarnej), jeszcze niżej jest Powiatowy Inspektor Sanitarny; osobno są Portowe Stacje Sanitarne; Wojewódzkiego i Portowego Inspektora Sanitarnego powołuje Wojewoda w porozumieniu z Głównym Inspektorem Sanitarnym, Powiatowego Inspektora Sanitarnego powołuje Starosta w porozumieniu z Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym

Inspektorem Sanitarnym może być obywatel Polski, nieubezwłasnowolniony, lekarz, z odpowiednim wykształceniem kierunkowym

Ustawa o Publicznej Służbie Krwi. ustawa z 1997 r., określa zasady pobierania, przechowywania, przetwarzania krwi ludzkiej, obrotu krwią i preparatami krwiopochodnymi oraz zajmuje się rozprowadzaniem w/w;

0x08 graphic
0x08 graphic
Krajowe Centrum Krwiodawstwa w Warszawie (kierownik - lekarz)

Regionalne Centra Krwiodawstwa

Zakład opieki zdrowotnej nie może uzależnić zastosowania w leczeniu krwi albo preparatu krwiopochodnego od oddania krwi przez inną osobę

Przetoczenia może dokonać wyłącznie:

  1. lekarz zakładu opieki zdrowotnej

  2. na zlecenie lekarza pielęgniarka lub położna zakładu opieki zdrowotnej, pod warunkiem, że przeszła organizowane przez regionalne centrum odpowiednie przeszkolenie teoretyczne lub uzyskała dodatkowe kwalifikacje w tej dziedzinie

„Honorowy dawca krwi” - osoba, która oddała bezpłatnie krew i została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej służby krwi; otrzymuje legitymację wydaną przez jednostkę organizacyjną publicznej służby krwi

„Zasłużony honorowy dawca krwi” - kobieta, która oddała co najmniej 5, lub mężczyzna, który oddał co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników

„Honorowy dawca krwi - zasłużony dla zdrowia narodu” - gdy oddał co najmniej 20 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników

Sem. III

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy.(ustawa z 25.06.1999r., Dz.Ustaw nr 60)

Orzeczenie lekarskie jest jednym z elementów postępowania diagnostyczno-leczniczego - jest to stwierdzenie faktu stanu zdrowia pacjenta

Zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby lub konieczności sprawowania przez pracownika opieki nad chorym członkiem rodziny wystawia się wyłącznie po przeprowadzeniu bezpośredniego badania stanu zdrowia ubezpieczonego lub chorego członka rodziny

Wpis w dokumentacji medycznej związanej z wydanym zaświadczeniem lekarskim powinien zawierać:

  1. datę badania

  2. wywiad chorobowy, dane o dotychczasowym leczeniu oraz o przerwach w pracy spowodowanych chorobą

  3. wynik badania przedmiotowego oraz wyniki badań dodatkowych

  4. rozpoznanie choroby oraz jej numer statystyczny

  5. zastosowane leczenie

  6. okres niezdolności do pracy (w razie jej stwierdzenia)

  7. adnotacja czy chory chodzący, czy leżący

  8. wskazania lekarskie (w tym o potrzebie rehabilitacji)

podpis i pieczątkę osoby wydającej orzeczenie

ZUS upoważnia do wystawiania zaświadczeń lekarskich lekarza, lekarza stomatologa, felczera i starszego felczera po złożeniu przez niego pisemnego oświadczenia, że zobowiązuje się do przestrzegania zasad orzekania o czasowej niezdolności do pracy i wykonywania obowiązków wynikających z przepisów ustawy

ZUS nie może upoważnić do wystawiania zaświadczeń lekarskich lekarzy i lekarzy stomatologów w okresie odbywania stażu podyplomowego

Lekarz, lekarz stomatolog, felczer lub starszy felczer jest zobowiązany wystawić zaświadczenie lekarskie na formularzu ZUS - ZLA

ZUS - ZLA

1 kopia - dla pacjenta, bez numeru statystycznego choroby,

2 kopia - przechowywać 3 lata w dokumentacji;

Kody literowe na druku ZUS-ZLA:

W razie ubezpieczenia z dwóch lub więcej tytułów, lekarz, lekarz stomatolog, felczer lub starszy felczer wystawia na wniosek ubezpieczonego odpowiednią liczbę zaświadczeń lekarskich

(np.: ktoś pracuje na 2 etatach i zachoruje, to trzeba mu wystawić 2 zaświadczenia ZUS - ZLA po jednym dla każdego pracodawcy). W razie zagubienia zaświadczenia sporządza się wypis z jego kopii

Po 30 dniach niezdolności do pracy lekarz prowadzący leczenie ocenia, czy stan zdrowia ubezpieczonego uzasadnia potrzebę przeprowadzenia rehabilitacji leczniczej (w razie potrzeby wypełnia odpowiedni wniosek o rehabilitację)

Zasady wystawiania zaświadczeń lekarskich ( w tym też wstecznych):

  1. Zaświadczenie wystawiamy od dnia badania lub od dnia bezpośrednio po dniu badania.

  2. Zaświadczenie lekarskie może być wystawione na okres nie dłuższy niż 3 dni poprzedzające badanie, jeśli jego wyniki wskazują, że ubezpieczony w tym okresie niewątpliwie był niezdolny do pracy.

  3. Zaświadczenie lekarskie może być wystawione przez lekarza psychiatrę na okres wcześniejszy niż 3 dni w razie stwierdzenia lub podejrzenia zaburzeń psychicznych ograniczających zdolności ubezpieczonego do oceny własnego postępowania.

  4. Zaświadczenie lekarskie stwierdzające pobyt ubezpieczonego w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej wystawia się w dniu wypisania ubezpieczonego z tego zakładu. W razie pobytu dłuższego niż 14 dni zaświadczenie to należy wystawiać co 14 dni w celu umożliwienia wypłaty zasiłku chorobowego lub wynagrodzenia za czas choroby.

Rodzaje zasiłków:

  1. chorobowy (wypłacany przez pracodawcę lub ZUS)

  2. macierzyński (wypłacany przez ZUS)

  3. opiekuńczy (wypłacany przez ZUS)

  4. wyrównawczy (forma rekompensaty)

  5. świadczenie rehabilitacyjne (forma przedłużenia okresu zasiłkowego o kolejne 12 miesięcy)

  6. zasiłek rodzinny (na rodziny z dziećmi, gdzie jest bardzo niski dochód poniżej progu)

  7. porodowy (jednorazowy)

  8. pogrzebowy (jednorazowy)

  9. pielęgnacyjny (comiesięczny z tytułu opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym)

  10. wychowawczy (wypłacany w okresie urlopu wychowawczego-bezpłatnego-gdy jest bardzo niski dochód rodziny)

ZASIŁEK CHOROBOWY

Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie okresu wyczekiwania. Okres ten jest zróżnicowany w zależności od charakteru ubezpieczenia:

Do okresu ubezpieczenia zalicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa w ubezpieczeniu nie przekracza 30 dni albo jest spowodowana urlopem wychowawczym, bezpłatnym lub odbywaniem czynnej służby wojskowej.

Zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Na równi z niezdolnością do pracy z powodu choroby traktuje się niemożność wykonywania pracy :

  1. w wyniku decyzji wynikającej z przepisów o zwalczaniu chorób zakaźnych lub gruźlicy

  2. z powodu stacjonarnego leczenia uzależnienia alkoholowego lub od środków odurzających

Zasiłek chorobowy przysługuje także po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy 30 dni i powstała:

Bez okresu wyczekiwania zasiłek chorobowy przysługuje:

  1. absolwentom szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia zakończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych

  2. ubezpieczonym, których niezdolność do pracy spowodowana została chorobą zawodową, wypadkiem w pracy (zasiłek z ubezpieczenia wypadkowego) albo w drodze do pracy lub z pracy (zasiłek z ubezpieczenia chorobowego)

  3. ubezpieczonym obowiązkowo, którzy legitymują się 10-letnim okresem obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego

  4. posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji

Zasiłek przysługuje objętym ubezpieczeniem chorobowym:

  1. pracownikom - od 36 dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym

  2. osobom wykonującym pracę nakładczą - od 36 dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym

przez pierwsze 35 dni pracownik otrzymuje od pracodawcy wynagrodzenie za czas choroby (80% podstawy wymiaru)

  1. członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych

  1. osobom wykonującym pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenie oraz osobom z nimi współpracującym

  2. osobom prowadzącym pozarolniczą działalność oraz osobom z nimi współpracującym

  3. osobom wykonującym odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub czasowego aresztowania

  4. duchownym

Zasiłek chorobowy nie przysługuje ubezpieczonemu jeżeli:

  1. jest odsunięty od pracy z powodu nosicielstwa choroby zakaźnej i nie podjął proponowanej mu innej pracy nie zabronionej takim osobom

  2. niezdolność do pracy spowodowana została w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia (prawomocne orzeczenie sądu lub kolegium)

  3. niezdolność do pracy spowodowana została nadużyciem alkoholu (nie przysługuje za okres pierwszych dni)

Wysokość zasiłku chorobowego wynosi 80% wynagrodzenia lub przychodu stanowiącego podstawę jego wymiaru

Miesięczny zasiłek wynosi 100% podstawy wymiaru jeżeli niezdolność do pracy:

  1. przypada w okresie ciąży

  2. powstałą wskutek choroby zawodowej, wypadku w pracy, w drodze do lub z pracy

  3. trwa nieprzerwanie ponad 90 dni, począwszy od 91 dnia niezdolności

Dokumentem stanowiącym podstawę do wypłaty zasiłku chorobowego jest zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy wystawione na druku ZUS - ZLA

Okres zasiłkowy wynosi 180 dni + ew. jeszcze 90 dni dodatkowych; w przypadku gruźlicy przysługuje 270 dni + ew. jeszcze 90 dni.

Jeżeli pomiędzy dwoma zachorowaniami na tę samą chorobę mija nie więcej niż 60 dni, to dwa okresy zasiłku sumują się.

Jeżeli są dwa kolejne zachorowania, ale na inne choroby, to nowy okres zasiłkowy z powodu niezdolności do pracy spowodowanej inną chorobą jest naliczany od nowa tylko wówczas, gdy pomiędzy zachorowaniami jest co najmniej 1 dzień roboczy spędzony w pracy.

Wyjątkiem jest gruźlica, która zawsze rozpoczyna nowy okres zasiłkowy.

Nie później niż 60 dni przed zakończeniem okresu zasiłkowego leczący przeprowadza badanie i ocenia, czy stan zdrowia ubezpieczonego uzasadnia:

  1. wystąpienie z wnioskiem o przedłużenie okresu wypłaty zasiłku chorobowego na okres nie dłuższy niż 3 miesiące (druk ZUS Z-21 wypełnia lekarz)

  2. zgłoszenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego (druk ZUS N-9 wypełnia lekarz, druk ZUS Np-7 wypełnia pacjent)

  3. zgłoszenie wniosku o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (druk ZUS N-9 wypełnia lekarz, druk ZUS Np-7 wypełnia pacjent)

ŚWIADCZENIE REHABILITACYJNE

Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po okresie pobierania zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy

Przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy

Świadczenie jest wypłacane w wysokości 75% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, a jeżeli niezdolność do pracy spowodowana była wypadkiem w pracy, w drodze do pracy lub z pracy albo chorobą zawodową, lub jeżeli przypada na okres ciąży - w wysokości 100% tego wynagrodzenia

Dokumentem niezbędnym do ustalenia prawa do świadczenia jest wniosek o świadczenie rehabilitacyjne (ZUS Np-7 i ZUS N-9)

Świadczenie rehabilitacyjne jest orzekane przez lekarza orzecznika ZUS

ZASIŁEK WYRÓWNAWCZY

Zasiłek wyrównawczy przysługuje ubezpieczonemu będącemu pracownikiem ze zmniejszoną sprawnością do pracy, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek poddania się rehabilitacji zawodowej w celu adaptacji lub przyuczenia do określonej pracy

Zasiłek wyrównawczy przysługuje wówczas przez okres rehabilitacji, nie dłużej jednak niż przez 24 miesiące

ZASIŁEK OPIEKUŃCZY

Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu będącemu pracownikiem, zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:

  1. zdrowym dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku

(dokumentem stanowiącym podstawę do wypłaty zasiłku jest zaświadczenie: a - z placówki opiekuńczej, b i c - od lekarza)

  1. chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat

  2. innym chorym członkiem rodziny (małżonek, rodzice, teściowie, dziadkowie, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku ponad 14 lat) - jeżeli pozostają one we wspólnym gospodarstwie z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki

Okres zasiłku opiekuńczego wynosi 60 dni, w tym 14 dni opieki nad osobą dorosłą,w danym roku kalendarzowym..

Miesięczny zasiłek opiekuńczy wynosi 80% postawy wymiaru zasiłku

Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny; nie dotyczy to jednak opieki sprawowanej nad dzieckiem w wieku do 2 lat.

Dokumentem stanowiącym podstawę do wypłaty zasiłku jest zaświadczenie lekarskie na druku ZUS - ZLA

ZASIŁEK MACIERZYŃSKI

Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego lub w okresie urlopu wypoczynkowego:

  1. urodziła dziecko,

  2. przyjęła dziecko w wieku do 1 roku na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia,

  3. przyjęła dziecko w wieku do 1 roku na wychowanie w ramach rodziny zastępczej;

Zasiłek macierzyński jest wypłacany przez okres ustalony przepisami Kodeksu Pracy jako okres urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego:

Co najmniej 4 tyg. mogą przypadać przed porodem.

Po porodzie przysługuje urlop macierzyński nie wykorzystany przed porodem, aż do wyczerpania przysługującego wymiaru urlopu.

W razie urodzenia martwego dziecka lub zgonu dziecka w okresie pierwszych 6 tygodni życia, urlop macierzyński po porodzie przysługuje w wymiarze 10 tygodni = zasiłek połogowy.

Jeżeli prawo do zasiłku macierzyńskiego powstało w okresie urlopu wychowawczego albo po ustaniu zatrudnienia, zasiłek macierzyński przysługuje przez okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, który przypada po porodzie.

W przypadku śmierci matki lub porzucenia przez nią dziecka, okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego zmniejsza się o okresy wypłaty tego zasiłku ubezpieczonej - matce dziecka.

Mężczyzna - ojciec na zasiłku macierzyńskim może przebywać 10 tygodni.

URLOP WYCHOWAWCZY

Urlop wychowawczy (gdy zatrudniona jest ponad 6 miesięcy):

Kontrolę prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich wykonują lekarze orzecznicy ZUS, którzy mogą:

  1. przeprowadzić badania lekarskie ubezpieczonego

  2. skierować ubezpieczonego na badania specjalistyczne do lekarza konsultanta ZUS

  3. zażądać od wystawiającego zaświadczenie lekarskie udostępnienia dokumentacji medycznej stanowiącej podstawę wydania zaświadczenia lub udzielenia wyjaśnień i informacji

  4. ustalić wcześniejszą datę zakończenia zasiłku

W przypadku stwierdzenia:

  1. nieprawidłowości wystawienia zaświadczeń lekarskich, szczególnie gdy wystawiono je:

  1. bez badania pacjenta

  2. bez udokumentowania rozpoznania

ZUS może cofnąć lekarzowi upoważnienie do wystawiania zaświadczeń na okres nie przekraczający 12 miesięcy;

  1. powtarzającego się naruszenia zasad dotyczących wypisywania druków ZUS może cofnąć lekarzowi upoważnienie do wystawiania zaświadczeń na okres nie przekraczający 3 miesięcy.

Sem. IV

Podstawy organizacji i zarządzania.

Organizacja wg T. Kotarbińskiego to pewien rodzaj całości ze względu na stosunek do niej, jej własnych elementów, a mianowicie taka całość, której wszystkie składniki przyczyniają się do powodzenia całości.

Organizacja wg prof. Zieleniewskiego ma 3 znaczenia: rzeczowe, atrybutowe i czynnościowe

W znaczeniu rzeczowym organizacja to ta całość, której elementy przyczyniają się do jej powodzenia; jest nią państwo, szpital, bank itd.

W znaczeniu atrybutowym słowo organizacja określa pewną cechę, atrybut całości; = struktura organizacyjna

W znaczeniu czynnościowym = czynność organizowania

Więzi organizacyjne są takim elementem, który wywołuje prawidłowe reakcje między przełożonym a podwładnym lub komórkami organizacji; jeżeli te więzi są nieprawidłowe to powodują chaos; od nich zależy funkcjonowanie całości

  1. więź służbowa - zależność między przełożonym a podwładnym

  2. funkcjonalna - wynika z tego, że pewne kompetencje są przypisane pewnym osobom lub zespołom, np. w szpitalu prosi się lekarzy innych specjalności o konsultację

  3. techniczna - występuje wtedy, gdy powodzenie jakiegoś zadania zależy od współdziałania wielu elementów (np. zespół operacyjny)

  4. informacyjna - jest właściwie najważniejsza

Typy struktur organizacyjnych:

  1. liniowa

  2. funkcjonalna

  3. sztabowo-liniowa

Struktura liniowa powstaje w wyniku hierarchicznego powiązania komórek organizacji; wadą jest centralizacja władzy

W strukturze funkcjonalnej więzi funkcjonalne są ważniejsze od układu hierarchicznego; daje to możliwość bardziej dynamicznego działania, ale może powodować bałagan w przypadku różnych poleceń od różnych specjalistów

W strukturze sztabowo-liniowej istnieją „sztaby” specjalistów, które opiniują, informacja wraca do kierownika i on ostatecznie podejmuje decyzję

Inny podział wyróżnia strukturę: a) smukłą: b) płaską;

Organizacja formalna - ma określoną statutem strukturę, więzi, zadania; rzeczywista organizacja działająca teoretycznie wg tego zapisu to organizacja sformalizowana

Organizacja nieformalna - pewna rzeczywistość organizacyjna, która działa bez żadnego statutu, uchwały; najczęściej powstaje z potrzeby chwili

Klika - organizacja nieformalna, działająca z korzyścią dla siebie, ale na niekorzyść organizacji sformalizowanej, na gruncie której wyrosła

Oceny prakseologiczne = sprawnościowe:

Kierowanie - takie wpływanie na wszystkie elementy organizacji, by zrealizowały wyznaczony cel; dotyczy ludzi

Zarządzanie - dotyczy wszystkich zasobów, np. finansów, energii

Rządzenie - wszystkie funkcje kierowania i zarządzania wykonywane przez organy administracji państwowej

Style kierowania:

Rozpiętość kierowania

  1. formalna - liczba osób formalnie z przypisania podporządkowanych kierownikowi

  2. potencjalna - liczba osób, których pracą kierownik mógłby potencjalnie pokierować

  3. rzeczywista - liczba osób, które faktycznie podlegają kierownikowi, może być mniejsza lub większa od formalnej

Zasięg kierowania - osoby bezpośrednio podległe plus te osoby, które im podlegają; kierownikowi podlegają jego zastępcy, im kolejni pracownicy, ci wszyscy razem to zasięg

  1. formalny

  2. rzeczywisty - praktycznie jest zawsze mniejszy od formalnego

  3. potencjalny - ogranicza się do tego, co kierownik faktycznie wie

Cykl działania zorganizowanego - elementy cyklu:

  1. określenie jasnego i użytecznego celu

  2. opracowanie planu działania

  3. przygotowanie, pozyskanie środków działania

  4. wykonanie czynności ustalonych w planie

  5. kontrola realizacji planu i stopniowe osiągnięcie celu

Henry Le Chatelier (1850-1936) - twórca koncepcji zorganizowanego działania

Frederick Winslow Taylor (1850-1915) - twórca naukowej organizacji pracy, twórca nowego systemu pracy (w przedsiębiorstwie), twórca tayloryzmu

Henry Fayol (1841-1925) - pierwszy wyodrębnił tzw. „funkcje kierownicze”

Karol Adamiecki (1866-1933) - twórca zasad „harmonizacji pracy”

Orzekanie o stałej niezdolności do pracy. ( od września 1999 r. są nowe zasady orzekania)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych - jest centralnym organem administracji państwowej

Zadania ZUS:

Funduszem Ubezpieczeń Społecznych

Funduszem Ubezpieczenia Społecznego Rolników

Podział składki na Ubezpieczenie Społeczne ( 2001r.)

0x08 graphic
0x08 graphic

18,71% składki na ZUS Reszta składki na

wpłata pracownika ZUS - 17,88%

wpłata pracodawcy

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic
0x08 graphic

Fundusz Fundusz Fundusz Fundusz Fundusz Fundusz

emerytalny rentowy chorobowy emerytalny rentowy wypadkowy

9,76% 6,5% 2,45% 9,76% 6,5% 1,62%

Od IX 97 r. nowe zasady orzekania o stałej niezdolności do pracy

Rezygnuje się z terminu „inwalida” na rzecz stwierdzenia „niezdolności do pracy”

Podział stałej niezdolności do pracy (wg okresów niezdolności):

  • Okresowa - orzeka się, jeżeli wg wiedzy medycznej istnieją rokowania odzyskania zdolności do pracy

    1. całkowita

    2. częściowa

    Za niezdolną do pracy uważa się osobę, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu

    Podział stałej niezdolności do pracy wg ciężkości:

    Oceny niezdolności do pracy dokonuje w formie orzeczenia lekarz Orzecznik ZUS

    Lekarz Orzecznik ocenia niezdolność do pracy, jej stopień, a także dokonuje ustaleń dotyczących:

    Od orzeczenia lekarza nie przysługuje odwołanie.

    Orzeczenie stanowi podstawę dla organu rentowego do wydania decyzji w sprawie świadczeń uzależnionych od stwierdzenia niezdolności do pracy

    Dokumenty składane przy ubieganiu się o rentę:

    Przy ocenie stopnia trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:

    Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, która spełnia łącznie następujące warunki:

    1. jest niezdolny do pracy

    2. ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy

    3. niezdolność do pracy powstała w okresach ściśle określonych w ustawie, np. w okresie ubezpieczenia, zatrudnienia, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego (chorobowego lub opiekuńczego) albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów

    Rodzaje rent:

    Renta szkoleniowa:

    Prewencja rentowa ZUS:

    ZUS współpracuje z 29 ośrodkami rehabilitacyjnymi w zakresie rehabilitacji leczniczej ubezpieczonych ze schorzeniami narządu ruchu i układu krążenia (są to najczęstsze przyczyny niezdolności do pracy)

    NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ ≠ niezdolność do pracy

    Stopnie niepełnosprawności:

    1. znaczny - osoba wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby; zdolna do zatrudnienia w szczególności w zakładach pracy chronionej

    2. umiarkowany - osoba zdolna do wykonywania zatrudnienia na stanowisku pracy przystosowanym odpowiednio do potrzeb i możliwości wynikających z niepełnosprawności; wymaga częściowej lub okresowej pomocy innej osoby

    3. lekki - osoba zdolna do wykonywania zatrudnienia

    Orzekanie o niepełnosprawności:

    I instancja: Wojewódzkie Zespoły Do Spraw Orzekania O Stopniu Niepełnosprawności

    II instancja: Krajowy Zespół Do Spraw Orzekania O Stopniu Niepełnosprawności

    Sem. V

    Współpraca międzynarodowa w zakresie ochrony zdrowia.

    Początki współpracy datują się na wiek XIX - pierwsza międzynarodowa konferencja sanitarna - 1850 r.

    1902 r. - utworzenie Międzynarodowego Biura Sanitarnego

    1907 r. - utworzenie Międzynarodowego Biura Higieny Publicznej

    22.07.1946 r. - podpisanie konwencji powołującej WHO

    07.07.1948 r. - konwencja ta weszła w życie; 07.07. jest obchodzony jako międzynarodowy dzień zdrowia

    Siedzibą WHO jest Genewa (centrala); oprócz tego są biura regionalne

    Rola Polaków: prof. M. Kasprzak (medyk społeczny i higienista), prof. E. Grzegorzewski

    Oprócz WHO jest kilka innych organizacji zajmujących się zdrowiem, np. UNICEF, FAO

    Zasady Systemu PUZ - Powszechne Ubezpieczenia Zdrowotne

    Powszechne Ubezpieczenie Zdrowotne dotyczy:

    1. osób posiadających obywatelstwo polskie i zamieszkujących terytorium RP,

    2. cudzoziemców w RP na podst.wizy pobytowej z prawem do pracy, karty stałego pobytu lub czasowego pobytu, jeżeli podlegają obowiązkowi ubezp.zdrowotnego lub ubezpieczają się dobrowolnie,

    3. zamieszkujących w RP członków rodzin w/w osób,

    4. osób posiadających obywatelstwo polskie nie zamieszkujących RP, jeżeli są objęte ubezp.emeryt.i rent. na podst. ust. z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych,

    5. cudzoziemców - studenci i słuchacze studiów doktoranckich studiujący w RP;

    Kasa Chorych - ograniczona jest do zakupu świadczeń zdrowotnych i wnoszenia dopłat do leków na rzecz swoich członków.

    Od 01.01.2002 r. będzie można spełnić obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego także w innej niż Kasa Chorych instytucji

    Warunki, jakie musi ona spełnić:

    Podstawowa Opieka Zdrowotna = POZ -formacja w systemie organizacyjnym ochrony zdrowia, zakres działań na rzecz potrzeb zdrowotnych społeczeństwa.

    Są 3 systemy opłacania POZ:

    1. płaca za świadczenia - system akordowy,

    2. kontrakt kapitacyjny - system opcyjny,

    3. płaca stała z zakresem obowiązków - system rejonowy;

    Kasa Chorych płaci za: świadczenia standardowe: podstawowe leczenie

    profilaktykę, leczenie młodzieży

    badania diagnostyczne

    rehabilitacja.

    Budżet państwa płaci za: usługi wysokospecjalistyczne (przeszczepy, onkologia).

    Własna kieszeń: szpital bez skierowania

    nie uzasadnione wezwanie pogotowia

    lekarze i specjaliści bez umowy z kasą chorych

    część sprzętu rehabilitacyjnego

    Ponadstandardowa opieka lekarz

    zdrowotna (na własny koszt) specjalista apteka

    0x08 graphic
    0x08 graphic
    0x08 graphic
    szpital

    0x08 graphic

    0x08 graphic
    laboratorium

    0x08 graphic

    0x08 graphic
    Lekarz sanatorium

    0x08 graphic
    Pacjent (POZ)

    0x08 graphic
    0x08 graphic
    0x08 graphic

    0x08 graphic
    klinika

    zakład

    rehabilitacji

    pielęgniarka

    inni

    świadczeniodawcy

    Lekarze specjaliści dostępni bez skierowania:

    - stomatolog

    - ginekolog i położnik

    - dermatolog i wenerolog

    - psychiatra

    - onkolog

    - ftyzjatra

    - okulista

    - lecznictwo odwykowe

    - dla osób zakażonych HIV

    - dla inwalidów wojennych

    Limity pacjentów:

    Stawka kapitacyjna dla podopiecznych:

    Listy aktywne → minimalne ilości podopiecznych:

    lekarze: rodzinny, internista, ogólny - 1250 osób

    Dostępność:

    Warunki minimalne realizacji kontraktu na POZ:

    Dostępność do badań diagnostycznych:

    Cechy POZ: