Promocja zdrowia praktyki szpital Wojskowy w Bydgoszczy
W czasie odbywania praktyk przeprowadziłam wywiad z pacjentem na temat stylu życia, odczuwanego stresu, stanu zdrowia oraz palenia papierosów.
Tryb życia
Pacjent, z którym rozmawiałam prowadził mało aktywny tryb życia, pracował bardzo dużo do 10-12 godzin. Do pogorszenia stanu zdrowia przyczyniła się także zła dieta, dużo stresu, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu.
Pacjent trafił na oddział chorób wewnętrznych z podejrzeniem cukrzycy. Podczas badań wykryto u niego również nadciśnienie tętnicze . Pacjent jest w wieku 36 lat i waży 82 kg, ma 170 cm wzrostu. Pacjent ten spożywa niewielkie ilości warzyw i owoców, w jego diecie przeważają tłuszcze. Pacjent, mimo iż spożywa bardzo dużo pieczywa pełnoziarnistego, nie ogranicza niezdrowego jedzenia uważa, że często dba o prawidłowe odżywianie Pacjent ten nie ogranicza spożywania cukrów i potrwa solonych, unika spożywania żywności z dużą ilością konserwantów. Jada nieregularnie, często poza domem. Pomimo tego, że pacjent nie ogranicza niezdrowego jedzenia uważa, że często dba o prawidłowe odżywianie. Stara się kontrolować swoją masę ciała.
Styl życia:
Pacjenta jest mało aktywny, chociaż uważa ze nie unika nadmiernego wysiłku fizycznego. Uważa, że stanowczo za mało odpoczywa i śpi. Pacjent pracuje do 12 godzin dziennie i wypala dziennie około 20 papierosów. Utrzymuje częste kontakty towarzyskie, jest nastawiony do życia optymistycznie. Nie stara się w żaden sposób unikać stresów. Prawie nigdy nie unika uczuć takich jak gniew, lęk, złość, zdenerwowanie. Uważa, że tego uniknąć nie można. Ma uregulowane życie rodzinne.
Pacjent jest aktywnym palaczem nikotyny, spożywa duże ilości alkoholu. Wypala do 20 papierosów dziennie. Jednak pragnę zauważyć iż ograniczył palenie z 60 papierosów dziennie do 20 . Uważa, że ma silną motywację do rzucenia palenia, jednak przeprowadzona ankieta w tym kierunku świadczy zupełnie inaczej- próbował kilka razy rzucić palenie z miernym skutkiem. Jest jedynym palaczem w domu a także zdaje sobie sprawę ze szkodliwości tego nałogu.
Na podstawie punktowej oceny ryzyka mogę stwierdzić iż pacjent mieści się w etapie ryzyka zachorowania na choroby układu krążenia. Otóż przyczynia się do tego nadciśnienie tętnicze, które wynosi 150/90, nadmierna waga oraz inne czynniki omówione wcześniej. Można zauważyć iż pacjent czasem nie udziela prawdziwych odpowiedzi ponieważ zdarzają się sprzeczności.
Po powrocie ze szpitala pacjent chce tylko nieznacznie zmienić styl życia, ale zmuszony będzie do diametralnych zmian zarówno trybu życia jak i diety. Zmiany te spowodowane będą koniecznością a nie chęcią poprawy stanu zdrowia.
Pacjent planuje:
ograniczyć ilość godzin pracy, do co najwyżej 10
spożywać więcej warzyw i owoców
a także przebywać więcej na świeżym powietrzu, aktywnie spędzać czas wolny
ograniczyć palenie i spożywanie alkoholu
dostosować tryb życia i dietę do aktualnego stanu zdrowia
Myślę, że powyższe postanowienia pacjenta to za mało, aby poprawić swój stan zdrowia.
Program zaleceń:
Zalecałabym temu pacjentowi, aby:
- znacznie ograniczył ilość godzin pracy lub, jeżeli to możliwe rezygnację z niej,
- poddanie się stresom może wpływać na znaczne pogorszenie zdrowia pacjenta, zalecane więc jest ograniczenie negatywnych uczuć poprzez metody relaksacji i ograniczenia sytuacji stresowych
- rzucił palenie i spożywanie alkoholu w tempie natychmiastowym
Wyróżniłam etapy programu w terapii cukrzycy:
1. samokontrola- podstawa terapii cukrzycy
- poznanie i zrozumienie istoty choroby
- informacja o sposobach i metodach leczenia
- wprowadzenie zmian w zakresie funkcjonowania i stylu życia pacjenta
- korygowanie niewłaściwych nawyków i przyzwyczajeń
- stopniowe dochodzenie do optymalnego stosowania się do zaleceń- strategia małych kroczków
2. aspekty psychologiczne
- rozwijanie motywacji do podjęcia leczenia
3. edukacja żywieniowa- dieta cukrzycowa
ZASADY ŻYWIENIA
- wskazanie na pozytywne znaczenie zdrowego żywienia
- zachowanie równowago pomiędzy głównymi składnikami pokarmowymi
- zaznajomienie pacjenta za składnikami pokarmowymi (z uwzględnieniem zdolności wymieniania podstawowych składników pokarmowych)
Uzmysłowienie pacjentowi znaczenia roli białek, tłuszczy i węglowodanów, oraz źródeł ich pochodzenia
- kontrola spożywania węglowodanów (zalecane: warzywa, owoce, makrony, kasze, fasola, groch) oraz (unikanie: cukru, słodyczy, ciastek, słodzonych napoi, gotowanych ziemniaków, białego ryżu i białego pieczywa)
- ograniczenie tłuszczów zwierzęcych (zalecane: oleje roślinne, ryby zwłaszcza morskie, orzechy i nasiona słonecznika) oraz (unikanie: mięsa wieprzowego, tłustych wędlin-kiełbasy, parówki, smalcu, produktów mlecznych, twardych margaryn)
- zwiększenie ilości warzyw i owoców
-zaznajomienie pacjenta z pojęciem błonnika pokarmowego, wskazanie źródeł i roli
- dostarczenie błonnika (jabłka, owoce cytrusowe, płatki owsiane, otręby, kasza, seler, orzechy pietruszka) 25 g na dobę
- spożywanie do 6 posiłków dziennie ( 3 posiłki główne i 3 mniejsze)
- ważny posiłek między 21.00 a 22.00 zabezpiecza przed hipoglikemią nocną
- zapoznanie pacjenta z pojęciem wymiennik węglowodanowy, nauczenie posługiwania się nim
4.Edukacja terapeutyczna:
- zasady obliczania dawki insuliny w zależności od glikemii przedposiłkowej, rodzaju posiłku i aktywności fizycznej
- nauka posługiwania się indeksem glikemicznym, gleukometrem
- zapoznanie pacjenta ze sprzętem do podawania insuliny (peny, osobista podskórna pompa insulinowa)
- nauczenie pacjenta obsługiwania wstrzykiwacza typu „pen”
- instruktaż założenia wkłucia ( pompa insulinowa)
5. dalsze dostarczanie wiedzy o cukrzycy i umiejętności w przypadku
- hipoglikemii (przyczyny, objawy, zapobieganie, postępowanie)
- hiperglikemia (przyczyny, objawy, postępowanie)
- nakłonienie pacjenta do systematycznego wysiłku, np. codzienny spacer półgodzinny, jazda na rowerze, pływanie