Drodzy Rodzice!

Przekazujemy ten informator mając nadzieję, że przybliży on Państwu wiedzę
o instytucjach, placówkach i organizacjach pozarządowych, które powstały, by pomagać dzieciom i ich rodzicom.

Rzecznik Osób Niepełnosprawnych

• Łódzki informator
  dla rodziców dzieci
  z zaburzeniami rozwoju

• Łódź 2006

SPIS TREŚCI

I. Wstęp 4

II. Ulgi i świadczenia 11

1. Orzekanie o niepełnosprawności dzieci do lat 16 11

2. Przysługujące ulgi 13

A. Przejazdy 13

B. Karta parkingowa 14

C. Zasiłki 14

D. Wydatki na cele rehabilitacyjne 20

E. Inne uprawnienia 22

III. Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne 25

IV. Placówki opieki zdrowotnej 26

• V. Placówki edukacyjne 32

1. Pracownie wczesnego wspomagania rozwoju i terapii dzieci 33

2. Przedszkola 33

3. Szkoły podstawowe specjalne 34

4. Szkoły podstawowe z klasami integracyjnymi 36

5. Gimnazja z klasami integracyjnymi 36

6. Licea z klasami integracyjnymi 37

7. Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze 37

• VI. Stowarzyszenia działające na rzecz dzieci niepełnosprawnych 40

VII. Inne ważne informacje…………………………………...………………………………… 51

• I. WSTĘP

Nie bój się!

Nie jesteś sam!

Około 5% dzieci przychodzących na świat to te, których rozwój nie przebiega prawidłowo. Część z nich to wcześniaki, inne rodzą się z widocznymi lub ukrytymi wadami, jeszcze inne nabywają niepełnosprawności po urodzeniu lub na skutek różnych wypadków.
W takich przypadkach rodzice często czują się osamotnieni i bezradni, postawieni w obliczu zbyt ciężkiej próby. Nie należy jednak zapominać, że istnieje wiele instytucji powołanych tylko po to, by nieść pomoc Państwa dziecku, tak aby mogło rozwijać się na miarę swoich możliwości i stać się samodzielne.

Niezależnie od momentu ujawnienia się problemów rozwojowych dziecka, większość rodziców przeżywa podobne emocje. Niejednokrotnie uczucia szczęścia i radości z faktu pojawienia się dziecka na świecie zostają zagłuszone przez lęk, wrogość i poczucie winy.

Lęk spowodowany jest urazem, który powstaje wskutek agresywnego sposobu przekazywania informacji o niepełnosprawności dziecka, informacji najczęściej ogólnikowej; zupełnie jakby lekarze uważali, że rodzice nie muszą wiedzieć wszystkiego o przyczynie, konsekwencjach i leczeniu danego rodzaju niepełnosprawności. Uczucie lęku, towarzyszące rodzinie nieraz bardzo długo, może przybierać różne formy, takie jak:

• lęk przed odrzuceniem społecznym, gdy rodzice sądzą, że ich dotychczasowi znajomi
  i przyjaciele nie będą chcieli odwiedzać domu, w którym przebywa dziecko niepełnosprawne. Często rodzice wstydzą się swego dziecka, uważając, że deprecjonuje rodzinę;

• lęk przed zaprzepaszczeniem szans pojawia się wówczas, gdy rodzice podejmują starania o poprawę stanu dziecka i objawia się tzw. „gonitwą terapeutyczną”. Początkowo rodzice dążą do zaprzeczenia diagnozie, później szukają „dobrych specjalistów”, cudownych leków i terapii przynoszącej szybki i widoczny wynik. Badania wykazują,
  że rodzice, którzy natrafili na specjalistę dającego im poczucie bezpieczeństwa, a także ci, którzy uwierzyli w swoje kompetencje wychowawcze, nie doświadczają takiego stanu;

• lęk przed nowymi sytuacjami życiowymi odczuwają zwłaszcza rodzice postrzegający swoje dziecko jako bezradne. Każda konfrontacja dziecka z nowymi wymaganiami może wykazać jego brak kompetencji i tym samym być dla rodziców kolejnym widocznym znakiem jego niepełnosprawności. W przełomowych momentach życia dziecka (pójście do przedszkola, do szkoły, do I Komunii Świętej), rodzice starają się „poprawić” dziecko tak, by nie odróżniało się od otoczenia, w które ma wejść. W ten sposób ujawnia się
  - ukrywane bądź nieuświadomione - niepogodzenie się ze stanem dziecka. Rodzice stawiają mu wówczas liczne wymagania, które mogą nie odpowiadać jego aktualnym możliwościom, wyrażają dezaprobatę dla jego dotychczasowych osiągnięć (postawy nadmiernie wymagające);

• lęk przed przyszłością wiąże się z lękiem wobec nowych sytuacji życiowych. Rodzice postrzegają siebie jako osoby niezastąpione, jeśli chodzi o zapewnienie swojemu dziecku warunków niezbędnych do zaspokojenia jego potrzeb. Nie wierząc w możliwość prowadzenia przez ich dziecko samodzielnego i satysfakcjonującego życia w przyszłości obawiają się, że po ich śmierci będzie ono skazane na pobyt w instytucji opiekuńczej (postawy nadmiernie chroniące);

• lęk dotyczący jakości pełnionych ról rodzicielskich, gdy rodzice obwiniają się o stan dziecka i uważają, że wszelkie podejmowane przez nich starania wciąż nie są wystarczające dla poprawy jego funkcjonowania;

• lęk przed pogorszeniem się stanu zdrowia dziecka pojawia się zwłaszcza wtedy,
  gdy niepełnosprawności towarzyszą choroby lub wady narządów niezbędnych do życia,
  co powoduje stałe zagrożenie życia dziecka.

Mimo iż lęk towarzyszy rodzicom dzieci niepełnosprawnych na co dzień, można
go opanować. Pomocne okazują się tu:

• doświadczenie akceptacji i wsparcia rodziców oraz dziecka ze strony rodziny, znajomych, sąsiadów. W każdym otoczeniu znajdą się życzliwe osoby, które spróbują zrozumieć przeżycia rodziców i zaoferują realną pomoc (np. w sprawowaniu opieki
  nad dzieckiem), warto więc - zamiast zaszywać się w domu - poszukać takich osób. Największym wsparciem będą rodzice innych dzieci z podobnymi problemami rozwojowymi. Oni naprawdę rozumieją Wasze samopoczucie, ponieważ sami borykają się z lękiem i trudnościami. Stąd tak istotny jest kontakt z organizacjami pozarządowymi, zajmującymi się różnymi rodzajami niepełnosprawności;




• pozytywne doświadczenia z kontaktów ze specjalistami, którzy dostarczają jasnych
  i realnych wskazówek dotyczących postępowania z dzieckiem i są nastawieni na wspólne z rodzicami rozwiązywanie problemów;

• dostrzeganie postępów w rozwoju dziecka oraz objawów jego dobrego samopoczucia. Bardzo przydatne jest robienie krótkich notatek na temat postępów dziecka („pamiętnik rozwoju”) albo nagrań video, które stanowią istotny dowód nowych osiągnięć rozwojowych dziecka. Rodzicom łatwiej wówczas postrzegać się jako kompetentnych
  i dbających o dziecko.

Oprócz lęku rodzice często odczuwają wrogość, która może być skierowana
przeciwko dziecku, sobie samym lub też lekarzom. Ogólna przyczyna jest jedna: niepełnosprawność dziecka, ale uczucie to mogą powodować różne czynniki. Wrogość odczuwana w stosunku do:

• siebie jest powodowana poczuciem wstydu, szukaniem winy w sobie i obarczaniem się odpowiedzialnością za powstanie u dziecka niepełnosprawności. Rodzice, próbując ratować się przed tym uczuciem, odcinają się od dziecka, nie akceptują go, dążą
  do oddalenia się od niego. Takie zachowania zaś powoduje narastanie w nich poczucia winy, poczucia bycia złym rodzicem, a w konsekwencji wrogość do samego siebie;

• dziecka najczęściej spowodowana jest zmęczeniem, wynikającym ze sprawowania ciągłej opieki nad nim. Bywa też, że rodzice postrzegają dziecko jako przeszkodę w realizacji planów życiowych i kierują przeciwko niemu swą niechęć i niewypowiedziane pretensje;

• specjalistów zajmujących się dzieckiem. Rodzice starają się wówczas znaleźć winnych stanu dziecka, począwszy od lekarzy ginekologów, którzy opiekowali się matką, poprzez położników i pielęgniarki w szpitalu, aż do specjalistów obecnie zajmujących się dzieckiem, obarczanych winą za zbyt małe postępy w terapii.

Często rodzice zaczynają poszukiwać w sobie przyczyny niepełnosprawności dziecka
i wówczas pojawia się poczucie winy. Powstawanie tego rodzaju uczuć może mieć źródło
w komunikatach wysyłanych przez najbliższe otoczenie, w komentarzach typu: „W naszej
rodzinie czegoś takiego nie było”, lub „Gdybyście nie czekali tak długo…”. Czasem poczucie winy rodzi się wówczas, gdy rodzice sądzą, że zbyt mało pracują z dzieckiem
i oceniają postępy dziecka jako niewystarczające.

Łatwo wtedy popaść w „gonitwę terapeutyczną”. Rodzice mają poczucie, że „coś robią
z dzieckiem”, gdy prowadzą je od specjalisty do specjalisty (którzy niekiedy wydają sprzeczne zalecenia). Wówczas uwalniają się, choć na moment, od poczucia winy, składając jednocześnie odpowiedzialność za stan dziecka na barki terapeutów.

• Opisane tu uczucia nie są czymś patologicznym, choć są niezwykle przykre.
  Jest to naturalna reakcja ludzkiej psychiki na wyjątkowo trudną sytuację. Trzeba uświadomić sobie, że nie jest się jedyną osobą targaną takimi emocjami. Wielu innych rodziców przeżywa to samo. Jedyna szansa, by poznać negatywne emocje i uporać się z nimi, to mówić
  o uczuciach, jakie nami zawładnęły. Wypierane bowiem ze świadomości wcale nie znikają, objawiają się w postaci nerwic, dolegliwości somatycznych lub stanów depresyjnych.

Oprócz opisania uczuć warto też wspomnieć o postawach rodziców wobec dziecka. Od nich to bowiem w dużej mierze zależy przyszła osobowość dziecka oraz to, czy będzie ono zupełnie dobrze funkcjonować ze swoją niepełnosprawnością i integrować się
z rówieśnikami.

Wyróżniamy następujące postawy:

• unikającą - ma ona miejsce wówczas, gdy rodzice (lub jedno z nich), uciekają
  w intensywną pracę zawodową, zapewniając środki finansowe na prowadzenie kolejnych „cudownych” terapii. Zainteresowanie dzieckiem sprowadza się do poszukiwania idealnej metody rehabilitacji, która rozwiązałaby wszystkie problemy. Wówczas troska
  o wychowanie dziecka często zostaje powierzona innej osobie, np. babci
  lub opiekunce, wskutek czego dziecko, pozbawione więzi z rodzicami, przeżywa lęk przed odrzuceniem, a nierzadko przejawia postawę agresywną;

• symbiotyczną - gdy matka w pełni identyfikuje się z dzieckiem, postrzegając je jako wymagające stałej opieki, niezdolne do samodzielnego życia. Jest to próba hamowania
  i ograniczania samodzielności oraz autonomii dziecka w obawie przed ujawnieniem jego niepełnosprawności. Postawa ta przejawia się m.in. w tym, że matka mówi o sobie
  lub dziecku „my”, np. „my jeszcze nie umiemy czytać”. Takie wychowanie sprawia,
  że dziecko pozbawione jest warunków niezbędnych do wykształcenia swojego poczucia tożsamości i pozostaje społecznie niedojrzałe;

• nadmiernie chroniącą - gdy rodzice postrzegają dziecko jako niezaradne i wymagające stałej ochrony przed światem. Żyją w poczuciu poświęcania się i wyrzeczenia,
  ale nie starają się nauczyć dziecka samodzielności, przeciwnie - czuwają przy nim nieustannie, ograniczają aktywność własną, inicjatywę i kontakty z rówieśnikami. Starają się wynagrodzić mu doznawane i wyimaginowane przykrości i krzywdy. Mimo niewątpliwego zmęczenia takim trybem życia czują się zagrożeni, gdy ktoś wspiera dziecko w dążeniu do samodzielności. Dziecko wychowane w ten sposób
  nie ma możliwości rozwinięcia swojego potencjału intelektualnego. Zamiast tego uczy się bierności i nabywa postaw roszczeniowych;

• odtrącającą - gdy rodzice ograniczają się do sprawowania opieki w najbardziej biologicznym zakresie i nie wczuwają się w potrzeby emocjonalne dziecka. Nie mając zaspokojonych potrzeb bezpieczeństwa, miłości i przynależności, dziecko często popada w chorobę sierocą, co w dorosłym życiu uniemożliwia mu nawiązywanie satysfakcjonujących relacji interpersonalnych;

• nadmiernie wymagającą - rodzice, wierząc w to, że można wymóc na dziecku „normalny” rozwój, stawiają przed nim „normalne” wymagania, nie bacząc na jego możliwości psychofizyczne i rzeczywiste potrzeby. W ten sposób zdają się zaprzeczać trudnościom, na jakie napotykają. Zdarzają się też opiekunowie, którzy za wszelką cenę starają się utrzymywać pozory „normalności” dziecka. Dziecko, nie mogąc podołać nadmiernym dla niego wymaganiom, często zaczyna „cofać się” w rozwoju, przejawia agresję, unika kontaktu z rówieśnikami, w sytuacjach stresowych reaguje wegetatywnie (np. wymiotami, biegunką), a jego poczucie własnej wartości systematycznie się obniża. Niekiedy rozwija się w nim postawa negatywizmu i całą swoją energię kieruje
  na przeciwstawianie się dalszej rewalidacji;

• pozbawioną wymagań - rodzice postrzegają wówczas dziecko jako całkowicie bezwolne i niezdolne do podjęcia wysiłku. Wyręczają je we wszystkich czynnościach samoobsługowych, nie stawiają żadnych wymagań. Zależnie od wrodzonej aktywności własnej, dziecko albo będzie się buntować przeciw wyręczaniu i walczyć
  o samodzielność, albo szybko zacznie domagać się pełnej obsługi w coraz szerszym zakresie.

Wielu rodziców nieświadomie wyraża w stosunku do dziecka warunkową akceptację, uzależniając stosunek do dziecka od czynionych przez nie postępów w terapii.
Dziecko, aby się rozwijać, musi mieć zrealizowaną potrzebę bezpieczeństwa
i przynależności, czyli musi czuć, że jest kochane niezależnie od tego, jakie jest i co robi. Tymczasem zdarza się słyszeć od rodzica: „Nie będę cię kochać, bo nie chcesz ćwiczyć”. Dziecko ma prawo nie lubić ćwiczeń albo nie robić postępów. Nie można natomiast, zamiast wspierać je w wysiłku, jakim jest dla niego rehabilitacja i terapia, uderzać w podstawy jego psychicznego rozwoju. Ma ono prawo być kochane i akceptowane po prostu za to, że jest.

Ze stawianiem dziecku wymagań bardzo ściśle łączy się temat stawiania granic
i wprowadzania akceptowanych norm zachowań. Niektórzy rodzice, nie umiejąc poradzić sobie z niepełnosprawnością dziecka, nadmiernie kontrolują wszystkie sfery jego działania. Przeciwieństwem są rodzice pozwalający dziecku niemal na wszystko (dla „świętego spokoju”), niepotrafiący poradzić sobie z przejawami jego niezadowolenia czy złości.
Nie umiejąc jasno określić i konsekwentnie egzekwować norm zachowania, łatwo
o wychowanie sobie „małego tyrana”, który za pomocą wybuchów agresji nauczy się skutecznie rządzić całą rodziną.

Opisane powyżej postawy są wynikiem położenia na skrajnych biegunach wymiarów bliskości, wymagań, granic i opieki nad osobą niepełnosprawną. Umiarkowane nasycenie tymi czynnikami daje postawę akceptującą, najkorzystniejszą dla rozwoju dziecka. Cechuje ona rodziców wrażliwych na potrzeby dziecka i podążających za jego rozwojem,
ale pamiętających jednocześnie o potrzebach pozostałych członków rodziny. Rodzice
ci nie pozwalają, aby niepełnosprawność potomka zdominowała ich życie, starają się zapewnić warunki rozwojowe dostosowane do jego potrzeb, stawiają wymagania stosowne do jego możliwości, dążą do jak najczęstszego bycia razem i przeżywają wiele radości w kontakcie z dzieckiem. Do grupy tej najczęściej należą rodzice, którzy
przed urodzeniem dziecka nie formułowali pod jego adresem żadnych oczekiwań i byli gotowi przyjąć dziecko takim, jakie się urodziło, a także ci, którzy dopiero po pewnym czasie, w wyniku pracy nad sobą i swoimi emocjami, zaakceptowali dziecko bezwarunkowo.

Z powyższego przeglądu wynika, że rodzice dziecka niepełnosprawnego przeżywają
wiele intensywnych emocji, wśród których przeważają uczucia negatywne. Ma to ogromny wpływ na jakość kontaktów w rodzinie.

Bardzo ważny jest właściwy klimat emocjonalny wokół dziecka niepełnosprawnego,
gdyż nieodpowiednie podejście do problemu niepełnosprawności może utrudnić rodzicom

przyjęcie pomocy w rehabilitacji i terapii oraz obniżyć jej skuteczność, co czyni sytuację tych rodzin jeszcze trudniejszą.

Pamiętajcie Państwo o tym, iż Wasze dziecko ma prawo być pełnowartościowym członkiem społeczeństwa. Dlatego też warto korzystać z pomocy specjalistów, aby lepiej zrozumieć swoje emocje i postawy oraz tak je kształtować, by wszyscy w rodzinie czuli się bezpieczni, potrzebni, kochani i by funkcjonowała ona prawidłowo.

II. ULGI I ŚWIADCZENIA

1.Orzekanie o niepełnosprawności dzieci do lat 16

Definicja niepełnosprawności w odniesieniu do dzieci brzmi: „Osoby, które
nie ukończyły 16 roku życia zaliczane są do osób niepełnosprawnych, jeżeli mają naruszoną sprawność fizyczną lub psychiczną o przewidywanym okresie trwania powyżej 12 miesięcy,
z powodu wady wrodzonej, długotrwałej choroby lub uszkodzenia organizmu, powodującą konieczność zapewnienia im całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku”.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia (Dz. U.
nr 17, poz. 162 z 2002 r.) do stanów chorobowych, które uzasadniają potrzebę stałej opieki lub pomocy dziecku, należą:

• Wady wrodzone i schorzenia o różnej etiologii, prowadzące do niedowładów, porażenia kończyn lub zmian w narządzie ruchu, upośledzające w znacznym stopniu zdolność chwytną rąk lub utrudniające samodzielne poruszanie się;

• Wrodzone lub nabyte ciężkie choroby metaboliczne, układu krążenia, oddechowego, moczowego, pokarmowego, układu krzepnięcia i inne znacznie upośledzające sprawność organizmu, wymagające systematycznego leczenia w domu i okresowo leczenia szpitalnego;

• Upośledzenie umysłowe, począwszy od upośledzenia w stopniu umiarkowanym;

• Psychozy i zespoły psychotyczne;

• Zespół autystyczny;

• Padaczka z częstymi napadami lub wyraźnymi następstwami psychoneurologicznymi;

• Nowotwory złośliwe i choroby rozrostowe układu krwiotwórczego do 5 lat
  od zakończenia leczenia;

• Wrodzone lub nabyte wady narządu wzroku powodujące znaczne ograniczenie jego sprawności, prowadzące do obniżenia ostrości wzroku w oku lepszym do 5/25
  lub 0,2 według Snellena po wyrównaniu wady wzroku szkłami korekcyjnymi
  lub ograniczenie pola widzenia do przestrzeni zawartej w granicach 30 stopni;

• Głuchoniemota, głuchota lub obustronne upośledzenie słuchu niepoprawiające się
  w wystarczającym stopniu po zastosowaniu aparatu słuchowego lub implantu ślimakowego.

Przy ocenie niepełnosprawności dziecka bierze się pod uwagę rodzaj i przebieg choroby oraz jej wpływ na czynności organizmu, sprawność fizyczną i psychiczną dziecka, jego przystosowanie do skutków choroby, a także możliwość poprawy stanu zdrowia
pod wpływem leczenia i rehabilitacji.

Orzekaniem o niepełnosprawności dzieci zajmuje się Miejski Zespół ds. Orzekania
o Niepełnosprawności w Łodzi.

Adres Zespołu: ul. Lecznicza 6 Łódź, tel. [phone], 0-42 256-51-15.

Wymagane dokumenty:

1. Wniosek o wydanie orzeczenia - druk do wypełnienia można otrzymać w Miejskim Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności lub na stronach internetowych Urzędu Miasta Łodzi www.uml.lodz.pl

2. Zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia dziecka (wydane nie wcześniej niż na 30 dni przed datą złożenia wniosku);

3. Inne dokumenty pozwalające na ocenę stopnia niepełnosprawności (historia choroby, wypisy ze szpitala, opinia psychologa).

Wniosek jest rozpatrywany nie później niż w ciągu miesiąca od dnia jego złożenia.
W przypadkach bardziej skomplikowanych czas ten może przedłużyć się do 2 miesięcy.

Od decyzji Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności można odwołać się do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności.

Orzeczenie daje uprawnienia do pobierania zasiłku pielęgnacyjnego na dziecko oraz jest podstawą do przyznania ulg i uprawnień (np. ulgowe przejazdy). Aby skorzystać
z przysługujących uprawnień należy posiadać legitymację osoby niepełnosprawnej. Wydawana jest ona przez prezydenta miasta. Wniosek o wydanie legitymacji należy złożyć
w Powiatowym Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności (druk do pobrania w siedzibie Zespołu).

2. Przysługujące ulgi

A. Przejazdy

Dzieciom i młodzieży niepełnosprawnej oraz ich rodzicom i opiekunom przysługuje 78% zniżki na bilety PKP i PKS na trasie z miejsca zamieszkania lub miejsca pobytu do: przedszkola, szkoły, szkoły wyższej, placówki opiekuńczo-wychowawczej, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, ośrodka umożliwiającego dzieciom i młodzieży spełnianie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki, ośrodka rehabilitacyjno-wychowawczego, domu pomocy społecznej, ośrodka wsparcia, zakładu opieki zdrowotnej, poradni psychologiczno-pedagogicznej (w tym poradni specjalistycznej), na turnus rehabilitacyjny i z powrotem. Podczas przejazdu należy posiadać przy sobie dokument potwierdzający niepełnosprawność. Rodzice korzystają z ulg na podstawie dokumentów dziecka.

Ważne: w przypadku przejazdu do jednostek udzielających świadczeń zdrowotnych, pomocy społecznej lub organizujących turnusy rehabilitacyjne oprócz dokumentu potwierdzającego niepełnosprawność należy posiadać zaświadczenie określające miejsce i termin badania, leczenia, konsultacji, zajęć terapeutycznych
lub rehabilitacyjnych albo pobytu w ośrodku wsparcia lub domu pomocy społecznej. Aby skorzystać z ulgowego przejazdu w drodze powrotnej, dana jednostka musi wystawić zaświadczenie potwierdzające stawienie się na badanie, leczenie itd.

Przy przejazdach do miejsc innych niż wymienione, dzieci niepełnosprawne mają prawo do: bezpłatnego przejazdu w 2 klasie pociągu PKP oraz autobusach PKS zwykłych
i przyspieszonych, o ile nie ukończyły 4 lat i nie zajmują oddzielnego miejsca. Wymagany jest dokument potwierdzający wiek dziecka. Należy też zgłosić się do kasy po bezpłatny bilet.

Dzieciom i młodzieży niepełnosprawnej oraz ich rodzicom i opiekunom przysługuje 37% ulgi przy przejazdach pociągami PKP oraz w autobusach PKS (dzieci powyżej 4 1at
do rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej). Wymagany jest dokument potwierdzający wiek dziecka, zaświadczenie o odroczeniu obowiązku szkolnego wydane przez dyrektora publicznej szkoły podstawowej, legitymacja przedszkolna dla dziecka niepełnosprawnego.

Ulgi obowiązują w 2 klasie pociągów. Nie dotyczą pociągów Inter-City i Euro-City
w komunikacji międzynarodowej oraz komunikacji autobusowej ekspresowej.

Do bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji miejskiej w Łodzi uprawnione są:

• niepełnosprawne dzieci uczęszczające do  przedszkoli i szkół specjalnych lub klas integracyjnych. Powinny posiadać w czasie podróży legitymację wystawioną przez ustawowo uprawnione zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności lub orzeczenie o niepełnosprawności.

• opiekun ww. osób, który podróżuje z uprawnionym - na podstawie wskazania przez te osoby.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz.U.02.175.1440 z poźn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 grudnia 2002 r.
w sprawie rodzajów dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz.U. 02.208.1774).

Uchwała Nr LI/0935/05 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 29 czerwca 2005 r.
w sprawie ustalania opłat za usługi przewozowe lokalnego transportu zbiorowego w Łodzi.

B. Karta parkingowa

Kierowca przewożący dziecko o obniżonej sprawności ruchowej może nie stosować się do niektórych znaków drogowych, o ile zachowa szczególną ostrożność. Warunkiem jest posiadanie karty parkingowej. Kartę otrzymają dzieci posiadające następujący wpis
w punkcie 9 wskazań w orzeczeniu o niepełnosprawności: „spełnianie przez osobę niepełnosprawną przesłanek określonych w art. 8 ust. 1 ustawy z 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz.U.03.58.515 z poźn. zm) - TAK”. Należy w tym celu zgłosić się ·
do Zespołu ds. Osób Niepełnosprawnych w Wydziale Spraw Społecznych Urzędu Miasta Łodzi, ul. Sienkiewicza 5, tel. [phone] (wymagany jest oryginał orzeczenia o niepełnosprawności, zdjęcie dziecka i opłata w wysokości 25 zł.).

Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U.03.58.515
z poźn. zm.).

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 30 marca 2004 r. w sprawie wzorów kart parkingowych dla osób niepełnosprawnych i placówek zajmujących się opieką, rehabilitacją lub edukacją tych osób (Dz.U.04.67.616).

C. Zasiłki

1. Zasiłek pielęgnacyjny - nie jest zależny od dochodów. Przysługuje dziecku niepełnosprawnemu do lat 16, osobie powyżej 16 roku życia o znacznym stopniu niepełnosprawności, osobie powyżej 16 lat o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeśli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia, osobie która ukończyła 75 lat.

O ustalenie uprawnień do zasiłku pielęgnacyjnego może wystąpić osoba niepełnosprawna albo w przypadku jej niepełnosprawności lub ubezwłasnowolnienia opiekun ustawowy lub prawny. Jeśli niepełnosprawność nie pozwala osobie pełnoletniej na osobiste załatwianie formalności wniosek może złożyć w jej imieniu inna pełnoletnia osoba mająca pisemne upoważnienie. Do wniosku należy dołączyć:

• uwierzytelnioną kopię dokumentu tożsamości osoby ubiegającej się o zasiłek oraz osoby uprawnionej do tego zasiłku;

• w przypadku opiekuna prawnego albo faktycznego - kopię orzeczenia sądu lub zaświadczenie o postępowaniu adopcyjnym;

• kopię orzeczenia o niepełnosprawności lub

• kopię orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem daty powstania niepełnosprawności lub

• kopię orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie przebywającej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, jeżeli pobyt osoby i udzielane przez tę instytucję świadczenia częściowo lub w całości finansowane są z budżetu państwa albo z Narodowego Funduszu Zdrowia.

Zasiłek wypłaca się począwszy od miesiąca, w którym powstało prawo do zasiłku. Aktualnie wynosi on 144,00 zł miesięcznie.

2. Zasiłek rodzinny przysługuje rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka, opiekunowi faktycznemu dziecka, osobie uczącej się, jeśli dochód rodziny
w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 504,00 zł.
W przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem
o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 583,00 zł.

Zasiłek przysługuje, ww. osobom, do ukończenia przez dziecko:

1. 18 roku życia lub

2. Nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia albo

3. 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zasiłek rodzinny jest wypłacany w kwocie:

1) 43,00 zł na pierwsze i drugie dziecko,

2. 53,00 zł na trzecie dziecko,

3. 66,00 zł na czwarte i kolejne dziecko.

Stawki te będą obowiązywały do końca sierpnia 2006 roku. Od 1 września 2006 roku zasiłek rodzinny będzie uzależniony nie od liczebności dzieci w rodzinie, lecz od wieku dziecka. Będzie wówczas wynosił:

1) 44,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;

4. 56,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;

5. 65,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeśli dziecko:

1. przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w rodzinie zastępczej;

2. pozostaje w związku małżeńskim.

Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki z tytułu:

1. urodzenia dziecka;

2. opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;

3. samotnego wychowywania dziecka;

4. kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego;

5. rozpoczęcia roku szkolnego;

6. podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.

7. wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka „becikowe”

• Dodatek przysługuje matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka.

• Dodatek przysługuje opiekunowi faktycznemu dziecka w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli nie został przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka.

• Dodatek przysługuje jednorazowo w wysokości 1000,00 zł.

• W przypadku wystąpienia o przysposobienie więcej niż jednego dziecka lub urodzenia więcej niż jednego dziecka podczas jednego porodu dodatek przysługuje na każde dziecko.

• W przypadku zbiegu prawa do dodatku z prawem do świadczeń z tytułu urodzenia dziecka finansowanego z budżetu państwa przysługuje jedno świadczenie wybrane przez osobę, o której mowa

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka należy się również osobom, które dotychczas nie pobierały zasiłku rodzinnego, bo nie miały do niego uprawnień, ale w związku
z urodzeniem się dziecka zmieniła się ich sytuacja materialna i uzyskały prawo do zasiłku. Osoby takie powinny równocześnie złożyć wniosek o przyznanie zasiłku i dodatku zwanego becikowym.

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:

• 24 miesięcy kalendarzowych;

• 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu;

• 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dodatek przysługuje w wysokości 400,00 zł miesięcznie. Dodatek przysługujący
za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 dodatku miesięcznego za każdy dzień. Kwotę dodatku przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy
w górę. W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców lub opiekunów prawnych dziecka przysługuje jeden dodatek.

Dodatek nie przysługuje osobie, jeżeli:

• bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawała
  w zatrudnieniu przez okres krótszy niż 6 miesięcy;

• podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową w okresie korzystania
  z urlopu wychowawczego;

• dziecko przebywa w placówce zapewniającej całodobową opiekę przez co najmniej
  5 dni w tygodniu albo w żłobku, przedszkolu lub innej instytucji zapewniającej dzienną opiekę, lub w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem;

• w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka.

Dodatek przysługuje również osobie uczącej się. Dodatek przysługuje w wysokości
170,00 zł na dziecko. W przypadku samotnego wychowywania dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub znacznym stopniu niepełnosprawności dodatek przysługuje w wysokości 250,00 zł na dziecko. Dodatek przysługujący za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 dodatku miesięcznego za każdy dzień. Należną kwotę dodatku zaokrągla się do 10 groszy w górę. W przypadku zbiegu prawa do dodatku z tytułu samotnego wychowania dziecka z prawem do dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania przysługuje prawo do jednego z nich.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:

1) do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności;

2) powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem
o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dodatek przysługuje miesięcznie w wysokości:

1) 50,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;

2) 70,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego.
Dodatek wypłaca się jeden raz w roku, we wrześniu, w wysokości 90,00 zł na dziecko.

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka lub osobie uczącej się:

1) na częściowe pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości,
w której znajduje się siedziba szkoły ponadpodstawowej lub ponadgimnazjalnej, a także gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem
o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności - w wysokości 80 zł miesięcznie na dziecko albo

2) na pokrycie wydatków związanych z zapewnieniem dziecku możliwości dojazdu
z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły,

w przypadku dojazdu do szkoły ponadpodstawowej lub ponadgimnazjalnej - w wysokości 40 zł miesięcznie na dziecko.

Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej:

Dodatek przysługuje w wysokości 50 zł miesięcznie na trzecie i następne dziecko.

3. Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad dzieckiem przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie podejmuje lub rezygnuje z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji i konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 583 zł. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości 420,00 zł miesięcznie. Świadczenie pielęgnacyjne przysługujące za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 świadczenia pielęgnacyjnego za każdy dzień. Należną kwotę świadczenia zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:

1) osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do zasiłku przedemerytalnego
lub świadczenia przedemerytalnego;

2) osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do renty socjalnej, emerytury lub renty;

3) dziecko wymagające opieki przebywa, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę przez
co najmniej 5 dni w tygodniu;

4) osoba w rodzinie ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury na to dziecko.

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. 03.228.2255).

Obsługę świadczeń rodzinnych prowadzi Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Filia ds. Świadczeń Rodzinnych ul. Urzędnicza 45, tel. [phone]. Wszystkie osoby ubiegające się o świadczenia rodzinne mogą zgłaszać się do punktów obsługi działających na terenie miasta Łodzi, tj.:

Dzielnica	Punkt	Adres	Telefon
Łódź-Górna	Urząd Miasta Łodzi Delegatura Łódź-Górna	al. Politechniki 32	638-58-04
Łódź-Górna	Schronisko dla Bezdomnych Kobiet	ul. Gałczyńskiego 7	647-03-33
Łódź-Polesie	Urząd Miasta Łodzi Delegatura Łódź-Polesie	ul. Krzemieniecka 2B	638-52-96
Łódź-Widzew	Urząd Miasta Łodzi Delegatura Łódź-Widzew	ul. Piłsudskiego 100	638-53-11
Łódź-Bałuty	Filia MOPS ds. Obsługi Świadczeń Rodzinnych	ul. Urzędnicza 45	638-59-60
Łódź-Bałuty	Punkt Pracy Socjalnej	ul. Limanowskiego 194/196	640-71-61
Łódź-Śródmieście	Urząd Miasta Łodzi Delegatura Łódź-Śródmieście	ul. Piotrkowska 153	638-57-07

D. Wydatki na cele rehabilitacyjne

Większość wydatków podlegających odliczeniu nie jest ograniczona limitem kwotowym, tzn. podlega odliczeniu w wysokości faktycznie poniesionego wydatku, pod warunkiem posiadania dowodu ich poniesienia.

• Są też wydatki, których odliczenie nie jest, co prawda limitowane, jednak prawo skorzystania z ulgi w podatku dochodowym przysługuje ograniczonej liczbie podatników.

Wydatki na cele rehabilitacyjne podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie były finansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
lub z Narodowego Funduszu Zdrowia (do dnia 31 marca 2003 r. - ze środków kas chorych), zaś od dnia 1 stycznia 2004 r. - również ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Jeżeli wydatki byłyby częściowo finansowane z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną albo zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Do wydatków nielimitowanych, z odliczenia których skorzystać może niemal każda osoba niepełnosprawna, należy zaliczyć wydatki na:

1. Adaptację i wyposażenie mieszkania oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

2. Przystosowanie pojazdów mechanicznych dla potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

3. Zakup i naprawę indywidualnego sprzętu , urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonanie czynności życiowych, stosownie
   do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem - od dnia 1 stycznia 2003 r. - sprzętu gospodarstwa domowego.

4. Zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

5. Odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym (przed dniem 1 stycznia 2004 r. rehabilitacyjno-usprawniającym).

6. Odpłatność ponoszoną za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego,
   pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych
   i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne.

7. Opiekę pielęgniarską nad osobą niepełnosprawną świadczoną w domu w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa.

8. Opłacanie tłumacza języka migowego - sytuacja ta dotyczy osoby niepełnosprawnej głuchej lub głuchoniemej.

9. Kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych. Z dniem 1 stycznia 2004 r. wprowadzono warunek, zgodnie
   z którym ulga z tytułu tego rodzaju wydatków przysługuje, jeśli dzieci nie ukończyły
   25 roku życia.

10. Odpłatny konieczny przewóz osoby niepełnosprawnej karetką transportu sanitarnego
    na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne. Dotyczy to również przewozu innymi środkami transportu osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa oraz dzieci niepełnosprawnych w wieku do 16 lat.

11. Odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:

• na turnusie rehabilitacyjnym,

• w zakładzie lecznictwa zamkniętego, w zakładzie rehabilitacyjno-leczniczym, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych,

• na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia.

Drugą grupę wydatków na cele rehabilitacyjne, których odliczenie ustawodawca limituje, stanowią:

1. Wydatki na opłacenie przewodników, towarzyszących osobom niewidomym I i II grupy inwalidztwa oraz osobom z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonym do I grupy inwalidztwa. W 2004 r. limit ulgi został określony kwotowo w wysokości 2280 zł.

2. Wydatki na utrzymanie przez osoby niewidome z I lub II grupą inwalidztwa psa przewodnika, w kwocie nie przekraczającej w 2004 r. 2280 zł.

3. Wydatki związane z używaniem samochodu osobowego, stanowiącego własność
   (od dnia 1 stycznia 2004 r. - również współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem
   na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne. W 2004 r. limit ulgi został określony kwotowo w wysokości 2280 zł.

4. Wydatki poniesione na leki w wysokości stanowiącej nadwyżkę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, gdy lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale
   lub czasowo). Podatnik nie może odliczać kosztów wszystkich zakupionych leków.
   Warunkiem dopuszczającym odliczenie wydatków na leki jest posiadanie zaświadczenia lekarza specjalisty o konieczności stosowania określonych leków przez osobę niepełnosprawną. Należy również pamiętać, że warunkiem dokonania odliczeń jest posiadanie dokumentów (rachunków), z których wynika, iż podatnik poniósł wydatki
   na leki.

E. Inne uprawnienia

• Uczestnictwo w programach finansowanych przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, np. znoszenie barier architektonicznych w miejscu zamieszkania (MOPS, ul. Piotrkowska 149).

• Dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych (MOPS, ul. Piotrkowska 149).

• Zakupy i możliwość załatwienia spraw urzędowych poza kolejnością.

• Zwolnienie z podatku za posiadanie psa.

• Ulga w zakupie biletów do muzeum.

• Prawo do dodatków mieszkaniowych (Dzielnicowy Referat Budynków i Lokali).

• Dodatek do stypendium socjalnego

Rodzaje pomocy i uprawnienia do korzystania z niej:

1. Pomoc może być udzielana jako stypendium lub zasiłek.

2. Pomoc przysługuje zamieszkałym na terenie Miasta Łodzi:

1. uczniom szkół publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych
   dla młodzieży i dla dorosłych oraz słuchaczom kolegiów - do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 24 roku życia;

2. wychowankom publicznych i niepublicznych ośrodków - do czasu ukończenia realizacji obowiązku nauki;

3. uczniom szkół niepublicznych nieposiadających uprawnień szkół publicznych
   dla młodzieży i dla dorosłych - do czasu ukończenia realizacji obowiązku nauki.

3. Uczniowi może być przyznana oprócz pomocy materialnej o charakterze socjalnym również pomoc materialna o charakterze motywacyjnym uregulowana przepisami rozdziału 8a ustawy o systemie oświaty.

4. Stypendium może otrzymać uczeń znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej, wynikającej z niskich dochodów na osobę w rodzinie, w szczególności gdy w rodzinie tej występuje: bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, wielodzietność, brak umiejętności wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych, alkoholizm lub narkomania, a także gdy rodzina jest niepełna lub wystąpiło zdarzenie losowe,

z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.

5. Uczeń może ubiegać się o przyznanie stypendium, jeżeli wysokość dochodu na osobę w jego rodzinie nie jest większa niż kwota 200 zł netto.

6. Stypendium nie przysługuje uczniowi, który otrzymuje inne stypendium o charakterze socjalnym ze środków publicznych, z zastrzeżeniem ust. 4.

7. Uczeń, który otrzymuje inne stypendium o charakterze socjalnym ze środków publicznych, może otrzymać stypendium szkolne w wysokości, która łącznie z innym stypendium
o charakterze socjalnym ze środków publicznych nie przekracza w okresie roku szkolnego dwudziestokrotności kwoty, o której mowa w art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

8. Zasiłek może otrzymać uczeń znajdujący się przejściowo w trudnej sytuacji materialnej z powodu zdarzenia losowego.

Stypendium może być udzielone uczniom w formie:

1. całkowitego lub częściowego pokrycia kosztów udziału w zajęciach edukacyjnych, w tym wyrównawczych, wykraczających poza zajęcia realizowane w szkole w ramach planu nauczania, a także udziału w zajęciach edukacyjnych realizowanych poza szkołą;

2. pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym, w tym w szczególności zakupu podręczników.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do wychowanków ośrodków.

3. Stypendium może być także udzielone w formie świadczenia pieniężnego, jeżeli organ przyznający stypendium uzna, że udzielenie stypendium w formach, o których mowa w ust. 1, a w przypadku uczniów szkół ponadgimnazjalnych także w formie, o której mowa w ust. 3, nie jest możliwe, natomiast w przypadku słuchaczy kolegiów - udzielenie stypendiów
w formach, o których mowa w ust. 1 i 3, nie jest celowe.

4. Stypendium może być udzielone w jednej lub kilku formach jednocześnie.

5. Zasiłek może być przyznany w formie świadczenia pieniężnego na pokrycie wydatków związanych z procesem edukacyjnym lub w formie pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym.

Podstawa prawna:

Załącznik do uchwały Nr XLVI/813/05 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 30 marca 2005 r.

• Zwolnienie z opłat za abonament za radio i telewizję przysługujące osobom niepełnosprawnym
  Dopiero po ukończeniu 13-go roku życia dzieci z orzeczoną niepełnosprawnością
  (wada słuchu, wzroku), nabywają prawa do podpisania umowy o rejestrację urządzeń radiofonicznych. Warunkiem jest zamieszkiwanie z dzieckiem tylko jednej osoby powyżej 26-go roku życia. Prawo do zwolnień z opłat za radio i telewizję dla dzieci z orzeczoną niepełnosprawnością (wada słuchu, wzroku) przysługuje rodzicowi, który pobiera na to dziecko świadczenie pielęgnacyjne, wydane przez ZUS lub MOPS (jest to równoznaczne
  z rezygnacją tego rodzica z pracy zarobkowej). Warunkiem jest również zamieszkiwanie
  z tym rodzicem tylko jednej osoby powyżej 26-go roku życia.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 21 kwietnia 2005r o opłatach abonamentowych, Rozp. KRRiT z dnia 2 czerwca 2005r.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z dnia 18 maja 1964r.).

III. PORADNIE PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNE

al. Wyszyńskiego 86 tel. [phone]

ul. Hipoteczna 3/5 tel. [phone]

ul. Motylowa 3 tel. [phone]

ul. Kilińskiego 141 tel. [phone]

al. Piłsudskiego 101 tel. [phone]

ul. Kopernika 40 tel. [phone]

ul. Rzgowska 25 tel. [phone]

Instytut CENTRUM ZDROWIA MATKI POLKI

Poradnia Przyszpitalna

ul. Rzgowska 281/289 tel. [phone]

PROM Profilaktyczno-Rozwojowy Ośrodek dla Młodzieży i Dzieci

ul. Jaracza 40 tel. [phone]

Rodzinny Ośrodek Diagnostyczno-Konsultacyjny

ul. Tokarska 7 tel. [phone]

Specjalistyczna Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna

Doradztwa Zawodowego

al. Wyszyńskiego 86 tel. [phone]

Specjalistyczna Poradnia Wspierania Rozwoju i Terapii

ul. Hipoteczna 3/5 tel. [phone]

THERAPEIA Psychologiczno-Logopedyczny

Zespół Terapeutyczny

ul. Piotrkowska 55 tel. [phone]

• Ośrodek Rehabilitacji dla Dzieci i Młodzieży

ul. Szpitalna 11 tel. [phone]

Zakład Rehabilitacji dla Dzieci Niepełnosprawnych

ul Uniejowska 8 tel. [phone]

infolinia 0-802-24-44

• IV. PLACÓWKI OPIEKI ZDROWOTNEJ

• PORADNIE - ALERGOLOGIA

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. M. Kopernika

Ośrodek Pediatryczny im. Janusza Korczaka

al. Piłsudskiego 71 tel. [phone]

Wojewódzki Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej

Centrum Leczenia Chorób Płuc i Rehabilitacji

Wojewódzka Przychodnia Specjalistyczna Chorób Płuc i Alergii Układu Oddechowego

Łódź-Bałuty

ul. Limanowskiego 47 tel. [phone]

Wojewódzki Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej

Centrum Leczenia Chorób Płuc i Rehabilitacji

Poradnia Chorób Płuc i Alergii Układu Oddechowego Łódź-Polesie

ul. Mielczarskiego 35 tel. [phone]

SP ZOZ Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 1

im. Norberta Barlickiego UM w Łodzi

Oddział Kliniczny Pneumatologii i Alergologii

ul. Kopcińskiego 22 tel. [phone]

ZOZ MSWiA w Łodzi

Poliklinika

ul. Północna 42 tel.[phone]

Instytut CENTRUM ZDROWIA MATKI POLKI

Poradnia Przyszpitalna

ul. Rzgowska 281/289 tel. [phone]

SP ZOZ Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 4

im. Marii Konopnickiej UM w Łodzi

Poliklinika

ul. Sporna 36/50 tel. c. 617-77-77

• PORADNIE - AUDIOLOGIA

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Mikołaja Kopernika

Ośrodek Pediatryczny im Janusza Korczaka

al. Piłsudskiego 71 tel. [phone]

Instytut CENTRUM ZDROWIA MATKI POLKI

Poradnia Przyszpitalna

ul. Rzgowska 281/289 tel. [phone]

SP ZOZ Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 4

im. Marii Konopnickiej UM w Łodzi

Poliklinika

ul. Sporna 36/50 tel. c. 617-77-77

• Niepubliczny Specjalistyczny ZOZ Ośrodek Leczenia i Rehabilitacji Słuchu Społecznej Fundacji Solidarności (laryngologia, otolaryngologia, logopedia, audiologia) umowy z NFZ

ul. Krzywickiego 20 tel. [phone]

N ZOZ Rehabilitacyjno-Readaptacyjny ACUSTICUS (laryngologia, aparaty słuchowe dla dzieci i dorosłych, logopedia, terapia zaburzeń mowy, terapia osób z wadą słuchu) umowy z NFZ

ul. Lokatorska 10 tel. [phone]

• PORADNIE - AUTYZM

N ZOZ NAVICULA - CENTRUM

ul. Chocianowicka 198 tel. [phone]

ul. Cedry 2 tel. [phone]

N ZOZ NOWA s.c.

ul. Tatrzańska 109 tel. [phone]

• PORADNIE - LOGOPEDIA

• Niepubliczny Specjalistyczny ZOZ Ośrodek Leczenia i Rehabilitacji Słuchu Społecznej Fundacji Solidarności

ul. Krzywickiego 20 tel. [phone]

• SP ZOZ Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 1

im. Norberta Barlickiego UM w Łodzi

Oddział Kliniczny Otiatrii Laryngologii i Onkologii Laryngologicznej

ul. Kopcińskiego 22 tel. [phone]

N ZOZ Rehabilitacyjno-Readaptacyjny ACUSTICUS

ul. Lokatorska 10 tel. [phone]

Instytut CENTRUM ZDROWIA MATKI POLKI

• Poradnia Przyszpitalna

ul. Rzgowska 281/289 tel. [phone]

• PORADNIE - NEUROLOGIA

• Miejska Przychodnia WIDZEW

• Przychodnia Specjalistyczna

al. Piłsudskiego 157 tel. [phone]

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Mikołaja Kopernika

Ośrodek Pediatryczny im Janusza Korczaka

al. Piłsudskiego 71 tel. [phone]

ZOZ Łódź-Bałuty

Przychodnia Specjalistyczna BYDGOSKA

ul. Bydgoska 17/21 tel. [phone]

N ZOZ Rehabilitacyjno-Leczniczy

dla Słabowidzących i Niewidomych „Spojrzenie”

ul. Dziewanny 24 tel. [phone]

Miejska Przychodnia LECZNICZA

ul. Lecznicza 6 tel. [phone]

ZOZ Łódź-Polesie

Specjalistyczna Przychodnia dla Dzieci, Młodzieży i Dorosłych

ul. A. Struga 86 tel. [phone]

Instytut CENTRUM ZDROWIA MATKI POLKI

Poradnia Przyszpitalna

ul. Rzgowska 281/289 tel. [phone]

SP ZOZ Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 4

im. Marii Konopnickiej UM w Łodzi

Poliklinika

ul. Sporna 36/50 tel. c. 617-77-77

• PORADNIE - OKULISTYKA

Miejska Przychodnia WIDZEW

al. Piłsudskiego 157 tel. [phone]

ZOZ Łódź-Bałuty

Przychodnia Specjalistyczna BYDGOSKA

ul. Bydgoska 17/21 tel. [phone]

• N ZOZ Rehabilitacyjno-Leczniczy

dla Słabowidzących i Niewidomych „Spojrzenie”

ul. Dziewanny 24 tel. [phone]

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Mikołaja Kopernika

Ośrodek Pediatryczny im Janusza Korczaka

al. Piłsudskiego 71 tel. [phone]

Przychodnia Okulistyczna OPTIMED

ul. Organizacji WiN 35 tel. [phone]

Instytut CENTRUM ZDROWIA MATKI POLKI

Poradnia Przyszpitalna

ul. Rzgowska 281/289 tel. [phone]

ZOZ Łódź-Polesie

• Przychodnia Nr 31

ul. Skłodowskiej-Curie 15/17 tel. [phone]

SP ZOZ Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 4

im. Marii Konopnickiej UM w Łodzi

Poliklinika

ul. Sporna 36/50 tel. c. 617-77-77

• PORADNIA - OKULISTYKA - ZEZ

Instytut CENTRUM ZDROWIA MATKI POLKI

Poradnia Przyszpitalna

ul. Rzgowska 281/289 tel. [phone]

• PORADNIE PRELUKSACYJNE

Instytut CENTRUM ZDROWIA MATKI POLKI

Poradnia Przyszpitalna

ul. Rzgowska 281/289 tel. [phone]

N ZOZ Przychodnia Rehabilitacyjna SOJCZYŃSKIEGO Sp. z o.o.

ul. Sojczyńskiego 3/5 tel. [phone]

• PORADNIE - PSYCHIATRIA

• Specjalistyczny Psychiatryczny ZOZ

Ośrodek Opieki Pozaszpitalnej

ul. Aleksandrowska 159 tel. [phone]

SP ZOZ Centralny Szpital Kliniczny UM w Łodzi

Klinika Zaburzeń Aktywnych i Psychiatrii Młodzieżowej

ul. Czechosłowacka 8/10 tel. [phone]

• Instytut CENTRUM ZDROWIA MATKI POLKI

• Poradnia Zdrowia Psychicznego

ul. Rzgowska 281/289 tel. [phone]

N ZOZ NOWA s.c.

Poradnia Zdrowia Psychicznego

ul. Tatrzańska 109 tel. [phone]

Poradnia Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży

ul. Wierzbowa 13 tel. [phone]

V. PLACÓWKI EDUKACYJNE

W rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego olbrzymią rolę odgrywa wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju. Fachową opieką powinna zostać objęta cała rodzina,
a program terapeutyczny powinien być ukierunkowany na poprawę stanu funkcjonowania dziecka poprzez odpowiednie stymulowanie rozwoju psychoruchowego i społecznego.

System oświaty zapewnia opiekę nad dziećmi niepełnosprawnymi poprzez umożliwienie nauczania w ramach szkół masowych, specjalnych oraz kształcenia indywidualnego.

Dla potrzeb edukacyjnych za ucznia niepełnosprawnego uznajemy tego, który otrzymał orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, wydane przez zespół orzekający działający
w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym w publicznej poradni specjalistycznej. Orzeczenia mogą dotyczyć potrzeby nauczania specjalnego, zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, nauczania indywidualnego oraz konieczności wczesnego wspomagania rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki
w szkole.

Podstawa prawna:

• Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. z późniejszymi zmianami.

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 11 grudnia 2002 r.
  w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz.U. Nr 5 z 2003 r. poz. 46).

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2001 r. w sprawie orzekania
  o potrzebie kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży oraz wydawania opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, a także szczegółowych zasad kierowania do kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania (Dz.U. z 2001r. Nr 13, poz. 114 i zm. z 2003 r. Nr 23, poz. 192).

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 29 stycznia 2003 r. w sprawie sposobu i trybu organizowania indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży (Dz.U. Nr 23
  z 2003 r., poz. 193).

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 1997 r. w sprawie zasad organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim (Dz.U. Nr 14 z 1997 r., poz. 76).

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. z dnia 29 stycznia 2003 r.).

1. Pracownie wczesnego wspomagania rozwoju i terapii dzieci z:

• dysfunkcją narządu wzroku - ul. Dziewanny 24 tel. [phone];

• dysfunkcją słuchu - ul. Krzywickiego 20 tel. [phone].

2. Przedszkola specjalne oraz z grupami integracyjnymi:

Przedszkole z grupami integracyjnymi:

• Przedszkole nr 36

ul. Ceramiczna 7/9

tel. [phone]

• Przedszkole nr 137
  ul. Grota Roweckiego 6
  tel. [phone]

• Przedszkole nr 206

ul. Lermontowa 7

tel. [phone]

• Przedszkole nr 214
  ul. Batalionów Chłopskich 21
  tel. [phone]

• Przedszkole nr 221
  ul. Śmigłego-Rydza 38

tel. [phone]

• Przedszkole Specjalne

dla Dzieci z Autyzmem w Navicula Centrum

ul. Chocianowicka 198

tel. [phone]

• Niepubliczne Przedszkole

dla Dzieci z Dysfunkcjami Ruchu oraz opóźnieniami psychoruchowymi

ul. Rybna 7a

tel. [phone]

• Przedszkole Integracyjne

dla Dzieci z Wadą Słuchu

ul. Osinowa 24

tel. [phone]

Przedszkole specjalne dla dzieci upośledzonych w stopniu umiarkowanym
i znacznym oraz ze sprzężonymi deficytami rozwojowymi:

Przedszkole Specjalne nr 1
ul. Gandhiego 26
tel. [phone]

3. Szkoły podstawowe specjalne

Dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim:

• Zespół Szkół Specjalnych Nr 1
  Szkoła Podstawowa Specjalna nr 88
  ul. Wierzbowa 37/39
  tel. [phone]

• Zespół Szkół Specjalnych Nr 2
  Szkoła Podstawowa Specjalna nr 90
  ul. Karolewska 30/34
  tel.[phone]
  

• Szkoła Podstawowa Specjalna nr 187
  ul. Tatrzańska 105

• tel. [phone]
  

Dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym:

• Zespół Szkół Specjalnych Nr 3
  Szkoła Podstawowa Specjalna nr 105
  ul. Sucharskiego 2
  tel. [phone]

• Zespół Szkół Specjalnych Nr 4
  Szkoła Podstawowa Specjalna nr 128
  ul. Niciarniana 2a
  tel. [phone]
  

• Zespół Szkół Specjalnych Nr 5
  Szkoła Podstawowa Specjalna nr 168
  ul. Plantowa 7
  tel. [phone]
  

• Zespół Szkół Specjalnych Nr 6
  Szkoła Podstawowa Specjalna nr 176
  ul. Roosevelta 11/13
  tel. [phone]
  

• Zespół Szkół Specjalnych Nr 7
  Szkoła Podstawowa Specjalna nr 194
  ul. Siarczana 29/35
  tel. [phone]

• Szkoła Podstawowa Specjalna nr 201

ul. Głogowa 3

tel. [phone]

• Szkoła Podstawowa Specjalna nr 207
  przy Domu Pomocy Społecznej
  ul. Spadkowa 4/6
  tel. [phone]
  

4. Szkoły podstawowe z klasami integracyjnymi

• Szkoła Podstawowa nr 33

ul. Lermontowa 7

tel. [phone]

• Szkoła Podstawowa nr 162

ul. Powszechna 15

tel. [phone]

• Szkoła Podstawowa nr 182

ul. Łanowa 16

tel. [phone]

• Szkoła Podstawowa nr 166

ul. Szamotulska 1/7

tel. [phone]

• Szkoła Podstawowa nr 149

ul. Tatrzańska 69 a

tel. [phone]

• Szkoła Podstawowa nr 67

ul. Maratońska 47 b

tel. [phone]

• Szkoła Podstawowa nr 111

ul. Jaracza 44/46

tel. [phone]

5. Gimnazja z klasami integracyjnymi

• Gimnazjum nr 43

ul. Powszechna 15

tel. [phone]

• Zespół Szkół Integracyjnych Nr 1
  Gimnazjum nr 47

Al. Wyszyńskiego 86

tel. [phone]

• Gimnazjum nr 2

ul. Jaracza 26

tel. [phone]

• Gimnazjum nr 30

Nowogrodzka 6/14

tel. [phone]

• Gimnazjum nr 13

ul. Wici 16

tel. [phone]

6. Licea z klasami integracyjnymi

XXXIII Liceum Ogólnokształcące

ul. Kusocińskiego 116

tel. [phone]

7. Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze

• Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Słabowidzących
  ul. Dziewanny 24
  tel. [phone]
  szkoła podstawowa,

• gimnazjum,

• technikum zawodowe,

• liceum ogólnokształcące.

• Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niesłyszących
  ul. Krzywickiego 20
  tel. [phone]
  678-19-31

• oddział przedszkolny,

• szkoła podstawowa,

• gimnazjum.
  

• Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Słabosłyszących
  ul. Wólczańska 121/123
  tel. [phone]

• szkoła podstawowa,

• gimnazjum,

• liceum profilowane.
  

• Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 1
  ul. Siedlecka 7/21
  tel. [phone]

• Zasadnicza Szkoła Zawodowa dla Młodzieży Upośledzonej Umysłowo w stopniu lekkim,

• Zasadnicza Szkoła Zawodowa Dla Dzieci Niesłyszących,

• Technikum Zawodowe dla Niesłyszących.

• Zespół Szkół Zawodowych Specjalnych nr 2
  al. I Dywizji 16/18
  tel. [phone]

• Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna nr 5 dla upośledzonych umysłowo
  w stopniu lekkim,

• Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 6.

• Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 3
  ul. Tkacka 34/36
  tel. [phone]

• zespoły klas życia dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym
  i znacznym,

• gimnazjum.

• Szkoła Specjalna dla Dzieci z Zaburzeniami Psychicznymi z Normą Intelektualną
  w Wieku Wczesnoszkolnym

Oddział dzienny dla dzieci

ul. Głogowa 3

tel. [phone]

• szkoła podstawowa (klasy I - III) dla dzieci z zaburzeniami zachowania.

Edukacją dla dzieci i młodzieży z głęboką niepełnosprawnością intelektualną zajmują się ośrodki rehabilitacyjno-edukacyjno-wychowawcze. Dzieci te biorą udział w zajęciach rewalidacyjnych, których zadaniem jest wspomaganie rozwoju i uzyskiwanie niezależności od innych osób w funkcjonowaniu w codziennym życiu. Kwalifikacja do takiego ośrodka odbywa się na podstawie orzeczenia lekarskiego oraz orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego przez specjalistyczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną.

• Ośrodek Adaptacyjny dla Dzieci i Młodzieży

ul. Rojna 18 a

tel. [phone]

• Ośrodek Adaptacyjny dla Dzieci

ul. Ćwiklińskiej 5 a

tel. [phone]

VI. STOWARZYSZENIA DZIAŁAJĄCE NA RZECZ DZIECI
NIEPEŁNOSPRAWNYCH

• Centrum Służby Rodzinie

93-162 Łódź

ul. Broniewskiego 1 a

tel. [phone]

godziny pracy: poniedziałek, wtorek, środa, czwartek 10 ⁰⁰-18 ⁰⁰, piątek 10 ⁰⁰-16 ⁰⁰

e-mail: [e-mail]; [e-mail]

adres Internetowy: www.csr.org.pl,

• Fundacja dla Dzieci Chorych na Białaczkę i Choroby Nowotworowe „KRWINKA”

93-513 Łódź

ul. Pabianicka 34 p. 28

tel./fax informacyjny (0-42) 682-60-40

godziny pracy: poniedziałek - piątek 10 ⁰⁰-16 ⁰⁰

osoba do kontaktu - prezes p. Elżbieta Budny

e-mail: [e-mail]

• Fundacja „Dzieci Czekają”

92-101 Łódź

ul. Krokusowa 15/17

tel. [phone]

tel./fax [phone]

osoba do kontaktu - Jerzy Dziubiński

• Fundacja na Rzecz Dzieci Łódzkich

90-261 Łódź

ul. Jaracza 19/70

• Fundacja na Rzecz Dzieci Regionu Łódzkiego PARASOL

94-214 Łódź

ul. Krakowska 78

tel. [phone]

tel./fax [phone],

• Fundacja Pomocy Dzieciom GAJA

90-721 Łódź

ul. Więckowskiego 13

tel. [phone]

e-mail: [e-mail]

• Fundacja GAJUSZ

90-406 Łódź

ul. Piotrkowska 17

tel./fax [phone]

tel. [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek 9 ⁰⁰-17 ⁰⁰

osoba do kontaktu - prezes Tisa Nawrocka-Kwiatkowska 0-501 442-100

e-mail: [e-mail]

Fundacja prowadzi Domowe Hospicjum dla Dzieci Ziemi Łódzkiej

tel. [phone]

• Fundacja im. Joanny Bednarczyk

94-043 Łódź

ul. Olimpijska 5A/11

tel. [phone]

osoba do kontaktu - prezes Jadwiga Sobola-Bednarczyk, tel.[phone]

• Fundacja Pomocy Dzieciom „Jaś i Małgosia”

92-517 Łódź

ul. Gorkiego 93

tel/fax [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek 8 ⁰⁰-15 ⁰⁰

osoba do kontaktu - dyrektor Marcin Krzyżanowski

e-mail: [e-mail]

• Fundacja Pomocy Rodzinie „OPOKA”

90-615 Łódź

Plac Barlickiego 11

tel. [phone]

tel/fax. [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek 8 ⁰⁰-16 ⁰⁰

e-mail: [e-mail]

Lekarze specjaliści - godziny pracy: poniedziałek - piątek 8 ⁰⁰-20 ⁰⁰

• Fundacja „POMÓŻ”

91-432 Łódź

ul. Wojska Polskiego 55/61 p. 7

tel. [phone]

godziny pracy: poniedziałek, środa, piątek 11 ⁰⁰-14 ⁰⁰

• Instytut Dziecka z Wadą Słuchu im. Helen Keller

91-348 Łódź

ul. Osinowa 24

tel. [phone]

e-mail: [e-mail]

• Kartoteka Dziecka Niepełnosprawnego

91-065 Łódź

ul. Ogrodowa 21

tel. [phone]

godziny pracy: poniedziałek, wtorek, środa, piątek 8 ⁰⁰-15 ⁰⁰

osoba do kontaktu - Anna Łykowska

• Krajowe Towarzystwo Autyzmu Oddział w Łodzi

93-460 Łódź

ul. Chocianowicka 198

tel. [phone]

tel./fax [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek 8 ⁰⁰-16 ⁰⁰

osoba do kontaktu - dyrektor p. Anna Szymańska

e-mail: [e-mail]

• Katolicka Wspólnota Niepełnosprawnych „SERCE”

93-155 Łódź

ul. Karpia 65/67

godziny pracy: poniedziałek - piątek 15 ⁰⁰-20 ⁰⁰

tel. [phone] (całą dobę)

• Łódzki Sejmik Osób Niepełnosprawnych

90-113 Łódź

ul. Sienkiewicza 5

tel. [phone]

fax. [phone]

godziny pracy: wtorek 9 ⁰⁰-17 ⁰⁰, czwartek 8 ⁰⁰-16 ⁰⁰

e-mail: [e-mail]

• Łódzkie Stowarzyszenie Hipoterapeutyczne

92-109 Łódź

ul. Chałubińskiego 30 a

tel. [phone]

adres do korespondencji: ul. Traktorowa 63 d m. 55

• Łódzkie Hospicjum dla Dzieci

91-496 Łódź,

ul. Nastrojowa 10

tel./fax. [phone]

tel. dyżurny: 0-605 736-415 (całą dobę)

godziny pracy: poniedziałek - niedziela 8 ⁰⁰-20 ⁰⁰

e-mail^: [e-mail]; [e-mail]

• Łódzki Oddział Polskiego Stowarzyszenia Montessori

90-251 Łódź

ul. Jaracza 68

tel: [phone]

e-mail: www.montessori.centrum.pl; [e-mail]

• Łódzkie Towarzystwo Wspierania Dziecka i Rodziny „LOKOMOTYWA”

90-231 Łódź

ul. Pilarskiego 12

Tel/fax [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek 15 ³⁰-18 ⁰⁰

e-mail: [e-mail]

strona internetowa: www.lokomotywa.org.pl

• Międzynarodowe Stowarzyszenie Pomocy „SŁYSZĘ SERCE”

Warsztaty Terapii Zajęciowej i Świetlico-Klub Dla Niesłyszących

91-473 Łódź

ul. Skarbowa 28

tel./fax. [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek 9 ⁰⁰-17 ⁰⁰

e-mail: [e-mail]

Świetlica Integracyjno - Terapeutyczna „SŁYSZĘ DZIECIAKA”

• Polski Związek Głuchych

90-040 Łódź

ul. Nawrot 94/96

tel. [phone] (22)

tel./ fax [phone]

godziny pracy: poniedziałek - czwartek 9 ⁰⁰-16 ⁰⁰

e-mail: [e-mail]

• Polski Związek Niewidomych Okręg Łódzki

90-721 Łódź

ul. Więckowskiego 13

tel. [phone]

tel./ fax [phone]

godziny pracy: poniedziałek 10 ⁰⁰-17 ⁰⁰, wtorek - piątek 7 ³⁰-15 ³⁰

Magazyn drobnego sprzętu rehabilitacyjnego ułatwiającego samodzielne funkcjonowanie osobom niewidomym i słabowidzącym

godziny pracy: poniedziałek 10 ⁰⁰-16 ⁰⁰, piątek 8 ⁰⁰-15 ⁰⁰

Biblioteka PZNOŁ

90-400 Łódź

ul. Piotrkowska 17

• Polskie Stowarzyszenie Chorych na Fenyloketonurię i Zaburzenia Pokrewne

90-006 Łódź

Plac Komuny Paryskiej 4

tel./fax [phone]

tel. [phone]

e-mail: [e-mail]

osoba do kontaktu - prezes p. Ewa Sterczewska tel. [phone]

• Polskie Stowarzyszenie Chorych na Hemofilię Koło Terenowe Łódź

93-184 Łódź

ul. Zarzewska 10 m.18

osoba do kontaktu - p. Adam Sumera tel.[phone]

e-mail: [e-mail]; [e-mail]

• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym. Koło w Łodzi

94-023 Łódź

ul. Karolewska 70/76

tel./fax [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek: 9 ⁰⁰ -17 ⁰⁰; czwartek: 11 ⁰⁰ -19 ⁰⁰

e-mail: [e-mail]

• Rada Rodziców przy Zespole Szkół Specjalnych Nr 3

91-744 Łódź

ul. Sucharskiego 2

tel./fax [phone]

e-mail: [e-mail]

• Stowarzyszenie Ludzi Niepełnosprawnych ich Rodzin i Opiekunów
  „Niepełnosprawni - Sprawni”

90-328 Łódź

ul. Popowskiego 1/9

tel. [phone]

• Stowarzyszenie Dom Rozwoju Psychoruchowego Dzieci i Młodzieży

91-224 Łódź, ul. Aleksandrowska 106/5

tel. [phone]

Kontakt również w Gabinecie Psychologicznym

91-425 Łódź, ul. Sterlinga 7

tel. [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek: 10 ⁰⁰ - 17 ⁰⁰

e-mail: [e-mail]

• Stowarzyszenie „KOMITET DZIECKA”

94-050 Łódź

Al. Wyszyńskiego 86 (Pałac Młodzieży)

tel. [phone]

godziny pracy: czwartek: 12 ⁰⁰ - 16 ⁰⁰

Stowarzyszenie prowadzi: „BANK DARÓW DLA DZIECI”

Przyjmowanie i wydawanie: odzieży, zabawek , materiałów piśmienniczych dla dzieci

godziny pracy: czwartek: 12 ⁰⁰ - 16 ⁰⁰

• Stowarzyszenie Młodzieży i Osób z Problemami Psychicznymi ich Rodzin
  i Przyjaciół „POMOST”

90-408 Łódź

ul. Próchnika 7

tel./fax [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek: 12 ⁰⁰ - 18 ⁰⁰

osoba do kontaktu - prezes p. Ewa Kaszyńska 0 509 765-856

e-mail: [e-mail]

• Stowarzyszenie na Rzecz Pomocy Dzieciom z Rodzin Niepełnych

90-615 Łódź,

Pl. Barlickiego 11 pok. 7, 8

osoba do kontaktu - p. Maria Łucka 0 697 322-297

• Stowarzyszenie na Rzecz Rehabilitacji Osób Niewidomych i Słabo Widzących „SPOJRZENIE”

91-866 Łódź

ul. Dziewanny 24

tel. [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek: 9 ⁰⁰ - 15 ⁰⁰

• Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Osobom Starszym „PULS”

92-306 Łódź

ul. Jurczyńskiego 1/3

tel./fax [phone]

godziny pracy: wtorek, środa, czwartek

- ul. Jurczyńskiego 1/3 - 17 ⁰⁰ - 19 ⁰⁰

- Al. Wyszyńskiego 86 - 16 ⁰⁰ - 18 ⁰⁰

osoby do kontaktu - prezes p. Mieczysława Owczarek 0 604 94-64-85

z-ca prezesa p. Dorota Jurga (0-42) 655-32-04

e-mail: [e-mail]

• Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom „PRZYTUL MNIE”

93-124 Łódź

ul. Zarzewska 62

główna siedziba:

92-328 Łódź

ul. Zbiorcza 11

tel. [phone]

tel./fax [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek: 16 ⁰⁰ - 19 ⁰⁰, środa 10 ⁰⁰ - 19 ⁰⁰

• Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom „TĘCZA DZIECIOM”

90-440 Łódź

ul. Piotrkowska 157

tel. [phone]

• Stowarzyszenie Pomocy Osobom Niepełnosprawnym Umysłowo i ich Rodzin „AMICO”

90-046 Łódź

ul. Wodna 34/36

tel. [phone]

tel [phone]

świetlica integracyjno-terapeutyczna

godziny pr.: poniedziałek - czwartek: 15 ⁰⁰ - 19 ⁰⁰, sobota: 11 ⁰⁰ - 15 ⁰⁰

Adres korespondencyjny:

przewodnicząca p. Elżbieta Karolczak

93-272 Łódź

ul. Podgórna 47 m. 7

• Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Upośledzeniem Umysłowym „Serce na Dłoni”

90-616 Łódź

ul. 6-go Sierpnia 25

osoby do kontaktu - prezes p. Teresa Grams

z-ca prezesa p. Beata Jabłońska 0 501-04-94-95

dane w trakcie aktualizacji

• Stowarzyszenie Rodziców i Opiekunów Chorych z Zespołem Downa

91-421 Łódź

ul. Kilińskiego 2

tel./fax [phone]

godz.: poniedziałek, środa, czwartek: 10 ⁰⁰ - 14⁰⁰; wtorek: 15⁰⁰ - 18³⁰; piątek: 16⁰⁰ -20 ⁰⁰

osoba do kontaktu - p. Zdzisława Wojtalik (0-42) 656-02-36

e-mail: [e-mail]

• Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Dzieci Niewidomych i Słabowidzących „PROMYK”

90-400 Łódź

ul. Piotrkowska 17

e-mail: [e-mail]

• Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Dzieci i Osób Specjalnej Troski „TROSKA”

91-142 Łódź

ul. Rojna 18a

tel./fax [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek: 8 ⁰⁰ - 15 ⁰⁰

osoby do kontaktu - prezes Małgorzata Surowiak i skarbnik Janina Sobieraj

• Stowarzyszenie Rodzin Działających na Rzecz Zdrowia Psychicznego
  „DLA RODZINY”

91-824 Łódź

ul. Zawiszy Czarnego 22

tel/fax [phone]

godziny pracy: czwartek.: 10 ⁰⁰ - 14 ⁰⁰

e-mail: [e-mail]

• Stowarzyszenie „STUDIO INTEGRACJI”

91-824 Łódź

ul. Zawiszy Czarnego 22

tel/fax [phone]

godziny pracy: czwartek.: 10 ⁰⁰ - 14 ⁰⁰

e-mail: [e-mail]

• Stowarzyszenie Terapeutów i Arteterapeutów „LINIE”

90-447 Łódź

ul. Piotrkowska 181 m. 6

siedziba:

90-131 Łódź

ul. Narutowicza 57

tel. [phone]

godziny pracy: poniedziałek, wtorek, piątek: 17 ⁰⁰ - 20 ⁰⁰

e-mail: [e-mail]

strona internetowa: www.linie.opus.org.pl

• Stowarzyszenie Wspierania Rozwoju Dzieci i Młodzieży

Stowarzyszenie prowadzi:

Profilaktyczno-Rozwojowy Ośrodek Młodzieży i Dzieci „PROM”

90-252 Łódź

ul. Jaracza 40

tel. [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek: 10 ⁰⁰ - 20 ⁰⁰

e-mail: [e-mail] , www.prom.org.pl

Pomarańczowa Linia dla rodziców dzieci zagrożonych uzależnieniami

tel. [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek: 14 ⁰⁰ - 20 ⁰⁰

• Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka w Łodzi

90-615 Łódź,

Pl. Barlickiego 11, lokal 14 a

tel. [phone]

• Towarzystwo Pomocy Niepełnosprawnym

90-214 Łódź

ul. Rewolucji 1905 r. nr. 37/39 p. 214

tel. [phone]

godziny pracy: poniedziałek: 14 ³⁰ - 16 ³⁰

osoby do kontaktu - prezes p. Wiesław Hałaj (0-42) 636-52-57

Jadwiga Więcior (0-42) 687-67-78

e-mail: [e-mail]

• Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Łódzki Zarząd Regionalny

90-021 Łódź

ul. Tuwima 40

tel. [phone]

tel./fax. [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek: 8 ⁰⁰ -15 ⁰⁰

• Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Oddział Dzielnicowy Łódź-Bałuty

91-334 Łódź

ul. Hipoteczna 3/5

tel./fax. [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek: 9 ⁰⁰ -17 ⁰⁰

e-mail: [e-mail]; [e-mail]

• Towarzystwo Przyjaciół Dzieci - Zarząd Oddziału Dzielnicowego Łódź-Górna

93-224 Łódź

ul. Podhalańska 2a

tel./fax. [phone]

tel. [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek: 10 ⁰⁰ -15 ⁰⁰

• Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Oddział Dzielnicowy Łódź-Polesie

90-536 Łódź

ul. Gdańska 150

tel./fax. [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek: 10 ⁰⁰ -14 ⁰⁰

• Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Oddział Dzielnicowy Łódź-Widzew

90-021 Łódź

ul. Tuwima 40

tel. [phone]

tel./fax. [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek: 8 ⁰⁰ -15 ⁰⁰

• Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Osieroconych Specjalnej Troski

ul. Wapienna 29

tel. [phone]

• Towarzystwo Przyjaciół „DOM NA OSIEDLU”

91-348 Łódź

ul. Kalinowa 5 m.2

tel. [phone]

90-607 Łódź

ul. Wólczańska 37 m. 21

tel. [phone]

• Towarzystwo Zwalczania Chorób Mięśni Oddział Regionalny w Łodzi

93-321 Łódź

ul. Powszechna 15

w 1 wtorek miesiąca, godz. 16.00 - zebranie zarządu

w 1 wtorek miesiąca, godz. 18.00 - zebranie członków

osoby do kontaktu - skarbnik p. Ewa Pawłowska tel. [phone]

e-mail: [e-mail]

• Związek Harcerstwa Polskiego Komenda Chorągwi Łódzkiej im. Aleksandra Kamińskiego

90-534 Łódź

ul. Stefanowskiego 19

tel. [phone]

tel./fax. [phone]

godziny pracy: poniedziałek - piątek: 8 ³⁰ -16 ⁰⁰, środa: 10 ⁰⁰ -18 ⁰⁰

e-mail: [e-mail]

• Związek Harcerstwa Polskiego - Komenda Hufca Łódź-Śródmieście

90-534 Łódź

ul. Stefanowskiego 19

tel. [phone]

tel./fax. [phone]

e-mail: [e-mail]

VII. INNE WAŻNE INFORMACJE

1. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej

ul. Piotrkowska 149

tel. [phone]

2. Zespół ds. Rehabilitacji Społecznej Osób Niepełnosprawnych w Łodzi przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej

ul. Piotrkowska 149

tel. [phone]

Zespół realizuje ze środków PFRON następujące zebrania:

• dofinansowanie uczestnictwa dziecka niepełnosprawnego i jego opiekuna na turnusie rehabilitacyjnym;

• dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze;

• dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się
  i technicznych, w związku z indywidualnymi potrzebami dzieci niepełnosprawnych;

• dofinansowanie rehabilitacji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej.

3. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Oddział w Łodzi

ul. Kilińskiego 169, tel. [phone].

Środki PFRON przeznaczone są między innymi na:

• dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych, sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych,

• dofinansowanie zadań wynikających z rządowych oraz samorządowych programów
  na rzecz osób niepełnosprawnych,

• programy, zatwierdzone przez Radę Nadzorczą, służące rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej,

• finansowanie w całości lub części kosztów organizowania i działania warsztatów terapii zajęciowej,

• opracowywanie i rozpowszechnianie materiałów informacyjnych i szkoleniowych,

• dofinansowanie budowy, rozbudowy i modernizacji obiektów służących rehabilitacji,

• dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, urbanistycznych, transportowych,
  w komunikowaniu się i technicznych.

4. Łódzki Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia

centrala: ul. Żeligowskiego 32/34

tel. [phone]

oddział wojewódzki: ul. Kopcińskiego 58

tel [phone]

5. Wydział Edukacji UMŁ

ul. Sienkiewicza 5

tel. [phone]

6. Kuratorium Oświaty

al. Kościuszki 120 a

tel. [phone]

7 . Biuro Rzecznika Osób Niepełnosprawnych

ul. Sienkiewicza 5 tel., 638-45-74,

e-mail: [e-mail]

• przeciwdziałanie dyskryminacji osób niepełnosprawnych,

• działania w obronie interesów osób niepełnosprawnych,

• popieranie, pod kątem osób niepełnosprawnych, działań administracji przy współpracy z urzędami, instytucjami, oraz organizacjami pozarządowymi,

• występowanie z inicjatywą i wnioskami oraz wydawanie opinii w sprawach mających znaczenie w życiu osób niepełnosprawnych,

• informowanie o instytucjach, stowarzyszeniach działających na rzecz osób niepełnosprawnych,

• informowanie o programach rządowych dla osób niepełnosprawnych,

• współpraca z organizacjami pozarządowymi z terenu powiatu Łódź

• organizacja imprez integracyjnych,

• organizacja sympozjów i konferencji naukowych,

• prowadzenie telefonu zaufania dla osób niepełnosprawnych i ich rodzin,

• pomoc w uzyskaniu lokalu mieszkalnego w ramach obowiązującego prawa

• interwencje w instytucjach zobligowanych do pomocy osobom niepełnosprawnym,

• informowanie o programach celowych realizowanych przez PFRON.

Telefon Zaufania: 638-45-74, czynny od poniedziałku do piątku, w godzinach 16.00-19.30

8 . Pełnomocnik Prezydenta Miasta Łodzi ds. Osób Niepełnosprawnych,
UMŁ, ul. Sienkiewicza 5, tel. [phone]

9. Wypożyczalnie sprzętu rehabilitacyjnego

• Urząd Miasta Łodzi, ul. Sienkiewicza 5,tel.[phone],

• Stacja opieki CARITAS przy Zakonie Ojców Bonifratrów ,ul. Przedświt 35,
  tel. [phone], godz. 8.00-15.30,

• Parafia Ewangelicko-Augsburska, ul. Piotrkowska 283, tel. [phone]
  godz. 8.00-13.00,

• Firma MEDPRIM, ul. 6-go Sierpnia 36, tel. [phone] godz. 10.00-17.00,

• REHAMOBIL, ul. Kilińskiego 169, tel. [phone], kaucja za wózek 200 zł
  i opłata dzienna 2,50+22% VAT

53

53

53

53

53

53

---