Wykład 4 - Wycena majątku i kapitałów

Wycena dotyczy ustalenia wartości danego składnika lub całego przedsiębiorstwa. W wyniku wyceny księgowy ustala wartości pieniężne składników podlegających wycenie (w rachunku zysków i strat oraz bilansie). Zadaniem odpowiedzialnego księgowego jest wybranie odpowiednich zasady wyceny (w różnym stopniu i różnorodnych kombinacjach). Zasady wyceny opierać się mogą na:

• koszcie historycznym,

• koszcie bieżącym,

• wartości realizacji (rozliczenia),

• wartości bieżącej.

Koszt historyczny jest sposobem wyceny wybieranym przez większości księgowych. Aktywa ujmuje się na dzień nabycia w wartości równej zapłaconej za nie kwocie lub w wartości godziwej a zobowiązania wycenia się w kwocie wpływów w zamian za przyjęcie na siebie obowiązku.

Według zasady aktualnej ceny aktywa wycenia się w wartości równej kwocie, jaką należałoby zapłacić w razie nabywania takiego samego lub równoważnego składnika. Zobowiązanie wycenia się w wysokości niezdyskontowanej kwoty, która byłaby w chwili obecnej wymagana do uregulowania obowiązku.

Zgodnie z zasadą (realizacji) wartości możliwej do uzyskania. Aktywa wycenia się w wartości równej kwocie pieniężnej, jaką możnaby w chwili obecnej uzyskać zbywając dany składnik aktywów. Zobowiązanie wykazuje się w wysokości zdyskontowanej kwoty, jaką się zapłaci się według przewidywań.

Zasad wartości bieżącej wskazuje, iż aktywa należy wycenić w zdyskontowanej wartości bieżącej przyszłych wpływów środków pieniężnych netto, które dana pozycja wypracowuje w toku działalności gospodarczej. Zobowiązania prezentuje się w wartości zdyskontowanych przyszłych wypływów środków pieniężnych netto, które będą wymagane do uregulowania.

Poszczególne składniki bilansu wycenia się najczęściej według zasady - modelu - kosztu historycznego to znaczy stosuje się:

-ceny nabycia,

- koszt wytworzenia,

- ceny sprzedaży netto,

-wartość godziwą.

Cena nabycia, zakupu, koszt wytworzenia, wartość rynkowa lub wartość godziwa jest wartością początkową składników majątku trwałego W ciągu roku dochodzi do różnego rodzaju korekt. Składniki zmieniają swoją wartość w czasie na skutek zużycia, zepsucia, postępu technicznego, zmiany mody itp. Dokonywane są odpisy umorzeniowe (amortyzacyjne), deprecjacja (zmniejszenia wartości majątku np. z powodu przestarzałości technicznej i technologicznej), aprecjacja (zwiększenia wartości majątku np. wzrost inwestycji na giełdzie), aktualizacja (przeszacowanie wartości należności nieściągalnych).

Majątek trwały, tzn. budynki i budowle, maszyny i urządzenia mogą być przeszacowane do wartości godziwej jeśli cała grupa aktywów, do której należą, jest traktowana w ten sam sposób. Nadwyżki z wyceny są bezpośrednio zaliczane do kapitału własnego.

Do roku 2008 obserwowano odchodzenie od modelu kosztu historycznego - łatwego do ustalenia, wiarygodnego i pomocnego w kontroli - do modelu watości ekonomicznej mierzonej na podstawie wartości godziwej (fair value). Od 2008 r. (w czasie kryzysu finansowego) nastąpiło zachwianie wiarygodności wyceny składników według wartości rynkowej i godziwej. Zaczęto większe znaczenie zaczęły odgrywać metody dyskontowe czyli model wartości bieżącej.

Sama definicja aktywów rozumianych jako kontrolowane przez jednostkę zasoby, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych sugeruje o tendencji i kierunku zmian przepisów rachunkowych i MSR/MSSF w kierunku modelu wartości bieżącej. Rośnie znaczenie metod dochodowych w wycenie poszczególnych składników bilansu.

Instrumenty finansowe - aktywa finansowe, zobowiązania finansowe nie przeznaczone do obrotu - wycenić należy według zamortyzowanego kosztu zastosowaniem efektywnej stopy procentowej. Efektywna stopa procentowa jest to stopa, która dokładnie dyskontuje oszacowane przyszłe przepływy pieniężne związane z danym instrument finansowy.

Zamortyzowany koszt jest to kwota w jakiej składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe wycenia się w momencie początkowego ujęcia, pomniejszona o spłaty kapitału oraz powiększona lub pomniejszona o ustaloną z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej skumulowaną amortyzację wszystkich różnić pomiędzy wartością początkową a wartością w terminie wymagalności oraz pomniejszona o wszelkie odpisy z tytułu utraty wartości lub nieściągalności.

Zgodnie z MSR/MSSF wycena według z amortyzowanego kosztu dotyczy w szczególności należności i pożyczek oraz inwestycji utrzymywanych do terminu wymagalności.

Jeśli istnieją obiektywne, że instrumenty te utraciły swoją wartość wówczas kwota odpisu aktualizującego równa się różnicy pomiędzy wartością bilansową składnika a wartością bieżącą oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych według pierwotnej efektywnej stopy procentowej.

Zgodnie z Ustawą o rachunkowości, inwestycje krótkoterminowe, należności i pożyczki zaliczone do aktywów trwałych oraz zobowiązania finansowe mogą być wyceniane według skorygowanej ceny nabycia. Cena ta jest wartością w jakiej składnik ten zostal po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych pomniejszona o splaty wartości nominalnej, odpowiednio skorygowana o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy pomiędy wartością początkową składnika a wartością w terminie wymagalności wyliczoną za pomocą efektywnej stopy procentowej, pomniejszoną o odpisy aktualizujące wartość.

W roku 2008 możliwa była reklasyfikacja instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej. Więcej pozycji można było wyceniać według kosztu zamortyzowanego.

Wykorzystując do wyceny składników bilansu poszczególne modele i stosują się do przepisów należy pamiętać o definiowaniu poszczególnych pojęć.

Cena zakupu jest to kwota należna sprzedającemu pomniejszona o VAT i podatek akcyzowy i powiększona obciążenia publiczno- prawne w przypadku importu danego majątku.

Koszty zakupu są to koszty przystosowania składnika do używania, koszty transportu, zadanku, wyładunku i składowania.

Rys. 6. Struktura ceny nabycia

Źródło: Opracowanie własne na podstawie ustawy o rachunkowości i MSR

Rys. 7. Części składowe kosztu wytworzenia i kosztu własnego

Źródło: Opracowanie własne na podstawie ustawy o rachunkowości i MSR

Tabela 2. Wycena pozycji bilansowych wciągu roku i na dzień bilansowy

Lp.	Nazwa składnika	Wycena w ciągu roku	Wycena na dzień bilansowy
1.	Wartości niematerialne i prawne	Cena nabycia, koszt wytworzenia,	Cena nabycia, koszt wytworzenia (lub wartość przeszacowana) pomniejszona o umorzenie i trwałą utratę wartości
2.	Środki trwałe	Cena nabycia, koszt wytworzenia,	Cena nabycia, koszt wytworzenia (lub wartość przeszacowana) pomniejszona o umorzenie i trwałą utratę wartości
3.	Nieruchomości, wartości niematerialne - inwestycje	Cena nabycia, koszt wytworzenia, cena rynkowa lub wartość godziwa	Cena nabycia, koszt wytworzenia przeszacowany lub cena rynkowa, wartość godziwa
4.	Środki trwałe w budowie	Koszty nabycia, wytworzenia	Koszty będące w bezpośrednim związku z nabyciem lub wytworzeniem minus o odpisy tytułu trwałej utraty wartości
5.	Pozostałe inwestycje długoterminowe	Cena nabycia	Cena nabycia pomniejszona o trwałą utratę wartości, wartość rynkowa lub wartość godziwa albo skorygowana cena nabycia, jeżeli dany składnik aktywów został określony terminem wymagalności
6.	Należności długoterminowe i krótkoterminowe	Wartość nominalna	Kwota wymagająca zapłaty, z zachowaniem ostrożności (kwota należności - odpisy aktualizujące + odsetki)
7.	Należności i udzielone pożyczki -aktywa finansowe	Cena nabycia	Skorygowana cena nabycia uwzględniająca efektywną stopę procentową a także odpisy aktualizujące
8.	Zapasy	Cena zakupu, cena nabycia, koszt wytworzenia, cena ewidencyjna	Cena nabycia, koszt wytworzenia pomniejszona o utratę wartości zapasów, nie wyższa niż cena sprzedaży netto
9.	Inwestycje krótkoterminowe	Cena nabycia, wartość rynkowa, wartość godziwa	Cena nabycia lub wartość rynkowa w zależności od tego, która z nich jest niższa albo skorygowana cena nabycia
10.	Kapitały własne	Wartość nominalna	Wartość nominalna
11.	Rezerwy	Uzasadniona, wiarygodnie oszacowana wartość	Uzasadniona, wiarygodnie oszacowana wartość (przyszła wartość zobowiązania lub straty)
12.	Zobowiązania	Wartość nominalna	Kwota wymagająca zapłaty (wartość zobowiązania + odsetki)
13.	Zobowiązania finansowe	Cena nabycia	Skorygowana cena nabycia uwzględniająca - metoda efektywnej stopy procentowej i odpisy aktualizujące

Źródło: Opracowanie własne na podstawie przepisów o rachunkowości i MSR

Rys. 8. Sposób tworzenia ceny sprzedaży netto

Źródło: Opracowanie własne na podstawie ustawy o rachunkowości i MSR

Rys. 9. Definicja wartości godziwej

Źródło: Opracowanie własne na podstawie ustawy o rachunkowości i MSR

Wartość godziwą określa najczęściej rzeczoznawca, w oparciu o ceny podobnych składników lub identycznych występujących na rynku.

1. Zmniejszenia i większenia wartości majątku

Trwała utrata wartości zachodzi wówczas, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, iż posiadany przez jednostę składnik majątku trwałego nie przyniesie w przyszłości korzyści ekonomicznych. Uzasadnia to dokonanie odpisu zmnieszającego wartość aktywów.

Trwała utrata wartości dotyczy aktywów trwałych (wartości niematerialnych i prawnych, środków trwalych, środków trwałych w budowie, inwestyji długoterminowych). Odpis dokonywany jest najpóźniej na koniec roku. Ewidencja utraty wartości aktywów trwałych, niefinansowych, jest dokonywana przy użyciu konta korygującego w pozostałe kosty operacyjne. W ten sposób zmiejszony zostaje wynik finansowy okresu.

Zmnieszenie wartości inwestycji długoterminowych księguje się koszty finansowe, jednak jeśli ich wartość wczęśniej wzrosła (zwiększono kapitał z aktualizacji wyceny) wówczas następuje zmniejszenie kapitału z aktualizacji wyceny.

Odpis umorzeniowy zwiększa koszty i koryguje wartość majątku przez uwzględnienie wartości odzyskiwalnej składnika. Amortyzacja stanowi koszt i wpływa na zmniejszenie wyniku w rachunku zysków i strat. Metoda umorzenia i wartość odzyskiwalna są weryfikowane raz w roku. W większości przypadków metodą amortyzacyjną jest metoda liniowa

Umorzenie jes to korygowaie wartości majątku (środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych) o wartość zużycia (księgowane jest narastająco). Amortyzacja jest to zużycie majatku trwałego wliczone w koszty działalności jednostki (każdego roku przeksiegowana na wynik finansowy).

Amortyzacja nie jest tym samym co Umorzenie. Amortyzacja jest kosztem, który każdego roku jest przenoszony na wynik finansowy. Amortyzacja nie jest wydatkiem. Amortyzacja jest strumieniem kósztów poniesionych w danym okresie. Wydatek był dokonany przy zakupie danego składnika majątku trwałego. Zmniejszenie wyniku finansowego na skutek amortyzacji ma wprzyszłości pozwolić odtworzyć podobny obiekt. Natomiast umorzenie jest korektą wartości początkowej środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, jest kumulowane na odrębnym koncie i pozwala na ustalenie wartości bilansowej danego składnika majątku (wartośc początkowa składnika - umorzenie = wartość bilansowa skałdnika).

Odpis amortyzacyjny (miesięczny, kwartalny czy roczny) jest równy odpisowi umorzeniowemu (odpis amortyzacyjny = odpis umorzeniowy).

Odpisy amoryzacyjne dotyczą środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych oraz majątku używanego na podstawie umowy dzierżawy, najmu lub leasingu.

Nie amortyzuje się gruntów, prawa wieczystego użytowania gruntów, dzieł sztuki, eksponatów muzealnych (wartość tych składników rośnie w czasie) i wartości firmy jeśli nie powstała w drodze nabycia.

Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu do używania (wg prawa bilansowego), w miesiącu następującym po miesiącu wpisania do ewidencji (wg prawa podatkowego), a zakończenie w momencie zrównania się odpisów z wartością początkową lub postawieniem w stan likwidacji, sprzedaży, stwierdzenia niedoboru.

Metody amortyzacji:

1. Liniowa - odpisy amortyzacyjne są równe (równomierne) aż do całkowitego umorzenia.

2. Degresywna - przyśpieszona (odpisy są największe na początku i maleją w następnych okresach).

3. Progresywna- kwota amortyzacji jest coraz większa z upływem okresu eksploatacji. Wynika to z założenia, że im starszy obiekt, tym wymaga większych nakładów na remonty, naprawy itp., a więc koszt jego eksploatacji się zwiększa. Metoda ta jest korzystna dla firm, które przez kilka początkowych lat, od wprowadzenia środka do ewidencji, ponoszą stratę.

4. Naturalna - zakłada, że zużycie obiektu jest jednakowe na każdą jednostkę pracy (np. sztukę, kilogram, godzinę itp.), a więc kwota amortyzacji jest uzależniona od ilości pracy wykonanej w danym okresie czasu,

5. Indywidualne stawki.

6. Jednorazowy odpis w koszty.

Środki trwałe o niskiej wartości (np. poniżej 3.500 zł) można bezpośrednio zaliczyć w koszty (jednorazowym odpisem amortyzacyjnym). W Polsce stosuje się również stawki indywidualne.

Podatnicy dokonują wyboru jednej z metod amortyzacji dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem ich amortyzacji; wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego i nie można jej już zmienić. W ramach stawek podwyższonych i obniżonych dopuszczalne są jednak zmiany stawek.

Jedną z możliwości, które przysługują przedsiębiorcy jest wybór indywidualnych stawek amortyzacyjnych dla ulepszonych i używanych środków trwałych. Podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, z tym że okres amortyzacji nie może być krótszy niż:

1) dla środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji:

a) 24 miesiące - gdy ich wartość początkowa nie przekracza 25 000 zł,

b) 36 miesięcy, gdy wartość początkowa jest większa 25 000 zł i mniejsza 50 000 zł,

c) 60 miesięcy - w pozostałych przypadkach,

2) dla środków transportu, w tym samochodów osobowych - 30 miesięcy,

3) dla budynków (lokali) i budowli, innych niż wymienione w pkt. 4 - 10 lat, z wyjątkiem:

a) trwale związanych z gruntem budynków handlowo-usługowych wymienionych w rodzaju 103 Klasyfikacji i innych budynków niemieszkalnych wymienionych w rodzaju 109 Klasyfikacji, trwale związanych z gruntem,

b) kiosków towarowych o kubaturze poniżej 500 metrów sześciennych, domków kempingowych i budynków zastępczych, dla których okres amortyzacji nie może być krótszy niż 3 lata,

4) dla budynków (lokali) niemieszkalnych, dla których stawka amortyzacyjna z wykazu stawek amortyzacyjnych wynosi 2,5 proc. - 40 lat, pomniejszone o pełną liczbę lat, które upłynęły od dnia ich oddania po raz pierwszy do używania do dnia wprowadzenia do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej przez podatnika, z tym że okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat.

Jeśli podmiot stosuje metodę liniową wówczas stopa amortyzacji przyjmowana jest z wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych (załącznik do ustawy o podatku dochodowym) lub ustala stopę i amortyzację indywidualnie, to znaczy:

• Stopa amortyzacji (Sa) =
  ;

• Amortyzacja roczna (Ar) =
  ;

gdzie: Wp - wartość początkowa środka trwałego (cena nabycia),

Sa - stopa amortyzacyjna (procentowa).

• Amortyzacja miesięczna Am =
  ;

• Kwota amortyzacji (roczna) Ar =
  ;

Wartość początkowa jest to cena nabycia, koszt wytworzenia lub wartość rynkowa danego składnika majątku.

Podstawę dokonywania odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych) stanowi aktualny plan amortyzacji zawierający stawki i kwoty rocznych odpisów poszczególnych środków trwałych opracowany, np. w formie tabeli amortyzacyjnej. Plan amortyzacji jednostki gospodarcze opracowują samodzielnie. Amortyzacja planowa odzwierciedla normalne zużycie środków trwałych i obciąża koszty działalności.

Przykład 4

Jeśli wartość początkowa środka trwałego wynosi 60.000 zł i będzie amortyzowany stopą 15% to Ar= 60.000,-x 15%= 9000,-

Am (amortyzacja miesięczna) = 9000/12=750,- będzie zaksięgowana w pierwszym miesiącu następująco

Środki trwałe Umorzenie śr. trwałych Amortyzacja

Sp. 60.000 750,- (1 1) 750,-

Po pierwszym miesiącu wartość netto, bieżąca (bilansowa) środka trwałego wynosi

60000 - 750 = 59250,-

Po pierwszym roku wartość netto środka trwałego wynosić będzie 51.000,-. Każdego roku w koszty zaliczymy 9000 zł.

Podatnicy mogą podane w wykazie stawek amortyzacyjnych stawki podwyższać:

• dla budynków i budowli używanych w warunkach: pogorszonych - przy zastosowaniu współczynników nie wyższych niż 1,2 oraz złych - przy zastosowaniu współczynników nie wyższych niż 1,4,

• dla maszyn, urządzeń i środków transportu, z wyjątkiem morskiego taboru pływającego, używanych bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych albo wymagających szczególnej sprawności technicznej - przy zastosowaniu w tym okresie współczynników nie wyższych niż 1,4,

• dla maszyn i urządzeń zaliczonych do grupy 4-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) wydanej na podstawie odrębnych przepisów, poddanych szybkiemu postępowi technicznemu - przy zastosowaniu współczynników nie wyższych niż 2,0.

Metoda degresywna jest metodą malejących odpisów amortyzacyjnych. W Polsce utożsamiana najczęściej ze specyficzną metodą opisaną w przepisach podatkowych. Polega na zastosowaniu odpowiedniego współczynnika podwyższającego, wykorzystywana w szczególnych przypadkach. Oparta jest na założeniu, że zużycie środka trwałego a zwłaszcza zmniejszenie jego wartości następuje w początkowym okresie jego używania szybciej niż w następnych okresach.

Wzór 1. Amortyzacja degresywna - przyśpieszona

A_r = w * S_a * W_{Nt − 1}

gdzie: A_r - amortyzacja roczna dla roku t ,

w - współczynnik podwyższający stawkę amortyzacji,

W_{Nt − 1} - wartość netto na koniec poprzedniego roku obrotowego.

Źródło: Literatura przedmiotu

W metodzie tej odpisy zmniejszają się aż do momentu zrównania się z odpisem z metody liniowej. Gdyby wartość odpisywanej raty metodą degresywną byłaby mniejsza niż metodą liniową, to dalsze odpisy są naliczane liniowo. Podstawą naliczania w roku pierwszym jest wartość początkowa, w latach następnych wartość początkowa pomniejszona o dokonane odpisy amortyzacyjne.

W Polsce - jeśli środki trwałe objęte są metodą degresywną wówczas stosuje się w współczynnik podwyższający 2,0.

Metoda degresywna może być stosowana do maszyn i urządzeń:

• zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków Trwałych,

• środków transportu, z wyjątkiem samochodów osobowych.

Współczynnik 3,0 już nie obowiązuje już Polsce od 2006r.

Nie istnieje możliwość dokonywania amortyzacji metodą degresywną ze współczynnikiem 3,0 w związku z położeniem na terenie gminy o szczególnym zagrożeniu wysokim bezrobociem strukturalnym albo w gminie zagrożonej recesją i degradacją społeczną.

Przykład 5

Środek trwały o wartości początkowe 60.000 - amortyzowany według metody degresywnej przy zastosowaniu współczynnika 2,0. Stawka podstawowa 15% podwyższona zostaje do 30% i tak:

W pierwszym roku Ar= 60.000x30%= 18.000;

W drugim roku Ar = (60.000 - 18.000) x 30%= 12.600,-

W trzecim roku Ar = (60.000-18.000-12.600) x 30%= 8.820

Amortyzacja ta jest niższa od amortyzacji liczonej metodą liniową zatem od roku trzeciego należy stosować metodę liniową.

Przykład 6

Podatnik zakupił środek trwały za kwotą 10.000zł amortyzowany przy zastosowaniu stawki 20% i przekazał go do użytkowania w styczniu roku 2005. W takim wypadku od lutego 2005r. naliczać będzie odpisy amortyzacyjne metodą degresywną przy zastosowaniu współczynnika 2,0:

• w roku 2005 odpis wyniesie 11/12 x 0,4 x 10000zł = 3666,67zł

(roczny wyniósłby 4000zł = 0,4 x 10000zł);

• w roku 2006 odpis wyniesie 2533,33zł = 0,4 x (10000zł - 3666,67zł);

• w roku 2007 odpis obliczony metodą degresywną 1520zł = 0,4 x (10000zł - 3666,67zł - 2533,33zł) byłby mniejszy niż odpis obliczony metodą liniową równy 2000zł = 0,2 x 10000zł, zatem od 1 stycznia 2007r. należy stosować metodę liniową.

Aktualizacja wyceny środków trwałych (przeszacowanie w górę) przeprowadzana na podstawie odrębnych przepisów. Przeszacowaniu podlega zarówno wartości początkowa, jak i dotychczasowe umorzenie środka trwałego. Skutki przeszacowania odnoszone są na kapitał z aktualizacji wyceny.

Przykład 7

Środek trwały o wartości początkowej 10.000 i dotychczasowym umorzeniem 4.000 został przeszacowany za pomocą współczynnika 1,5.
Wartość początkowa wzrośnie 10.000 x 1,5 = 15.000
dotychczasowe umorzenie wzrośnie 4.000 x 1,5= 6.000
wartość netto środka 15.000 - 6.000= 9.000

Wartość ta zwiększa kapitał z aktualizacji wyceny

Aktualizacja w dół - odpisy aktualizujące zmniejszające wartość majątku dotyczą najczęściej inwestycji, należności.

Jeśli np. wartość rynkowa papierów wartościowych jest niższa od ceny zakupu i utrzymuje się przez dłuższy czas należy skorygować wartość inwestycji i obniżyć kapitał z aktualizacji lub zaliczyć obniżkę w koszty finansowe (zredukować wynik finansowy).

Jeśli należności dotyczą podmiotów postawionych w stan upadłości lub likwidacji, są przeterminowane lub nieprzeterminowane ale o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności wówczas ich wartość musi zostać zmniejszona - zaktualizowana o wartość ustalonego (oszacowanego) odpisu, który obciąża koszty. Do ewidencji korekt służą konta korygujące (niebilansowe). Dane o odpisach zamieszczana jest w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego.

Przykład 8

Jeśli np. zakładamy na bazie poprzednich okresów, iż 20% naszych należności nie będzie uregulowana wówczas odpis aktualizujący wynosi 20% x 20.000 = 4000

Należności od odb. Odpisy aktualizujące Pozostałe koszty operacyjne

Sp. 20.000 400,- (1) (1) 400,-

Założenia koncepcyjne art. 99-101, str. 78-79 , MSR 2001.

MSR, Założenia koncepcyjne, art. 99-101, str. 78-79, MSR 2001.

MSR 16

Jaruga A., Ramy konceptualne sprawozdawczości finansowe, [w:] Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej. Kluczowe zagadnienia i rozwiązania praktyczne….str. 105.

MSR 39, art. 9, str. 456- 459

MSR 39, art. 9, str. 458

MSR 39, art. 63, str 476

Art. 28 ustawy o rachunkowości wyd. 2009…

MSR 16

Zynarska A. Rachunkowość bez tajemnic, ….str. 190-192, oraz Kiziukiewicz T., Rachunkowość….

www.vat.pl/stawki_indywidualne_srodki_trwale, podatki.gazetaprawna.pl/.../7054,rozne_metody_amortyzacji, interpretacje.tmxp.pl/.../233099-aport-budynek-ewidencja-srodkow-trwalych-spolka-jawna-srodki-pieniezne

Zynarska A. Rachunkowość…s.193, Kiziukiewicz T., Rachunkowość…

Ustawa o podatku dochodowym

www.vat.pl/metoda_degresywna_amortyzacji_srodki_trwale_

---