OUTSOURCING
Zastosowanie outsourcingu pozwala przedsiębiorstwu skoncentrować się na swej zasadniczej działalności (core business), a całą uwagę poświecić zaspakajaniu potrzeb klienta, aby zdobyć przewagę konkurencyjną i osiągnąć zyski. Outsourcing stanowi więc strategiczne narzędzie biznesowe, które pomaga zarządzać przedsiębiorstwem i umożliwia mu szybszy wzrost. Nie jest łatwo inwestować w wielu obszarach działalności przedsiębiorstwa: w magazynowanie, w transport, w dystrybucję, w marketing, itd., posiąść specjalistyczną wiedzę w wielu obszarach zarządzania operacyjnego, a jeszcze trudniej być stale na bieżąco. Często taniej, bezpieczniej i szybciej jest zwrócić się do specjalistów z firmy zewnętrznej mogących zagwarantować stały poziom usług, niż wciąż inwestować w pracowników, którzy po zdobyciu specjalistycznej wiedzy mogą odejść, sprzedając ją korzystniej na rynku.
Jednak, jeżeli zdecydujemy się na outsourcing w przedsiębiorstwie, pojawia się problem jak zarządzać firmą zewnętrzną, aby osiągnąć zamierzone cele: redukcji kosztów, wzrostu elastyczności i konkurencyjności, wzrostu wielkości sprzedaży i wreszcie wzrostu zysku i rentowności naszego kapitału i majątku firmy. Jak teraz będą wyglądały procesy biznesowe, jak będą rozchodziły się informacje, jakie dane udostępniamy, jakie raporty będą wymagane, ilu i jakich pracowników powinna firma posiadać w nowej rzeczywistości i jak zmienić zakresy obowiązków dla pracowników, jak zintegrować naszą firmę z firmą outsourcera i do jakiego bezpiecznego poziomu, co my planujemy - a co outsourcer, oraz wiele innych pytań - jak, ile, gdzie, kiedy, ... ?
Wychodząc naprzeciw Państwa potrzebom oraz zarysowanym wymaganiom Centrum Edukacji Logistycznej przygotowało szkolenie dla Państwa pracowników w wielu obszarach tematycznych outsourcingu, abyście mogli Państwo nim skutecznie zarządzać i osiągnąć postawione cele w nowej strukturze zarządzania operacyjnego.
Jeżeli w trakcie szkolenia, nasi trenerzy uświadomią Państwu potrzebę rozwiązania jakiegoś problemu wynikającego z przygotowania Państwa firmy do outsourcingu lub bieżącej współpracy z firmą zewnętrzną - Centrum Edukacji Logistycznej deklaruje realizację wielu kierunkowych i specjalistycznych projektów, aby pomóc Państwu odnieść sukces na rynku.
Kurs 1-dniowy odpowiada potrzebom rynku i obejmuje tematykę outsourcingu w przedsiębiorstwie i jego łańcuchach dostaw, jednakże niededykowaną. Centrum Edukacji Logistycznej proponuje Państwu także dedykowane szkolenia specjalistyczne dotyczące outsourcingu określonej funkcji operacyjnej w przedsiębiorstwie, np: zaopatrzenia, produkcji, magazynowania i składowania, transportu i spedycji, dystrybucji, ich kombinacji lub innych funkcji operacyjnych (sprzedaży, badań) wg potrzeb.
Nasz program szkolenia z outsourcingu jest propozycją, która może być początkiem usług stałego transferu know how, doradztwa lub opieki dla Państwa przedsiębiorstwa.
ZARZĄDZANIE ŁAŃCUCHEM DOSTAW
Zapotrzebowanie na wykwalifikowanych menedżerów łańcuchów dostaw i pracowników integrujących zarządzanie rozproszonymi komórkami organizacyjnymi pionu logistyki, potęguje się wraz ze wzrostem postrzegania roli i znaczenia procesów logistycznych w sprawnym zarządzaniu przedsiębiorstwem i łańcuchami dostaw do klienta. Poszukiwani są menedżerowie, którzy potrafią objąć całokształt procesów koordynujšcych wzrost wartości dodanej w łańcuchu zaopatrzenia i dystrybucji przedsiębiorstw oraz w ich kooperacji z podmiotami otoczenia rynkowego. Całokształtem działań logistycznych w ramach procesów biznesowych łańcucha dostaw należy tak sterować, by przedsiębiorstwa mogły szybko, skutecznie i elastycznie reagować na wszelkie zmiany zachodzące na rynku.
prace naukowe akademii ekonomicznej we wrocławiu
Nr 930 2002
Internacjonalizacja i globalizacja przedsiębiorstwa i gospodarki
Elżbieta Gołembska
Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
Ważniejsze metody zarządzania logistyką międzynarodową
Wprowadzenie
Wraz z gwałtownym rozwojem wdrażania do logistyki międzynarodowej najnowszych systemów informatycznych, pojawia się pytanie dotyczące poziomu centralizacji lub decentralizacji zarządzania logistycznego w międzynarodowych łańcuchach dostaw. Podział kompetencji pomiędzy przedsiębiorstwami, ogniwami tego łańcucha uwarunkowany jest bowiem zasadą - myśl globalnie, działaj lokalnie.
Problemem dużej wagi jest zatem zarówno określenie kryteriów tego podziału, jak i przypisanie poszczególnym firmom, partnerom logistycznym, stosownych do tych kompetencji metod zarządzania logistycznego. Z tym wiąże się także poszukiwanie w teorii i praktyce firm tych elementów międzynarodowych systemów logistycznych w przedsiębiorstwach międzynarodowych łańcuchach dostaw, które mogą być zarządzane wspólnie i tych charakteryzujących się odrębnością merytoryczną.
Przesłanki wyboru metod zarządzania logistyką międzynarodową
O wyborze metod zarządzania logistyką międzynarodową decydują przesłanki związane z szeroko rozumianym otoczeniem firmy, kulturą zarządzania i miejscem firmy w całym logistycznym łańcuchu dostaw. Najogólniej, zarządzanie logistyką międzynarodową polega na planowaniu, wdrażaniu, kontroli produkcji, dystrybucji dóbr i usług, przemieszczanych w obrębie łańcuchów logistycznych, tworzących konfiguracje sieci logistycznych pomiędzy krajami wszystkich kontynentów (Gołembska, 2001). Metody zarządzania logistyką międzynarodową sprowadzają się do:
Rysunek 1. Oddziaływanie otoczenia na zarządzanie logistyką
Źródło: opracowanie własne.
planowania strategicznego, analizy otoczenia,
tworzenia taktycznego i operacyjnego planu wdrożenia zarządzania logistycznego,
kontroli programu logistycznego.
Celem zarządzania logistycznego jest uzyskanie przewagi konkurencji drogą uzyskania wzrostu efektywności międzynarodowych systemów logistycznych tworzonych przez firmy, ogniwa łańcucha logistycznego. Warto podkreślić, iż niezależnie od form i metod zarządzania logistyką, firmy i korporacje dążą do tego, aby uważać je za globalne. Na podstawie przeprowadzonych badań (E. Gołembska, M. Szymczak, 2000) daje się zauważyć rosnący trend przechodzenia firm od stosowania krajowych do międzynarodowych struktur zarządzania.
Tabela 1. Logistyczny system zarządzania
Subsystemy logistyczne Operacje logistyczne |
Zapotrzebowanie - dostawcy |
Produkcja |
Dystrybucja - centra logistyczne |
Operacje po sprzedaży |
Fizyczny przepływ dóbr |
1) Przygotowanie dostaw |
1) Planowanie zapotrzebowania materiałowego w produkcji |
1) Organizacja obsługi zaopatrzenia |
1) Instalacja u klienta |
Informacje |
1) Gromadzenie danych w logistycznym systemie informacji, otwarcie zamówienia |
|||
Planowanie |
1) Planowanie zapotrzebowania |
1) Planowanie wielkości produkcji |
1) Prognoza popytu |
1) Planowanie obsługi serwisowej |
Źródło: opracowanie własne.
I tak do końca XX wieku trzy czwarte dużych firm europejskich opracowało jedną wspólna architekturę systemu zarządzania logistycznego. Można przyjąć, iż jedną z podstawowych przesłanek planowania strategii zarządzania logistyką międzynarodową jest oddziaływanie na system logistyczny firm - partnerów w łańcuchu dostaw, czterech głównych sił, takich jak: rynek, konkurencja, rozwój technologii, regulacje rządowe.
Nacisk tych sił, wyznaczający w konsekwencji główne kierunki w tworzeniu kolejnych przesłanek wyboru metod zarządzania logistycznego, powoduje konieczność wydzielenia tych funkcji zarządzania logistycznego, które bardziej lub mniej poddają się procesom uniwersalizacji i centralizacji. Wymaga to najpierw wyodrębnienia takich przesłanek wyboru metod zarządzania logistycznego, które warunkują bliższą charakterystykę podziału kompetencji pomiędzy przedsiębiorstwami.
Tak więc, z punktu widzenia przedmiotowego rodzaju procesów logistycznych, można wyróżnić (Dornier P., R. Ernst, 1998):
Zarządzanie fizycznym przepływem dóbr,
Zarządzanie informacją,
Planowanie i wdrażanie operacji logistycznych.
Rysunek 2. Nowy paradygmat zarządzania logistycznego w wirtualnej organizacji
W zależności zatem od tego, który z wymienionych elementów logistycznego systemu zarządzania może lub powinien podlegać centralizacji w całym łańcuchu dostaw, określić należy bardziej szczegółowo konkretne metody tego zarządzania.
Najczęściej spotykaną przesłanką wyboru metod zarządzania logistyką jest taka, która wynika z potrzeby integrowania aktywności firm partnerów logistycznych i wzmacnia procesy internacjonalizacji przedsiębiorstw.
W przeciwieństwie do innych przesłanek, ta związana jest nie tyle z rodzajem operacji logistycznych, ile z różnymi formami integracji działalności logistycznej. Do ważnych form zalicza się: integrację geograficzną, funkcjonalną, tzn. uzależnioną od funkcji, jaką spełnia firma - ogniwo łańcucha dostaw dla kolejnego partnera oraz sektorową, a właściwie produktową. Należy zaznaczyć, iż integracja geograficzna ma miejsce głównie wtedy, gdy niezależnie od rodzaju czy ceny produktu, wartością jest szeroka dostępność do infrastruktury logistycznej, głównie transportu i magazynowania. Z integracją z kolei funkcjonalną mamy do czynienia wtedy, gdy chociaż jedna z trzech funkcji zarządzania logistycznego, czy to operacyjna, marketingowa czy np. finansowa jest wspólna dla firm w łańcuchu logistycznym.
W przypadku integracji funkcjonalnej tworzy się najczęściej przejście do nowego paradygmatu organizacji logistyki wirtualnej, tak jak to miało miejsce w Lucas Industries w latach dziewięćdziesiątych (P. Schary, 1998) po zastosowaniu benchmarkingu w odniesieniu do takich firm jak Rover, Nissan czy Rank Xerox.
Integracja sektorowa występuje wtedy, gdy tworzona jest przez kupujących i sprzedających, skupionych wokół oczekiwanego produktu. Firmy mogą organizować kanały dystrybucji, zwiększyć ich drożność, eliminować straty lub ubytki itp.
W przypadku integracji produktowej etapem wstępnym, przed określeniem metod zarządzania w logistyce międzynarodowej jest zaprojektowanie koncepcji produktu, jaki ma być przemieszczony w łańcuchu dostaw.
Należy sądzić, iż najczęściej brana jest pod uwagę właśnie integracja produktowa, co wynika z szerokiego spektrum wzajemnych relacji pomiędzy źródłami dostaw a odbiorcami w całym łańcuchu dostaw. Do najczęściej wymienionych efektów takiej integracji zalicza się:
optymalizację przepływu produktów,
efektywne wprowadzenie nowych produktów,
skuteczną promocję produktów, koordynację łańcucha logistycznego,
równoważenie marki produktu z popytem na ten produkt.
Orientacja zasobowa i konsumencka w metodach zarządzania logistycznego
W zależności od roli i znaczenia firmy w międzynarodowych łańcuchu dostaw, należy wyróżnić zasadniczo trzy główne wymiary, w relacjach pomiędzy przedsiębiorstwami tego łańcucha, a mianowicie:
orientację zasobową, rzeczową i ludzką zarządzania logistycznego,
orientację informatyczną tego zarządzania,
zarządzanie logistyczne, zorientowane na ostatecznego odbiorcę.
Rysunek 3. Koncepcja systemu zarządzania przepływem produktów
Źródło: opracowanie własne na podstawie Dornier P. 1998r.
W przypadku orientacji zasobowej, szczególnej kontroli należy poddać koszty produkcji, co wymaga takiego konfigurowania sieci logistycznej aby np. lokalizować fabrykę w miejscu centralnym sieci i uzyskiwać korzyści skali. Jedną z ciekawszych metod zarządzania logistycznego, stosowanych zwłaszcza w dużych firmach jest "przywództwo zaopatrzenia" (LEP - Leading Edge Procurement), a jej zastosowanie polega na użyciu systemu EDJ (Electronic Data Interchange) tzn. bezpapierowego obiegu dokumentów w całym procesie zamawiania materiałów. Zapewnione są tutaj tygodniowe cykle zamówień oraz gwarancje zbytu zamówionych materiałów.
Do zasadniczych technik LEP zalicza się:
prognozę zaopatrzenia materiałowego (Material Requierement Forecast),
bieżące zużycie materiału (Total Used),
specyfikacją pięciu ostatnio odebranych dostaw (Last Receivals),
wielkość zapasów magazynowych (Quantity on Hand).
Metoda LEP zapewnia też stronom kontraktu partycypowanie w technikach szybkiej wymiany informacji, co umożliwia skracanie cykli produkcji.
Z kolei w orientacji informatycznej zarządzania logistycznego, zarządzanie informacją traktuje się jako źródło uzyskiwania przewagi konkurencji.
Szybki i swobodny przepływ informacji pozwala na oznaczenie popytu w wielu segmentach rynku i uruchomienie drogą elektroniczną zamówień na wyroby gotowe, przemieszczane w łańcuchu dostaw.
W ostatnich latach, szczególnego znaczenia nabiera w zarządzaniu logistycznym orientacja na klienta, ostatecznego odbiorcę, zwłaszcza stałego, a nie tylko nowego. W tej sytuacji ważna jest elastyczność w dostosowywaniu się do potrzeb klienta. Nowym trendem tej orientacji jest wspólna koordynacja zamówień a efektem kompresja czasu obsługi klienta. Niezwykle ważną i pomocną metodą określenia optymalnego cyklu poziomu obsługi (Chopra S., Meindl P., 2001) jest formuła:
gdzie:
CSL - cykl poziomu obsługi (Cycle Service Level)
p - cena detaliczna produktu
c - koszt zaopatrzenia jednego produktu
s - koszt zatrudnienia w obsłudze produktu
co - koszt zapasów nadmiernych na jednostkę obrotu
cu- koszt braku zapasów na jednostkę obrotu
Ważniejszymi imperatywami internacjonalizacji zarządzania logistyką międzynarodową są zdaniem F. Bartels� a (Bartels F, Pass Ch., 2000) nie tylko gwałtowne procesy wyłaniania się globalnego rynku i globalnej konkurencji, ale także dominowanie łańcucha dostaw nad oligopolem producentów.
W konsekwencji, przy budowaniu konstrukcji metod zarządzania logistycznego, należy uwzględnić takie zasady (Hines P., 1999) w zarządzaniu międzynarodowym łańcuchu dostaw jak:
centralizacja lub decentralizacja zarządzania,
organizacja i struktura międzynarodowego łańcucha dostaw,
czas dostaw,
kontrola procesów logistycznych w firmach ogniwach łańcucha dostaw.
Zarówno w przypadku centralizacji, jak i decentralizacji zarządzania logistycznego, ważną metodą stosowaną na wszystkich poziomach globalnego łańcucha dostaw jest zarządzanie jakością, służy temu znany model TQM określony, jako proces którego celem jest eliminowanie wszystkich błędów.
Procedury modelu TQM są stosowane praktycznie we wszystkich firmach, partnerach logistycznych w podobny sposób. W Japonii ostatnio wprowadzono udoskonalenie tej metody, polegające na powierzeniu wszystkim pracownikom odpowiedzialności za usuwanie błędów. W literaturze przedmiotu proces ten (Daniels J., Rodebauch L., 2001) jest znany pod nazwą Keizen.
W USA akceptowalny poziom złej jakości produktu lub usługi nazwano AQL (Acceptable Quality Level). Wprowadzanie tej metody oznacza konieczność tworzenia zapasów buforowych, miejsc dekompletacji ładunków. Celem AQL jest usuniecie jak najszybciej produktów złej jakości, lub poddaniu ich naprawie. Kolejnym krokiem, zmierzającym do udoskonalenia metod zarządzania jakością jest wyznaczenie standardów jakości, które tworzone są na trzech różnych poziomach: ogólnym, specyficznym dla sektora i charakterystycznym dla firmy ogniwa łańcucha dostaw.
Z organizacją międzynarodowego łańcucha dostaw wiąże się głównie metodę tworzenia sieci dostawców, a także podejmowanie decyzji typu Make or Buy w budowaniu konfiguracji sieci dostawców. Najogólniej, proces zaopatrywania firm w surowce i półfabrykaty nazywany jest outsourcingiem, choć spotkać się można z wyraźnym wyodrębnieniem offshore outsourcing poza krajem, w którym zlokalizowana jest fabryka, a także onshore outsourcing, zgodnie z którym zaopatrzenie ma miejsce na terenie kraju, w którym znajduje się fabryka. (Sanyal R., 2001). Stosowane są obecnie trzy główne zasady konfiguracji sieci dostawców:
tworzenie organizacji pionowej, gdy firma ma całą własną sieć dostaw,
sytuacja, w której firma posiada stałych dostawców "na wyciągnięcie ręki",
stosowanie metody japońskiej Keiretsu, jako relacji pomiędzy dostawcami.
Jest to grupa niezależnych firm pracujących razem na rzecz zarządzania przepływem produktów i usług.
Strategia Make or Buy stosowana jest w odniesieniu do dwóch różnych decyzji. I tak, wg R. Bennett�a (BennettR., 1999) polega na wyborze pomiędzy zaopatrywaniem się w surowce czy półfabrykaty we własnym kraju a kupowaniem tych produktów w innych krajach. Do głównych kryteriów podejmowania decyzji autor zalicza:
ryzyko związane z kursem walut pomiędzy innymi krajami,
koszty produkcji w różnych krajach,
różnice w czasie obsługi partii dostaw.
Metodę Make or Buy stosuje się także w przypadku wewnętrznej lub zewnętrznej obsługi transportowej. I tak, np. gdy Boots z Wielkiej Brytanii (sektor farmaceutyczny) rozwinął swoją działalność w Tajlandii (Sanyal R., 2001), powierzył całą obsługę transportową i magazynową MSAS Global Logistics z Londynu. Firma ta zbudowała sieć nowoczesnych magazynów oraz obsługę zapasów, a w pracach tych uczestniczą mieszkańcy Tajlandii.
Podobnie amerykańska firma UPS Worldwide Logistics zawarła kontrakt z fabryką sprzętu muzycznego Fender International of the Netherlands dotyczący transportu i magazynowania tego sprzętu na całym świecie, łącznie z obsługą serwisową i naprawą sprzętu.
Czas dostaw może być regulowany metodami trasowania pojazdów, wykorzystaniem telekomunikacji czy telematyki.
Wreszcie kontrola procesów logistycznych odbywa się drogą audytu logistycznego, a także może dotyczyć poziomu zapasów w ogniwach łańcucha logistycznego, czasu obsługi ładunków i tych funkcji zarządzania logistycznego, które mają decydujący wpływ na osiągnięcia przewagi konkurencji.
Jak wynika z rozważań teoretycznych i praktyki stosowanej w logistyce międzynarodowej, każda firma - ogniwo łańcucha dostaw winna stosować takie metody zarządzania logistyką, aby mogła tworzyć globalną wizję i filozofię swojej działalności, niezależnie od tego czy będzie realizowana w regionie, kraju czy na świecie. Wszędzie tam, gdzie partner logistyczny, wespół z innymi, dostrzega potrzebę racjonalizowania czasu dostaw, struktury łańcucha czy kontroli procesów, winien budować uniwersalną metodę zarządzania logistycznego. Natomiast na miejscu, lokalnie można wykorzystać dla potrzeb operacyjnych miary proste, np. wskaźniki efektywności wykorzystania transportu czy skuteczności procesu zamówień.
I chociaż zdaniem R. Sanyala (Sanyal R., 2001) logistyka międzynarodowa (International Logistics) jest trudniejsza w zarządzaniu od logistyki krajowej (Domestic Logistics), a także droższa i wynosi od 25% do 35% wartości sprzedaży w porównaniu z krajową, od 8% do 10% tej wartości, to właśnie od wyboru metod zarządzania zależeć będzie to, na ile nieuchronne procesy globalizacji logistyki będą bardziej skuteczne a mniej kosztowne.