23.09.07

Finansami przedsiębiorstwa jest to całokształt działań związanych z pozyskiwaniem środków pieniężnych i wykorzystaniem ich w dotychczas prowadzonej działalności.

1. powiązane z sektorem finansów publicznych (wpływ podatków do państwa)

2. powiązane z rynkiem finansowym ( banki, giełda, fundusze inwestycyjne, lokaty, depozyty, kredyty, usługi faktoringowe świadczone przez banki)

3. powiązane z rynkiem ubezpieczeniowym (ubezpieczenia majątkowe, osobowe).

Gospodarka finansowa jest to mechanizm ciągłego odpowiednio zorganizowanego procesu gromadzenia przychodów oraz dokonywanie wydatków.

Nie możemy wszystkich wydatków ująć w koszt, np. za duży koszt reklamy (ustawa o pod.doch.od osób fiz.i pr.). System finansowy - pojęcie szersze od gosp. finansowej. Obejmuje wszystkie formy działania w obrębie zjawisk pieniężnych. Dotyczy działań związanych z przygotowaniem operacji pieniężnych, ich faktyczną realizacją i ewidencją, analizą ich przebiegu oraz prognozowaniem i planowaniem, aby była płynność.

Zarządzanie finansami jest to proces decyzyjny podporządkowany realizacji celu głównego przedsiębiorstwa, opierający się na wykorzystaniu różnego rodzaju instrumentów, technik, kryteriów i reguł do sterowania przebiegiem zjawisk związanych z gromadzeniem i wydatkowaniem zasobów pieniężnych postawionych do dyspozycji przedsiębiorstwa w sposób umożliwiający zagospodarowanie tych zasobów jak najbardziej racjonalnie.

Decyzje podejmowane w procesie zarządzania przedsiębiorstwa można podzielić :

1. decyzje operacyjne dotyczące działalności bieżącej: zatrudnienia, zakupów, sprzedaży

2. decyzje inwestycyjne - czy się rozwijamy, kiedy i w jaki sposób.

3. decyzje finansowe (np. skąd pozyskujemy kapitały)

4. dywidentowe - o podziale zysku

Obszary zarządzania finansami:

1. kształtowanie wielkości i struktury majątku przedsiębiorstwa (określenie kierunków i form inwestowania w powiązaniu z realizowaną działalnością operacyjną).

2. kształtowanie struktury kapitałowej (określenie sposobów pozyskiwania środków na finansowanie działalności operacyjnej i inwestycyjnej)

3. kształtowanie relacji między strukturą majątkową i kapitałową w celu zachowania równowagi ekonomiczno-finansowej.

Zewnętrzne uwarunkowania decyzji finansowych w przedsiębiorstwie

1. Mikrootoczenie - konkurencja, dostawcy, odbiorcy, lokalizacja, czy są dostępne instytucje finansowe

2. Makrootoczenie - polityka podatkowa i budżetowa państwa (system prawny, podatkowy), polityka gospodarcza, pieniężna.

Sprawozdania finansowe 07.10.2007

Uregulowane ustawą o rachunkowości

1. porównywalność

2. rzetelne i wiarygodne

3. jednolity okres

Zgodnie z obowiązującymi przepisami na sprawozdania finansowe jednostki gospodarczej składa się z :

• bilansu

• rachunku zysków i strat

• informacji dodatkowej obejmującej wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia

• sprawozdania z przepływów pieniężnych

Sprawozdania pieniężne jednostek podlegają corocznemu badaniu obejmującemu: zestawienie zmian w kapitale własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych.

Do rocznego sprawozdania finansowego dołącza się sprawozdanie z działalności jednostki, jeżeli obowiązek jego sporządzenia wynika z odrębnych przepisów.

Art. 64

Badaniu i ogłoszeniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe kontynuujących działalność:

1. banków i zakładów ubezpieczeń

2. spółek akcyjnych

3. jednostek działających na podstawie przepisów o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych

4. jednostek, które działają na podstawie przepisów o funduszach emerytalnych

5. pozostałe jednostki, które w poprzedzającym roku obrotowym za który sporządzono sprawozdanie finansowe spełniły co najmniej 2 z następujących warunków:

• średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wynosiło co najmniej 50 osób

• suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2,5 mln. EURO

• przychody netto ze sprzedaży za rok obrotowy wynosiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 mln EURO.

Art. 65 co jest celem badania przez biegłego rewidenta i co opinia powinna zawierać

Informacja dostarczana przez sprawozdania finansowe:

1. Czy prowadzona działalność jest opłacalna?

2. Czy podmiot gospodarczy będzie w stanie ją kontynuować?

3. W jaki sposób przedsiębiorstwo generowało i wykorzystywało zasoby środków pieniężnych?

Sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień zamknięci ksiąg rachunkowych, tj.

1. dzień kończący rok obrotowy

2. na dzień zakończenia działalności jednostki, w tym również jej sprzedaży, zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego

3. na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej

4. w jednostce przejmowanej na dzień przejęcia jednostki przez inną jednostkę

5. na dzień poprzedzający dzień podziału lub połączenia jednostek, jeżeli w wyniku połączenia powstaje nowa jednostka

6. na dzień poprzedzający dzień postawienia jednostki w stan likwidacji lub upadłości

7. na inny dzień bilansowy określony odrębnymi przepisami

AKTYWA są to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych.

Z punktu widzenia rodzaju i funkcji jakie spełniają aktywa w działaln. przedsięb. można je podzielić na:

1. aktywa trwałe (aktywa jednostki które nie są zaliczane do aktywów obrotowych)

2. aktywa obrotowe - jest to część aktywów jednostki, która w przypadku:

1. aktywów rzeczowych - są przeznaczone do zbycia lub zużycia w ciągu 12 m-cy od dnia bilansowego lub w ciągu normalnego cyklu operacyjnego właściwego dla danej działalności, jeśli trwa dłużej niż 12 m-cy,

2. aktywów finansowe - są płatne i wymagalne lub przeznaczone do zbycia w ciągu 12 m-cy od dnia bilansowego lub od daty ich założenia, wystawienia lub nabycia albo stanowią aktywa pieniężne,

3. należności krótkoterminowych - ogół należności z tyt. dostaw i usług oraz całość lub część należności z innych tytułów nie zaliczane do aktywów finansowych, a które stają się wymagalne w ciągu 12 m-cy od dnia bilansowego,

4. rozliczeń międzyokresowych - trwają nie dłużej niż 12 m-cy od dnia bilansowego.

PASYWA - bilansu odzwierciedlają pochodzenie aktywów oraz podstawy finansowej na które jest oparta działalność przedsiębiorstwa.

Pasywa dzielą się na:

• kapitały własne

• zobowiązania i rezerwy na zobowiązania

W rachunku zysków i strat wykazuje się oddzielnie przychody i koszty, zyski i straty oraz obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego za bieżący i ubiegły rok obrotowy.

Na wynik finansowy netto składają się następujące wyniki cząstkowe:

1. wynik ze sprzedaży, który stanowi różnicę między sumą należnych przychodów, a kosztami ich uzyskania

2. wynik na działalności operacyjnej jest to wynik na sprzedaży powiększony o przychody z działalności operacyjnej i pomniejszone o koszty operacyjne

3. wynik brutto na działalności gospodarczej uwzględnia przychody i koszty finansowe

4. wynik finansowy brutto jest to wynik na działalności gospodarczej skorygowany o operacje nadzwyczajne

5. wynik finansowy netto powstaje po odliczeniu obowiązkowych obciążeń wyniku finansowego

Zestawienie zmian w kapitale własnym obejmuje informacje o zmianie poszczególnych składników kapitału własnego za bieżący i poprzedni rok obrotowy.

W rachunku przepływów pieniężnych należy uwzględnić wszystkie wpływy i wydatki z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej jednostki, przy czym dla właściwego określenia wartości przepływów pieniężnych:

1. przez działalność operacyjną rozumie się podstawowy rodzaj działalności jednostki oraz inne rodzaje działalności nie zaliczane do działalności inwestycyjnej lub finansowej

2. przez działalność inwestycyjną rozumie się nabywanie lub zbywanie składników aktywów trwałych i krótkoterminowych aktywów finansowych oraz wszystkie z nimi związane pieniężne koszty i korzyści

3. przez działalność finansową rozumie się pozyskiwanie lub utratę źródeł finansowania, czyli zmiany w rozmiarach i relacjach kapitału własnego i obcego w jednostce oraz związane z nimi pieniężne koszty i korzyści.

Ocena wstępna sprawozdania finansowgo;

Wstępna analiza bilansu przedsiębiorstwa obejmuje badanie:

(ANALIZA PIONOWA)

• struktury majątkowej przedsiębiorstwa (aktywa) na podstawie wskaźników struktury aktywów,

• struktury kapitałowej (pasywa)poprzez ustalenie struktury pasywów.

(ANALIZA POZIOMA)

-struktury kapitałowo-majątkowej, poprzez ustalenie relacji między struktu majątku i struktura kapitału.

Analiza ta może by przeprowadzana w ujęciu statycznym i dynamicznym

• analiza statyczna - dotyczy badania struktury majątku przedsiębiorstwa i źródeł jego finansowania w wybranym momencie przedsiębiorstwa

• analiza dynamiczna - pozwala określić dynamikę poszczególnych elementów aktywów i pasywów poprzez porównanie danych z kilku kolejnych lat.

Badanie struktury majątku

Struktura majątku informuje o sposobie zaangażowania kapitału przedsiębiorstwa:

1. Udział trwałych składników majątku w aktywach ogółem =
   

2. Udział rzeczowych składników majątku w aktywach ogółem =
   

3. Udział niematerialnych składników majątku w aktywach ogółem =
   

4. Udział aktywów obrotowych w aktywach ogółem =
   

5. Udział zapasów w aktywach ogółem =
   

6. Udział należności w aktywach ogółem =
   

7. Udział środków pieniężnych w aktywach ogółem =
   

8. Udział inwestycji krótkoterminowych w aktywach ogółem =
   

Badanie struktury kapitałowej 21.10.07

1. Wyposażenie przedsiębiorstwa w kapitał własny =
   

2. Obciążenie przedsiębiorstwa zobowiązaniami długoterminowymi =
   

3. Wyposażenie przedsiębiorstwa w kapitał stały =
   

k.stały=k.własny+zobow.długoterm

4. Obciążenie przedsiębiorstwa kredytem krótkoterminowym =
   
   

5. Obciążenie przedsiębiorstwa zobowiązaniami bieżącymi =
   

Aktywa	Pasywa
50 % A.T. 50 % A.O.	K.W. 40 % K. O. 60 %
100 %	100 %

Pionową strukturę kapitałów finansujących majątek przedsiębiorstwa można właściwie ustalić posługując się wskaźnikami wyposażenia przedsiębiorstwa w kapitał własny oraz wskaźnikami obciążenia zobowiązaniami długo i krótkoterminowymi. Pozostałe wymienione wskaźniki mają charakter uzupełniający.

Badanie struktury kapitałowo - majątkowej

Przedmiotem badań w ramach wstępnej analizy bilansu są również powiązania poziome pomiędzy poszczególnymi pozycjami aktywów i pasywów, pozwalające na ocenę struktury kapitałowo-majątkowej.

1. Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem własnym =
   
   

Jeżeli majątek trwały jest w pełni pokryty kapitałem własnym to wówczas zachowana jest tzw. złota reguła bilansowania. Zgodnie z nią trwałe składniki majątku powinny być finansowane z kapitału własnego.

2. Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem stałym =
   

Kapitał stały = kapitał własny + zobowiązania długoterminowe

Przy prawidłowo prowadzonej polityce finansowej przedsiębiorstw kwota kapitałów stałych powinna przekraczać wartość aktywów trwałych o bardzo niskim stopniu płonności finansowej, zapewniając też pewne pokrycia tymi kapitałami aktywów obrotowych.

3. Wskaźnik pokrycia kapitałami krótkoterminowymi majątku obrotowego =
   

Jeżeli kapitał krótkoterminowy w pełni pokrywa aktywa obrotowe wówczas zachowana jest złota reguła bilansowania w stosunku do obrotowych składników majątku.

4. Kapitał obrotowy = kapitał stały - aktywa trwałe

5. Udział kapitału obrotowego w finansowaniu majątku ogółem =
   

6. Udział kapitału obrotowego w finansowaniu majątku obrotowego =
   

Wstępna analiza rachunku zysków i strat

Polega na ocenie jego struktury i dynamiki w poszczególnych przekrojach działalności, czyli działalności operacyjnej, finansowej, nadzwyczajnej. Ustala się różnice między danymi obejmującymi okres sprawozdawczy i okres poprzedni w wielkościach absolutnych w postaci wskaźników dynamiki.

Badanie dynamiki danych rachunku zysków i strat pozwana ustalić ogółem źródła osiągniętego wyniku finansowego przedsiębiorstwa.

Wzrost lub spadek zysku netto wiąże się bowiem ze zmianami poszczególnych rodzajów wyniku finansowego oraz czynników na nie oddziaływujących.

	2005	2006
1. Przychód netto ze sprzedaży	60 %	70 %
2. Pozostałe przychody operacyjne (sprzedaż majątku)	25 %	15 %
3. Przychody finansowe (odsetki od lokat)	15 %	15 %
Przychody ogółem	100	100

Analiza wstępna rachunku przepływów pieniężnych powinna:

1. identyfikować podstawowe źródła środków pieniężnych i sposoby ich wykorzystania

2. określać na tej podstawie ewentualne nieprawidłowości w gospodarce pieniężnej przedsiębiorstwa

3. w analizie struktury powinien być wykazywany udział poszczególnych wpływów i wydatków we wpływach i wydatkach ogółem

W analizie struktury powinien być wykazywany udział poszczególnych wpływów i wydatków we wpływach i wydatkach ogółem

	Wpływy	Wydatki
Działalność operacyjna	( + )
Działalność inwestycyjna	( + ) ( - )
Działalność finansowa	( + ) ( - )
	Wpływy ogółem	Wydatki ogółem

Saldo przepływów zawsze dodatnie przy działalności operacyjnej, chyba że rozpoczynamy działalność!!!!!!!!!!!!

Analiza wskaźnikowa

Analiza wskaźnikowa jest zalecana gdyż:

• charakteryzuje różne aspekty działalności gospodarczej przedsiębiorstwa i ułatwia osobie z zewnątrz ocenę kondycji finansowej

• celowo dobrany zestaw wskaźników umożliwia badanie trendów w ciągu co najmniej kilku lat

• stwarza szansę porównań z przeciętnymi wskaźnikami dla branży czy grupy przedsiębiorstw

• może wyjaśnić spadek zysków czy potencjalne możliwości jego wzrostu

Analiza wskaźników obejmuje następujące grupy wskaźników:

1. Wskaźnik płynności finansowej

2. Wskaźnik sprawności działania (aktywności)

3. Wskaźnik rentowności (zyskowności)

4. Wskaźnik zadłużenia ( struktury finansowej)

5. Wskaźnik wartości rynkowej

Płynność finansowa - zdolność przedsiębiorstwa do regulowania bieżącego zobowiązania

Ocena płynności pozwala odpowiedzieć na pytanie, czy firma jest w stanie spłacać swe bieżące zobowiązania ( wymagane w ciągu jednego roku), swymi bieżącymi aktywami, a więc takimi które mogą być szybko zamienione na gotówkę.

Najważniejsze wskaźniki płynności finansowej przedsiębiorstwa to:

1. Wskaźnik bieżącej płynności finansowej

Wskaźnik bieżącej płynności finansowej =




Aktywa bieżące = aktywa obrotowe krótkoterminowe - należności krótkoterminowe powyżej 12 miesięcy - rozliczenia międzyokresowe.

Zobowiązania bieżące = zobowiązania krótkoterminowe-zobowiązania krótkoterminowe powyżej 12 m-cy + inne zobowiązania bieżące

Ilustruje ile razy aktywa bieżące pokrywają bieżące zobowiązania. Stanowią je zobowiązania wobec dostawców, pracowników budżetów, instytucji publicznoprawnych, kredyty krótkoterminowe ujęte w bilansie jako zobowiązania krótkoterminowe.

Zadowalający poziom wskaźnika płynności bieżącej mieści się w granicach 1,2 - 2,0 co oznacza, że zachowanie równowagi finansowej firmy wymaga, aby wielkość aktywów bieżących była 2 razy większa niż kwota bieżących pasywów, przy czym minimum bezpieczeństwa finansowego określa poziom wskaźnika równy 1,2.

Niski wskaźnik jest zagrożeniem utraty płynności finansowej, a więc zdolności do regulowania zobowiązań bieżących.

Zbyt wysokie wskaźniki mogą świadczyć o nadmiernym gromadzeniu gotówki lub o wysokim stanie należności.

2. Wskaźnik podwyższonej płynności, tzw. wskaźnik szybki.

Wskaźnik szybki =


Wskaźnik ten pokazuje stopień pokrycia zobowiązań krótkoterminowych aktywami o dużym stopniu płynności. Wskaźnik wynoszący 1,0 jest satysfakcjonujący i pokazuje, że przedsiębiorstwo może szybko sprostać bieżącym zobowiązaniom.

Przy dużej inflacji może być uzasadniony niższy poziom wskaźnika.

Różnica pomiędzy tymi wskaźnikami nie powinna być duża.

Jeśli wskaźnik szybki jest niski, a bieżący wysoki to może to oznaczać, że firma utrzymuje zbyt wysoki poziom zapasów, w których jest zamrożony fundusz obrotowy.

Wysoki wskaźnik szybki oznacza natomiast nieproduktywne gromadzenia środków pieniężnych na rachunkach bankowych oraz występowanie wysokiego stanu należności.

3. Kapitał obrotowy a płynność finansowa

Istnieje potrzeba uzupełnienia badań płynności finansowej o analizę kapitału obrotowego. W tym celu oblicza się relację funduszu obrotowego do obrotu i mnoży się przez liczbę dni w roku ( 360 )

Kapitał obrotowy w dniach =
x 360 dni

Kapitał obrotowy = kapitał stały - aktywa trwałe

Kapitał stały = kapitał własny + zobowiązania długoterminowe

Wskaźnik ten określa liczbę dni obrotu, na jaką wystarcza kapitał obrotowy. Poziom kapitału obrotowego w dniach maleje przy zwiększaniu sprzedaży. Jeśli proporcjonalnie do obrotu nie zwiększy się kapitał obrotowy wówczas, przy zwiększeniu obrotów wzrośnie niebezpieczeństwo utraty płynności finansowej przedsiębiorstwa.

4. Wskaźnik obrotu zapasami

Wskaźnik obrotu zapasami =


Przedsiębiorstwa utrzymują zapasy głównie w celu zachowania rytmiczności produkcji i sprzedaży. Zapasy surowców i materiałów rozdziela czas ich zakupu od czasu wykorzystania w procesie produkcji i umożliwia natychmiastową ich dostawę na taśmę produkcyjną. Natomiast zapasy wyrobów gotowych oddzielają produkcję od sprzedaży wyrobów gotowych. Utrzymanie optymalnego poziomu zapasów w przedsiębiorstwie prowadzi do obniżki kosztów wytwarzania i aktywizacji sprzedaży wyrobów gotowych. Przedsiębiorstwa nie mogą zamrażać z zapasach zbytniej ilości kapitałów obrotowych, gdyż prowadzi to do zachwiania płynności finansowej.

Wskaźnik obrotu (rotacji) zapasów udziela odpowiedzi na pytanie ile razy w ciągu badanego okresu nastąpi „odnowienie” stanu zapasów, jeśli firma zwiększa wskaźnik rotacji to oznacza, że zapasy wystarczają na coraz mniejszą liczbę dni sprzedaży. Taka sytuacja jest na ogół korzystna dla przedsiębiorstwa, ponieważ zmniejszają się koszty ich magazynowania oraz następuje uwolnienie kapitału obrotowego zaangażowanego w zapasy.

5. Wskaźnik rotacji należności.

Przedsiębiorstwo udziela kredytu swoim klientom, aby udogodnić im zakupy i w ten sposób aktywizować sprzedaż. Do badania obrotu należności służy wskaźnik ich rotacji:

Wskaźnik rotacji należności =


Wskaźnik ten określa ile razy w ciągu roku firma odtwarza stan swoich należności.

Według standardów zachodnich wskaźnik ten powinien oscylować w przedziale 7,0 - 10,0. Jeśli wskaźnik ten jest mniejszy niż 7.0 to taka sytuacja może oznaczać, że w stosunku do ogólnie przyjętych norm przedsiębiorstw i zbyt długo kredytuje swoich klientów, co świadczy o tym, że środki pieniężne są zbyt długo zamrożone w należnościach.

Wskaźniki rotacji należności w przedsiębiorstwie powinny być porównywane z tego typu wskaźnikami w innych firmach tej samej branży oraz z danymi średnio branżowymi. Jeśli okres ściągania należności przez firmę jest niższy od średnio branżowego to może być podstawą do negatywnej opinii o kierownictwie firmy lub o jego służbach kontrolnych. Bardzo krótki okres ściągania należności bywa rezultatem wyjątkowo surowej polityki finansowej przedsiębiorstwa, które może prowadzić do hamowania sprzedaży.

Liczymy dla min 3 lata

Wskaźnika tego nie liczy się dla firm , które średni stan należności sprzedają za gotówkę!!!!!!!!!

6. Wskaźnik zobowiązań w dniach.

Zobowiązania w dniach =


Tak liczymy opóźnienia w czasie płacenia zobowiązań.

Wskaźnik ten informuje jaki jest średni czas regulowania zobowiązań w przedsiębiorstwie.

Porównując ten wskaźnik z warunkami sprzedaży oferowanymi odbiorcom, możliwe jest określenie, czy firma zdolna będzie do zapłacenia swoich zobowiązań kiedy nadejdzie termin ich płatności.

Wskaźniki sprawności działania.

(wskaźniki aktywności gospodarczej i sprawności działania)

Służą do pomiaru aktywności przedsiębiorstwa w zakresie wykorzystania zasobów majątkowych firmy. Do tej grupy zalicza się:

a) wskaźnik aktywności gospodarczej oparte na kosztach

b) wskaźniki rotacji majątku

c) wskaźniki gospodarowania zasobami

1. Wskaźnik operacyjności, określany również jako wskaźnik poziomu kosztów.

Wskaźnik operacyjności =



Koszt własny sprzedaży = koszty sprzedanych produktów, towarów, materiałów + koszty sprzedaży + koszty ogólne zarządu

Wskaźnik ten Informuje jaka jest efektywność gospodarowania w firmie oraz zdolność jej kierowania do kontroli i obniżki kosztów.

Przedział ( 0,5 - 0,9) - ( 50 % - 90 %)

0,5 bądź 50 % - sprzedaż 2 razy wyższa niż koszt własny sprzedaży ( koszty z podstawowej działalności)

0,9 bądź 90 % - wyższa sprzedaż niż koszty ( przychód netto ze sprzedaży)

2. Wskaźnik kontroli kosztów administracyjnych

Wskaźnik kontroli kosztów administracyjnych =


Koszty administracyjne= koszty sprzedaży + koszty ogólne zarządu.

Wskaźnik ten informuje o udziale kosztów administracyjnych w wartości sprzedaży. Koszty te zawierają się zwykle w przedziale 10 - 15 % ogółu.

3. Wskaźnik udziału zobowiązań bieżących w koszcie własnym sprzedaży określamy poniższą reakcją:

Poziom zobowiązań w koszcie własnym sprzedaży =


Wskaźnik ten informuje jaki udział mają zobowiązania bieżące w koszcie własnym sprzedaży. W ocenie kondycji finansowej firmy istotny jest nie tyle poziom tego wskaźnika co jego zmiany w czasie. Są one podstawą dalszych badań zwłaszcza struktury zobowiązań z punktu widzenia wymagalności ich spłaty.

4. Wskaźnik pokrycia kosztów kapitałem obrotowym.

Wskaźnik pokrycia kosztów kapitałem obrotowym =


Kapitał obrotowy = kapitał stały - aktywa trwałe

Wskaźnik ten informuje, w jakim stopniu środki obrotowe przedsiębiorstwa po spłacie zobowiązań krótkoterminowych pokrywają koszty działalności przedsiębiorstwa.

5. Wskaźnik poziomu kosztów finansowych pokazuje relację kosztów finansowych w odniesieniu do kapitału obcego.

Wskaźnik poziomu kosztów finansowych =


Wskaźnik ten pokazuje relacje kosztów finansowych w odniesieniu do kapitału obcego (cały kapitał obcy, zobowiązania krótko i długoterminowe).

Wskaźniki rotacji majątku.

Zwane są również wskaźnikami aktywności, informują o zdolności do generowania sprzedaży przez zasoby firmy.

Wskaźniki te mogą dotyczyć majątku ogółem lub wybranych jego elementów.

Zalicza się do nich:

1. Cykl inkasa należności w dniach (okres płacenia należności w dniach).

Cykl inkasa należności w dniach =


Porównujemy do zobowiązań w dniach. Informuje jak długo przeciętna firma oczekuje na wpływ środków pieniężnych ze sprzedaży, czyli określa ilość dni sprzedaży, za którą nie uzyskano jeszcze należności.

Informuje on, zatem kierownictwo firmy, w jakim stopniu kredytuje on swoich odbiorców i jak długo środki pieniężne są zamrożone w należnościach.

Zbyt długi cykl należności w dniach może świadczyć o nieskutecznej polityce ściągania należności i może zwiększać prawdopodobieństwo powstawania należności nie ściągalnych. Wskaźnik obrotu należnościami w dniach zależy od rodzaju działalności przedsiębiorstwa. Bardzo krótki okres ściągania należności może prowadzić do hamowania sprzedaży.

Bierzemy należności krótkoterminowe

2. Zapasy w dniach

Zapasy w dniach =


Wskaźnik ten informuje jak długo przeciętnie zapasy oczekują na sprzedaż. Wskaźnik zapasy w dniach określa, co ile dni przedsiębiorstwo odnawia swoje zapasy dla zrealizowania określonej sprzedaży.

3. Wskaźnik rotacji aktywów

Wskaźnik rotacji aktywów =


Informuje jak efektywnie aktywa generują sprzedaż. Określa ile razy sprzedaż netto jest większa od aktywów posiadanych przez przedsiębiorstwo. Jego wielkość w dużym stopniu zależy od specyfiki branży. Będzie on, więc niski w przemysłach o wysokiej kapitałochłonności, wysoki zaś w przemysłach o dużym udziale pracy ludzkiej w procesach produkcyjnych i niskiej kapitałochłonności.

4. Wskaźnik rotacji aktywów trwałych

Wskaźnik rotacji aktywów trwałych =


Wskaźnik ten ukazuje efektywność wykorzystania aktywów trwałych uczestniczących w tworzeniu wartości sprzedaży. Określa on ile razy sprzedaż netto jest większa od aktywów trwałych zaangażowanych w działalność przedsiębiorstwa.

5. Wskaźnik rotacji majątku obrotowego

Wskaźnik rotacji majątku obrotowego =


Wskaźnik ten określa szybkość obrotu aktywów czynnych przedsiębiorstwa. Zatem im jest on wyższy tym lepsza jest sytuacja finansowa przedsiębiorstwa.

Wskaźnik nie powinien być zbyt niski, aby nie prowadził do zachowania rytmiczności produkcji i sprzedaży. Przyczyną niskiego wskaźnika rotacji majątku obrotowego mogą być nadmierne zapasy materiałów lub wysoki stan należności.

6. Wskaźnik rotacji środków płynnych

Wskaźnik rotacji środków płynnych = sprzedaż netto/średni stan należności i środków pieniężnych

Jako uzupełnienie wskaźnika 5 możemy liczyć. Określa ile razy sprzedaż jest większa od środków płynnych.

Wskaźniki gospodarowania zasobami.

Uzupełniającą grupę wskaźników charakteryzujących aktywność przedsiębiorstwa w wykorzystaniu zasobów stanowią wskaźniki gospodarowania tymi zasobami zwłaszcza potencjałem ludzkim i środkami trwałymi.

1. Wydajność pracy na jednego zatrudnionego.

Wydajność pracy na jednego zatrudnionego =


Wskaźnik ten informuje jaka wielkość sprzedaży przypada na 1 zatrudnionego.

Wskaźniki rentowności. 25.11.07

Rentowność jest to zjawisko osiągnięcia przychodów z działalności gospodarczej przewyższających koszty jej prowadzenia.

Można wyróżnić 3 aspekty rentowności (zyskowności)

1. rentowność sprzedaży zwana też rentownością handlową

2. rentowność majątku (aktywów)

3. rentowność zaangażowania kapitałów własnych określana też rentownością finansową

Rentowność sprzedaży

1. Rentowność sprzedaży brutto

Rentowności sprzedaży brutto =


Wskaźnik ten informuje jak efektywna jest sprzedaż czyli o udziale zysku po opodatkowaniu (zysku netto) w wartości sprzedaży, czyli jak efektywna jest sprzedaż. Porównujemy go do wskaźników średniobranżowych lub do podobnych przedsiębiorstw w tej samej branży.

Wielkość tego wskaźnika jest niezależna od stopy opodatkowania zysku. Jednak poziom jego zależy od struktury zysku generowanego na poszczególnych rodzajach działalności przedsiębiorstwa. Powinien być jak najwyższy.

2. Marża zysku netto (wskaźnik rentowności sprzedaży netto)

Marża zysku netto =


Informuje jak efektywna jest sprzedaż a więc o udziale zysku po opodatkowaniu (zysk netto) w wartości sprzedaży, czyli jaki procent zysku uzyskano ze sprzedaży.

Rentowność majątku

1. Stopa rentowności aktywów (ROA)

Stopa rentowności aktywów=


Wskaźnik ten zwany zwrotem z majątku ROA wyznacza ogólną zdolność aktywów przedsiębiorstwa do generowania zysku, czyli pokazuje jak efektywnie firma zarządza swoimi aktywami.

Informuje jak produktywne są aktywa. Im wartość tego wskaźnika jest wyższa, tym korzystniejsza jest sytuacja finansowa firmy. Im wyższy wskaźnik tym wyższa efektywność.

Rentowność finansowa

Trzeci aspekt badania rentowności przedsiębiorstwa dotyczy rentowności zaangażowanego kapitału własnego, czyli tzw. rentowności finansowej. Pozwala ona określić stopę zysku, jaką przynosi im inwestycja w dane przedsiębiorstwo.

1. Stopa rentowności kapitału (ROE)

Stopa rentowności kapitału własnego =


Kapitał własny = podstawowy + samofinansowania

Wskaźnik ten informuje o stopie zyskowności zainwestowanych w firmie kapitałów własnych określa on zdolność kapitału własnego do generowania zysku netto. Jest on z reguły wyższy od wskaźnika rozwoju przedsiębiorstwa.

1. Wskaźnik rentowności kapitału stałego

Wskaźnik rentowności kapitału stałego =


Zły powinien być = zysk netto/kapitał stały

Wskaźnik rentowności kapitału stałego informuje jaka jest stopa rentowności kapitałów stałych przedsiębiorstwa.

Wskaźniki zadłużenia przedsiębiorstwa (wypłacalności)

Jakie przedsiębiorstwo ma zadłużenie długoterminowe i czy jest zdolne do ich wypłaty.

Wskaźniki służące do oceny zadłużenia można ująć w 2 grupy:

1. wskaźniki określające poziom zadłużenia przedsiębiorstwa

2. wskaźniki informujące o zdolności przedsiębiorstwa do obsługi długu

Poziom zadłużenia przedsiębiorstwa

1. Wskaźnik ogólnego zadłużenia.

Wskaźnik ogólnego zadłużenia =


Obrazuje on strukturę finansowania majątku Określa udział zobowiązań, czyli kapitałów obcych w finansowaniu majątku przedsiębiorstwa. Zbyt wysoki wskaźnik świadczy o dużym ryzyku finansowym, informując równocześnie, że przedsiębiorstwo może utracić zdolność do zwrotu długów. Według standardów zachodnich w firmie, w której nie została zachwiana równowaga pomiędzy kapitałem obcym a kapitałem własnym, wskaźnik ten powinien oscylować w przedziale 0,57 - 0,67 (57-67%).Uzupełniającym wskaźnikiem oceny poziomu zadłużenia przedsiębiorstwa jest relacja zobowiązań ogółem do kapitału własnego.

2. Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego.

Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego =


Wskaźnik ten oznacza zobowiązania ogółem do kapitału własnego, a więc również możliwość pokrycia zobowiązań kapitałem własnym przedsiębiorstwa. Określa on stopień zaangażowania kapitału obcego w stosunku do kapitału własnego, a więc także możliwości pokrycia zobowiązań kapitałami własnymi. Często instytucje finansowe nie udzielają kredytów firmom o wskaźniku przekraczającym racjonalny jego poziom. Wartością graniczną w małym biznesie USA jest proporcja 3: 1. Dla średnich i dużych firm relacja ta jest dużo ostrzejsza. Banki niechętnie udzielają kredytów instytucjom, gdy kapitał własny w do zamierzonego kredytu nie osiąga relacji 1: 1.

3. Wskaźnik zadłużenia długoterminowego.

Wskaźnik zadłużenia długoterminowego =


Wskaźnik ten określany jest też również jako wskaźnik długu bądź wskaźnik ryzyka. Informuje nas o tym jaki jest udział zobowiązań długoterminowych w odniesieniu do kapitału własnego. Zadowalający poziom tego wskaźnika jest miernikiem struktury kapitału 33: 67, a więc wynosi 0,5. Wskaźnik wyższy od 1,0 świadczy, że zobowiązania długoterminowe są wyższe niż kapitał własny. Zatem racjonalny wskaźnik długu powinien mieścić się w przedziale 0,5 - 1,0. Firmy posiadające wyższą proporcję długoterminowych zobowiązań do kapitału własnego są uważane za poważnie zadłużone. Kredyty długoterminowe najczęściej zabezpieczone są przez określony majątek trwały. W przypadku likwidacji przedsiębiorstwa kredyty znajdują zabezpieczenie w majątku przedsiębiorstwa. Stąd do oceny poziomu zadłużenia firmy można wykorzystać też wskaźnik pokrycia długu w aktywach trwałych, określany też wskaźnikiem zadłużenia środków trwałych.

4. Wskaźnik zadłużenia aktywów trwałych.

Wskaźnik zadłużenia aktywów trwałych =


Wskaźnik ten informuje o stopniu zabezpieczenia zobowiązań długoterminowych przez rzeczowe składniki aktywów trwałych lub inaczej, ile razy wartość netto tych składników wystarczy na pokrycie zobowiązań długoterminowych. Większość aktywów trwałych osiąga znacznie wyższą wartość w trakcie działalności gospodarczej niż po jej zakończeniu. Wskaźnik tej jest ważny w przedsiębiorstwach zagrożonych upadłością.

Zdolność przedsiębiorstwa do obsługi długu.

Wskaźnik pokrycia obsługi długu określany też wskaźnikiem wiarygodności kredytowej, można obliczyć w 2 wersjach, wykorzystując w liczniku relacji zysk osiągnięty przed spłata odsetek i opodatkowaniem, bądź zysk po potraceniu tych dwóch wielkości.

1. Wskaźnik pokrycia obsługi długu I.

Wskaźnik pokrycia obsługi długu =


Wskaźnik ten informuje, ile razy zysk działalności przedsiębiorstwa (sprzedaż netto - koszty własne sprzedaży) pokrywa roczne spłaty kredytu długoterminowego i odsetek od niego, czyli obsługę kredytu. Określa on stopień zabezpieczenia obsługi kredytu przez wygospodarowany w przedsiębiorstwie zysk. Jego wysokość zależy od kondycji finansowej firmy i powinna być większa od 1 ( minimum 1,2). Bank światowy za minimum przyjmuje 1,3 a jego optymalny poziom jako 2,5. Oznacza to, że nawet, gdy wpływy z działalności spadają o 50% to i tak przedsiębiorstwo będzie zdolne do spłaty kredytu w granicach minimalnego wskaźnika. Tak obliczany wskaźnik jest jednak wykorzystywany częściej w skali makro niż mikro. Poziom wskaźnika pokrycia obsługi długu opartego na zysku netto powinien być, co najmniej równy, a więc w zasadzie wyższy niż 1.

2. Wskaźnik pokrycia obsługi długu II 09.12.07

Wskaźnik pokrycia obsługi długu II =
>=1

Śledzenie w czasie zmian poziomu tego wskaźnika dostarcza informacji o sposobie wykorzystania kredytów do finansowania rozwoju przedsiębiorstwa. Malejące w czasie wielkość wskaźnika może świadczyć o nieefektywnym zarządzaniu przedsiębiorstwem, niewielkiej zyskowności zainwestowanych środków lub zbyt ambitnych planach firmy (nadmiernej skłonności do inwestowania). Stałe utrzymywanie się niskiego poziomu tego wskaźnika może być sygnałem o konieczności wydłużenia spłaty kredytu.

3. Wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych

Wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych =


Ważną cechą wypłacalności przedsiębiorstwa jest zdolność do terminowej spłaty odsetek, bowiem umowa może przewidywać późniejszą spłatę kredytów, natomiast odsetki płaci się zwyczajowo po upływie pierwszego okresu oprocentowania. Można ja ocenić przy pomocy wskaźnika pokrycia zobowiązań odsetkowych. Do jego ustalenia przyjmuje się zysk brutto, gdyż odsetki płacone są kredytodawcy przed odprowadzeniem podatku dochodowego do budżetu. Wskaźnik ten pomija spłatę kredytu, a jedynie wskazuje czy firma jest w stanie spłacić odsetki. W efekcie przyjmuje się że kredyt nie będzie spłacany z zysku, lecz jego spłata zostanie rozłożona w czasie poprzez przedłużenie płatności istniejącego długu lub zaciągnięcie nowej pożyczki w celu spłacenia poprzedniej. Jeśli odsetki i kwota kredytu musza być spłacone z zysku jednocześnie, nie ma wówczas potrzeby liczenia tego wskaźnika.

4. Wskaźnik pokrycia obsługi kredytów w cash flow

Wskaźnik pokrycia obsługi kredytów w cash flow =


Ten iloraz uważa się za najbardziej praktyczny i istotny wskaźnik wiarygodności kredytowej przedsiębiorstwa. Za wartość normatywną przyjmuje się 1,5 - co oznacza, że suma zysku po opodatkowaniu wraz z amortyzacją powinna być, co najmniej 50% wyższa niż roczna rata kredytu wraz z odsetkami. Niższy poziom jest dopuszczalny, ale projekt inwestycyjny, który będzie finansowany kredytem uznaje się za przedsięwzięcie o podwyższonym ryzyku. Kredytodawca żąda wówczas od przedsiębiorstwa dodatkowych gwarancji kredytowych.

Wskaźniki wartości rynkowej firmy

Wskaźniki przedsiębiorstwa wypuszczającego papiery wartościowe oceniane jest nie tylko przez zarządzających nim menadżerów, ale również aktualnych akcjonariuszy oraz potencjalnych nabywców akcji (inwestorów) z punktu widzenia opłacalności inwestowania w daną firmę.

Do oceny takiej służą wskaźniki rynku kapitałowego:

1. Wskaźniki istotne dla akcjonariuszy

2. Wskaźniki istotne dla potencjalnych inwestorów oraz firmy korzystającej z kapitału akcyjnego.

Wskaźniki istotne dla akcjonariuszy

Wskaźniki te służą do analizy w spółkach akcyjnych, których walory są przedmiotem publicznego obrotu zarówno gotówkowego, jak i poza gotówkowego.

1. Wskaźnik zyskowności na 1 akcję (EPS)

EPS =


Informuje ile pieniędzy zarabia 1 akcja w badanym okresie. Wskaźnik pokazuje skalę potencjalnych zysków akcjonariuszy, przy założeniu, że dywidenda zależy od wielkości wygospodarowanego zysku. Rzeczywiste koszty zależeć będą od polityki wypłat dywidend. Ponadto możliwość posługiwania się tym wskaźnikiem zależy w dużej mierze od rodzaju akcji przedsiębiorstwa.

2. Stopa zyskowności akcji

Stopa zyskowności akcji =


Obrazuje jaki procent zysku przynosi dana akcja w relacji do jej ceny giełdowej. Wskaźnikiem ten oprócz posiadaczy akcji mogą być zainteresowani również potencjalni nabywcy oraz firmy korzystające z kapitału akcyjnego. Bezpośrednie korzyści dla posiadaczy akcji ilustruje wskaźnik stopy dywidendy.

3. Wskaźnik stopy dywidendy (DPS)

przypadająca

DPS =


Wskaźnik ten informuje o stopie zyskowności kapitałów ulokowanych w nabyciu akcji danej spółki. Im wyższy wskaźnik tym wyższa skala inkasowanych przez akcjonariuszy korzyści pod wpływem, których także w przyszłości w wielu przypadkach nastąpi wzrost ceny rynkowej akcji. Właściwość wskaźnika umożliwia kalkulacje opłacalności lokowania kapitałów w akcjach różnych spółek. Nie można jednak zapominać, że na ogół wyższą stopę dywidend wykazują akcje o większym ryzyku finansowym. Niższa stopa dywidendy często dotyczy spółek o mniejszym ryzyku strat.

4. wskaźnik stopy wypłat dywidendy.

Wskaźnik stopy wypłat dywidendy =


Wskaźnik ten obrazuje udział dywidendy w zysku po opodatkowaniu. Na jego wysokość może wpływać szereg różnych czynników. Niski poziom wskaźnika sygnalizuje przeznaczenie znacznej kwoty zysków na rozwój. Niekiedy spółki dążą do bardziej wyrównanego poziomu dywidend. W latach, w których osiągnięto wysokie zyski, większe kwoty zysku pozostają w przedsiębiorstwie, zaś w latach mniej pomyślnych zwiększa się udział dywidendy w zysku, pozostawiając kwotę dywidendy na poziomie zbliżonym do roku poprzedniego.

5. wskaźnik rentowności akcji

Rentowności akcji R =


Suma dywidend wyraża łączną sumę zysków wypłaconych akcjonariuszowi w postaci dywidend w okresie posiadania przez niego akcji. Celem każdego gracza jest uzyskanie maksymalnej wartości R. Nie zawsze się to udaje nawet najbardziej doświadczonym inwestorom.

Wskaźniki dla potencjalnych inwestorów i emitentów akcji

Najbardziej popularnym jest wskaźnikiem ułatwiającym przybliżoną cenę celowości inwestowania w akcje danej spółki jest ( P/E lub PER).

1. Wskaźnik cena/zysk (P/E)

P/E =


Wskaźnik ten wyraża stosunek ceny akcji w stosunku do rocznych zysków firmy. Umożliwia ocenę opłacalności lokat kapitałowych w różnych formach. Na wartość wskaźnika ma wpływ nie tylko cena giełdowa akcji, która zależy głównie od zyskowności firmy, ale również ogólna sytuacja na rynku kapitałowym. Wskaźnik ten odzwierciedla stosunek inwestorów do firmy. Niski poziom wskaźnika P/E może sugerować ze inwestycja w akcje danej spółki jest korzystna, ponieważ firma osiąga spore zyski przy relatywnie niskiej wycenie rynkowej. Zbyt niski jego poziom sygnalizuje, że akcje spółki są niedowartościowane i zachęca do taniego ich nabycia. Porównując wskaźnik firm z tej samej branży można spodziewać się, że akcje o wysokim poziomie wskaźnika do innych mogą być przewartościowane i ich kurs może w najbliższym czasie spaść.

Oprócz wskaźnika P/E w analizie prognostycznej ułatwiającej podjęcie decyzji, co do zakupu akcji należy również szereg innych wskaźników. Najczęściej wykorzystywany to:

2. Wskaźnik cena rynkowa do wartości księgowej (P/BV lub C/WK)

P/BV=C/WK =


Gdzie:

Wartość księgowa = aktywa - zobowiązania = kapitał własny

Wskaźnik ten wyraża relację ceny akcji do wartości księgowej akcji. Określa, jaką wielokrotność wartości księgowej przedsiębiorstwa trzeba zapłacić, aby wejść w posiadanie akcji. Cena rynkowa oparta jest na cenach bieżących, podczas gdy wartość księgowa oparta jest na cenach historycznych. Cena rynkowa akcji powinna być wyższa niż wartość księgowa. Niska wartość wskaźnika oznacza z reguły, że spółka osiąga małe zyski bieżące i jej majątek nie jest w pełni wykorzystywany. Gdy majątek takiej spółki jest znaczny, branża zaś stwarza nadzieję na dobry wynik, poziom wskaźnika P/BV jest ważną informacją dla inwestorów chcących kupić akcje na dłuższy okres. Niski poziom wskaźnika może też świadczyć o kłopotach spółki, które mogą być spowodowane złą strukturą majątku. Z kolei wysoka wartość wskaźnika może oznaczać, że akcje są przewartościowane. Najczęściej prowadzi to do korekty rynkowej i spadku wskaźnika wraz ze spadkiem cen akcji. Na rynkach światowych nie ma jednoznacznych norm dla wskaźnika P/BV. W USA waha się w przedziale 1,3 - 2,0, na rynku japońskim w granicach 2,0. Na polskiej giełdzie rozpiętość wskaźnika jest znaczna i oscyluje od 0,5 do 3,5. Przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych ważna jest obserwacja wskaźnika w czasie i porównywanie go z innymi spółkami danej branży.

1

---