1. Cel ćwiczenia: Badanie związków między budową strukturalną materiałów a twardością.

Poznanie zasad pomiaru twardości metodą Brinella.

2. Przedmiot badań:

Próbki metali i stopów:

1. ze stali StH6

2. ze stali gatunkowej:35,45.

3. Spis literatury:

1.A..Brinell-II Congres Int. des Methodes d' essai. Paris 1900

2.T. Pełczyński -Związek między wytrzymałością na rozciąganie a liczbą twardości Brinella. Prace IMP Nr 3,1967

3.T. Pełczyński -Twardość rzeczywista metali i stopów. Prace IPPT,1979

4.St. Błażewski -Pomiary twardości metali. PWT Warszawa 1954

5.Praca zbiorowa pod red. A.Werońskiego: Ćwiczenia laboratoryjne z Materiałoznawstwa.

4. Przebieg ćwiczenia:

1)Szkic aparatury pomiarowej:

Pomiary twardości należy przeprowadzić przy użyciu przyrządu przedstawionego na rysunku:

2)Dobór warunków pomiaru:

a) sprawdzenie jakości powierzchni badanych próbek w miejscu pomiaru twardości ,w razie potrzeby szlifować ręcznie przy pomocy papieru ściernego o ziarnistości100÷300

b) zapooznanie się z wymaganiami podanymi w PN-91/H-04350 i dobraniu odpowiednich warunków do wykonania próby:

• średnica kulki Φ=5

• wartość współczynnika k,k=30

• wielkość siły obciążającej,F=7355N

• czas działania siły obciążającej,t=10-15s

• odstęp środków odcisków-2cm

• dokładność pomiaru odcisków

• dokładność podawania wyników twardości: 0,24D<d<0,6D

3)Zestawienie wyników w tabeli

Rodzaj materiału	Warunki pomiaru	Średnica odcisku	Srednia średnica odcisku [mm]	Twardość [HB]
StH6	Średnica kulki D = 5 [mm] Stała K =30 Obciążenie F =7355 [N] Czas pomiaru :10-15 [s]	d1=1,9 d2=2,2	d=2,05
		d1=2,05 d2=1,95	d=2,0
		d1=1,9 d2=1,95	d=2,0
		Warunek:0,24D<d<0,6D 1,2<2,0<3,0		Średnia twardość:

Rodzaj materiału	Warunki pomiaru	Średnica odcisku	Srednia średnica odcisku [mm]	Twardość [HB]
St35	Średnica kulki D = 5 [mm] Stała K =30 Obciążenie F =7355 [N] Czas pomiaru :10-15 [s]	d1= d2=	d=
		d1= d2=	d=
		d1= d2=	d=
		Warunek:0,24D<d<0,6D		Średnia twardość:

Rodzaj materiału	Warunki pomiaru	Średnica odcisku	Srednia średnica odcisku [mm]	Twardość [HB]
St45	Średnica kulki D = 5 [mm] Stała K =30 Obciążenie F =7355 [N] Czas pomiaru :10-15 [s]	d1= d2=	d=
		d1= d2=	d=
		d1= d2=	d=
		Warunek:0,24D<d<0,6D		Średnia twardość:

4)Wykres

Wpływ zawartości C na twardość stali

V.Wnioski:

Przyrząd ten składa się z:

1)podstawy

2)kolumny

3)uchwytu przesuwnego

4)stempla

5)kulka

6)tuleja

7)oprawka kulki

---