Ey prognozowania E 1 - sformułowanie zadania prognostycznegoE 2 - określenie przesłanek prognostycznychE 3 - Zebranie, statystyczna obróbka i analiza danychprognostycznychE 4 - wybór metody prognozowaniaE 5 - Konstrukcja prognozyE 6 - Ocena dopuszczalności prognozyE 7 - zastosowanie prognozyE 8 - ocena trafności prognozyPrzewidywanie to wnioskowanie o zdarzeniach nieznanych na podstawie zdarzeń znanych. Zdarzenia nieznane należą bądź do przeszłości, bądź do przyszłości. Zdarzenia znane są to natomiast tylko takie, które już zaszły, a więc należą do przeszłości.prognoz:- sformułowany z wykorzystaniem dorobku nauki, odnoszący się do określonej przyszłości,*weryfikowany empirycznie, *niepewny, ale akceptowalny Postawy prognostyczne:pasywna - oznacza przyjęcie założeń o stałości (n w okresie, z którego pochodzą dane użyte do skonstruowania prognozy, oraz w okresie,dla którego tworzy się prognozę) związków występujących między zjawiskiem prognozowanym a oddziałującymi na te czynnikami.aktywna - charakteryzuje założenie, że przyszłość jest mniej lub bardziej niezależna od przeszłości. Dopuszcza się zatem zmianę dotychczasowych związków występujących między zjawiskiem prognozowanym a oddziaływującymi na nie czynnikami.Jakościowe: Opinie sprzedawcówOpinie kierownictwaOpinie ekspertówBadania intencji nabywcówOpinie sprzedawcówOpinie kierownictwaOpinie ekspertówBadania intencji nabywcówSkładowe szeregu czasowegoSkładowa systematycznaI. poziom stałyII. trend (tendencja rozwojowa)III. składowa okresowa (wahania sezonowe,wahania cykliczne)Składowa przypadkowaOkresem prognozy - nazywamy okres dla, którego jest tworzona prognoza.Horyzontem prognozy - nazywamy liczbę okresów objętych prognozą.Interwał prognozy - to czas dzielący moment sporządzenia kolejnych prognozZmienne prognozowane (ilościowe, jakościowe
Prognoza ilościowa może być prognozą:Punktową - określona wartość, jaką przyjmie zmienna prognozowana w przyszłości.Przedziałową - formułowaną w postaci określonego przedziału liczbowego, który obejmuje przyszłą wartość zmiennej prognozowanej. W zależności od sposobu jego konstrukcji mamy do czynienia z przedziałem ufności bądź przedziałem predykcji.Wariantową - formułowaną w postaci określonych wartości, które może przyjąć zmienna prognozowana w okresie prognozy.Ilościowe: Modele szeregów czasowychModele ekonometryczneModele analogoweModele zmiennych wiodącychModele analizy kohortowej Testy rynkowePrzewidywanie przyszłości: RACJONALNE, gdy wnioskowanie jest logicznym procesem przebiegającym od przesłanek, tj. od zbioru faktów należących do przeszłości i ich interpretacji, do konkluzji;- zdroworozsądkowe - wnioskowanie oparte na doświadczeniu, bez posługiwania się regułami nauki.- naukowe - w procesie wnioskowania korzystamy z reguł nauki.NIERACJONALNE, gdy przesłanki nie zostały podane i (lub) nie zachowano związku między przesłankami a konkluzją (wróżby, proroctwa).Metoda średniej naiwnej :Zastosowanie :I. Wygładzanie szeregu czasoweg II. Prognozowanie Polega na zastąpieniu pierwotnych wartości zmiennej prognozowanej średnimi arytmetycznymi, obliczanymi sekwencyjnie dla wybranej liczby obserwacjiMetody naiwne bazują na bardzo prostych przesłankach dotyczących przyszłości, głoszących, że nie nastąpią zmiany w dotychczasowym sposobie oddziaływania czynników określających wartości zmiennej prognozowanej Można je wyznaczyć tylko na okres t+1 Mogą być stosowane tylko w przypadku niedużych wahań przypadkowych
Ekonomia menadżerska Zygmunt kolokwium 04.06.2012r.
KZJ-koszt zmienny jednostkowy, c-cena za sztukę, KS-koszty stałe, EBIT-zysk przed opodatkowaniem i odsetkami, EBIT=PS-KZ-KS, Ps=(sprzedaż produkcji)=ilość*cena KZ=popyt*koszt EBIT=PS-KZ-KS Liczymy dla 1 i 2 okresu a pożniej odejmujemy i zamieniamy na %. Gdy efekt dźwigni jest ujemny nazwywamy maczugą. Im większy udział kosztów stałych w przedsiębiorstwie, tym mocniejszy wpływ dźwigni operacyjnej na wynik przedsiębiorstwa. Efekt dźwigni operacyjnej najmocniejszy jest, gdy przedsiębiorstwo osiąga przychody w pobliżu progu rentowności (BEP). Wynik netto=wpływy ze sprzedaży-koszty uzyskania przychodów. CF+t=czy wpływy mamy dodatnie? CF-t=wydatki inwestycyjne NFCt=CFt+CF-t . Możemy nie mieć roku bazowego, gdy wydatki związane są z inwestycjami. Sprawozdanie fin-pokazuje rezultat prowadzonej działalności Płynność-zdolność przedsiębiorstwa do regulowania zobowiązań bieżacych. Powinno się sprawdzać min. 1 raz w miesiącu. Wskaźnik płynności bieżącej-pokazuje zdolność aktywów bieżących do spłaty zobowiązań bieżących=aktywa bieżace(obrotowe)/pasywa(zobowiązania) bieżace(krótkoterm) Aktywa bieżace=aktywa obrotowe- należności z tutyłu dostaw i usług powyżej 12 mcy/zobowiązania krótkoterminowe-zobowiązania z tytułu dostaw i usług powyżej 12mcy. Przedsiębiorstwo ma dobrą płynność gdy wskaźnik 1,2-2,0. Gdy jest w przedziale posiadamy pełną zdolność do zarz aktywami obrotowymi. 1,1-przedsiębiorstwo ma problemy 0,3-brak płynności 2,1-jeszcze dobrze 4,0- za dużo mamy, nie płacimy, mamy 4x wiecej aktywów bieżących od kapitału obcego, które wykorzystuje przeds, czyli nadpłynność, nie wykorzystujemy potencjału aktywów. Wskaźnik płynności szybkiej=zdolność przedsiębiorstwa do szybkiej spłaty zobowiązań bieżacych za pomocą aktywów bieżacych pomniejszonych o najmniej płynne składniki, czyli zapasy. Powinien być najbliżej 1=aktywa bieżace(obrotowe)-zapasy/zobowiązania bieżace(krótkoterminowe). Zapasy-mogą zaciemniać wynik,musimy je wyeliminować, bo najtrudniej je upłynnić. Do oceny potrzebujemy min. 2 lata. 1,2 jest dobrze. Bo wczesniej 1,4 BIEŻĄCE=KRÓTKOTER Wskaźnik płynności natychmiastowej=środki pieniężne w kasie i na rachunkach/zobowiązania bieżace ODP Gdy płynność szybka jest gorsza(dalej od 1), to przeds ma problemy. U nas zapasy nie mają dużego wpływu, tylko należności. Bo natychmiast zwiększa się. Możemy sprzedać należności. Mogą być źle skonstruowane umowe- zbyt długi okres zapłaty. inwestycja jest akceptowana, jeżeli jej NPV>=0 oraz odrzucana, gdy NPV<0. ZAD Przedsięb. Planuje zakup maszyny, która będzie stosowana przez 5 lat, jej wartość pod koniec 5 roku wyniesie 0. Początkowo nakłady inwest=250000. . Sprzedając maszynę stara zyskamy 3000. Stopa wzrostu 12% Rok 0 CF++ 3000 CF-+ -25000 NCF+ -24700 czynnik dyskont, zdyskontowane NCF+
Z rach zysk i strat liczymy ROE=zysk netto/kapitał własny*100% ROA= zysk netto/aktywa ogółem *100% ROS= zysk netto/przychody ze sprzedaży *100% ROA powinno być pow 4%. Im wyższy jest wskaźnik ROA, tym lepsza jest kondycja finansowa spółki. Wskaźnik istotny m.in. dla instytucji finansowych rozważających udzielenie kredytu i badających możliwości jego spłaty. ROE Im wartość tego wskaźnika jest wyższa, tym korzystniejsza jest sytuacja firmy. Wyższa efektywność kapitału własnego wiąże się z możliwością uzyskania wyższej nadwyżki finansowej, a co za tym idzie wyższych dywidend. ROS Dla niskiej wartości wskaźnika musi być zrealizowana duża sprzedaż w celu osiągnięcia określonego poziomu zysku. Należy zatem dążyć do maksymalizacji jego wskazań. INTERPR Gwałtownie/drastycznie zasoby zwiększyły swoją zdolność do tworzenia zysku netto. Rentowność wyszła nam super, ale nie mamy płynności, grozi bankructwo(program naprawczy 1rok). Płynność jest najważniejsza. Próg rentowności-punkt, w którym przychody ze sprzedaży zrównują się z kosztami całkowitymi, w punkcie tym nie ma zysku ani strat. Każda jednostka powyżej przynosi zysk, a poniżej stratę=wlk produkcji=wlk sprzedaży . Cena jednostkowa, jkz, KS są w danym okresie czasu niezmienne. Próg rentowności wartościowy=pokazuje wartość ze sprzedaży, która rozważy koszty całkowite BEP ilościowy = (koszty stałe)/(cena - koszt jednostkowy zmienny) BEP wartościowy = BEP ilościowy*cena, lub (KS/marża jednostkowa)*cena Marża bezpieczeństwa=pokazuje o ile mogą obniżyć się przychody ze sprzedaży, aby przedsiębiorstwo nie poniosło strat. Wskaźnik marży bezp=WMB=PSf-PRw/PSf*100% Inwestycja-długoterminowe zaangażowanie kapitału, przedwsięwz, które przyczyni się do wzrotu wartości przedsięb. Nadrzędnym celem przedsięb. Jest wzrost wartości przedsięb. Klasyfikacja inwestycji:rzeczowe, zasoby ludzkie, finansowa. Do dynamicznej oceny projektów inwestycyjnych wykorzystuje się: *metodę wartości zaktualizowanej netto NPV-pokazuje jak szybko nakłady pokrywane są z wpływami z inwestycji *metodę wewnętrznej stopy zwrotu IRR . NPV-suma zdyskontowanych wpływów oraz zdyskontowanych nakładów dla każdego roku trwania inwestycji=NCF/(1+r)potęg t NCF-zdyskontowane przepływy pieniężne r-stopa dyskonta ,t-kolejne okresy, NCF+=CF++(wpływ)+CF-+(nakłady) CF++=zysk netto+amortyzacja Czynnik dyskont 1/(1+i)pot t to co wyjdzie, to inwestując 793,83 zł w 3-letnią lokatę oprocentowaną 8% w skali roku, otrzymujemy 1000 zł na zakończenie okresu lokaty. zdyskontowane NCF+=np. A*czynnik zdyskontowany Później dodajemy osobno te NCF+ i podpisujemy jako NPV. I liczymy dalej np.NPVRa=suma NPV/pierwsze NCF+drugieNCF lub NPV/zaktualizowanej wartości nakładów inwestycyjnych, im bliżej 0 tym lepiej
Przed b: Bad pogl,powst myś na dw sp1S gosp,twor bogact narod.XVIII w zaczęli zastansię nad powst zamoż Smith Książ o podst grom nar 1776r-koń się okr przedkl 2.Teor funk gosp-drug okres rozw nauk Rodz pod metod: nomotetyc-bada ewol rózn teor, ich rozw, upad, ich modyf i ustal. Upadek nast na skut: błed log, brak odp narz analit do pozn złoż rzec. taki spos badan dziejcharakt met euklid-kartezj. idiografic-polega na: uwarunk w któr teor powst i upad, opis ich związ z hist polit, gosp i społ bad ment społec i jej odzwier w gosp. Op i anal gosp spos werb zgod z met babilońs w nauce. Spos podej metodolog: normat-okr przedklas, podej historyc i wcześ rozwin niż pozyt. Rozw się gdy myśl o gosp, a nie o ekon. W jaki sp gosp by uzys korzyś,bard natural pod, bo odwoł się do op zdaż, a nie teor. Odp na pyt jak powin być, zakł stwor wizji najlepsi rozw. Wyraż zgod na opini wartoś,na subiek ujęc w nauc, jest zależ od pogląd autor teor, któr są sub, zależ od doświad.Jk pown bć? Pozytyw-XVIII.ukształt ekon jak nauk.Od norm rózni się obiekt sądam, któr pomag wnik w istot zjawis.odp na pyt:jakjest?Szki kier:ortod-okreś głów kier bad,kanon obow w kursowych wykł akad i punkt odnies do polit gosp hetero ortodok-kształt teor odbiegaj,bad potocz,nie mies się w schemat myślen,nurty bad poboc. Smith przeci Merk i fizjok miesz się pańs w fun rynk jest niepoż, ponie stan narus praw natur i wol osob•Wiel arg merk na rzecz Inter pań,służ sam merk•Regul handl wew i zagr wych nie na korzyść narod tylko kupc• Bog nar zależ od ak kap • Akum prow do rozw gos. wartoś dod=miał być odprac przez rob na rzecz właś kapit z tytułu zatrudnienia robów, organizacji ich pracy w procesie produkcji, a także dostarczenia im narzędzi i środków produkcji koniecznych w procesie wytw. Wart dod służył do oblic miar zysk i wyz w kapit. Stos wart d do sum kap stał zmien to stop zwrot kapit. kapit enum służ on do wym za prac. Zalicz się do niego wszyst czego rob potrz do życi, czyli żywn, ubran. Za pomoc tego kap kapit opłac prac rob. Za pośred pien, czy na zas barterow. Na rynk znajd się 2 towar-praca i kap enum. W zależ od iloś jedn i drug kształt się płac. Jeśli w kraj posiad dany zasób kapit pojaw się dod nieprodu konsum i nie zatrud now pracow. Ich konsump zmn narod fundusz płac, chyba że jst to skoryg przez więks import. Gdyby ta nowopow klas nieprod pojaw się raz ze środ na swoją konsu. Zatrudn rob, zwięks by władzę rob nad kapit enu. Klasy nieprod dotychcz i nowa musiałb płac więc za tę samą płacę. Pł zależ od popy i podaż pracy lub od propor Popul i Kapit=Mill.Populac to klasy pracuj a Kapitał=kap przezn na zakup pracy Kamer-za nadrz cel Pol gosp pańs pełne wykorz zasob ludz i zdol produ w celu zwięk doch władc; odm merk.
Merkan-od nazw kupc,kier ukszt przez kupc, któr rola wzros z rozwin hand z Now Świat. Uważ za bogac świ ma post raz okreś. A przyr zamoż jedn państ ozn zuboż innego.Cel dział Gos był prod. Opow się za powięk bog nar przez zachęc do prod, zwięks exp i utrzym w ryzach konsum wew, W wynik wym handl wzrosn miał potęg kraj. Merkan-uznal pien za bog nar.Wart jest prac. Produk jest cel dział gos. Wartość bog twor produkc, wpieran impor surow, powst wyroby miał być przed exp.Państ zmien przyzw konsum,upows tkanin w Ang. Rewol rel katol-protest (bog za przejaw bunt wob B-chrz, katol). Protest inac interpr pism św-w mom stwor Adama, Bóg stw czł, jest predestyn do bog. Uznaw etyc wart bog, bogac stało się czyn wskaz na współpczł ze stw. bog się nie dla kons, wzros zamoż państ.Merk chc podn zamoż pańs. Ograni bariery celn. Cel dział kupc: bog się,wg założ merk sprow po nisk kosz surow=ogran kosz i prac rob,nale dać płac min-żywn,utrzym bez oszcz. Kalku, że rob będz gotow do zwię iloś godz na prac. Wzr popul w manuf,zakaz żebrac.W państ niemjęz utwor minis, któr zad był organ życ gosp.Merk teor i prakt Hiszp-gromad złot nie umocn gosp:inflacj, nabyw tow z zagr,spad poziom zasob. J Bodin przyc rewol cen skojar z napł duż iloś krus z kol his w Amer.Sform założ teor iloś-kwantyl wzr cen.Dzierż, właś ziemi, rzem-uczest w twor bog. Proc twor dobr nastę gd środk na upraw ziem. Dzierż maj 200 i zwrac właś, właś częś na konsum. Rzem częś na zak żyw. Rzem dostar dzierż żywn i śr prod.I z rok na rok cor mni przeznacz, czyl zys malej Społ industrial Saint Simon opierał się na obser społ obracając się we Fran-budow kopalni, węgl kamien, wykorz siły pary. Obser protesty rob przeciw maszyn. Stwier,że masz wprow now jak życia. Stw konc sys indust będąc wspólno zapewn każd czł dobrobyt i pomyś stosow do wkładu pracy na rzecz społ. Zad industrialistów było stworz społ industr-przem. Miało skł się z 3 warstw społ: rol, przemys, kupców.Zmiana ustroju na drodz pokoj popr uzupełń istniej władzy nową treścią. Do parlam i rady minist stopnio wybier byli industria, a decyz podejm rada inicjatyw króla. Miało ją stanowić Najwyż Kolegium Nauk. Zarządz wspólnot miała NR Adminis złoż z najwybit indust. Fizjokrat dwor Ludw XIV,dyskut, 1 semin ekon. Mistrz fizF.Quesnay, stwor syst teoret praw reprod i wymian w gosp nar: przeds w post Tablic ek. Grec fizjokracja-rząd natur.rząd nat są najważ w kreow gosp i społ,Ziemia przyn wart dod, nie uznaw rzem i kupc-dział jałow. Polit protekcWładc układ polityk,aby przej kruszc. Elż popier skierow przec Hisz dział pirat. Klęs flot hiszp.-otwar drog do kolon.
Niem nurty filoz Filoz niem kształt pogląd o realizow szczęś w służ narod pańs i ludzk. I Kant podkreśl zasad opow moral każd czł i związ z tym wew poczu obow. Zauw koniecz okiełznan indywid na rzecz pracy dla wspól dobra. G Hegel przypis szczeg rolę duch dziej, ducho narod, którego najdoskon tworem miało być państ. Dąż do powst jedn organ państw. W 1834r. z funk 18 z 34 niezależ księstw utworz N Związ Celn. Romant ek niem W niemj lit funk.Rom ek to grup public, polit i filoz nie zgłębiaj praw ekon, ale mając wizj siln państ niem. Wysuw kwest etyczn podst budow państ. Porządek moral i wartości duch w pogląd górow nad mater egzyst społ. Zwrac uwag na rolę ducha narodu, gotowość do poświę na rzecz pań. Do przeds niem Rom ek:J G Fichte 1762-1814Głosił filoz czynu-należ przeksz otocz społ zgodnie z praw moral. Nawiąz do średnio etyki gosp nawoł do ustal cen spraw, postul reglament dóbr w celu realiz zasad sprawied społ. Uznał za koniecz wszechst ingeren państw w życie gosp. Łączył to z koncep samowystarc gosp danego narodu Utopie w reak na niespaw podz wytwar bogactw zrodziły się ponow nurty utop. Podąż to w kierun sform zmian ze względ na syt ekon rob. Skutk rewol tech - niespaw podział bogactw rosły fortuny twór innow techn. Dysprop między właś kopalni i rodzin pracuj zauważ i nie chci się zgodz z tą rzecz. Powrac do idei śred.Socj ric W Thomas, J Braya, Graya T Hodgskin-uważ, że podz wartoś sprowadz prac robot do min koszt utrzym jest niespr i wymag zmian, bezkr rewol, w jej wynik robot mogl partycyp w większ stopniu w podzial wytwarz produkt. Droga party:uświad rob, zerw z Polit ugody prowadz przez zw zawod, tworz pien prac, znieś włas, pryw. Wpływ wzor owenow. Staroż Hezjod-więk ludn utr się z roln.VII p przek ust.Ide prac Hez zaprez w manus Prace i dnie. Spis zwoj zainicj dysk na tem zas gosp.Jako roln zaint był efekt mier w stos do nakł. Max efekt roz jako osiąg max wyn przy dan nakł.zwróc uwag na In perspekt koszt. Brał pod uw prost chłop.Kateg gospod pojm z dostat, nie uwzgl niedob.Max efek moż min koszt.Hez zawd okreś efektyw z dw persp: produktyw, mini koszt.Nie inter ich persp społ. Nie mieli real rozp w odnies do poj niedostatek i związ w stos implik do poj gosp. Ekon j grec.Ksenof-IVp tyt dzieł.Prob efek stos w odn do gosp dom, prod-roln, wojs i adm publ. Rozsz się list os obj poj efek. ozw kwes uleps efek prac przez pody Plat-w ideal społ do włas pryw nie maj klas panuj, żołn, filozof, wspól własn by unik konf. Staroż Arys-Zast się nad probl wym towar i posług się w tej wym pien.Tw że potrz lud są umiark ale prag nie mają granic, dlatego produk towar dla zaspok potrzeb uważ za słuszną i norm, natom produk dóbr w dąż do zaspok nieogr pragn za nienor.Dow istn podz pracy. Był za pryw praw własn. Tw iż wytw dóbr w celu wym na rynk służ zasp nat potr, wym za pośred uważ że zost podj w celu pomnoż pienią a tą uważał za naganną. Do efektyw można podch od stron ogran konsum czyli poprzez zmianę ludz zach. Współ takie idee przyp utop i soch
4 gr śred:słudz,właś ziem, kośc,rod król. Gosp odb się na zas wład,opart na natur.łow,paster, zbier.Więk ziem nal do król. Więk społ akc układ jaki fun. Czł stw Bóg, dał ziem i obow, zgodn z kan fun pism. Ewan Mat o bog-niebez bog,trud do nieb. Schol zajm się sporz recep na zgodn postępow gospod z dogmatem relig.Zajm sę prob pryw włas, słus ocen i lich.Potęp pryw wł,bogac.Opier się Now Test,uw,że włas wspól wynika z praw nat, a pryw posiad dalek od ideału. Schola z Salam 1536 na Un domin Fran de Vitor podj tam probl szc analiz mechan rynk i rolą pań w gosp. Ostat pod kier teg kapł uczen zajm się probl utwor schol szk salam. Fund sal myśli ekon był teor wartoś. T z Akwinu adapt pogl Aryst do zas rel chr. M.in. przeds argum dla uzn pryw włas. Praw nat jest, że czł rodzi się nagi,umiej do jakich uzdol go B pozwal przyst się przez odzież do war klimat. Wypowiadał się ubóstw i uważ że życ we wspól umożl więks zaang w spraw relig. Uważ,jeśli akty wymian odb się na targ-rynk,służ zasp potr uczest w nich stron-i kwes etyc nie wchod w gre. W przyp wytw na ryn z przewid osiąg zysk-ich postęp jest uczciw o ile kier nimi dobroc motyw, a cen są spraw. Jeż kupiec zam przezn zysk wł potr,cel dobroc, dobrob publ-dział spraw. Zaint był probl cen dóbr-skup uwag na etyc aspek cen podnos kwes słusz i spraw. Zastan się czy doktr relig nie zabra kupc sprzed tow za cen wyż niż zapł.Cy osiąg zysk i pobier proc czyn grzes? Cen spraw- pozwal wytwór zaspok potr zgodn zajmow pozyc społ. Cena spraw umoż zach feud hier społ-równow kosz prac.Dla św. Augus cen spraw to cen panuj na rynk, ale nie stwor teor odp na pyt co twor cen spraw. HME:Przedkl,Kl,Neokl Cz ucz: nie istn uniw teor, zaw prawdz, ich zmien świad o char uwar w któr powst, świad o dosk met bad, analit twór ekon. Hist może zaj się dziej-pyt o czyn wpływ na powst teor. Zakr czas bad:bad dziej pogląd od star do współ.Od kied czł zac pisać. Poj gospod tow ludz od zar dziej. Nauk ekon wyodr się z filoz w XVIII n.e. Stworz trzon stan klasyk.J.Lock,D.Hume, A.Smith, D.Ricardo, T.Mathus W2 Ekon przedk Star Śred.Otoc kształ pog,społ fun w opar o zas gos nat. Gos odb się z wyk wład trad, zwyc a nie praw rynk.Stos międ właś ziem a jego użyt dykt zas trad, zwyc i wład. Więk ziem był włas król i Kośc. Wład świec nie był siln,by ogran samodz rycers. Schol W3 Fizjok i merk Na Katow filoz wpływ pogl myśl śred. Istn czyn trze wpływ na cen nabyc.Przej han w obs morz śród przez chr. Zapotr na broń, jedw. Odcięc od han ze wsch wyw potr now rozw-karaw.Skut odkr:twor osad, gd podej hand z miejs lud-perły,gał muszk. Przywieź krusz.nadwyr równ celn=inflac,spad cen artyk rzem,cen żywn wzrosł dwukr. Pien potan, zachw równ. Wzr liczb os zajm się handl. wzros liczb uczest w handl, równ wiedz o czynn handl. Odkryc geogr,szklak morsk Na poczXVIw. europ rosn cen. wzrosł cen żywn-zboż,słab cen wyrob rzemieśl,1476-1620r.Lond cen żywn wzrosł 5,5 r, art rzem 2,5 r, płac murar 2.
Podej idiograf. Wokr 1531-1631 His przyw do Eur 159 ton złot i 140 tys srebr.Powst mech infl=spad wartoś srebr, wzros cen towar i usł. z złota i srebr korzys o Hiszp,Port. Fran i Angl-prób przej łupów. Upows pism kupc przez rozpoi druku czc ruch. Państ ogran dost do krus na rynku, pon dopł do miast destab ryn, wzras pop na tow luks.Spad zamoż pań konsum.J Bullion-zamoż szkatuł król, ale i hand z zagran wpływ na poz zamoż pańs, poz dóbr na rynk jest stał. Bulion- Utożs bog z gromadz szlach krus, złot i srebr. Posiad tych krusz ułatwia Roz han i zwięk doch państ, zakaz wywoz skutki wym hand-wzrost cen. merk XVIIw. J Locke Anal rol pien w dział przem z uwzgl zależ na ilośc pien i szybk jego obieg.D Hume teor współzal międ bilan han międzyn,szybk obieg pien, a ogól pozi cen=cenowy mechan przepł pien kruszc Smith-1723-90-wykład filoz moral.W 76r opubl „badan nad nat i przyc bog narod. Tez-istot ludz są racjonal, potr kalkul i kieruj się egois inter. Dział w swoi indyw inter dział na korzyś cał społ. Rząd powin prow polit woln-laissez faire. Rząd chron gran pańs i db o bezp. Postęp społ jest sum Zach jednost. Smith występ przec merk i fizj. Wniosk opart o teor. Nast egoiz. Smith=kapit nie kier się motyw altruist, ale pragn osiąg zys. Kapit miał postr ryn w kat dóbr końc użytk, w cel powięk dochod produk towar. Kapit będ licytow się międz sob o poszc czyn prod. Gdz wydaj najwyż oferuj wyż cen Gospod kieruj konsu przez swo pien na rynku. Zmian ich Prag przejaw się w podwyż i zniż cen. Rola rynku Smith stwierdz, że zjawis cudown, jest ryn bez planow lub rządow kierow. Prowadzi do zaspok potrzeb Konsum przy możl naniż kosz społ. Wg terminol Smith dosz do wnios, że na konkuren rynkh bez interw rząd doch do optym aloki zasob. Szczeg zajmow się funkcj poszczeg rynk. Funk rynku Smith przeprow anal funkcjon konkuren rynk. Opisał on mechani w wynik któr cena ukształt przez konkur zrównuje się w dług okres z kosz produk. W swojej anal kształtow cen i alok zas nazw cen krótkookr cen rynk, a długonatur. Podst przedm jego zainter było kształt się długotr cen natur. Przestrzegał on, że konkur- wymag duż liczb sprzed i grup właśc. zasob, dobrze poinform o zyskh, płacach i rentach.
Rola rynku konsW warun konkur rynków i pod nieobce regul rząd cen nat prow do optym alok zasob.Konsum otrzym dobra których potrzeb przy możl naniż kosz i że zapew zostaj najwyż stopy zwrotu. Wyżs rynków konkur udowadniał wniosk, że dąż przeds do monop han, prow-twier Smi i-do ogran prod,podn cen. Twierd, że wszel miesz się państ w fun rynk jest niepoż, poniew stan to narusz praw natury i wol osob. Wiele argum mer kant na rzecz interw państw, mimo, że rzekom sprzyjać miały dobru społ, służ faktyc merkant. Regul hand wew i zagra wychod na nie korzyść narod, ale kupca.
Rola kapit Smith wniós wiele waż koncep dot roli kapitału w proc twor bog i rozw gosp. Wykazł, że obec bog nar zależ od akum kap ponie, to ona okreś podział prac i proporcje ludn zaangaż w pracy produk. Dosz do wnios , że akum prow do rozw gospod. Indywid interes egoist w parze z akum kapitału prowadzi do optymal akum kapitału pomięd poszczeg gałęz przemysł.„Badan na natur i przycz bog nar”-praca. Wykaz, że obecne bog nar zależ od akum i kapit, poniew to ona okreś podział pracy i proporcje ludn zaangaż w pracę produk. Dosz do wnios, że akum prow do rozw gospod. Pierw akum, która wypłyn na rozszerz hand w wyniku odkr now lądu. Fun klas społecSmith uważ, że klas rob nie może akum kapitał, ponie poziom płac pozwala jed na zabezp bezpoś potrz konsum. Członk klasy właś ziem pozw na akum, ale ich przyzw do wys pozi konsumi nie pozw na oszc. Dobroczyń społ są człon formuj się klas przem dążąc do zysk i do akum kapitał celem powięk swego bog przez oszcz i inw. Nierów podział dochod na korzyść kapitału ma więc ogrom znac społ. Bez nierówn w podz dochodu wzrost gospod nie jest możli, ponie cały roczny dochód byłby konsum. Nat bogac narod Dla Smit bog to roczny strumień doch i usług, a nie jak tw merk-zakamufl fundusz szlach metali. Dostr fundam rolę exp jako środ opłac import. Za końc efekt dział gosp uznał konsum-tym róż się od merk, którzy prod uważ za cel.Jako źród bog narod uznał prac, odciął się od fizjok, którzy przyp to ziemi. Smith suger , że bog nar powin mier się w kateg na głow lud=per capita. Przyc bog narod Smith uważ, że do bog nar przyc: Siły prod pracy-podkreś korzyś płyn ze specj i podz pracy,np.prod w fabr szpil,dla wyspecjali towar nal podzi, wysp prac. Podzi pracy zależ miał od: rozlegl rynku, od akum kapit, więk sposobnoś do podzipracy. „Rozbiegłość rynk” obszar gdzie wyrób miał być sprzed w zależ od akum. Należ utrzym pracow-żywność, był potrz kapit. Odsetek pracow, którzy byli zatrud pożytec , czyli produkt Podz pracy w ogran rynku Ogranic rynek pozw tylko na ogran podzi prac. Podział p był ogr przez aku kap, ponie proces prodi i ostat sprzed ukoń produkt wymaga czasu. W prostej gosp każde gosp dom wytw wszystk co mu jest potr żeby utrzym pracow (żywn, odzi, mieszk) w czasie trw proc prod. Podz prac na rozsz rynk Gdy nast wzr podz prac, pracow nie wytw już dóbr tyl dla swo kons, mus ist zapas dóbr konsum na utrzym prac w toku wymag czas proces. Zapas tych dóbr poch z oszcz. Ważn rolą kapitał było dostar środ na pokry luki dopływ środ pien w czas między rozpo produk, a sprzed got prod. Zakr możl do zastos proces produkt wymag podział pracy był zależ od posiad zasob zakumul kapitał. Oszc=kapitał. Adam dosz do wn,że prod za pom manuf wym oszc, które zasp konsum osób uczes w proc prod.
Smi wyró prac prod i niepr. Spos pows kapit zal od aktywn konsum grup społ. Prac kapit=pomnoż bog narod. Za marnot uznał: prac urzęd cywil, pańs, armi, ziemia. Smith-okre relac międz liczb pracow zatrud produkt i tymi, którzy nie są zatrud. Siła rob zatrudni do wytw towar nadając się do sprzedaż dawać miał prac produkt a siła rob dostarczaj usługi nie jest prod. Uważ, że dział kapit przynosz wzrost prod realn dóbr mater, była korzyst dla wzrostu i rozw gosp. Podcz gdy wydatki właś ziem na służbę i dobra niemat były marnotr. WnioskiSmith tw, że czł się bogaci, gdy zatrud wlk liczbę rob, uboż zaś, gdy zatr wlk licz służąc.Uważ, że to co jest prawdą w odnieś do jednos, jest prawd w odnieś do społecz. WVEk klas Waż pogl SmitSpraw fun społ zap mech rynk-rząd nie pow Ing w proc gosp, poniew niewiedz ręk rynk dok opty alok zas do poszc dzi wytw.Ryn jest mech samor cen, iloś dób,us,doch- mech scal społ. Najw nieb sys-poroz monop. Mot dział jedn jest int wł regul sprz Inter=konkur- popr wzaj oddz te egoist motyw przeksz się w harm Inter cał społ. Źród bog jest prac lud. bog-pow w wyn prac prod, któa stwar mat śr zasp potr lud w społ. Środ wz prod jest podz prac-któr naje opan,np. fabr szpi.Smith-zwol likwi ceł i stref wol han. Bog pow tam, gdzie wytw prod moż bć sprz. Usł nie przyn bog.Ricardo Przew kompar- wyprod pew iloś płót koszt w Ang100 g pr rocz, win 120g. Ang opł prod płót i kup win. W Port wypr iloś płót 90 g, win 80. Opł się prod wino i kup płótn. Port posiad abs przew nad Ang-prod tan win i p. Odd win wart 80 za pł,któr w P war 90 zysk 10 g. Z mier wart prac przyj g pr jak pierw.Opł się hand międ kraj naw jeśl jed moż prod wszys dobr tan. W przyp jedn kraj nie jst moż wym pł war100 na win 80, gdż występ róz produk, właś kapit zainw w win, spadk produkt tkac.W przyp han międ taki przep kap jest zd Ric niem. Kapit jst przyp do tgo kraj, w któr pows. Ric UW za jed bodź prow do prod jest zys. Zys służ akum , ak umoż wytw kapit ten umoż zyski.Niemożl j nadw podaż nad pop. Narz analit Ric repr Wars czys teor opier się na met ded. Form teor na szc mikr. Rozw mod posł się wiel narz analit:teori koszt prac, neutral pien, stał współ prod, stał przyc w przem i mal w roln, pełn zatrud,dosk konkur, jedn gosp, maltuz teor ludn, dokt fund płac. Maltuz teor lud T Mathus uczest w dysk nt. ustaw zboż i rent grunt.Oparł się na 2 przes: żywn j nieb do ż czł, 2-poci pł j czym koniec i niezm. Róż kształ się przyst ludn i środ utrzym prow do sprzec. Lic lud podw się, a dost śr utrzym podw się. Mal tw, że praw przyc nędz j brak śr utrzym dla rosn lic lud. Równow przywr nędz ham rozrod, epidem i woj obniż licz ludn. Nawoł do wstrzem i ham insty rozmnaż. W XIXw. obaw się wzr lud.
WVI Ek klas J Stuart Mill mów po grec,łacin.był logik.Interes filoz, ekon, nauk o polit i nauk społ. Światopog w nur liber, choć czyt socjal utop zwł Saint-Simon. Zwolen indyw i zw Ricard.Mógł dysk ze stars os, mógł teor rozsz. Def „ekon”Dla Milla-„nauk Bad praw zjaw społ, które powst z poł dział ludz, podejm w cel produkt bog”. Wyjąt: o ile zjaw te nie są mody przez pogoń za in przedm. Ekon jest nauk abstrakt, zakłada. hom oeconomicus, czyl jedn gosp-każd istot ludz star się uzys jak najw iloś rzec koniec do ż wyg luks, przy najemni iloś prac trudu War współp Jeż rob moż osiąg wyż płac kapit więk zys, a właś ziem wię rent będ współ aby to osiąg. Zd Mila zasad dotycz wszyst nauk. E rozw dociek, przed w Autob.Ekon myśl abstr, tzn.nie mus być związ z prakt życ, hist. Ricard=są oderw od życ, funk niezal. Praw w przyr istn niemal od tego, czy ktoś je nazw np.pr fizyk=Mill. Praw prod i podz są-wg Mil-praw nat podob jak praw ciąż. Nie mog być zmien z woli czł lub prz instyt. Praw podział nie są ustal, są wynik rozw społ i instytucj. Mill wierz w możl refor społ oraz interw społ w podział doch. Obserw nisk poz życ rob i zastan się czy moż bezkrw zmien ustr, by kapit i właś ziem się zgodzi. Warun post społ-dokon się kiedy społ osiąg okreś wys pozi nasyc dobr mater. Wów popr eduk i wyż stand ży zmien się ment w kier myśl kateg pań i ogół społ. Podejś egoist związ z walk o byt będz ewol w dąż do popr ogól jakoś życ. Zacier się bd róż w pozi ż międ obyw różn kat społ. Rozsz swo myśl o utop. Niwelow róż społ będz możl dzięki: mądr praw podatk w szcz spadkow, popr upowsz własn w rol i przem. Odrz radyk rozwiąż kwes społ. Uważ, że dosk cnót społ jest gwar zbudow społ solid. Rozwi się pocz dobr pub. Zwol emanc kobi-dzię nim społ wzbog swój poten zatrud kob wyks.Cnot:oszczęd, pracow, solidar. Brak:egoiz.Mill a Ricar Rozw i doprec teor han zagr Ricarda, opart na korzyś kompar. Wykaz, że w gosp nat opart na wym barterow, nie moż być nadpr.Decyz o dostar towar na ryn przyjm z góry istn popy na towar. Nie zmien tgo wprow pien jako śr wym. Nad podaż moż wyst wted, kied pien fun jak środ do przechow wart. Nadm eksp kredyt moż dopr do tgo, że pd wpływ oczek prod i kons pows nadw popyt. Kryz nadpro-Moż się zdaż, że nadmi emis pien pociąg za sob kryz nadprod z powod przypł pesymiz na rynk. W takch czasach-wg Milla-istn rzeczyw nadmiar wszys dóbr pond pienięż popy=istn niedosyt podaż pien. Z pow nagł unicestw wlk masy kredyt, nikt nie chce pozb się got. Każd chc sprz a mał kto kup.
Rod kapit=Mill W „Zasad ekon polit i niektór jej zastos do filoz społ” Mill wyróżł 2 rdz kapit. 1-tzw.the co-operative capital zwięk możl produkt czł. Np. silniki parowe, masz i narz.2-kapit enum .Rola maszyn Mill=pojaw się maszyn zmn doch rob. Jeż k enu, czyli żywność, ubran i in śr koniec do ż są zamien na k kooperat, czyli maszyn-zmn się iloś tego 1,czyli fundusz płac.Płace musz więc spaść. Dod maszyny mogą zastęp części pracę lud, co powod, że bardz spad na nią pop. Uznaj fundusz płac za mn więc stał. Mill postul ogranic przyr ludn aby nie dopuś do spadk płac z powod zbyt liczn klasy rob. Podwyż realn poziom płac Środ ogranic spadk płac miało być:-podni min wiek zawier małż , kontr urodz, emigr nadwyż ludn do USA, Austr i Kan. Dział miały wpłyn na podwyż realn poziom płac. Mill pokaz , że popy na dobra nie jest popyt na prac. Pop na prac jest pochod fund płac i może być zwięk wyłąc przez akum kap i ograni konsu Dynam ujęcie=płace są uwaruj przesuni w akum kapi i zmian w prod. W społ rozwijaj się gdzie produktyw prac jest wysok, akumul kap będz szybs i płace będą wzras. Relatyw wolnie wzros popul zapew tempo wzr płac realn. Akum zostaj jednak ogranic W7 Nurty opozy. heterod w myśli ekon.Kontestacja ekon klas. XIXw pojaw się 2 nurty kontestuj eko klas. Na teryt niem zrodz się szk narod i star szkoł hist. Powst one na grun twierdz o historycz wszelkie typ zjawisk. Twierd, że zjaw mają swój począt i kon. Odrzuc pogąd klasyc ekonom o uniwer praw ekon. W przyp szkoł histor wiodąc zasad był narod charak ekon. Szkoł narod głosił potrz budow własn silnej państwow będą przejaw ducha narod. Genez prądów ek Po woj. 30l 1618-1648 na teryt niemjęz fun pon 1000 króles, księstw, hrab. Rozbic polit nie sprzyj rozw gosp. Prowadz Polit kameralizmu, który był odmian merlan opart o funkcj siln syst feud.Pogłęb zapóźni gosp w stos do sytuacji w Angl i Fran XVIII i XIX. Pruska drog do kapital Prusy dostrz szansę nadrob dystan w stos do pańs ogarnięt rewol przem. Przeprow szereg refor:zniesion zakaz prow przez szlacht (junkrów prusk) dział gosp, znieś poddań chłop, wprow przywil zachęc do przedsięb kupiec i przem Niem nurty filoz F von Baader1765-1841=podporą państ mogłaby być tzw. czwar stan-obywatel nastaw rob. Moraln rob kształtow miała być w przymus związ zawod tworz przez kapit. Trakt społ jako żywy organ w którym każdy zaw speł rolę organu pracując na rzecz całoś. Odrz idee mechanist podział prac na rzecz koncep integrac. Głosił koniec twor stanów zawod i korporacji nawiąż tym do średni organ społ. AH Mueller= gospod musi służ interes wspóln narodowej i państ. Kateg takie jak wartość tow czy pien wynik ze zdol do zaspok potrzeb pańs lub były wyraz siły narod. Gospod musiał służyć interes wspóln narod państw. Bog państw nazwał jego potencjał duchow tkwiący w umysł mężów stanu zdolnoś artystów i uczonych tradyc kultur i charakt tworz go narodu.
Powst szkoł narod NA bazie ruchu intelektu na rzecz idei narodu i budowy sil pań pows szk n. W 1841r. praca Friedricha Lista pt Narod sys ekon polit. Naród został tam zidentyf jako studium pośr między indywid a ludzk. Ekon Polit miała służyć histor wyodręb organic całości jaką miał stanow naród. Wprowadz został określ narod ekon Polit jako koncepi przeciw ekon klas.Inspirac. Początk koncep zwan była natural sys ekon polit. Jej autor inspir się myślą śred o szczęś ludz realizowanej w ramach porządku nadprzyrod. Realn jego odbiciem miało być prawo nat. Na pods empiryc studium: z zakresu dziejów gosp, i częściowo polit wybranych krajów europ oraz USA. List oprac teor rozw stadiów narodu. Wyodręb 5 gł stadiów rozw: stan dzikości, paster, rol, rol-przemi roln-prz-handl. Uważ, że każd z tych stan cech inny stos do han zagr . Protekcjon wychow=W okresie przechod ze stanu dzik do pasters i nast rol korzystne jest prow woln han z kraj wyzej rozwin nie zagraza wlasn rol, a sprzyja ogól rozw i wzros gosp. W przyp stadium rol -przem i rol-przem-ha otwarcie gosp było wskazane dopiero w mom wychow własn przemysłów zdolnych konkur z kraj które wcześ osiąg wyżs poziom rozw. Nieprzest tej zas mogło spopod niekontr napływ tanich tow przem z zagr. Zniszc to mogł próby rozwoj rodzim wytwór. Postul wprow ceł celem ochron własn poten przem. Podob ekon roman W syst ekon narod ważną rolę odgryw kap duchowy narodu. Bog narod mierz ogól poziom rozwoju jego sił wytwórcz. Do sił wyt zalicz k intelekt, traktowany na równi z k produkc. W ekon narod ludz nauki, kultury, sztuki, wychowawcy i inne zawody przyczynia się do umocni ducha narodu uznaw były za czyn produkc. Zasoby kap rzeczow nazwan były siłami instrumental. W połącz pierwiast duchow tworzyć miały potenc wytwórc narodu. W8 Ekon opozyc Nurty utopi utopie Społ industrial Świat związ woln i auton falang Obow: układ projek budż. Sugest i proj płyn miał z ośrod wład duch. Postul pow Akad Ucz dla Na Mor oraz przyr-mat. Falang podst jedn organ now społ. zrzes 1600-2000 w róż wiek w dobran komp charak. Obs zamies=falanster. For praw-sp akc. Podz na akcj. Człon fal miel prac zgod ze swo umiej wytwór i zamił w róż sekc. Możl zmien seri w ciąg dn prac wg. potr i upod. Wizj Ch Fouron zakl pows św związ wol,auton fal. Fal miał bć pods jedn organ now społ. Wyróż się akcjon i socjeta. Zarob socj w zależ od rod prac i zapis na indyw kont. 2/3 człon falan pracow na roli, ¼ przem, poz w usług.Do usług: dziec, kulin. Róż stan mieszk i zróż czyns. Trz rodz posił w stołów.Auton fal miał twor księst i wyż konf. Areopag stał na czele- fun dorad, koordyn i org. Skład areop:kierow sekcji, dośw i starsi czł fal, fin wsp. Omanarcha lub unorcha-na
podob króla.
Komun R Owena podj twor komun. Wspól powst w USA. Jed przetrw 3 drug 6l. Wg Ow kom miał zast org państ. Obsz kom umoż prow dział gosp. Na teryt ow kom stał 2 czwor bud. W jed mieszk, szk, kuch i świet, na dziedz-plac zab w drug- zakł prod. Zad kom był wych dziec na czł kom. idei brater, życzliw, zesp dział.Licz 800-2000os Bazar R Owen-II konc 1832-34 z inicjat Ow funk w Lond bazar wym towar. Zasad ekwiwal prac wprowad pien pracy. Fun tą speł bon za prac. Za bon moż był nab tow równow co do iloś prac włożw jego wyk. speł rol pien. Reduk Jezu 1610-1767 w AmPoł.Ochron Ind przed niewol. 30 osad.150t mieszk. Zorg na zas wspól. Nie było pien, tylk roślin, kukur. Włas wspól. Ludn zdrow, brk analf. Eksper dziś kontyn w Andach - reduk jez. Był dochod. KlemXV-pap deleg. Socj utop,Marks-wzorow się na elemen jez r WVII Marks socj utop-niem filoz i dział rewol, ideowy przywód międ narod ruchu robot, twór socjal naukow - doktr wyjaśn koniec obalenia kapital w rewol.współp z F Engels,1848 wyd Manif Komun-progr Związk Kom. krwaw rew w odróż od utop.Prób wprow jego ząłoż podjęt w inn warunk. Tworz progr, który wzgl. postulat, wypr działa, to róż go od utop socj. Stwor teor dialekt materialis. Dialekt heglo-spos dochod do prawdy rodz na 3 proc: teza, antyt, synt. Twor teor rozw rzecz materi społ.Każd zjaw ma w przyrod material powiąz z innymi(zas jedn świat).Świat jest w stął rozw, przech od form doskonał. Wszyst to odbyw się w walc.Szuk probl klucz nazyw je czyn. Zmian są zależ od spos myśl. Mark a relac międzyl w teor ekon Kar skryt Ricar,że pomin rel międzyl w interpri wartoś wymien. Uważ, że zasad są kat społ realiz za pośred rzeczy. Mów o gosp tow mial na myśl stos pomię wytw tow. Ekon trakt jak nauk społ. Więzi ekon międz ludź uważ za pods probl. Teor Mar nie był rozc na wszyst epok, tylk okr w któr żył. Twierd to odróż go od przed ek klas.Byt okreś świad Mar twierd:Wkażdej z epok fun praw ekon zależ od poz gosp.Twier, że świadom okreś jest przez byt, czyl poz sił wytw. Poz sił wyt społ zw. Baz wytw okreś nadbud tj war filoz-ideolog społec, zmieniaj się z rozw sił wytw. Ludz przech przez róz form spol-gosp. Relacj społ zależ od poz rozw sił wyt. Nie istn praw uniw-tym pogl sprzecl się Smithowi. Przyk narz słown wprow przez Mar,np. świad. I tom-Kapitał, gdzie sform zas, które miał dopr społ do soc.Rozw pogl Ricar.Fizj uważ, dział kup jałowa, nie przyn zysk. Mar przec fizj. Kapit ma praw zysk. Ziem orn zamien na pastw. Za żebr wywoż więzn pracow w manuf. Mar w ograd widział Róź pierw ak. Chc socj,póź komun. Kapit zawł częś prac rob w post zysk. Źródl kateg „zysk w przem”, czy 'rent w roln” odkr
Akum pierw Mar wprow kateg akum i sil rob. Pokaz, że zan zaczet inwest w przem, musian zgrom oszczę głów w epoc merk. Kapit kupiec stal się pods k przem. Ak pie dokon się też drog zawłas kapit i z naduz. Np.grabież kolon,proc ogrodz w Ang. Sila robocza praca-Marks=towar. Towar-sił rob=poten zdol do wyk prac. sił roboc,nie prac wg Mar jest przed rynk trans. Prac jak proce=czł za pom narzę oddz na surow żeb wytw dobr użytk. Placa Mar przyj pogl Ricard.Uznał, że pods płac powin być egzyst rodzin rob, społec i hist okreś. Wzr płac mot kapita do wprow post tech. Maszyn wypier robot, któr twor rezer arm prac->plac nie mus rosn.Rezer ar bezr gotow jst do prac za obow staw.W przyp obniż pł rob niezadow zastąp bezrob .Przyszł ustr kapital Cel pomnaż kapit, nie konsum. służy kapitaliś koncent i centr kapit.Pows wlk kap,opanow rynk, elim drob wytw. W mom gdy rozw sił wytw osiąg pozi zapew pows dobrob mier obfit produk dób,nast rew Rew W wyn robotn wywłas włas.Ci któr wywł robot odbier wart dod zost pozb podst jej pobier. Powst now ustr,ws będ prac,wart dod przejm pr pańs.Proletar przej wład. Znies własn pryw. Marks-wł pryw-przyc zła.Rezer armia Mark przyjął pogl Ricard nt płac, czyli wynagrod na pracę -uznał, że podst plac powin być egzyst rodziny robotn, społem i histor okreś -wzrost płac mot kapit do wprowadz do prod postępu tech -maszyn wypier robot , którzy w następ tworz rezer arm pracy. place nie muszą już rosn. Reze armia bezrob gotowa jest do podjęc pracy za obowią stawki płac. W przyp obniż płac robotn niezad mogą być natychm zastąpieni bezrob.
1.Praw Gos jest galez praw:b)obejm rozne met regul prawnej 2.Za przed uwaza się: c)os fiz, prawne i spol osob prawa handl 3.Firma okres: a)nazwe przedsięb 4.Podaj def sp koman-akcyj. S.K.A jest sp osobowa mająca na celu prowadz przedsięb pod własną firmą w której wobec wierzycieli za Zubow sp co najmn jeden wspólnik opow. bez ogranic (komlement), a co najmniej jeden wspól jest akcjonarius 5.3 cech dział gosp w swietle ustawy o swob dział gosp-zarobkowa-prowadz w spos ciągły-prow w spos zorgan6.Kapital w sp. Cyw: c)staje się własnością laczna wspólnik 7.Wspol sp cyw odpowia za zobow sp: b)calym majatkiem sp i swoim majatk solidarnie ze spolka 8.Wspoln w sp. jaw może być: a)każdy podmiot prawa 9.Co do zas udzial w sp. Jaw sa: b)rowne 10.Podaj def sp kom.jest sp osobowa mająca na celu prow przedsięb pod własną firmą w której wobec wierzycieli za zobowiąz sp co najmniej jeden wspóln odp bez ogranic (komlemen), a odpowiedzialnośc co najmniej jednego wspólnik (komandyta) jest ogranicz 11.Kompl w sp. Komand: a)odpow za zob sp calym majat osobist bez ogran12.3 rozn POM spolk osob a kapital.-sp kap.ma osobow pr., a osob-tylko zdolność praw- sp.kap.musza posidać stałe organy, a osob nie mają tego narzucon z góry -sp kap do ich istn musza miec jakiś kapitał, a osob wspólnik, istnieje tutaj równż klauzula o spadkobiercach w razie śmierci współ 13.Zarzad w sp kapitaljest: a)organ obliga 14.Czlon rady nadzo w sp z o.o. nie może być:a)człon zarządu 15. kiedy udzialy w sp z o.o sa niepodzielne. Udziały sa wtedy niepodz,gdy wspól posiad wiecej niż 1 udział 16. kolejne ey tworz sp akcy. akt założ (podpisnie umowy), wniesienie wkładów, ustalenie organow, rejestra 17.Akcj uprzywile sa: b)tylko akcje imienne 18.Udzialow w sp z o.o. b)może rozporz udział 19.Prow rejestru przeds należ do: b)zadan sad rejonow 20. Podm podleg wpis do ewid dział gosp. os fiz mające zamiar prowad dział gosp 1.koncesj pańs mając monop na daną dział nadaje podmiot zgodę na ich wykon dział gosp w zakresie: -poszukiw, wydobyw złóz z kopalin-wytw i obrotu mat wybuch, broni - paliwa, energii - ochrony os i mienia - rozpowsz program radio i TV - przewozów lotnic. Wyraż ona akt zgody władz public na podjęcie i prow dział przez określo przedsi. 2. obligator org sp z.oo- jeśli jest pow 25 wspól i kapitał zakład pow 500tys zł to albo komisja rewizyjna albo rada nadzo-zarząd-ZW
3. znaczenie ma zwyczaj dla prawa hand Zwycz nie miały i nadal nie mają charak norm prawa Stanowią fakt stosow, powsz w pewnym czasie, w danym środ i stos, praktykę, która pozwala na określ jakiegoś zachow przez uczest obrotu gospod , bezpośr bądź pośr angażując się w daną transa handl 4. zas PG = swobody dział gosp = równości przedsiębiorstw=ochrony konkurencji = swob zawier mów5. podl wpis do EDzG osoby fiz mające zamiar prow dział gosp6. uchwaly obliga na zgrom zwycz. w sp akc(3)-zatwierdzenia bilansu - absolutorium dla zarządu - zatwierdź dywidendy i strat (podział) 7. 3 rodz dział gosp ktore wym zezw-aptekarz, dział ubezp, alkohol, tytoń, banki, szkoły SP JAWN sp. j jest sp osob która prow przedsię pod własną firmą a nie jest sp handl . Każdy wspólnik odp za zobow sp bez ogran calym swoim majatkiem solida z pozost wspólnik oraz ze spółką opow. w jawnej Odpow subsydiarna: Wierzyciel sp może prowadzić egzek z majątku wspólnika w przyp, gdy egzek z majątku sp okaże się bezskut. Subsydiarna odp wspól nie dot zobow powstał przed wpisem do rejestru.Odp solidarna:Osoby, które działały w imieniu sp w okresie pomięd jej zawiąz a wpisan jej do Rejes Przed, za zobow wynik z tego dział odpją solidar.SP PARTN sp osob , utworz przez wspól (partnerów) w celu wykon wolnego zawodu w sp prowadzj przedsię pod włas firm. Sp może być zawiąz w celu wykonyw więcej niz jednego wolne zawodu, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej Odp w partn 1. Partner nie ponosi odp za - zobow sp powst w związku z wykonyw przez pozost partner wolnego zawodu w sp, - zobow sp będące następst działań lub zaniechań osób zatrudn przez sp, które podleg kierownictwu innego partnera. 2. Umowa może przewid, że co najmniej jeden partner godzi się na ponoszenie odp tak jak wspólnik sp jawnej. ODP W KOM Komand odp za zobow sp wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandyt. Wolny jest on jednak od odp w granicach wkładu, który wniósł do sp. Kompl odp bez ogran za zobow sp wobec wierzycieli. ODP W KOM-AKCYJ Kompl ponosi nieogra odp za zobow sp wobec wierzycieli, nawet jeśli wniósł do sp wkład na kapitał zakładowy (co należy do jego praw, a nie obow). Akcjon nie odp za zobow sp. SP zoo Może być utwor przez 1 albo więc os w każ celu prawnie dopuszc, chyba ze ust stanowi inaczej Nie może być zawiąz wyłąc przez inna jednoosob sp zoo Wspól są zobow jedynie do świadczeń określ w umowie sp. Wspól nie odpją za zobow sp. Odp w zoo Wspól nie ponoszą osobistej odp za zobow sp powstające w związku z prowadzoną działal. Osobista odp członków zarządu ogranicza się do przypad naruszenia określ reguł dział sp.
SP AKC zawiąz sp może jedna albo więc os. Nie może byc zawiąz wyłąc przez jednoos sp zoo. Statu-akt notarialny osoby podpis statut są załozyc. Akcjonar są Zubow jedynie do świad określ w statucie, nie odpją za zobow sp. Odp w akcyj Akcjonar nie ponos osob odp za zobow sp. Dot to wszelkich Zobow , zarówno cyw , jak i public -prawn. Akcjon nie ponoszą opow. wobec wierzycieli sp nawet w wypadku jej niewypłac. Zasad praw gosp.-należ do praw cywil. Zasady, które nie są uregul, stosuje się przep kod cywil i dostos się do prawa gosp. Na prawo gosp skład się normy: karne, administr, przepisy karno-skarb. Prawo Gos-zespół norm, które regulują: podejmow, prowadz dział gosp oraz norm reguluj stosunk pomiedz przeds i innymi podmiot. Źródł praw prawo stanowione, umown, zwyczaj. Hierar aktów prawn konstyt, ustawa, rozporząd, umowy międzyn. Ustawy ustrojowe- regul ustrój przedsięb,np.kodeks spółek han rozporz-wydaw przez ministra właściw ze względu na przedm regulacji. Charakt uszczegól ustawy. Prawo umowne-wynika z porozumien stron, nie każda strona stanow źródł praw. Zwyczaj-powszechn, utrwalona praktyka. Musi być powszech na danym obszarz. Zasad prawa gosp swobody prowadz dział gosp, równości przedsięb, konkurenc, swobody zawierania umów. Można podjąć dział gosp. W formie jaką kto chce. 3 ogran: koncesja, zezwolenie, rejestr dział regulowanej Prawa i obow przed: decyzj jaką formę wybiera, ogranicz przepis praw, rejestracja, NIP, REGON-rejest podmiotów gosp narodowej prowadz przez GUS. Nazwa nie może być przedm obrotu handl. Obow ubez, posiadanie odp kwalif zawod, sam przeds kwalif nie potrzeb , posiad rachunku bankow Rejstr:do ewidencji dział gosp-osoby fiz, wspól sp cywil. Pozostali w rejestr przedsiębi-spółki, banki, spódzielnie. Kiedy odmaw wpisu: wniosek złoży osob nieupraw, wniosek nie podleg przepis rejestr,np. rolnik, jest sądowy zak prowadz dział gosp. Kiedy się wykreś: na wniosek lub z urzędu, błędy formal, śmierć, przekszt dział, zakaz przez sąd, 2 lat nieprowadz dział Gos. Rejestr przed przez sądy . Wniosek na piśmie, dołącza się dokum do prow dzial w lokalu. Załącz się akt założyc. Kto ma prawo złoż wnios?-osoby, które będą prowadz dział spół. Wpis nie musi w sp akcyjn i zoo. Max 6 mcy. Odpłatny do1000, rejestr jawny. Skład się z działów: info o przedsięb-nazwa, logo, to co jest na zew, dane o Konce, zaległości wzgl państwa, dane history Rejestr dłużn niewypłac, w ramach KRS, można tam z:urzędu-po otrzymaniu danyc, na wniosek. Mogą: wspól spół osobow, którzy ponosz nieogr opow. Osob. Nie wpisuj się akcj i komen. Kiedy-postępow upadłoś, postępow o wyjawienie mająt, zgłosz wnios o post, ale sąd odrzuc, jeśli zakaz prow dział gosp, na wnios-każdego można wpisac z dokum. Kiedy wykreśl-z urzędu, po 10 latach, na wniosek dłuż Spół prawa hand - jawna, partner, komandet, komandyt-akcyjn. Osobowe-oprócz zoo i jawnej.