I rok IŚ |
|
2010.03.16 |
Nr |
Temat : Zjawisko Halla |
|
1. Wstęp teoretyczny
Zjawisko Halla polega na pojawianiu się napięcia: (tzw.: napięcie Halla UH) w płytce półprzewodnika lub metalu, przez które płynie prąd elektryczny, umieszczonej w prostopadłym do kierunku prądu polu magnetycznym.
Napięcie Halla pojawia się w kierunku prostopadłym zarówno do kierunku pola magnetycznego, jak i prądu.
gdzie:
RH - stałą Halla
B - indukcja magnetyczna
I - natężenie prądu elektrycznego
d - grubość płytki ( mierzona w kierunku równoległym do pola magnetycznego)
2. Opis ćwiczenia
W doświadczeniu wykorzystano próbkę cienkowarstwowego hallotronu, którą , na
specjalnym uchwycie , umieszczono pomiędzy biegunami elektromagnesu . Podstawka
uchwytu zawierała cztery zaciski elektryczne , dwa połączone z elektrodami A1 i A2 ( do
przepuszczania prądu przez próbkę ), a dwa kolejne z elektrodami C1 i C2 ( do pomiaru
napięcia Halla ) .
Układ pomiarowy
- obwód do przepuszczania przez próbkę prądu sterującego Ix
- obwód służący do pomiaru napięcia Halla
- obwód służący do wytworzenia pola magnetycznego między biegunami elektromagnesu gdzie znajduje się badana próbka
3.Obliczenia
Obliczam stała Halla R
d = 8*10-6m
a)
b)
Niepewność pomiarowa
a)
0,09
b)
0,10
Koncentrację nośników prądu wyznaczam z zależności:
e = 1,6*10-19 C
a)
0,21
b)
0,51
Niepewność wzorcowania wielkości I:
Niepewność wzorcowania wielkości UH:
Niepewność wzorcowania i eksperymentatora wielkości Im
*Niepewność wzorcowania użytego przyrządu jest równa:
* Dokładność odczytu szacujemy na
działki, zatem niepewność eksperymentatora wynosi :
Wnioski:
Celem ćwiczenia było wyznaczenie stałej Halla R oraz koncentracji n nośników prądu dla
dwóch różnych wartości prądu magnesującego IM. Wartości prądu magnesującego to 1,6[A]
oraz 3,0[A].
Stała Halla zależy od koncentracji, rodzaju i ruchliwości nośników ładunku.
Jeśli w przewodnictwie elektrycznym dominuje jeden rodzaj nośników (dziury lub elektrony), to jest ono odwrotnie proporcjonalne do ich koncentracji. Na podstawie znaku napięcia Halla można określić jaki rodzaj nośników dominuje w przewodnictwie.
Urządzenia półprzewodnikowe służące do pomiaru natężenia indukcji pola magnetycznego
oparte na zjawisku Halla nazywamy hallotronami.