Modele organizacji - Krzyżanowski, Lewit, Katz i Kahn, Minzberg, Bielski.

Skonstruować model organizacji np.:

- matematyczny

- graficzny

- opisowo - socjologiczny

- psychologiczny

CZTEROCZŁONOWY MODEL ORGANIZACJI WG H. LEAVITTA

Różni autorzy formułują odmienne modele organizacji, jednakże najbardziej znanym jest model H. Leavitta. Obrazuje on społeczno - techniczny charakter organizacji z współzależnościami podsystemów oraz zależnością całości od otoczenia w którym ta całość funkcjonuje. Do podsystemu społecznego zalicza się ludzi i cele które są przez nich realizowane. Natomiast podsystem techniczny zawiera w sobie technologie oraz strukturę formalną.

Jakakolwiek zmiana dokonywana lub wymuszana przez otoczenie, w którymkolwiek elemencie systemu, wymusza zmiany dostosowawcze w pozostałych elementach.

Podsystem celów i zadań - ma największy związek z otoczeniem. Organizacja powstaje dla zaspokojenia konkretnych potrzeb swojego otoczenia, a to w znacznym stopniu wyznacza jej cele, które uważane są za genotyp organizacji. Stopień zaspokajania tych potrzeb warunkuje dalszy jej byt. Podsystem ten pozostaje pod silnym wpływem otoczenia socjokulturowego.

Podsystem ludzie - obejmuje jednostki ludzkie z ich indywidualnymi celami i motywami oraz grupy ludzkie z uwzględnieniem wzajemnych interakcji powstających we wspólnym działaniu. Podsystem ten w znacznym stopniu kształtują indywidualne cechy uczestników organizacji, cechy i wartości wniesione przez każdego z nich.

Podsystem technologia - to technika i technologia używana w procesie przeobrażeń mających miejsce w organizacji. W jej skład wchodzi wiedza o sposobie działania, wiedza niezbędna do realizacji zadań organizacyjnych oraz wyposażenie techniczne. Jest on otwarty na otoczenie związane z rozwojem nauki i techniki.

Podsystem struktura formalna - określa relacje pomiędzy wszystkimi składnikami organizacji i jest uzupełniana przez stosunki nieformalne. Określa zarówno sposób podziału zadań jak i zależności wynikające z podziału władzy. Opisuje przebieg procesów pracy jak i drogi przepływu informacji.

Model organizacji wg Krzyżanowskiego

• Organizacyjne Teorie Zarządzania mają pewne cechy.

1. organizacje tworzone są przez ludzi ( są to systemy naturalne, ale także sztuczne gdy tworzy je instytucja zewnętrzna).

2. organizacje są systemami społeczno-technicznymi (są w nich ludzie oraz rzeczy, którymi działają)

3. organizacje są to systemy, które mają swoją strukturę (komórki organizacyjne).

4. systemy celowe aby zaspokoić potrzeby

5. organizacja ma system sterujący zarządzania. Zarządzanie ma maksymalizować efekt SYNERGII.

6. org. są systemami zachowującymi się rozmyślnie - zdolne są do samodzielnego modyfikowania i realizacji celów.

7. org. cechuje EKWIFINALNOŚĆ (można osiągnąć dany cel różnymi metodami).

8. org. są instytucjami, gdyż jest ona wydzielona prawnie z otoczenia.

9. org. to systemy otwarte (wyodrębnione z otoczenia ale z tym otoczeniem powiązane).

10. org. są samo doskonalące się, zdolne są do odnowy swoich składników.

MODEL ORGANIZACJI H. MITZBERGA

Każdy system organizacji składa się przynajmniej z 5 podtawowych elementów składowych.

1. Podstawa operacyjna - to zasoby ludzkie

2. Wierzchołek strategiczny to najwyższe kierownictwo odpowiedzialne za organizację.

3. Średni poziom - to kierownicy odpowiedzialni za transmisję informacji między wierzchołkiem strategicznym a podstawą operacyjną

4. Technostruktura - to analitycy, którzy są odpowiedzialni za niezawodne formy standaryzacji pracy w organizacji

5. Rzecznictwo załogi - to osoby, które „czują” problemy załogi i powołują do życia „służby pracownicze” (np. związki zawodowe”

MODEL PODSYSTEMÓW ORGANIZACYJNYCH D. KATZA I R.L. KAHNA

Formalne podsystemy organizacji.

1. Podsystem produkcyjny - związany z wykonaniem zadań podstawowych związanych z przekształceniem energii w obrębie organizacji. Mechanizmy organizacyjne dotyczą podziału pracy czyli ustaleniu zajęć i norm.

2. Podsystem scalający - mający na celu utrzymanie działającej struktury organizacyjnej poprzez pogodzenie wymagań zadania z potrzebami ludzkimi. Mechanizmy organizacyjne dotyczą formalizacji działań poprzez wprowadzenie standardowych, uprawomocnionych procedur (np. ustalenie systemu nagród, socjalizacji nowych członków itp.)

3. Podsystemy graniczne - wspierające produkcję poprzez zaopatrywanie w materiały, siłę roboczą i zbyt produktu. Mechanizmy organizacyjne związane są ze zdobywaniem kontroli nad źródłami zasobów oraz kreowaniem obrazu firmy na zewnątrz organizacji.

4. Podsystem adaptacyjny - obejmuje zbieranie informacji\, badanie i planowanie rozwoju. Mechanizm organizacyjny dotyczy metod tłumaczenia kierownictwu zasadności zmian.

5. Podsystem kierowniczy - związany jest z koordynowaniem i uwarunkowaniem podstruktur funkcjonalnych, koordynowaniem wymagań zewnętrznych i potrzeb organizacji oraz rozwiązywaniem konfliktów między różnymi szczeblami hierarchii.

---