Gdy chce się zapalić lampę, trzeba ostrożnie wlać naftę, wtedy niema żadnej woni. Chociaż lampa ta droższa jest od dymiącej, i ciemno - palącej się żelaznej lampy ręcznej, to jednak należy się zastanowić nad tem, że oczy zostają jasne, gdy wprowadza się tę lampę do domu. Mąż i żona mogą w nocy dłużej pracować, nie narażając oczu na zmęczenie, a to jest już dużą korzyścią. Gdy w domu znajdują s’ę dzieci, które muszą czytać, to jaśniej paląca się nafta, sprawi im tem w ększą przyjemność. Gdy wreszcie, ktoś sobie n'e życzy by dz’e* ci jego uczyły się, to n ech pomyśli, że lampa dobrą jest pomocą w pełnych ciemnościach. Jest to powiedz-ane poto, by nie oglądać jej jako curiosum. Znajdzie się może ktoś, kto pow:e: „Nie kupuj, bo jak się złamie cylinder, to nie dostaniesz nigdzie odpowiedniego. Ale z tego powodu nie należy mieć żadnych wątpliwości, gdyż wszystkie fil je stowarzyszenia ,,0;1 Company", mają te cylindry w miastach portowych i na życzenie wysyłają je na sprzedaż."
W ten sposób rozpowszechniła się lampa naftowa nietylko w Chinach, lecz i ns całym św’ecie. Gdzie tylko sięgnąć mogły karawany wielbłądzie, do pustynnych stepów Arabji w Afryce północnej, w Afganistanie, na wysp'e Borneo, w Laplandji, 40
Grenlandji .Islandji, w lepiankach plemion szczepu Maon, w całych Indjach, gdzie tylko dotrzeć mogło dobroczynne światło lampy, wszędzie sięgała potężna ręka. I prawdą jest, że narzucano i przypasowywano obcym narodom swój błyszczący, naftowy ■wynalazek. Prospekty, zachwalające lampę, przetłumaczone były na 120 języków i rozdawane różnokolorowym rasom. Nic dziwnego, że w krótkim czasie trust zaczął odgrywać dużą rolę polityczną.
Podczas wyborów liczono się z nim, jako z potęgą finansową. Stał się panem rynku światowego i pionierem amerykańskiego imperjalizmu. Stał się zaczepnym punktem polityki światowej.
W tym czasie obrót roczny towarzystwa „Standard Oil Company" wynosi 21 mil j onó w dolarów, z czego p ołowę otrzymuje się z eksportu.
ODKRYTE KARTY.
Rockefeller miał dar zjednywania sobie ludzi i urabiania z nich dobrych pracowników. Często byli to ludzie, którzy nie przeczuwali nawet swo:ch zdolności kupiecko - handlowych.
Między inneml „odkrytemi" przez niego zdolnemi jednostkami, znajduje się również niejaki Fryderyk T. Gates, misjonarz
41