09

biograficzne o patronie obiektu. Nawiązujemy w ten sposób do tradycji nazew-niczej i potocznego funkcjonowania nazw. Zachowujemy w haśle imię, bowiem niekiedy stanowi jedyny element odróżniający nazwy np. ul. Jarosława Dąbrowskiego i pi Henryka Dąbrowskiego; ul. Stefana Przybyszewskiego i ul. Stanisława Przybyszewskiego itp. Pseudonim bywa tym elementem, który utrwala się w potocznej wersji nazwy (np. ul. Hu bała).

Wszystkie zgromadzone toponimy prezentowane są w jednym ciągu alfabetycznym. Elementem porządkującym układ alfabetyczny haseł jest człon wyróżniający uwidoczniony w haśle wersalikami. W przypadku nazw pamiątkowych wyróżnionym elementem jest nazwisko. Układ taki zachowuje dwuczłonowość nazw miejskich, a jednocześnie wysuwa na plan pierwszy człon wyróżniający, który zazwyczaj jest przedmiotem zainteresowania onomastów i który w powszechnej świadomości (wspieranej przez reguły ortograficzne) postrzegany jest jako zasadnicza nazwa. Zastosowany tu sposób porządkowania haseł pozwala też zgromadzić obok siebie nazwy różnych obiektów z tym samym członem wyróżniającym (np. osiedle Reymonta, park Reymonta, plac Reymonta). Wyjątkowo potraktowane zostały nazwy cmentarzy. Przez swą wieloelementową strukturę odbiegają od innych nazw miejskich o wyraźnie zaznaczonym członie wyróżniającym. Nazwy cmentarzy zgrupowano w słowniku pod hasłem cmentarz, będącym głównym elementem członu utożsamiającego.

W haśle zaznacza się także warianty nazw np. Nad Rzeką || Nadrzeczna || Podrzeczna, Gaj era || Gej era || Geyera, Kelma || Kielma\ św. Olgi || Olgińska itd. W przypadku nazw mających postać zestawienia z liczebnikiem nazwa umieszczona została pod pierwszym rzeczownikiem po liczbie, np. nazwa 22 Lipca znalazła się między skwer Linkego a ul. Lipową.

Umieszczenie pełnej dwuczłonowej postaci nazw w haśle unaocznia trudny problem pisowni nazw miejskich. Obowiązujące obecnie przepisy ortograficzne człon utożsamiający nazw miejskich typu ulica, plac, rondo, osiedle itp. nakazują pisać małą literą, widząc w nich raczej wyraz pospolity niż część nazwy własnej; jedynie człon wyróżniający pisany jest wielką literą. Można przypuszczać, że zasada ta została sformułowana na podstawie tych nazw miejskich, w których człon utożsamiający dość regularnie ulega elipsie (np. w nazwach ulic). Jednakże w większości nazw innych obiektów miejskich redukcja żadnego z członów nie jest możliwa (np. Czerwony Rynek, plac Wolności, rondo Inwalidów). Uważamy, że istnieją podstawy do tego, by oba człony nazwy miejskiej pisać wielkimi literami, podobnie jak inne dwuczłonowe nazwy geograficzne (np. Dolina Chochołowska, Hala Gąsienicowa). Korzystając z faktu, że nazwa umieszczona jako hasło słownikowe rozpoczyna akapit piszemy oba człony wielką literą. W pozostałych sytuacjach, acz z żalem, stosujemy się do póki co obowiązujących reguł ortograficznych²¹.

²¹ Przyjmujemy tym samym w tej kwestii stanowisko Kwiryny Handke, która o pisowni nazw miejskich pisze następująco: „Najtrudniejszym problemem dotyczącym struktury nazw miejskich jest ich pisownia - po części uregulowana, jednak niekonsekwentnie. W polskich

26