Ryc. 65. Proste ćwiczenia kończyn górnych.
zginania, prostowania, odwodzenia w bok oraz rotacji kończyn górnych w stawach barkowych i łokciowych. Początkowo ćwiczy się bez obciążenia, z czasem włącza się ćwiczenia z oporami (hantle, sprężyny) (ryc. 65).
Ćwiczenia te rozpoczyna się po ustąpieniu ostrych bólów. Chory może sam stwarzać sobie opór własnymi kończynami górnymi.
Przykład ćwiczenia
Pozycja wyjściowa: leżenie na plecach, nogi lekko ugięte, stopy oparte o podłoże, ręce wzdłuż tułowia. ^
Ćwiczenie: ułożenie obydwu dłoni na czole, próba uniesienia głowy wbrew oporowi stwarzanemu przez ręce („siłowanie” się głowy z rękami przez ok. 3 sekundy), rozluźnienie i odpoczynek przez ok. 7 sekund (ryc. 66).
Ryc. 66. Ćwiczenie izomet ryczne mięśni szyi.
Uwaga! Ćwiczenia należy wykonywać 3—5 razy dziennie. Każde napięcie powtarzać 10 razy. Ćwiczyć powoli, bez nagłych, gwałtownych napięć i bez nagiego rozluźniania mięśni. Z czasem można ćwiczyć w pozycji siedzącej przy zachowaniu prawidłowej postawy ciała (napięcie mięśni kontrolujących postawę).
Ćwiczenia tułowia (mięśni brzucha i grzbietu) odgrywają główną rolę w uszkodzeniach odcinka piersiowo-lędźwiowego. Są również polecane przy urazach odcinka szyjnego, szczególnie w sytuacjach, gdy leczenie zasadnicze wymaga dłuższego leżenia w łóżku.
We wczesnym okresie po wypadku ćwiczenia tułowia ograniczają się do napięć izometrycznych mięśni brzucha i pośladków oraz do ćwiczeń synergi-stycznych — unoszenie głowy w leżeniu na plecach (napięcie mięśni brzucha) i w leżeniu na brzuchu (napięcie, pośladków). W tym okresie nie prowadzi się ćwiczeń mięśni grzbietu, które i tak są odruchowo nadmiernie napięte. Ćwiczenia grzbietu stosuje się po ustąpieniu bólu.
ĆWICZENIA MIĘŚNI BRZUCHA
Ćwiczenie 1
Pozycja wyjściowa: leżenie na plecach, ręce wzdłuż tułowia, nogi ugięte w biodrach i kolanach około 90°, stopy oparte o podłoże.
Ćwiczenie: napięcie mięśni brzucha (wciągnięcie brzucha), oderwanie stóp od podłoża na wysokość 10 cm, wytrzymać w tej pozycji 5—6 sekund, powrót do pozycji wyjściowej, odpoczynek 10 sekund (ryc. 67).
5" 67