Zygmunt Kahl, Jerzy Jamski, Krzysztof Wyrobek
z Kliniki Ortopedycznej AM w Krakowie Kierownik: doc. dr J. Markowa
Celem pracy było zbadanie wpływu nadmiernych obciążeń kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego, na powstawanie zespołów bólowych oraz na powstawanie innych zmian uchwytnych badaniem klinicznym lub radiologicznym.
Do powyższych badań wybraliśmy ludzi, którzy z racji uprawianego sportu — podnoszenia ciężarów — poddają swój kręgosłup obciążeniom znacznie przekraczającym te, z którymi mamy do czynienia w życiu codziennym. Zawodnicy sekcji podnoszenia ciężarów trenowali 3 razy w tygodniu, podnosząc podczas jednego treningu od 3 do 20 ton, średnio 10 ton. Stanowi to od 130 do 200 dźwignięć sztangi o ciężarze średnio 80 kg ponad głowę. Jednostkowe statyczno-dynamiczne obciążenia kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego zawodnika przekraczały znacznie ciężar jego ciała i powtarzały się w czasie 2 do 3 godzin treningu ze znaczną częstotliwością. Tego typu obciążenia są ogólnie uznawane za etiopatogenetyczne w powstawaniu chorób z przeciążenia (4, 6, 7, 13, 14).
Przeprowadzono badanie ortopedyczne, a. następnie wykonywano zdjęcia radiologiczne kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego na stojąco, w projekcji przed-nio-tylnej i bocznej oraz zdjęcia czynnościowe w maksymalnym przodo- i ty-lopochyleniu, a w niektórych przypadkach także i zdjęcia skośne. Zdjęcia wykonywano z zachowaniem jednakowych warunków technicznych i w jednakowym ustawieniu badanych.
Wśród 30 zawodników 4 podawało okresowe dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego. Badaniem klinicznym stwierdzono u 3 niewielkiego stopnia skrzywienia boczne kręgosłupa lędźwiowego, a u 7 badanych ograniczenie ruchomości, głównie przodopochylenia. U jednego zawodnika stwierdziliśmy zniesienie ruchomości kręgosłupa lędźwiowego z zachowaniem ruchomości w połączeniu lędźwiowo-krzyżowym.
Badaniem radiologicznym stwierdziliśmy odchylenia od stanu prawidłowego u 25 spośród 30 zawodników. Wady wrodzone kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego znaleźliśmy u 13 zawodników (43%), co ilustruje tabela I.
U 22 zawodników (73%) stwierdziliśmy zmiany mogące być wyrazem przeciążeń. Rodzaj i częstość występowania tych ostatnich ilustruje tabela II.