zauważyć, że u chorych z ostrym zespołem rwy wysokiej większą skuteczność odnosił wyciąg w ułożeniu pod kątem 45—60°, natomiast u chorych z objawami przewlekłego uszkodzenia krążka międzykręgowego z towarzyszącymi objawami uszkodzenia segmentu ruchowego korzystniejsze było ułożenie poziome. U 21 chorych, u których ból i objawy przedmiotowe nasiliły się w czasie trwania lub po wyciągu, dolegliwości te cofały się po odstawieniu wyciągów. Jedynie 3 chorych skierowaliśmy do leczenia chirurgicznego. Spostrzegliśmy, że wyciągi stosowane obu sposobami prowadziły do nasilenia bólu u chorych z procesem chorobowym toczącym się w stawach krzyżowo-biodrowych.
Dobre wyniki osiągane za pomocą wyciągu w ułożeniu pod kątem 45—60° w ostrej rwie wysokiej wiążemy z korzystnymi w tych przypadkach warunkami zmniejszenia ciśnienia śródczaszkowego. Zaobserwowaną w ten sposób różnicę w skuteczności działania leczenia ułożeniowo-wyciągowego wykorzystujemy pośrednio jako wskazówkę diagnostyczną.
WNIOSKI
1. Leczenie ułożeniowo-wyciągowe jest korzystną formą postępowania fizjoterapeutycznego w „bólach krzyża” przy indywidualnym doborze sposobu zabiegu.
2. Postępowanie to można wykorzystać pośrednio jako podstawę do wnioskowania diagnostycznego u chorych z „bólami krzyża".
3. Zmiany chorobowe w stawach krzyżowo-biodrowych należy traktować jako przeciwwskazanie do stosowania wyciągów za miednicę.