138
Trójstanowa multipleksery 231. 253. 257. 258 są realizowane według zasady z rys. 5>9i prsy czym bramki wyjściowe są trój stanowe (nie należy loh mylić ze sohsmatem z rys. 5.10b). Takie rozwiązanie umożliwia bezpośrednie połączenie kilku multiplekserów do wspólnej szyny.
Multiplekser 74292 umożliwia dodatkowo zapamiętywanie oztereck bitów wyjściowych pomiędzy kolejnymi impulsami strobująoyml. Realizują to wbudowane w układ 4 przerzutniki typu D - zatrzask.
Maksymalna Ilość wejść gotowych acalonyoh multiplekserów wyuosl 16. Multipleksery można Jednak łączyć uzyskując układy o dowolnej ilości wejść. Ha rys. 5.11 podano przykłady konstrukcji multipleksera o 64 wejściach z dziewięciu 8-weJśclowych multiplekserów lub ośmiu 8-weJśoiowyoh multiplekserów trój stanowych i S-wyJśclowego dekodera (patrz też zad. 5*3 1 5*4).
Rys. 5.11. Multiplekser o 64 wejściach utworzony z multiplekserów 8-weJ-ściowych (a) oraz multiplekserów 8-weJśclowych trój stanowych i dekodera
8-wyJściowego (b)
Synteza układów kombinacyjnych z multiplekserów
Oprócz zastosowania multiplekserów Jako przełączników mogą; one być wykorzystywane do syntezy układów kombinacyjnych.
funkcja opisująca wyjście multipleksera o H wejściach, adresowych 1 2^ ■■ wejściach informacyjnych ma postać
Y = IQ^N-1 • • -^O + I1^H-1 * r
(5.1)
o
Z wzoru tego widać, że przy pomocy multipleksera o N wejściach adresowych można zrealizować dowolną funkcją logiczną N zmiennych podając jej argumenty na wejścia adresowe zaś wejścia Informacyjne I łącząc z 0 lub 1 zgodnie z tabelą funkcji. Funkcje o większej od N Ilości zmiennych można zrealizować podając N jej argumentów na wejścia adresowe A, zaś 2*1 odpowiednich funkcji pozostałych argumentów na wejścia Informacyjne I.
Reasumując, multiplekser o N wejściach adresowych realizuje dowolną funkcją K zmiennych lub zmniejsza o H ilość zmiennych funkcji U zmiennych, gdy M » N.
Przykład 5.2
Zrealizować układ kombinacyjny opisany funkcją
stosując bramki oraz multiplekser o 4 wejściach informacyjnych 1 2 wejściach adresowych.
Przedstawiając daną funkcją w postaci ZNPS mamy
f(x1,x2,x3) = x1x2Xj + x1x2Xj + x1x2x? + x1x2x^
Przyjmijmy, że na wejścia adresowe multipleksera podajemy argumenty x2 1 Xj. Aby wyznaczyć funkcje, które należy podać na 4 wejścia informacyjne, wyłączamy z postaci ZNPS zadanej funkcji, przed nawiasy, wszystkie iloczyny zmiennych x2 i x^.
Mamy
f(x1tx2,x5) = x2x5(0) ♦ x2ij(x1) + x2Xj(x1) + x2xj(x1+x1) =
= 5253^0^ + *2x3(xi) ♦ *2*3(i1) + x2x3(1)
Porównując otrzymamy wzór ze wzorem (5.1) widzimy, że *0 = 0j = I2 = I3 ~ 1
Na rys. 5*12 przedstawiono schemat otrzymanego układu.
Rys. 5.12. Multiplekser realizujący funkcję logiczną z przykładu 3.2