12

12



człon mógł być też rozszerzony, najczęściej formantem -ch lub -sz (Bolech, Budzisz), a także -ek, -ko, -ik, -yk, -ina, -yna, -on, -ęta, -ota.

Jak z tego widać imiona rodzime zazwyczaj mają określoną treść. Będzie to życzenie, które powinno spełnić się w życiu tego człowieka i tym samym ma ono znamiona magicznego zaklęcia, często wiązanego ze słowem. Przykładem takiej funkcji imienia może być opowieść Galla Anonima o po-strzyżynach Siemowita. Jednakże nadanie imienia nie zawsze wiązało się z momentem urodzenia. Nadawane było często przy poslrzyżynach, zmianie stanu (np. zakonnicy), czy też w innych specjalnych okolicznościach. Stąd też imię dwuczłonowe w swej treści określa specyficzne cechy osoby, przybierając nawet charakter przezwiskowy (zarówno podziwu, jak i kpiny). Równie często imię może być jedynie wyrazem dziedziczenia pewnych cech rodu, a nie osoby i wówczas ową treść indywidualną należy odnosić nie do osoby posługującej się owym imieniem, ale do szerszej grupy. Najczęściej jednak pierwotne imię spełniało magiczne formy obronne, ale funkcje te powoli ustępowały na rzecz nowych, społecznie równie wartościowych.

Należy również pamiętać, że imiona mogą występować w formach zdrobniałych, a ich identyfikacja z formami podstawowymi może nastręczać wiele trudności (np. Niutek -» Stefaniutek -» Stefan). Niekiedy źródła przekazały tylko formy zdrobniałe (np. Mieszko i Leszko). Szczególnie często formy zdrobniałe pojawiają się i trwale funkcjonują wśród imion dynastycznych (np. Bolko -* Bolesław, Włodko -» Włodzisław, Kazko -» Kazimierz, Siemko -» Siemowit, Wańko -» Wacław). W zdrobnieniach kryją się zazwyczaj trudne do rozpoznania informacje, niekiedy wręcz bezcenne dla poznania historycznego.

3.Ó.2.2. Imiona zapożyczone to imiona chrześcijańskie, szybciej narastające od XIII w., dominujące w XVI w., wyłącznie niemal nadawane od soboru trydenckiego (1545-1563 r.). Przyswajanie ich językowi polskiemu może mieć trzy formy.

a)    Imiona są przejmowane w pierwotnym brzmieniu, uzyskując jedynie fleksyjne końcówki właściwe językowi polskiemu (np. Jacobus — Jakub, Thaddaeus — Tadeusz).

b)    Za pomocą różnych zabiegów słowotwórczych oraz przeobrażeń głoskowych są dostosowane do języka polskiego. Tak więc Piotr — Pietrek, Pietrzyk, Piech, Piotrusz; Paweł — Pach, Pasz, Paszek; Jakub — Kuba, Jakusz; Michał — Michnik; Peregrinus — Grzymek; Florian — Tworzyjan; Hieronim — Jarosz; Hektor — Jaktor; Horacy — Jaracz; Hilary — Larysz; Teodoryk — Szczedrzyk; Benedykt — Bień; Bonifacy — Bończa; Friedrich — Biedrzych; Dietrich — Dzietrzych.

c)    Zdarzają się także dosłowne tłumaczenia, jak np. Silvester — Lasota, Ignatius — Zegota czy Laurentius — Wawrzyniec.

Jak z tego widać, należy zachować znaczną ostrożność przy ocenie imion, gdyż imię niewątpliwie zapożyczone może mieć charakter w pełni polski. Rzecz jasna może to prowadzić do przykrych nieporozumień.

3.6.2.3. Z 2

odpowiedzi na zjawisko zwykł 3.6.2.3.I. C W wyniku tego stając się dziedz a wraz z nim badań nad rodai twem) podejmo\ ta przyniosła w wątpliwości, chc uzasadniających wyłączną właśni może być przen drugiego. Ponadi szym okresie, na z ogólniejszą ten Analogiczne raczej pospolite, i przy czym dzieck Jednakże i w krę np. Jan Długosz i bynajmniej nie j świętego. Nieregi imion dzieci, któ protekcji świętegi niejako przedłużę imienia kolejnemi Jak z tego wic i nie zawsze jest 1 posuniętą ostrożni 3.6.2.3.2. Imic i społecznych. Tal tycznym (Bolesłat i wręcz plebejskim częstsze przetrwar rycerzy, chociaż t silniejszy. Stąd nic wśród chłopów, al XVII w., chociaż ju Natomiast w XV w Ścieranie się ir skimi w swym poi imion, rodzimych c


82


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
skanuj0005(2) 3 I duzi i mali Jedzą i piją. To co zostało wchłonięte musi być też wydalone. Siedząc
rozdział 2 tom 12 T [4] Kategorie trudności obejmują: Kategoria 1: przejścia podziemne dla pieszych
2 Może być ograniczone / rozszerzone, może też być zastępowane jedną formą przez frugą - np.
12 (4) 3.1. Charakterystyka i klasyfikacja wózków. Dobry wózek powinien być: wygodny, funkcjonalny,
Sztuka nauczania czynnosci nauczyciela ?LE kształcenia rozdz 12 opis wyników, które mają być uzysk
13413 Zasady Wykładni Prawa L Morawski7 Rozdział N. Dyrektywy wykładni «1 2< i wobec tego nie m
Alkocholizm jest chorobą 12 mych czy też pojawienia się problemów zdrowotnych, ekonomicznych, prawn
Jadwiga W. Łukaszewicz Jednakże warunkiem koniecznym, aby nauczyciel akademicki mógł być zaliczony d

więcej podobnych podstron