20130516426

ku mrzwoLewiu

fi się wrfśjf^ w puste niebo, by je zaludnić; jeśli wtążą go z ziemią ty* mącm cieniutkie mci, poryw zostaje wstrzymany. Oczywiście, dziś młoda dziewczyna wychodzi sama i może się włóczyć swobodnie po ogrodach Tuileries, jak wrogo jednak usposobiona jest do niej ulica: wszędzie czyhają oczy i ręce. Niech tylko odważy się błądzić bezmyślnie, gdzie oczy poniosą, niech spróbuj zapalić papierosa na tarasie kawiarni czy pójść sama do kina - a już prrytrafie jej się jakiś przykry wypadek. Musi budzić szacunek ubiorem i zachowaniem; ta troska wiąże ją z ziemią i t sobą samą. „Skrzydła opadają". TE. Lawrence, mając osiemnaście lat, objechał na rowerze całą niema! Francję; młodej dziewczynie nie zezwolono by na podobną wyprawę; tym bardziej byłaby dla niej niemożliwa piesza wycieczka w niemal bezludną, niebezpieczną okolicę, na jaką wybrał się w rok później tenże Lawrence. A przecież takie przeżycia mają niesłychane znaczenie - wtedy bowiem jednostka, upojona swobodą i odkryciem, uczą się patrzeć na ziemię jak na swoją własność. Kobiecie już t natury rzeczt brak takiej siły: wspominałam już, jak bardzo jej słabość fizyczna sprzyja bierności. Kiedy chłopiec walczy na pięści, czuje, ar może polegać na sobie, że sam da sobie radę. Dziewczyna powinna — w drodze kompensat* - mieć przynajmniej otwartą drogę do sportu, do przygody, by czerpać dumę t pokonywania przeszkód. Ale nie. Może się czuć samotna wewnątrz świata, nigdy jednak nie staje naprzeciw niego, jedyna I niezależna. Wszystko zachęca ją do podporządkowania się obcym istnieniom, szczególnie zaś w miłości neguje siebie, zamiast się afir-mowac Dlatego nieszczęście lub upośledzenie bywa często płodne, samotność umożliwiła Emilii Bronre napisanie potężnej I chaotycznej książki; stanąwszy twarzą w twarz s naturą, ze śmiercią, a przeznaczę mem. me mogą*, oczekiwać znikąd pomocy, sama była dla siebie jedynym ratunkiem. Roza Luksemburg była brzydka, me zaznała nigdy pokusy uwielbienia własnego oblicza, stania się przedmiotem, łupem i zasadzką, od młodych lar była wyłącznie rozumem i wolnością. Ale nawet • w takich wypadli ach bardzo rzadko się zdarza, by kobieta całkowicie przyjęła zatrw azające sam na sam z zewnętrznym rzeczywistym światem. Otaczają^ t przeszkody i cała tradycja zabraniają jej czuć się odpowiedzialną za świat. Oto najgłębsza przyczyna kobiecej przeciętności.

Ludzie, których nazywamy wielkimi, to ci, co w ten czy inny sposób wzięli na swoje barki ciężar świata; wywiązali się lepiej lub gorzej, zmienili jego oblicze łub też ponieśli klęskę, ale ten olbrzymi ciężar podjęli. Niczego podobnego nic dokonała żadna kobieta, dokonać nie mogła. Abv spojrzeć na świat jak na swoją własność, aby obwiniać się o niedostatki, a chlubić postępem, trzeba należeć do uprzywilejowanych, tylko d, którzy światem kierują, mogą go usprawiedliwiać, przekształcając, przemyśliwując, odkrywając - tylko oni mogą się w swiecie rozpoznać