201411182837

Pomoc społeczna. Szkic socjologiczny

przez odpowiednio dobrane czynności wspierające, wyręczające, ce, rehabilitacyjne czy korekcyjne, a także na tworzeniu nwkrostrukturalrf^' i środowiskowych warunków potrzebnych do osiągnięcia tych celów⁴³, ^ Odmienne znaczenie służb społecznych jako aparatu wykonawczego m~. | lityki społecznej obejmującego: wszystkie instytucje i organizacje działaj^ I na polu polityki społecznej w ścisłym tego słowa znaczeniu, więc bez shtzfo. \ zdrowia, szkól, innych instytucji oświatowych i wychowawczych, instytut j sportowych i rekreacyjnych itp., proponował Rosner⁴⁴.

Uzupełniając definicję Rosnera, Kazimiera Wódz wprowadziła rozróżnię. I nie służb społecznych na: służby terytorialne, czyli służby społeczne w środo. I wisku zamieszkania i pracownicze, tj. służby socjalne w zakładzie pracy⁴⁵, j Inny podział służb społecznych na ogólnie dostępne, określane jako pu*; blic social Utilities, i służby socjalne oparte na diagnozie dla określonych grup i klientów, określane jako case social seruices, proponowali Kamerman i Kahn. { Korzystający z pierwszego rodzaju ogólnie dostępnych usług określani są jako customers, podczas gdy w wypadku case social seruices - jako clients. ^

W polskiej tradycji terminologicznej brak jednoznacznego stanowiska na temat wzajemnej relacji pojęć „opieka” i „pomoc społeczna”. Jedni stosują f te terminy zamiennie, inni wskazują na potrzebę ich rozróżnienia. Hiśto-1 rycznie termin „opieka” był używany w okresie międzywojennym, w czasach i PRL stosowano zamiennie obydwa pojęcia, a po 1989 ^r- przyjęto jako ófi-¹ cjalną nazwę termin „pomoc społeczna”.    •'^!::C-jJ|

Odwołując się do opinii twórczyni pedagogiki społecznej Heleny Radlin-1 skiej⁴⁶, która jest podtrzymywana we współczesnej pedagogice, wskazać na-1 leży, że opieka i pomoc to dwa różne rodzaje działalności. Opieka jest dzia-1 łalnością o charakterze kompensacyjno-rewalidacyjnym, dotyczy jednostek I niezdolnych do samodzielnego życia, za które sprawujący opiekę bierze od-1 powiedzialność. Ma charakter ciągły, stanowiąc trwały układ zależności, ftp. I między dziećmi i rodzicami czy ludźmi starymi i ich opiekunami. Opieka jest działaniem, które ubezwłasnowalnia, ogranicza albo nawet uniemożliwia własną inicjatywę, zaradność. Jest stosowana w zakładach dla przewlekle chorych, w usługach opiekuńczych w środowisku czy w domach małego dziecka..

Pomoc ma zastosowanie w sytuacjach trudnych, jest doraźna bądź okresowa. Funkcją odpowiednio sprawowanej pomocy powinno być stopniowi doprowadzenie podopiecznego do samodzielności, niezależności życiowej. Jej zasadę stanowi dopomaganie w rozwoju, co zakłada świadome wspóf| uczestnictwo i współpracę otrzymującego pomoc. Oznacza to zachowania odpowiedzialności za siebie, korzystającego z pomocy oraz brak podporząd*

« M. Porowski, Służba społeczna, [w:] D. Lalak, T. Pilch (red.), Elementarne pojęcia, op ćit s 270,-J. Rosner, Polityka społeczna w pracy socjalnej, PWN, Warszawa 1979.

* „ ^^ó”l^Sf^użby spocznę 10 Polsce, Uniwersytet Śląski, Katowice 1982, s. 8 Pedagogika społeczna, Ossolineum, Wrocław 1961, s. 339-340