33

Ocena funkcjonowania dziecka i zasady prowadzenia zajęć wczesnego wspomagania rozwoju 33

2.8    Procedura oceniania zachowania i umiejętności z wykorzystaniem ww. arkusza

Przy każdej kategorii wpisujemy w odpowiedniej rubryce mocne strony dziecka (jego plusy w określonej dziedzinie funkcjonowania).

W rubryce zawierającej ocenę wpisujemy odpowiedzi:    „V”, „NA” lub

„NO”.

W rubryce „przyczyny” wpisujemy powody uzyskania przez dziecko oceny lub „V”. Wyszczególnienie powodów uzyskania przez dziecko oceny „-” może nam pomóc w określeniu tego, do czego dziecko jest już gotowe. Identyfikacja przyczyn uzyskania przez nie oceny „V” może być przydatna w zaplanowaniu następnych badań.

Wreszcie w ostatniej rubryce wpisujemy te umiejętności, których wykonanie mieści się w sferze najbliższego rozwoju dziecka (możemy więc wspomagać jego rozwój stymulując przejście na kolejny, wyższy poziom).

Jednak nie wszystkie zachowania czy umiejętności, które uzyskały ocenę „-” mogą i powinny być ujęte w programie wczesnego wspomagania. Np. jeśli dziecko już potrafi w trakcie zabawy tematycznej używać zastępników (tj. przedmiotów i narzędzi pełniących funkcję innych przedmiotów - kasztan zamiast ziemniaka) możemy przypuszczać, że jest już gotowe do rozpoczęcia zabaw symbolicznych i umieścić to w programie. W innym przypadku umiejętności dziecka w zakresie naśladowania prostych gestów zostały ocenione na ” nie można więc zaplanować wprowadzenia nauki porozumiewania się gestami. W jeszcze innej dziedzinie demonstrowane przez dziecko wzorce i jakość wykonania zostały przez specjalistów ocenione na „—”,ale powodem takiej oceny sąjego cechy temperamentalne. Błędem byłoby zaplanowanie pracy nad zmianą temperamentu dziecka. Konieczne jednak jest dostarczenie rodzinie wskazówek dotyczących tego, jak można zmodyfikować jego styl pracy.

2.9    Działania wczesnego wspomagania rozwoju dziecka

Osoby chcące wspomagać rozwój małych dzieci niepełnosprawnych powinny swoje działania planować w oparciu o znajomość praw i reguł rządzących nabywaniem doświadczeń i powstawaniem wiedzy o świecie ludzi i przedmiotów, powinny także być wrażliwe na komunikaty dziecka (umieć je nie tylko odczytywać i interpretować, ale również poszerzać ich zakres i precyzować znaczenie). Ich rola polega nie tyle na inicjowaniu aktywności dziecka i kierowaniu nią, ale przede wszystkim na obserwowaniu i słuchaniu dziecka oraz na akceptowaniu dokonywanych przez nie wyborów.

Podstawowe założenia wspomagania rozwoju małych dzieci różnią się od tych, na których bazuje edukacja szkolna. Główną umiejętnością „nauczyciela” (rodzica, psychologa, pedagoga, logopedy) powinna być zdolność nawiązywania interakcji emocjonalnych z dzieckiem i umiejętność wykorzystywania jego zdolności do uczenia się podczas zabawy (podstawowej formy aktywności małych dzieci). Jest on raczej