P R Kruptun M ObttlśUl Ebwamia m/fitynantAmn Teorio ipo)it)tot T 1. Watwawa 2008 ISBN 978-83-01-14814-0. O by WN PWN 2007
346 CZĘŚĆ II Polityka handlowa prowadzi to do przyjęcia polityki, która jest zgodna i interesami wyborcy środkowego. Wprawdzie |cst to wygodny sposób myślenia o wielu problemach, ale w przypadku polityki handlowej prowadzi to do nierealistycznych wniosków. W praktyce w polityce handlowej zazwyczaj przedkłada się korzyści małych, skoncentrowanych grup interesu nad interes całego społeczeństwa. Ekonomiści i politolodzy z reguły tłumaczą to zjawisko odwołując się do koncepcji działaniu zbiorowego. Zazwyczaj pojedyncze jednostki mogą mieć niewielką motywację do samodzielnego działania w imieniu grup. do których należą, toteż grupy dobrze zorganizowane zwykle są to małe grupy, które mają wiele do stracenia lub do zyskania - są często w stanie prowadzić politykę służącą ich interesom kosztem większości społeczeństwa.
6. Gdyby politykę handlową prowadziły poszczególne kraje biorąc pod uwagę tylko własną gospodarkę, trudno byłoby osiągnąć postępy w liberalizacji handlu. W rzeczywistości jednak kraje uprzemysłowione doprowadziły do znacznej redukcji ceł przez proces negocjacji międzynarodowych. Negocjacje te pomagają w redukcji cel z dwóch powodów: I) pozwalają zwiększyć poparcie dla polityki wolnego handlu, stwarzając większe potencjalne zyski dla eksporterów; 2) zmniejszają ryzyko wzajemnie szkodliwych wojen handlowych, do których mogłoby dochodzić, gdyby międzynarodowa polityka handlowa nic była koordynowana.
7. Mimo żc w latach 30. dokonał się pewien postęp w liberalizacji handlu dzięki porozumieniom dwustronnym, to po II wojnie światowej koordynacja w tej dziedzinie odbywa się głównie przez porozumienia wielostronne w ramach Układu Ogólnego w sprawie Ceł i I landlu (GATT). GATT. który składa się zarówno z administracji. |ak i z reguł gry. jest główną instytucją międzynarodowego systemu handlowego. W wyniku porozumienia w ramach GATT (Runda Urugwajska) powstała Światowa Organizacja Handlu (WTO), powołana w celu kontrolowania i egzekwowania porozumień.
8. Poza tym, że w wyniku wielostronnych negocjacji nastąpiła ogólna redukcja ceł, niektóre grupy krajów wynegocjowały preferencyjne porozumienia handlowe, w ramach których obniżono cła w handlu wzajemnym, ale nie na produkty importowane z krajów trzecich. W ramach GATT dozwolone są dwa typy preferencyjnych ugrupowań handlowych: unie celne, w których członkowie ustalają wspólną zewnętrzną taryfę celną, oraz strefy wolnego handlu, w których nie nakłada się cła w handlu wzajemnym członków | Ki rozumienia, ale każdy /. krajów nakłada swoje własne cła na produkty importowane ze „świata zewnętrznego”. Każde z tych porozumień ma niejednoznaczny wpływ na dobrobyt ekonomiczny. Jeżeli przystąpienie do porozumienia prowadzi do zastąpienia kosztownej produkcji krajowej importem z innych krajów członkowskich, czyli kiedy występuje kreac/a handlu, to kraj zyskuje. Ale jeżeli przystąpienie do porozumienia prowadzi do zastąpienia taniego importu z krajów trzecich droższym importem z krajów członkowskich, czyli do przesunięcia handlu, to kraj traci.