201011211813

Andrzej Koch

do celów nieuczciwych. Zdarza się na przykład, że tworzona jest ona dla ukrycia majątku wspólnika przed wierzycielami i unikania odpowiedzialności osobistej. Zjawiska takie zaobserwowano w praktyce zagranicznej I - występują one także w realiach polskich. Dlatego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie zawsze cieszą się dobrą renomą, środki    Okoliczność tę brali niewątpliwie pod uwagę twórcy Kodeksu spółek

przeciwko handlowych. Wprowadzono do niego kilka rozwiązań, które mogą w pew-nadużyciom nym stopniu przeciwdziałać nadużywaniu spółek z o.o. do realizacji celów nielegalnych. Tego rodzaju środkiem zapobiegawczym jest podwyższenie -w porównaniu z przepisami dawnego Kodeksu handlowego - minimalnych rozmiarów kapitału zakładowego, którego zgromadzenie stanowi niezbędną przesłankę utworzenia spółki z o.o. Zgodnie z art. 154 k.s.h. wielkość jego nie może być niższa niż 50 000 zl. Ponadto - odmiennie niż w przypadku spółek akcyjnych - bezwzględną przesłanką powstania spółki jest jego realne pokrycie w całości najpóźniej w chwili zgłoszenia spółki do rejestru handlowego. Postanowienia te przeciwdziałają w znacznym stopniu tworzeniu fikcyjnych spółek z o.o. - bez intencji prowadzenia poważnej dzialalnośd merytorycznej, a stanowiących swoisty parawan dla innych przedsięwzięć i celów. Pod rządami Kodeksu handlowego wystarczało zgromadzenie kapitału zakładowego jedynie o wysokości 4000 zł. Spełnienie tego wymogu okazywało się stosunkowo nietrudne.

Przepisy Kodeksu spółek handlowych wprowadziły też kilka postanowień pozwalających na kontrolę pewnych poczynań tzw. jednoosobowych spółek z o.o. Służą one zapobieżeniu - szczególnie łatwym w tym przypadku - nieuczciwym przesunięciom majątkowym między majątkiem jedynego wspólnika a jego własną spółką (por. art. 166 § 2 i 3, art. 173 k.s.h.).

Instrumentem przeciwdziałającym ewentualnym nadużyciom przy gromadzeniu kapitału zakładowego jest też - ciążący na wspólniku i członkach zarządu - obowiązek wyrównania rzeczywistej wartości aportów do tej, którą deklarowano w umowie spółki (art. 175 k.s.h.). Obowiązek taki powstać może w sytuacji, gdy wartość udziału niepieniężnego podana w umowie jest znacznie zawyżona, co w sztuczny sposób podwyższa kapitał zakładowy. Uzupełnienie brakującej wartości prowadzi do likwidacji tego niepożądanego stanu rzeczy. W Kodeksie handlowym (art. 176 § 1) omawiany obowiązek powstawał jedynie w razie niewypłacalności spółki w rią-gu trzech lat od jej zarejestrowania. Artykuł 175 lcs.h. rozszerzył granice owego obowiązku. Konieczność uzupełnienia aportu powstaje niezależnie od momentu ujawnienia braku oraz od tego, czy spółka popadła w niewypłacalność.